i!'
1 zz,,T;'r\M ia
I'
ZATFROAG 19 JANUAPi 1929
EERSTE BIAD
PAGINA 2
UIT ROTTERDAM
WERKGEVERSVEREENIGINGEN.
-r -'6 ben°emd rc»ï>ert uit te brengeu
ket Traagstnk van de wettelijke resting
Van het Gewestelijk Plan, welke commissie
Hi fr-Jr T h1 en een wals,
oht h s aaa den co°iain^ hy te
WEERBERICHT.
LAATSTE BERICHTEN
DE VIERVOUDIGE MOORD
TE GROOTEGAST
li
V,
DE ACTIE DER AANNEMERS
Reel D 2336 VM 8
Ir. H. Tunissen over „Gewestelijke
uitbreidingsplannen".
In de bovenzaal van het Zuid aan de Korte
Hoogstraat werd gisterenavond een leden
vergadering gehouden van de R.K. Werkgevers
vereniging. afdeeling Rotterdam en omstre
den.
De voorzitter, de heer W. van der Lugt,
opende deze bijeenkomst in het nieuwe jaar
met de beste wenschen voor de leden, hun fa
milie en zaken en voor de vereeniging. Dan
richtte spr. zich tot den afgetreden geestelijk
adviseur, Pater W, van den Bosch O.F.M.,
die hedenavond voor het laatst aanwezig was.
Bij uw zilveren priesterfeest, zoo zeide spr.,
heb lk u reeds vergeleken bij een loods, die het
scheepje der vereeniging dooT vele moeilijke
klippen hebt gekoerst. Bij dit afscheid wilde
spr. die woorden herhalen, waarna hij Pater
van den Bosch als aandenken het Gedenkboek
van Rottendam aanbood, naar welk geschenk
het verlangen van den oud-adviseur was uit
gegaan: een bewijs, zoo zeide spr., dat hij in
de jaren van zijn werkzaamheid in Rotterdam,
onze stad is gaan liefhebben.
Kort maar krachtig sprak Pater --van den
Bosch een dankwoord voor dit geschenk, en
'voor de vriendschap In de acht jaren van zijn
adviseurschap ondervonden. Door h£t gere
geld verkeer met uwe vereeniging, zoo zeide
spr. heb Ik veel geleerd, hetgeen ten goede
kwam aan de leiding van de andere stands-or
ganisaties. Spr. heeft steeds bewondeTlng ge
had veor het hier in Haarlem gevolgde systeem
van één adviseur voor werkgevers, midden
standers en werknemers, en ik heb er steeds
een eer ln gesteld te worden beschouwd als
een adviseur, die zich onpartijdig aan alleT
belangen wijdde. De R.K. Werkgeversvereeni-
ging is nog klein, maar moge ook dit „vlsachers-
dorp tot wereldstad" uitgroeien, tot een orga
nisatie, welke de katholieke werkgevers van
alle landen zal omvatten.
Hierna werd overgegaan tot voorziening in
een bestuursvacature. Op voordracht van het
bestuur werd benoemd de heer H. F. J. Brink.
Op voorstel van den heer Van der Lugt,
•werd besloten een afzonderlijke vergadering
te wijden aan de bespreking van het oever-
verbind ings vraagstuk.
Hierna kreeg de heer Ir. H. Tunnissen uit
den Haag het woord voor zijn lezing over
„Gewestelijke uitbreidings
plan n e n".
Bespreking van dit onderwerp in dit milieu
ia niet misplaatst, zoo begon spr. Immers -ie
goede oplossing van de vraagstukken, welke
aan deze uitbreidingsplannen vastzitten, zijn
van geweldig belang voer de welvaart van
een land, soms van levensbelang voor den
groei van een bedrijf of industrie, dat zij den
vorm van den handel en van het verkeer hel
pen bepalen.
Gewestelijke plannen zijn kwesties van
organisatie. Vooral bij dichtbevolkte centra
klemt de vraag naar een gewestelijk uitbrei
dingsplan. Ken sprekend voorbeeld hiervan is
het Duitsche industriegebied rondom Essen.
Was men daar niet gekomen tot een overleg,
dit 4000 K.M.2 groote industrie-gebied met een
bevolking van 4 miilioen zielen was ln enkele
jar-n tot een verward, voor een gezond wonen
one schikt land geworden.
Economisch heeft het ordenen en organi-
seeren door dit Siedlungsverband, dat eerst
echt jaren bestaat, reeds ontzaglijke voor
deden opgeleverd
Ook in andere landen is vooral in de laatste
jaren meer en meer ingezien, dat men bij
stadsuitbreiding verder had te zien, dan het
eigen stadsgebied. Spr. wijst op het „Joint
Town Planning Committee" in Engeland en
Wales. De Town Planning Act van 1919
maakte het mogelijk tot groepeeringen te
komen. In 1920 had 4e eerste formatie plaats
in Doncaster van 8 gemeenten met 140.000
Inwoners, vier jaar later waren er 40 combi
naties gevormd met 576 gemeenten en ruim
16 miilioen inwoners.
Hoe staat het hier In Nederland? In eigen
land gaat de belangstelling naar een breeder
bekijken van de ontwikkeling der steden ea
dorpen evenwijdig aan die in het buitenland.
Al tien jaar geleden kwam voor de mijnstreek
van Zuid-Limburg een bureau tot stand, dat
opdracht kreeg een bebouwingskaart te ont
werpen, waarbij rekening moest worden ge
houden met mijn- en landbouw. Door het
particulier initiatief was in Noord-Hoüand
een adviescommissie voor bouwontwerpen en
uitbreidingsplannen ontstaan, voortgekomen
uit de adviescommissie voor den herbouw ln
de overstroomde streken van Noord-Holland.
Ook in het Gooi kwam een belangencommissle
tot het ge-imenüjk herzien van de stedelijke
Uitbreidingsplannen tot stand.
Een groote stoot in de richting van de
gewestelijke uitbreidingsplannen werd gegeven
«oor het in 2924 te Amsterdam gehouden
p"n(Tat'oafal Stod ©beuwkundIg Congres, het
welk geheel aan dit onderwerp gewijd was
voted la!re raa ^-Holland werd ge-
volgd door een circulaire van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland aan dov gemeend
besturen. Ook ln Gelderland wijdden Gedepu
teerde Staten hun aandacht aan deze mate-i»
Het particulier initiatief ging nog verder!
Bn ia het jaar 1925 werd door de Ver. van
voor 611 het N^eriandsch Instituut
,voor /olkshmsvestlng en Stedebouw een
'£t jaw teTT,/00! eer" Wfrt Ja
«hissLTn om w resseriag een com.
.ondertolken V™tU* ta to
Nlot alleen bU dichtbevolkte streken doch
Kewestellikf de Z'^Mzee, zijn
fc™ öut' Somxnise Stro.
dikwerf door hnH Teraader~" «enderoogen,
Vol king buitengewone toename dor be-
Ia de laatste vijftien jaar is de bevolking
van Nederland nagenoeg verdubbeld. Hoe zal
de toekomst worden, gezien het groote jaar
lij ksche overschot van de bevolking, dat voor
ou3 land op het oogenblik 100.000 bedraagt?
Zal het zoo doorgaan? Ir. S. van Hoogstraten,
die het probleem van de bevolkingstoename Ln
een interessante studie behandelde, meent
van wèl. Aannemende, dat het sterftecijfer
ongeveer op de tegenwoordige hoogte ge
stabiliseerd blijft, en het geboortecijfer voor-
loopig in hetzelfde tempo blijft dalen, komt
men tot een toename van minstens 2 miilioen
inwoners in de eerste 25 jaren. Op grond
van zeer uitvoerige berekeningen komt dr. G.
Wiebols tot de schatting, dat Nederland ra
1950 9y2 miilioen inwoners zal tellen en 12.7
in het jaar 2000. Prof. Methorst is van
meening, dat dit getal in 2000 zelfs 15 miilioen
zal bedragen.
Die geweldige toename van bevolking, welke
sinds jaren zich vooral in de groote steden en
in enkele streken van ons land ophoopt, maakt
het noodzakelijk, dat het vraagstuk van volks
huisvesting met alles wat daarbij behoort
en de vele andere vraagstukken als van
vestiging en mogelijke uitbreiding van in
dustrie, van verkeerswegen, rioleering, water
en electrieïteits- en gasvoorziening breed
en ruim bekeken worden. Die ontwikkeling
kan onmogelijk overgelaten worden aan het
Initiatief en inzicht van de betrokken gemeen
ten. Samenwerking en overleg is dringend
noodig.
Als een sterk voorbeeld van een slecht uit
gebouwde stad noemt spr. Eindhoven, waar
men hoofdzakelijk zijn heil zocht in uitbrei
ding van de lintbebouwing langs alle uitvals
wegen.
Ook in minder bevolkte streken doet zich
hetzelfde verschijnsel voor, op de ontginnin
gen b.v. in Drenthe en ln de Peel. Van een
behoorlijken dorpsvorm is dikwerf geen sprake.
Goed werk lieeft de Heide-Maatscbappij reeds
gedaan, ofschoon niet immer voldoende aan
dacht werd besteed aan stedebouwkundige
eisohen. Beter ware het te zeggen „Lan-1-
schapskundige". Want het landschap stelt zijn
eigen bepaalde eiscben. Aan de ontginnende
boeren kan men het niet overlaten. Als men
over gemeenschapsbelangen spreekt, is het
traditioneele gezegde: ,,'t zal mien tied nog
wei nut duren
Voorzorg en vooruitzien is vooral noodig Dij
de grootste ontginning van onze dagen da
droogmaking van de Zuiderzee.
Het slot van de lezing van ir. Tunnissen
was gewijd aan het vraagstuk van de groote
etad en hierbij maakte de Inleider terloops
ook eenige opmerkingen over het Rotterdam-
sche annexatie-plan. Uitvoerig stond spr. stil
hij het standpunt van Prof. Granpré Molière
ijz. stedebouw, n.I. de hereeniging van land
en stad, cultuur en natuur.
Tei toelichting van het gesprokene werden
na de pauze een aantal lichtbeelden vertoond,
welke een beeld gaven van verworden stads-
aanleg en voorbeelden van goede oplossingen.
Op de met groote aandacht door de talrijk
opgekomen leden gevolgde lezing volgde een
geanimeerde gedachten wisselüng, waaraan
werd deelgenomen door de heeren P. G, Bus-
kens, A. Kuijpers, D. A. Kampschreur, A Zoet
mulder en W. van der Lugt. Hierbij' werd
natuurlijk ook de annexatie van Schiedam ter
sprake gebracht.
__Het een dankwoord aan ir. Tuftnissen voor
zijn leerrijke inleiding sloot de heer van der
Lugt hierna de bijeenkomst.
E- K. MARINIERS-TEHUIS.
Op zijn achtsten verjaardag
In het Tehuis der R. K. Mariniers aan den
Goudscken Rijweg, is Donderdag een feest
avond gehouden. Of daar aanleiding toe was
Geentwijfel aan, want het Tehuis vierde zijn
achtsten verjaardag Het is een leuke avond
geworden. Een flinke, ruime zaal, helder ver
licht, de fleurige pakjes van onze marineman
nen, de prettige stemming der aanwezigen,
die tot in de uiterste hoeken de zaal vulden.
Te S uur sprak de Zeereerw. directeur, Pa
ter „o.s. Klessens, een kort en hartelijk wel
komstwoord uit.
Dan traden het Marine-mandolinegezelschap
op en de goochelaars-familie Bercelini, welke
met haar goocheltoeren de aanwezigen niet
slechts prettig bezig hield, maar ook vaak
verraste. Veel bijval had het gezelschap flin-
te jonge mannen in hun matrozenpakje, die
met hun mandolmen en guitaars (natuurlijk
de kleurige linten ontbraken niet aan de speel-
dragen) mooi spej leverden. Openden zij den
U ti aden ook op in de pauze en aan het slot
van den avond scheen aan hun spel "een
einde te komen; zoo oplettend luisterden de
nwezigen naar hun harmonisch spel en
Wfllru16 200 nood'^<len herhaald en
hartelijk gemeend applaus tot lustiger spel uit
Groot was dau ook het enthousiasme, toen'
door oprechte dankbaarheid gedreven, de di
recteur, Pater Klessens, hun lintenrijkdom
met een nieuw oranje-geel lint vermeerderde
huari°S'ift: R' K' Mar1aier™ufe> 17 Ja-
Het was een prachtige en gezellig© avond.
EEN KWAJE DRONK
Gisterenavond liep de 18-jarige L. de K. uit
de Thaborstraat op do Hoogstraat, door het
wwdem °pWskk6n(l€ banken dapper ge.
daarom twee hem onbekende
mannen uit tot een vechtpartijtje, doch zonder
d^ ?a°f hem ««Wnstan.
«ers gaf hem een slag op zijn hoofd dat hij
achterover viel en bewusteloos raakte. In het
observatie opgenomen.
DIEFSTALLEN
vvV'v*
De G4-jarige L. J. K. zonder beroep is in
een logement in de Leeuwenstraat vermoede-
nk r® «keren J- P- bestolen van twee
bankbiljetten van 10 gulden.
Een chauffeur van da N. V. Metaalmaat-
schappij R. v. d. V. aan den Houttuin ia aan
gehouden, wegens diefstal van 3S K.G. lood
ten nadeele van zijn chef Hij bleek dtt lood
verkocht te (hebbn bij den opkooper D. aan het
van Alkemadep-lein, die deswege in arrest Is
gesteld.
KATHOLIEK LEVEN
„Van Dominee tot Kardinaal"
Vrijdagavond vergaderde „Katholiek Leven"
voor den ontwikkelingsavoud waarop dezen
keer door den heer Piet Kasteel zou gesproken
worden over den levensgang van John Henry
Newman.
Nadat de voorzitter, de heer L. Kersseboom
den eerw. adviseur, pater Daniëls O.P., en
den spreker had begroet, alsmede de leden,
verkreeg de inleider van den avond het woord,
die begon met den aanvang, de beiteekenis,
de beginselen en de leiders van de „Oxford-
movement" te bespreken. In het bijzonder
werd de aandacht gevestigd op de beteekenis
van tract XC en den schrijver van deze
verhandeling, Newman, en diens toenmalige
positie in de Staatskerk.
Newman's weifelende periode werd dan be
schreven. zijn houding ten opzichte van
Rome, de oorzaken van' de langzame onder
mijning zijner anglicaansche overtuiging als
mede de beteekenis van zijn toen ondernomen
studie over de ontwikkeling der Christelijke
leer.
De aandacht weid dan gevestigd op den
enormen indruk, dien Newman's bekeering
maakte maar ook op den afkeer dien zij
opwekte. Newman's werkzaamheid als Katho
liek priester werd besproken, in het bijzonder
het Achi.lli-proe.es dat. trots zijn schijnbaar
slecht einde, het begin werd van Engeland's
gunstiger denken over Newman in wiens over
gang men steeds een verraad had gezien
De mislukking van Dublin en ander werk
weid vergoed door de zege der „Apologia",
het boek, waarmee Newman op slag de
algemeene opinie omtrent zichzelf veranderde
Met enkele woorden werd Newman's ver
houding tot Pius IX en Manning aangeduid
alsmede zijn laatste groote polemiek met
Gladstone waarop het eere-fellow-schap te
Oxford en later het Kardinalaat volgden.
„Secretum meum mihi", mi.in geheim be
hoort aan mij, schreef Newman in zijn
apologia; hij heeft zijn geheim zoo bewaard,
dat men is gaan spreken van „the mystery
of Newman".
Spr. wijdde vervolgens uit over Newman's
beteekenis aan de hand van tot oordeelen
bevoegden als prof. Allard Pierson en kardi
naal Gasquet. Til 't bijzonder weid gewezen
op het wezenlijk verschil tusschen de geloofs-
theorie van Newman, vooral in diens „Gram-
mar" ontwikkeld en de meeningen der zooge
naamde modernisten Father Tyrrell relf
heeft het later onzinnig genoemd Newman te
vereenzelvigen met de door de Kerk ver
oordeelde modernistische leiders. De Kardinaal
was een Katholiek „to the top® of his fingers"
en was zijn leven lang een schier woedende
vijand van vrijzinnigheid.
Tenslotte wees de spreker op de aestheti-
sche ehtische waarden die verscholen liggen
in Newman's talrijke werken en vooral op
zijn groot idee, dat ieder mensch eigen plicht'
heeft te vervullen en door het goed ver
vullen daarvan a.h.w. de beste drager en
verspreider vau do waarheid zijn kan/
De lezing werd aandachtig gevolgd en de
voorzitter vertolkte in enkele vriendelijke
woorden den dank van de aanwezigen, ter
wijl hij den spreker een tot weerziens toeriep.
BRUTALE INBRAAK
Gisteravond tusschen kwart voor tien en
kwart voor elf is ten huize van de familie
R. in de Witte de Witbstraat 13 een zeer
brutale Inbraak gepleegd. Te kwart voor
tifin was de vrouw des huizes van boven
gekomen ln de tuinkamer die in 't sousterrain
is gelegen. Zij meende toen dat er aan de
blinden werd gemorreld, doch sloeg hier
verder geem acht op en ging weer naar
boven. Toen de heer des huizes té kwart
voor elf van zijn werkkamer, die op de 2e
verdieping is gedegen, beneden kwam, zag
hij, dat de deur van de gang naar de tuin
kamer uit haar hengsels was gelicht en
dat eenige wijnflosschen kapot op den grond
lagen. In de tuinkamer was alles overhoop
gehaald en bleek op een ergerlijke wijze te
zijn huisgehouden. De indringer had zoo veel
mogelijk vernield. Uit een spaarpot bleek een
bedrag van negen gulden gestolen. De dief
moet het huis zijn binnengekomen langs een
brandgang, welke achter het gebouw voor
K. en W. loopt van den Binnenweg tot den
tuin van het huis der familie R. en had,
na een der blinden te hebben vernield een
raam van de tuinkamer met een beitel open-
gestoken
Hij verliet het pand door hetzelfde raam
en kon in den tuin de deur naar de brand
gang openen. De bewoners waren gedurende
de inbraak op de 2e verdieping, het huis is
niet gehoorig.
WOU IE THUIS SOLDEEREN?
In de Beijerlaadsche laan is gisteravond
aangehouden een zekere J. C. v. k. uit de
Beverstraat, in wiens bezit 10 K.G. soldeer
sel werd gevonden, ontvreemd uit het magazijn
van de N.V. Machinefabriek en Scheepswerf
v.h. P. Smit aan den Kreekweg waair hij
werkzaam was
ONGEVALLEN
In de Wolphaertsbocht is gisteren de 38-
Jarige wijnhandelaar W. M. P. Bassant voor
zijn woning in de sneeuw uitgegleden en ge
vallen. Hij bleek bij den val den rechterenkel
ontwricht te hebben, terwijl daarboven het been
is gebroken. Nadat Dr. Hannlk B. had behan
deld is hij op medisch advies per auto van den
G. G. D. naar het St. Franciscusgasthuis ge
bracht en aldaar opgenomen.
BRANDJES
Gisteren is op den Bergweg een autobus, be
stuurd door den 18-jarigen A. P. K. ln brand
geraakt. De éhauffeur kon met een snelblus-
«cher het vuur spoedig meester worden. De
schade was gering.
Ten huize van N. aan den Goudsche Singel
154 ontstond hedenmorgen een plafondbrandje
dat door gasten van spuit 11 gebluscht werd.
ROTTERDAMSCHE ATHLETIEK KRING.
Gisterenavond heeft de Rotterdamsche Athle-
tiekkring zijn zesde Jaarvergadering gehouden
onder voorzitterschap van den heer H. F. M.
Hartog.
De Jaarverslagen van den secretaris-penning
meester den heer H. J. van Leeuwen werden
goedgekeurd. Het bestuur werd als volgt samen
gesteld: H. F. M. Hartog. voorzitter; H. J. van
Leeuwen, secretaris-penningmeester; B. Bas-
sant, W. C. Waldekker. W. N. J. van Reyn, W,
O, Hartman en J, van Driel, commissarissen.
R. K. VOLKSBOND (ROTTERDAM-ZUID)
,»Roomsche grieven"
Onder leiding van den heer Th. v. Geen-
huizen, hield de R. K. Volksbond-Zuid in zijn
gebouw aan de Putschs laan gisteravond een
ledenvergadering. De voorzitter opende de bij
eenkomst met een, pittige speech, waarbij hij
r1a beste wenschen uitaprak vno.r 1929 ten aan
zien van de leden, hun gezin::, cn en don bond.
In den Zuiderstadischen Volksbond zit thans
gangt weshalve de voorzitter ook aanspoorde
om dit leven op te voeren, opdat steeds beter de
geestelijke belangen kunnen v orden behartigd
en de omvangrijke taak dea* standsorganisatie
zal kunnen worden tot uitvoering gebracht,
want nog veel beter moeten de leden wor
den onderlegd, en afgericht voor den zwaren
dagelijkschen strijd
Het bestuur is paraat, wanneer nu ook
de ledien actief medewerken, kan er in 1929
weer heel wat gebeuren
Nadat vervolgens nog enkelle mededeeUn-
gen waren gedaan omtrent het Wit-Ols
Kruis, werd besloten om de behandeling van
Je begrooting tot de volgende bijeenkomst aan
te houden
Gememoreerd werd voorts, dat de keer Trom
melen, wien veel lof voor zijn ijver werd toe.
gezwaaid, door verschillende omstandigheden
tls secret.-pennin.gm. van de commissie van
fcolneer ontslag had moeten nemen. In zijn
plaats is aangewezen de heer P. Frankhuyzen,
Putsche laan 66-
Alsdan werd liet woord verleend aan don
WelEerw. Pater Quininus O.M.C. tot het hou
den vau zijn rede over „Roomsche grieven".
Spr. weaschte vooraf een verklaring af te leg.
gen 111 verband niet onze bonding tegenover da
socialisten naar aanleiding van een rede van
den Eng«tscfiie<n kardinaal Bourne. Deze ver
klaarde 1.1dat het 0 zoo zeldzaam is, dat een
li'1" van de arbeiderspartij in Engeland die
verklaart socialist te zijn, werkelijk bedoelt
socialist te zijn als zijn partijgenooten op 'het
vasteland De arbeiderspartij heeft niet dat
sociaal-democratisch cachet van Nederland
D'v'tschland, enz.;
.Jtou do labournartij of arbeiderspartij in
Engeland wezenlijk hetzelfde karakter bezit,
ten als de socialistische partij van het vas
teland, dan zou geen enkele Katholiek tot
de labourpartij mogen behooren".
Kompnd tot de ,.Room.:ohe grieven" wenseb-
te Pater Quirinus te waarschuwen tegen te
groote gevoeligheid en tegen te geringe gevoe
ligheid. Er zijn menschen, die overal spoken
zien, overal anti-papisme in bemerken, doch er
zijn ook menschen, bijv. die geen katho
lieke krant lezen,die te weinig eergevoel heb.
ben en aanzien, dat met hun geloof wordt
gespot en gesold
Spr. behandelde dan die Roomsche grieven:
het processieverbod, het gebrek aan missie-
vrijheid en de kwestie van het gezantschap -bh
den Pau®
Ten aanzien van het eenste probleem merkts
spr. op, dat we tegenover deze zaak nuchter
en voorzichtig moeten staan. De wetgeving heb
ben we mee, de toepassing daarvan is een
overblijfsel van anti.katholicisme. Daarom
moeten we ons stellen op de wet< ons recht blij
ven eiscben. Het hoe, waar ea wanneer we van
onze rechten gebruik zullen maken, zullen we
zelf wel uitmaken.
Inzake de missie-vrijheid hield spr. er aan
vast, dat wij het wereldlijk gezag geen recht
kunnen toekennen overeenkomstig Gc-ds gebod
om aan alle menschen het Evangelie te verken,
digen. Hij wees op toestanden in Indië. waar
woelige communisten het gemakkelijker hebben
dan de katholieke missionarissen. We eischen
hier: geen 'bevoorrechting van een of andere
groep, volle eerlijkheid met hef doorvoeren
van de wet met uitsluiting van alle anti-ka
tholieke daden.
Ten aanzien van het gezantschap bij dea
Paus wenschte spr. op de noodzakelijkheid
van een groote mate voorzichtigheid, takt en
wijsheid in 'onze gemengde maatschappij met
eigenaardige toestanden en mentaliteiten. Het
gezantschap is tenslotte een* zaak van zuiver
staatkundigen aard, die met ons geloo f op
zich niets te maken heeft, ail zijn door de
anti-dleiricale keffers de gemoederen geprik
keld.
We moeten bij alles onder beproefde leiding
voorkomen, dat we wettelijk aan banden wor
den gelegd.
Overigens is het merkwaardig hoe we be.
trekkelijk weinig grieven als katholieken in
ons land hebben. Onze positie is eenig in
Europa. Fier moeten we ons als katholieken
doen gelden, totdat de andere kant zelf tot het
besef komt^ dat men ons recht moet doen
wedervaren.
De heer Geenhulzen «prak voor deze aan
dachtig aanhoorde rede een hartelijk dank.
woord, waarvan hij onder veel applaus Pater
Quirinus, die zich reeds zoo vaak en geest
driftig en belangeloos ln dienst van den
bond had gestald, namens den Volksbond het
jongste werk van dr. v. Ginueken (de confe
renties voor niet-katholieken) offreerde.
Nadat enkele vragen naar aanleiding van
de rede waren beantwoord, dankte Pater Qui
rinus voor het fraaie cadeau waarvan hij een
nuttig gebruik hoopte te maken oolc voor den
Volksbond.
Bij de dan volgende rondvraag wekte de
voorzitter nog eens krachtig op om zich aan
te sluiten bij het kolenfonds en de spaarkas,
welke beide stichtingen 's Zaterdagsmiddags
in het gebouw Putsch© laan zitting houden.
Een aanbeveling kregen ook „Zielzorg" en
tenslotte de cursus van prof. Dr. Veraart,
waarvoor niet zooveel interesse blijkt te be
staan. Financieels bezwaren kunnen hie<r niet
het eenige motief zijn, hetgeen Jammer is,
want ontwikkeling is nog zoo broodnoodig.
Met een pTopaganda-speechje vor den avond
van 3 Februari^ waarop de heer Kasteel zal
spreken in het Vereeniglngsgebouw Afrikaan-
dierpledn en de tooneelclub voor het eerst zal
optreden, sloot de voorzitter de opgewekte bij
eenkomst.
WATERLEIDING GESPRONGEN
Vannacht te vier uur is een waterleiding ge-
sprongen ln pand 66 van de 2e Lombardstraat
Het water liep in pand 64. Daar het eei-ste
huis onbewoond is, sloeg de politie een deur
ruit ln en sloot de hoofdkraan af.
Verwacht wordt:
Matige tot zwakken, Zuid-Westelijke tot
Noord-Westelijken wand; nevelig tot half- of
zwaar bewolkt; weinig of geen neerslag; lichte
tot matigen dooi.
De barometer stijgt op den voormiddag VT0
suel.
BURGERLIJKE STAND.
Aangiften van 17 Januari
OVERLIEDEN: H- Lezer, jd. 41 j. A. Schnei
der wed. v. H. Jakopsohn 94 j. g. J. Hofstee-
de jm. 3d. A. P. Geerlof jm. 23 j j J
Aerden wed. v. H. v. Vugt 62 j. c Slieker ra.
v. J. C. Reivers 70 j. A. M. v. d. Aldcer vr.
v. C. L. Tieleman 29 j. A. P. v. Wijngaarden
ges. vr. v. C. J. Meijers 22 j. p. Haak vr. v.
H. de Jager 51 j. H. B. Schinkel m. v E A.
Wismeijer 39 j. J. v. Mullem jd. 20 j. W.
F. Holzhauer jm. 26 j. j. Sigmond wedr. v.
M, Suiker 68 j. E. de Vos vr. v. J. M. Blok
land 34 j. C. A. Granneman m. v. J. C. Blok
53 j. E. M. Früdiger jd. 69 j. E. M. Lotte
wed. v. J. M. Geppel T2 j. M. C. Smit wed. v.
C. v. d. Woot 88 j. C. v. Gils vr. v. A. Brou
wers 64 j. L. J. Ridderliof jd. 12 J.
BEVALLEN: A. van der Kloosterde Ruiter
E. tan Dam king z J. k. Boer—Neder-
lof d. p. Akkerhuisvan den Bent z. A.
C. Fioole—Sloof z. - O. H. van den llooven-
den Haan z. D. Streefkerk—Buket z. W. J.
C. Nelemansde Ruiter z. M. DöhrnLies
hout d. E. M. den BoerFe li ren bach z.
T. Kunstvan den Berghe d, J. de Witte—
van Stek z. J. A. A. Falandt—Reijpert z.
M. M. Mannekede Koning d. L. M. Roon—
Martens d. A. M. FranssenWeijsters d.
E. A. M. Hulsherde Groot z. J. J. stuit—
Hoefman d. N. J. van LeeuwenVos d
C. Neühoft—Romeijn z. A. II. Vriezen—Rad-
stake d. A. E. KempHougee z. J M.
Schekermans—Wagener z. F. H. van der Ha
ven—van Tiggelhoven z. C Wouters—vau
der Neut z. c. J. EouiMühlsteff d. C,
Kooien- Heükoop d. - M. C. J. Bosch—Merks
a. A. M. K. BrouwerGroènenberg z. M.
C. van LambaartZevenbergen d. PA Ver
steeg—Hogerland z. w. Bogaert—Schouten
t A'. J' T" van flr l' Burg—Wilhelm d. M.
J. Hüüsingvan Bokhoven z. A. H Doejaa-
rende Mos, levenL d. M. F, W. Cuijpers—
Vefmaire levenl. d. G. Rook—Hoogeadijk
levenL d.
Aangiften van 18 Januari.
BEVALLEN: L. v. d. Palm—van Gelder z.
J. M. W. Kien—van Hoek d. J. G. de Ronde—
Campo d. .N. HajerGille z. C. G. E. Vas-
lamber—v. d. Schaaf z. M. Blok—van Donk
d. C. Kramer—Bakker cl J. ,1. Seltenrüeh—
Sass, z. tv. M. C. Horns—V. d. Poel z. J L.
D. Arts—Min na» rd d. F. H. J. Prince—Jan
sen d. W. Wfj'nenWemmer z. M J I
v. d. Kooi;—de Jongh d. H. Geljon—de' Wij zó
d. M. Bb'leveld—Vonk d. M. J. Siegers—van
*Bodegom d. A. BBdekerBoehlé d. F. Mar
cus—Jekel z. M. W. Gelejjnsev. d. Graaf z.
L. Houtzagers—Alblas z. G. Smits—v. d.
6 z 'I- G van Rooijenv. d. Meulen d.
J. A. van Stratende Groot d. J. p.out
van Berkel d. D. E. MuschMostert z. M.
li" <^ast z- T. v. d. BlomNoorda d.
R..LVnn konijnenburg z. G. Boersma
Nettenbreijer z. C. van Steensel—Klop e.
E. van Veen—Visser z. S. W. Goutziers
van Pelt z. J. G. J. Breedveld—Korten z
J. Roller—VYiedlewsky l. Berkhof—de
Vlaam z. C. Jansen—Léijs z. ,Z van Houc.ko
leveni Z° J' v" a- B°dsert—de Ridder,
OVERLEDEN: J. IC Ouwens mnn v. M. Vaan
drager 64 j. A. A. de Visser jm. 8 mud
J. van Veen man v. J. Schutter 75 J. H J.
Kalkman, man v, S. Planker 69 j. L. P. Ottó
jm. 24 j. J. L. Langeweg wedr. v. M. B(j] 81
J* L. v. d. Graaf wed. v. E. v. Driel 89 j.
A. Bol vr. v. F. '1 lo,ogend.un 76 j. J. a. Kas
pers jm. 14 J. j. v. d. Heuvel man v. II. Rit-
meijer 80 J. M. J. S. Zimmerman, wed. v. H.
J. B. Aalderink 66 j. R v. Zomeren man r.
jSputt i7 j. C L. Nording vrouw v.
P. Barto 46 j. A. A. H. Klippers, man v. J. G.
J. Beusker 42 j. J. v. d. Berg jm. 3 mnd. -
M- v. Overljeek wed. v. A. J. Craamer 88 j.
T. de Jong jd. 2 j. P. B. v. Swieten wedr.
v. S. J A. M. de Vries SI j. W. Adam man v.
F- S. Kooper 65 O. F. Halsteensen wed v.
M. J. de Ligt 74 j, A. E. Vrooman jd. 13 j.
De dader legt een volledige bekentenis af
Wijkstra, de moordenaar van de vier agenten
te Grootegast, heeft een volledige bekentenis
afgelegd.
Uit het verhoor is komen vast te staan, dat
•drie der veldwachters gedood zijn door een
kogel. De vierde, de veldwachter Meijer, werd
niet doodelijk doch wel ernstig gewond. De
misdadiger heeft toen dezen man gedood, door
hem den hals af te snijden. Meijer h.eeft zich
hierbij verweerd en bij die worsteling Wijkstra
aan de hand gewond.
De gearresteerde Wijkstra is ongeveer 30
jaren oud. Hij stond als 'n onverschillig heer
schap bekend.
Vrouw W. staat eveneens zeer slecht be
kend. Haar kinderen, die zij verlaten had, wa
ren reeds in liet Gemeentelijk Armenhuis op
genomen.
De vier slachtoffers waren In de omgeving
bijzonder gezien.
Een bijeenkomst van vertegenwoordigers van
provinciale- en gemeentelijke besturen
OM TOT EEN GEMEENSCHAPPELIJKE
GEDRAGSLIJN TE KOMEN
Donderdag werd te 's Gravenhage in de
Raadszaal aan de Javaslraat een vergadering
gehouden, door vertegenwoordigers van het
meerendeel der Provinciale en verscheidene
gemeentelijke besturen naar aanleiding van
d© bekende eischen, welke de twee landelijke
aannemers-organisaties met ingang van 1
Januari j.l. ook aan den Staat en zijn organen
hebben gesteld.
Besloten werd om voor een uit ha2x midden
gekozen commissie een audiëntie aan te
vragen bij genoemden bewindsman, ten einde te
komen tot de vaststelling van een gemeen
schappelijke gedragslijn.
D. H. V. B.
Alle voor Zondag a.s. vastgestelde wedstrijden
zijn wegens onbespeelbaarheid der terreinen af
gelast.