FEUILLETON
I
haar doel bereikt.
w
-%x-
ZATERDAG 19 JANUARI 1929
TWEEDE BLAD
PAGINA 3
ONDERZOEK NAAR DEN STAND
DER WERKLOOSHEID
DE GROENTE- EN FRUITOQRLOG
TE DEVENTER.
VERLAGING ACCIJNS
GEDISTILLEERD
EEN GROOTSCH SCHOUWBURG
PLAN IN AMSTERDAM ij
DE WOLLENSTOFFEN INDUSTRIE
Bedreigd dooc het Engelsehe invoerrecht
DE NED. SCHEEPVAART UNIE
ER WORDEN MAATREGELEN GEVRAA-GD
De Tilhurgsehe Kamer van Koophandel heeft
aan den minister van Arbeid, Handel en Nij-
Verhcicl een adres gezonden, waaraan wij bet
volgende antieenen:
Voor de Nederlandsche wollenstoffenindustrie
Is Engeland het voornaamste afzetgebied. Van
.den totaal-export van wollen- en halfwollen
manufacture® over de maanden. Januari tot en
met November 1928 ten bedrage van 13.983.000
ging voor een bedrag van 5.548.000 naar
Engeland, een cijfer, dat overeenkomt met. on-
geeer 1/6 der totale productie.
Verschillende fabrieken in ons district wei-
ken voor verreweg bet overgroote deel barer
productie voor de Engelsehe markt.
Komt het gevraagde recht ad 3313- pet va-n
da waarde tot stand, dan zal het met dezen
export voor bet grootste deel zijn afgeloopen.
immers het beet, dat bet invoerrecht alleen
Wordt verlangd voor zgn. lichtere stoffen. De
Uiten zijn echter, dat de safeguarding wordt
verlangd voor alle artikelen beneden 11 ounces
P- r vierkante yard, hetgeen overeenkomt met
521 gram pas strekkenden Meter van de nor
male breedte (140 c.M.). En verreweg het groot
je deel der naar Engeland geëxporteerde stof-
'len blijft beneden deze gewichtsgrens.
Krijgt de wolindustrie de door haar gevraag
de maatregelen, dan staan onmiddellijk ver
dere „safeguarding-cases" op het program.
Komt het invoerrecht op wollenstoffeu ad.
31 J<i pet. in Engeland tot stand, dan voorzien
wij daarvan als gevolg de werkloosheid van
eenige duizenden textielarbeiders in ons
distriet.
Wij zien daarom de toekomst zper duister in
en vreezen onherstelbare schaxle van het door
Bradford verlangde invoerrecht, Indien de Ne
derlandsche Regeering niet ten spoedigste de
hoodige maatregelen treft.
Deze maatregelen moeten naar onze meening
Zijn
oj> dit oogenblik.: stappen bij de Engelsehe
Regecring, om haar te wijzen op het ongemoti
veerde van een safeguarding duty op Neder
landsche producten, vervaardigd onder gelijke
arbeidsvoorwaarden als die in Bradford gel
den; vergezeld met de aankondiging van een,
zelfde tariefsverhooging in Nederland op wol
len- en halfwollen manufacturen, als Engeland
zijn plannen doorzet;
als het Invoerrecht in Engeland tot stand
komt: de Instelling op denzelfden dag van een
zelfde tarief in Nederland ter voorkoming van
een volledig lamslaan onzer eigen wolindustrie.
Uitgifte van f 10:000.C. aandeelen
De heeren Hope Cd,, de Nederlandsche
Handel Mij. en de heeren R. Mees Zoonen be
richten, dat op 25 Januari de inschrijving wordt
opengesteld ten kantore der heerem van Loon
Co. en der Nederlandsche Handel Mij. op
ƒ10,000.000. gewone aandeelen tegen den koers
van 199 pot. der Nederlandsche Scheepvaart
Unie uitsluitend voor aandeelhouders.
De aandeelen zijn groot ƒ1000 nominaal en
genieten het volle dividend over het boek
jaar 1929.
De Nederlandsche Scheepvaart Unie zal door
de uitgifte van 10.000.000 nominaal barer aan
deelen totaal hebben geplaatst een bedrag van
70.622.000 nominaal gewoon aandeelemkapitaal,
waartegen zij bezitten zal 26.874.00G nominaal
aandeelen in de Stoomvaart Maatschappij „Ne
derland"', 22.874.000' nominaal aandeelen ln de
N.V. „Rotter dams eh e Lloyd", 21.874.000. nomi
naal aandeelen ln de Koninklijke Faketvaart
Maatschappij.
EMIGLATTE VAN KATHOLIEKEN NAAR
CANADA.'
NOODTOESTAND IN DE SUIKER
INDUSTRIE.
De bijeenkomst te Bergen op Zoom.
WIE HET WOORD ZULLEN VOEREN
Zooals bekend zal op initiatief van de Ka
mer van Koophandel voor Westelijk Noord-Bra
bant te Bergen op Zoom een vergadering wor
den gehouden, waarop de toestand in de sui
kerindustrie zal worden besproken. Deze ver
gadering zal aldaar plaats vinden in „Tbalia"
op Woensdag 30 Januari a.s. des namiddags
half 3 uur.
De heeren dr. P. v. Ginneken, dr. L. Korten-
horst, A. J. Loerakker en C. Moors hebben toe
gezegd het woord te zullen voeren.
Er komt toenadering
Ia een zeer druk bezochte vergadering van de
Goöp. Veilingsvereoniging Deventer en Omstre
ken is met algemeene «temmen besloten, door
de bemiddelingscommissie, het volgende voor-
Btel aan de kleinhandelaars te doen: le. de
huur van kisten en bushels wordt gebracht van
10 cent op 7 cent (de kooplieden elschen een
fusthuur van 5 cent)dit geldt alleen voor
groente; 2e de huur hij direct overstorten uit
het veilingsmateriaal wordt opgeheven.
Samenwerking van verschillende verecnigingen
De R. K. Emigratia-Vereeniging verzoekt, ons
opneming van o.m. het volgende:
Met hoeveel zorg en toewijding de R. K. Bm
gratie-Vereeniging de behartiging der R. K Ne
derlandsche emigranten hier te lande ook
poogt na te streven, het is en blijft sle.hts
half werk, zoolang het beperkt is tot dezen
kant van den Oceaan. Het moet vervolledigd
worden door werk aan den anderen kant van
het groote water. Daarom heeft de R. K. Em -
gratie Vereeniging van den aanvang af ernaar
gestreefd samenwerking te krijgen met soort
gelijke Katholieke vereenigingen ln het lanü
van Immigratie, die den emigrant van haar
overneemt en verder voorlicht en voorthelpt.
Voor wat Oost-Canada, met name de pro
vincie Ontario, betreft, heeft de R. K. Emigra-
tole-Vereeniging reeds verleden jaar samenwer
king verkregen met de Catholic Sett ..me
Leagee, eene Katholieke Kolonisatie-A ereeni-
glng, opgericht op aandringen van ®n
Aartsbisschop van Toronto, en govt stigd te
Brechin.
Thans is ook voor West-Canada eenzelfde re
sultaat bereikt. Dezen zomer toch is opgericht
de Dutch Roman Catholic Immigration Society
door de Aartsbisschoppen en Bisschoppen van
Winnipeg, St Boniface, Regina, Edmonton,
Prince Albert and Saskatoon en Calgary. De
zetel dezer vereeniging is gevestigd te Winni
peg. In het bestuur hebben een paar voorname
Katholieke Nederlanderr te Winnipeg zitting
genomen en ook treedt een Nederlander
de heer A. L. J. Mulder, op als secretaris-
Directeur der Vereeniging. Met deze Vereeni
ging nu zal voortaan de- R. K. Emigratie-Ver-
eeniging, speciaal voor wat plaatsing in de
Westelijke provincies van Canada betreft, sa
menwerken.
TELEFOONVERKEER MET FRANKRIJK.
UIT DE AARDEWERKINDUSTRIE
Een wilde staking
Gisteren Is in de aardewerkfabriek de Beek
te Maastricht een wilde staking uitgebroken.
Ongeveer 50 arbeiders zijn hierbij betrokken.
De aanleiding tot de staking is een loonconfUct
Verlaging van het tarief.
Met ingang van 1 Februari a.s. wordt het ta
rief voor telefoongesprekken met Frankrijk ver
laagd tevens wordt de verdeeling ln zónes van
de daar te lande toegelaten kantoren gewijzigd.
De gesprekkosten zijn bepaald op:
DAGTARIEF: zóne 1 per 3 minuten ƒ2.30,
voor elke minuut meer ƒ0.80; zóne 2. 2.60 p
3 min., enke minuut meer 0.90; zóne 3. per 3
min. ƒ2.90; elke minuut meer L—zone 4
per 3 minuten 3.20 elke minuut meer 1-10;
zóne 5 per 3 min. 4.10; elke min. meer 1-40;
NACHTTARIEF (geldend van 19.30 tot 8 u.)
Zóne 1. per 3 min. ƒ1.40, voor elke minuut
meer 0.50; zóne 2 ƒ1.60, voor elke minuut
meer 0.55; zone 3. ƒ1.75 per 3 min., voor elke
minuut meer ƒ0.60; zóne 4 per 3 min. ƒ1.95,
elke minuut meer 0 65; zóne 5 ƒ2.50, voor
elke minuut meer 0.85.
Op de Rijkstelegraafkantoren kunnen nadere
Inlichtingen worden ingewonnen, tot welke zone
een bepaalde plaats behoort.
RADIO-TELEFOONDIENST NEDERLAND—
NEDERLANDS CH-INDIë-
Gedurende het tijdvak van 26 Januari tot en
met 2 Februari a.s. zijn de diensturen van den
radio-telefoondienst Nederland—Nederlandsch-
Indië bepaald op 13.45 tot ongeveer 16.45 uur
(Amsterdamsche tijd.)
Het rapport van de sub-commissie uit de
Commissie voor de Economische Politiek.
De suh-cemmissie uit de commissie voor de
economische politiek, ingesteld hij beschik
king van den minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid van 29 April 1925, welke tot taak
had een onderzoek in te stellen naar de om
standigheden, welke verschillende takken van
ons volksbestaan ongunstig beïnvloeden en
daarbij na te gaan, in welke mate deze de be
slaande werkgelegenheid aantasten,, of uit
breiding daarvan tegenhouden, heeft thans een
deel van haar rapport uitgebracht.
"We laten hieronder de voornaamste com
clusies volgen;
LAND- EN TUINBOUW.
Men kan van eigenlijk gezegde werkloosheid
(hoofdzakelijk seizoenwerkloosheid) onder de
landarbeiders eigenlijk slechts spreken ln do
streken met betrekkelijk groote' bedrijven,,
waarin akkerbouw een belangrijke rol speelt.
Dit zijn de zeekleigebieden van Groningen,
Friesland, Noord- en Zukl-Hol!and, Zeeland en
Noord-Brabant, alsmede de Veenkolonie aan
grenzende zandgronden
Op de rivierklei heeft de werkloosheid niet
veel te beteekenen.
In den tuinbouw komt zeer weinig werkloos
heid voor, terwijl deze door de toeneming der
glaseulturen sedert 1914 nog sterk is afgeno
men.
Over het algemeen is in de streden, waar
werkloosheid voorkomt, deze sedert 1914 toe
genomen.
Voor deze toeneming worden verschillende
oorzaken opgegeven.
In het algemeen kan worden gezegd, dat met
betrekking tot den arbeid der gehuwde vrouw
de toestand in de verschillende streken zeer
verschilt. Dezo arbeid is echter r D, voor
zoover, loonarbeid betreft, sedert 1914 afge
nomen.
Door de meeste berichtgevers wordt er op
gewezen, dat de arbeid der gehuwde vrouw niet
leidt tot vermindering van de arbeidsgelegen
heid voor den man, aangezien het alleen werk
zaamheden betreft, die voorkomen in tijden,
waarin er toch reeds handen te kort komen.
Men zou integendeel kunnen zeggen,, dat de
verdiensten van de vrouw er niet weinig toe
kunnen bijdragen, om het totale inkomen van
het arbeidersgezin zoo hoog te doen stijgen, dat
zonder hulp van buiten of zonder gebrek te
lijden, men de in den winter voorkomende
periode van werkloosheid kan doorkomen.
Het komt vrijwel voor, dat landarbeiders tij
delijk in andere streken gaan werken. Ofschoon
niet overal, is toch in het algemeen deze trek
sedert 1914 wel afgenomen.
Dit geldt eensdeels van den trek naar de
weldestreken in den hooioogst ten gevolge van
bet meer In gebruik komen van machines voor
de hooibewerking. Veel Invloed op de werkloos
heid schijnt deze vermindering van den trek
echter niet te hebben gehad.
Men is vrij algemeen van oordeel, dat de
welvaart der landarbeiders sedert 1914 is toe
genomen.
In het algemeen hebben land- en tuinbouw
niet te klagen over onvoldoende transportgele-
genheden en den ongunstigen invloed daarvan
op de werkgelegenheid. Slechts enkele streken
maken hierop eene uitzondering.
DE VISSCHERIJ.
De resultaten van het Ingestelde onderzoek
kunnen als volgt worden samengevat:
le. De visseaerij is van geringer omvang
dan vóór den oorlog en geeft ook in de aan
verwante bedrijven werk aan minder personen.
Dit verschijnsel valt in het hijzonder op te
merken bij de Noordzeeharing- en beugvissehp-
i'ij, de visscherij in den kom Oer Zuiderzee en
de Zeeuwsche schelpdierenteelt.
2e. De oorzaak schuilt, voor zoover de
Noordzeeharingvtescherij en de oesterteelt be
treft, in een minder gunstigen toestand van
de markt voor de producten, ten aanzien van
de mosselteelt ln een sterkere mechanisatie
van het bedrijf, voor de Noordzeebeugvissche-
rij in den achteruitgang der vangsten en voor
de Zuiderzeevisscherij ln de ongunstige voor
uitzichten in verband met de drooglegging.
3e. De achteruitgang van het bedrijf heeft
niet tot noemenswaardige werkloosheid in de
betreffende visscherij of aanverwante bedrij
ven aanleiding gegeven.
In vele gevallen werd de overgang naar an
dere bedrijven vergemakkelijkt doordat de
werknemers reeds vóór dien gedurende een
deel van het jaar daarin werkzaam plachten
naar het Duitsch van
H. RICHTHOFEN.
24)
Nu wees zij met een heftig gebaar de aan.
tob oden hand van zich af.
Onzin van het begin tot bet «inde! riep ze
pit. Ja, met grenzenlooze ondankbaarheid be-
'o°n je alle goede zorgen die we voor je gehad
hebben. Dat Is het eenlge verstandige woord,
Pat je gesproken hebt en dat getuigt, dat je
>og eenig juist inzicht kunt vormen. Zonder
loordrongen te zijn van de gevolgen van je
idelwijze, ruk je je los van je pleegouders,
altijd het beste met je hebben voor gehad,
r-ar ga maar heen! Trek de wijde, onbekende,
Maakbare wereld in! De nood zai een harde
leermeester zijn en heel gauw zal je als een
[aangeschoten vogeltje naar ons terugkeeren.
P°oh of ons huls dan nog voor Je open zal
'■aan, dat is nog de vraag.
En zonder nog een enkel woord daarbij te
[oegen verliet de hevig opgewonden vrouw
}o kamer. Eerst op den drempel wende zij
jich nog eenmaal om, waarbij ze vrouw Lor-
(en wenkte bij haar t« komen. Een klein
Jakje met wat zwaars er ln gleed de vissohers-
ffouw ln de hand.
Voor de rekening van den dokter en den
Poiheker! Vandaag nog zal tk alles, wat aan
°eca toebehoort, hier naar toe laten bren-
Na die woorden snelde zij naar haar rij
tuig toe, alsof zij vreesde nog tegenspraak te
zullen ontmoeten,«tapte in «n reed weg.
Vrouw Larsenkeerde in de kamer terug
en Tosca leunde, alsof ze doodop was van
vermoeiends, haar hoofd tegen de breed-ge-
bouwde gestalte van haar verpleegster, die
haar teedev tegen zich aandrukte Geen moe
der had met meer bezorgden blik neer kunnen
zien op dat bleeke meisjesgezicht. Men zou
niet gedacht hebben, dat die harde hand, ge
woon zwaren arbeid te verrichten, zoo zacht
en feeder had kunnen streelen langs het voor
hoofd en de wangen van dat zwakke kind, dat
blijkbaar zoo op haar hulp en bescherming
vertrouwde.
U veroordeelt mij toch niet? kwam het
angstig over de bleeke lippen. Duizendmaal
dank daarvoor, moeder Larsen! Duizendmaal
dank voor alles, wat u voor mij gedaan liebt!
Eens zal ik u mijn dankbaarheid toonen en
u heloonen voor uw goedheid daar kunt u op
vertrouwen. Tot nu toe heb ik geleefd als In
een droomtoestand op dit oogenblik voel
lk alle krachten en bekwaamheden ln mij
groeien en hét ls. alsof een stem in mijn
binnenste mij toeroept: Probeer het eens! Je
krachten zijn in staat Je overal doorheen te
slaan! Ik voel den moed in mij herleven. Nu
heb ik weer een levensdoel! Ik moet toonen,
wat lk volbrengen kan.
Zij was opgestaan en had zich in haar volle
lengte opgericht. Op haar wangen kwam een
warme blos en in haar oogen glans en leven.
Alles wat als ln schijndood gelegen had, kwam
zwijgend naar voren, drong zich op den voor
grond in het volle licht van den dag. Door
arbeid tot het doel! dat zou in het veTVolg
haar leuze haar levensrichting zijn. Het stond
haar klaar cn duidelijk voor den geest, wel
ken weg zij moest inslaan. Onaangeroerd had
zij nog het door haar vader haar nagelaten
erfdeel. Daardoor zou het haar mogelijk zijn
op een gymnasium te komen en daarna zou
zij door lessen te geven zooveel zien te verdie
nen, dat zij na een roet goed gevolg afgelegd
examen als leeTares naaT het buitenland zou
kunnen gaan.
Zij twijfelde geen oogenblik aan 't welslagen
van haar plannen, die zij breedvoerig met
Larsen en zijn vrouw besprak toen zij de®
avonds samen in het kleine, goed onderhouden
tuintje zaten, door den zoeten geur van resi-
da en wilde wikke omsluierd. Het zacht glin
sterende meer scheen haar zijn groeten over
te zenden en bemoedigend toe te wenken. Nog
nooit was het haar zoo header en doorzichtig
voorgekomen. Men zou tot op den diepen,
geheimzinnigen bodem hebben kunnen zien.
Wat zou bet haar een geluk zijn, hier te
kunnen -blijven wonen, de goede menschén
hadden het haar aangeboden, dat bescheiden
huisje, die nederige woning als de hare te be
schouwen. Zij knikte de oude menschen zoo
vriendelijk toe dat Larsen van verlegenheid
zijn korte pijpje van den .eenen hoek van zijn
mond naar den anderen schoof en vrouw
Larsen's hand hield de hare vast omsloten.
Hier te kunnen wonen waar het haar toe
scheen alsof de oogen van Ewald, zoo helder
als het doorzichtige water, haar voortdurend
zouden aanzien wat een geluk!
Oudje, zei Peter Larsen later, toen bel
den zich in hun slaapkamertje teruggetrokken
hadden, ik geloof, dat Onze Lieve Heer nu
toch nog Je wensch in vervulling zal doen
gaan en je een dochter zal schenken.
En de jouwe dan niet? vroeg vrouw Lar
sen met een klein tikje geraaktheid in haar
stem.
Hij keek haai* lachend aan en legde zijn
grove werkhand op haar schouder.
Het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer.
ALGEMEENE INSTEMMING.
Volgens het voorloopig verslag der Eerste
Kamer betuigde men algemeen Instemming
met de voorgestelde aecijnsverlaging.
Van vele zijden werd erkentelijkheid uitge
sproken voor het aandeel, dat de beweging der
landbestrijding gehad heeft in de vermindering
van het drankmishruik.
te zijn en voor sommige andere beroepen (bijv.
dat van zeeman, schipper of kleinhandelaar
In visch) reeds over een zekere mate van
vakbekwaamheid beschikten. Opgemerkt dient
hierbij te worden, dat de drooglegging der Zui
derzee weliswaar tot dusver geen werkloosheid
onder de visschers en in aanverwante bedrij
ven heeft doen ontstaan, maar dat dit in de
toekomst anders zou kunnen worden. Tot nog
toe is de Inkrimping der Zuiderzeevisscherij
n.l. vrij beperkt gebleven en heeft zij zich zeer
geleidelijk voltrokken.
Ten aanzien van do gevolgen, welke de
drooglegging voor de belanghebbenden bij de
Zuiderzeevisscherij heeft, w-orde-n in tussen cl
krachtens de Zulderzeesteunwet maatiegeleu
genomen.
4e. De loonen van een deel der werknemers
hij de visscherij waren, de verminderde koop
kracht van het geld in aanmerking genomen,
niet lager, soms zelfs hooger dan vóór den
oorlog. Voor een groot aantal hunner, met
name de Noordzeeharingviscchers, zijn zij ech
ter gemiddeld lang niet in die mate gestegen,
als de waarde van het geld gedaald is.
5e. Ten aanzien van de seizoen-werkloos
heid' is de toestand in het algemeen, zoover
nagegaan kon worden, niet ongunstiger ge
worden.
6e. In zooverre vrouwenarbeid in het vis-
sohersbedrijf en de aanverwante bedrijven
voorkomt, is de toestand te dien aanzien niet
noemenswaard veranderd.
Ten slotte zij er nog de aandacht op geves
tigd, dat de inkrimping der visscherij, al'
heeft zij niet ten gevolge gehad, dat in dat
bedrijf zelve noemenswaardige werkloosheid
heerscht, toch een ongunstigen invloed had op
de werkgelegenheid in het algemeen en daar
door d» werkloosheid in andere bedrijven be
vorderd of de werkgelegenheid in andere vak
ken verminderd kan hebben en dat er gevallen
zijn, waarin zulk een verminderde werkgele
genheid in andere bedrijven door toevloeiing
van werkkrachten uit de visscherij positief is
aan te wijzen.
BEURZEN VOOR MUZIEKSTUDIE.
De Ministe'r van O., K. en W. brengt in de
Stcrt ter algemeene kennis, dat In 1929 van
Rijkswege beurzen voor muziekstudie zullen
worden beschikbaar gesteld ten behoeve van
on- of minvermogende jongelieden van Neder
landsche nationaliteit, en wel;
a. vee beurzen, elk groot ten hoogste
1500, voor jongelieden van buitengewoner
aanleg, die zich ter voltooiing hunner studiën
naar het buitenland wenschen te begeven;
b. twee beurzen, elk groot ten hoogste
750, ten behoeve van hen, die muzikalen aan
leg bezitten, ten einde hun de gelegenheid te
geven te studeeren In eenige groote stad,
waar zij een cursus in het door hen verlangde
muziek- of zang-onderwijs kunnen volgen.
Zij, die meenen voor één dezer beurzen in
aanmerking te kunnen komen, behooren hunne
gezegelde verzoekschriften daartoe vóór 11
Februari 1929 in te zenden aan het Departe
ment van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
DIE TOTE STADT.
Waar de opvoering van „Die Tote Stadt"
voor het eerst in Holland plaats vindt en dus
een minder bekend werk geldt, ls de heer A.
de Wal wederom bereid gevonden, Inleidende
beschouwingen en besprekingen aan het
klavier te houden, welke plaats zullen vinden
Zaterdag 19 en Woensdag 23 Januari a.s. om
2 uur in het Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen te 's-Gravenhage.
FRITZ HIRSCH-OPERETTE.
Gedurende de maanden Februari en Maart
wordt een tournée door ons land ondernomen,
waarbij behalve Amsterdam en Rotterdam, ook
de voornaamste steden in de provincie worden
bezocht.
DE KOSTEN OP 2MILLIOEN GERAAMD
Op initiatief van den oud-directeur van de
Ned. Opera, G. H. Koopman, een
combinatie gevormd.
Op initiatief van den heer G. H. Koopman,
oud-directeur van de Ned. Opera, heeft zich
een combinatie gevormd, welke op het oogen
blik plannen voorbereidt tot het stichten van
een nieuwen modernen schouwburg te Am
sterdam.
In verband daarmee heeft de heer Koopman
zich met het volgende adres tot B. en W. ge-
Ticht:
„Geeft met verschuldigden eerbied tc ken
nen, Gerardus Hendrieus Koopman, ie Am
sterdam, Jacob Obrechtatraat 64, dat hij de
eer heeft te verzoeken het hierna volgende la
welwillende overweging te nemen.
PROJECT.
Uw College, gerugsteund door de publieke
opinie, heeft als zijn meening te kermen gege
ven, dat in het huidige tijdstip een nieuwe
en groote schouwburg voor Amsterdam ge-
wenscht zou zijn.
FINANCIERING.
De bouw en de inrichting van den schouw
burg zijn volgens onze plannen te ramen op
2.500.000 (2YS millioen gulden). Daartoe zal
strekken de opbrengst van een obligatie-lee-
ming, uit te geven door de eigenares van het
gebouw, rentende 5 pet. en af te lossen in 50
jaar.
STICHTINGSVORM.
De schouwburg zal worden gebouwd door
eene naamlooze vennootschap.
De naamlooze vennootschap zal hare werk
zaamheden beëindigen na vijftig jaar, als
wanneer zij den schouwburg om niet en ia
onbezwaarden staat aan de gemeente zal over
dragen.
PLAATS.
Waaneer de voordracht van Burgemeester
en Wethouders tot demping der Vijzelgracht,
et cetera, wordt uitgevoerd, ontstaat 'n groot-
steedsche verkeersweg, uitmondend op het
verdeelpunt StadhouderskadeFerdinand Bol
straat. Dit punt schijnt ondergoteekende hel
meeet geschikt om te voldoen aan de te stel
len elschen. Uit alle deelen van de stad leiden
daarhe-1 groote verbindingswegen. Het ligt
gunstig ten opzichte van het uitgaanscentrum,
do stations, de voorn aamate hotels, et cetera,
HET GEBOUW,
Het bouwkundig aanzicht van den schouw
burg zal bepaald worden ln overleg met Bur
gemeester en Wethouders.
Voor de technische inrichting van zaal. too-
neelruimte, bergplaatsen, ontvanggelegcnhe-
den, repetitie-lokalen, enzoovoorts, zal het plan
gevolgd worden, door de naamlooze vennoot
schap Ingediend, na goedkeuring door de daar
bij betrokken Gemeentediensten.
Als de opdracht gereed is. zal die g.-g ven
worden aan een bouwmeester, in overleg met
Burgemeester en Wethouders aan te w:jzen.
Het tooneel zal het dubbele voordeel krij
gen van draai- en schuif-tooneel. Hierdoor zul
len zelfs de meest gecompliceerde opvoerin
gen kunnen verloopen zonder andere onder
brekingen dan uit artistiek oogpunt gewenseht
zijn. Voor vertrekkende gezelschappen staas.
de décors onmiddellijk na afloop der vc .stel
ling gereed aan het vaarwater.
Deze en dergelijke voordeelen, gevoegd bij
de mogelijkheid om 2000 plaatsen te verboo-
»jen, zuilen bultenlandsche gezelschappen ta
etaat stellen Amsterdam als cultuurcentrum
eveu daadwerk-"'jk te erkennen als thans
reeds door musici geschiedt.
De schouwburg zal bestaande Instellingen
van cultureele waarde geen schade berokke
nen; hij zal niet verhuurd worden voor doel
einden, die het Concertgebouw baten van vi
taal b< ang opleveren.
Alle zitplaatsen voor de toeschouwers wor
den even ruim en zullen een even goed uit
zicht op het tooneel bieden. Voor de verschil
lende rangen zullen weinig en weinig opval
lende verschillen ln zetels worden gemaakt.
In het bouwplan is begrepen het Inbouwen
van een groot concertorgel.
Naar alle rangen zullen liften voeren.
Ik wil je niet jaloersch maken, oudje
antwoordde bij. Daan* straks, toen ze mij zoo
vriendelijk aankeek, kreeg ik het afwisselend
warm en koud zij heeft zoo'n paar verba
zend doordringende oogen in haar hoofd!
Vrouw Larsen keek een oogenblik naden-
kend vor zich uit.
Ja ja, zei ze, het is heel goed te begrij
pen, dat ze den mannen het hoofd op hol
brengt, dien eenen. die zich zoo belachelijk
gemaakt beeft zooals mevrouw Warnström
zei en dien and'eren. die verdronken ls en die
ook zooveel van baar moet gehouden hebben.
In ieder geval heeft het arme kind geen ge
luk gehad en haar lot is niet te benijden.
Tosca zat nog lang aan het venster van
haar slaapkamer en keek over de watervlak
te van het meer door d.e maan beschenen.
Hoe geheel anders had haar levensloop zich
ontwikkeld dan zij zich in haar gelukkige,
onbezorgde kinderjaren had gedroomd. lede
ren schoonen morgenstond zag zij aan haar
geestesoog voorbijgaan, dat het eerste werk
van den dag voor haar was 'n bos woudbloe
men plukken voor Bruno. Een kind toen nog,
naar het scheen, maar onbewust ln dat kleine
hartje reeds de liefde van een vrouw.
O Bruno murmelde zij, had toch die
liefde niet In mij gedood! Zij zou steeds groo-
ter en grooter geworden zijn en zich uitge
strekt hebben over ons heele leven tot in 'do
eeuwigheid. Arme Bruno! "Wellicht was de
aan mijn zijde gelukkig geworden!
Wat zij eens voor Bruno in haar diep-vrou-
welijk binnenste gevoeld had, kwam nu weer
in haar boven, stond haar nu weer levendig
voor den geest, maar veredeld nog mooier dan
het in werkelijkheid geweest "was: haar ge
dachten waren nu niet egoïstisch meer. Zijn
keuze was op een andere gevallen. En nu, spoe
dig over enkele dagen zou zijn lot aau dat
van Rose verbonden zijn voor ziin geheel®
verdere levari! Rose, die hem bedrogen had,
toen ze zün verloofde was, en die h«m mis.
schien ook bedriegen zou, als ze zün wouw
zou zün! Was het niet haaf plicht, haar plicht
als vriendin, hem de oogen te openen?
Den heelen langen alapeloozen nacht, df®
volgde wilde de gedachte Tosca niet loslaten,
dat zij haar jeugdvriend verschuldigd was
Rose in haar ware gestalte te toonen. zooals
zij zich aan haar had geopenbaard. Het bloed
steeg haar heet naar het gelaat zelf als
Bruno haar onedsle bedoelingen mocht toe
schrijven, wat was er dan nog mislukt? Kon
zij nog dieper zinken in de gedachten. d)a
haar pleegouders omtrent haar koestevdenT
Zij dacht bij zich zelf dat noch haar pleeg Ier
noch haar broeder zouden komen, om haar
verdediging aan te liooren en Bruno zou near
',i verre stad vertrokken, zonder afscheid van
haar ie nemen Dat deed haar leed, maar nog
lang niet zooveel, als een ketting. waara; a hij
was vastgesmeed, steeds met zich zou meetrok
ken. Rose was niet da Juiste vrouw voot hem.
Tosca overlegde bij zich zelf, wat ztj zon
kunnen doen. Hem gaan opzoeken in de hout.
vesterlj, waar men haar met den vinger zou
nawijzen? Of zou zij hem een brief schrij
ven Zou hij willen lezen, wat een verstoo-
tene, een banneling, hem te vertellen had f
Of zou zij er in kunnen slagen hem op een
andere plaats te spreken te krijgen?
(Wordt vervolgd) j'
