.1, H. I.
B. EIJSBOUTS
IJL MEISJE
KASTEELEN
RADIO aM^TEURS
t
ASTEN
torenuurwerken
E accountantskantoor|
Aclverteiïtiën
S3
Bloemenmagazijn „IRIS" 8
üadïö föëeufoefs
Radio Kasten
Koopt bij onze
Adverteerders
DINSDAG 22 JANUARI t929
EERSTE BLAD
PAGINA 3
SCHOOLSTRIJD IN DEN LIBANON
BIJ DE UITVAART VAN
MGR. DR. PFLUGER
GETROUWD
WILLY JOSEPHY,
PETRUS HEHDRIKUS
VAN DER HAM,
Woning-Inrichting
Ln Meubileering
1 en Stoffeeren
Boezemsingel 196
Rotterd am.
Tel. 7911-9142
M. STRAVER tuinman - bloemist H|
nederlandsche fabriek van
ANGELUS LU1DWERKEN
KLOKKEN EN CARILLONS
VRAAGT PROSPECTUS EN PRiJ- OPGAVE
EÖTERSTR. 72
GEVRAAGD
BOEKHOUDER
JONGSTE
BEDIENDE (M.)
De macht van de pers is nooit zoo groot geweest als tegen
woordig ten goede en ten kwade. De invloed van de pers
is enorm. Zij versterkt ot verzwakt, zij bouwt op of breekt af,
zij voedt ten leven of vergiftig ten doode, geen prediking is in
staat haar te neutraliseeren; waar niemand binnenkomt is zij een
graag geziene gast, haar stem dringt door in hoofd en hart, het
zaad van haar woord stuift overal heen en in, en groeit uit tot de daad.
,jMoge de Katholieke pers steeds grooter steun vinden
bij de geloofsgenooten; steun door aan haar artikelen
af te slaan, door lezing van haar inhoud, door abonne
menten en advertenties, steun dus in allerlei vorm".
(Prof. Alph. Steger).
Mogen wij onzen lezers verzoeken, ons weekblad
bij vrienden en kennissen aan te bevelen? Het dienen van hooge
cültureelé belangen wordt met deze uitgave beoogd. Proefnummers
op aanvrage bij de Administratie;
GROOTE MARKT 30 ROTTERDAM
Riiirafoerec^e en Van Hoek
J. F. M. RADEMAKERS
fimimiM ««iiaRij«uataFii!:ii!i:!iaiainiia:iiiilüi!.i;;it;i:-«:'i::i:iii!ii!i,;iniiii«i!iwi^w«ii.:.« »-
in
ADVERTEEREN MET BELEID
BOUWT HUIZEN ALS
mmm
Katholiek onderwijs in de Arabisch
sprekende landen
(Van een bij sonderen oorreapondent).
De heropbloei van de inrichtingen voor lager
en middelbaar onderwijs 'in bet nabije Oosten
geeft alle reden tot fcewredsiïhekl. De Katho
lieke soliolen, die voor den oorlog in Egypte,
Syrië, PaleaUna ©n bet Libanec-gebied beeton-
deu, moesten gedurende dei; vierjarigen el rij©
voor een groot gedeelte worden gesleten. De
looaliteiten werdon grjpterdeels ingericht als
hospitalen of kazernes, tu bet bijzonder waar
de Turken de macht in banden hadden. De
leerkrachten werden verstrooid of waren on
der de w«.-ponen geroepen. Maar men heeft
den achterstand schitterend ingehaald.
De katholieke n nivoi-si te it van Beiroet in den
Libanon handhaaft baar vroegere faam. Zij
houdt de concurrentie met de protestantsche
hoogeschool, die de Amerikanen in dezelfde
stad hebben gesticht, uitstekend vol. Bu zij is
oclc van groot practise;! nut voor de beirgdoi-
pen uil de omgeving, waaraan zij goedgevorm
de leerkrachten op het gebied van lager onder
wijs levert.
Voorts zijn er in den Libanon nog tal van
katholieke sohodein, wdloe bestuurd worden
door de „Frëres des Ecoles Chrëtlennas", door
de Paters Lazaristen, door de Mo,risten en de
Cnrmelieton.
Al fteze schalen zijn op Enropeesóhe leest ge
schoeid en beschikken over goed geschoolde
leerkrachten. Ook de inlandsebe geestelbihekl
houdt zich actief bezig met het onderwijs. Al
dus o-p de eerste plaats bij de Maronieten, die
het grootste doel der Katholieke Libanoii-be-
volking uitmaken, verder bij de geünieerde
Melohiete® (Katholieken van den Grieksehen
ritus). Da scholen, die door deze tahsemscbe
geestelijken worden geleld, slaan bij die, welke
door de Europeesohe missionarissen worden
bestuurd, in geen enkel opzicht 'ten achter. Zij
zijn zo zelfs vooruit wat het onderwijs in het
Arabisch en het Syrisch betreft.
To Alexandria hi Egypte bobben de ..Broe
ders van de Christelijke soholen" in 'October U.
een instituut geopend, dat geheel volgens de
allerlaatste elschen Is ingericht, en bestemd
is om tot voorbeeld te strekken van andere
stichtingen van dien aard, die men mettertijd
in Syrië en in Palestina hoopt te kunnen on
dernemen.
Natuurlijk zitten de tegenstandera van het
confessioneels onderwijs niet stil. Zij vonden
krachtigen -steun bij generaal Sarrail en den
door hem tot gouverneur van het Libanon-ge-
bied benoemden Cay'ia.
Generaal Sarrail is een'bekend vrijmetselaar.
Toen liij door minister Harriot, naar het Oosten
werd gezonden, om Frankrijk te gaan vei e
genwoordigen in de landen, die oudm- Franseh
mandaat staan, trad h« ook van bet eerst©
ooirenblilc sif «Bs
Vanouds bestond het gebruik, dat de verte
genwoordiger van Frankrijk bij sommige ge
legenheden zekere liturgische eerbewijzen ont
ving van de Katholieke geestelijkheid. De ge
neraal beging de tactloosheid, deze eerbewijzen
van de hand te wijzen. Bij zijne aankomst liet
hij zich afhalen met vrij metselaars vaandels, en
de symbolen van de sec te figureerden op de
eerebogen, die men voor die gelegenheid had
opgericht.
De Maronietische patriarch van den Libanon,
die van ouds ook groot burgerlijk aanzien ge
niet, kwam hem volgens gebruik een bezoek
brengen. Maar Sarrail vond het niet noodlg,
een tegenbezoek af te leggen. Nog minder kwam
hot hij hem op, deze beleefdheid in acht te ne
men tegenover de verschillende corporaties
van geestelijken en missionarissen, die hunne
opwachtiug hadden gemaakt.
Gouverneur Cayla volgde nauwgezet het voor
beeld van zijn patroon. Op onderwijsgebied trad 1
hij eenvoudig op, alsof er geeffl Katholieke
scholen, bestonden ln het land. Met veel ophef
word de stichting van drie 'groote instituten
voor godsdienstloos onderwijs aangekondigd.
Een daarvan zou in het centrum, een in het
Noorden, en een derde ln liet Zuiden worden
gesticht, om zoodoende het geheel© land te kun
nen bestrijken. Aan protest van het katholie
ke volk wa» geen gebrek, maar er werd een
voudig niet naar geluisterd. Het een-lge ant
woord van Cayla bestond in het Arabische
spreekwoord: „De honden blaffen, maai" de
karavaan trekt verder!"
Bittere polemieken werden gewisseld tus-
schen de Katholieke pers en de regeeringsbla-
den. Op het antwoord van Cayla kwam een niet
onaardige repliek. De heer Cayla, zoo heette
het daarin, citeert wel een Arabisch spreek
woord maar is toch nog niet geheel en al op
de hoodie van onze loster&che gebruiken. An
dera zou hij de vergelijking met de karavaan
allicht niet gemaakt hebben. Want hij iedere
karavaan gaat altijd een ezel voorop!
De oppositie tegen de plannen van Cayla
bleek zoo algemeen, dat hem niets anders over
bleef dan ze terug te trekken, wilde hij zich in
zijn positie van gouverneur niet geheel en al
onmogelijk maken. Van do oprichting van de
drie groote godsdienstlooze soholen kwam der
halve niets. Wel konden enkel© kleinere scho
len van di© soort worden gesticht. Zij; worden
bezocht door de kind-eren van inclin nunedauoa
on schismatieke®, Aan de Katholieke Maronie
ten werd door den patriarch op straffe van
excommunicatie verboden, hun kinderen naar
deze scholen te zenden. De voornaamste .gods
dienstlooze school is te Beiroet zelf gevestigd.
Maar men beleeft er tot dusverre niet veel ge
noeg';!! van. De jonge studenten zijn, naar het
schijnt, nog al voorbarig met het trekken van
practise!)'.; conclusies uit het godsdienstloos
onderwijs. Het vorig jaar kwam het aan de
school herhaaldelijk tot opstootjes en school
stakingen en allerlei tumult.
De voornaamste apostel van de „leeken-
scho-ol" in de Arabische landen is een zékere
heer Pin-awl. (Wij kunne® niet met alle zeker
heid garandeeren, dat we den naam juist we
dergeven, want Arabisch© kranten schrijven
geen klinkers!Hij was de eigenlijke stichter
van de school van Beiroet, waarover wij zoo
even spraken, en op het ©ogenblik liondt hij
zioh onledig met bet oprichten van derkelijke
EEN ONVERMOEID WERKER VOOR DE
KERK VAN CHRISTUS.
(Van onzen correspondent.)"
W e e n e n15 Januari 1929.
Gestorven, zooais hij heeft geleefd zoo ooit
dit woord mocht gelden, dan zeker van den
grooten doode, om wiens lijkbaaT de geeste
lijkheid van het Aartsbisdom Weenen heden,
ln diepen rouw, stond geschaard. Werken, on
ophoudelijk werken, maar enkel werken voor
anderen en zichzelf vergeten, dat was da leuze
van den betreurden aartsbisschop, die jaren
lang, als vicaris-generaal, het leeuwendeel had
te dragen van het bestuur van het groote dio
cees. En aan die leuze is hij trouw gebleven,
trouw tot in den dood.
Ee® maand of vier geleden had een hevige
ziekte hem aan liet bed van smarten geülui-
instituten in andere steden o.a. te Aleppo en
to Damascus.
De daartoe benoodigde fondsen worden ver
schaft door de z.g. „Mission laïque", een Pa-
rijksch vrijdenkersgenootsehap, dat voor dit
jaar bijzondere bedragen heeft uitgetrokken,
om het godsdienstlooze onderwijs in het nabije
Oosten te propagandeeren. De activiteit van
Pinard strekt zich uit tot in heit vere Perzië,
waar de tegenwoordige regeering bereid is, be
langrijke subsidies te verschaffen voor een
groët instituut van godsdienstloos onderwijs,
dat men denkt te stichten in de hoofdstad
Teheran.
De mohammedaönsche bewindvoerders van
Syrië zijn de „leekensehool" ook gunstig ge
zind, en vereerden den heer Pinard met. de de
coratie van verdienste le klasse. Alleen in den
Libanon wil het Werk maar niet voldoende op
nemen. De heer Pinard heeft daar nu al tien
jaar gearbeid, maar liet succes beantwoordt
niet aan zijne inspanning Aan scboone woor
den beeft hij het töch niet laten ontbreken!
iHiJ is volstrekt niet tegen den godsdienst,
geen kwestie van! Maar godsdienst is privaat
zaak en moet dat blijven. Wanneer de gods
dienst op politiek terrein verschijnt, ontstaat
er allerlei verdeeldheid. En de heer Picard wil,
in het belang van de Libaneezen zelf, een mo
derne jeugd, patriottisch ingesteld, niet door
godsdienstige twisten verdeeld
Maar de LIbant-ezeu luisteren maar slecht.
En dat komt van bun katholieke pers, die hun
dagelijks voorhoudt, dat de zaak toch niet zoo
mooi is, as men wel voorgeeft, die komt aan
dragen met statistieken over de criminaliteit
van de jeugd in Frankrijk, en die op allerlei
wijzen de schoone plannen van den leeken-
apostel blijft dwarsbooraen.
sterd. De ziekte roofde hem herhaaldelijk het
bewustzijn, maar de paar uren per dag, dat hij
helder was van geest, werden besteed aan het
werk voor het bisdom. Dan kwamen de ambte
naren van het Ordinariaat, om hem te consul
teeren, de Kardinaal zelf, zoo nu en dan, om
met hem te spreken over de aangelegenheden
van het bestuur. Hij vergat zichzelf en dacht
slechts aan het werken voor anderen.
En toen men, na zijn dood, zijn testament
opende, en zijn uitersten wil vernam, hoorde
men, dat hij geen kransen wilde op zijn lijk
baar, dat hü niet eens verzocht om H.H. Mis
sen voor zijn ziel, neen, hij wenschte, dat men
in plaats van kransen voor hem te koopen,
aalmoezen zou uitdeelen aan de armen en mis-
deelden der aaTde
Inderdaad, Mgr. Pfluger is zijn levensleuze
trouw gebleven tot aan gene zijde van het
graf 1
Zijn rusteloos werken voor anderen heeft
hem in zijn "leve® aller sympathie doen verwer
ven met hoogachting en eerbied zagen allen
op naar den stoeren werker aan het hoofd van
de bisschoppelijke kanselarij, en terwijl de on
dergeschikten hom eerden, overlaadden paus en
kardinaal hem met ©8rebetuigingen.
Algemeen wist men in Weenen, dat mgr.
Pfluger de groote stuwkracht was ln het ordi
nariaat en meer dan eens heeft de kardinaal
in het publiek den groöten werker gehuldigd.
Bij zulke gelegenheden sprak dan Z.Em. van
hot loven van den aartsbisschop als van een
leven, verteerd 'in dienst van het bisdome®
dankte hem voor alles, wat feitelijk door zijn
bemoeienis in het diocees tot stand kwam.
Het scheen, alsof Onze Lieve Heer den groo
ten doode enkel tot werkezel had bestemd;
andere gaven, die zoovele prinsen der Kerk
sieren, had Hij hem onthouden. Zoo ko® mgr.
Pfluger niet, wat men noemt, spreken; voor
al niet in het openbaar; hoogstens kon hij
spreken in een klein gezelschap en dan vooral
als het ging over zijn heel speciaal vak, het
kerkelijk recht, dat hij zoozeer zich had weten
eigen t.e maken, dat men hem schertsenderwijs
den wandelenden Codex noemde, maai- verder
ging zijn welsprekendheid niet.
Nog herinner ik mij levendig een vergade-
ring van de Katholieke schoolvereeniging, ln
de lente van liet jaar 1913, in Weenens schit
terende Sofiensaai gehouden. Een illuster ge
zelschap was daar bijeen, de bloem van Wee
nens Katholieken adel, tal van hooge civiele
en militaire autoriteiten, leden der keizerlijke
familie en enkele honderdtallen van vooraan
staande Katholieken uit geheel Oostenrijk.
Mgr. Pfluger was in die dagen bestuurder
van het. verweesde bisdom; na den dood van
Z.Em. Kardinaal Nagl had het domkapittel den
vicaris generaal tot vicaris capitularis geko
zen. Als hoogste bestuurder van Weenens
kerk had mgr. Pfluger moeten plaats nemen
op den troon, in dergelijke vergaderingen,
voor Weenens bisschop bereid.
Men zag het hem aan, hoe weinig hij zich
daar op zijn plaats voelde, hoe veel liever hij
zou zitten in zijn werkkablnet, bij zijn ge
liefkoosd kerkelijk recht.
De vergadering wordt geopend en ln een
schitterende redevoering begroet de hoofsche
president de aanwezigen, op de eerste plaats
natuurlijk, den bestuurder van het diocees.
Dan, alvorens de eigenlijke vergadering te be
ginnen, zendt de voorzitter een bede tot den
Almachtige om Zijn bijstand en Zijn licht. En
als onderpand van die hemelsche hulp, ver
zocht hij toen den hooogen gast zijn zegen aan
de vergadering te willen schenken. Onmiddel
lijk rijst monseigneur van zijn zetel, maakt
met de rechterhand het teeken des Krulses en
neemt weer op zijn troon plaats. Neen, een
spreker was mgr. Pfluger niet.
Maar, al was dit gebrek misschien wel een
beletsel voor zijn benoeming tot aartsbisschop
van Weenen, al was het misschien, zooals
wordt beweerd voor hemzelf een reden te ver
zoeken, voor Weenens aartsbisschoppelijken
zetel niet in aanmerking te komen voor zijn
werk ais vicaris-generaal Is het nooit nadeeiig
geweestintegendeel
Mogelijk, dat het juist aan deze omstandig
heid is te danken, dat mgr. Pfluger een vica
ris-generaal is geworden, die, naar aller getui
genis, het heele diocees met al zijn priesters
het beste kende, die voor twee pas-benoemde
bisschoppen de vraagbaak was voor den toe
stand van het hun toevertrouwde diocees, wel
ke die twee bisschoppen heeft ingewijd in alles
wat zij omtrent het diocees en de clergé
wenschten te weten.
Aan den aigemeenen rouw, waarin heel het
bisdom door den dood van den vicaris is ge
dompeld, neemt dan ook wel op de eerste plaats'
de bisschop deel, die de eerste schreden in het
bestuur van het dicees heeft gezet, aan de
hand van den betreurden doode. Maar ook ge
heel de geestelijkheid rouwt om dit droevig
verlies, daar mgr. Pfluger aller eerbied had
afgedwongen en zich aller harten had veroverd.
Men kende monseigneur als den oprechten,
eenvoudigen priester, als een Nathanaël, la
wien geen bedrog was. Op het woord van den
overledene kon men staat maken, men wist,
dat men in alle omstandigheden ztch veilig
kon richten naar den raad, dien monseigneur
had gegeven.
Zeer meegaande en vriendelijk in den om
gang, was hij onbuigzaam, wiaar het gold het
heil der onsterfelijke zielen of da eer en de
rechten der Kerk. Als zoon van het Katholie
ke Opper-Oostenrijk heeft hij den echt-Katho
lieken geest trouw bewaard, dien bij erfde van
een vrome moeder in een land, waar men het
nog heden ten dage, maar meer nog, een ze
ventig jaren geleden, als hoogste eer en hoog
ste geluk schatte, een waar kind der H. Katho
lieke Kerk te zijn.
Mgr. Pfluger was de tweede onder de twee
en twintig wij-bisschoppen, die tot aarts-bis-
seliop werd verheven. Nu heeft de onverbid
delijke dood den stoeren werker geveld. De
kardinaal van Weenen, omgeven, ik zou haast
zeggen, door alle priesters van het diocees,
heeft, hem ter laatste ruGtplaats geleid een
onafzienbare menigte van vooraanstaande Ka
tholieke leeken Reeft hem vergezeld op zijn
laatsten tocht.
BETROUWD
THEO FE LET
•en
LIES BURGERS
De Heer en Mevrouw
TH RELET—Burgers
betuigen hiermede ook namens wc-
dorzijdsche familie hartelijk dank
voor de vele bewijzen van belang
stelling bij hun huwelijk ondervon
den.
Weurt 22 Januari 1929 1
471T1 13
GEHUWD
H. NOLET
en
J. W. M. DE RIJK,
die mede namens- wc 1 rrzijdsche fa
milie dank zegge voor de blijken
van belangst'-'ling bij hun huwelijk
ondervonden.
Warmtnliuizen, 22 Januari 1929.
47111 9
THEO FOSTER
en
TO OS SUHUTTELAAR.
CL Heer en Mevrouw
FOSTERSchuttelaar
danken mede namens wederzijdsche
familie voor d vele bewijzen van
belangstelling vom en bij bun hu
welrjk ondervonden.
Zwolle, 22 Januari 1929
47110 12
GETROUWD
VINGEN
f'ESSERS
LOUISE DE ROOIJ.
De Heer en Mevrouw
V. PESSERSDe Rooij
zeggen, ook namens wederzijdsche
familie, hartelijk dank vonr do be
langstelling bij hun huwelijk onder
vonden.
Tilburg '22 Januari 1929.
47120 12
GETROUWD
Tr. E C. VAN ERVEN DORENS
en
M T. G. J. A VERSGHURE.
Amsterdam. 22 Januari 1929.
De fleer en Mevrouw
VAN ERVEN DORENS—Verechure
betuigen, mede namens wederzijd
sche familie, hunnen 'hartel ijken
dank voor de belangstelling hrj hun
huwelijk ondervonden,
47134 12
Heden cv er! cod tat onze diepe
droefheid onze innig geliefde
Zoon, Broeder, Behuwdbroeder
en Oom, de Hoer
in don ouderdom van 31 jaar.
Uit aller naam
G. JOSEPHY.
Breda, 20 Januari 1929.
Eindstraat 26.
TM.L.,-111 ■■mm
Hiermede vervuilen wij don trou-
rigen plicht U kenni3 te geven,
dat na een langdurig, doch ge
duldig lijden, voorzien van dc
ILH. Sacramenten der Sterven
den, in 'het St. Praneiacue Gast
huis is ovefieden mijn innig ge
liefde Echtgenoot, onze zorgzame
Vader, Broeder Bebuwdbroe-jar
on 'Oom, de Heer
■in den ouderdom van bijna 45
jaren.
Namens wederzijdsche familie
Wed P II VAN DER HAM—
Vcltkamp
W H G. VAN DER HAM
G. VAN DER IIAM
G. M VAN DER HAM.
Rotterdam, 20 Januari 1929
Steven Hoogendijkstraat da
De II. Uitvaartdienst zal plaats
hebben Woensdag 23 Januari a s.
des morgens ten 8% ure in de
kerk van de H.H. Mart van Go,--
cum. Stieltjesplein. waarna de
begrafenis op de R K Begraaf
plaats te Crnoswijk.
Vertrok van liet St. Franciseus-
Gasthuie ie 914 ure.
stasier-
7146
Croat-: sottee-
ring Vakkundige
plaatsing
E. ?Si. Jaarsnta
Jan Jearsma
Fs-ss a en andere
goede merken
Kachels, Fornuizen, Vu lemmers,
Tegel platen, Gasforn. vf f t:0.- prima
Erres stof/,, f 67.50, El. strijkijzers
f5.50. Wringers (5 jr. gar.) f 13,75
A. v. WO ER KOM
8roersveldl39 Tel 68739
steeds het nieuwste,
het beste
en toch goedkoop.
Vraagt gratis onzen prijs en
vakkundige voorlichting.
,i||ll^-TIÏÏi',fi(TlJ,'"Ilft''9ïUi)TÜWT,WP'WrWllWiPïl!li!i'
Vertrouwd adres voor BLO F M EN MAN DEN - BRUIDSBOIJQUKTTEN
VERSIERINGEN GRAFKRANSEN - KAMERPLANT EN enz'
Hl HOEK VAN BEVERENSTRAAT 32 SCHIEDAM 'UI
14943 14
en volgons tekening togen
-- FABRIEKSPRIJZEN --
OVERTREKKEN van Stoelen, Clubs, Divans. Soltod werk,
BilUlke prjjisen. - Plate Meubelfabriek en Sïotfeerderij
880CS 39
I
BETEEKENIS!
11663 14
Gevraagd voor Den Haag net
teeltijd 17 a. 18 jaar. Voor dag
en nacht ''Bespreken Boter»traat 2,
Schiedam. 3804S 8
voor eenige dagen per week een
geroutineerd
liefst gepensioneerd persoon. Brie
ven met opgave van verlangd sala
ris onder no. 3802S bur. Nieuwe
Schiedamsche Courant.
Op een Handelskantoor wordt ge
vraagd een
voor administratieve werkzaam
heden; geen loopwerk. Brieven no.
3805S Nieuwe Schiedamsche Crt.
ZONDAGSCOURANT
HOOGSTRAAT 32! - SCHJE3AM
Ruims keuze a!«epas!e kaohilnilsa, TacJiidsksns, Piusisfte Girdiliwi, diwirsa
TafelKleedsn enz. enz. Csncurreerenda prijzen. h 546310
ROTTERDAM. CLAES DE VRI SE LAAN 28 - TEL. INT, 32418
Onderzoek van boeken - Opmaken van rapporten - Opmaken van
li balansen - Adviezen voor associatie - Adviezen voor Credietver-
toening - Adviezen voor belastingen.
Spreekuur dagelijks van 1—2 uiir.
sar Speciaal vooi Belasling-Zaken.
niiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiEiiiiiiiiiiiiiwiiMiM