Donderdag 24 Januari 1929
Derde Blad
Pagina 1
ALGEMEEN OVERZICHT.
DE WISSELVERVALSCHINGEN
IN BERLIJN
CONFLICT IN DE DUITSCHE
WEVERIJEN
DE STAKING DER KOLENDRAGERS
TE BERLIJN
HET NIEUWE SCHANDAAL
IN FRANKRIJK
DE TYRANNIE IN RUSLAND
VAN SCHOTLAND NAAR LONDEN
WOLKBREUKEN IN BRAZILIë
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK
IN CHINA
f
DE GEBEURTENISSEN IN
AFGHANISTAN
OOSTENRIJKERS NAAR FRANKRIJK
Nu de Viaamsche voorman dr. August Borms
na tien-jarige gevangenisstraf in vrijheid is
gesteld en in Nederland vertoeft, is het in
tereseant te melden, dat hij in 1878 te Sint
Niklaas in het land van Waes geboren werd
Hij studeerde eerst op het klein-seminarie en
■Wilde missionaris worden, later ging hij
naar Leuven en werd daar doctor in de
Germaansche letteren. Op last der Belgische
regeering hervormde hij in 1903 het middel
baar onderwijs in Peru, waarvoor hij geds
coreerd werd.
Daarna begon dr. Borms in Vlaanderen,
overal het etamJbewustzijn te wekken;
Binds 1910 begon zijn groote veldtocht voor
een Vlaamsche Universiteit te Gent. Z<50
.wijdde de man zich aan zijn ideaal, dat hij
van 1912 af tot aan zijn aanhouding in Fe
bruari 1919, geen enkelen Zondag meer in
den familiekring heeft doorgebracht!
Toen de oorlog begon, riep dr. Borms de
Vlamingen op ten strijde, maar bemerkend,
dat de achterstelling bleef voortduren, be
sloot hij tot daden over te gaan. Hij reisde
naar Berlijn en kreeg de bestuurlijke schei
ding er door. Toen de oorlog was afgeloo-
pen, liep hij niet weg; hij werd gegrepen en
ter dood veroordeeld, maar weigerde gratie
te vragen. Hij kreeg levenslange gevangenis
straf, maar nu, na tien jaar, heeft de Belgi
sche regeering hem wel moeten vrij laten,
vooral, daar 83.000 Antwerpenaars hem tot
Kamerlid hadden gekozen.
Dr. Borms heeft nooit iets voor zich zelf
gevraagdhij had de gewoonte voor reis- en
propagandakosten altijd minder in rekening
1 te brengen dan datgene waarop hij, volgens
vastgestelde tarieven, recht had. „Als ieder
een doet zooals ik", zei hij eens, toen hem ge
zegd werd dat hij a,l te angstvallig was, „dan
wordt het leven goedkooper!" Toen hij 8
Februari 1919 aangehouden werd, bezat hij
Ijfreigende uitsluiting van 35000 arbeiders
GREIZ, 23 Januari (W.B.) Het conflict in de
Saksisch-Thürinigsche weverijen is nog steeds
niet bijgelegd. De uitsluiting heeft zich uitge
breid tot Greiz, zoodat thans het werk stil ligt
in Gera, Meerane, Glauchau en Greiz.
Van de 161 bedrijven van dit nijverheids-
district zijn er thans 74 stil gelegd, zoodat
heden ongeveer de helft van de 25.000 arbei
ders hij de actie betrokken zal zijn.
GREIZ, 23 Januari. (W.B.) De werkgevers
hond in de SaksischThurlngsche weverijen
heeft hekend gemaakt, dat, ingeval de uitslui
ting in Greiz zonder resultaat blijft, Vrijdag
25 dezer tot sluiting van alle weverijen van het
Sakslsch-Thüringseh district zal worden over
gegaan.
Door dezen maatregel zouden behalve de on
geveer 27.000 arbeiders, werkzaam in het be-
i drijf, nog ongeveer 8000 thuiswerkers, in totaal
dus een 35.000 personen onmiddellijk getroffen
worden.
Relletjes en vechtpartijen
BERLIJN, 23 Januari, (W.B.) Hedenvoor
middag hebben op verschillende punten van
Berlijn stakende kolenarbeiders werkwilligen
gemolesteerd.
In de Stephanstmsse in het Noord-Westen
van Berlijn werd een jonge voerman, die bezig
was kolen in te laden, door een onbekende
1 zonder eenige voorafgaande ■woordenwisseling
afgeranseld.
In Neukölln overvielen stakers een kolen
wagen, wierpen de lading op straat en sloegen
de vensters van een steenkolenzaak stuk.
In de None Ausbacherstrasse in het Westen
kwam het tot kloppartijen tusschen «takers en
werkwilligen.
Nergens slaagde de politie er in, de daders
te arresteeren.
INBRAAK IN DUITSCHE MIJN
200.000 .Mk. loongelden gestolen.
Uit Hamm (Westfalen) werd gisteren ge
meld;
In den afgeloopen nacht is in de tweede
schacht van de mijn Koenigsborn te Hoeren in
gebroken en een bedrag van 200.000 mark aan
loongelden gestolen.
TWEE DUITSCHE ZEELUI
GEARRESTEERD
Hadden een matroos beestachtig
mishandeld
Te Wesermünde zijn gisteren de kapitein
en de eerste machinist van de vissehersboot
"Weistfeanlk gearresteerd. Zij hebben een ma-
troos midden op zee op beestachtige weze mis-
handeld. Nadat zij hem door messteken buiten
gevecht hadden gesteld, sloten hij hem half
naakt in een ijskoude ruimte op. De mishan
delde spronig over hoord, maar werd door
één zijner kameraden gered.
GEDEGENEREERD JONGMENSCH
Schiet meisje dood terwijl zij slaapt
Woensdagavond heeft een 28-jarige loop-
(knecht te Frankfort a.M. een minderjarig
meisje, waarmede hij betrekkingen onderhield,
in de woning van haar ouders doodgeschoten.
Hij wa3 de woning binnengedrongen, toen de
ouders afwezig waren en heeft een schot op
fcot meisje gelost, terwijl dit lag te slapen.
AL TE LEERGIERIGE JONGEN
In het Goethe-gymnasium te Essen hebben
leerlingen tijdens afwezigheid van den leeraar,
In het lokaal voor praotiisehe scheikunde ge
probeerd zwavel In poedervorm te maken. Er
'Tolgde een ontploffing, waarbij één der leer-
Hfligen zwaar gewond werd.
DR. BORMS EN VLAANDEREN
niets. Zijn vrouw en zes kinderen werden in
behoeftigen toestand aangetroffen en moes
ten door vrienden worden gesteund.
Deze ontzaglijke idealist is nu vrij; men
behoeft er niet aan te twijfelen, dat zijn weer
optreden op het terrein van actie een gewel
dige stuwkracht beteekent voor de ontvoog
ding van Vlaanderen, dat deze vromen katho
liek als een martelaar beschouwt.
Frankrijk is het eenige land in Europa
dat veel arbeiders gebruiken kan; en het
krijgt ze uit bijna alle landen, vooral voor
zijn reusachtig industrie-gebied in het noor
den. Er kwamen er ook veel uit Oostenrijk
en momenteel bevinden er zich zelfs een
3000 menschen van Oostenrijkscho afkomst in
Frankrijk. Er worden door de Franschen nu
10.000 geoefende Oostenrijksche arbeiders ge
vraagd; het mogen allerlei soort vaklieden
wezen. Men heeft van Oostenrijk uit al een on
derzoek Ingesteld naar de arbeidstoestanden
ln Frankrijk en wil dan beslissen.
Er is vooral van soc.-dem. zijde tegen deze
landverhuizing scherp geageerd. Langzaam
aan echter veranderen zij ook. Iedereen vindt
het jammer, dat eigen geoefende arbeiders
moeten heengaan naar den vreemde, maar de
ongelukkige vredesverdragen hebben de Oos
tenrijksche industrie nu eenmaal kapot ge
maakt. En daar Amerika zijn grenzen sluit,
Canada alleen boeren vraagt en Frankrijk
alleen arbeiders noodig heeft, wat kon men
daar beter doen dan arbeiders zenden? Als
men moet wachten tot de arbeiders bet daar
even goed hebben als in Oostenrijk (op sociaal
gebied wel te verstaan) kan men wel wachten
tot sint juttemis.
Beter is het, aldus schrijft terecht een ka
tholiek Weensch blad, aan de arbeiders een-
kans om te werken en te verdienen in Frank
rijk te geven dan ze in de „Heimat" te laten
verhongeren op wat steun.
Hoe twee vreemdelingen intrigeerden.
PARIJS, 22 Januari. (HAVAS) De ln verhand
met do nieuwe herstelzweindelaffaire gearres
teerde Pollier was de strooman van twee bui
tenlanders, Wolfson en don Rus Baboesjkin.
Deze belden hadden een scheep vaar bmoat-
sohappij opgericht e<n om vengunning te krijgen
tot het voeren der Fransohe vlag hadden zij
Pollier tot directeur benoemd.
De maatschappij bezat geen enkel schip, doch
streefde alleen het verkrijgen van een contract
betreffende leveranties in natuma na. Toen dit
niet gelukte, trachtte Pollier door bemiddeling
van een suikerfirma een contract voor de leve
ring op herstelrekening van 30.000 ton suiker
te bemachtigen, waarin hij slaagde.
De betrokken firma diende, toen tegen het
oontract wegens niet-betaling der verschuldigde
gelden bezwaar werd gemaakt, een aanklacht
tegen Pollder In, die niet ontkent de gelden te
hebben ontvangen, maar ze voor eigen bate
moet hebben aangewend.
DE KANAALTUNNEL
De Franschen willen helpen
De Fransche commissie voor den bouw van
de Kanaaltunnel, die langen tijd inactief is
gebleven, is gisteren weer bijeengekomen en
heeft Jules Cambon tot voorzitter gekozen. De
commissie zond een telegram van gelukwensch
aan sir William Bull, waarin tevens volledige
medewerking van Fransche zijde beloofd werd.
ZWENDELAARS IN BRUSSEL
Op tjjd gesnapt
Ouzo Brusselsche correspondent meldt cms:
De hoofdstedelijke politie heeft twee „finan
ciers", vader en zoon Drèze, gearresteerd, die
met een krantje, „La gazette du Framc-parleur",
de methodes van Mme Hanau volgden en reeds
verschillende personen, meestal boeren, voor
enkele honderdduizenden frames hadden opge
licht.
MIJN-ONGELUK IN BELGIë
Drie dooden?
Onze Bruseelswhe correspondent meldt ons:
In de mijn La Lucette, te Rennes, iis, op een
diept© van 200 M., brand ontstaan.
De directeur, een ingenieur en een meester
knecht daalden in de gailerij af, om de situatie
te gaan opnemen. Toen zij te lang wachtten
om zich aan de oppervlakte te doen brengen,
daalden twee arbeiders op hun beurt af, doch
zij konden de geteisterde plaats niet benaderen.
De direoteur, de ingenieur en do meester
knecht waren door den rook ingesloten en men
vreest, dat men hen zelfs met gasmaskers niet
meer levend zal kunnen bereiken.
DE BRAND TE CONSTANTINOPEL.
Duizenden menschen dakloos
Door den geweldigen brand te Constantinopel
zijn, volgens nadere berichten, ongeveer 400
huizen en 12 straten in het Grieksclhe kwartier
in de asch gelegd en werden ongeveer 2500
personen dakloos.
Het aantal personen, dat om het leven is
gekomen, is slechts klein, maar het aantal ge
wonden daarentegen zeer groot.
De nood onder de getroffen bevolking die
bijna haar geheele hebben en houden verloren
heeft, is buitengewoon groot.
Do oorzaak van den brand is nog niet hekend,
maar de politie vermoedt, dat het vuur is ont
staan in een huis, waar een geheime brande
wijn-distilleerderij was gevestigd. De brandweer
had te klagen over een groot gebrek aan wa
ter, waaraan moet worden toegeschreven, dat de
brand een dergelijken omvang kon aannemen.
GRIEPEPIDEMIE IN JAPAN
TOKIO, 23 Januari. (V.D.) De griep-epidemle
eisclit alhier dagelijks gemiddeld 3-5 slacht
offers.
Een vreemde en ingewikkelde geschiedenis.
BERLIJN, 23 Januari. (V.D.) In de affaire
van de wlsselvervalschingën bij bet bankiers
huis Loewenberg Co. Unter den Linden te
Berlijn, waarbij de beide firmanten dr. Lewin
en Rappaport en de procuratiehouder Montag
betrokken zijn, begint eenig licht te komen,
zonder dat men echter juist de laatste voorval
len kan nagaan.
Het valt te betreuren, dat noch de autori
ten, noch eenige firma's, die reeds sedert het
begin van Januari wisten, dat op hun naam val-
scbe wissels door de firma Loewenberg werden
uitgegeven krachtig hebben ingegrepen.
De vervalschingen zijn echter niet op gewone
wijze ontdekt. Bij het bankiershuis Gebr. Arons
in de Mauerstrasse te Berlijn was gedurende
eenigen tijd een 24-jarlge procuratiehouder,
Werner Wolff werkzaam. De directie dezer
firma werd door een anoniem persoon ge
waarschuwd, dat Wolff op groote schaal wis
sels vervalscht moest hebben, aangezien zijn
naam op vele kwitanties, wissels en brieven,
in het bezit van andere firma's, voorkwam.
Wolff werd ontslagen en diende een aanklacht
in.
Inmiddels bleek bij het onderzeek inderdaad,
dat hij totaal onschuldig was en dat anderen
misbruik van zijn naam hadden gemaakt. Door
een detective was intusschen een vervalsclite
wissel ontdekt van de staats-zoutbedrijven van
Anhalt. Na een nader onderzeek bleek, dat de
vervalsching door de firma Loewenberg be
dreven moest zijn. Tezelfdertijd kwam vast te
staan, dat do attesten van de Dessauer Gas
fabrieken vervalscht waren.
Het Is zeer eigenaardig, dat bijna geen der
betrokken firma's zich genoopt zagen, de jus
titie van haar ontdekkingen mededeeling te
doen en te zorgen, dat de schuldigen zoo spoe
dig mogelijk gearresteerd konden worden.
Dat is te verwonderlijker, als men weet, dat
de Stats-zoutbedrijven van Anhalt spoedig
daarna bemerkten, dat ook wissels op hun
naam hij andere firma's valsch waren en wel
tot een bedrag van 50.000 Mark.
Da „B.Z. am Mittag" verneemt van den di
recteur-generaal van do Duitsche Continental
Gas Geselschaft te Dessau, dat deze maat
schappij geen schade heeft geleden.
De bedriegers per vliegtuig gevlucht
Do wisselvervalschingen bij het Berlijnsche
bankiershuis G. Loewenberg en Co. beloopen,
zooals thans vaststaat, niet zooais aanvankelijk
werd gemeld, een bedrag van 300.000 Mark,
maar een van 400.000 Mark.
De beide firmanten, Lewin en Rappaport,
evenals de procuratiehouder, zijn Maandag,
toen do officier van justitie een bevel tot ar
restatie tegen hen had uitgevaardigd, gevlucht.
Het bankiershuis Loewenberg Co., dat
reeds 80 jaar te Berlijn gevestigd Is en een
zeer goeden roep genoot, is eerst korten tijd
geleden onder leiding yan Lewin en Rappaport
gekomen, die de firma niet op haar ouden
stand wisten te houden. Reeds eenigen tijd ge
leden viel het 0P> dat zij wissels van goed be
kende ondernemingen verdisconteerden. De
vervalschte wissels weraen voornamelijk ge
bruikt om te beleenen en op deze wijze steeds
kapitaal ter beschikking te hebben.
Door een nalatigheid hebben Lewin en Rap
paport verzuimd, te zorgen, dat zij de ver
valschte wissels weer tijdig in hun bezit
kregen, zoodat. het bedrog ontdekt werd. De
heide firmanten kregen daar echter de lucht
van en hebben Berlijn per vliegmachine ver
laten; waarschijnlijk zijn zij naar parHS ge
vlucht.
Er is voor drie millioen gezwendeld
BERLIJN, 23 Januari. (W.B.) Aille boeken
der bankiersfirma Loewenberg zjjn ln i^iag
genomen. Er Is gebleken, dat er inderdaad val-
echo handteekeningen onder wissels zijn gezet.
Voor zoo ver is kunnen worden vastgesteld,
is er voor reeds meer dan 3 millioen gefrau
deerd.
Of wissel- tot dit totaalbedrag in het verkeer
gekomen zijn, heeft men nog niet kunnen vast
stellen.
DE DICTATUUR IN JOEGO SLAVIë.
Weer partijen opgeheven
BELGRADO, 23 Januari. (N.T.A. draadloos).
De Joego Slavische regeering heeft de Sloveen-
scho volkspartij en de Joodsche arbeiderspartij
te Serajewo ontbonden.
Ambtenaren ontslagen
De Joego-SlaviECbe min.-pres. Ziwkowitsj heeft
een speciale commissie ingesteld, die tet taak
heeft de Skoepsjina te ontbinden. Verder moet
zij het archief en de bibliotheek ten spoedigste
.inventariseeren. Talrijke ambtenaren hebben
hun ontslag gekregen, terwijl de geiden aan de
schatkist vervallen.
Bisschoppen bij den koning
BELGRADO, 23 Januari. (W.B.). De koning
ontving hedennamiddag de te Belgrado ver
toevende leden van het Katholieke episcopaat
en hoorde hen over de kwestie der begrooting
van eeredienst. Zij waren van meening, dat
de financieele bijdragen van den staat niet
verlaagd kunnen worden.
AFGRIJZELIJKE MISDAAD IN POLEN
Dubbele moord om twee kilo spek
Te Dregteu'icza in den kieis Htoroehow zijn
twee boerenknechten des nachts de woning van
den landbouwer Wojtiuk binnengedrongen. Toen
de landbouwer en zijn z«m do or bet lawaai
van de inbrekers in de eetkamer wakker werden
en met een bijl gewapend er op af gingen,
losten de imdTiugers verscheidene schoten op
vader en zoon, waardoor beiden werden gedood.
De daders maakten twee kilo spek en wat
meel buit. Zij wenden spoedig gearresteerd
en naar de gevangenis overgebracht. Zij hebben
hun misdaad bekend en zij hebben verklaard,
dat zij alleen het spek en wiat mieel hadden
willen rcoven.
150 Aanhangers van Trotzki geknipt
Te Moskou is een geheime bond van aanhan
gers van Trotzki ontdekt.
In verband hiermede zijn 150 personen gear
resteerd en heeft de centrale executieve com
missie de Gepoe volmacht gegeven, om met
alle middelen tegen de oppositie op te treden.
De centrale executieve commissie heeft een
proclamatie gepubliceerd, waarin zij verklaart,
dat het optreden der oppositie niet langer kan
worden geduld en waarin nogmaal3 een beroep
op alle leden van de partij wordt gedaan, om
tot inkeer te komen.
Het geduld tegenover de aanhangers van
Trotzki is thans ten einde. Men verwacht, dat,
Indien de centrale executieve commissie wer
kelijk den strijd met de oppositie aanvaardt,
er belangrijke gebeurtenissen op. politiek ge
bied in sovjet-Rusland te wachten staan.
BERLIJN, 23 Januari. (H. N.) Volgens een
bericht uit Moskou bevinden zich onder de
150 aanhangers van Trotzki, die zijn gearres
teerd, o.a. de vroegere handelsvertegenwoor-
dig er van Rusland te Parijs Pa.mkratoff, vroe
ger lid van het Rsvodutionnadr Comité van
de Kringen Woronski, vroeger medewerker
van Lenin.
Bij da huiszoekingen -moeten talrijke anti-
eovjetische geschriften zijn gevonden, die op
een geheime drukpers gedrukt wiaren en ver
schillende documenten, waaruit blijkt, dat de
oppositie verbinding met het buitenland onder,
houdt.
PALEIS VOOR KUNSTEN TE MOSKOU
AFGEBRAND
Te Moskou is het centrale huis voor schoons
kunsten door 'n geweldigen brand geheel ver
nield.
Kostbare schilderijen konden worden gered.
Leerlingen van de tooneelschool konden zich
alleen in veiligheid brengen, door uit de ramen
te springen.
COMMUNISTISCHE ACTIE IN CANADA
De politic strooit traangasbommen
De politie te Toronto heeft gisteren met
truiangiasbc'inmen een communistische volksver
zameling uiteen gedreven, daar er, tegen de
politieverordening in, Russisch gesproken werd.
Br hadden talrijke arrestaties plaats.
200 werklooze manifestanten op stap
LONDEN, 23 Januari. (R.O) Teneinde in
trekking te verkrijgen van de wet, betreffende
de werkloosheid, zijn 200 werkloozen, uit alle
deelen van Schotland, van Glasgow te voet naar
Londen vertrokken.
Deze pretestwandeling zal vijf weken duren.
BISSCHOP TELEGRAFEERT IN GEHEIM
SCHRIFT.
Psalmvers meldt goed niéuws-
Aartsbisschop Downey van Liverpool ontving
verleden week uit New-York een telegram met
de woorden „psalm 123 v. 67''. De afzender,
mgr. Mc Mahon, die Z.Em. Kard. Hayes, aarts
bisschop van New-Yotrk bij dr. Downey's con
secratie vertegenwoordigde, wilde zóó zijn hoo-
gen vriend inlichten over de gunstige wending
ln zijn gezondheidstoestand. De bedoelde verzen
immers luiden; Geizegend zij de Heer, die ons
niet overleverde ter roof aan hun tarnden. Onze
ziel is als een musoh ontkomen aan den strik
der vogelaars; de strik is stukgelbroken en
wij, wij zijn bevrijd.
TER DOOD VEROORDEELDE, PRIESTER
GEWIJD.
Bij de laatste priesterwijdingen te Middleton
Lodge, llkley (York) legde de bisschop van
Leeds ook de handen oip aan den frater pasado
nist Kenneth Monaghaa, oud-officier van het
Koninklijk Iersch regiment.
Hij streed in den wereldoorlog, werd gevan
gen genomen in 1917, streed na den oorlog in
het Witte Leger tegen de bolschewieken en werd
gevangen genomen. Zijn meeste makkers werden
gedood: Kapitein Monaghan was ter dood ver
oordeeld. Een Anglicaansch geestelijke, rev.
North, braoht hem voedsel in de gevangenis en
door een gelukkig toeva.1 uitwisseling van
gevangenen ontkwam de toekomstige priester
aan den dood.
Carnaval in de over u room de straten
RIO DE JANEIRO, 23 Januari. (N.T.A.)
Een gedeelte van Brazilië is door hevige wolk
breuken geteisterdtalrijke epoorwegverbin-
dingen zijn verbroken.
Te Sao Paulo maakte de bevolking van de
overstrooming gebruik, om in de onder water
staande straten een Vene,.iaariseh carnaval te
organ iseeren.
DE OPSTAND IN GUATEMALA
ONDERDRUKT
Verschillende leiders doodgeschoten
GUATEMALA, (stad), 23 Januari. (R.O.)
Eenige leiders van den revolutionnairen op
stand zijn reeds geëxecuteerd. De regerings
troepen achtervolgen de anderen.
De politie heeft de samenzweerders ont
dekt, die den president Chacon dezer dagen
een bom toezonden.
Elf dooden en twintig zwaar gewonden
LONDEN, 23 Januari. (H.N.) Omtrent het
ongeluk wordt verder gemeld, dat de vliege
niers meenden boven een terrein te zijn, waar
zich geen personen bevonden. De witte hoofd
bedekking der manschappen was oorzaak, dat
de soldaten uit de lucht niet konden worden
gezien.
LONDEN. 23 Januari. (I-I. N.) Op den Pe
kingTientsinspoorweg zijn, tengevolge van
een verkeerden wissels,tand, twee treinen met
elkaar in botsing gekomen.
Elf personen zijn gedood en twintig gewond.
JAPAN EN RUSLAND,
Afbreken der betrekkingen.
Volgens een bericht uit Tokio bevatten da
Japansche bladen „Hochi' 'en „Djidji" berich
ten, volgens welke de Japansche regeering da
betrekkingen met Moskou wil afbreken wegens
de communistische propaganda in het Verre
Oosten.
Voorts wordt een vergoeding voor de Japan-
sohe industrie geëischt wegens de schade, welka
deze industrie bij de ineenstorting van het Rus
sische keizerrijk heeft geleden.
De Japansche regeering moet ook haar voor
nemen te kennen hebben gegeven om de ouder
handelingen met Rusland over een waarborg?-
verdrag af te breken.
De hervormingen en de Katholieke Ke»b
De Zeer Eerwaarde Heer Goulmy schrijft
ons over den invloed welken de gebeurtenissen
in Afghanistan voor de Katholieke Kerk kun
nen hebben, het volgende.
Er zijn In de wereld weinig landen, welke
met het oog op de H. Roomsche Kerk niet een
kerkressort vormen of bij het kerkressort van
een ander land ingedeeld zijn. Ons zijn er
slechts twee bekend, n.l. de Deensche kolonie
Groenland en het koninkrijk Afghanistan.
Op Groenland is het lutheranisme, in
Afghanistan het islamisme der Sunnieten
staatsgodsdienst.
Afghanistan was vrijwel voor de wereld ge
sloten en te Kaboel ontbrak bij den aanvang
van deze eeuw een diplomatiek corps, hetwelk
doorgaans pok tot de komst van Katholieke
priesters aanleiding geeft. Dit laatste punt
onderging in den jongsten tijd een aanmerke
lijke wijziging. De Gotha-Almanak voor 1928
toch geeft op bladzijde 674 reeds zeven lega
ties. Tot nu toe nochtans is zelfs van het
laagste kerkelijk ressort, n.I.^ene missie onder
eenen superior geen sprake.
Toch hebben Katholieke priesters den
Afghaanschen bodem betreden, zij 't ook onder
minder gunstige omstandigheden. Aan een
Hollander viel dat zeldzame voorrecht te
beurt, n.l. aan Joannes Aelen, vam de Sociëteit
van den H. Joseph van Mill Hill voor de
vreemde Missies, den lateren, nu afgetreden
aartsbisschop van Madras, die als aalmoezenier
van het Britsch-Indische leger in den Britsch-
Afghaanschen oorlóg van 1878—1880 de
Afghaansche grenzen overschreed.
De hoop was derhalve gevestigd op de solem-
neele ontmoeting tusschen het Opperhoofd der
Kerk en den Afghaanschen monarch in
Januari 1928 te Rome en de a-^raking van Z. M.
en diens ministers met de leiders van de bul-
tenlandsche Pauselijke politiek. Die hoop werd
aangewakkerd door de hervormingsgezindheid
van den vorst, die allicht op het voorbeeld van
de bezochte landen naast den staatsgodsdienst
nog anderen eerediensten vrijheid van uitoefe
ning zou geven.
'Dat de monarch al te vlug van stapel liep
en daardoor wellicht het pleit verloor, meenen
wij voor onze Kerk als een verlies te moeten
boeken, hoewel het denkbaar was, dat 's vor
sten hervormingsgezindheid misschien in al
te radicale, derhalve anti-godsdienstige banen
zoude verloopen, gelijk zulks ln Turkije wel
eenigermate het geval is.
Toch gelooven wij, ook al verliest Amanoellah
het pleit, dat na deze gebeurtenissen deze
monarchie meer toegankelijk dan voorheen
blijven zal, iets, wat ook voor onze Kerk winst
mag heeten.
Amanoella's opvolger tegen Rusland
Naar uit Kaboel gemeld wordt, heeft Hablh-
oella de diplomatieke betrekkingen met Rus
land afgebroken.
Amanoella zelf bedreigd
KAiRO, 23 Januari. (V. D.) Uit Kaboel wordt
gemeld, dat de nieuwe koning Habiboella een
bevel tot gevangenneming van Amanoella en
al diena verwanten, tot zelfs zijn grootmoeder
heeft uitgevaardigd.
Hij heeft daarvoor een groote beilooning uit
geloofd.
Gisteren hebben vliegtuigen boven Kaboel
■manifesten van Amanoetia verspreid, waarin
de bevolking wordt opgeroepen de gehoorzaam
heid aan Hajbi'boella op te zeggen.
Komt Amanoella's broer terug?
Volgens geruchten van de Britsch-Indische
grens moet de Engelsche gezant te Kaboel met
Habiboellah overeengekomen zijn den vroege-
ren koning Inayatoellah terug te roepen.
Onder Engelseh protectoraat
BERLIJN, 23 Januari (H. N.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat de laatste berichten uit Ka
boel daar groote bezorgdheid hebben gewekt.
Bij de onderhandelingen tusschen Habilioella'
en den Engclschen gezant, moet Habiboella
zich bereid hebben verklaard, de onafhankelijk
heid van Afghanistan prijs te geven en het
Engelsche protectoraat te aanvaarden. Nog deze
week zou ecu verdrag onderteekend worden,
volgens hetwelk alle buitenlandsche gezanten
Kaboel zouden moeten verlaten.
Nieuwe nederlapen voor Amanoella
Naar uit Moskou gemeld wordt, zijn er tus
schen aanhangers van Habiboellah en van.
Amanoellah in de omgeving van Dahabar
ernstigo botsingen voorgevallen, waarbij de
troepen van Amanoellah verslagen werden; 62
hunner werdeii gevangen genomen en op staan-
den voet gefusilleerd.
Da priesters in KaJboei zouden Habiboellah,
erkend hebben en hem hun steun hebben aaty
geboden. i
SNEEUW EN SPRINKHANEN IN JUDEA
JERUSALEM, 23 Januari. (R.o.) Alle
heuvelen van Judea zijn met sneeuw bedekt.
Het sneeuwt nog steeds.
Volgens een officieel bericht uit Jeruzalem
wordt Palestina de laatste 3 dagen door nieuwe
zwermen sprinkhanen bedreigd. Op verschillen
de plaatsen trachten de troepen met vlammen
werpers en geschutvuur de sprinkhanen te ver
nietigen. e
DE DRANKWET IN AMERIKA
Volgens een bericht uit "Washington heeft de
Amerikaansche senaat met 50 tegen 27 stemmen
besloten nog 25 millioen dollar toe te staan
voor de strengere uitvoering van de alcohol-
wet. Verder is een crediet van 250.000 dollar
goedgekeurd, dat na dc ambtsaanvaarding ter
beschikking van president Hoover zal worden
gesteld voor een nader onderzoek om de uitvoe
ring der wet ta verzekeren.
