Tweede Blad
Dinsdag29 Januari 1929
Pagina 1
V alleen maar op hun
GELOOFSOVERTUIGING
V NEUTRAAL
EN NEUTRAAL.
MGR. P. STROOMER f
de RADIORAAD
IBM
TUBERCULOSE EN ONDER
WIJZEND PERSONEEL
EEN ONDERZOEK OP DE
OPENBARE SCHOOL
DE ZIEKTE OP DE „INSULINDE"
BENOEMINGEN
BELASTINGBETALEN OP DE
POSTKANTOREN
Leeren gaat moeilijk. Dat ondervonden we
op school. Dait ondervinden we nog. „De
Ambtenaar", het orgaan van den socialis-
tischen Ambtenaarsbond, toont ook, hoe
moeilijk het is te leeren.
Socialisten, althans de meesten, leerden
nkts, hebben niet3 geleerd en zullen,
als de feiiten niet bedriegen nooit iets
leeren, zoodra het gaat over de katholieken.
In het laatst-verschonon nummer van
het orgaan van genoemden bond, stond een
artikeltje, getiteld: „De P«. IC. Bond aan het
[werk"
Hei luidt letterlijk:
Onze vriend Schaap, voorzitter der
onderafdeeüng Sluizen en Bruggen van
i onze afd. Amsterdam, schrijft ons het
volaende:
I ..De R. IC. ambtenaren van den Sluis-,
Brug- en Havengelddienst, die georgani-
1 seerd zijn In den C.N.A.B., hebben van den
R.K. Bond een schrijven ontvangen, waar-
in het noodig wordt geoordeeld, dat zij op
grond hunner geloofsbelijdenis, voor onzen
bond bedanken en lid worden van den R.K.
Bond. Gezien den staat van dienst welken
de C.N.A.B. bij bovengenoemden Dienst
heeft en waartegenover de lakscbheid van
i de confessioneels bonden sterk in het oog
i springt., zou het to betreuren zijn, indien
i ook maar één enkel lid aan déze roep-
stem gehoor zou geven. Wij kunnen ons le-
j vemdlg voorstellen, dat de R.K. afgevaar-
digde zich In de Dienst-Commissie wat
eenzaam gevoelt en dat hij daarom zijn
i best doet, het ledental zoodanig op te voe-
t. aren, dat het recht op een tweeden zetel
li ontstaat. Doch de manier waarop hij dit
}i denkt te bereiken is voor de rechtspositie
dezer ambtenaren destructief, daar deze
ji het best is gewaarborgd levert de R. K.
Bond zelf, daar zij bedoelde ambtenaren
alleen maar kan bewijzen op hun geloofs
overtuiging. Zoo zouden dus uitsluitend
op grond dezer geloofsbelijdenis de R. IC.
ambtenaren moeten worden afgehouden
1 van eenheid en gemeenschappelijken strijd!
j In andere landen: Engeland, Dultschland,
België, Oostenrijk, staat het R. K. ge.
loofsleven buiten iedere vakbondsaange
legenheid en zijn duizenden en tiendulzen-
I den katholieke arbeiders lid van de mo-
1 derne vakbeweging. Waarom, R.K. mede-
leden, als uw belangen bij ons het beet
behartigd worden, zou datzelfde ook hier
f niet gelden? Kameraden, wij hopen, dat
gij de kracht moogt vinden te blijven
waar gij behoort en uw R. K. collega's
zult opwekken uw voorbeeld te volgen
1 door lid te worden van den C.N.A.B,
Werkt meer aan den uitbouw onzer or
ganisatie, want uw rechtspositie Is even
redig aan onze machtspositie"
Het ls feitelijk overbodig hier aan toe
i te voegen, dat wtj hot met do woorden van
onzen vriend Seh. geheel eens zijn en z'n
oproep met volle overtuiging ondersteu
nen. Red. Ambt.
Zooals men ziet: de R. K. Bond kan de
katholieke ambtenaren alleen maar wijzen
op hun geloofsovertuiging. En dit, wil do
socialistische schrijver zeggen, telt toch
lang zooveel niet. als de stoffelijke belan
gen, die het best bij socialisten zouden be
hartigd worden.
Veronderstelt, dat inderdaad de toestand
jzoo was: kunnen socialisten zich dan toch
'beelemaal niet indenken, dat het soms zeer
ernstige plicht kan zijn eerder stoffelijk
'Voordeel op te offeren dan schade té lijden
'In het geloof?
De katholieke geloofsovertuiging laat
niet toe, dat alles geoorloofd is wat maar
stoffelijke verbetering brengt.
Het ls juist dit gevaar, dat een katholiek
ernstig aan het denken brengt om de so-
rciaai-democratische bonden te volgen.
Het oude praatje over de andere landen
komt hier ook weer eens voor den dag.
Wat heeft een Nederlandsch katholiek te
maken met een vakbond Ln een ander land?
Voor hem is hat eenvoudig de vraag of het
je en katholiek in Nederland
'geoorloofd is, lid te zijn van een in N e d e I'
ll and bestaanden sociaal-de-
imocratischen bond.
Het antwoord hangt af van het karakter
van dien Nederiandschen bond en van de
vraag of er in Nederland sterke katho
lieke bonden bestaan.
De geestelijke leiders der Nederlandsche
katholieken verboden aan iederon katho
liek lid te zijn van Nederlandsche sociaal-de
mocratische bonden; voor katholieken zijn
,de bisschoppen nog altijd de' aangewezen
en bevoegde leiders.
„Alleen maar op grond van geloofsover
tuiging", schrijft de heer Schaap.
Inderdaad, alleen daarvoor laat een ka
tholiek zich desnoods vermoorden, zooals
bijvoorbeeld in Mexico.
Wat de houding der Katholieken in an
dere landen betreft: weten de socialisten
Wet wat Kardinaal Bourne, aartsbisschop
jvan Westminster (Londen) een dag of
veertien geleden, zei over die Engelsche
honden en de Katholieken? De Kardinaal
waarschuwde de katholieken goed uit hun
oogen te kijken en zei, dat hij den laatsten
tijd spijtig gezien had, dat de Arbeiderspar
tij, zich socialistisch, liet noemen, ofschoon
gij dit nielt Ls. De Kardinaal voegde
erbij, dat het voor een katholiek in Enge
land onmogelijk zou zijn lid te wezen van
fle arbeiderspartij, indien in deze partij den-
zelfden geest zou heerschen als bij de so
ciaal-democraten op het vasteland. «Tuist,
pmdat de vakbonden in Engeland niet het
zelfde karakter hebben als die in Nederland
)s het nog mogelijk, dat katholieken er deel
jraa uit maken. Had men in Engeland so
cialistische bonden, dan zouden de katholie
ken daar voor hetzelfde geval staan als wij
per.
Zullen de socialistische leiders d&t nu ook
)ieed celen?
De zoogenaamd „moderne" bonden heb
ben zich vroeger altijd aangediend als
„neutraal". Dit lokaas moest dienen om
de katholieken te verschalken. Wij hebben
nooit geloofd aan die neutraliteit. Of ze
eerlijk gemeend was bij de sprekers en
schrijvers zelf, laten we maar rusten.
De stemming bij hen is wel veranderd. In
bet blad van de „moderne" ambtenaren de-
bateert nu een „moderne" met een „neu
trale'. En de moderne verwijt aan den neu
trale zijnachterlijkheid.
Het weggaan uit den modernen bond, zoo
schrijft de een, kan alleen verklaard wor
den. als men nagaat, dat deze menschen
het product zijn van het neutraliteitsbegin-
se,l in de vakbeweging.
Het ons vroeger als zoo eenig voortreffe
lijk aangeprate neutraliteitsbeginsel stamt
dus op achterlijkheid.
Aan het adres vau dien „neutrale" wordt
ook gezegd, dat hij „nog lang niet rijp (is)
voor den strijd, zooals de klasse-verhoudin
gen (die) hebben opgedrongen". En hij moet
bedenken „dat allen, ongeorganiseerden en
zónder beginsel georganiseerden, hieraan
schuldig zijn".
De zonder beginsel georganiseerden zijn
dus schuldig. De moderne bond maakte dus
vroeger propaganda voor zoo'n schuldige
daad. „Eens zullen ook de oogen der door
neutraliteit verdoolden opengaan" lezen wij
nu. Nu weet men tenminste ook de reden
waarom de katholieken niet meegingen op
het neutraliteitsgelok van den „modernen
bond". Zij hadden de oogen open; die erin
vlogen, zijn inderdaad bedrogen en verdoold.
DE TOSTE VERJAARDAG VAN DEN
EX-KEIZER.
Een bezoek van de Koninklijke gasten aan
Anicrongen en Utrecht-
De Koninklijke gasten die Zaterdag en Zon
dag op Huize Doorn aan den Duitschen ex-ltei-
zer hun gelukwenschen zijn komen aanbieden
op diens 70en verjaardag, hebben Maaudagmid
dag voor het meerendeel bezoeken afgelegd bij
Graaf Bentinck op diens kasteel te Aroeron-
gen en bij den Commissaris der Koningin in
Utrecht dr. H. Th. 's Jacob ten Paushuize te
Utrecht.
In ongeveer twintig auto's kwamen de hooge
gasten te Utrecht aan en gebruikten de thee
in Paushuize. Een groot aantal kinderen was
medegekomen. O.a. de kleinkinderen van den
ex-keizer. Deze werden aangenaam bezig gehou
den gedurende het bezoek. In den laten namid
dag werd naar Huize Doorn teruggereden.
Een gelukwensch van den Koning van
Engeland.
De „Lokal Anzeiger'' verneemt uit Doorn, dat
onder de vele telegrammen van gelukwensch,
welke de ex-keizer ter gelegenheid van zijn
zeventigsten verjaardag ontving, Zondagavond
ook een felicitatie-telegram werd ontvangen
van Koning George van Engeland.
JOH/VN DE MEESTER BIJ VERKADE
Als regisseur en als acteur
De directie van het Vereenigd Tooneel,
Eduard Verkade en Dirlt Verbeek deelt mede,
dat de heer Johan de Meester Jr., tot nu toe
leider van het Vlaamsche Volkstooneel te Brus
sel, voor het volgend seizoen verbonden is bij
het Vereenigd Tooneel als regisseur en als
acteur.
De regie zal derhalve gedurende het volgend
seizoen om beurten gevoerd worden door de
drie regisseurs: Eduard Verkade, Betsy Ra-
nucci-Beckman en Joh. de Meester Jr.
DE-ZUIDERZEEFILM TE BERLIJN-
Namens den Minister van Kunsten, Weten
schappen en Ouderwijs in Pruissen, prof. dr.
Becker, mocht de heer D. J. van der Ven het
telegrafisch verzoek ontvangen met prof. Julius
Röntgen op hun terugreis van Kopenhagen,
waar zij de Nederlandsche oogstfilm op 31
Januari en 1 Februari zullen vertoonen, naar
Berlijn te komen om aldaar op Woensdag 6
Februari a.s. in de groote Sitzungssaal van het
vroegere Herrenhaus voor Duitsöhland de pre
mière te geven van de Zuiderzeefilm.
UITVAART EN BEGRAFENIS
Pontificale H. Mis van Requiem, opgedragen
door Mgr. Aengencnt
Honderden hebben Zondagmiddag een bezoek
gebracht aan de kapel van het Maria-Paviljoen
om een laatste bezoek te brengen aan den over
leden Deken, Mgr. p. it roomer, wiens stoffelijk
overschot daar tot den avond stond opgesteld.
Bij groepen werden de- geloovigen in de kleine
ruimte toegelaten, om na een tiental Weesge
groeten voor de zieïerust van den overledene te
hebben gebéden, plaats te maken voor de tal-
loozen, die buiten in een lange rij stonden op
gesteld.
In alle stilte word het stoffelijk overschot,
omstreeks half zeven overgebracht naar de kerk
van den H. Willibrorüus binnen de Veste, aan
de Prinsengracht, waar te half aolit de Metten
werden gezongen. -
De lijkkist werd gedekt, door een zwart kleed
met paarse garneering. Op het kleed waren de
eere-teekenen gehecht, die de overledene bezat
en ook de prelaten-hoed.
Gistermorgen te 10 uur werden in dezelfde
kerk de Lauden gezongen, waarbij als agens
optrad Z.D.H. Mgr. J. D. J. Aengenènt. bis
schop van Haarlem, die werd geassisteerd
door de HoogEcrw. Heeren Mgr. H. J. M. Tas-
kin, als - presbyter assistens, Dr. Th. M Vla-
ining, pastoor te Berkel en Rodenrijs en deken
H. A. Th. v. Dam van 's-Graveuhage, als troon-
diakens. Cantores waren, zoowel bij de Landen
als bij de H. Mis de ZeerEerw. heeren F.
Karskens, pastoor der St. Anna-paroc!:ie en
M. Smits O.E.S.A., pastoor der St. Augustinus-
kerk te Amsterdam. Diakens bij de H. Mis
waren de ZeerEerw. Heeren J- Th. Lagerwey,
pastoor van de Posthoorn en H. van Ruth S.J.,
pastoor van de Zaaiwskerk.
Ongeveer de geheele geestelijkheid der hoofd
stad was vooraan in de kerk gezeten, terwijl
tal van afgevaardigden van sociale organisa
ties uit Amsterdam en uit het bisdom daar
achter hadden plaats genomen.
Nadat de Lauden gezongen waren ving te
omstreeks kwart voor elf de pontificale H. Mis
van Requiem aan, opgedragen door Z.D.H. Mgr.
J. D. J. Aengenent.
Het gemengde zangkoor der kerk zong on
der leiding van den heer Vincent van Bers de
gregoriaansohe gezangen.
Na de H. Mis beklom de HoogEerw. lieer
kanunnik G. C. van Noort, pastoor der St.
Willibrorduskerk en waarnemend deken der
hoofdstad den kansel tot het uitspreken van de
lijkrede, na.ar aanleiding van de volgende
tekstwoorden; In den eenvoud mijns harten
heb ik blijmoedig alles voor God gedaan,
(Paral. 29, 17).
Nadat hierna- de absoute was verricht werd
het stoffelijk overschot uitgedragen en in
plechtigen rouwstoet onder groote belangstel
ling naar het kerkhof St.. Barbara overge
bracht. Te ongeveer half twee kwam de stoet
daar aan, opgewacht door zeer vele belang
stellenden, w.o. de vertegenwoordigers van de
verschillende organisaties en vereenlgingen.
De absoute in de kapel werd verricht door
kapelaan J. van Rooy; diaken was kapelaan
Linthorst van het Bagljnhof en sub-diaken
kapelaan van Vuuren, van de H. Maria Mag-
dalena-kerk te Amsterdam, een vriend van den
overledene.
De liturgische gezangen werden door de ge
zamenlijke geestelijkheid gezongen. Hierna
vormde zich een stoet en werd het stoffelijk
overschot van Mgr. Stroomer naar zijn laat
ste rustplaats, naar het priestergraf aan het
einde van de hoofdiaan van St. Barbara gedra
gen.
Aan weerszijden hadden zich talrijke belang
stellenden opgesteld, w.o. vele bewoonsters van
het Bagljnhof, die haar rector de laatste eer
wilden bewijzen.
De beaarding geschiedde eveneens door kape
laan J. van Rooy met dezelfde assistentie.
Onder het bidden van het „De Profundis"
verliet men het kerkhof.
DE OPVOLGER VAN DR. LELY.
Naar wij vernemen, is in <Jo plaats van wij
len dr. ir. C. Lely tot lid Van den Radio-raad
benoemd dr. F. E. Posthunm, te 's-Gravenhage.
70STE VERJAARDAG A. ROODHUYZEN.
De heer A. Roodhuyzen, die Zondag 70 jaar
werd, heeft dien dag In hulaélijken lering ge
vierd. Niettemin heeft hij een stroom van
schriftelijke en telegrafische gelukwenschen en
een groot aantal bloemstukken in ontvangst
moeten nemen.
VNa 4
SCHERMEN IS EEN EU DE JAPANNERS VEELGELIEFDE SPORT. Rc-oSft jong worden
de kinderen aan dit'steekspel, door middel van bamboestokken gewend en zooals men ziet
teren al te pijnlijke stooten beveiligd door een pautser van leer en een soort masker.
Over een tijdvak van 4 jaar 61 gevallen van
open longtuberculose bekend geworden.
DE PRAALWAGENS, WELKE DIT JAAR IN DEN VROEG GEHOUDEN CARNAVALS
0.1 TOCHT te Keulen meereden, muntten uit door originaliteit en keurige verzorging.
Een der wagens uit den keurigen stoet.
EEN GUNSTIGER VERLOFREGELING
VOORBEREID EN VERPLICHTE
KEURING WENSCHELIJK
GEACHT
Door den heer Siotemaker de Bruine, Minis
ter van Arbeid, Handel en Nijverheid, is op de
vragen van mevr. de Vries-Bruins betreffende
het Instellen van een onderzoek naar het voor
komen van long tuberculose onder het onder
wijzend personeel der openbare lagere scholen
hier te lande o.m. het volgende geantwoord:
Een summier onderzoek, door de Inspectie
van de volksgezondheid ingesteld, heeft doen
zien, dat over een tijdvak van 4 Jaar bij de
consultatiebureaux bekend zijn geworden 61
gevallen van open longtuberculo.se.
Een onderzoek, als ln de vragen bedoeld, zou
zeer kostbaar en tljdroovend zijn en zou onvol
ledig blijven, doordat het van vrijwillige mede
werking, afhankelijk zou zijn. Het komt echter
onnoodig voor, een speciaal onderzoek te doen
plaats vinden, omdat inderdaad een aantal
onderwijzers (onderwijzeressen) lijdende ls aan
open lengtuberoulosa en de mogelijkheid van
besmetting van schoolkinderen, die met bedoel
de onderwijzers (onderwijzeressen) in aanra
king zijn geweest, a priori moet worden aan
genomen.
In verband hiermede wijst de ondergeteeken-
de er op, dat de organisatie vau de tuberculose
bestrijding, ln het bijzonder die van de consul
tatiebureaux, geleidelijk is voltooid, zoodat
thans overal deskundig advies kan worden In
gewonnen, en daardoor de gelegenheid verkre
gen ls, op dit punt tot eenigen maatregel over
te gaan. Waar zoodanige maatregelen uiteraard
de medewerking van den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen verelschen,
heeft ondergeteekende over het onderwerp
reeds eenigen tijd geleden, gelijk bekend is. zich
gewend tot den Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen. Hij kan hieraan toe
voegen, dat deze Minister een wijziging van het
Kon. besluit van 29 Januari 1924 (Staatsblad
no. 23) voorbereidt, waardoor lijders aan tuber
culose, na deskundig advies, een gunstiger ver
lofregeling zullen kunnen genieten dan thans
mogelijk is. Voorts doet de Regeering zich voor
lichten omtrent de wensohelijkheld eener ver
plichte keuring.
Overeenstemming tusschen de Professoren
de Langen en Flu,
BATAVIA, 26 Januari (ANETA). Professor
de Langen ls met do Patria teruggekeerd uit
Cairo, waar hij het groote medische congres
heeft bijgewoond. Zijn bezoek aan Cairo is door
Pref. de Langen dienstbaar gemaakt om met
den daar eveneens aanwezigen professor FJu te
spreken over de gevallen aan boord van de In-
sulinde. Conferenties van uren zijn hieraan ge
wijd en op vriendschappelijke wijze ls men tot
overeenstemming gekomen.
HET NEDERL. STOOMSCHIP „MERAUKE"
IN AANVARING GEKOMEN.
Een sleepboot uit Dover verleent hulp.
Het Nederlandsche stoomschip „Merauke",
dat op weg is van Hamburg en Bremen naar
Batavia, is in het Engelsche Kanaal op onge
veer vier mijl afstand van het South Varne
vuur, in aanvaring gekomen. Het schip seinde,
dat het een sleepboot noodig had.
De Directie van den Rotterdamsehen Lloyd
deelde ons mede: In ruim no. 1 staat 20
voet water, terwijl ook ruim no. 2 water maakt.
Uit Dover ls een sleepboot naar de „Merauke"
vertrokken om de noodige hulp te verleenen.
Lloyd» seint ons nader, dat het 6,s. „Me
rauke" in het Engelsch Kanaal bij Dungeness
aan den grond is gezet
LIJK OPGEHAALD.
Gisterenmorgen is uit de Balkenhaven te
Leerdam .opgehaald bet lijk van mej. Tine van
Herwaarden, die ongeveer zeven weken geleden
vermist wérd.
In het Aartsbisdom Utrecht
Z. D. H. de Aartsbisschop vau Utrecht heeft
benoemd tot pastoor te Lonneker don Weleerw,
heer J. W. Balk, tot pastoor te Vasselder en
Velhunten den Weleer, heer X. F. H. Reijera,
tot kapelaan te Denekamp den Weleerw. heer
R. J. V. van den Bergh, tot kapelaan te Veve-
naar den Weleerw. heer Ch. C. J. Backg, tot
kapelaan te Duistervoorde den Weleerw. heer
W. J. M. Otterbeek, tot kapelaan te Utrecht
(H. Joseph) den Weleerw. heer P. Popma,
tot kapelaan te Vreeswijk den Weleerw. heer
A. Groen en tot kapelaan te Geesteren den
Weleerw. heer J. F. M. Verheuvel.
HOEVEEL JESUIETEN ER ZIJN
In totaal 21.000
Er zijn momenteel 9.517 priesters, 6.591
scholastieken en 4.528 broeders ln de Sociëteit
van Jesus, volgens de laatste opgaven.
AAN HET PLAN ZAL GEEN UITVOERING
WORDEN GEGEVEN.
Naar we vernemen zal aan het plan, om op
alle postkantoren de gelegenheid te openen
tot het betalen van belasting, geen uitvoe
ring worden gegeven.
DE ELECTRICITEITSKWESTIE
TE AARDENBURG
Een oplossing gevonden
Men meldt uit Aardenburg:
Naar vernomen wordt hebben de P.Z.E.M. en
de M.A.B.E.G. zich thans vereenigd met dt
overneming van de gasfabriek door de gemeente
waarvoor bij de genoemde N.V.'s te zamen
17.000 aan de gemeente zullen betalen. Da
P.Z.E.M. mag nu wel electrlsche kabels aan
leggen In de bebouwde kom, maar alleen aan.
sluitingen maken na toestemming van de ge
meente.
Het bestuur van den Nederiandschen Bond
tot het Redden van Drenkelingen heeft aan dr.
Mijnlieff, secretaris van „Het Oranje-Kruis"
een som overhandigd, groot f 1450.bestemd
voor de nagelaten betrekkingen van de slacht,
offers van de stormramp van Hoek van Hol
land. Dit bedrag werd ingezameld tijdens de
Uniefeesten te Utrecht bij een gehouden straat-
collecte.
HET DRAMA TE HOEK VAN HOLLAND.
Oprichting van een gedenkteeken.
De Zaterdag te Hoek van Holland gehouden
collecte voor de stichting van een gedenktee
ken voor de omgekomen bemanning van de
stoomreddingsboot „President van Heel", die
in 1921 verging en de „Prins der Nederlan
den" bracht op ƒ1531,75. Dit ls het hoogste be
drag dat daar ooit voor eenig doel werd bij
eengebracht. Te Hoek van Holland wonen on
geveer 700 gezinnen.
Zaterdagavond arriveerde in de haven weer
de stoomreddingsboot „President van Heel".
Nadat de bij de stranding van de „Christian
Michelsen" beloopen schade op de werf van de
firma De Jong, te Vlaardingen, was hersteld.
NA DEN MOORD OP GRÓOTEGAST
Gedenkteeken op de graven der veldwachters
De gezamenlijke politie-organisaties in de
provincie Groningen hebben besloten onder
nadere goedkeuring van de nabestaanden, ge-
denkteekenen op te richten op de graven van de
te Grootegast gevallen collega's.
HET DRAMA TE GELEEN.
De verdachte in voorloopige vrijheid.
De 24-jarige J. van E. uit Geleen, die bij het
bekende huiselijk drama aan den Rijksweg zijn
zuster met een broodmes een zoodanige wonde
in den rug toebracht, dat zij bijna terstond
dood was, is, naar de „L. K." meldt, door de
justitie voorloopig in vrijheid gesteld.
JONGEN VERBRAND
Gisterenmorgen is de 15-jarige v. S. uit
Eindhoven in de lakinrichting der Serva-rJJ-
wielfabriekén te Geldrop in brand gevlogen.
Met wonden overdekt Is de knaap naar bet
R. K. Gasthuis in Eindhoven overgebracht, De
toestand is ernstig.
J*J Sla—tp-j