öcruED
pccn^
FEUILLETON
TAJND OM TAND
HAAö
POjQTUQAAL
DONDERDAG 14 FEBRUARI 1929
FFRSTF BLAD
PAGINA 2
polei»
VEREENIGING VOOR SCHOOL- EN
WERKTUINEN
RADIONIEUWS
Nelly licit droevig haar mooie kopje hangen.
DE GEPROJECTEERDE RIJNVAARTHAVEN.
HEWPlaa
POLOffR. 'V
POLD
ÉAL* L04WALT6 DEZIGenTERREirl]
TVbACGEREn MAVÊrt ëM -RP.
j Jlatere oir&Reioifiq RijKV.MAven
LOEWALlErt VOOAAnOEREDOELEinPEn
TE6ENWOOROICE HUOFOWATERK. IQ li GOM
I""ICUyC HOOFOWATERKEERIHG.
DE EERSTE JAARVERGADERING
Wat er gepresteerd is
In de bovenzaal van „Musis Sacrum" hield
grif Cera ver cl de vereeniging voor school- en
werktuinen haar eerste jaarvergadering, die
niet hijster druk bezocht was. In zij;n propa
gandistisch getint openingswoord sprak de
voorzitter, de heer M. Germeraad, over dit feit
dan ook zijn leedwezen uit.
Vervolgen® Hl het woord aan den secre
taris, den heer li van Bochove, tot het uit*
brengen van het verslag over het eerste tuin-
jaar. Aan dit verslag is bet volgende ontleend:
Verslag van den secretaris
Veel werkzaamheden zijn vooraf gegaan aan
de opening van den eersten werlotuin. Reeds
in 1926 werd het plan tot stichting van een
schooi- en werk tuin in Schiedam geopperd. Op
initiatief van de afdeeïing Sohiedam en Volks-
onderwijs werd een voorloopige commissie sa
mengesteld bestaande uit de heeren M. Germe
raad. B. van Bochove en L. Torreman.
Deze commissie wier leden zich zeer ver
dienstelijk maakten, kon na het nemen van
voorbereidende maatregelen een openbare ver
gadering beleggen op 13 Januari 1927.waarop
de heer K. Billing, bestuurslid der centrale
vereeniging vaii school- en werktuinen, een
lebing hield met lichtbeelden. Een twintigtal
der aanwezigen gaf zich voorloopig als lid op
en de commissie werd uitgebreid met de hee.
ren Nies waag, Geurtsen en Héyboer. Het
secretariaat werd waargenomen door den haar
L. Torreman.
Door den voorzitter en den heer van Bochove
■jerd aan verschillende autoriteiten o.a den
mrgemeeeter, den wethouder van Onderwijs,
m den tuinarchitect een bezoek gebracht Door
de heeren Geurtsen, Nleswang en Heijboer
verd een raming gemaakt voor de Inrichting,
iet aanschaffen van materiaal, zaad, en mest
Je begroot ing bedroeg circa 2750 Door den
heer v. Boe/hove werden samengesteld een
dchtsnoer voor de werkwijze en een concept
toor een lmishoudHiik reglement.
Op 17 Februari 1927 werd onder leiding van
Jen heer v. Bochove,. wegens ziekte van den
roorzitfcer, tot definitieve stichting der veren-
Bi ging overgegaan.
Het voorloopig bestuur werd gecompleteerd
met mevrouw Hingman.
Het bestuur bestaat thans uit do 7 reeds ge
doemde heeren en de heeren Broeder Overste,
K. Lub, A. Zoetmulder en L. Reukels.
Doo-r den heer Geurtsen werd een ontwerp
roor den werfctuln gemaakt.
Een verzoekschrift om financieslen steun
to or de oprichting daarvan werd aan verschil
lende verreenigingBii. instellingen en personen
gericht. Advies werd gevraagd aan de scholen,
waarbij de meerderheid zich verklaarde tegen
het aanleggen van den schooltuin. Op het ad
vies. van den Gemeente-Inspecteur van hat
Onderwijs werd besloten, voorloopig alleen
Tver te gaan tot stichting van den werk tuin.
Op het verzoekschrift om een perceel grond
teeltkHaax in bruikleen te mogen ontvangen
werd door den gemeenteraad gunstig, beschikt.
Als hoofdleider werd benoemd de heer K. Hey.
boer.
Aangenaam ia het te kunnen vermelden dat
de leiders en de tuinknecht vol toewijding en
tot volle tevredenheid van het bestuur hun
werk deden.
De heer To-rreman hield, wegens vertrek
paar Indië op bestuurslid te zijn en werd ver
vangen door den heer Hukshorn terwijl da
heer v. Bochove de functie van secretaris voor
loopig voor een iaar aanvaardde.
Na het bericht van B. en W„ dat een per.
ceel grond, nabij de bosch wachters woning be
schikbaar werd gesteld, kom met ernst aan
de werkzaamheden worden begonnen.
Veel steun mocht de vereeniging ondervinden
Van den tuinarchitect den heer Dominieus. Voor
afrastering, gereedschap enz. word. na in
schrijving, door Sbhiedamsche firma's het be.
floodiede geleverd
Wenschelijk werd geacht, dat op den tuin
goed drinkwater zou zijn. Tegen vergoeding
der kosten werd door technische bedrijven de
waterleiding op den tuin gebracht..
Het aantal aanvragen voor een tuintje be
droeg 585. In evenredigheid van de vier cata
gorieën van scheien waren ciica 400 beschik
bare tuintjes verdeeld. Het teeltplan werd, iti
Hierboven het project voor de nieuwe Rijn
vaarthaven. geprojecteerd onder Pernis be-Wes-
ten de Waalhaven.
Men ziet hier tevens schetsmatig aangegeven
hoe de Rijnvaarthaven later in verbinding kan
worden gebracht, eenerzijds met de Waalhaven,
anderzijds met de havens ten Westen van Per
nis. Het maken van eerstgenoemde verbinding
wordt eerst urgent, wanneer in de Waalhaven
de Noordzijde van pier 2 tot kadeterrein wordt
omgebouwd.
Voorsbands zal van het te verkrijgen water
oppervlak, op de kaart donker gearceerd aan
gegeven groot 70 H.A., 40 H.A. door schepen
kunnen worden ingenomen.
In totaal moet 3,400.000 M3. grond worden
uitgebaggerd.
Van de 40 H.A., welke door schepen zouden
kunnen worden ingenomen, zou aanvankelijk
overleg met den heer Geurtsen, door den hoofd
leider opgemaakt.
Voor zijn deskundige steun en de groote
bereidwilligheid is de vereeniging den heer
Geurtsen zeer voel verplicht.
Do opening vaj) den werktuin had plaats
op Woensdag 18 April 1928 door wijlen burge
meester Gijson, die blijk gaf sympathie te ge
voelen voor den werktuin.
Een woord van hulde moeit worden ge
bracht aan den voorzitter die niet alleen veel
moeite en tijd voor de vereeniging over had,
doch tevens een som gelds leende,, teneinde de
vereeniging in staat te stellen haar finaneieele
verplichtingen na te komen.
Niettegenstaande de grond voor de eerste
maal in cultuur kwam en onkruid en droogte
het werk belemmerden, kan het eerste werk
jaar als geslaagd worden beschouwd.
De bezoekers van den tuin konden zien, hoe
met animo werd gewerkt en het lid worden
van verschillenden was het bewijs, dat zij net
nut er van inzagen. Met genoegen bemerkte het
bestuur dat de tegenstanders voorstanders wei
den.
De tuin is geen philantropische instelling,
doch een instituut: mat paedugogisclio strek-
het Noordelijk gedeelte, ter nuttige oppervlakte
te van 24 H A-. a's kostelooze ligplaats kunnen
worden aangewezen.
In de commissie voor de Plaatselijke Werken
was het denkbeeld geopperd om het ontwerp
Rijnvaarthaven in zooverre te wijzigen, dat de
Noordelijke o°verlijn meer naar bet Noorden
zou worden verschoven. De mindere diepte van
het tusschen de rivier en de Rijnvaarthaven ge
vormde schiereiland zou echter een nadeel zijn
te achten. Op dit terrein toch, waar met vrij
groote zekerheid te zijner tijd een belangrijke
rivierovergang naar Schiedam mag worden ver
wacht. moet groote ruimte gereserveerd blijven,
opdat niet later bij verdere uitwerking van de
plannen met een dan. niet meer te heratellen
gebrek aan ruimte geworsteld moet worden.
Bovendien moet hier eenige uitbreiding van
het be-Oosten de Heyschehaven aanwezige Tuih-
dorp mogelijk blijven.
king. Daarom heeft het bestuur als leiders
paedagogen aangesteld en het bereikte resultaat
geeft het bewijs, 4a* het een goede keuze
heeft: gedaan.
Met nieuwen moed gaat het bestuur het
tweede voreenigingsjaar In. Rot hoopt door
meer steun en een wassend ledental in staat
te zijn, te kunnen arbeiden in het, belang der
Schiedamsche jeugd, met den werktuin als
eert aangenaam en nuttigen arbeid gevend ver
blijf
Aan het ven-slag van den heer H. Nieswaag.
ontleenen wij, dat de kas sluit met een na-
dieelig saldo van 747.
De hoofdleider, de heer K. J. Heyboer bracht
hierna een uitgebreid verslag uit. van de werk
zaamheden en resultaten, kortom van liet ver-
loop van de geheele campagne van den Sehie-
damscben sehoolwerktuin oven- het jaar 1928
Hieraan ontleenen wij het volgende:
Verslag van den hoofdleider
Nadat in de tweede hei ft van Februari een
daartoe door de gemeente beschikbaar gesteld
stuk gras- en rietland, door diep ploegen en
eggen en bemesten met kalk, (eeltklaar was
De wintertocht Gamiisch-Partenkirchen eindigde
met Prins heiningen met Meicedes>-Benz van
Brest 11170 KM) als eerste en Wessels met
Mercedes als tweede (1150 K.M.) van Skagerak.
Beiden reden met het nieuwe 2.6 L. Mercedes
model, hetwelk voortreffelijk is. Mercedes is
overal overwinnaar en daarom de meest gewilde
wagen. De meeste prijswinnaars in Garmisch
reden met Continental banden. (Adv.)
gemaakt, konden op Donderdag 19 April de
werkzaamheden met-en door de kinderen een
aanvang nemen
Da groote paden waren op kosten o-nzer ver
eeniging door deskundige tuinarbeiders aange
legd. De kleine paden, die in elk tuintje moes
ten worden gemaakt, bleven voor rekening
der kinderen. Dat werk verliep niet vlot. Het
„paadjes trappen" zooals we dat in de Haagsche
tuinen door geheele tuinklaseen zagen doen,
was in den Schiedamsche Sehoolweirktuin met
zijn veel staggeren grond, uitgesloten. Zoo goe-d
en zoo kwaad als mogelijk was, wei-den met
behulp van schoffels, schrepens, spaden en
plantenachopjes de paadjes getrokken. In de
eerste weken kwamen zooveel mogeiijk alle
kinderen en alle leiders(sters) naar eren tuin,
ter bespoediging dier eerste werkzaamheden.
Er werden in totaal 418 tuintjes beschik
baar gestald, voor even zooveel kinderen. De
afmetingen d®r tuintjes waren 4'3% M. Ais
leiders fungeerden de heeren Th. K rebbe is,
I. van Huiten, P. van NieuwLand, A Huks
horn, L. Heukels, mej. E. de Ranitz en K. J.
Heijboer, hoofdleider. Mej. van LIssa werd,
op eigen verzoek als volontaire toegelaten. De
heeren Krlbbers en van Hulten waren Maan
dags en Donderdags present, met ca. 120 kin
daren van H K. scholen. Op Dinsdag en Vrijdag
arbeidden de heeren Nieuwland en Hukshorn,
e. g. met kinderen van Gereformeerde schoien,
laatst genoemde met kinderen van openbare
scholen. Op Woensdag en Zaterdagmiddag
kwamen de overigen op den tuin. mej. de Ranitz
en de heer Heijboer met leerlingen van open
bare scholen; de heer Heukels met kinderen
van de Hei-vormde scholen.
De arbeidsuren waren van 57- uur, op
Woensdag en Zaterdagmiddag van 24 uur.
In de groote vacantie werden de werkuren
naar den voormiddag gebracht, van 9II uur.
In October werd, met het oog op de vroeg
invallende duisternis, van 41.-:,6 uur gewerkt.
Het toeltplan 192S werd opgemaakt floor de
heeren A. Geurtsen en K. J. Heijboer. Op ëën
nummer na, de sjalotten, die ondanks alle door
de betrokken firma ondernomen pogingen niet
meer konden worden geleverd, werd dit plan
geheel gevolgd.
Elk tuintje had 4 bodies. Op een i M. breed
bedje kwamen bloemen, waarbij vaste planten,
waarvoor ongeveer 1 M2. was afgezonderd.
De rest van bet bloemenbsd werd bezaaid met
3 soorten; gekozen kon worden uit chrysante
mum earlnatum, grootbloemige Afrikanen,
leeuwenbekken, asters en anjelieren. Dan
was er éën bedje, 80 c.M. breed, voor 2 rijen
slaboonen, lange, vroege Wagenaars,, waartus-
schen en waartanga kropsla werd geplant.
Op een derde bedje, van 1 M. breedte, werden
in het midden tuinboonen gezaaid en daarne
vens radijs t.er eene, kroten ter aade.ro zijde.
Als navrucht kwamen daarop later, in de plaats
de tuinboonen en radii®, roode en savoye kool.
Eön vierde bedje, slechts 60 c.M. breed, werd
bezaaid met 2 rijen snijbiet.
De radijs deed het goed. De groote boonen
kwamen dermate onder de luis, flat circa 80
pet. moest worden uitgetrokken zonder noonen
te hebben geschonken. Kroten deden het matig,
de meeste kinderen oogsten echter in October
eon draaglijke hoeveelheid. Snijbiet bleek een
dankbare vrucht te zijn. Tot diep in den herfst
sneden de kinderen hun lichtgroene snijbieten,
vnmmigo tot 7 a 8 malen Ook de slaboonen
leverden een zeer ruim beschot. Op bijna a!!e
tuintjes lukte deze teelt uitstekend. Minder
eoed trofl'èn we het met de kropsla; die word
vrij laat geplant en kreeg de Juli-öittegolf
toen nog tegen. Veel sla schoot door De roode
en savoye kool gaven een matig beschot Inzon
derheid de roode. De bodem bleek daarvoor niet
vet genoeg
De bloemen waren over 't algemeen een
succes. De vaste planten herfstasters rubeklïia
en gulden roede tooiden, tot diep TB den herfst
do tuintjes met vele kleurige bloemen. Van de
gezaaide bloemen deden de Chr. Carinatum en
tie Afrikanen bet prachtig. Asters waren, vrij
goed, 1 FT?h wen bek kon matig, beide echter met
prachtige bloemen, terwijl de anjelieren ais
mislukt beschouwd moeten worden
In voorjaar en zomer werd onvermoeid ge
streden tegen hot onkruid voornamelijk tegen
riet en klein hoefblad. Üanlc zij ook de hitte
PROGRAMMA'S VOOR VRIJDAG.
Hulzen (33(^JI.. na f» uur 1SS2 M.) 11
I Prot uitzending; 1.201.30 concert door het
KRO.-trio KRO.; 34 KRO. vrouwenuurtje
door mej, C. Kramer; 45 gramofoonmuziek
6.45 concert. Mevr. D. Bech (sopraan) en
declamatie, J. H. Gravelotte (orgel) NCRV;
6.45—7 Spr.: K.R.O.: Pastoor H. W. J. Hoose
mans (namens de Fed. Sobriëtas)Oud hii
Nieuw in het Vasten; 7.40 Prot. uitzending.
Hilversum (1071 M.)- 12.15—2 AVRO.-trio;
2v05-r—2U5 voor de scholen, G. de Cierc.q: Delven
van steenkolen; 2.454 gramofoonmuziek; 4—
4.30 hu is vrouwen halfuurtje* J. O. W Renw: aan
leg van tuinen; 55.30 plano-concert door W.
Pfeiffer; 5,306 mdio-praatjeG7.15 AVRO-
trio; 7.157.45 schippevsles; 88.30 boekbespre
king door dr. P. H. Ritter Jr.; 8.30 radio-tooneel
o. 1. v, Ed. W. Blauw. ,,De truc van Billy", blij
spel in 1 bedriif; 8.45 piano-concert. W. Grosz
met eigen werken; 0.15 „Barbara", tooneelspel in
1 bedrijf van Jerome Is. Jerome; 10.persbe
richten; 10*215 muzikaal intermezzo; 10.30 aan-
slnitrrrg van het- ÊPèb. Kunsten en Wetenschap
pen, Den Haag. Stedenkennnismaking-avond.
Verstorkte- onvroep-orkest o. 1. v. Nico Troep.
Boni Muskens-Sleurs (sopraan). Helene Cals
(sopraan), L. Zimmermann (viool),
Daventry (1502 M.) 1.1.05 lezing; 11.20 gra-
mofoonmuziek; 12.20 sonaten; 12.50 orgelcon
cert; 1.202.20 orkest; 2.50 voor de scholen; 3.15
muziek; 3.20 lezing: The prairies; 3.40 muziek;
3.45 lezing: Darwin; 4.muziek; 4.05 voor de
scliolen; 4.50 orkest; 5.35 kinderuurtje; 6.20
lezing; G.35 nieuwsberichten6.5.0 muziek; 7.005
liederen van Purcell (bariton): 7.20 muziek-
critiek; 7.45 muziek; 7.45 lezing: Mind in ani
mals; 8,05 Ben verrassing; 8.20 Het B B. C.
Symphonie-concert o. 1. v. Alb. Coates. W. Ree
ves en ÉT. Kneale Kellcy (viool)9.20 nieuwsbe
richten; 9.35 vervolg concert; 10.20 nieuwsbe
richten; 10.25 Actueele causerie; 10.40 piano
concert door E. Dush; 11.05 gedichten van Ella
Voysey; 11.2012.20 dansmuziek.
Patrijs (Hadio-Paris 1750 M.) 12.502.10 en
4.055.05 orkest; 7.05—7.50 gramofoonmuzit'k
S.2 11.1' 0 "Litter. causerie. Daarna De dochter
van Madame Angot". operette van Leeocqr.
Lang en berg (469 M.) 9.25 en 11.30 gra-
mofoonmuziek; 12.25.1.50 orkest; 5.05Ö.50
Concert. Werag-orkest; 7.208.15 concert. T.
Muller Salander (pian$)„ H. Diinnschafel (viool);
S.20 „Qrpheus", hoorspel. Daarna dansmuziek.
Ze es en (1649 M.) 11.20—2.50 lezingen: 3.50
4.50 orkest; 4.507.05 lezingen; 7.21» Mozart-_
concert. Wendlingkwartet; 8.20 lezing; 8.50—
10.05 concert Murck Weber en zijn orkest.
Hamburg (295 M.) 10.20—11.20 gramofoon-
muziek; 5.20 orkest; 7.20 ,Hilligenloh'\ tooneel-
spel in 4 acten van Scharrehnann; 10.0511.10
dansmuziek.
Brussel (512 M.) 5.20 orkest; 6.50 trio;
7.20 gramofoonmuziek; 8.20 ,,Le Papilion de
nuit", operette, opgevoerd in het Vlaamsch.
Bern (411 M.) 6.507^0 voordracht van
Redakteur Walter Schweizor; 7.209.05 volks
concert m. m. v. het Jodler. Dubbelkwartet, hand
warm. club „Edelweiss" en solisten: 9.059.20
weer- en nieuwsberichten, daarna sluiten.
periode in Juli zijn de kindereu het onkruid
prachtig den baas geworden en gebleven.
Over het geheel was ej- voldoende gereed-
schap. Toch zouden smallere harken, minder
schrepels en wat meer en smallere schoffels ge-
wonscht zijn. 1'lartsoensciiopjes bleken in ruime
mate voorhanden. Be git tore werden zelden ge
bruikt. Pootiijnen hadden er voor het badjes
maken en in rijen zaaien van noonen, kool»
planten, enz. meer en langer mogen zijn. Hoti
tweetal kruiwagens Itfeek vaak te gering. Da
mandjes werden, vrijwel „op" gewerkt.
Onder de 418 deelnemartjes aan het tuiniers-
werk waren alle lagere scholen in Schiedam
vertegenwoordigd. De opkomst der kinderen
was zeer bevredigend. Alleen m de grooto
vakantie ©n op guro dagen in don herfst was
de absentie wel oens groot. Doelt die dagen
waren slechts weinige in getal. Het verzuim
Ia ziju geheel zal-ld a 15 pc.t hebben bedragen.
Zooveel mogelijk werden in den steek gelaten
tuintjes overgedragen aan kinderen van da
school van den voorganger-tuinier. Bij dat in
den steek laten kwam het v-oor. dat- de leiding,
zelfs van goed gesitueerde ouders, taal nog
tee ken vernam. Daartegenover ondervonden we
evenzeer groote waardeer! ng en beleefdheid van
zeer veel andere ouders.' Groote lijdzaamheid
word betracht bij het overdragen van tuintjes
aan andere gegadigden, die tot het einde van
hel seizoen in ruime mate voorhanden waren.
Soms werd 3 a. 4 weken gewacht. In de groote
vacantie bleek dat, juist. De opnrolget tuinier
zuiverde zooveel mogelijk het tekort aan
bijdragen aan.
Dat orde en tucht bewaard bleven, mag met
erkentelijkheid worden getuigd. Een groot voor
deel bleek het, dat. het overgroote deel der
leiders onderwijzer was.
De kinderen droegen pc week tien cent bij.
De leiiers waren belast met de Inning- daarvan.
Dia wijze van- inning bracht groote bezwaren
Naar het Engelsch
door
P. A. SHEEHAN
Vertaling
van
JAC. J. SCHOON
16)
Ja, maar aaarvoor zal hij opgehangen wor
den, gaf Nelly woon end ten bescheid.
Dttt is heiaas maar al te waar, bevestigde
de oado vrouw. Maar U heeft mjj de reden van
Uw bezoek nog niet medegedeeld, Nelly!
Ik wensch Tomy Podgey te redden, moe
dor Jane!
Dat is een dwaas besluit. De landlord heeft
nog nooit iemand gratie geschonken.
Moeder Jane, U moogt dit wel zeggen
Maar mannen
Bij deze woorden keerde zij zich naar de
bergbewoners. Deze hieven het hoofd op.
- Nelly heeft gelijk, riep Jaak met vuur
als ik een man was. dan zou ik
Een der drinkebroers klopte Jack minzaam
op den schouder en vroeg:
Welnu, mijn kind, wat zoudt gij doen als
gij een man waart?
Dan zou ik tien bergbewoners, zooals gij
zijt,. verzoeken, op klaarlichten dag de eonata-
bela hun prooi afhandig ce maken, gaf de luiaap
vastberaden ten antwoord, nadat hij sleehta
eenige- tellen had nagedacht
Wat cfe jongen daar uitsprak was ook het
geheime plan van Nelly.
Je bent een ferm, dapper kereltje. Jack,
pree3 zij hem, ik bewonder U waarlijk, 't Is
v Jammer, dat gij geen twintig jaar zijt!
O, hernam Clary, ik zal la d« bergen wel
De man, die zooeven met Jack gesproken had,
naderde het jonge meisje.
Acht gij ons niet in staat, datgene t.e vol
brengen, wat Jack zou villen? vroeg hij.
De spreker had zijn groote hoed afgenomen,
men kon nu ziju gelaat zien. Het was een jongs
man van vijf-en-twintig jaar; het zwarte haar,
de gebruinde tint, de zachte, heider-schitterende
oogen. de regelmatige trekken, gaven hem een
mannelijk krachtige persoonlijkheid. Er lag- een
zweem van zwaarmoedigheid over ziju gelaat;
hij scheen niet geboren te zijn voor het leven,
dat hij tegenwoordig leidde. In elk ander land
zou deze jonge man een intilligont, rechtscha
pen. achtbaar burger zijn geweest; in Ierland
echter had de hemeltergende dwingelandij hem
op een gevaarlijken weg geroerd.
Clary! riep Nelly verheugd' uit toen zij
den jonkman had herkend, Clary, in U stel ik
vertrouwen, gij zult Tomy redden!
De bergbewoner boog zich naar het jonge
meisje voorover en fluisterde zachtjes' aan ha-ar
oor;
Is hij Uw verloofde, Nelly?
Neon, antwoordde Nelly blozend.
Gij zijt hier gekomen, om van ons zulk een
overrompeling te vragen?
Ja, antwoordde Nelly, dat was mijn ver
langen.
Wij hebben het op het oogenblik te druk,
zeide het hoofd der bende; bovendien zou het
te veel gewaagd zijn, de politie op klaarlichten
dag openlijk aan te vallen. Weet ge niet dat
degene, die daar bij gesnapt zou worden, een
zelfde lot zou treffen, waarvoor gij thans Tomy
Podgey wilt beschermen?
Ulieden zal men niet snappen, zeide Nelly
met overtuiging.
Wie waarborgt ons daarvoor? Neen, de
knaap heeft zich in een neteligen toestand
gebracht, maar wij kunnen hem er niet. uit
helpen.
Er heerschte geruimen tijd een drukkende stilte
in de hut. Moeder Jane wierp een paar turven
op het vuur en nu belichtte een heldere vlam
dat tooneel, dat eenpenseel van een Rembrandt
waardig zou zijn geweest. Nelly was lang en
slank, zij had haar mantel afgelegd; het bionde
haar hing in zware vlechten van haar schouders
af. Het gelaat, altijd zoo blozend, was thans
buitengewoon bleek: in haar groote, mooie
oogen, stonden tranen .doch haar droefheid
scheen haar schooner te maken dan ooit.
Clary beschouwde haar met stomme bewon
dering, en Jack kou m-aar niet begrijpen, hoe
men zijn vriendin den dienst, dien zij vroeg, kon
weigeren.
Gij wilt derhalve niets doen voor don onge-
lukkiigen Tomy? vroeg Nelly, terwijl zij in haar.
stem een smeekende uitdrukking legde.
De hoofdman had zijn glas neeigezet en ant
woordde ietwat ltregoi:
Wij zouden ons gelukkig gevoelen, wanneer
wij iets konden doen orn Lweirtwil, kindlief,
maar daar wij niet dezelfde redenen hebben
als gij, om den knappen T0®' te beschermen,
moet gij liet ons ten goede houden, dat wij
op de allereerste plaats aan cmze eigen veilig
heid denken!
Het gelaat van liet jonge meisje werd met
een diepen blos overtogen, en zij a.ntwooi ddc
gejaagd:
Toen Ut nog een kind was, heeft Tomy mij
het leven gered; wat hij destijds vee- mij deed,
wensch ik hem heden te vergelden. Honderd
schreden van hier heb ik zijn vader en zijn
broers achtergelaten, die hem tot eiken prijs uit
de handen van den beul willen verlossen.
Wij zullen hen helpen, zeide Clary beslist.
Jij wilt hen helpen? Dat is jou zaak, maar
wie geeft je het recht, in naam van de anderen
te spreken? merkte het opperhoofd aan.
O, hernam Clary, ik zal in de bergen wgl
een stuk of twaalf mannen vinden, diem oed
genoeg bezitten, met mij mede te gaan om een
der onzen van de galg te redden. Zijn wij niet
kinderen van hetzelfde vaderland, broeders in
hetzelfde ongeluk?
Bedaar, vriendlief, riep de chef; wij zullen
er met elkaar over beraadslagen. Ik koester
geen groote voorliefde voor 'n openlijk gevecht
met de overheid; dat zou wel eens bunnnen
afloopen met een bezoek van de roodrokken in
onze bergen. Nochtans, in het allerergste geval
hebbent wij sluiphoeken genoeg, om hen te ont
gaan, en wij kunnen den braven Tomy toch ook
niet in den steek laten. Dus, Clary, je hebt mijn
toestemming. Zoek twaaif van. onze mannotj.es
uit en speel deze poets aan zijn edele, dien de
drommel moge halen. Laat jelui echter niet
snappen, als je niet zelf aan de galg wilt ben
gelen. Gaarne zou ik van de partij zijn, maar
je weet,, dat er honderd pond sterling op mijn
hoofd is gesteld, en men moet zicli in acht
nemen voor verraders!
O, heb dank, heb duizendmaal dank! klonk
het verheugd van Nelly's lix-yen. Ik zal dit
goede nieuws terstond aan Podgey mededeelen!
Dus, wij hebben elkaar goed begrepen, lié. Ik zal
U d'oor Jack het uur der terechtstelling doen
weten; zorgt op. tijd ter plaatse te zijn; éën
minuut te laaf, en alles zou vruchteloos zijn!
De mannen dronken hun glas uit, cn braken
op. Toen Clary heen ging kwam llii naar N-ellv
toe en fluisterde:
Reken op mij! Eenige minuten later waren
de bergbewoners achter de rotsen verdwenen
e<n het jonge meisje bleef alleen met moeder
Jane en haar zoon.
Kan ik mij op het woord van deze lieden
verlaten' vroeg zij ietwat bevreesd.
Ja. wat het opperhoofd belooft» volbrengt
hij stellig'!
En dan hebben wij ook C!arv nog op onze
hand, voegde Jack erbij.
Moeder Jane, begon Nelly weer, U zult
Willy Podgey en zijn zonen wel tot morgen een
onderkomen, willen geven, nietwaar? Hier zoekt
niemand hen.
Hm, meisje, dat is nog zoo zeker niet, ant-
woordde de oude vrouw. Mijn oude stroohufc
hseft, reeds meer dan eens bezoek van de com-
stabels gehad.
Dat doet er niat. toe, hernam Nelly lachend.
Ik breng de Podgey's hier; Jack zai voor hun
veiligheid zorgen!
Iaat dat maar aan mij over zeide de
jongen, ik herken de constabels al op- een half
uur afstand, en ben met a.lle geheime sluip
wegen in de barc n bekend:
ïk reken derhalve op je, vriend.
Ncily keerde nu naar de Podgey's terug, dia
haar met angstig ongeduld wachtten, en maakte
hen met cle afspraak bekend. Vervolgens bracht
zij de vluchtelingen naar de oude Jane. Na
Jack nog te hebben opgedragen haar van alles
op de- hoogte te houden, indien er iets mocht
gebeuren, keerde zij naar huis terug.
Alvorens met ons verhaal voort te gaan, wil
len wij oen paar woorden oveir Clary zeggen,
de man, die in den loop dezer geschiedenis een
gewichtige rol speelt.
Clary O'Wa.rn was dé laatste afstammeling,
van een Elankhoofdman of opperhoofd ©ener
stam. in vroeger eeuwen. De oude clan was in
Ierland ongeveer hetzelfde, wat tegenwoordig
de gemeente is, doch met dit aanmerkelijk ver
schil, dat de Clan was samengesteld uit ledon.
eener zelfde familie, dus een onontbindbare
vereeniging Van bloedverwanten vormde. De
sociale inrichting bracht vele onaangenaamhe
den met zich; elke Clan, die natuurlijk slechts
de familiebelangen der zijnen op het oog had,
trachtte zich steeds ten koste zijner buren uit
te breiden: daardoor ontstond, zooals licht te
begrijpen is,, veel oneenigheid.' en wederzijdsriia
haat, welke omstandigheid hot Engeland vrij
gemakkelijk maakte, Ierland onder zijn macht
te brengen. (Wordt vervolgd.)
