DE KOLONIALE PGLIÏiEK
3
DE DOCUMENTENKWESTIE
WOEN -DAG 17 APR L 1929
TWEEDE BLAD
'PAGINA 2
BEDEVAART NAAR KEVELAER.
HET STERFGEVAL TE AMERSFOORT.
DE MOORD TE MAUBACH
HOLL. DRAAD EN KABELFABRIEK
INDIë EN ROME j
NOG EEN GEHEIM STUK
HIER TE LANDE
HET LEIDSCHE STADHUIS f
f
en het licht. De fascistische herschepper Tan
mogelijkheden to>t werkelijkheden moge een
worp hebben gedaan naar den titel, „een
staatsman van groote postuur", door Crispi
bedongen voor den politicus, dde het Itailiaan-
sche waagstuk in het Romeiinsche vraagstuk
zou oplossenmaar hij is geen magiër, die
den Onzichtbare kan gebieden, om een orkaan
te bedaren op een wenk der Hand, uit wier
machtige holte stormen of stilten stroomen.
Alleen deze Hand heeft de stormende gebeur
tenissen geschikt in een orde, harmonieuzer
dan de hand van menschen vermocht.
De Roomschc vrede
Nu tast in het naturlijke het bovennatuur,
lijke wonder, geïnspireerd aan den adem van
den H. Geest, die waait waarheen Hij wil.
Op den dag, door Hem voorbereid uit de toe
valligheden van den tijd en de soms onfijne
berekeningen van menschen, heeft Hij in de
staatskanselarij van het Vatic aan een gouden
pen twee handteekeningen doen trekken on
der een Verdrag en een Concordaat, die de
Kerk veroorloven den Staat te zegenen,
wiens hedligschennenden aanslag zij had ge
vloekt. Ziet nu het onzichtbare wonder zicht
baar in de samenwerking van de beide
dynastieën, die een lange tijdspan tegen elkan-
deT gekeerd regeerden, de eene in de hoofd
stad van Italië en de' andere in de hoofdstad
van de wereld. Edelmoedig in zijn rechtvaar
dige eischen, welke hij verminderde tot de
snuvereiniteit van zijn vermeerderde zedelijke
grootheid, heeft de Paus, vrij gebeden door de
onophoudelijke smeekingen der Kerk, reeds
de handen opgeheven voor het Altaar der
Verzoening. En terwijl de klokken van Rome
luiden, en na de ontspanning van het hartstoch
telijk verleden de vreugde om het groote
wonder verkondigen, heft hij onder het wereld
wijd gewelf van den Petrusdom het Te Deum
Laudamus aan, dat nu de ontzaglijke vlucht
der kerkelijke dankbaarheid begint over de
duizend biddend om het graf der Apostelen,
en de tienduizenden, die jubelen op het Sint
Pieterplein, en de honderdduizenden, die hun
mee-jubel vaart geven over de stad, over de
wereld en onder alle hemelen, waar klokken
klepelen en harten slaan, en waar vandaag,
vijf Bisdommen van Nederland antwoord ge-
Ven aan het: „TT, o God, loven wij, U o Heer,
belijden wij, Vader van onmetelijke Majesteit"!
Het vreugdelied uit den Petrus-dom
Het Te Deum van de St. Pieter boven 't
onderaardsche klankbord der meetrillende Ca
tacomben werpt langs de toppen der vervoer
de vreugde zijn echo's in den samengolvenden
beurtzang van de kathedralen der wereld. De
Moederkerk van Rome geeft het lied, nog niet
uitgezongen van haar blijdschap, over aan
de monden der kinderen, gereed voor de uit
barsting van liefde in dezelfde broedervreugd.
Ove»- de klankschalen der zeeën en de rond
gangen der aende zongen van Bisdom tot
Bisdom de hymnen elkander toe tot het rnee-
trillend kerkhutje van riet en leem, in de
verste wildernis opgetrokken door een missio
naris, die eT een weg voor de beschaving van
't tabernakel zocht: het was de dankzegging
van de strijdende Kerk tot de zegepralende,
en de zegepralende reide er de tegenzangen
van de triomfeerende eeuwigheid tusschen, en
aile talen en volken zongen van de aarde tot
den hemel samen met de Machten en Cherubij
nen: „Heilig, heilig, heilig is de God der
Heerscharen, Hemel en Aarde zijn vol van
de Majesteit Uwer glorie!
In dezen wereld-zang der Zusterkerken
treedt vandaag het kerkelijk Nederland met
een nationale stem en een eigen timbre van
liefde.
Het heldenlegioen van onze zouaven
Wij kunnen in deze herdenkings-hijeenkomst
van Rome en Nederland het edel bruisen niet
verzwijgen van hat zouaven-bloed in ons
kaas- en broodvolk prinselijk gegist.
met kolfslagen op zijn tegenstanders im, die
naast hem neerstortten; en nadat zijn geweer
ln zijn handen was gebroken, riep .hij, nog altijd
overeind staande, den vijand toe: „Mikt op
het hart". En een groot hoeren, kruisteeken
slaande, sterft hij onder den kreet: „Leve Pius,
Paus en Koningi"
Kameraden van een beid, geboren uit het
geloof van een Kennemer hoer en de heilig
heid van een Ktamemiesr boeirin; aanwezige
oud-Zouaven gegroeid uit dezelfde Nederland-
eahe geloofbliefde en die in het vuur zijt ge
doopt op hetzelfde slagveld; gij, die de eer van
deze vergadering draagt en in ons gemoeds
leven die ontroering om do geofferde liefde:
laaitstie overblijfselen van de snel in aantal,
maar nimmer in roem slinkende armoe
als voor den meest spomtanen adel, die is op
gerezen uit ons bloed, buig ik voor U; onze
eerbied buigt voor de glans van uw leven,
dat ons edelste is geweest, van betwelk licht
wij niet scheiden kunnen ais de dag niet van"
de zon, wier schoonen schemer, hij nog verza
melt in het avondgoud.
Dien zwartten najaarsdag, toetn uw Pau
selijke vorst het wegvloeien van uw laatste
bloed tegenhield door de witte vlag bij de
bres van de Porta Pla, stukgeschoten onder
dien daver der ongerechtigheid van het Sep.
tember-kanou, heeft uw stervensmoed zijn
Goeden Vrijdag doorgeleden op den Golgotha
van het Vatleaan, waarin het witte kleed de
groote duider een laatste maal de fijne hand
zegenend over u liet zweven, eer hij gekrui
sigd bezwijmde in de armen van zijn gevolg.
Maar gij, die te CastteüSdardo en Montana
gevochten had a!fi leeuwen om hij dat bitte
re afscheid aan de wereld te toonen, dat gij
mot tranen in de oogen nog gehoorzamen
fcondt als lammeren, zegent den dag, dien gij
hebt mogen zien: Plus is herrezen in Pius
en de Paus-Koning uit de vernedering.
Ter jubelvaart naar de eeuwige stad
De klokken van Rome luiden: nog maar
enkele dagen, van den Paaschtijd overvlogen,
en de reisvaardigheid gaat in ons land het
ongeduld naar Rome schoeien. Reeds zie ik
in het eerste verschiet dezer metropool, waar
het Paushuls van onzen Adriaan zoo groote
Naderlandsche traditiën fundeert, den reis- en
kromstaf geheven, die in beweging zet den
uittocht, welke het silhouet van en dom vast
houdt in het omziende helmwee van ons hart
en achterlaat in het heimwee van ons geloof.
Maar zelfs die achterblijven in hun dagplichten,
blijiven niet achter met hun hart en geloof,
welke u vergezellen. Nederlandsche pelgrims,
als gij straks ook hun géltikwensehen over
reikt aan den koninklijken Hoogeprlester van
het Vatleaan in zijn giulden jubeljaar, wanneer
uwe voeten de heilige voorhoven betreden, dan
zult gij, dicht hij den Paus, als zijn Raadgever
een anderen gouden Priester-jubilaris herken
nen, in de feestvreugde van het priesterschap
met den H. Vader vereenigd gelijk de Voor
zienigheid heiden vereenigde in het bestuur van
Christi Kerk; en met de gelukwensclien uit
't vaderland zult gij Zijne Eminentie Willem
Kardinaal van Rossnm begroeten. Neerlands
meest verheven Zoon het dichtst bij den Pause
lijken Troon. En tusschen den luister van
Nederland om Petrus' zetel, zult ge als „assis
tent bij den Pauselijken Troon" herkennen nég
een in Rome en ons vaderland hoogvereerden
Prins der Kerk. Hij is den H. Vader en Z. Em.
onzen Kardinaal al voorgegaan ia het Gouden
priesterfeest, gelijk hij over de grenzen van
dit jaar den jubel zal voortdragen in de feest
vierende Kerk van Nederland, wanneer hij hun
straks zal voorgaan ln het tachtigste levens
jaar o, bidt God, dat crp den zetel van
Wiliibrordus onze beminde Aartsbisschop al
zijn voorgangers moge overtreffen in de lengte-
span van een bisschoppelijk bestuur en een
zegenrijk leven voor welke wij in de kathedrale
kerk te Utrecht 't volgend jaar het Te Deum
hopen te zingen T
Hoe viriel vloog het jongelingsverzet over
eind uit de huisgezinnen-vol-bezorgd-gebed
togen die laffe staatkunde van Pauahaït en
eigenbaat, die in de kanselarijen van Europa
bet oor der geheime verwachting te luisteren
legde op het bombardement van de Pauselijke
Staid. Toen hebben wij de prachtige epopee
beleefd van de verontwaardigden eenvoud eens
volks, die bevend op dien aanslag tegen de ten
onder worstelende Pauselijke Staten, uit de
teederheid van een kind den sprong deed eener
atruisdhe lichaamskracht.
Elen late lichting-van onze Hollandse he kruis
vaarder» trokken zij achter hun middeleeuwse!!
ideaal naar de Marken. Umbrië en de oude
Pauselijke gebieden, waar Gtairibaldi zijn vrij.
buitorsbemit had bijeengetrommeld op den ge
spannen "hartstocht van 't oproer. En langer
dan 30 jaar hebben zij op hun biddende en
r.urcheerende veitl tochten de bergen van Italië
gekleurd mot bat geslachtofferde bloed der
Rollandsche liefde als een teeken dat bat zou-
cvenregiment er zijn doortocht had gehouden.
Onze eigen mond behoeft niet het nationals
heldendicht te zingen van deze christelijke en
Boldateslke offervaardigheid hun epoS staat
in die legerorde van generaal de Lamoricière,
wiens naam alleen reeds als 'n trompetstoot
hun aanvallen vooruitwierp, en van generaal
de Ohairette, die het commando was der charge
van hun bajonetten. Van deze estrade zelf.
waar ons zooveel roemrijke herinneringen
voorbij trekken, heeflt generaal de Cbarstte,
geflankeerd door de officieren van zijn staf,
bij het Utrechtscihe zilveren gedenkfeest van
Mentana onder de vlag van Basse-Motte den
vaderlandsdhen zouavenmoed gesalueerd van
het onsterfelijk legioen, dat wij in dit juichend
uur nog eenmaal oproepen in de gezichten der
erkentelijkheid van het nag «.lacht. De zouaven.
vrienden in deze zaal z.ien het woord van den
generaal en zijn oog nog vonken, toen hii de
Hollandsche kameraden afmat in een krijgs
kracht, die wel eens ongeduldig in het ge
vecht den heeten geweerloop greep met spier-
Bterke handen, aan dien dorschvlegel gewend,
om haar op de vijandelijke schedels neer te
kolven. En om heit beeld van zulk een home
risch oorlogsbedrijf in één stuk te teekenen,
„Ik zal zedde bij slechts een enkele ge
beurtenis ophalen, die aan het verleden, heden
en toekomst van. het zouaven-regiment inhoud
en omtrek geeft ik gedenk het sneuvelen te
Monte Libretti van uw landgenoot Pieter Jong
uit Lutjebroek. Door vlanden omringd, na al
zijn patronen verschot h. te hebben, rende hij
Nederland en hel Vaticaan
Sedert uw vorige tocht naar Rome, histo
risch door de nationale vreugde, die onzen
landgenoot, den Nijmeegschen burgemeesters
zoon, als een licht der Kerk voor alle volken
ep het altaar van Sint Pieter zag verheven,
zult Gij, Doorluchtige Hoogwaardigheden, !n de
verhouding van Nederland tot de hoofdstad
der wereld alléén iets veranderd vinden, wat
de eer van een kleinen Staat niet grooter
maakt. Gij zult er tusschen de heoge mogend
heden van Europa en der dertig gezanten bij
den souvereinen Vader van meer dan drie
honderd millioen geloovigen niet meer den
eminenten vertegenwoordiger van Nederland
aantreffen, die mét ons nationale belang is ge
offerd aan de partijschappen van spelers op
politieke winst-
De ware gedachte van ons volk heeft onze
Minister van Buitenlandsche Zaken niet ver
heeld, toen hij het Vatleaan als een centrum
van wereld-invloeden heeft geschetst. Al nam
een toevallige ontmoeting van jaloersche en op
elkander weddende partijen, even on-koninklijk
als on-Nederlandsch het verbindingsteeken tus
schen Nederland en Rome weg in een ruwe
beweging van polderpolitiek, zij kan onze vader-
landsche en Katholieke gevoelens niet vermin
deren, om in dit jubeljaar als den Koning en do
Koningin van den vrede in één roep van onze
vereering te Tien-en Z. H. Paus Pius XX en
H. M. Koningin Wilheümlna.
De klokken van Rome luiden en de klokken
van Nederland. En terwijl wij den Wereld-
Koning dank zingen, dat Hij zijn Apostel-Ko
ning uit de gevangenis heeft bevrijd, verschij
nen in ons biddend zingen de zoo vertrouowde
Pans-figuren, die Christus in de vaticaansche
gevangenis hun kruis hebben nagedragen: Pius
IX, de heilige martelaar onder het kruis van
de pauselijke tiaar; Leo XIII, wijsgeer, schrij
ver, dichter, vorstelijk organisator van de ka
tholieke menigten, alles tegelijk en alles ge
heel; Plus X, herdooper van de menschheld
in het genadeleven; Bened.ict.us XV, weldoener
der slachtoffers van het wereldgericht; uit do
gemeenschap van hun lijden, wijsheid en ge
duld is eindelijk het koninklijk Pausschap op
gestaan, en hun nagedachtenis deelt ln de
vreugden van Z. H. Pau3 Pius XI op dezen
Paaschmorgen der nieuwe geschiedenis, waar
onder het luiden der klokken van Rome en
Nederland vijf Pausen zingen In één triomf:
„Tu Rex gloriae, Christel"
'n Dithyrambe van dankbaarheid
De klokken van Rome en Nederland luiden
en spelen hoog aan den hemel het xhythme der
blijdschap.
Er moet een kóór zijn van stemmen die het
gesproken woord afzongen tn 'n dithyrambe
van dankbaarheid. Beweeg dan den klank van
dit koor. Holland's scheppend genie, uit onze
katholieke muziek na de middeleeuwen gebo
ren; beweeg het voor de dithyrambe van dank
baarheid, die het grootste wonder van de na-
middeleeuwsche geschiedenis zal vieren. En eer
we tot onze dagplichten uit elkander gaan en
ons verheugen, dat we dezen goeden dag moch
ten zien, barst los, katholiek-nationale gevoe
lens van het koninklijk pauselijk volk, dat
achter de duinen het Te Deum van nw rui-
schende zee ln uw zingende zielen over de ber
gen gaat dragendit is uw antwoord-zonder-
end op den wiekslag der door alle hemelen
gedragen vraag: „wie is Hij, die zoo hoog ge
zeten?", het is de opening van uw monden op
het eindeloos gebed van de Kerk in de lofreien,
neergezonken op het drieluik van het hemel-
sche gezang in de lage landen; het is de gees
telijke bruiloft der zielen aan het bloed en den
wijn ln de geheimen van het Hooglied, waar
van liefde de kleuren der rozen sidderen; het
is 't geloof van de Utrechtsche Bisschoppen en
de Abten van Egmond en de kruisvaarders en
de klopjes in den samenzang van den ouden
ein nieuwe tijd, die uit alle graven van 't ver
leden en de herrijzenis van onzen geestelijken
zomer het wonder verheerlijken, het wonder
dat in deze zaal de Kerk van Nederland heeft
afgebeden tot het vers vol voltrouwen: „Op U,
o Heer, heb ik gehoopt", en dat zij vandaag met
het gezicht naar Rome ten einde zingt in haar
vervulde Te Deum; en ik ben van U niet be
schaamd geworden in eeuwigheid!
Op deze rede volgde de uitvoering van Alph.
Diepenbrock's Te Deum door een groot koor
onder leiding van den heer Joh. Winnubst,
dirigent-componist te Utrecht.
Toen dit machtig-mooie kunstwerk van
onzen grooten Vaider landschen musicus Dr.
Alph. Diepen broek weerklonken had en alle
aanwezigen diep onder den Indruk had ge
bracht, verhief de Pauselijke Internuntius
zich van zijn zetel tot het houden eener toe
spraak.
Wij komen hier morgen nader op terug.
(Red.).
Na het slotwoord werd nog gezongen „Aan
U, o Koning der Eeuwen".
MGR. AENGENENT.
Naar vernomen wordt, zal Z. D. H. Mgr.
Aengenent, Bisschop van Haarlem, in Septem
ber deelnemen aan de Haarlemsche processie
naar Kevelaer.
EM. PASTOOR A. DIKMANS. t
Naar het „Hgz." meldt, is te 's Herfcogenbosch
overleden de Zeereerw. heer A. Dikmans.
OVERSTE C. L. VOGELESANG t
Te 's Gravenhage is overleden de gep. luit,-
kolonel der genie van het N. O. I.-leger C. L.
Vogclesang.
AUDI NTIES.
De audiëntie van den Minister van Water
staat zal a,s. Maandag 22 dezer n'iet plaats
hebben.
HET KAMERLID FEBER.
Het Tweede-Kamerlid, de heer Edber, kan
deze week wegens ongesteldheid de vergade
ringen der Kamer niet hijwonen.
Naar men ons mededeelt zijn de data voor
de Nederlandsche bedevaart naar Kevelaer
vastgesteld op 20 ,21 en 22 Augustus a.s.
GOUDEN KLOOSTERFEEST
De Eerw. Zuster Cherubine van het klooster
der Eerw. Zusters Franciscanessen der H. Fa
milie te Nijmegen hoopt 30 April a.s. haar gou
den kloosterfeest te herdenken.
De dame was op weg naar een begrafenis
Van de Rijksveldwacht te Putten ontving de
politie te Amersfoort bericht, dat de dame, die
Maandagmiddag te Amersfoort in de Veluwsche
autobus plotseling overieed, is mej. Voogel, wo
nende te Amsterdam. De overledene was onder
weg naar Putten om de begrafenis van een
familielid bij te wonen.
TWEE CHEQUES VERDWENEN.
Bijna 400 dollar zoek.
De N.V. Gebr. Catz Handelsvereeniging in
Amsterdam heeft naar haar bijkantoor te
Rotterdam peir aangeteekenden brief verzon
den twee Amerfkaansche chèques, waarvan één
getrokken is ep de Garant Trust Company te
New York, groot 117.6 genummerd 1312 en
de ander op de National City Bank te New
York, groot 265,79, genummerd 2189.
Gisterenmiddag heeft de firma telefonisch
bericht uit Rotterdam ontvangen dat deze gelds
waardige papieren, niet in den aangeteekenden
brief gevonden zijn. De fa. Gebr. Catz heeft
aangifte bij de politie gedaan.
„TOT LENTGTNG VAN DEN NOOD"
De vertegenwoordiger-oplichter
De Haagsche Rechtbang heeft veroordeeld den
machine-bankwerker C. L. D. V. uit den Haag,
recidivist en gedetineerd, wegens oplichting,
door zich uit te geven als vertegenwoordiger van
het Comité tot leniging van den nood door de
koude en als controleur vau den Raad van
Arbeid, tot 1 jaar gevangenisstraf.
EERSTE KAMER
HET ONTWERP TOT HERZIENING VAN
DE INDISCHE STAATSREGELING
Yerzet van Christelijk-Hïstorische en
Katholieke zijde
De Senaat iS gisterenmiddag begonnen met
de algemeene beschouwingen over de Indische
begroeting en over de wijziging der artikelen
7, 9, 55 en 72 der Indische Staatsregeling.
Deze wetsontwerpen besloot de Eerste Kamer
tegelijk te behandelen om daarbij de gelegen
heid te hebben het Regeeringsbeleid ten aan
zien van Indië in zijn geheel cmder de politieke
loupe te nemen. Men verwachtte in senatoriale
kringen zelfs zulke belangrijke beschouwingen
over het regeeringsbeleid, dat aan de regi-fi
ring werd te kennen gegeven, dat men het
noodig achtte, dat het geheele kabinet hierbij
aanwezig was. De minister-president liet ech
ter weten,, dat de minister van Koloniën bij
de behandeling van deze wetsontwerpen de
regeering zou vertegenwoordigen.
De heer de Savornin Lohman kon zich met
dit standpunt der regeering niet al te best
vereenigen en gaf daarvan bfö den aanvang
zijner beschouwingen over het wetsontwerp op
ondubbelzinnige wijze blijk.
Intusschen schenen sommige leden van het
kabinet de afwijzing van de uitnood iging van
den senaat door den premier niet al te abso
luut te willen zien opgevat, want in den loop
van den middag verschenen ook de ministers
van Waterstaat en Justitie !n de vergaderzaal
van de Eerste Kamer.
Van de zijde van het publiek was op de ge
reserveerde tribune nog al belangstelling.
Gisterenmiddag hebben nog slechts twee
sprekers het woord gevoerd. Naar verluidt
staat er voor de algemeene beschouwingen nog
een half dozijn op het lijstje van den voor
zitter.
De sprekers van gisterenmiddag, de heeren
de Savornin Lohman en Blomjous, verklaar
den zich beiden reeds tegen de voorgestelde
wijziging in de samenstelling van den Volks
raad. De heer Lohman sprak daarbij zelfs
namens zijn heele fractie, de heer Blomjous
alleen voor zich persoonlijk.
In de motiveering van hun afwijzende hou
ding kwamen beide senatoren vrijwel overeen.
Op de eerste plaats, achtten zij versterking
van het inlandsche en verzwakking van het
Europeesche element in den Volksraad, zooals
het wetsontwerp beoogt, verkeerd. Trees voor
een begin van losmaking van Indië van het
Moederland bleek daaraan niet vreemd en die
losmaking zou de heer Blomjous niet alleen
voor Indië maar ook voor Nederland een ware
ramp achten. Onze heele volkswelvaart hangt
direct'of indirect van Indië af, riep hij uit, en
omgekeerd Is ook de welvaart in Indië afhan
kelijk van den band, die het aan Nederland
bindt
Wij zulen de laatste zijn om te ontkennen,
dat beide deelen van het Rijk wederkeerige
belangengemeenschappen hebben, maar wij
zouden toch niet zoo ver willen gaan als de
heer Blomjous. Op grond van louter materieels
overwegingen, verklaarde deze spr. nooit of
te nimmer te zullen medewerken aan een po
litiek, welke ten doel heeft hoe langzaam ook
Indië van Nederland af te scheiden.
t Is altijd gevaarlijk zich zoo voor immer
vast te leggen, Men kan nooit wetan, hoe
een dubbeltje rolt.
Intusschen zijn wij het volkomen met beide
sprekers eens, dat op het oogenblik de toe
standen in Indië nog niet rijp zijn voor in
grijpende wijzigingen hl Indië fin dat zelfs de
voorgestelde verandering ln de verhoudingen
in de Volksraad praematuur is.
Ook kunnen wij ons geheel vereenigen met
de afkeurende woorden door den beer Lokman
gesproken over de slappe houding door den
minister en de gouverneur-generaal aangeno
men tegenover de oppositie tegen de aanne
ming van het amendement-Feber. Maar wij
verschillen met hen in de gevolgtrekking, dat
de Eerste Kamer nu maar eens kracht en pit
moet toonen, door het. wetsontwerp te verwer
pen.
Levenslange tuchthuisstraf voor den dader
De 41-jarige Biütsche arbeider Joh. N„ des
tijds wonende te Kerkrad®, die in den nacht
van 4 op 5 Januari te Maubach bij Kerkrad©
zijn kostbaas had vermoord met medeweten
van de vrouw van L., en die door "t Sohwür-
gerteht te Aken ln Juni van het vorige jaar
ter dood was veroordeeld, is begenadigd. De
doodstraf is thans veranderd in levenslange
tuchthuisstraf. Vrouw L., tegen wie ook de
doodstraf was gereqaireerd, Is veroordeeld tot
10 jaar tuchthuisstraf.
HET ONGELUK OP HET STATION
TE UTRECHT
Doodelijk gevolg
De 59-jarige passagier, die Maandagavond op
het Centraal Station bekneld -geraakte tusschen
het perron en den treeplank is in het zieken
huis aan de bekomen verwondingen overleden.
SCHIP GEZONKEN.
Door het springen van een nagel?
Het klipperschip „Rival" is tusschen Enk
hulzen en Urk nabij de „Spaanderbank" ge
zonken.
Het achi-p was met een lading zand onder
weg van Kampen naar Medemblik. De schipper
C. Otting en knecht wisten zich nog bijtijds
in de sloep te begeven. Na anderhalf uur
roeiens zijn beiden te Enkhuizen aange
komen.
De oorzaak van het ongeval is nog niet be
kend. Vermoed wordt, dat door het springen
van een nagel, het water naar binnen is ge
drongen.
Naar wij vernemen zal aan aandeelhouders
van de Hollandsche draad en Kabelfabriek wor
den voorgesteld een dividend uit te keeren van
7 pet. (als vorig jaar)
DE OPLOSSING DER ROMEINSCHE 1
KWESTIE
Door de kerkelijke overheid van Java is het
volgende telegram gezonden aan Z. H. den
Fans;
Propaganda Fide, Rome, Italië.
Verzoeke aan Zijne Heiligheid bet volgende
telegram aan te bieden;
Geestelijkheid en geloovigen van Java wen-
sehen Uwe Heiligheid geluk met bet herstel
der wereldlijke macht.
Hierop werd het volgend telegrafisch ant
woord ontvangen, meldt de „Koerier":
Monseigneur Van Ve-lsen, Apostolisch Vicaris
Batavia. De Heilige Vader bedankt ten zeerste
de geestelijkheid en geloovigen van Java, zendt
met beste wenschen voor geestelijken voorspoed
den Apostolischen zegen.
Kardinaal Gasparri,
t
EEN ONDERHOUD MET WARD HERMANS
Wederom verschillende belangrijke
verklaringen
Onze Brnsselsche correspondent meldt ons
nog d.d. gisteren;
Ward Hermans is zich heden ter beschikking
van het Belgisch gerecht komen stellen. Om
streeks 3 uur hedenmiddag meldde hij zieh,
vergezeld door zijn twee verdedigers mr. Bor-
ginon en mr. Hoornaert. op het gerechtshof aan,
Terwijl zijn verdedigers even een bespreking
hadden met den rechter van instructie van
Laethem deelde Ward Hermans ons mede, dat
hij per auto Donderdag la. naar België was
teruggekeerd, zonder lastig gevallen te worden.
Hij legde in liet Vlaamsehe land verscheidene
bezoeken af en woonde gisteren zelfs nog een
gezellig vriendenmaal hij in een gemeente bij
Brussel.
Met licht gemoed wilde hij thans de gerech
telijke zaak haar gang laten gaan, gaarne tot
het offer van gevangenisstraf bereid. Hij was
echter vast besloten slechts ter openbare te
rechtzitting het volle licht op de kwestie te
laten vallen, op de vragen van den rechter van
instructie zou hij niet antwoorden. Hij herhaal
de nogmaals, dat in de gansche documenten-
zaak Frank Heihe een echte spion was geweest,
die van alle ruiven at.
Inmiddels blijft er een nog onuitgegeven
document over, waaromtrent Ward Hermans
alle redenen heeft het als echt te beschouwen.
Dit stuk bevindt zich ^chter niet in handen
van Van Beuningen maar van een vertrouwd
Vlaming in Nederland. Om half vier trad Ward
Hermans nadat zijn advocaten waren Heen
gegaan in het kabinet van den rechter van
instructie. Hij bleef daar anderhalf uur zouder
evenwel op hem gestelde vragen te antwoorden.
Vervolgens werd Frank Heine bij den rech
ter ontboden, die hem met Hermans confron
teerde. Laatstgenoemde handhaafde daarbti de
zelfde houding.
Even voor 8 uur werd Hermans in voor-
loopige vrijheid gesteld met verzoek zich ter
beschikking van de justitie -fee houden.
Alvorens naar Heyst op den Berg te ver
trekken. deelde hij ons enkele bijzonderheden,
mede omtrent de confrontatie met Frank
Heine. Deze verhaalde zijn relaties raet
generaal Mahieu en welke betrekkingen hij
met Harmans had onderhouden.
Op de vraag van den rechter of Hermans van
de echtheid der stukken overtuigd was, ant
woordde Frank Heine bevestigend. Hij deelde
den rechter mede, dat Hermans een bedrag van
2 3006 frs. zou hebben ontvangen en sprak
als zijn oordeel uit, dat Hermans uit Idealisme
heeft gehandeld.
De vertaling der stukken
De „Telegraaf" van Dinsdagavond deelt
mede, dat de ln het „Utreabtseh Dagblad" ge
publiceerde vertaling van het Belgische docu
ment verricht zou zijn door mr. A. J. van Ves-
sem.
De heer van Vessem verzocht ons mede te
deelen, dat deze mededeeling volstrekt onjuist
is en dat hij noch op deze, noch op andere wijze
aan de publicatie van het document of van het
uittreksel heeft medegewerkt
I
i,
HET OFFICIEELE ONDERZOEK
De Rijkscommissie voor Monumentenzorg
beeft gister een aanvang gemaakt met het
officieele onderzoek naar den toestand van
den gevel van het Leidsche Stadhuis, van welk
onderzoek zooals bekend afhangt of het nog
overeind staand gedeelte k-an worden gebe
zigd voor den bouw van een nieuw stadhuis.
UIT HET SCHILDERSBEDRIJF J
Het collectief contract
DE VOORSTELLEN DER PATROONS- )i
BONDEN GOEDGEKEURD
In een te Utrecht gehouden vergadering yan
de Vakgroep schilders van den R.K. Bouwvak
arbeidersbond zijn, naar de „Volkskr." meldt,
met op een na algemeene stemmen de voorstel
len van alle patroonsbonden Inzake vacantie-
regeling en loonen goedgekeurd. Er zal' nu een
collectief contract voor twee jaren worden afge
sloten.
Behalve een loonaverhoeglng van 2 ct. per
uur voor een aantal 2e en 3e klasseplaatsen ia
thans ook de vaoantie voor de schildersgezellen
bereikt, terwijl de feestdagen ook krachtens hot
gewilde systeem van fondsvorming zullea wor
den betaald.
