NA HET MOORDDRAMA TE GROOTEGAST
Woensdag 24 April 1929
Tweede Blad
Pagina t
A' EEN SCHANDE.
NATIONAAL.
EHT 0, M EISCHT LEVENSLANGE GEVANGENISSTRAF.
i
MGR. DR. B. MUTSAERS
NAT. BEDEVAART NAAR ROME
HET BELGISCH VERDRAG
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN
HOE VERDACHTE TOT ZIJN
GRUWELIJKE DAAD KWAM
.ONDER INVLOED VAN EEN
STERKE EMOTIE"
DE KONINKLIJKE FAMILIE
DE ZIEKTE VAN DEN KONING jj
VAN ENGELAND
RAAD VAN NEDERL.-INDIë
DR. WILLEM MENGELBERG
Wat een veranderingen maken wij mee
bij degenen van wie men heelemaal
niet kon verwachten, dat zij ooit onze
opvattingen zouden aanvaarden.
De directeur van de soc.-dem. „Voor
waarts" schrijft, dat het voor de Rotter-
d&msche arbeiders een schande blijft, dat
tienduizenden hunner kameraden „vast
kleven aan een pers, die dag aan dag hun
belangen verraadt en bestrijdt".
Mot de „burgerlijke pens" bedoelt de
heer v. d. Veen de neutrale bladen.
Hij noemt de lezing daarvan voor arbei
ders een schande omdat sociaal-democra-
^'b die hun eigen pers niet lezen, verraad
Plegen aan partij en beginsel.
De katholieken hebben altijd hetzelfde
St'zegd. Ze hebben het lang geleden een
schande genoemd, als katholieken neutrale
bladen lezen en steunen. De neutrale pers
staat tegenover de katholieke ideeën; zij
om trukt katholieken aan den invloed van
01 gen beginselen.
Vroeger werden wij uitgekreten als
bek.jeszQt.ters en splijtzwanakweekers. Toen
Was het. neutrale het beste, liet eenige. Een
katholiek moest zich maar tevreden stel-
Ion met een niot-katholiek blad; anders
was hij achterlijk.
Nu is het veranderd en wij kimmen den
Sedachtengamg van den heer v. d. Veen
volgen en zeggen hem volmondig na: het
een schande voor iederen katholiek, te
blijven vastkleven aan een pers, die dag
oan dag zijn belangen verraadt en bestrijdt.
Van propagandisten die bij de zgn. „neu
trale" pers leven, behoeft men heelemaal
oiet veel te verwachten.
Het laatste vonnis, dat door liberalen
over de katholieken gestreken is, houdt in
dat zij niet nationaal zijn. Wij zijn wel
vaderlandslievend, bereiden geen revolutie
voor en erkennen heit gezag, maar wij zijn
toch niét nationaal
De heeren bedoelen daarmede, dat wij in
veel punten op eigen manier de nationale
belangen voorstaan. Dat mag niet. We zou
den dat moeten doen op liberale manier.
Doch wie zijn de schuldigen, dat de ka
tholieken een eigen weg hebben moeten
"zoeken?
Waarom hebben de katholieken hun eigen
pers moeten oprichten en groot maken?
Omdat de liberale pers, de katholieken het
liefst als apria's in de maatschappij wilde
houden en dingen leerde en deed en van
de daken verkondigde die vlak tegen het
Katholicisme in gingen.
Waarom hebben de katholieken hun
eigen onderwijsinrichtingen moeten op
richten ten koste van veel geld? Omdat de
„nationale" school dienstbaar werd gemaakt
aan levensrichtingen, aan beginselen die
Dooit, een katholiek kan aanhangen.
Waarom hebben we ons in eigen bonden
Dioetcn vereenigen? Omdat het den „natio-
nalen" heeren niet afging met de katholie
ken rekening te houden.
De heele fout der liberalen waa, dat zij
li ïeraal vereenzelvigden met „nationaal
gedachte was de nationale gedachte
en wie niet dacht als zij, storad buiten de
natie.
Intusschen zijn er zoovelcn anders gaan
denken als de liberalen dat er van de
natie niet veel meer over zijn zou, in
dien zij alleen door liberalen werd gevormd.
Onverwacht Koninklijk bezoek
Monseigneur dr. B. Mutsaers, die thans zoo
ver hersteld is, dat hij reeds eenige malen het
•bed ko-n verlaten, ontving gistermorsen onver
wacht hoog bezoek van de Koningin van Italië,
die in de kliniek Quilsisana gekomen was om'n
h ifdame te bezoeken. Toen H. M. vernam, dat
daar een priester verbleef, wien een been af
gezet was, gaf zij den wenscb te kennen dien
te bezoeken. De Koningin informeerde aller
minzaamst naar den toestand van mgr. en
sprak hem troostvolle woorden toe. Het bezoek
dui'.ni> vijf minuten.
Het vertrek
Heeds Maandag waren vele Rome-pelgrims
uit alle deelen van het land in Arnhem samen
gekomen, waardoor alle hotels overvol waren.
-t.H. D.D. H.H. Mgr. H. van de Wetering met
zijn secretaris en Mgr. A. F. Diepen, die even
eens reeds diien dag waren gearriveerd, hadden
hun intrek genomen in de pastorie van den
Hoogeerwaarden heer deken F. L. fatockman.
Gistermorgein kwamen tenslotte de pelgrims,
die dichter bij het beginpunt van de reis wonen.
Het totaal aantal der meereizenden bedraagt
27(1.
Langzamerhand vulde zich toen t perron,
waar de extra trein, bestaande uit twaalf wa
gons wachtte.
Te kwart over 9 arriveerden de beide Bis
schoppen aan het station, begeleid door deken
Stockman. Zij werden door baron van Wijnber
gen verwelkomd, die hen vervolgens naar de
Voor hen gereserveerde coupé begeleidde.
Even over half tien gaf de chef het sein
tot vertrek en de trein zette zich in beweging
de Eeuwige Stad tegemoet.
De pelgrims onder leiding van het Neder-
landsch comité tot regeling van bedevaarten
(Comité-Kieckens) zijn gisteren in goeden
Welsts- 'J te Milaan aangekomen.
Verschillende ontwerpen in de Eerste Kamer
VAN WANTROUWEN GEEN SPRAKE
Bij den aanvang der vergadering, heeft de
heer Wibaut den voorzitter gevraagd, of hij
bereid was de motieven mede te deelen, waar
om hij de ontwerpen, die we kortheidshalve
noemen het Belgisch Verdrag, en de voorzie
ningen ter uitvoering daarvan, van de agentia
had geschrapt. Het was, zooals uit het ant
woord van den voorzitter bleek, een vragen
naar den bekenden weg, maar daarom toch
niet overbodig, nu er In de pers stemmen wa
ren opgegaan, die het wenschten te laten voor
komen, alsof de Eerste Kamer, in strijd met
het voorloopig verslag over die ontwerpen, ze
nu niet meer zou wensohen.
Thans is In het openbaar, in den Senaat,
door den voorzitter uitdrukkelijk verklaard,
dat er voor eenig wantrouwen ten opzichte van
België, in deze kwestie geen sprake is. Voor
de ontwerpen hadden zich verschillende spre
kers laten inschrijven en daar de voorzitter
feitelijk de vorige week had willen klaarko
men met de agenda? had hij deze ontwerpen,
na té Voren de sprekers hiervan óp de boogie
te hebben gestold, afgevoerd. Een Zuiver huis
houdelijke maatregel in het belang van een be
hoorlijken gang van zaken.
De Eerste Kamer behandelt de zaken altijd
gemoedelijk of hoogst ernstig- Het eerste whs
nu het geval, zooals ook reeds blijkt uit het
feit, dat sprekers zich hadden laten inschrij
ven. Of dit juist is, is weder een tweede
vraag. Artikel 17 van het reglement 'van orde
bepaalt, dat zoodra eenig onderwerp aap de
orde van den dag is gesteld, de leden zich aan
melden bij den voorzitter of ter griffie en de
inschrijving hunner namen op de lijst der
sprekers verzoeken. Hiermede wordt het In
den Senaat ook niet zoo nauw genomen. Dat
bleek bij de Indische Staatsregeling, toen de
heer Colijn mededeelde, dat hij zich veertien
dagen te voren had laten inschrijven en dat
er toen al vier leden hem voor waren geweest.
Men kan toch niet aannemen, dat deze ontwer
pen toen al waren aan de orde van den- dag,
zooals het reglement eischt. Bij het Belgische
verdrag schijnt dat nu ook het geval te zijn
geweest en daarin is de oorzaak te zoeken van
het schrappen dier ontwerpen van de agenda.
De zaak is dus geheel opgelost, vooral ook om
dat de voorzitter heeft toegezegd, dat ze na
het onderzoeik van de Ziektewet, op 8 Mei, we
der direct op de agenda komen van de daarna
te houden opemibare vergadering.
Nu de Kamer de vorige week toch niet met
de agenda was klaar gekomen, zou het toch
wel wat vreemd zijn als de leden met een
vergadering genoegen namen. De roode frac
tie zal wel zorgen dat er gepraat wordt. Heel
veel bijzonders is er niet gezegd en wat het
peil aangaat, deze vergadering vormde wel n
schrille tegenstelling met di-e van de vorige
week. Toen een hoogstaand debat over een
vraagstuk van Staatsbeleid en thans een her
haling van klachten, die kort geleden geuit
zijn in de Tweede Kamer.
De heer Hermans, die ieder jaar spreekt over
de postbestellingen, kon er nu gelüikkig aan
toevoegen het ook door' zijn partijgénooten aan
de overzijde geuite bezwaar, ten aanzien van
het weigeren der bestelling van bepaalde on
geadresseerde stukken. De actie in den laat-
sten tij-d gevoerd door de A. V. R. O., werd
aangegrepen om te pleiten voor de V. A. R. A,
waarvoor men meer zendtijd eischt. Al deze
redevoeringen zijn overbodig, want men weet
te voren, dat er niets mee bereikt wordt, ten
zij men den Senaat uitsluitend gebruiken wil
om propaganda te voeren.
Bij de begroeting van de Liim/burgeche mij
nen, heeft de heer Lind-eijer zijn onlangs uit
gesproken rede bij de begrooting van Water
staat nog eens herhaald. In de beantwoording
daarvan is de minister blijven steken.
Een verpleegster door den trein gedood.
Op een overweg nabij Zutphen is de twintig
jarige verpleegster K. uit het „0. en N. gast
huis" aldaar door een trein overreden, en ge
dood. -
DOOD DOOR SCHULD.
Twee kinderen overreden
Voor het Gerechtshof te s' Hertogenboech
stond terecht de chauffeur M. R. te St. Oeden-
rode aan wiens roekeloosheid het te wijten zou
zijn geweest dat te Middelrode twee kinderen
werden overreden en gedood. De adv. gen.
eischte 2 maanden hechtenisstraf. Mr. v. Leeu
wen pleitte vrijspraak.
MET MESSTEKEN GEDOOD
Verdachte vrijgesproken
Het Gerechtshof te 's Hertogenbosch heeft
J. V. landbouwer te Andel, verdacht dat hij J.
v. Tilborg te Giessen door messteken gedood
heeft, wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken.
DOOR DE TRAM GEGREPEN
Veertienjarige jongen gedood
Gistermiddag is op den Weteringschans te
Amsterdam een ernstig ongeluk gebeurd. Een
14-jarige jongen stak met zijn fiets plotse
ling vlak voor een tramwagen van lijn 6 den
rijweg over. Hoewel de bestuurder nog uit alle
macht remde, kon een ongeluk niet meer voor
komen worden. De jongen werd door den wagen
gegrepen en kwam onder de wielen terecht. Hij
was onmiddellijk dood. Om het deerlijk ver
minkte lichaam onder den wagen uit te halen,
moest deze worden opgevijzeld. Een onbekend
gebleven voorbijganger had inmiddels de brand
weer reeds gewaarschuwd, die spoedig met een
reddingswagen ter plaatse verscheen. Deze wa
gen heeft echter geen dienst behoeven te doen.
Toen het lijk na eenigen tijd bevrijd was, is
het door den G. G- en G. D. naar het Binnen
gasthuis overgebracht. Den bestuurder van den
tramwagen treft niet de minste schuld. Het
tramverkeer ondervond aanzienlijke vertraging.
HIJ LEEFDE ZIJN EIGEN LEVENTJE
Op een prychiaU'isch onderzoek aangedrongen
Gisteren heeft de Arr. Rechtbank te Gronin
gen in een speciale terechtzitting behandeld de
zaak tegen IJje Wjjks-tra, die in den vroegen
morgen van Vrijdag 18 Januari de gemeen
teveldwachters M. v. d. Molen en A. Meijer en
de Rijksveldwachters H; H. Hóving er J. Werk
man van het leven heeft beroofd, toen zij zich
ten. huize van Wijkstra- te JLucaswolde vervoeg
den, om Aaltje y. d... T„ ,eohtgenoote van -R.
Webbes, voor te galei-dep,.voox' den Officier van
Justitie, daar dezo. haar .kinderen te Grootegast
onverzorgd had .achtergelaten.
Het was te verwachten, .dat voor deze zit
ting een enorme belangstelling zou bestaan
Reeds om 2 uur 's nachts stonden de nieuws
gierigen voor het gebouw in queue, om een
plaatsje er binnen te kunnen veroveren. Het
beperkt aantal plaatsen, dat in de kleine
Rechtzaal beschikbaar was, beteekende voor
menigeen, die zijn geduld uren had geoefend,
een teleurstelling. j
Dé zaal zelf was zoo ingericht, dat zooveel
mogelijk personen konden worden toegelaten.
Alleen voor den verdediger en de pers waren
tafels beschikbaar. Verder waren banken en
stoelen in het gereserveerde gedeelte in rijen
geplaatst. Naast vele leden der Balie merkten
wij nog tal van andere belangstellenden op, die
in het gereserveerde gedeelte der zaal een
plaats hadden.
Te ruim half tien werd de zitting geopend.
Nadat de rechtbank had plaats genomen, open
de de President de zitting en las de deurwaar
der van de rol voor, dat behandeld zou worden
do zaak tegen IJje Wijkstra.
IJje Wijkstra werd hierna tusschen twee
veldwachters binnengehracht.
De President stelde de gebruikelijke vragen
omtrent naam, ouderdom, beroep en woonplaats.
W. is, naar men weet, 4 Juli 1895 te Grootegast
geboren. Hij is arbeider en muzikant, en woon
de voor zijn arrestatie te Doezum in de gemeen
te Grootegast.
De dagvaarding-
Mi*. Meindersma las hierna de dagvaarding
voor. Wijkstra staat volgens deze dagvaarding
terecht terzake:
dat hij op of omstreeks 18 Jan. 1929 in de
gemeente Grootegast ter uitvoering van zijn
te voren genomen besluit en beraamd plan om
Mient van der Molen van het leven te berooven,
na kalm beraad en rustig overleg opzettelijk op
genoemden v. d. Molen een of meer schoten uit
een of meer met scherpe patronen geladen vuur
wapenen heeft gelost en hem daarbij met een
of meer kogels beeft getroffen en opzettelijk
aan v. d. Molen een of meer sneden en steken
met een mes of ander voorwerp heeft toege
bracht, tengevolge waarvan meergenoemde Van
der Molen zoodanige verwondingen heeft be
komen, dat hij kort daarop aan verbloeding is
overleden.
Datzelfde wordt- hem ten laste gelegd ten
aanzien van het dooden yan .de veldwachters
Hoving, Werkman en Meijer, met uitzondering
dat ten aanzien van Hoving slechts wordt ge
sproken van één kogelschot en niet van sneden
of steken, bij Werkman eveneens van één kogel-
schot, maar wel van sneden en steken, terwijl
ten aanzien van Meijer eveneens van meer ko
gels wordt gesproken.
:Js
Zeventien getuigen, onder wie eenige-dok-"
toren, waren gedagvaard. Verdediger was mr.
Levi-e, die 9 getuigen a décharge heeft opge
roepen.
Toen vrouw Wobbes in de getuigenbank
plaats nam ontstond er eenige beweging.
De verdachte zag er bleek uit en bleef onbe
wogen bij het voorlezen van de dagvaarding
Het eerst werden de getuigen h charge ge
hoord.
Dr. C. Mieremet wordt als deskundige be
eedigd.
Anne Jutte,, opperwachtmeester te Marurn is,
toen bij hem aangifte van den moord geschied
de, met wachtmeester Bouma en veldwachter
Bollens naar Lu-caswolde gegaan. Hij vond daar
het huis van verdachte in brand. Het lijk van
veldwachter Meijer vond hij in de sloot, dat
van v. d Molen voor de deur en achter de
woning die van de beide rijksveldwachters. Hij
liet deze lijken naar het gemeentehuis over
brengen Overal lagen patroonhulzen, terwijl in
de puiniioopen van het huis een geweer werd
gevonden.
Get. Bouma bevestigt üit.
De arbeider Pouw zag eerst de vier veldwach
ters. Hij hoorde schieten en zag daarna verd.
weggaan.
Verdachte erkent, dat vrouw Wobbes gedag
vaard was. Hij liet haar vrtj om te gaan. Als ze
niet wou, zou verdachte de de*ur vasthouden.
Verd. zegt, dat hij de deur zag uitbuigen.
President: U is een goed schutter.
Verdachte: Dit scheelde niet zooveel.
Op een vraag van den rechter waarom ver
dachte zijn slachtoffers met een mes sneden
toebracht, maakt verdachte een gebaar.
Verdachte zegt niet bij de achterdeur gespro
ken te hebben. Op een vraag van den officier
zegt verdachte, dut. het aan de vrouw lag, dat
hij de veldwachters buiten wilde houden. De
politie had altijd vrijen toegang bij hem.
Gedurende het verhoor antwoordt verdachte
op zwakken toon zonder blijken van ontroering.
Op een vraag van den president waarom ver
dachte een geladen gevolver had, zegt hij bang
te zijn voor *u volksgericht als te Nlebert. Ver
der bekent hij door de kier van de deur gescho
ten te hebben om de veldwachters te dooden.
President: U hebt de veldwachters op den
grond zien liggen en meende dat er geen politie
meer was. Maar toen u uw huis wilde binnen
gaan, zag u Werkman nog en dien heeft u toen
ook nog neergeschoten.
Verdachte: Ja, ik was totaal de kluts kwijt.
President: Later zag u Meyer ook nog, die
op u schoot. U hebt hem toen zien vallen en is
hem gaan zoeken.
Verdachte: Nee, dat niet. Ik liep maar wat
heen en weer. Ik was heelemaal in de war.
President: Later voradt u hem In de sloot en.
heeft u weer op hem geschoten. Wat hebt u
daarna met de karabijn gedaan?
Verdachte: Weet ik niet meer.
President; U'bent toen naar Meijer toe ge
gaan en hebt hem met een mes gesneden. Gaf
hij toen geen teekenen van leven?
Verdachte: Neen.
President: U bent daarna naar Werkman en
Hoving gegaan en heeft hen ook gesneden en
gestoken. Was dat om hen te dooden?
'Verdachte: Nee', ik deed dat zoo maar. Ik was
zoo opgewonden. -
President:-Toen heeft u de woning in brand
gestoken en bent u naar den dokter gëgaan.
Verdachte; Ja/
PresidentHebt u -geen medelijden met de
nagelaten betrekkingen?' -
Verdachte: Ja zeker, lit heb ér-genoeg mee
to doen.
-
Hierna wor-d-t verslag ge-daan van de toe
dracht der zaak, teen de politie de vrouw-
kwam halen. Hieruit blijkt, dat de verdachte
van oordeel was, dat de burgemeester zelf
moest komen om -haar te dwingen mee te gaan.
Dan worden verdachte eenige vragen gesteld
omtrent den aanval op Meijer.
Nadat de deskundige dr. Mieremet eenige
verklaringen heeft afgelegd betreffende de ver
wondingen van de slachtoffers, wordt een broer
van verd. als getuige k décharge gehoord.
Deze zegt, dat zijn broer de laatste jaren
heei vreemd was. Hij las vreemde boeken. Zijn
moeder had het heel goed bij hem. Toen zijn
broer met Aaltje bij hem geweest was, zag hij
er uit als een wild dier. Hij vertelde wat hij
had gedaan en vroeg of hij Aaltje bij get. kon
laten. Get. nam haar in huis. Zij vertelde, dat
zij tijdens den moord op den zolder had gezeten.
De vrouw van dezen getuige zegt, dat haar
zwager Aaltje niet wilde tegenhouden om weg
to gaan. Na den moord zag verd. er verwilderd
uit. Aaltje zei blij te zijn, dat de politie geval
len was en dat zij er om moest lachen.
Dan wordt gehoord dr. H. Jager te Gro
ningen, die verd. in 1919 onder behandeling
heeft gehad en toen neurasthenie constateerde.
Hij achtte verd. die een netten en bescheiden
indruk maakte alleen onder invloed van een
sterke emotie tot de daad in staat en deelde op
verzoek van den verdediger mede, dat daarbij
wel vermindering van toerekeningsvatbaarheid
mogelijk was.
Getuige H. Wijkstra een achterneef van
verd. zegt dezen al 10 jaar te kennen. Zijn
moeder had het heel goed bij hem, doch hij deed
heel raar soms. Zoo was hij eens bij hem ge-
weeet en verd. deed toen niets dan lachen,'
omdat het 's nachts zoo gespookt had.
Getuige Hut te Lucaswoude, die verd. mee
nam, verklaart dat W. op den dag van den
moord zeer vreemd deed. W. sprak vreemd en
hij begreep dat er iets was gebeurd. Overigens
zegt deze getuige dat W. nooit lastig was. Over
zijn verhouding tot vrouw Wobbes sprak hij
bijna nooit, doch zei alleen dat hij haar niet
kon wegjagen; verd. stond in het middelpunt
van zijn eigen belangstelling.
Meerdere getuigen wijzen daarna op het
vreemde gedrag van W. gedurende de laatste
maanden. HU was musicaal doch haalde vele
melodieën door elkaar, praatte veel in zich
zelf, doch men wist niet waarover. Alleen hoor
de getuige v. d. Meer eenmaal het woord
uniform.
Ouder doodeche stilte kreeg daarna de Offi
cier van Justitie, mr. Meinders, het woord.
Deze zeide de geheele zaak duidelijk voor
oogen te kunnen halen. Groote ontroering en
verontwaardiging wekte deze daad. Z.Ed, achtte
moord met overleg aanwezig en achtte verd.
wel toerekenbaar.
Uit rapporten blijkt, dat verdachte niet
iemand is van gebrekkige ontwikkeling. Hij is
armoedig opgevoed, doch hééft verschillende
vakken gehad. Hij las veel en deed veel aan
spiritisme. Daardoor kon hij zenuwachtig zijn
geworden,
Hoe kwam verdachte tot zijn ontzettende
daad?
Hij zelf leed door een verzwakking der ze
nuwen en door de verhouding met vrouw Wob
bes Spr. constateert dat deze verhouding van
gróoten invloed is geweest; zij is een groote
factor in de aanleiding tot het drama. Er is
een tegenstrijdigheid omtrent de vraag door
wie de verhouding is ontstaan. Zekeir is het,
dat de vrouw een ongunstigen Invloed op Wijk
stra heeft uitgeoefend. Na nog eens het ver
lies voor de familie en de groote verdiensten
van de slachtoffers te hebben geschetst, als
mede dank gebracht te hebben aan majoor
Stl-ek-ema en v. d. Wonde, eischte hij levens
lange gevangenisstraf.
Hierna kwam de verdediger aan het woord.
Mr. Levle wijst op het vreeselijk gebeuren.
De verdachte is geen communist en is niet ge
vaarlijk. Hij heeft berouw over zijn, daad en
zij laat hem niet met rust. Hij had geen haat
tegen de politie. Verdachte heeft een gevoelig
karakter. Verdachte werd uit -zidhze-Jf afschaf
fer en hi stond bekend als een goede kerel,
hulpvaardig ea bereid om iedeT te heipen. Hij
etend op goeden voet met de politie. Verdachte
leefde zijn eigen leventje, las over spiritisme,
occultisme en somnambulisme. Hij schoot, toen
de deur geforceerd werd, de politie tn dol
driftige, waanzinnige woede neer. Hij heeft
Ibulten zijn zinnen gehandeld. Pleiter acht hier-
geen sprake van kalm beraad en moord, daar
verdachte niet wist, dat do politie zon komei.
Pleiter dTlngt ten slotte nogmaals aan op een
psychiatrisch onderzoek.
Uitspraak 7 Mei, des morgens half tien.
NAAR DE MISSIE.
Weer twee Zusters vertrokken.
Zaterdagmorgen zijn wederom twee postu
lanten uit het Sint Olavs Missiehuis te Bus-
sum, naar Noorwegen vertrokken, om In het
Zusterhuis te Sylling haar noviciaat in de con
gregatie van de Zusters van Sint Franciscus
XaveTius te beginnen.
H. M. de Koningin vertrok gistermorgen te
zeven uur per auto van Het Loo naar Den
Haag. Prinses Juliana maakte de reis mee tot
Leiden.
H. M. de Koningin kwam om half elf in Den
Haag aan.
Na vooraf een bezoek te hebben gebracht aan
de Koningin-Moeder, vertrok de Koningin om
streeks elf uur naar het Koninklijk Paleis aan
het Noordeinde.
Dankbetuiging voor de in Nederland betoonde
sympathie
De Ëngelsche gezant te 's-Gravenkage deelt
het volgende mede;
„Zijne Majesteit koning George V, wenscht
de gelegenheid van de jongste verbetering- ia
zijn gezondheistoestand aan te grijpen om zija
diepgevoelde waardeering uit te spreken voor
de sympathie in Nederland voor hem aan dea
dag gelegd tijdens zijn ziekte".
Oud-minister Welter Vice-president?
Het „N. v. d. D. v. N. I." zegt uit alleszins
betrouwbare bron te vernemen, dat. den hew
Ch. J. I. M. Weiter, lid In dëh Raad van Ned.-
Indië, is medegedeeld dat, zoo hij In dit jaar
niet heengaat, hij zal worden benoemd tot vice-
president van genoemd college, ter vervanging
van den heer mr. K. F. Creutzberg, die in
September a.s. repatrieert.
De Landvoogd zou persoonlijk den heer mr.
H. G. P. Duyfjes verzocht hebben als lid min
stens tot Juni 1930 aan te blijven, hetgeen door
mr. Duyfjes zou zijn toegezegd.
VOOR HET AMSTERDAMSCHE ORKEST
BEHOUDEN
Wij vernemen, dat het vrijwel zeker is, dat,
hoe ook de beslissing van den minister moge
uitvallen, Mengelberg voor het AmsteTdamsche
Orkest behouden blijft. In hoever hij belasting
plichtig zal blijven en wie zijn tribuut aan de
schatkist zal betalen, moge voor hem zelf hoogst
belangrijk zijn, wij verheugen ons, dat ons mu
ziekleven niet onder de beslissingen van den
fiscus zal behoeven te lijden.
(N.R.Crt.),
KOR KUILER.
De heer Kor Kuiler, de dirigent van de Gro
ninger Orkestvereeniging, herdenkt deze week
zijn zilveren jubileum als directeur der Ge
mengde Zangvereeniging Bekker.
WILLEM ROBERT JR.
De heer Willem Robert Jr. te Tilburg heeft
definitief het directeurschap aanvaard van hèt
pas opgerichte groote mannenkoor aldaar.
HET INVOERRECHT OP THEE
Verplaatsing van den handel naar de
Londensche markt
De heer Van Sasse van Ysselt heeft aan den
Minister van Financiën de volgende schrifte
lijke vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat met ingang
van 22 April 19*29 in Groot Brittannië zijn af
geschaft de aldaar tot dusverre bestaan hebben
de invoerrechten op thee?
Is de Minister niet van oordeel, dat wanneer
daar te lande thee vrij van invoerrechten
kan worden ingevoerd, de hier te lande bestaan
de handel in thee zich zal verplaatsen naar de
Londensche markt, zoolang althans hier te
lande zal blijven bestaan het hooge invoerrecht
op thee van 75 per 100 kilogram?
Is de Minister niet van oordeel, dat dit zon'
zijn zeer in het nadeel van den Nederlandschen
theehandel en is hij daarom niet beTeld, tijdig
maatregelen voor te stellen, waardoor dit na
deel van ons land kan worden afgewend?
NED. GIST- EN SPIRITUSFABRIEK
Gunstiger prijsverhoudingen
Aan het jaarverslag der Nederlandsche Gist
en Spiritusfabriek over 1928 ontleenen wij het
volgende:
De in ons vorig jaarverslag uitgesproken
verwachting, dat de uitkomsten over het boek
jaar 1928 ten achter zouden blijven bij de in
1927 behaalde resultaten, is juist gebleken.
Evenwel is het winstcijfer gunstiger dan wij
op grond van de toentertijd geldende omstan
digheden konden voorziein.
Daarnaast hebben een zeer bevredigende, ten
opzichte van het vorige jaar nog eenigszin3
gestegen gistomzot, gemiddeld vrij gunstige
spiritusprijzen, zoomede bevredigende opbreng
sten uit onderhoorige bedrijven er toe bijgedra
gen dat het afgeloopen boekjaar afsluit met een
saldo, dat op zichzelf beschouwd gunstig is.
Het feit, dat dit saldo achterblijft bij het
voorafgaande jaar, weerhoudt ons niet onze
in de laatste jaren gevolgde afschrijvingspoll-
tiek onverminderd voort te zetten.
Toch achten wij een nog verdere verlaging
van de boekwaarde wenschelijk en vertrouwen,
dat daartoe de uitkomsten van het loopende
boekjaar, dat zich onder gunstiger prijsver
houdingen heeft ingezet, de mogelijkheid zullen
bieden.
De winst- en verliesrekening per 31 Decem
ber 1928 vermeldt In 't debet: afschrijv. Delft
730.826 (731.059), Brugge 363.757 (367.128),
Schiedam 91.338 (63.101), Brussel 6687
(1.439), diverse panden en terreinen 2535
(8327), saldo winst 2.964.475 (3.466.080) en
'ln het credit: saldo Ao. Po. ƒ62.077 (35.584),
exploitatie ƒ3.759.822 ('4.300.747), interest
ƒ337.721 (298.143).
Bij K. B. is aan ir. W. H. v. Leeuwen, presi
dent-directeur van de Ned. Gist. en Sprlritus-
fabriek te Delft, verlof verleend tot het
aannemen van zijne benoeming tot officier
in de Kroonorde van België.
AUDIëNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister van
Financiën zal op Maandag 29 April a.s. niet
plaats hebben.
