VAN ALLES WAT'
m ê-JH -h
V£ë§£
n
W y
m§BI
rwifT
MAANDAG 6 MEI 1929
TWEEDE BLAD
PAGINA 4
Pï
]fi
1
RADIONIEUWS
DE STAKING IN HET HOUTBEDRIJF
TE ZAANDAM
Sijl
ff
Het standpunt der werkgevers
De staking in het houtbedrijf te Zaandam
duurt nu reeds ongeveer vier weken voort, en
sinds Vrijdag is zij zelfs belangrijk uitgebreid,
door het besluit der bootwerkers, om geen boo
ten met gezaagd hout te lossen.
Vrijdagmiddag hebben wij op uitnoodiging
van de werkgevers in het houtbedrijf te Zaan
dam een onderhoud gehad met enkele werkge
vers, die bij die gelegenheid hun standpunt heb
ben uiteengezet.
De verklaringen der werkgevers kwamen on
geveer neer op het volgende;
Op grond van verschillende overwegingen
heeft de Bond van Werkgevers in het Hout
bedrijf te Zaandam ten opzichte der door de
werknemers gestelde eischen zich op het prin-
cipieele standpunt gesteld, dat men zich onder
de tegenwoordige ongunstige positie, waarin
zich het houtbedrijf bevindt en waarvoor voor-
loopig geen gunstige perspectieven in uitzicht
zijn, geen nieuwe en blijvende financieele las
ten op zich kan en wil nemen, terwijl daar
naast gn-u enkele aanwijsbare oorzaak een
loonsverhooging n u zou motiveeren.
Naast dit principieels standpunt staat de
ontstemming bij de werkgevers gewekt door het
unfaire proclameeren dezer ongemotiveerde sta
king. onmiddellijk nadat de strenge winter de
bedrijven gedurende circa 2% maand geheel lam
heeft gelegd, terwijl de werkgevers gedurende
die periode uit humaniteitsoverwegingen geen
vasten werknemer hebben ontslagen.
Ter beoordeeling van het al of niet gemoti
veerde dezer staking op grond van de bestaande
arbeidsvoorwaarden en iooncijfers, dienen de
volgende gegevens:
Bij ziekte wordt gedurende 2G weken betaald
70 pet. van het grondloon plus 30 pet. uit een
door de werkgevers gesticht fonds, aldus prac-
tiseh 100 pet., werknemers, korter dan 12
maanden in dienst, ontvangen op gelijke wijze
100 pet. loon gedurende de helft van het aantal
weken, dat zij in dienst zijn.
Den werknemer, die op 1 Mei minstens zes
achtereenvolgende maanden in vasten dienst is
geweest, wordt 4 dagen vacantie gegeven met
behoud van loon, waarbij den volwassenen 5
(bij sommigen meer) en den jongens 2.50 va-
cantiegeld wordt betaald. Voorts wordt met be
houd van loon, behalve de algemeen erkende
Christelijke feestdagen, den hier gevierden der
den Pinksterdag vrij gegeven, terwijl wegens
gemis van den vroegeren Vrijdag van kermis
een dagloon extra wordt betaald. Vóór de sta
king heeft men zich van werkgeverszijde be
reid verklaard de vacantie uit te breiden tot
6 dagen, een Zaterdag inbegrepen, waartegen
over het extra dagloon voor het gemis van den
Vrijdag van kermis vervalt.
Het grondloon bedraagt voor balkensorteer-
ders, le rondzagers. Ie afladers, bsltelslijpers,
le schavers, zagenslijpers en le raamzagers
ƒ32.25 per week; voor 2e afladers ƒ30.25; 2e
rondzagers, 2e schavers en 2e raamzagers
29.75; voor schavotsjouwers 28.75; voor bal-
kenvaarders en werfknechts 27.25; voor schui
tenvoerders 26.25.
Bij de N.V. Houthandel voorheen William
Pont gelden de volgende grondloonen: werf
knechts 28 per week; 2e afladers ƒ30 en le
afladers 32 per week.
Deze loonen kan men onmogelijk als te laag
kwalificeeren.
De positie van de houtbewerkers in de Zaan
streek kan dus gunstig genoemd worden. In
vergelijking met de arbeidsvoorwaarden in de
fabriekmatige bedrijven in deze streek is het
loon in het houtbedrijf zeker hooger, wanneer
men althans enkele ondernemingen, welke in
zeer bijzondere gunstige omstandigheden ver-
keeren, uitschakelt.
Voor Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
Toestaat een C. A. O., waarin de loonen inder
daad hooger zijn.
Terwijl Zaandam in alle landelijke C.A.O.'s
In een lagere gemeenteklasse staat dan deze
groote steden, eischen de organisaties feitelijk
gelijkstelling van het Zaansche loon met dat
der groote havensteden.
De thans nog geëischte verhooging van 1.75
^wordt slechts gekenschetst als een bescheiden
etappe naar de volkomen gelijkstelling.
En de positie vau het houtbedrijf èn de
levensstandaard te Zaandam zijn geheel anders
dan die der groote plaatsen; daar werkt men,
inet enkele uitzonderingen, vooral voor het
groote plaatselijke debiet, terwijl de Zaansche
houthandel is aangewezen op en dus curcurree-
rend moet kunnen optreden tegen de verschil
lende houtbedrijven, verspreid over het geheelo
land. En hoe zijn de loonen daar?
Alleen in Leiden en Hengelo bestaat nog
pen C. C. met loonen belangrijk lager dan de
Eaandamsche en wel respectievelijk ƒ29.50 en
26.98 voor de geschoolden (Zaanstreek 32.25)
f 24 en 21.98 voor de ongeschoolden (Zaan
streek 27.25). Maar dat zijn nog alleen de
'plaatsen, waar de organisaties invloed hebben.
Daarnaast vindt men in verscheidene plaatsen,
verdeeld over alle provincies, een zeer uitge
breide houthandel met zagerijen en schaverijen,
;waaTin de loonen met Zaandam niet meer te
vergelijken zijn.
Wat de positie nu betreft van de losse arbei
ders? Het uurloon van deze categorie, resp. 66
cent voor arbeiders op de werf en 68 voor ar
beiders ia den z.g.n. houtopslag (men eischt nu
70 cent voor allen) is zeker in vergelijking met
de loonen van het vaste personeel hoog te noe
men. In dit loon is het risico van den lossen
arbeid feitelijk verdisconteerd.
Op grond van de hierboven genoemde overwe
gingen, zijn de werkgevers tot de volgende
conclusie gekomen;
Gezien de positie van het houtbedrijf in het
algemeen, nog geaccentueerd door den bijzon
der strengen winter, is een leider van een be
drijf niet verantwoord, indien grootere lasten
op de onderneming worden gelegd. Hij kan met
het volste recht in de gegeven omstandigheden
de;:e houding aannemen, omdat de loonen en
verdere omstandigheden in het houtbedrijf te
Zaandam den toets van vergelijking met andere
bedrijven in dezelfde streek en met de houtbe
drijven in de overige deelen des lands volko
men kunnen doorstaan. Hij wordt in dit stand
punt nog gesterkt, omdat de leiders der organi
saties streven naar gelijkstelling der loonen van
Zaandam met die, welke gelden in de groote
steden d?3 lands, hetgeen tot gevolgen zon lei
den, welke voor de Zaansche bontbedrijven
ruïneus zijn.
REVOLUTIE IN DE FILMWERELD
Wat de sprekende fim te weeg zal brengen
E. J. DE GROOT, f
Zaterdag -i3 op 64_jarigen leeftijd in de Jo
hannes de Dao-stichting te Utrecht, waar hij
voor het ondergaan van een operatie was op
genomen, overleden de heer E. J. de Groot,
directeur van de Stadsdrukkerij.
PERSPECTIEVEN VOOR DE NATIONALE
INDUSTRIEëN
Er is in dé laatste tijden eenige beroering
in de filmwereld. Een beroering, die een weer
slag vindt in ons land, die velen in spanning
brengt en enkelen de stelling doet verkondigen,
dat in de filmwereld een complete revolutie is
uitgebroken.
Het was er overigens al eenigzins roerig
door den strijd, die in Europeesche filmkringen
gaande was naar aanleiding van verschillende,
vooral door diverse regeeringen gesteunde,
pogingen, om het monopolie van de Ameri-
kaansche film te breken. Men weet, dat voor
al Frankrijk en Italië hun best deden, om den
invoer van Amerikaanscbe films te beperken.
Ze hadden daartoe het quota-systeem uitge
dacht, volgens hetwelk er tegenover zooveel
geimporteerde Amerikaansche films, zooveel
films van eigen bodem naar Amerika moesten
worden uitgevoerd.
Deze strijd tegen de Amerikaansche supre
matie, die ook in Engeland en Duitschland
groote belangstelling vond, scheen er op te
duiden, dat er voor Hollywood donkere dagen
zouden aanbreken. En bij de sombere wolken,
die zich hoven de hoofden der Amerikaausche
filmmagnaten verzamelden, voegde zich nog
de alles omwentelende vèrschijning van de
klankfilm.
Alvorens op de klankfilnf nader in te gaan,
die is het, welke een ware revolutie dreigt
te ontketenen zullen we hier even een over
zicht geven van de filmindustrie in het alge
meen, zoodat men zich eenigszins een denk
beeld kan vormen, welke belangen en welke
machten hier tegen elkander botsen en wat er
door de klankfilm In een hoek wordt gedron
gen, wanneer ze aan de verwachtingen vol
doet, die men hier eu daar omtrent haar
koesteft.
Het kapitaal, dat heden ten dage in de in-
ternationale filmindustrie is belegd, bedraagt
niet minder dan 2 milliard, 715 millioen dol
lar. Hiervan nemen de Vereenigde Sta
ten 1 milliard 500 miliioen dollar voor
hun rekening, terwijl het aandeel van
de Europeesche landen een milliard dollar be
loopt, dus ongeveer twee en een half milliard
gulden, verdeeld als volgt: Duitschland 800,
Sovjet Rusland 500, Engeland en Frankrijk
ieder 400 en de rest eveneens 400 millioen gul
den.
Reeds de verdeeling dezer kapitalen ont
hult ons intusschen iets over het verschil tus-
schen de Europeesche en de Amerikaansche
film-industrie: in de Vereenigde Staten is ze
geconcentreerd en wordt ze beheerd van het
New-YoTk der bankiers en van het Hollywood
der artisten uit.
Terwijl er in Europa talrijke kleine firma's
bestaan, vindt men in Amerika vier of vijf
groote groepen. Eén der grootste is de Fox
Film Corporation, met een kapitaal van 2.252
millioen dollar. Ze beheert de Fox Theatre Cor
poration en controleert de Loews Incorporated,
die op haar beurt weer Metro Goldwyn Mayer
onder controle heeft. De Fox Film bezit 1200
bioscopen, die wekelijks door 25 millioeu per
sonen worden bezocht. Voigens de verklarin
gen der leiders zal do Fox iu het vervolg
slechts geluid, en spreekfilms volgens het sys-
steem der movietone produceeren.
De groote concurrent van de Fox is Warner
Brothers, die de First National en de bioscopen
der Stanley Company controleert. Reeds in
1925 is deze maatschappij met een sprekende
film uitgekomen, Don Juan, met John Barry-
more in de hoofdrol. Het was de eerste film
volgens het systeem der Vitaphone. Voor dit
jaar stellen Warner Brothers zich voor, vijf
tig sprekende films te produceeren.
Een andere, niet minder belangrijke groep
is de Paramount Famous Lasky Corporation,
die o.a. 800 bioscopen vau de Public Theatre
controleert, alsmede een honderdtal theaters in
do verschillende wereiddeelen. Andere belang
rijke groepen zijn nog de United Artists, de
F. B. O. etc. Onder de aan de filmindustrie aan
verwante bedrijven bevindt zich o.a. de East
man Kodak Company, die 75 pCt. van de film
vervaardigt, welke in de filmindustrie worden
gebruikt.
Ofschoon Europa thans bijna evenveel pro
duceert als de Vereenigde Staten, beheerschen
deze 90 pCt. van de wereldmarkt door hun per
fecte organisatie.
De ondernemingen staan in Europa vijandig
tegenover elkaar en, wat organisatie betreft,
kan alleen de Duitsche industrie zich met de
Amerikaansche meten. In enkele jaren tijds
is ze er in geslaagd, aan de Amerikaansche
invasie het hoofd te bieden. Hier is de mach
tigste der machtigen de Ufa (Universum Film
Aktlen Geseli.) waarvan de persmagnaat Hu-
genberg de grootste aandeelhouder is. Achter
de Ufa staat de sterke Deutsche Bank.
Frankrijk en Engeland nemen in de film
productie een tweede plaats in. Frankrijk
telt thans drie groote firma's: La Franco-Film,
de Gaumont en de Cinéromans de France.
Ook hier stijgt echter de productie en wordt
de Amerikaansche invoer teruggebracht, Ter
wijl Duitschland thans meer dan 5150 bio
scopen telt, zijn er in Frankrijk 4000.
In Engeland is de filmindustrie door een
wet In het leven geroepen, die de bioscoopdi
recteuren verplichtte, films van Britsche ori
gine in hun programma op te nemen. In een
jaar tijd kwam de productie in Engeland hier
door van 20 op 91 films. Dit is vooral nadeelig
voor Amerika, dat er zijn grootste afzetgebied
had.
In Rusland is de filmindustrie staatsmono
polie, doch nog niet zoo belangrijk, wat het
commercieele gedeelte aangaat. Italië telt op
de internationale markt niet mede.
Zooals blijkt, wordt dus de Amerikaansche
film in Europa teruggedrongen. Daartegen
over staat een grootere nationale productie der
verschillende landen, terwijl b.v. in Frankrijk
een deel van de winst aan Duitschland is toe
gevallen.
Intusschen zou Amerika zich over dit ter-
reinverlies niet zoo bezorgd behoeven te ma
ken, Indien de sprekende film niet zulk een
groote levensvatbaarheid had bezeten, een le
vensvatbaarheid, die reusachtige perspectieven
opent speciaal voor de nationale industrieën.
Door de sprekende film ligt de heele Ameri
kaansche organisatie van mooie filmsterren
omver. Want wanneer een acteur of actrice
ook nog zoo aantrekkelijk is, maar geen. aan
genaam en voor de spreekfilm geschikt geluid
bezit, is ze voor de klankfilm waardeloos. Of
schoon de gewone film nog langen tijd zal do-
mineeren, bestaat de mogelijkheid, dat het pu-
=8CS=
De Icankfilm-studjio, die door de Ufa te Nou E kelsberg wordt gebouwd. Om hin-cro.idc
geluiden zooveel mogelijk buiten te sluiten, heeft men er geen ramen in gemaakt.
bliek zicb vlakweg voor de nieuwe uitvinding
zal verklaren en dan zullen zelfs een Charley
Chaplin en een Douglas Fairbanks het
loodje moeten leggen. De laatste vooral moet
volgens hen, die het weten kunnen, een b.v.
voor Engelschen onuitstaanbaar accent be
zitten.
Tot welk een omwenteling de klankfilm in
Amerika reeds geleid heeft, bewijst wel de
stichting van reusachtige financieele combi
naties, die de nieuwe uitvinding willen ex-
ploiteeren. Twee gfrootie ondernemingen, de
Western Electric en de Radio Corporation
hebben de productie van klankfilms op zich
genomen.
En wat Europa betreft ,in Duitschland heeft
zich de Klang Film gevormd, alsmede het Ton-
bild Syndicat. De Klang Film zal zich speci
aal op de vervaardiging der apparaten wer
pen. Ze wordt door de A. E. G. en Siemens-
Halske geleid. De Tobis heeft zich reeds in
Frankrijk, Engeland, Spanje en Centraal
Europa vasten voet weten te verwerven.
De dertien eerste koningen
van België.
Miguel Zamacoïs heeft eens gezegd, dat het
een geluk is, dat er leemten in de geschiedenis
zijn en dat in de formidabele annalen der
menscheid, die men de historie noemt, nog een
massa betwiste punten bestaan. Daardoor wor
den tal van dichters en fantasten in de gele
genheid gesteld, ook In dit domein hun ver
beelding vrijen teugel te laten. Het is echter,
niet alleen dit soort lunatiekers, dat soms de
geschiedenis door een deformeerend glas ziet.
Vroeger werd niet zelden ook door geschied
kundigen dezelfde dwaling begaan.
Hier in België kennen wij op dat gebied
vooral Lucius van Tongeren, Jean d'Outremeuse
en Jacques de Guyse, die in het scheppen van....
legendarische histories groote vermaardheid
hebben verworven.
Jacques de Guyse, een brave monnik, die in
de veertiende eeuw wurmde in alle mogelijke
en onmogelijke annalen, kronijken en oorkon
den, schijnt wel de voornaamste van de drie te
zijn geweest.
Het is aan hem te danken, dat wij iu details
de geschiedenis kennen van dè dertien eovste
koningen van België, die gij tevergeefs bij
Kurth of bij Pirenne zoudt zoeken.
Zietbier, wat bij daar zooal over fantaseert.
Bavo, een souverein van Phrygië, nam, na
Troje tegen de Grieken te hebben helpen ver
dedigen, in 1184 vóór onze tijdrekening afscheid
van koning Priam, om de Noordelijke streken
te komen veroveren, waar toen nog maar één
belangrijke stad bestond, Trier, die acht eenwon
tevoren door Trebecca, zoon van Ninu?. en ven
Semiramis, was gesticht.
Bavo neemt afscheid van Priam.
De veroveraar schiep een hoofdstad, die hij
Belgis noemde, ter eere van den afgod Bel,
waarnaar het land dan ook den naam kreeg.
Doch later veranderde Belgis in Bavay. ter
herinnering aan Bavo.
Jacques de Guyse vertelt, dat het een magni
fieke stad was, met in haar sterke vestingmu
ren zeven poorten, als blijk van hulde aan de
zeven planeten. De muren zelf werden gedomt-
neer door duizend torens.
Bavo schonk een wetgeving aan zijn rijk en
constitueerde een overerfelijke monarchie, waar
van de hoofden, die dienaars waren van Bei,
koningen waren en opperpriesters tevens.
De directe of de zijdelingsche opvolgers van
Bavo waren: Bavo de Belg, die vijf-en-tachtig
zonen had en honderd dochters die wist ten
minste hoe hij moest te werk gaan, om een
dynastie te vormen! en die het water van
de Samber opving, om te Bavay een waterlei
ding aan te leggen. Dan kwam Bavo de leeuw,
waarvan Jacques de Guyse getuigt, dat hij en
zijn familie menschenbloed boven den heerlijk
sten ambrosijn verkozen. Bavo de wolf was
minder kannibalistisch aangelegd en men mag
van hem zeggen, dat hij de uitvinder was van
den oorlog in de lucht. Immers, toen Tongeren
tegen hem in opstand was gekomen, conden
seerde hij de lucht boven deze stad op zoodanige
wijze, dat het gros zijner soldaten er gemakke
lijk op kon staan. Van boven af schoten ze met
succes hun pijlen op de rebellen, wien alzoo
spoedig mores werd geleerd. Bavo de blonde
was een type in het genre van Lycurgus: hij
verbeterde de wetgeving, waarna hij zich als
zoenoffer liet verbranden op een offervuur. Hij
werd opgevolgd door Brunehulde; deze deed
flink aan expansie-politiek, voerde de maten en
de gewichten in en vond de wapenschilden uit.
Vervolgens regeerden: Bruno, wiens legers do
Britsche eilanden veroverden; Aganippus I,
stichter van Namen en Aganippus II. Deze
trouwde met Cordeilla, dochter vau koning
Lear, die, na zijn door Shakespeare vereeuwigd
avontuur, de wijk nam naar België, waar de
stad Lier zijn naam doet voortleven. (Felix
Timmermans mag er van denken, wat hij wil....)
Nog werd de scepter gezwaaid door Oudenge-
rius, die het niet al te best met zijn onder-
hoorgen schijnt te hebben kunnen vinden, want
deze vermoordden hem; Herisbrandus was een
veroveraar en sneuvelde in een gevecht; Ursus
vond de volkstelling uit van burgers, die in
staat waren ten oorlog te trekken (hij boekte
er 480.000, die aan de vereischten voldeden).
De dertiende koning der Belgen was.... een
koningin, Ursa, dochter van Herisbrandus. Toen
Ursus Bavay verlaten had, om zijn hoofdkwar
tier te Trier te vestigen, deed zij zich tot
koningin uitroepen door de vrouwen, die toen
reeds geëmancipeerd waren en met 200.000
harer zusters trad zij in het krijt tegen
Ursus, die gedood werd. De beslissende
slag had plaats ten Zuiden van Bavay. De
mannetjes van Ursus werden properjes in de
pan gehakt, want niet minder dan 80.000 Ursia-
nen verloren er het leven; het verlies van .het
vrouwenleger bedroeg slechts 40.000 dooden.
Jacques de Guyse zegt ons niet en dat is
jammer van welke wapens de dames zich
bediend hebben, om het sterke geslacht zoo
geducht in het zand te doen bijten. Tevreden
over dit resultaat, nam Ursa een prinsgemaal,
in den persoon van Gurgunslus, zoon van den
koning van Groot-Brittanië.
Niet lang daarna verloor de stad Bavay haar
macht. Na 120.000 Belgen te hebben overwon
nen, werd ze door Julius Caesar ingenomen,
ondanks haar 740.000 koppen sterk garnizoen!
Later veranderde Augustus haar naam in dien
van Octavie en toen de stad, in den laatsten tijd
van het Romeinsche keizerrijk, door Attila mot
zijn Hunnen werd veroverd, werd ze Ath ge
noemd
Tot zoover het geschiedenisboek van Jacques
de Guyse, die zijn werk eigenhandig met aan
doenlijke miniaturen heeft verlucht.
Dit stukje moge ik met een goeden raad be
sluiten: Als In den tijd, dat de ééne helft
van Nederland de andere examens afneemt, U,
bijvoorbeeld, zou worden gevraagd, de drie
eerste koningen van België te noemen, citeer
dan in godsnaam niet Bavo de eerste, Bavo de
Belg en Bavo de leeuw, want ik zou het voor
niets ter wereld op mijn geweten wiüen heb
ben, dat U, door de schuld van mijn één-
dagscbe collaboratie met Jacques de Guyse,
zoudt „stralen"....
Brussel. TH. B.
Een eigenaardige verhuizing
in Parijs.
In de gnooteche Avenue des Champa Elysées
te Parijs, stand nog twee jaar geleden een huis
van twee verdiepingen, dat daar in de acht
tiende eeuw was gebouwd. Hierdoor diighanmo-
nieerde het echter met de wei niet erg mooie,
maar toch grootsche gebouwen, die er in de
laatste tijden verrezen zijn.
Het was in 1775 gebouwd tussoheu tuinen en
bosschages en had destijds veel van een lan
delijke idylle. Naar een der bezitters wierd heit
„Hotel de Massa" genoemd.
Dit rustieke huis nu, dat in het moderne Pa
rijs niet meer op zijn plaats was, heeft men
naar den overkant van de Seine vervoerd.
Het vervoer geschiedde intusschen niet, zoo
als het in Amerika wel eens met huizen ge
beurt, n.l., dat men het op rollen zet en het
zoo naar d© plaats van bestemming rolt.
Men heeft in Parijs een ander systeem moe
ten volgen. De Vereenlging van Schrijvers, die
het romantische huis aankocht, liet het van
boven tot onder afbreken. En elke steen werd
genummerd en geregistreerd. Hetzelfde deed
men met de deuren, met de muurbeMeedingen
etc. Op elk stuik werd nauwkeurig aangegeven,
op welke verdieping en waar precies het hoor
de. De blauwe salon, de gele salon, de keuken,
al deze afdeelimgen werden in rekenkundige
formules omgezet. Ook het Oioset ontkwam
niet aan deze systematisatie. Doch hier werd
er iets bijgemaakt, dot er oorspronkelijk niet
bij was, n.l. een moderne waterspoeling.
Deze wetenschappelijke en gesystematiseer
de afbraak vorderde drie maanden hard wer
ken, van November 1927 tot Februari 1928.
Het opnieuw opbouwen nam zes maanden in
beslag en het huis stond in September van
het vorige jaar weer overeind, alsof er niets
gebeurd was. Alleen de omgeving bleeik heel
wat rustiger dan voorheen, daar op die la
waaierige Champs Eliisées.
De leden van de Vereemiiging van Schrijvers
hebben nu een rustig, romantisch en imspiree-
remd oord, waar ze hun pennevruchten volko
men in stijl zullen kunnen kweeken.
Het zou onhoffelijk zijn tegenover don archi
tect, die dit kunststuk geleverd heeft, wan
neer hier zijn naam niet met eere genoemd
werd.
Hij heet André Ventre.
De derde Nederlandsclie Radio-salon "dj
Aan het reeds vermelde omtrent de demon-;
straties -op den Radio-salon die van 16 tot en,
met 26 Mei a.s. in het Kurhaus te Scheveningen
wordt gehouden, kan thans nog het volgende
worden toegevoegd.
Op het gebied der televisie zal naast de groote
demonstratie-apparaten van Telefunken van
amateurszijde worden getoond, wat men met
eenvoudige middelen kan presteeren.
Van de Rijkstelegraaf is de toezegging eener
inzending van de nieuwste ontvang-apparateu
en een model eener beam-antenne verkregen,
terwijl een installatie van absolute frequentie-
metingen met een roteerend neonbuisje in wer
king zal worden getoond.
Op de galerij zal in een stand gelegenheid
zijn om deel te nemen aan een luidsprekerspel,
waarbij uit een aantal dicht hij elkaar opgestel
de luidsprekers aangewezen zal moeten worden
welke momenteel in werking is. Een andere ge-
hoorproef van meer wetenschappelijke betee-
kenis, zal het publiek kunnen doen bij de in
richting tot bepaling van de gehoorgrens, zoo
wel aan de zijde van zeer lage als van de zeer
hooge tonen.
In een van de bijzalen komt een klein radio
museum.
Op de Pier wordt een speciale storingvrije
antenne gebouwd, volgens het systeem van ir.
Huydts, waardoor het comité hoopt storing-
vrije radio-ontvangst te kunnen laten hooren.
Verder moge worden gewezen op den luid
spreker-auto van Telefunken, welke in Den
Haag en omstreken zal rondrijden.
Een merkwaardige nieuwe toepassing der
techniek zal verder zijn een automatische tele
fooncentrale van de Bell-Telephone Mfg. Co met
aansluiting naar de tafeltjes in den tot dans
zaal ingerichten foyer.
Zomerplannen van Radio-Wien
Geregeld worden door verschillende zenders
des zomers lezingen uitgezonden in verband met
natuurstudie. Radio-Wien heeft besloten ver
schillende directe uitzendingen te geven van
plekjes in Oostenrijk, die om hun natuurschoon
geroemd worden. Voor den microfoon zal dan
een beschrijving van het terrein worden ge
geven, terwijl men tevens zal trachten vogelen
zang uit te zenden.
De aanstaande zonsverduistering
Op 9 Mei a s. zal er een totale zonsverduis
tering plaats hebben, wélke weliswaar niet in
Europa, doch wel in Zuid-Afrika, Malakka en
een deel van Austalië zal kunnen worden waar
genomen.
Behalve de expedities van astronomen zullen
er dit keer echter ook radio-technici naar het
betreffende gebied gaan.
Bij de experimenten zal gebruik worden ge
maakt van twee verschillende methoden. De
eerste is afkomstig van een Franschman, ge
neraal Ferrié. Op twee plaatsen, welke zich op
enkeie kilometers van de ontvangstations be
vinden, zullen twee kortegolf-zenders werken.
Het eene zendstation bevindt zich te Poulo-
Condore, het andere op een Fransch oorlogs
schip, dat door den Minister van Marine ter
beschikking van de expeditie is gesteld. Door
middel van een speciale inrichting zal men
signalen uitzenden van 1/10.009 seconde duur.
Er zal gebruik worden gemaakt van golfleng
ten tusachen 30 en 40 m. lengte. De ontvangen
signalen zullen op fotografische wijze worden
geregistreerd.
De proefnemingen zullen ook reeds plaat3
vinden gedurende de dagen, welke aan de zons
verduistering voorafgaan.
Ook de oudere methode van den Engelschen
geleerde Appleton zal worden beproefd. Bij
deze methode wordt gebruik gemaakt van een
golflengte van 300 A 400 meter. Hierbij zullen
verschillende stations in Indochina medewer
king verleenen.
Ook de radio-ontvangst over groote afstan
den zal niet door de expeditie worden verge
ten. Men heeft de N. V. Philips' Radio verzocht
medewerking te verleenen, door speciale uit
zendingen te geven met haar kortegolfzender
PCJ. Dit verzoek werd volgaarne ingewilligd.
De uitzendingen voor de expeditie zullen plaats
hebben op 7, 8, 9 en 10 Mei tusschen 2.45 en.
9.20 uur G.M.T. op de golflengte 31,4 m.
Tenslotte heeft de expeditie nog tot taak,
waarnemingen te doen met betrekking tot de
eigenschappen vaa het electrïsche en magne-
Het nieuws Telefunken-televisie-apparaat
In tegenwoordigheid van journalisten heeft
de firma Telefunken, te Berlijn, een demon
stratie gehouden van een nieuw televisie
apparaat.
Tevoirein werden door graaf Aroo en den uit
vinder prof. Karodus uit Leipzig inleidend»
beschouwingen geigeven.
In tegenstelling met het model van het vo
rig jaar is het thans mogelijk gewoirden cwn
niet alleen beelden uit te zenden, welke vau
te voren door middel van de film zijn opge
nomen, doch ook bewegingen van personen en
voorwerpen ouimiddelilijk per radio te verbrei
den.
Het apparaat is bij uitstek geschikt voor de
radio-uitzending o.p een golflengte van 50 M.
De opgevangen stroom® toeten worden omgezet
in liohtreflexen, door middel van een roteeren-
de schijf van 30 c.M. doorsnede, die 15 maai!
per seconde op elk punt het door den zender
uitgezonden licht opvangt. Hierdoor ontstaat
een blijvende gezichtsindruk, die alle bewegin
gen van het object trouw weergeeft.
Telefoonverkeer met luchtschepen
De zoon van den Amerikaanschen president,
Herbert Hoover Jr., is naar Los Angelos ver
trokken, waar hij de leiding op zich zal nemen
bij het uitvoeren van een nieuw plan, waardoor
passagiers van luchtschepen in staat zullen
worden gesteld, telefonische verbinding met alle
Amerikaansche telefoon-abonné's te verkrijgen.
„NOU WIJ!"
In Heerlen in „Ons Huis" werd op 1 Mei
een feestvergadering gehouden, vertelt „net
Volk". „De zaal was zoo vol, dat de deuren
losgezet moesten worden, zoodat de menschen
buiten konden meeluisteren. Toch gingen nog
verscheidenen weg, omdat zij niets kondon
hooren.
Het was te vol, maar een schitterend ge
slaagde bijeenkomst.
Een kollecte voor „Nou Wij!" hraclit
dertien gulden.
„Nou wij!" zegt Kleerekoper.
