DE OVERVAL OP CURACAO INSCHRIJVINGSLIJST. t een grofheid. Kindeken PUROL EINDELIJK WEER EEN GESLAAGDE OCEAANVLUCHT De „Gele Vogelin Spanje geland Zaterdag 15 Juni 1929 Tweede Blad Pagina 1 t OMWAAR EN ONNOOZEL. COMMUNIQUE VAN HET DEPARTEMENT VAN KOLONIëN Notawisseling tusschen onzen gezant en de regeering van Venezuela NADERE BIJZONDERHEDEN OMTRENT HET GEBEURDE VENEZUELA VRAAGT EEN GRONDIG ONDERZOEK EEN STAP VAN ONZEN GEZANT TE CARACAS de maritieme bewaking van CURACAO MGR. J. D. J. AENGENENT VOOR HET NEDERLANDSCH COLLEGE TE ROME. N ZESTIENJAR.GE BDNDE-PASSAC ER AAN BOORD? HEDEN NAAR LE BOURGET. De verstekeling veroorzaakt de overbelasting. f De politieke hoofdredacteur van het libe rale „Vaderland", die allesbehalve Roomsch öf rechtsch-gezind is, heeft Dinsdagavond nog eens herinnerd aan de ondoordacht heid der S.D.A.P., die in November 1925 dominee Kersten hielp om te stemmen tegen het Nederlandsch gezantschap bij den H. Stoel en zoo de regeering ten val "te brengen. Men had blijkbaar in de S.D.A.P. ver- wacht, dat als Colijn maar weg was, No- lens direct tot Albarda gezegd zou nebben: j Reich mir die Hand medn Leben, maar hier was de wensch al te veel de vader van de gedachte, en al kan hierbij als ver- I zachtende omstandigheid gelden dat het i Verkrijgen van ministersportefeuilles voor de S.D.A.P. meer en meer eene quaeatie j van to be or not to be (te zijn of niet j Zijnj wordt, Realpolitiek was dat zeker i niet. Wie toch de kaart van het land maar even kende moest inzien, dat de „uiterste noodzaak" nooit kon geboren worden uit de afschaffing van het gezantschap bij den Paus, een van de grievendste beleedigin- gen, die men het Roomsch hart kon aan doen. Wij vernamen in die bewogen tijden ©ens uit sociaal-democratischen mond, Waarheidsliefde gebiedt ons er bij te voe gen, dat het een van de mindere goden Was, dat de afschaffing voor de Room- schen heelemaal niet erg was, want zoo zeide de goede man, als de Roomschen maar met ons de regering hadden aan- Vaard, hadden zij het gezantschap immers terug gekregen. Wij mochten er hem toen op wijzen, dat de vertegenwoordiging bij den Paus voor den katholiek zeker niet iets, dat hij wenscht te doen afhangen van toevallige bondgenootschappen in de Tweede Kamer, dat hij 't dan veel liever niet heeft; hat aber nicht geholfen. Daarom hebben wij het er dan ook toen maar bij gelaten, anders hadden wij er aan kunnen toevoegen, dat het allerminst op 1 den weg van de S.D.A.P., da partij van de ontwapening, lag om mee te doen aan het telkens weer stemmen over het gezant schap bij den Paus. Want dat was eene grofheid die men zich niet veroorloofd zou hebben tegenover een goed gewapend land. De S.D.A.P. zou er zeker voor te rugdeinzen den post die op onze begroo ting van Buitenlan&sche Zaken voorkomt tot Bestrijding van de onkosten, die onze vertegenwoordiging in Londen of Parij3 met zich brengt, telken jare tot object van discussie en stemming te maken. De liberale journalist heeft goed gezien. Jammer, dat ook liberalen aan deze grof heid hebben meegedaan, die behalve een kwetsing van het katholiek gevoel ook een wili-Nederlandsche daad was, alleen ge pleegd omdat men wist, dat de beleedigde geen wraak zou nemen. Uit louter anti-papisme hebben de so ciaal-democraten meegewerkt aan de op heffing van het gezantschap hij den Paus. ktni, iccn bij de eerste stemming de ehris- hdijk-hisioriscben tegen dit gezantschap hatid.-;i gestemd, was de reehtsche samen werking al verbroken. Dij tic tweede stemming welke over den kest gdipuden werd, stemden de sociaal- öeuiotratóa weer vóór opheffing e.n voegden tr> hij monde van den heer Vliegen, de Sriovcude opmerking bij, dat het Vaticaan, na den oorlog, niet meer zoo belangrijk voor ons land was, '•u-ui de heeren vrijzinnig- en soeiaal- deinoi raten daarmee klaar waren, boden zij on s aan met hen de regeering te aan vaarden. Rn dan zou bereikt worden zoo ver hit de „Voorwaarts", die natuurlijk over de rare houding hij het gezantschap niet meer rept niet minder dan: Wettelijke regeling van de medezeggen schap; Wettelijke regeling van de collec tieve arbeidsovereenkomst: Uitbreiding i van de premievrije ouderdomsverzekering Ziekteverzekering op kosten van het be- j drijf; Instelling van pachtcommissies; Krachtige uitvoering der woningwet met t Voorziening in de behoefte aan woningen I met lagen huurprijs; Regeling van de rechtspositie van het overheidspersoneel; j Belangrijk vermindering van het leger In de richting van ontwapening en geen hieuwe aanbouw voor de vloot; Verbete- 1 ring van het belastingstelsel tot vermin dering van dendruk op de minst-draag- krachtigen. Wel, wel, de „Voorwaarts" had er nog hij kunnen zetten: herstel van het gezant- ®chap bij den H. Stoel, Missie-vrijheid en Processie-vrijheid. Natuurlijk begrijpt een kind dat dit on- Jif is. En dat zelfs het boven-aangehaalde larie lijkt. Medezeggingschap is geen zaak, die men °°r middel van een wet alleen kan forcee- wettelijke regeling van de collectieve Arbeidsovereenkomst, verlangt men onzer zijds ook, maar niemand ziet kans hoe deze Ad geregeld kan worden. Urootere sociale uitgaven wenschen de meeste katholieken maar.er moeten di>ten voor zijner menschen, die ze willen "«geven. °P de oorlogsbegrooting men merkt, a* de S.D.A.P. de ontwapening aan den Pstok hangt als zij regeeringspartij wordt Is zooveel geld niet te vinden- edereen begrijpt ook, dat instelling van Pachtcommissies het pacht vraagstuk nog et tot oplossing brengt. En zoo kan men °or gaan. d'^aar soc'naRsi0n mee-regeeren, zijn deze ngen nergens tot stand gekomen; 8 de katholieken met de socialisten ioud en regeeren, is het de vraag of allerlei TIEN ARRESTATIES TE WILLEMSTAD Wij laten hieronder een offieieele mededee- Ung volgen welke het Ministerie van Koloniën doet In aansluiting aan de communlqué's van 10 en 12 dezer. Voor een deel vormt zij een aanvulling op hetgeen gisteren ter persconfe rentie op het departement werd gezegd: Uit de Vrijdag Ingekomen nadere berichten van den gouverneur blijkt, dat do overval van het militair kampement te Willemstad door een bende Venezolanen, onder leiding van ze keren Urbina, zeer goed was voorbereid en met groote snelheid i3 uitgevoerd. De aanvallende bende was plaatselijk ge vormd; de aanvalstroep, de versterkings- en de afzettlngsafdeelingen traden elk afzonderlijk op. De aanvalstroep bestond uit meerendeels vreemde elementen, die kortelings op deugdelijke passen te Willemstad waren aangekomen, do aanvulling van deze kern vond vermoedelijk mede plaats uit in Curacao gevestigde Venezo lanen, die te Willemstad een kolonie van on geveer 2000 personen vormen. Bij de recherche waren geen berichten om trent het gesmeed complot binnengekomen, zoodat bijzondere veiligheidemaatregelen niet waren genomen. Zaterdagavond tegen half tien reden drie groote autobuseen vol personen met verborgen wapens in groote snelheid op de wacht bij het Waterfort In. De inzittenden, ongeveer 80 in getal, splitsten zich In drie groepen, sloegen in enkele seconden de wacht neer, omsingelden het ln het fort aanwezige 24 man sterke piket militairen en bezetten het arsenaal ter plaatse. Bedoelde militairen hebben zich van bun revol vers bediend voor hun verdediging, maar kon den niet aanvallend optreden tegen de met automatische geweren, karabijnen, pistolen en klewangs gewapende bende. Van het garnizoen, dat 136 man sterk was, waren op het tijdstip van den overval ln de hoofdwacht aanwezig zee politie-militairen, in het fort zelf het vorenbedoelde piket in rust. De dienstdoende militaire politie surveilleerde op straat en was over het geheele stadsdistrict verspreid. Twee ploegen waren buiten dienst en bulten de kazerne. Het feit, dat autobussen vol personen in de omgeving van het fort zich bevonden, was niet opvallend, omdat zulks des Zaterdagsavonds op het plein voor dat fort wel meer plaats vindt. Binnen een kwaz-tler na den overval was de bende meester van het fort. Daarop kwamen onmiddellijk van alle kanten aanhangers aan zetten, die zich van wapenen voorzagen of hun bewapening aanvulden uit de daaT geroofde voorraden. De groepscommandant had zich dadelijk na dat hij gealarmeerd was, per auto naar het fort gespoed; bij de wacht gekomen, viel hij ln handen van de bende. De gouverneur ontving kort na den overval bericht daarvan, doch bevond toen, dat de telefonische verbinding van het gouverne mentshuis met de politiewacht gestoord was Nader ontving de Landvoogd de mededeeling van den troepencommandant in persoon, dat hij gevangen was, dat de Venezolanen de macht in handen hadden en dat zij op den wapen- en munitievoorraad beslag hadden gelegd. Zij hadden hem medegedeeld, niets tegen Curacao ln den zin te hebben, daarentegen zoo spoedig mogelijk met het stoomschip Maracaïbo te willen vertrekken, met medeneming van de door hen buitgemaakte wapenen en munitie Worden dan zouden zij de stad plunderen en de werkplaatsen van de Curacaosche Petroleum Industrie-maatschappij in brand steken. De Gouverneur heeft zich daarop gedwongen gezien den agent van de reederij, aan welke de Maracaïbo behoort, te verzoeken zijn mede werking te verleenen om het schip te doen uit- varen Het is onbekend gebleven, hoeveel verliezen de bende geleden heeft. „Ef". 1tieatal Personen, verdacht van mede plichtigheid aan den overval, is thans in hech tenis. beloften werkelijk ingelost zouden worden. En wat er aan goeds bereikt wordt, is dan natuurlijk door de S.D.A.P. gedaan, terwijl de katholieken verantwoordelijk worden ge steld voor het niet-bereikte. Dat is de ge wone tactiek der heeren op alle gebied. De zaak is doorzichtig genoeg: de socia listen willen graag regeeren; zij kunnen alleen geen meerderheid vormen; dies hebben zij onze hulp noodig. Om die te verkrijgen, slaan zij ons eerst in het gezicht. Als wij dan zoo dwaas zijn om met hen te regeeren, zullen zij hun best doen, onze eenheid te breken. Het is de heer Albarda geweest, die dit onomwonden heeft erkend. De tijd kan komen, dat wij voor de „uiterste noodzaak" staan om met de so ciaal-democraten te regeeren. Wij zullen dan dubbel waakzaam moeten zijn. De bewering, dat de katholieken schuldig zijn aan het optreden van het extra-parle mentaire Kabineit-de Geer en diens „wan daden", ia volkomen onwaar. De socialis ten hebben de parlementaire regeering-Co- lijn ten val gebracht; zij konden zelf geen parlementaire regeering vormen; zij hebben, bij monde van Albarda, de komst van de Geer toegejuicht. Nu de katholieken als schuld aanrekenen dat de Geer kwam, zooals de „Voorwaarts" doet, is, voor wie de feiten kent, onnoozel en onwaar. De Telegraaf ontving van United Press het volgend telegram: CARACAS, 14 Juni, De Nederlandsche lega tie alhier heeft aan de Venezolaansche regee ring een nota overhandigd waarin te kennen wordt gegeven, hoezeer of de Nederlandsche regeering het betreurt dat de jongste rebellie in Venezuela haar oorsprong vond op Curacao. De nota vervolgt met de verkla ring, dat Nederland overtuigd is, dat de jongste tragische gebeurtenissen, als zij Venezuela en Nederland schouder aan schouder doen staan tot den strijd tegen de ge meenschappelijke vijanden, die de wetten der beschaafde staten in den wind sloegen, daartoe zullen leiden, dat de belde elkaar vriendschap- pelyk gezinde naties elkander voortaan beter zullen leeren waardeeren en begrijpen. In de nota wordt aan de Venezol|jmsche regeering het leedwezen der Nederlandsche regeering uit gesproken over den dood van generaal Gabriel Lacle, den commandant van het garnizoen van La Vela en Coro, die Maandag gedood werd bij de verdediging van zijn post tegen de rebellen, terwijl hij zijn leven op de bres stelde, om zijn door de militaire eer voorgeschreven plicht te vervullen. De nota zegt dan, dat de legatie van harte deelneemt aan den rouw over Lacle's sneuvelen. Het stuk vervolgt met er op te wij zen, dat zooals reeds op 10 Juni werd verklaard, de Nederlandsche regeering er snel ln geslaagd is, den toestand op Curacao weer meester te worden, naar welk eiland thans vlooteenheden met landingstroepen onderweg zijn, om er wei dra te arrlveeren. Er wordt nog In de nota ver meld, hoe de gebeurtenissen te Willemstad zich hebben afgespeeld en melding gemaakt van het feit, dat de twee vermiste zeelieden behouden te Willemstad zijn teruggekeerd. Zij waren blijkbaar onder verdenking van deelneming aan de landing der vrijbuiters, door de autoriteiten van La Vela en Coro gearresteerd. De Venezolaansche regeering heeft In ant woord op deze Nederlandsche nota haar leed wezen uitgesproken over het feit, dat het ge beurde te Willemstad zulk een tragtscnen na sleep op Venezolaansch grondgebied heeft ge had en dat daardoor een oogenblik de vriend schap tusschen Venezuela en Nederland dreigde verstoord te worden, zoozeer, dat er een uitwis seling van nota's is noodig geweest. In liet antwoord wordt do hoop uitgesproken, dat de autoriteiten op Curacao een deugdelijk onderzoek zullen instellen e'n haar bevindingen meededen aan de Venezolaansche regeering, op dat aldus beide partijen de verantwoordelijk heden zullen vaststellen en de noodige voor zorgsmaatregelen zullen kunnen nemen. COMMENTAAR VAN BUITENL. ZAKEN Naar aanleiding van bovenstaand telegram vernamen wij op het Departement van Buiten- landsche Zaken, dat de Nederlandsche Regee ring er zich tan deze toe heeft bepaald den tijdelijk zaakgelastigde te Caracas, telegrafisch in dan nacht van 9 op 10 dezer in kennis te stellen met de uit Curacao ontvangen berich ten en hem op te dragen de Venezolaansche Regeering daaromtrent aanstonds in te lichten. Benige andere instructie is niet aan het ge zantschap te Caracas gegeven. Er zal nog overlegd worden MEN MOET IN IEDER GEVAL IN DE TOEKOMST PARAAT ZIJN Ter persconferentie, welke gisteren op het departement van Koloniën is gehouden, werd den minister o.m. nog de vraag gesteld, of het in verband met het zenden van de „Korte- naer" en de „Hertog Hendrik" naar Curacao in de bedoeling ligt, daar een permanente ma ritieme bewaking te vestigen, dan wel of men hier alleen te doen beeft met een manifestatie. De minister antwoordde hierop, dat die zén- ding op het oogenblik dient om herhaling in die naaste toekomst volledig te voorkomen. De minister denkt wel, dat het ertoe zal moeten leiden, dat wij in de West voorfdurend een vaartuig hebben, ook met het oog op Aruba, waar zich een petroleumindustrie gaat ont wikkelen, even belangrijk, misschien nog be langrijker dan op Curacao. Een plan tot het zenden van een dergelijk vaartuig bestaat al, het vaartuig zelf helaas nog niet. Ook is de vraag nog hangende of het schip moet ressor teeren onder marine of onder de Gouverneurs van de West. De minister geeft de voorkeur aan het eerste omdat het voor een reederij met één scheepje niet zoo eenvoudig Is, het personeel op peil te houden. Er moet nu over legd worden wat de meest practische weg ls om in de West paraat te zijn. Een torpedoboot jager daar te stationneeren heeft intusschen het groote nadeel, dat door do preventieve werking er niets te doen is. Dat heeft een demoraliseerende werking op de bemanning. DE REIS VAN DE KORTENAER Reuter seint uit Punta Delgada (Azoren) dat Hr. Ms. „Kortenaer", daar gisteren, drie dagen na het vertrek uit Nederland ls aan gekomen. Vandaar gaat de torpedojager naar St. Tho mas om brandstof ln te nemen en zet dan de reis naar Curacao voort. vallen en bezeeren zich dikwijls, en hét wiegekind heeft vaak last van roode of ge smette huid. Dit verzacht en geneest men met Doos 30, Tube 80 ct. Reel. 27089VM 8 EEN JAAR BISSCHOP Heden, ds het een jaar geleden, dat Z. D. H. MgT. J. D. J. Aengenent tot bisschop van Haar. lom werd benoemd. Vanmorgen half elf werd in de kathedrale kerk te Haarlem een plechtige H. Mis opgo dragon in tegenwoordigheid van Z. D. H. en van het Kathedraal Kapittel. De H. Mis werd met assistentie opgedragen door den Hoogeerw. Heer Mgr. M. P. J. Möllmann, Vicaris-Generaal van het bisdom. DIOC. KATHOLIEKENDAG TE TILBURG Sociale redding door het Katholicisme Voor den in September te Tilburg te hou den Diocesane® Katholiekendag is als te be handelen onderwerp vastgesteld: „Sociale red dling door het Katholicisme". DE RECHTSPOSITIE DER RIJKSAMBTENAREN Enquete bij a.s. Kamerleden Met het oog op de a.s. verkiezingen en ter voorlichting van zijn leden heeft het dagelijksch bestuur van de Centrale van Vereenigingen van personeel in 's Rijks dienst tot ruim 50 can- dldaten voor het lidmaatschap der Tweede Kamer van vrijwel alle partijen een brief ge richt, waarin de volgende vraag wordt voor gelegd: ,,Is U bereid naar best vermogen in de ko mende zittingsperiode de spoedige totstand koming van de formeale en de materieele rege ling van de rechtspositie te bevorderen, des noods zoo do bezwaren van een algemeene regeling der rechtspositie te groot blijken te zijn van een afzonderlijke wettelijke rege ling enkel voor het Rijkspersoneel „De gouden keten, die Rome en Nederland bindt, zal door het ié. N ederlandsch priester-college te f|p Rome in glans en hechtheid nog toenemen" Paus Pius XI in Zijn toespraak tot de Nat, Nederl. Bedevaart^ Giften worden aan ons kantoor te Rotter dam en aan onze Bijkantoren te Amsterdam, den Haag, Dordrecht, Schiedam, Gouda en Pretorialaan, Rotterdam, tegen kwitantie gaarne in ontvangst genomen, alsmede per giro onder no. 11735 Rotterdam. Vorig totaal 5296.12 J. P. te W5__, N. N. te E10.—. N.V. De Beukelaar De Jonge's Houthandel te Sohtedam 50.— E.E. Zusters Fraaoiscanesse® to Bennebroek g00 J. V. Zn., Vuigh't 10.— Fam. Q„ Den Haag 10 L. J. A. de H., Rotterdam 1.— J. W. C. van S. 2 50 Instituut St. Lucia ioo.— Uit Snoek, met die bijzondere inten tie, dat wij de H. Priesterwijdin van onzen oudsten zoon mogen be leven, als onzen vurigsten wensöh 10.— N. N., Utrecht, ter eere van O. L. Vrouw van Lom-des 30.— N. N„ te Saasveld 5. Totaal 5729.62 RIS! .-•• -v v - DE HEM A i\ jv ING VA.N DE OISEAU JAUNE" OF „GELE VOGEL"betBtaaii'de uit Assmlant» Lefèvre en Lottl (hierboven van links naar rechts) die den ooeaantooht gelukkig volbrachten De „Gele Vogel" is op zijn vlucht naar Europa gisteren door tal van schepen gesigna leerd en heeft blijkens de telegrammen her haaldelijk met eenige ervan in radiotelefoni- sch0 verbinding gestaan. Volgens niet beves tigde berichten zou een 16-jarige Amerikaan uit Portland (Maine) kans hebben gezien in Old Orchard ongemerkt aan boord van het vliegtuig te komen, zoodat ook deze vlucht door een blinden passagier wordt meegemaakt. Wat Intusschen voor de vliegers het nadeel had. dat hun toestel boven de gemaakte bere keningen was belast, hetgeen uiteraard ook weer van Invloed is op de toereikendheid van de medegenomen benzine. Wij laten hieronder de voornaamste tele grammen volgen, die wij over het verloop van de vlucht ontvingen. Gisterenmiddag 12 uur (Greenwioh-tijd) seinde de paketboot „Laconia", welker positie toen was 48° 56' N.B. en 24° 30' W.L., d.i. ongeveer 800 mijl uit de Franscbe kust, dat zij den motor van de Oiseau Jaune had gehoord. Het stoomschip „Niagara" seinde draadloos, dat alles wel was aan boord van het vliegtuig. De positie van de Niagara was toen 41° 14' N.B. en 22° 10' W.L. Er stond een hevige Zui denwind en het regende bovendien. De pakketboot „Rochambeau" meldde, dat de „Oiseau Jaune" om 2 uur Amerikaanschen tijd radio-telegrafisch mededeelde, dat hij we gens het groote benzine-verbruik koers zette naar de Azoren en vandaar op de Portugeesche kust zou aanhouden. Naar schatting bevond de vliegmachine zich toen 1600 mijlen van de Amerlkaansche kust. De mogelijkheid wordt geopperd, dat het groote verbruik van benzine wordt veroorzaakt, door de extra-belasting, tengevolge van het zich flan boord bevinden van den blinden passagier. Het Meteorologisch Instituut te Parijs deelt mede, dat de vliegers waarschijnlijk slechts ge durende de eerste 1800 k 2000 K.M. goed weer hebben gehad. Daarna 'moetan zij in een 800 K.M. breed gebied van lagen druk zijn geraakt, met zeer krachtigen Noord-Westelijken wind (SO k 90 K.M. per uur) en regen en mist. Verder meldt de Temps, dat de te Parijs wonende vader van den zich aan boord van het vliegtuig bevindenden marconist Loti, giste renmiddag om kwart over 1 een radiotelegram heeft ontvangen, waarin de positie van het vliegtuig opgegeven werd met 29 graad W.L. en 42 graad N.B., zoodat het zich iets ten Noorden van de Azoren bevond. Naar nader wordt geseind, is de „Oiseau Jaune" gisterenavond, om 8 uur te Contilla bij Santander aan de Noordkust vau Spanje go- land. Ofschoon er aanvankelijk eenige twijfel be stond over de juistheid van het bericht, dat de Gele Vogel bij Colmbra geland zou zijn, hebben latere berichten dit scepticisme totaal opge heven. Deze Fransche Oceaanvlucht kan dus als geslaagd beschouwd worden, al hebben de aviateurs een tussehenlandlng moeten do-n. Over den tocht worden uit Parijs nog de vol gende bijzonderheden gemeld: De landing had een vlot verloop en het vlieg tuig ls ongedeerd gebleven. Het gebrek aan benzine op het einde van da reis was hieraan te wijten, dat de 22-jarige Amerikaan Arthur Schreiber uit Portland stil letjes aan boord van het vliegtuig is gekomen om als verstekeling de reis mede te maken. Assolant en Lefèvre waren dientengevolge bij bet begin van de reis gedwongen om een hoe veelheid benzine te laten wegloopen, ten einde het vliegtuig niet te zwaar te belasten, en bo ven den Atlantlsehen Oceaan op een voldoende hoogte te kunnen komen. De afstand Old Orchard-Santander bedraagt 5300 K.M, De vliegers waren 29 uur onderweg en hebben een gemiddelde snelheid van ruim 180 K.M. per uur behaald. De volbrachte tocht moet tot nu toe de snelste overtocht over den Oceaan zijn. Niettegenstaande de landing geheel onver wacht en vrij laat geschiedde, viel den vliegers toch een hartelijke ontvangst ten deel van de zijde der bevolking die spoedig in groote getale kwam opzetten. Het vliegtuig wordt door Spaan- sche soldaten bewaakt. De gouverneur van Santander heeft olie en benzine ter beschikking van de vliegers gesteld,, zoodat zij hun reis naar Le Bourget vermoedt lijk vandaag zullen Voortzetten. y,i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 5