DE NEDERIANDSCHE BANK.
FEUILLETON
DE IDEALIST
WOENSDAG 26 JUNI 1929
TWEEDE BLAD
PAGINA 9
HET VERSLAG.
HILLEN'S SIGARENFABRIEKEN
R. K. GRAFISCHE BOND
DE GEVANGENISSEN
I
HOOGERE GELDMARKT DE OORZAKEN DER DISCONTO-VERHOOGING
AMERIKA ANSCHE BELASTINGGELDEN TERUGONTVANGEN
Aan het verslag der Nederlandsche Bank,
door den president en door de commissaris
sen uitgebracht in de gisteren gehouden alge-
mee ne vergadering van aandeelhouders ont-
leenen "wij het volgende:
De economische toestand van Europa ver
toonde in het algemeen gedurende het afge-
loopen boekjaar minder vooruitgang dan in
de vorige verslagperiode.
In tegenstelling tot de oude wereld gaf
Amerika gedurende de verslag-periode een
beeld van voortdurend toenemende welvaart te
zien. Vooral In de Vereenigde Staten bleef de
voorspoed aanhouden.
Voor Nederland was het afgeloopen boekjaar
in economisch opzicht niet ongunstig. Handel
en nijverheid bleven zich op bevredigende wijze
ontwikkelen en de klachten over hooge pro
ductiekosten en over moeilijkheden hij den
verkoop van Nederlandsche producten in het
buitenland waren minder talrijk dan Th de voor
afgaande jaren. De werkloosheid bleef afnemen.
Dank zij de gunstige weersgesteldheid in 192S
leverden voor den landbouw en de tuinderijen
de meeste producten goede oogsten op, zoodat
de uitkomsten bij dalende prijzen loonend ble
ven.
De toestand in Nederlandsch-Indië was iets
minder bevredigend, als gevolg van een aan
zienlijfee daling der prijzen van eenige koloniale
producten, met name suiker en rubber.
Consolideering van het geldwezen
Met betrekking tot het geldwezen kenmerkte
het boekjaar 1928/1929 zich door een verder
voortschrijden der consolideering, welke op dit
stuk gedurende de laatste jaren viel waar te
nemen.
Sterke stijging der gt-Mrente in de Ver. Staten
Het voornaamste verschijnsel, hetwelk de in
ternationale geldmarkt gedurende de verslag
periode te zien gaf, was de sterke stijging van
de geldrente in de Vereenigde Staten. Vooral
de rente op de open markt bereikte geduren
de het afgeloopen boekjaar in de Unie bij her
haling zeer hooge cijfers.
De hooge rentetarieven in de Vereenigde Sta
ten deden uit den aard der zaak in verschil
lende Europeesehe landen hun terugslag gevoe
len. Het gevolg daarvan waren verschillende
disconto-verhoogingen.
Ten onzent was de geldmarkt in het afgeloo
pen boekjaar aanmerkelijk minder ruim dan
in 1927—'28.
De uitgifte van schatkist papier is in het af
geloopen jaar weder binnen betrekkelijk be
scheiden grenzen beperkt gebleven.
De disconto verhooging
Op 22 Maart 1929 was ons beschikbaar bui-
tenlandsch tegoed zoozeer ingekrompen, dat
wij moesten besluiten tot omzetting in dollars
van de eerste der genoemde twee goudzendin
gen. Hiermede achtten wij echter tegelijkertijd
het oogenblik aangebroken voor een anderen
maatregel: met ingang van Maandag 25 Maart
verhoogden wij ons rentetarief met een vol pro
cent, zoodat het wissel-disconto 5%, bet pro
messen-disconto en de beleening-rente 6 en het
tarief voor voorschotten in rekening-courant
7 procent kwamen te bedragen. Deze maatre
gel heeft zijn doel niet gemist. Op 25 Maart,
liep de dollarkoers terug tot 2.4942; op het
einde van het boekjaar werd 2.4954 genoteerd.
De tweede van de meergenoemde twee goudzen
dingen hebben wij dan ook tot dusver niet be
hoeven aan te spreken, evenmin als een derde
zending van omstreeks 12 millioen, welke
wij voor alle zekerheid op 26 Maart nog naar
Londen verscheepten.
De gebeurtenissen van bet afgeloopen boek
jaar bebben wel zeer duidelijk bet nut van het
aanbonden van een buitenlandsche wisselpor-
tefeutlle in het licht gesteld.
Belastingregeling met Amerika
Onze winst- en verliesrekening heeft den
gunstigen invloed ondervonden van een na
dere regeling van onzen plicht om belasting ta
betalen in de Vereenigde Staten van Amerika
voor het aanhouden aldaar van een buitenland
sche wisselportefeuille.
Bovendien is de regeering van de Vereenig-
de Staten van Amerika bereid geweest om een
wetswijziging tot stand te brengen, waarbij
buitenlandsche circulatiebanken in het vervolg
zijn vrijgesteld van betaling van belasting voor
het aanhouden in de Vereenigde Staten van een
buitenlandsche wisselportefeuille. Dat is voor
ons van groot belang met het oog op de te
voeren internationale bankpolitiek, speciaal
dienende tot steun van den Nederlandschen
gulden.
Over het géheele jaar berekend beliep bet
bedrag der rentelooze voorschotten aan het
Rijk gemiddeld f 7.1 millioen.
Onze biljettencirculatie beliep gemiddeld nog
niet ten volle f 5 millioen meer dan in 1927
'28. Zij wisselde tusschen f 768.2 millioen op
25 Juni 1928 als laagste en f 870.1 millioen iop
2 November 192S als hoogste cijfer.
Het giro-verkeer bleef zich op bevredigende
wijze ontwikkelen.
Bij den aanvang van het thans beëindigde
boekjaar stond het pensioenfonds voor het per
soneel te boek met f 5.184.168. Het steeg door
stortingen van f 631.272 ten laste van de winst
en verliesrekening, benevens door diverse ba
ten van f 286.899 in totaal met f 917.672, ter
wijl ten laste van het fonds betalingen werden
gedaan tot een gezamenlijk bedrag van
f 188.175, zoodat het pensioenfonds per 31
Maart 1929 op de balans voorkomt met
f 5.913.665. Hiervan was op genoemden datum
f 5.545.897 belegd.
Met een gemiddeld cijfer van f 374.581.930 is
het opereerend kapitaal f 28.652.835 lager dan
het gemiddeld bedrag van het voorafgegane
boekjaar.
De credietoperaties der bank
De disconteeringen bedroegen in bet afgeloo
pen jaar f 594.588.750 tegen f 686.298.413 in
bet vorige jaar; het gemiddeld bedrag der loo-
pende disconto's was f 69.7S1.160 tegen
f 125.173.366 in 1927—'28.
De gemiddelde looptijd van het papier was
43 dagen, 23 dagen minder dan ten vorigen
jare.
Het boekjaar, aangevangen met een bedrag
van f 67.707.325 aan gouden munt, eindigde
met f 66.771.945.
Per saldo is een bedrag van f 184.035 gedu
rende het afgeloopen boekjaar door de circu
latie hier te lande opgenomen.
Verder blijkt in den loop van het jaar een
bedrag van f 1.344.054 naar de binnenlandsche
circulatie te ziju afgevloeid.
Het gemiddeld bedrag der bankbiljetten in
omloop was in het afgeloopen jaar 4.765.149
hooger dan dat van het vorige jaar; toen
804.401.730, thans 809.166,879.
De giro-opdrachten zijn, wat het aantal st uks
betreft, toegenomen van 658.045 in 1927/28 tot
OG3.924 stuks in het afgeloopen boekjaar.
Het totaal gegireerde bedrag daalde echter
van 41.936.832.195 in het vorige boekjaar tot
41.408.363.417 in 1928/29.
Winstsaklo 1.83 (v. j. 1.50) millioen.
De winsten, verkregen van 1 April 1928 tot
31 Maart 1929 bedragen uit
Disconto 2.171.044 (3.801.414)buitenland
sche wissels en saldi 10.500.479 (6.206.5S3)
beleening 4.146.656 (3.304.261) effecten
841.208 (836.291); voorschotten In rekening-
courant 978.797 (879.600); verschillende pro-
visiën 1.075.059 (1.088.907)winst op munt-
materiaal 39.560 (62.563); afschrijving van
verjaard dividend van het 84ste boekjaar 95
in totaal Is dit 19.752.903.
Daarvan af te trekken
Onkosten 5.092.688 (5.380.517)afschrijving
op gebouwen en meubelen 494.331 (518.570);
storting in bet pensioenfonds 631.272
(618.188).
Geheel winstcijfer 13.534.610 (10.662.345).
Na de statutaire verdeeling hiervan bedraagt
bet winstsaldo, ter beschikking der algemeeme
vergadering 1.843.982 (1.503.929).
Dividend 119 Cv. j. 104)
Nadat reeds 3% pet. van bet kapitaal aan
de aandeelhouders is toegekend, blijft dus nog
1.843.982 ter beschikking over.
Indien aan die geheele som de bestemming
wordt gegeven om tot verhooging der uitdee-
ling te strekken, zou de uitdeeling boven de
3% pet. 84 en dus in haar geheel 119
kunnen zijn (v. J. 104). Het aandeel van den
Staat in de winst bedraagt 8.387.224 (v. j.
5.961.955).
Uitstel van couponbetaling verleend
De commissie uit obligatiehouders
zal voorstellen uitwerken
„FINANCIEEL IS DE ZAAK MIS
EN HET PRODUCT IS NIET
GEWILD"
In gebouw „Diligentia" te 's-Gravenhage is
gisterenmiddag 4e tweede algemeene vergade
ring gehouden van obligatiehouders in de N.V.
A. Hilien's Sigaren- en Tabaksfabrieken te
Delft Op deze vergadering, die belegd was
door de N.V. Alg. Administratie- en Trust
kantoor te Rotterdam en gerechtigd was bot
het nemen ©ener beslissing bij meerderheid van
stemmen inzake de bekende reorganisatie
voorstellen, werd bijgewoond door 48 personen,
vertegenwoordigende 484 obligaties en even
zoovele stemmen.
Na de opening, waarbij de voorzitter ar. J.
J. Krantz constateerde, dat de vergadering niet
aan de commissie Blatt e.s. gebonden is t-n
dus bet uitstel der conponbetaling kan afstem
men, verzoekt m r. Cohen, of bet niet moge-
Bjk is, dat de commissie eerst een voorloopig
verslag van haar bevindingen uitbrengt.
Namens de commissie deelt de heer Noor-
d u y n daarop mede, dat in de groote plaatsen
inlichtingen ingewonnen zijn naar de waarde
der onroerende goederen. De taxaties zijn niet
laag en niet hoog bevonden; de eommissie
meent dat de genoemde prijzen gemiddeld wel
bereikt zullen worden. Verder beeft de commis
sie reeds kennis genomen van rapporten van
accountants en andere personen, doch het daar
bij verkregen materiaal is te uitvoerig om thans
reeds een gefundeerd oordeel uit te kunnen
spreken. Wel is men tot den indruk gekomen,
dat de rente der obligaties voor een zeer groot
gedeelte gedekt kan worden door de huurwaar
de van het onroerend goed met inbegrip van
de huurwaarde der fabriek. Wat het uitstellen
van de couponbetaling aangaat, hieromtrent is
de commissie van oordeel, dat obligatiehouders
bij een kort uitstel niets riskeeren, vooropge
steld althans, dat de directie t. z. t. met meer
acceptabele voorstellen voor den dag komt.
Hangende dit uitstel mag ook geen verkoop
tan eenig onroerend goed plaats vinden tenzij
de volle opbrengst bij de trustee gedeponeerd
wordt.
De heer m r. Cohen vraagt daarop of ande
ren bypotbecairen crediteuren ook verzocht is
om vermindering van hoofdsom en rente.
Dit blijkt niet bet geval te zijn.
Spr. vraagt vervolgens of de machines, welke
ad 94.580 op de reorganisatie-balans staan,
tegelijk met de fabriek hypothecair verbon
den zijn.
De heer Noorduyn: Ja.
De heer Bess «laar heeft bevonden dat
de taxaties van het bestuur juist zijn.
De beer m r, v. d. Hoek, president-commis
saris, zegt, dat niet de directie, maar commis
sarissen een aantal obligaties hebben gedepo
neerd. Hoe zij er aan komen, doet niets ter
zake.
Do president-commissaris, mr. van dor
Hoek, licht daarop het reorganisatievoorstel
nader toe. Het voorstel is zeer voordeelig voor
obligatiehouders, wanneer Hillen goed gaat,
gezien het recht op preferent dividend. Dan is
er de nieuwe obligatieleening van 225.000,
waarvoor het bedrag reeds gevonden is. Denkt
u, aldus spr., dat wij 225.000 op tafel leggen,
als we niet overtuigd zijn, dat de zaak te
redden is Men moet, om een oordeel over
Hillen te vellen, goed in de zaak in zitten,
vandaar dat spr. de commissie zoo goed vindt.
Wij kunnen misschien met de commissie zeer
genoeglijk tot een resultaat komen. Wellicht
zijn er punten, waarop de directie, en waarop
de commissie kan toegeven.
Geroep: Dan gaal er nog meer verloren i
Mr. v. d. Hoek: De onroerende goederen
zijn 70 pet waard.
Op een vraag van den heer v. d. Veen ant
woordt de directie, dat de bezuiniging op de
salarissen der directie reeds verleden jaar is
ingegaan.
De heer v. Ravesteyn hoopte, dat obliga
tiehouders zouden doordrongen zijn van het
belang der werklieden, 250 -man, welk belang
meebrengt, dat de fabriek in stand blijft.
Ten slotte komt punt 1 der agenda in stem
ming. Het uitstel der couponbetaling per 1 Juli
wordt aangenomen met 335 tegen 147 stemmen
en 2 stemmen blanco. Daarbij wordt bepaal),
dat de directie intusscben geen verpande goe
deren mag verkoopen.
De vier heeren, die op de vorige vergadering
in de commissie zijn gekozen, worden thans
definitief benoemd. Na eenig heen- en weer-
gepraat werd besloten dat de trustee nog een
Jaar vergaderin g
GUNSTIGE PERSPECTIEVEN GEOPEND
Bovengenoemde Bond houdt zijn algemeene
vergadering in het R. K. Voreenigingsgebouw
te Nijmegen.
Vertegenwoordigd waren bijna alle afdeelin-
gen.
De voorzitter, de heer J. v. d. Dries (Utrecht)
opende de vergadering en wierp dan een terug
blik op het afgeloopen hondsjaar, dat tot be
vrediging stemt en gunstige perspectieven
opent voor 't 'grafisch bedrijf.
Zoowel de nationale als internationale sa
menwerking laat niets te wenschem over.
Wij ontleenen aan het verslag de volgende
bijzonderheden:
31 Dec. 1928 was het ledental gestegen tot
4433, een netto vermeerdering van 149 leden.
De mechaniseering in de grafische bedrijven
liet ook in 1928 haar invloed gelden. Het aan
tal handzetters is wederom gedaald (van 1658
tot 1569). Hier staat tegenover een stijging
van het aantal macbinezetters van 340 tot 356.
Aan 't einde van 't verslagjaar bedroeg het
aantal werkloozen nog 104.
Uitgekeerd werd een totaal bedrag van
26.375.92.
Het verslag releveert voorts de totstandko
ming der contraetsvernieuwingen in de on
derscheiden grafische bedrijven.
Het verslag behandelt vervolgens om. de
pensioenkw-estie, benevens de bedrijfsmoeilijk-
heden in de typografie.
De financieele toestand der verschillende
kassen en fondsen van den Bond stemt tot
groote tevredenheid. Zij bezaten aan 't eind
van 1928 een totaal vermogen van 457.291.34.
Het jaarverslag van den penningmeester- en
de begrooting 1929 die in ontvangst en uit
gaaf sluit met 't bedrag van 11701019.30
werden eveneens goedgekeurd.
Na de pauze volgde een uitvoerige bespre
king over eene wijziging der statuten, ook in
verband met de eventueele invoering van het
Pensioenfonds. Het voorstel van het hoofdbe
stuur werd tenslotte aangenomen.
Bij de bestuursverkiezing wegens periodieke
aftreding van de heeren W. van Langenhuysen
en M. L. A. Schuts en wegens aftreding van
den heer H. A. Bekker, die niet herkiesbaar
was, werd gekozen de heer Cox uit Maastricht
en herkozen de heeren van Langenhuysen en
Schuts.
De periodiek aftredende voorzitter, de heer
Van den Dries, werd bij acclamatie herkozen.
Hierna werd het hoofdbestuur gemachtigd
aan te vragen de verlenging van de Kon. goed
keuring der Bondsstatuten.
Goedgekeurd werd de wijziging van art. 3
sub d der statuten, hetwelk nu zal luiden als
volgt: „het verkrijgen van behoorlijke ar
beidsvoorwaarden voor de leden, o.a. door het
afsluiten van collectieve arbeidsovereenkom
sten."
De uitkeeringsbedragen uit het Tuberculose-
fonds werden eveneens volgens het hoofdbe
stuursvoorstel vastgesteld.
Hierna hield de bondsadviseur, dr. Hegge,
een rede over „het sociale Koningschap van
Christus," waarna de heer Serrarens, secreta
ris-generaal van het I. C. V. een inleiding hield
over de moderne ontwikkeling van het bedrijfs
leven.
In den namiddag maakten de congressisten
een uitstapje naar Berg en Dal en des avonds
was er reünie in Germania.
UIT HET SCHILDERSBEDRIJF
Staking te Zutphen
De schildersgezellen te Zutphen zijn Maandag
in staking gegaan. Geëischt wordt een uurloon
van 58 cent (d.i. een verhooging van 6 cent) en
plaatsing in de derde klasse.
Bij één patroon, die den eiseh inwilligde werd
gewerkt. De staking omvat ruim 40 man.
VERDRONKEN.
Te Rietveld bij Woerden is het 3-jarig zoontje
Van den heer Klein te water geraakt en ver
dronken.
vijfde lid aan deze commissie zal toevoegen,
zoo mogelijk uit de ter vergadering gebleken
oppositie.
Hierop werd de vergadering verdaagd, totdat
de commissie haar voorstellen zal uitgewerkt
hebben.
STATISTIEK OVER HET JAAR 1927
Daling der bevolking iu de strafgestichten
Uit het oogpunt van voorbereiding van vei'*
betering en moderniseering van ons strafstel*
sel is 1927 een zeer belangrijk jaar geweest,
Immers dit jaar lieeft gebracht ten eerste het
Verslag van het Centraal College voor de Re*
elasseering betreffende herziening van het
strafstelsel en ten tweede de intusschen reeds
door de Tweede en Eerste Kamer aangenomen
wetsontwerpen betreffende wijziging in straf
stelsels en tenuitvoerlegging der gevangenis*
straf. Een en ander wordt beschreven in de zoo
juist verschenen Gevangenisstatistiek over
1927, bewerkt door het Centraal Bmream voor
de Statistiek.
Wat de bevolking in de strafgestichten be*
treft, is er uit de statistiek van 1920 af een
onafgebroken teruggang van het totaal aan
tal personen, dat in de gezamenlijke gestichten
verblijf hield, op te merken. Op 31 Deoember
1919 bdroeg bet aantal personen in de gestich
ten 7467, op denzolfden datum van 1927 4613
(1926 4840). Ook de totale bevolking in den
loop van het jaar 1927 in de strafgestichten
aanwezig geweest is, vergeleken bij 1926, ge
daald van 26S86 tot 25C85.
In de Rijkswerkinrichting te Veenhuizen
werd wederom gevangenisstraf geexecuteei'd
in de zoogenaamde openluchtgevangenis. In
1927 zijn daar 235 gevangenen aanwezig ge
weest, een betrekkelijk klein contingent, alS
men dit cijfer vergelijkt met het aantal iu '1®
gewone strafgevangenissen verblijvenden, n.l<
6444. Volgens het verslag van de Rijkswerkin
richting te Veenhuizen bleef het systeem de?
openluchtgevangenis (ondergaan van gevange
nisstraf in gemeenschap) uitstekend voldoen.
In da paragraaf- Onderwijs is een en ander
meegedeeld omtrent het geven van klassikaal
onderwijs in de strafgevangenis te Rotterdam
en te Amsterdam. Dit onderwijs voldeed goed
en leek aanbevelenswaardig.
Toepassing der voorwaardelijke invrijheid
stelling had in 1927 in ruimer mate plaats dan
in 1926. Ten aanzien van 18 pCt. (1929 15.5 pCt.),
van degenen, omtrent wie een beslissing ge*
nomen werd, kwam vast te staan, dat een
vervroegde terugkeer in de maatschappij k°fl
worden toegestaan. Van het totaal voorwaarde
lijk in vrijheid gestelden, wier proeftijd in
1927 eindigde, had ten aanzien van 16.4 pCt.
herroeping plaats tegen 18 pCt. in 1926.
DE OPVOERING VAN HASE&CLEVERS li
STUK AFGEWIMPELD?
De directeur van 't Centr. Theater te A'dam (la
heer D. Sluizer, deelt ons mede, dat de door de
V. V. V. C. buiten zijn voorkennis aangekon
digde voorstelling in besloten kring van „Hu
welijken worden in den Hemel gesloten", niet
doorgaat.
Het Heyennans-ensemble, onder directie van
Willem van der Veer, zal van 1 Juli a.s. fff ln
het Centraal Theater een aantal voorstellingen
geven van „De medailles van de oude VrouW
van James Barrie, waarin Esther de Boervan
Rijk de hoofdrol vervult.
BELANGRIJKE ONTDEKKING VOOR D®
GENEESKUNDE?
Naar het „Achtuhr-abendblatt" bericht, wordt
er te Hamburg veel gesproken over een
medische ontdekking.
Het moet den directeur van het Hamburg"
sche universiteits-instituut voor tuberculose-
onderzoek, prof. dr. Muck, gelukt zijn, een
methode te vinden, waardoor de ontgitting
van morfine en andere plantengiften mogelijk
is, zonder dat deze echter hun voor de genees
kunde nuttige werkingen verliezen.
t
INVOERRECHT OP VLEESCH.
De Minister van Financiën brengt ter kenni8
van belanghebbenden, dat de Commissie van
deskundigen voor de samenstelling van de pril3"
courant ter berekening van het invoerrecht 0'
versch of gekoeld vleesch in hare vergadering
van 24 dezer bedoelde prijscourant heeft vastge
steld als volgt: Rund- en kalfsvleesch, verse#
of gekoeld, 100 K.G. 90, Paardenvleesch, versch
of gekoeld 100 K.G. 50.
Gedurende de mand Juli 1929 zal mitsdien be
invoerrecht voor de hierboven bedoelde vleesch-
soorten bedragen 10 percent van de hiervóór
vermelde waarden.
"RIJ NAAR HST ENGELSCH
VAN
E. P. ISPHILL
3it)
Hoor eens even, zei hij heesch, nu heb ik
er vrijwel genoeg va.n. Je kunt naar den duivel
lcopen, jij, en miss Thorpe-Hatton ook. Ik
wil niet hebben, dat iemand zich met mijn
pa.-i iculiere aangelegenheden bemoeit. Kom,
Letty.
Maar Macheson liet zich niet uit het veld
slaan. Hij bleef naast het meisje staan.
Letty, zei hij, een paar- uur geleden bood
Miss Thorpe-IIatton hier Stephen gurd aan,
dat ze jou een huwelijksgeschenk van duizend
pond zou geven, als hij beloven wilde, dat hij je
terug zou brengen als zjjn vrouw. En hij
weigerde. Hij heeft niet de minste bedoeling,
om je tot vrouw te nemen, en houdt je ge
woon voor den gek. Het spijt me, dat ik het
zoo open moet zeggen, maar we hebben uiet
veel tijd, om er omheen te draaien. Ik verzoek
je, om met me mee te gaan naar Kerkeley
Square. Mrs. Brown zal daar voor je zorgen.
Zij wendde zich zielig tot den jongeman.
Stephen, zëi ze, zeg Mr. Macheson, dat
hij zich vergist! Je wilt me toch wel tot vrouw
bebben, Is 't niet?
Zeker, antwoordde hij. Tenminste, dat heb
lk altijd gewild. Wat Ik doen zal, als iedereen
me begint te treiteren, weet ik zelf niet. Jullie
allemaal laten stdenk Ik, en naar de
koloniën gaan.
Dat meen je toch niet, Stephen, smeekte
ze.
Hij lachte ruw.
Weet je wat, zei hij hoonand, ga jij naar
Mrs. Brown, en blijf jij daar maar. En daar
is het mee uit. Ik wil me niet langer meer voor
den gek laten houden.
Zij deed aarzelend een stap nader, doch
Maeljeson leidde haar vastberaden naar een
gereedstaand rijtuig.
Zij gaat met mij mee, zeide hij. U weet,
waar u haar vinden kunt, als u met ernstige
bedoelingen komt.
Stephen sprong ln een cab, onder bet uiten
van een verwensching. Macheson legde zijn
band op Letty's arm.
Letty, zei hij op vasten toon, we zullen de
familie waar je nu bent, kennis geven, en dan
naar Berkeley Square rijden.
Zij bedekte haar gelaat met de handen maar
gehoorzaamde.
XXVI
Dien avond, en nog vele avonden daarna,
wijdde Macheson zich geheel aam zijn werk
in het East End. De bekoring daarvan sleepte
hem steeds verder mee. Hij wierp zich op zijn
taak met een energie, die hem menigmaal zijn
eigen leven deed vergeten, en vergetelheid zelfs
gemakkelijk maakte. Avond aan avond, kwamen
zij, die vermoeide, bleeke vrouwen, en sombere
neerslachtig uitziende mannen. Avond aan
avond smeekte en bezwoer hij hen; trachtte
bij hun met hartstochtelijken ernst aan te too-
nen, hoe zij het armzalig iets, dat zij leven
noemden, het best benutten konden. Langza
merhand begon de geweldige inspanning hem
aan te tasten. Hij werd magerder, er waren
kringen onder zijn oogen, en een vreemde, on
verklaarbare neerslachtigheid scheen zich van
hem meester te maken. Holderness kwam hem
op zekeren avond ophalen, en drong er op aan,
dat zij samen zouden dineeren.
Kijk eens hier, Victor, zei hij, ik heb een
appeltje miet je te schillen. Luister nu eens.
Zit daar nu niet reed. te staren, alsof je overal
spoken zag.
Machesou glimlachte zonder een zweem van
vroolijkbeid.
Maar die zie ik juist wel, antwoordde
hij. Het geweten van iedereen, die weet, moet
er door gepijnigd worden. Uitgehongerde man
nen en vrouwen, di'e haast geen vrouwen meer
zijn! Wat houdt hun handen van onze keel af,
Dick?
Hun gezond verstand, jij Idioot! ant
woordde Holderness opgewekt. Je ziet daar
den zelfkant dext maatschappij. Je kunt
ln dien vuilnishoop woelen, en trachten een
reinere atmosfeer te scheppen, maar je moet
verhoeden, dat je hart zou breken door het
zien van al die ellende, en jij zelf door té
groote krachtsinspanning ten onder zou gaan.
Een man kan alleen maar dcnen, wat hij kan.
Maar het moet gebeuren, dat werk in dien
„vuilnishoop", mompelde Macheson.
Zeer zeker, antwoordde Holderness, maar
wees voorzichtig, dat je jezelf daarmee niet
verliest. Macheson! Gevoeligheid is een mooi
ding, als men het namelijk onder bedwang
heeft.
Je noemt dat gevoeligheid, als men de
afgrijselijkheid van dien vuilnishoop beseft!
Kom vanavond eens mee, en zie hun dan in
het gelaat.
Dat héb ik gedaan, zei Holderness. Ik heb
dat allemaal doorgemaakt. Wat drommel, ver
geet je nu, dat ik dat blaadje uitgeef? Neen,
voelen móet je dat alles, maar laat het je
geestelijk evenwicht niet verstoren. Verkwist
de schatten niet, die je hun geven kunt.
Macheson verliet zijn vriend ln een gezonder
geestestoestand; Zijn woorden kwamjen hem
dien avond weer voor den geest, toen hij den
kleinen stroom menschen het kale, gepleisterde
gebouw, miet de rijen goedkoope rieten stoelen,
zag verlaten. Het was zoo waar! Toegeven aan
een gevoel van wanhoop, dat was eenvoudig
een wegzinken in geestelijke verslapping. Toch
had tvU, in zekeren zin, nog nooit zoo volledig
het erbarmelijk vruchtelooze van zijn taak
gevoeld. Hoe kon hij van plicht en beter leven
spreken tot menschen, wier ellende zelf, en
voortdurende zielsangst, zoo afschuwelijk en
schreeuwend waren, dat die plichten door do
meerderheid van het menschdom niet gekend
werden!
Een man werd na afloop in zijn kamer ge
laten, toen hij bezig was, zijn jas aan te trek
ken. Met een gevoel van verlichting, bijna
zag Macheson, dat hij althans geen erbarmelijk
verhaal te doen had. Het was een kleine, nette
man, goed gekleed, en hij sprak met een licht
Amerikaansch accent.
Mr. Macheson, zeide hij, ik neem de vrij
heid, om me voor te stellen Mijn naam is PeteT
Drayton. Mij-n beroep doet er niet toe. Dat zou
u niet kunnen schelen,
Macheson knikte.
Wat kan ik voor u doen? vroeg hij, eenigs-
zins nieuwsgierig.
Nu, ik heb heel veel belang gesteld in de
dingen, die li tegen de menschen gezegd hebt,
zei Mr. Drayton- Maar het kwam me voor,
dat u aan den verkeerden kant begonnen bent.
Dat is de reden, waarom ik hier ben. U zegt
net de dingen, die u zeggen moet, en u hebt er
slag van, om ze zóó te zeggen, dat de menschen
er wel naar luisteTe-n moeten, maar u zegt ze
tegen de verkeerden.
Ik begrijp u niet, was Macheson gedwon
gen te bekennen.
Nu, ik geloof, dat het eenvoudig genoeg
is, antwoordde Draytcm. Deze menschen hier
hebben niet noodig, dat u hun, om zoo te
zeggen, hun eigen ellende te slikken geel"
ook al tracht u hun aan te geven, hoe ze
moeten dragen. Het zijn juist de partijtjes, d
voor dat alles verantwordelijk zijn, die u 1
de eerste plaats eens onderbanden m<>e3
nemen. Begrijpt u, wat ik bedoel?
Ik geloof he't wel, zei Macheson. Maar
o0
Kijk eens hier, viel Drayton hem in
rede. U bent een man met gezond verstand, e
u weet, dat het leven min of meer een stra
van erop of eronder is. Zij, die eronder Z,J
leven hier in White Chapel (als u het „lcVt:®{
noemen kunt) en die „erop" zijn, zitten in 1
West End. Het is een onbarmhartig ge-dot J
die strijd,maar hij is er. Wie denkt u nu, dat 11
mieest een lesje noodig hebben, van de tw
deze menschen, of de menschen, die aanspTa'^_
lijk voor hen zijn? U kent ro*"t uw werk
nen in Whitechapel. Het zou logischer gewe3
zijn, als u begonnen was in het West End-
Macheson lachte.
Ze zouden niet naar me luisteren, v
klaarde hij. ,^e
Daar zou ik wel voor zorgen, antwoo'
Drayton snel. Dat is mijn za-k. Ik zou wil
dat u een reeks vanwt 1, laten we
„lezingen" noemen, ln het West End
kunt zeggen, wat u wilt. U kunt er op los 3a
zoo fel als u maar wenscht. Ik zal u lede*
keer een volle zaal waarborgen.
Ik stel geen belang in die menschen
Macheson. Waarom zou Ik voor hen le
gaan houden. Mijn sympathieën liggen
maal hier.
(Wordt vcrvolD
.119
