FEUILLETON
DE IDEALIST
ZATERDAG 6 JUL! 1929
TWEEDE BLAD
PAGINA 2
DE TERREUR TE AMSTERDAM
OM DE EER DER PARTIJ
DE AANSLAG OP EEN
VELDWACHTER
LIEBERMANN TOT DRIE JAAR
VEROORDEELD
ViSSCHERIJ
RADIONIEUWS
MOLESTATIE VAN KATHOLIEKE
ARBEIDERS
Wanneer zal er een einde aan komen?
De Katholieke steenzetters, die nu al sinds
maanden en maanden door de communisti
sche E. M. O. S.-menschen worden vervolgd
en op een afschuwelijke manier gemolesteerd,
zijn gisterenmorgen in de Van Reigersbergen-
straat opnieuw lastig gevallen door de commu
nisten. De laatsten kwamen in zoo grooten ge
tale opzetten, dat de politie, om de Katholieke
arbeiders te beschermen tegen mishandelin
gen, een charge moest uitvoeren. Het bleek
toen echter dat eenige leden van de E. M. O. S.
in het bezit waren van een bewijs, afgegeven
door den commissaris van politie van het bu
reau Lauriergracht, dat zij zich daar mochten
ophouden.
„De Tijd" wendde zich naar aanleiding hier
van tot den betreffenden commissaris van po
litie, die mededeelde, dat aan een drietal be
stuursleden van E. M. O. S. een bewijs als bo
venbedoeld is uitgereikt met de bedoeling om
molestatie te voorkomen.
Deze drie E. M. O. S.-leiders mogen zich ter
plaatse n.l. ophouden om de E. M. O. S.-men
schen tot kalmte aan te manen en te trachten
molestatie te voorkomen. Onder deze uitdruk
kelijke voorwaarden zijn de bewijzen uitge
reikt. Wanneer mocht blijken, dat hiervan op
eenïgerlei wijze misbruik zou worden gemaakt
of het tegenovergestelde het geval zou zijn,
dan zullen de vergunningen onmiddellijk wor
den ingetrokken.
In hoeverre hiervan in het gesignaleerde ge
val sprake is, wordt onderzocht.
Wij vragen ons af, wanneer deze ergerlijke
terreur een einde zal nemen. Het wordt nu
toch wel hoog tijd.
Hoe Roomsch Stompwijk aan roodc
stemmen kwam
Men schrijft ons:
De parochie Stompwijk heeft binnen hare
grenzen slechts weinig niet-katholieken. Bij de
stemming van 3 Juli waren van de 628 geldige
stemmen er 682 op de Katholieke lijst uitge
bracht. Echter waren hij die 46 andere stem
men ook 5 aan de socialistische lijst gegeven,
terwijl er van de ongeldige stemmen er ook
nog 1 aan die lijst behoorde; in het geheel dus
6 S. D. A. P.'sche stemmen in het Roomsche
Stompwijk. Hoe is dat mogelijk Luister. Zes
erkende S. D. A.P.er3 uit Leidschendam had
den verlof gevraagd, om in Stompwijk te mo
gen stemmen, zonder dat daartoe eenige reden
van arbeid, handel of wat dan ook aanwezig
was. Alleen dus voor de eer van de Partij. En
zie, zes stemmen kreeg deze in Stompwijk,
Er is dus een bres geschoten in den Room-
schen burcht De gangmakers zijn er De
eer der partij is gered
RUSTHUIZEN EN RUSTKUREN.
Een krachtige actie
Reeds vroeger is in de R.K. dagbladpers en
in de R.K. periodieken (R.K. artsenblad, ver
pleegstersorgaan, enz.) «r op gewezen, dat er
telkens patiënten uitgezonden door Raden van
Arbeid, ot neutrale vereeniglngen, In neutrale
rusthuizen terechtkomen.
Door het bestuur van bedoelde vereeniging is
nu nogmaals eene krachtige actie op touw ge
zet om alle Katholieke rustzoekende vrouwen
en meisjes er op attent te maken, dat de pa
tiënten der Raden van Arbeid en der overige
neutrale vereeniglngen, wel degelijk het rec-ht
hebben, om bi] eventuecle uitzending te eischen,
dat ze naar eene R.K. Instelling Wiuschen te
worden uitgezonden. Als Katholieke rusthui-
zon staan hij de Raden van Arbeid en de Rijks
verzekeringsbank bekend o.a.: het „de Sonna-
villa Rusthuis" te Hees bij Nijmegen, „Maria
•cuitimlvix" te Venlo, „St. Jozefheilbron" te
Heeilcn.
DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN
Vader van elf kinderen gedood
Te Vriezenveen is Donderdag tijdens een niet
hevig onweer de 49-jarige veenarbeider Joh.
Wiwits die schuilde achter een turfhoop door
den bliksem getroffen en gedood. De overledene
was vader van elf kinderen.
Tegen den verdachte anderhalf jaar
gevangenisstraf geëischt
Voor de arrondissementsrechtbank te Breda
stond terecht de 37-jarige arbeider A. B. uit
Oud-Gastel, wegens plegen van een aanslag op
den brigadier-titulair der Rijksveldwacht M.
Leyten te Zegge (Noordbrabant).
Genoemde rijksveldwachter bevond zich op
20 Mei van dit jaar des avonds omstreeks half
elf op surveillance in Zegge.
Hij ontmoette toen twee personen, die met
hun gezicht van hem stonden afgewend, zco-
dat hij ze niet herkende.
Toen de veldwachter hen gepasseerd was,
voelde hij plotseling achter in den nek een
hevigen steek. Ofschoon hij veel pijn had en
hevig bloedde, draaide hij zich onmiddellijk
om en zag de twee personen ijlings wegvluch
ten. Hevig bloedend achtervolgde Leyten de
twee laffe kerels, loste eenige revolverschoten
op hen, doch kon hen niet meer achterhalen. De
politieman moest zich onder geneeskundige
behandeling stellen. Het bleek, dat de kraag
van den mantel en van de stijve uniformjas
geheel was doorgesneden en dat in den nek,
nabij het rechteroor een wonde was toegebracht
15 c.M. lang en 1 c.M. diep.
Leyten moest gedurende 16 dagen in het zie
kenhuis worden verpleegd.
De opperwachtmeester der Kon, marechaus-
sées Hermans, te Oudenbosch, stelde een uit
gebreid onderzoek in, dat leidde tot de arresta
tie van. den arbeider A. B. uit Oud-Gastel. De
tweede persoon was geweest diens neef J. B.
Vast kwam te staan, dat A. B. den steek had
toegebracht. Vermoed wordt, dat de neef, die
eenige malen door Leyten is bekeurd, de aan
stoker van dezen laffen aanslag is geweest, aan
gezien de verdachte nimmer iets met den rijks
veldwachter gehad heeft.
A. B. bekende ter tereehtszitting den steek te
hebben toegebracht. Hij ontkende echter even
als zijn neef, dat deze hem tot deze daad zou
hebben aangezet.
De officier van justitie mi'. Baron van Dams-
weerde, eischte tegen. A. B. een gevangenisstraf
vata 1 jaar en zes maanden.
DE VERDUISTERING DOOR EEN NOTARIS
IN INDIë
Wat thans nog aan het licht komt
SOERABAJA, 4 Juli. (ANETA). Het Soe-
rabayasch Handelsblad verneemt, dat geble
ken is, dat de Batavia'sche notaris R. V., die
nog steeds in preventieve hechtenis verkeert,
behalve het bedrag van drieduizend gulden,
dat hij verduisterd heeft ten nadeele van het
Bataviascbe Pasir Gambir-comité, waarvan hij
lid was, bovendien nog een tweede bedrag van
drieduizend gulden van bedoeld comité heeft
verduisterd. Notaris R. V. heeft dit onlangs
reeds erkend. Voorts ls gebleken, dat hij in
zijn qualiteit van comité-lid bij een reizend
vermakelijkheidsgezelschap, genaamd The Ma
nilla Show, reeds de gelden had geïnd, welke
hem door de directie van dat gezelschap vast
waren afgedragen als huur van plaatsruimte
voor de in 1930 te houden Pasir Gambir.
VORST IN HET PENGALENGANSCHE..
Aclangrqke schade.
BANDOENG, 4 Juli. (ANETA). Tengevolge
van het heerachen van een voor deze gewesten
buitengewoon lage temperatuur, zijn vele in
het Pengalengansche gelegen ondernemingen
door de vorst geteisterd. Er werden tempera
turen geregistreerd van vijf en meer graden
bénéden het vriespunt.
Op de kina-Onderneming Lodaja is zeer be
langrijke schade geleden.
BRANDEN
De groote boerderij van den heer R. te Zijpe
is tot den grond afgebrand.
Te Zegge is de woning van den arbeider D.
v. Z. afgebrand. De Inboedel werd gedeeltelijk
gered.
De woning van den heer A. Wouterse te
N. Roden is een prooi der vlammen geworden.
Alles was verzekerd.
Gisterenavond circa elf uur ontstond brand
in het houten gebouw aan de Huizumerstraat
te Leeuwarden, bewoond door den heer H. C.
Botenga. De brand ls vermoedelijk ontstaan,
doordat men een wasketel van het gasstel had
afgenomen en op den vloermat had gezet.
De keuken brandde geheel uit.
Het einde der Veendammer Hypotheekbank
affaire?
DE AMSTERDAMSCHE RECHTBANK
WIJST VONNIS
Gistermorgen heeft de vierde kamer van de
Amsterdamsche rechtbank (zooals wij gisteren
reeds in 't kort meldden) uitspraak gedaan
In het strafproces, dat gevoerd is tegen Salo
mon Liebermann.
De belangstelling was niet zoo bijster groot.
De president mr. Huysinga las het vonnis
der rechtbank voor.
In dit vonnis wordt allereerst melding ge
maakt van de verschillende overeenkomsten en
acten in Juni 1927.
Aangenomen wordt door de Rechtbank, dat
de activa van de Veendammer om niet of al
thans beneden de waarde zijn ontvreemd door
Möhring. De verdachte Liebermann heeft dit
misdrijf mogelijk gemaakt door misbruik te
maken van gezag.
De. Rechtbank neemt niet aan, dat Lieber
mann alléén op grond van een brief van Se-
deyn zou hebben aangenomen, dat er in de
Veendammer een overwaarde zat van vier mil-
lioen gulden.
De verdachte heeft gebruik willen maken
van den lagen beurskoers van de pandbrieven.
Zijn handeling benadeelde dus de pandbrief
houders.
Bovendien wist Liebermann, dat tegenover
alles, wat aan de Veendammer onttrokken
werd, geen of een zeer geringe tegenwaarde
stond.
Komende tct de latere transacties van Lie
bermann met Kok c.s. meent de rechtbank te
moeten aannemen, dat de verdachte ook deze
handelingen heeft gepleegd in het volle besef,
dat er geen tegenwaarde bestond voor de weg
genomen gelden en effecten.
Wat de transactie met Paardenkooper be
treft, de rechtbank neemt niet aan, dat Lie
bermann deze ooit voor ernstig heeft gehouden.
Paardenkooper bevond zich destijds in sur
séance voor betaling en bovendien Is het dui
delijk, dat een prijs van vijf millioen voor een
bank, waaruit al twee en een half millioen
zijn weggehaald, onmogelijk reëel kan zijn.
Door de bewezen verklaarde handelingen van
den verdachte zijn de pandbriefhouders ten
zeerste benadeeld, omdat daardoor vier mil
lioen gulden zijn onttrokken aan de activa
voor de Veendammer.
AI acht de rechtbank de primair ten laste
gelegde feiten bewezen, zij wü toch rekening
houden met hetgeen de verdediger mr. H. Gil-
tay Veth heeft gezegd omtrent de psychische
gesteldheid van Liebermann. Dit heeft dr.
Overbeek trouwens voor de rechtbank beves
tigd. De rechtbank ziet in Liebermann «en
mensch, die wel scherpzinnig is, als het aan
komt op allerlei detail», maar absoluut niet
in staat is het geheel te overzien. Toch neemt
de rechtbank aan, dat bij Liebermann van het
begin af aan de opzet heeft voorgezeten de
schuldeïschers van deVeendammer te bena-
deelen. Op listige wijze heeft hij zich bij de uit
voering van zijn plan bediend van lieden, die
de beteekenis van hun eigen daden niet kon
den overzien. Daartegenover staat weer, dat
Liebermann gedekt werd door het gezag van
allerlei rechtsgeleerden.
Dit alles overwegend, verklaarde de recht
bank Liebermann schuldig aan de primair ten
laste gelegde strafbare feiten en veroordeelt
hem deswege tot drie jaar gevangenisstraf.
De eisch van het O. M. was 3% jaar gevan
genisstraf met aftrek van preventieve hechte
nis.
FL.OBIS VOS
Naar het „Hbld." verneemt, zal de heer Vosi
in de Kamer aansluiting zoeken bij de Vrijz.
Dem., aan welke partij hij zich het nauwst ver
want voelt.
DE BAKSTEENINDUSTRIE
Gedurende het winterseizoen 1928-1929
ONGUNSTIGE INVLOED VAN DE VORST
Blijkens de Juni-aflevering van het Maand
schrift van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek had de langdurige vorst op den gang
van zaken in deze industrie uiteraard een ©n-
gunstigen invloed.
Volgens den Bond va'1 Nederl. Waalsteen-
fabrikanten kan globaal genomen wel gezegd
worden, dat ongeveer de helft der volwassen
seizoenarbeiders dezen winter werd aangehou
den, zoodat er met het vaste personeel teza
men pl.m. der volwassenen blijvend werk
zaam was, althans voor zoover de weersge
steldheid toeliet.. Het gedeelte liep intusschen,
als gewoonlijk, In de verschillende fabrieken
nog al uiteen.
De vele nachtvorsten waren oorzaak, dat
een niet gering aantal vormelingen! verloren
gingen en dat het steenmaken meermalen
werd onderbroken of tijdelijk stopgezet, met
werkloosheid als gevolg.
De vraag naar steen, zij het gedeeltelijk min
der bevredigend, werd over bet algemeen vrij
goed of voldoende genoemd. De over het ge
heel verbeterde positie van het bedrijf, waar
op voornamelijk in rapporten over Waal
steen gewezen werd, schreef men vooral
ook op rekening van het extra-rood-cont.ra ct.
De totale voorraad op X Mei j.I. In een grout
aantal (176) fabrieken werd door de nog af
te leveren hoeveelheid op afgesloten orders
met ruim 82 millioen overtroffen, al geldt deze
gunstige verhouding niet voor elk der steen
soorten op zich zelf.
De invoer welke door de vorst ditmaal
geen juist beeld geeft van de buitenlandsche
concurrentie was van onverglaasde metsel-
steenen en straatklinkers in Januari tot en
met April minder dan de helft van verleden
jaar in die periode, nJ. resp. 92.282. en 208.445
ton, waarvan resp.. 84.466 en 200.817 ton uit
België (gem. waarde per ton resp. 5.54 en
5.23). Intusschen gaf de maand Mei weder
hocsgere cijfers dan de overeenkomstige van
1928. De uitvoer van genoemde steensoorten
daalde van 42.251 ton in de eerste 4 maanden
van 1928 tot 32.570 in die van. 1929, voorname
lijk door sterken achteruitgang van dien naar
Duitsehland en ondanks toeneming van dien
naar België en Curasao c.a.
DE RIVIER'- EN BI N X EN VIS 3 CITE R IJ
IN MEI 1929.
De afdeeling Visscherijen van het Departe
ment van Binnenlandsehe Zaken, en Landbouw
deelt het volgende mede omtrent de rivier- en
de binnenvisscherij in Mei.
Zoowel in de rivieren als in de binnenwateren
kan- de visseherij vrij geregeld en zonder
noemenswaardige stoornis worden uitgeoefend;:
intusschen was dé koude weersgesteldheid voor
sommige takken van visseherij, inzonderheid rooi
de aalvïsscherij en de zoover de rivieren betreft,
ook voor de fintvisscherü niet bevorderlijk.
De opkomst van zalm was in de eerste week
van Mei weer wat ruimer dan de daaraan vooraf
gaande week, daarna nam de trek, geleidelijk
weer af om tegen het einde der maand bij Noorde
lijke en Oostelijke winden weer toe te nemen.
Evenals de voorgaande maand werd op de ver
schillende rivieren, vooral op de benedenrivieren,
en do Waal, druk met de zegens en drijfnetten
op zalm geviseht, en met uitzondering van de
Maas, den Neder Rijn en de Lek waren de vang
sten op enkele visscftejrüen na, die door omstan
digheden niet voldoende konden vangen of bij,
gebrek aan personeel niet geregeld, konden door-
visschen, over het algemeen niet onbevredigend.
In totaal werden aangevoerd 2479 zalmen met een
gewicht van 24.135 kg. en een opbrengst van
86.559" tegen 21203 zalmen tezamen wegende
.17.28-3' kg: met een opbrengst van 6 4.639 in
de overeenkomstig® maand van het vorige jaar..
De aanvoer van zeeforellen of z.g. schotjes
bedroeg 219 stuks tegen 174 stuks in Mei 1928.
De aanvoer van elft was onbeteekenend en nog
gering-er dan. Vö'rig Jar.
Door het koude weer werd aanvankelijk nog
weinig fint gevangen, doch in de laatste helft van
Mei begon de fint. geleidelijk op. te trekken en.
werden vooral op het HoUandsch Diep, de Nieuwe
Merwede, den Amer, de Bergsche Maas en op de
rivier de Waaf bevredigende tot ruime- vangsten,
gemaakt, zoowel met de zegen als met de drijf
netten en wat laatstgenoemde rivier betreft -ook
met iekruisnetten, daarentegen werd in tegen
stelling met voorgaande jaren op de Maas maar-
weinig fint gevangen,, ofschoon daar op een tien
tal plaatsen met de zegen, opzettelijk op fint werd
geviseht. Opmerkelijk is, dat de fint dit jaar
meer de Waal dan de Maas schijnt op te trekken.
De vangsten van aal met de verschillende aal-
vlschtuigen hadden in verband met de koude
weersgesteldheid op de ZuidhoHandeche beneden
rivieren en ook de overige rivieren nog weinig
te beteekenen.
Op de bovenrivieren was trouwens de water
stand doorgaans te laag voor deze visscberü en
in hoofdzaak hielden de visschers zich daar met
de zalm- en fintvisscherü bezig.
Op het benedengedeelte van den Gelderschen
IJssel werd met de spferingzegen nog een flinke
hoeveelheid spiering gevangen en ofschoon de
prijs niet bijzonder hoog was kon door de ruime
vangsten de visscherü nog Ioonend worden uit
geoefend Voor de spieringdrüfnetten s de
spiering te klein van stnfc, zoadat daarmede-
maar matige vangsten werden gemaakt
In de binnenwateren biteven de vangsten vaiv
aal met de aalfuiken en den aalreep over het ge
heel genomen nog schraal, aangezien de nachten,
veelal nog te koud. waren voor deze visseherij.
Ook op de z.g. voornrilten werd met de fuiken
maar weinig aal gevangen. Daarentegen kon
met de dobbers in verschillende wateren reeds
ioonend aal worden gevangen.
Voor het paaien van de visch was het weer
in Mei over het algemeen nog te koud; alleen
tegen het einde der maand werd bil milder weeg
in verschillende streken het paaien van witvisch,
soorten en hier en daar ook van karper waars
genomen.
In den stand der visehprijzen kwam weinig
of geen verandering. Voor aal en paBng wer
den flinke prijzen, besteed.
ZONDAG 7 JULI.
Huizen (336.3 M„ na 6 uur 1852 M.) B
8.309.30 morgenwijding (K.R.O.)9.50 Profi
uitzending; 12.301.30 K.R.O.-Trio; 1.30J
lezing over De Ned. R.K. K.erkmuziekschool
22.30 K.R.O., lezing over; De figuur van Sigrid
Undset; 2.455 K.R.O., uitzending van de plecht
tigheid te St. Wiïlebrord ter eere van O. L. Vr«
van Lom-des voor de zieken, harmonie en koor;
5.50 Prot. uitzending; 7.30—S K.R.O., lezing ©ver)
Het Boek Job.; 8.018.10 Iv.it.O., praatje door
den voorzitter der ICR.O.; 8.108.20 K.R.O.,
intenties van het Apostolaat des Geheds; 8.20—
10.45 K.R.O., Grkest m. m. v. solisten; 10.45
K.R.O., epiloog; 9.30 persber.
Hilversum (1071 M.): 1212.30
A.V.R.O., lezing door J. Bruna over: Suriname)
12.30—2 A.V.R.O.-Kwintet; 23 A.V.JhO.-too-
neelhalfuutrje, James Yoland interviewt Fritz
Hirsch; 2.303.30 mandoline-orkest „Cott
Amore", Bram v. d. Stap (bariton) 3.305 Om
roeporkest; 8.AV.R.O.-tijdsein, pers- en sport-,
ber.; 8.5 aansl. v. d. Kurhaus te Scheveningen,
solisten-concert, Het Residentie-Orkest; na af
loop gramofaonmuziek: 12.sluiting.
Daventry (1554 M.3.50 militair orkest,
Olive Groves (sopraan), Erie Marshall (bariton)
5.50 Engelsche welsprekendheid, een preek uit
het jaar 1852; 6.056.35 Bach'a Kerk-cantaté
No. 9, orkest, koor en solisten; 9.05 liefdadig-
heidsoproep; 9.10 nieuwsber.9.25 concert, sym-
phonie-orkest, Cornelis Bronsgeest (bariton) f
10.50 epiloog.
P a r ij s Radio-Paris"), 1744 M.): 12.20
Katll. morgenwijding;' 1.05, 4.50 en 6.50 gramo-
foonmuziek; 8.05 poppenkast; 8.50 concert,
orkest en solisten.
Langenberg (473 M.) 7.508.50 orkestjl
9.2510.20 Kath. morgenwijding; 11.501.20
kamermuziek, strükkwartet, mannenkoor er)
solisten; 1.202.50 orkest, solisten; 4.506.2Ö.
tuin-concert, orkest en vocaal kwartet; 8.20
„Das verwunschene Schloss", operette in 5 be
drijven van Millöcker;. daarna tot 12.20 dans
muziek.
Z e e s e n. (1649 Mi)7.20 concert uit Ham
burg; 10.2011.50 lezingen; 12.20—2.20 orkestjl
2.20 lezing; 2.50 solisten; 3.50 kinderurtje; 4.20
5.50 zang en declamatie, orkest; 6.508.20
lezingen; 8.50 orkest; daarna, tot 12.50 dans
muziek.
H a m b u r g (372 M.)7.25 ochtendgroet en'
orkest; 12.50 orkest; 2.20" kinderzangTrurtje; 9.20
kamermuziek; 4,20 mandoline-concert; 5.50
orkest; 6.20 koor; 8.20 Blankenese (Ein Abend
an der Strasse zum Weltmeer); 11.05 orkest.
Brussel (512 M.5.20 dansmuziek; 6.5Q
gramofooninuziek8.35 orkest, solisten; 9.20
orkest.
MAANDAG 8 JULI.
Huizen (336-3, M., na 6 uur 1852 M.)
1111J.0 Prot. uitzending; 12.101.45 orgel
concert; 4—5 Prot uitzending;. 56.30 gramo-
foonmuziek; 007 litteraire lezing; 77.30
declamatie; T.30 feestvergadoring 20-jarig be
staan van het Gltr. Nat Vakverbond, uit Tivoii,
"Utrecht Sprekers, declamatie, sextet en vocaal
Icrvartet. Net afloop persiberv
Hilversum (1071 M.)12.15—2 a.v.r.o -
Kwintet'; 22.30 lezing door H. Groeneveld over
Ver. Pers. Rijkswaterstaat; 2.3Q4 aansl v. h.
Rembrandt-Theater te Amsterdam; 56 kinder-
uurtje; 6.01—7.15 AV.R.O.-KwimetS.B'-
concert door leerlingen van het Amsterd. Ly
ceum; 911 Omroeporkest m. m. v. Kees Pruis;
10.persber.; 11.dansmuziek; 13.sluiting
Daventry (1554 M.)r 13.05 lezing; 11.20
gramoföonmuzlek; 12.20 balladen, Kathleen Bei-
don. (sopraan), Richard Ford (bariton); 12.50
orgelconcert;, L2Q2.20 orkest; 4.20 dansmuziek)
4.35 orkest; 6.35 kinderunrtje; 6.20 Jeaimg; 6.5#
lezing 7.05 piano-recitalTJOr lering; 7.25 muzi
kaal intermezzo; 7.45 Fransche les; Ï.05 eon-
cert, orkest, Mabel Cbrran (alt), Victor OI«f
(viool); 8,45 Vaudeville; 9.35 toespraken door
edii Prins van Wales, Chamberlain e. a.; 10225
orkest, Winifred Lawson (sopraan), Robert
Chignell (bariton); 11.20 dansmuziek; 12.20—
12.35 beelduitzending.
Parüs („Radio-Paris", 1744 M.): 12.50
gramofoanmuzlek; 1.25 vervolg van 12.50; 4.01
en 6.55 gramofoonmuziefc; 8.35 concert m. m. V.
solisten.
Langenberg (473 M.)7.50-3.50 orkest;'
12.30 gramofoonmuziek; 1.2,52.50 orkest, so
list; 5.556.50 orkestconcert, solisten; 8.209.15
orkest; 9.20 concert, solisten. mannenkoor;'
daarna tot 12.20 dansmuziek.
Z e e s e n (1649 M.)8.1012.45 lezingen)
13501.15 gramofoonmuziek; 122158.15 lezin
gen; 8.20 Orkest; 9.05 declamatie; 9.35 viool
recital daarna tot 12.50 dansmuziek.
Hamburg (372 M,)5.20 orkest; 0.20
vnw'iik allerlei:' 8.20 orkest, solisten; 10.35
orkest.
B r u s e 1 (512 M.)5.20 concert; 6.50 gra
mofoonmuziek: 8.35 solisten: 9.20 orkest
VRIJ NAAR HET ENGELSCH
VAN
E. P. ISPHILL
47)
Het was ec-n «ogenblik stil. Door de palmen,
kwam het zachte klagen van een viool, het ge
kras van oen piano, en <ie heldere, zachte klan
ken vaa iemand, die zong. Wilbelmina voelde,
cat haar oogen zich vulden met tranen. Zij was
overspannen, en zij las nieuwe dingen, dingen,
die haar vreemd waren, op het uitgeteerde, niet
rimpels doorgroefde gelaat van den man, die
zich naar haar toe boog.
Wilhelmina, zei hij zachtjes, het leven,
ons leven, doet zijn best, om alle ontroering te
onderdrukken. Men voelt zich liet best met een
pols, die vergeten heeft, hoe hij sneller moet
kloppen, en een hart, dat klopt naar den wil
van zijn meester. Maar ook de meest verharden
onder ons komen somtijds In droefenis. Ik
vrees, dat ikin zeer groote droefenis ge
komen ben.
Het spijt me zoo, zei ze bedaard.
Hij ging achteruit, en zijn gelaat werd als
marmer.
Je bedoelt, dat het geen zin beeft? vroeg
hij heesch.
Zij keek hem aan, en hij drong niet aan op
woorden. r
Is hetde „preeker"? vroeg hij.
Haar hoofd zonk wat lager, maar nóg ant
woordde zij niet Gilbert Deyes richtte zich recht
op. Hij herinnerde zich de sigaret, die tusschen
zijn vingers was uitgegaan, en stak die weer
zorgvuldig aan.
Ik sta nu, ze hij, terwijl hij een wolkje
blauwe rook in het hart van een gele roos blies,
voor een ietwat afgezaagd, maar nog altijd be
langwekkend vraagstuk. Geef ik genoeg om jou,
of te weinig?of te veel? om je vriend te
blijven, als mijn hulp hoogstwaarschijnlijk ten
gevolge zal hebben, dat lk Je voor altijd verlies.
Het ls geen vraagstuk, om zich in allorijl van
af te maken, vind ik.
Het is niet nnodig, om haast te maken,
antwoordde zij. Ik ken je, Gilbert, lk ken je
beter dam je jezelf kent. Ik weet heel zeker,
dat je mra helpen zult,als je kunt.
Hij lachte bitter.
Je bent heel wat zekerder van me, dan ik
van mezelf bin, antwoordde hij. Waarom zou
Ik Je opgeven voor een jongen, die nog niet eens
de eerste les van het leven geleerd heeft?
Wat is die les? vroeg ze. Het staat me
niet voor oogen, of ik zelf geslaagd ben.
Je kunt het geschreven zien staan boven
de deuren, als je door de poort binnengaat,
antwoordde hij. „Laat varem alle geestdrift, gij,
die hier binnentreedt". De paden des levens zijn
overbezaaid met de lijken van hen, die niet be
grijpen willen. Denk je, dat deze jongen beter
«lagen zal, dan de resit met al zijn praten en
lezingen houden en werken in het East End?
Het is zuivere brutaliteit. De mensch, het indi-
vidue, is slechts een pion in het schaakspel des
levens. Waarom zou hij zich verheelden, dat hij
de dingen, die bestaan, veranderen kan?
Ook het streven, om ze te veranderen, kan
bijdragen tot verbetering, zei ze.
Een gemeenplaats, verklaarde hij, en
hopeloos?
Zij richtte haar oogen tot hem op.
In leder geval geef ik om hem, zei ze
zachtjes.
Hij maakte een diepe buiging.
Onbegrijpelijk, mompelde hij. Neem dan
uw vrijheid, en trouw dien jongeman, als u dat
moet. Maar ik waarschuw u, dat u diep ramp
zalig zult zijn. Appels en groene vijgen groeien
niet aan denzo! fden boom.
Hij haalde een envelop uit zijn zak, en reikte
haar die.
Jean le Roi, zeide hij, de stiefzoon van
Thomas Johnson, heter gezegd Thomas Lan-
guerois, heet met zijn werkelijke naam Jean
Tuirier. Alle overeenkomsten, geteekeud door
Jean (al of geen hertog) van Languerols, zijn
van nul en geener waarde. In die envelop zul je
het bewijs van den burgerlijken stand vinden.
Ik heb een jaar noodtg gehad, om dat uit te
vinden... een verloren jaar! Bah! jullie vrou
wen zijn allemaal teleurstellingen. We zullen
een partijtje bridge gaan spelen.
Lady Peggy staarde Wilhelmina aan, toen
zij enkele minuten later de zitkamer binnen
kwamen.
Wat ter wereld heb je met haar gedaan,
Gilbert? riep ze uit. Ze Is totaal veranderd!
Haar het hof gemaakt! antwoordde Deyes.
Lady Peggy Iadhte.
Als ik je geloofde, zei ze, zou ik dit par
tijtje onmiddellijk opgeven, en ook met je mee
gaan naar den wintertuin. Kom, leg mee een
kaartje, jij ook wilhelmina.
Doch Wilhelmina verontschuldigde zich. Zij
reed naar huls, met een zachten glimlach op
haar lippen, en dien doodelijken last van haar
weggenomen.
Het was eveneens een ronde tafel, waaraan
Macheson dien avond dineerde, maai' met een
heel ander gezelschap. Want het waren allen
mannen, die daar zaten, Mannen met ernstige
gezichten en peinzende oogen. Van de gratie
van avondtoilet en fijne conservatieve wisten ze
niets af. Het waren de vrienden uit Macheson's
studiejaren, de mannen, die onder elkander
gezworen hadden, dat zij, hoe zij ook door het
leven mochten gaan; het grootste deel van hun
leven zouden wijden aan hun mede-menschen.
Zij rookten pijpen, en een groote pot tabak
stond op de tafel. Enkelen van hen name® wijn,
dodh. Macheson en Holderness dronken whisky.
Holderness, de oudste, was het gewoonlijk, die
hun absoluut niet vormelijk gesprek Inleidde.
Mijn werk is al dien tijd erg gemakkelijk
geweest, merkte hij op, terwijl hij voorover
iieumdie. Er waren een menigte bladen en tijd
schriften, die zich voor ons werk interesseer
den, maar uit den aard der zaak hebben zij er
niet het volle licht op doen vallen.Daarom heb
ik een eigen blad opgericht. Macheson vond het
geld, natuurlijk en lk bedruip mezelf nu.
Ik weet niet, of het wat goeds uitricht. In ieder
geval is het een poging Ik heb van je
kolonie gehoord, Franklin. Ik zal er gauw een
artikel over moeten hebben.
Een lange magere jongeman nam zijn pijp
uit zijn mond.
Je zult het hebben, zoo gauw als ik er tijd
voor kan vinden, antwoordde hij. We marchee-
ren flink, maar dat is waarachtig maar voor
een heel klein deel aan mij te danken. Het was
Macheson's geld, en Macheson's Idee. We hebben
nu een heele dorp, in de huurt van Llandirog,
en de heele bevolking konut uit de gevangenis
sen. Macheson en ik waren gewoon, om zelf
naar .de rechtszaal te gaan, en alle zaken aan
te hooren, en dan onze eigen gevolgtrekkingen
te maken omtrent de gevangenen. Als we dach
ten, dat er eenige hoop voor hen was, maakten
we daarvan een a»nteekening, gingen naar hen
toe, als ze eruit kwamen, en boden hun werk
aan, op proef, in ons dorp. We moeten het nu
aan vertrouwde personen overlaten; ik lieh
geen. tijd om altoos in Londen te zijn. We heb
ben twee wolfabrieken, een houtzagerij, en éen
bakkerij, behalve dan nog al de winkels en
bijna duizend hectare welbebouwd land. In het
eerst waren de mensch en in de huurt verschrik
kelijk schuw van ons, maar dat is nu allemaal
voorbij. Wel, we hebben in ons dorp minder
last met de politie, dan mijlen in het rond. Rn
we bedruipen ons oolf.
Je hebt het allemachtig goed voor elkaar
gebracht, Franklin, verklaarde Macheson. Ik
west heel goed, wat een moeilijken tijd je
in het begin hebt meegemaakt, 't Was bergop
werken, hé?
Daarom is het juist zoo'n verlichting, als
Je er eenmaal doorheen bent, zei Franklin, zijn
pijp weer aanstekend. Ik zou liever aiet zeggen,
hoeveel ik van Macheson op moest nemen, vóór
we den hoek om waren. Maar ik ben blij, dat
ik kan zeggen, dat we nu een stuk terug betaald
hebben. Vertel ons eens van jouw werk, Hol-
royd. Ze neggen, dat het succes heeft in som
mige van de groote steden.
Het is eenvoudig genoeg, antwoordde
Holroyd gimlachend. Het was niet anders dan
de toepassing van het gezond verstand op de
regels der liefdadigheid. Bijna iedbreen is
liefdadig bij instinct, het is alleen zoo moeilijk
soms, voor iemand, die het druk heeft, om
precies to weten, wanneer hij geven moet. Ik
begon in een van de groote steden, en zocht
welgestelde families uit den middenstand op.
Ik wilde probeeren, ben er ttx te brengen om,
inplaats van ehèques te schrijven voor allerlei
Instellingen, en mc e dingen te maken voor
bazars, persoonlijk belang te sttilen in een gvzin
van ongeveer deaellJe grootte als hun eigen
gezin, dat in moeilijke omstandigheden ver
keerde. Als zij dat beloofden, v.as alles, wat ik
fce doen had, dat arme gezin te vinden, en ben
hij elkaar te brengen en het was verbazend,
hoeveel de een voor den ander doen kon, zonder
overmatige inspanning.
(Wordt vervolgd), j
