FEUILLETON
PASTOOR PLASSART.
Wo-DAG 7 AUGUSTUS 1929
RADIONIEUWS
VERGUNNING VOOR ZEND
AMATEUR.
SPORT EN SPEL
HET SCHAAKTORNOOl TE
KARLSBAD.
P- S. V. NAAR POLEN,
LUCHTVAART
DE VLUCHT VAN KAPITEIN
BENTLEY.
Doorzitten
Stukloopen p gif fjp
Zonnebrand
MARKTBERICHTEN
UITLOTINGEN
RIVIERTIJDINGEN.
j j EEN BEELDHOUWER BIJ GODS
GENADE.
- y f 4L l
DONDSRDAG, 8 -Augusta:.
Hilversum (298 M. na 6 uur 1071 M.) 11—
11.3-0 Pro.t uitzending; 12.30—1.-45 concert. Instru
mentale solisten; 56.30 trio; 6.30—7 muzikale
causerie: Jeug-dklanken voor harmonium 77
.orgelconcert en zang; S.Prat. uitzending.
Huizen (1S75 M.) 12.15—12 Avro-kwintet;
2—2.30 gramofoonmuziek2.304 vroolijk mid
dagprogramma. Mary en Ernst Frey-Bernhards-
grütiter '(Zwitsersche volks- en jodelliederen) en
trio Hofmann; 4'5 orgelconcert door Ferd.
Kloek. Riek Brockmann (alt)5.307.15 Avro-
kwintet. The four Cantarinos, English songs;
7.157.45 vischverhalen i;or Frans Hulleman;
8.-018.15 gramofoonmuziek; 8.15 Ivurhaus Sche-
Veningen. Concert door de Kon. Mil. kapel. Na
afloop: persberichten. Daarna tot 12.gramo
foonmuziek.
Daventry (1554 M.) 11.20 gramofoonmu
ziek; 12.20 concert. E. Bryan (sopraan), W.
Evans (t#riton), M. Hamblett (piano); 1.20
2.2-0 orgelconcert; 4.0-5 "Voordracht; 4,20 Mil.
kapel; 5.35 kinderuurtje; 6.35 nieuwsberichten
6.50 marktber.7.05 sonates. W. S-mall (viool),
M. Cole (piano); 7.20 lezing; 7.50 concert. Mil.
kapel. L. Gowings (tenor), L. Hirsch (viool);
9.20 nieuwsberichten; 9.35 Actueele causerie;
9.50 nieuwsberichten; 9.55 „The Fountain of
Youth", komische opera. Muziek van A. Reynolds;
11.2512.20 dansmuziek.
Parijs (Radio-Paris 1725 M.) 12.50 gramo
foonmuziek; 4.05 klassiek uurtje; 6.55 gramofoon
muziek; 8.25 concert en tooneel. Radio-kwintet
en vocale solisten.
Langen berg (473 M.) 7.207.50 gramo
foonmuziek; 7.50<8.50 orkest; 10.3512.10 en
12.30 gramofoonmuziek; 1.252.50 orkest; 5.55
—6.50 Mandoline-orkest; 8.20 orkest. Intermezzo:
zang door B. Kaiser (bariton). Na afloop van het
concert tot 12.20 dansmuziek.
Ze es en (1635 M.) 6.10—11.05 lezingen; 12.20
1.15 gramofoonmuziek; 1.155.20 lezingen; 5.20
—630 concert; 6.20—8.15 lezingen; 830 „Die Ban-
d-i-ten", opera in 3 bedrijven. Muziek van Jacq.
Offenbach Daarna tot 12.50 dansmuziek.
Brussel (508 M.) 5.20 trio, zang; 6.50 gra
mofoonmuziek; 8.35 orkest.
Hamburg (372 M.) 5.20 orkest; 6.2-0 concert^
8.20 „Peter Pink", klucht in 3 bedrijven; 10.35
dansmuziek.
Bij ministerieele beschikking is een examen
commissie ingesteld voor het afnemen van het
examen ter verkrijging van een machtiging
voor dein aanleg en het gebruik van een
amateur radio-electrische zendinricbting of van
een verklaring van bevoegdheid voor het be
dienen van een zoodanige inrichting.
Tot leden van deze commissie zijn benoemd;
ir. C. H. de Vos, hoofdingenieur der Telegrafie
en Telefonie te 's Gravenliage, tevens voorzit
ter; G. Emmerik, electrotechnisch ambtenaal'
der Telegrafie en Telefonie te 's Gravenhage,
tevens voorzitter; P. de Groen, adjunct-refe
rendaris der P.T.T. te 's Gravenhage, tevens
plaatsvervangend ondervoorzitter; dr. S. B.
Elings te Groningen; J. J. Frederikse te Nij
megen A. J. van Gilse en ir. H. Leis te 's Gra
venhage; ir. W. M. Moorrees te Dordrecht; A.
O. L. Strijkers te Rotterdam; C. C. Verbeek,
adspirant electrotechnisch ambtenaar der Te
legrafie en Telefonie te Noordwijk en R. P.
Wirix te 's Gravenhage.
Bepaald is voorts, dat nevens den voorzitter
ondervoorzitter telkenmale zitting zullen
nemen tenminste twee en ten hoogste vier
Joden.
Op Maandag 5 Augustus j.I. heeft de commis
sie reeds vergaderd. Verschillende punten be
treffende het examen werden besproken. Be
sloten werd tegenover de candidaten een zeer
tegemoetkomende houding aan te nemen.
De examens zullen op Maandag 19 Augustus
a.s. te 's Gravenhage in het telegraafkantoor
aanvangen. Evenwel stelt de commissie zelf
voor, ook in andere plaatsen examen te hou
den, b.v. in het Noorden of Zuiden des lands,
indien daartoe aanleiding bestaat. Dit zal
hoofdzakelijk afhangen van het aantal uit die
streken ontvangen aanvragen.
Resultaten van de vierde rondo
Men schrijft ons uit Praag d.d, 4 dezer;
De partij van den dag was die tusschen Capa-
blanca en Bogoljubow. De vele belangstellenden
werden niet teleurgesteld. Capablanca behandel
de Bogoljubow's Oost-Indiër volgens de beste
voorschriften en kreeg een veelbelovende stel
ling. Reeds scheen het, of de doorbraak van het
centrum tot een snelle beslissing ten gunste van
den Cubaan zou leiden, toen Bogoljubow op het
goede oogenblik een tegenaanval op den konings
vleugel begon. De party nam een uiterst scherpe
wending; Bogoljubow's koning stond op mat,
maar een kwaliteitsoffer gaf hem remise door
eeuwig schaak.
Rubinstein bracht iets groots tot stand, zyn
tegenstander Mattison speelde de Rc6:-variant
van de Spaansche party en ruilde zooveel Stuk
ken, dat reeds na een twintigtal zetten een
eindspel van kasteelen en zes pionnon was ont
staan. Iedereen verwachtte een spoedige remise,
te meer daar de Let iets vryer stond en niet
op winst speelde. Rubinstein, de groote eindspel
virtuoos, dacht er biykbaar anders over; met
een aantal fyne manoeuvres dwong hy zyn
tegenstander, een verdedigende stelling in te
nemen en Mattison stond nu voor de keuze, een
pion te verliezen of de kasteelen te ruilen. Iiy
verkoos het laatste en kon na een verrassend?n
zet van Rubinstein opgeven.
MarshallTartakower werd na hardnekkigen
kamp remise. Een tyd lang stond de eerstge
noemde het best, maar na ruil der koninginnen
was winst niet meer mogeiyk.
Grünfeld bezorgde Thomas zyn eerste verlies-
punt in een goede positieparty. In het midden
spel kon Thomas nog stand houden, maar in het
eindspel verloor hy achtereenvolgens twee pion
nen en daarmede de party.
Euwe had het tegen Miss Menchik zwaarder
dan verwacht werd. De wereldkampioene be
handelde de opening zeer accuraat en speelde
met groote beslistheid op de pionnenmeerderheid
op den koninginnevleugel. Euwe's tegenaanval
mislukte en om kansen te behouden, moest hij
de kwaliteit offeren. Het ging nu hard tegen
hard. In tüdnood verzuimde Miss Menchik de
sterkste voortzetting, waarna Euwe's raadshee-
ren een zekere beslissing brachten.
Shmisch kreeg tegen Maroczy de beste stelling
en won dientengevolge een pion. Op handig*?
Wijze wist Maroczy daarna den geheelen ko
ninginnevleugel op te lossen en ln een eindspel
te komen, dat hem nog groote kansen op remise
biedt.
ColleVidmar, een koninginne-opening, ken
merkte zich door levendig combinatiespel van
beide kanten. Eerst stond Colle een pion voor,
maar later won Vidmar een stuk voor enkele
pionnen. In een belangwekkende stelling, waarin
de Belg drie pionnen voor een raadsheer heeft,
werd afgebroken. Vidmar heeft de 'beste kansen,
omdat Colle's koning zeer onveilig staat.
Johner kwam in de Cambridge-Springs-variant
tegen Becker met een nieuwen zet, welke hem
een pion kostte. Hy kreeg daarvoor echter posi
tioneel voordeel en won ten slotte den pion terug.
Na een langdurig eindspel, waarin Becker de
beste kansen had, werd de party remise.
Nimzowitsch had het tegen Canal zeer moeilijk.
Pas in het eindspel kon hij een klein voordeel
verkrijgen. De Peruaan verdedigde zich echter
zoo hardnekkig, dat er geen doorkomen aan was
en na langdurige vergeefsche pogingen moest
Nimzowitsch met remise genoegen nemen.
TreybalYates was een Vierpaardenspel,
waarin de partyen aanvankeiyk geiyk opgingen.
Later kwam de Brit iets beter te staan en in
een stelling T R 2 pionnen tegen T P
1 pion werd afgebroken. De vermoedeiyke
uitslag is remise.
Spielmann behield de leiding. Hy kwam na
een belangwekkend middenspel tegen Gilg een
pion voor en forceerde na een veertigtal zetten
een eindspel van paard plus drie pionnen tegen
ra -sheer plus twee pionnen, dat hy op onberis-
peiyke wyze wist te winnen.
De uitslagen van de zesde ronde luiden;
Colle wint van Maroczy.
Mattison verliest van Canal.
Capablanca wint van Yates.
Gilg remise met Tartakower.
Niemzowitsj wint van Menchik.
Vidmar remise met Spielmann.
Saemisch wint van Thomas.
Marshall remise met Rubinstein,
Grunfeld remise met Bogoljubow.
TreybalBecker afgebroken,
Jobner verliest van dr. Euwe.
Het le elftal van P.S.V., kampioen van Neder
land 1928/1929, maakt van 8 tot 19 Augustus a.s.
een tour naar Polen en speelt in dat land de vol
gende wedstrijden; op 11 Augustus tegen „War-
ta" in Posen; op 13 Augustus tegen „Wisla" In
Krakow' (kampioen van Polen); op 15 Augustus
tegen „L. K. S." in Ledz; op 17 Augustus tegen
„Legja" in Warschau.
Dit Is het eerste contact van het Poolsehe met
het Nederlandsche voetbal.
JohannesburgCairo zonder tusschenlanding
CAIRO, 6 Augustus. (R.O.) Het Dehavilland
Moth vliegtuig, bestuurd door kapitein Bentley
is gisteren op het vliegveld Heliopolis geland,
na zonder incident «en vlucht te hebben afge
legd van 350 mijl in 74 uur en 50 minuten. Hij
was den tienden Juli uit Johannesburg vertrok
ken. Kapitein Bentley zal 8 Augustus zijn vlucht
hervatten en via Palestina, Syrië en Turkije
naar Londen vertrekken.
.Red. 2741)4 VM 7
ROTTERDAM, 6 Augustus. (Veilingsvereenl-
ging Vrije Aardbeienveiling Charlois) Stamprin-
sesseboonen 910, stokprinsesseboonen z. d.
16—-20, id. m. d. 1517, enüboonen 2530, id.
stek 1822, roem v. Holland 1213, paars-
putten f 4.905.50, id. poters 2.30, eerstelingen
f 3.503.90, roode kool 6.10—6.40, morellen 25
28, zw. bessen 2328, roode bessen 1823,
kruisbessen ƒ2123, oomskinderen le srt ƒ24
28 per 100 kg.; kroten 1.80- 2.30, peen ƒ2.20
2.40, seldery 0.601.10, prei 3.204.40 per
100 bos; komkommers le srt 5.906.70, 2e srt
3.404.60, 3e srt 1.902.50, bzloemkool le srt
10—13, 2e srt 4.80—6.90, 3e srt 1.20—2.70,
sla 11.20, andijvie 2.102.70, eieren 6.40
6.80 per 100 stuks, tomaten A 6.706.90, B
5.10—6, C 6—6.40, CC ƒ1.60—2.80 per 100 pond.
ROTTERDAM, 6 Augustus. (Coöp. Tuinbouw
veiling Rotterdam er% Omstreken) Holl. kaskom-
kommers le srt 5.508.40, 2e srt 35.90, 3o
srt ƒ2.40, Holl. piatg. komkommers le srt 7.10
11.20, 2e srt 3.607.50, 3e srt 1.303.80 per
100 stuks, komkommerstek 13 per 100 kg.,
sla 0.701.60 per 100 krop, spinazie 5.80 per
100 kg., bloemkool le srt 10—15 ct, 2e srt 3—6
ct per stuk, uitschot f 0.802.20 per 100 stuks,
peen le srt $.50<6.40 per 100 bos, peen 1.20
- 2.30, postelein 7.508.90, tuinboonen 5.10
6.60 per 100 kg., snyboonen 2631 ct, id. stek
1221 ct, pronkboonen 811 ct, stamprinsesse-
boonen 1013 ct, stokprinsesseboonen 720 ct
per kg., seldery 1.101.30, kroten 2.402.30,
pieterselie 1 per 100 bos, roode kool 9.30
10.90, savoye kool 6.50 per 100 kg., andyvie
le srt 1.60 per 100 krop, spitskool 4.906.30
per 100 kg., krombekken 16 ct per kg., tuinboo
nen (inmaak) ƒ7.1011 per 100 kg.
ROTTERDAM, 6 Augustus. (Coöp. Tuinbouw
veiling De Zuid-Hollandsche Eilanden G. A.)
Dubb. stamprinsesseboonen 8.80—12.70, stok
prinsesseboonen 1523, stoksnyboonen 14
30, spitskool 2.104.90, pronkboonen 1014,
kroten 1.403.80, tuinboonen 5.507.10, dop
erwt -i ƒ12 -20, yellow transparant le srt ƒ37
28, 2e srt 11D>> oomskinderen le srt 20
—27, 2e srt 11—17, Noord-Hollanders le srt
1116, 2e srt f 69, janbaas le srt 1418,
2e srt 914, paarsputten 3.504.60, poters
23.30, eigenheimers 2.903.80, poters 1.80
—3.20, eerstelingen 2.102.40, poters 1.50
2.30, schoolmeesters 2.308.40, poters 2
2.40, tomaten A 1416, B 1013, O 1016,
CO 8.30 ..per 100 kg., bloemkool le srt 7—15,
2e srt 3—7, komkommers le srt 4.606, 2a srt
ƒ2.40—3.30, sla 1.20—3.10, andyvie 1.60—2.90,
roode kool ƒ7.60—10.20, spitskool 3.30—11.10,
meloenen 1638 per 100 stuks, kroten 1.20
3.40, peen 2.604.10 per 100 hos, black alicant
5155, frankenthaler 3651, kruisbessen 7
11, roode bessen 518, morellen 612 per
100 pond. Heden werden aangevoerd 41.250 kg.
tomaten.
ZWIJNDRECHT, 6 Augustus. Aalbessen (roo
de) 2228, augurken 334, stamsuikerboonén
11.1012.50, Dui-tsche boonen 1920, tomaten
A 13—15.10, idem B 12.90—14.50, Idem C 10.90
—14.10, Idem CC 4.80—6.60, uien 7.60—8.20,
alles per 100 kg.) bloemkool le srt. 518, 2e
srt. 1.608.40, Se srt. 22.20, witte komkommers
le srt. 4.306.60, 2e srt. 23.60, groene kom
kommers le srt. 5.508.60, 2e srt. 1.704.70,
3e srt. 0.802.30, meloenen 2737, roode kool
ƒ1017, alles per 100 stuks; wortelen ƒ1.90
2.70.
CRéDIT NATIONAL 1928.
De nos. eindigend op 841.888, tot en met
6.841.888 zyn elk betaalbaar met frs. 100.000, de
nes. eindigend op 611.888, tot en met 5.611.888 elk
met frs. 50.000, de nos. eindigend op 291.883 en
441.888 tot en met 5.291.888 en 5.441.888 elk met
frs. 10.000, de nos. eindigend op 121.888, 301.888,
351.888, 381.888, 471.888, 071.888, 781.888 en
971.888 tot en met 5.121.888, 5.301.888, 5.351.888,
5.381.888, 5.471.888, 6.671.888, 5.781.888 en 5.971.888
elk met frs. 5000, alle nos. eindigend op een der
3 volgende getallen 1.632, 1.888 en 2.414 eik met
frs. 10-00.
LOBITH, 6 Augustus.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: st. Speculant; st. Worms; st.
Wilhelm; st. Alcyon; st. Somma; st. Asa; st.
Modi; st. Johanna; st. Spica; st. Tolima; st.
Noord; st. Frigga; st. Favorite; st. Scarpe; st.
Fermina; st. Belgique; st. August; Graja
1, v. Winsen; Ryntrans 5, Duut; Mannheim
196, Didier; Susanna, Fromm; Orient, Reinarz;
Wilhelmina 2, v. Oeveren; Beethoven, Kimpei;
Caub, Ritthof; Romaan, Bom; Labore-mus,
Wendt; H. Neuerburg 4, Karbach; Rhelnold,
Bodewes; Sabetie, Fendei; Ezo, Schot; Huma,
de Bot; Elisabeth, Fuchs; S. H. V. 82, S-tuiven-
berg; Scüouwenbang, Kommers; Wali, Rutgers;
st. Adda; st. Ludwig; st. R. Karcher 14, 9 en 3;
st. Ideaal; st. Palatia; Ludwig, Neuer; Mann
heim 166, Zimmerman; Maria, Driessen; R. Kar
cher 34, Volk; D. A. P. G. 7, Leuthner; Geno-
veva, Classmann; Albatros, Blumhausen; Rau-
chel 1, Rumkorff; R. Karcher 28, Schruft; st.
Limburg; st. Juno; St. Pax; st. Willem 3; st.
Harmonie 5; st. Ideaal; st. Lydia; st. Wilhelm;
st. Justitla; st. Attractie; st. Fredjo; st. Maja;
Verandering, van Dam; Rhenania 26, Muller;
DEN HAAG: Sietska, En-gelsman; HAR
DINGEN: Fluviale 6, v. Schyndel; GELDER-
MALSEN: W. P. B. 7, Borsje; HULHUIZEN:
st. Johannes 2; AMSTERDAM: st. Noordwijk;
Wykdienst 1, den Toom; NIJMEGEN: Aleida
Grada, de Beyer; WEESPERKERSPEL: S-t. An-
tonius, Bosman; BONGENAAR: Hiilegonda,
Kruyt; OOSTERBEEK: Gelria 2, Liet; MID-
DELHANIS: Nooit volmaakt, Jelier; BUIK
SLOOT: Deo Gloria, Volker; STAVENISSE:
Johanna, Leeuwestein; GELDERMALSEN:
Emanuel, Hazejager; NESSERSLUISHendrika,
Bakker; VEUR: Hoop en vertrouwen, Verhey;
ALPHEN a. d. RIJN: De tyd zal 't leeren, Pols;
HEILOAsteroth 12, Westenbuerger; BREDA:
Nooit Gedacht, Poll; NIEUWE NIEDORP:
Ideaal, Brussen; GOUDA: Cresco, Lauter;
LEMMER: Drei Gebruder, Krapp; VLIS-
SINGEN: De Hoop, Bakels; AMSTERDAM:
Josef, Bayer; PUTTERSHOEKHollandia, Neve;
DINTELOORD: Nova Cura, Breevoor;GOES:
Dankbaarheid, Hokken; DEN HAAG: Aliza,
Meurs; MAARSEN: Dirkje Gerdina, Verwoert;
KRABBENDIJKEAdina, v. Leeuwen; AM
STERDAM: Wiiant, v. Beek; EINDHOVEN:
Madeleine 6, Tromp; BREDA: Verandering, V.
Berchem; Risico, v. Berchem; VELZENDrie
Gezusters, v. d. Werf; TERHEYDEN; Broeder
trouw, Tack; IJMUIDEN; Ruffler, Somera;
SLUISKIL: Neumuhi, Rahm; Walsum 31, Du«
rinck; LEIDEN: Sophia, Hukema; Rohoboth,
Mandemakers; Anna Margrita, Hoefnagel; AM»
STERDAM: Dividend, Geerts; Energie, Hak-
steyn; SLIEDRECHT: Avontuur, Visser; DEN
HAAG: Vier Gebroeders, Kalle; ARNHEM: Cla-
zina, Goedhart; ZUTPHEN: Elisabeth, Aar*
noudse; Hunding, v. d. Pluym; ZWOLLERKER.
SPEL: Gelria, Bokslag; KOUDEKERK: Trek
vogel, Harlnka; DEN HAAG: Mathê, v. d. Heu
vel; DE STEEG: Nenuphar, v. d. Kampj'
LEEUWEN: Frederika, Geux; DEIL: Ver
trouwen, Huygen; ENKHUIZEN: Jadi, Hoogen-
dük; HELMOND: Evertje, Wynen; HARDINX-
VELD: Jacoba, den Breejen; BRESKENS: Pie.
tronella, Schoenmakers; HUIZEN: Energie 3,
Bauwer; AMSTERDAM: Hedwig Helene, Stei-
macher; ZUTHPEN: Mannheim 197, Domes;
VLAARDINGEN: Malintang, Hamelink; SCHIB
DAM: St. Willibrordus, v. Beers; DEN HAAG:.
Marjo, Hubers; TERNEUZEN: Desideria, Mus.
sig; Johanna, de Haas; ZWIJNDRECHT: Emi-
lie, Wals; Lina Emma, Neuyer.
BELGIë Adri, v, wyk; Martha, Detmers;
Mannheim 194, Walter; Jowi, Kocks; Zorg en
Viyt, Leiendekker; St. Antonius, v. Hooft; Ma
deleine, Koclcs; Joffre, Zwets; Simile Or, v. Bul
ken; Manje, Schram; Onderneming, Reyngoudt;!
Risico, Smit; Stad Brussel, Bollé; Adriana, Jis-
koot; Oduplhe, Leurs; Wendelina, Lucassen; St.
Antoine, Bal; Henri, Leys.
DUITSCHLANDMina, de Vries; Mervia,
Moraal; Westfalia, Breejen; Raymond, v. Veen;
Corjo, de Ronde; Neurenberg, Weisheimer; Rust
Roest, Schaart; Merwede, Kempers; Spes, Stoter
Charlois 12, Ouwerkerk; st. Adelheid; Nelly, v.
Zwol; Onderneming 6 v Boven; Cornells, Ravens-
bergen; Nieuwe zorg, Boelen; Ski, Pouwels;
Kloet, Rosenbrand; Cosmopolite, Assenberg;
Dido, Dooms; Breughel, Verschuren; Philomena,
de Meyer; Annie, Thüssen; st. Gretha; st. Credo;,
st. Ex voto; st. Progres; st. Teuna; st. Helaj;
st. Johan.' st. Herman; st. Willem Anton; st,
Constantina; st. Marne; st. Willem Marines;'
st. Gerhard; St. Limburgia; St. Jean Milot; Rea
Nova, de Vries; Cama Pelu, Janssens; Mathilda
Elise, Hamers; Marie Therese, de Bergh; H. P«
Disch 24, v. Koeverden; Themar, v. d. Horst; Ida,
Suringh; Wekdienst 5, v. Rossum; Gerjo, Slie*
drecht; Wykdienst 17, Tempelaar; ld. 19, Heit-
brink; st. Anna; st. Pr. Hendrik st. Johanna 2j|
st. Harmonia 3.
HANSWEERT, 6 Augustus.
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: Stella Maris, Joore; Carles,
de Roeck; Anna Charlotte, Rossmuller; Maria,
Mynsema Marius, Meyers; R.S.G. 8, Frank; St,
Antoine, Cauwenbergh; BEMMEL: at. Elisa
beth; ROSSUM: Philippe, Rottiers; DELFT»;
Wisseling, Aarnoudse; SCHALKWIJK: Gus-
tave, Offenberg; DORDRECHT: Hendrik, van
Doodewaard; Adriana, de Looy; ZWOLLE: st,
Sesunüa Spes; AALSMEER: st. Grietje; AM
STERDAM: Onderneming, Bruinsloot; APPIN-
GEDAM: Ven-erande, Smet; BEEK EN DONK»;
Sara Maria, Jongekryg; DEN HAAG: Margare-
tha. Bulthuis; TILBURG: Pieternella, de Haas.
DUITSCHLAND: Germaine 2, de Souter; Je
anne, Westerlinck; Jean Baptist, de Heel; Cor
nelia. Mertens; Willibrordus, Berkelmans; Pa
nama, van tSeen; Hensid, Miehiels; Leontine,
de Bakker; Dana, Maas; Mo-ntana, Hendriks.
BELGIë: st Onderneming; Treneuzen 27; Am-
stel 4; Edouard, v. d. Sande; Anna, de Decker;
Mannheim 200, Gilles; Josephine, wyekmans;;
Rheinfahrt 8. Völkner; Fluviale 10, Verschure;
St. Ilubertus, LooyschelderStad Heyst, Burs-
sens: Adriana, van Laar; St. Antonius, Klerks;'
Herolina, van Bosch; Gaby, Meyer; Sylvie, van
Messom; Willem, van Ooyen; Maria, van Perre;
Pauline, Sterlin; Dependant, Kerkhof; Rien
saus Dieu, Oosterwaal; Coralie, Schuddinck; Oos-
teisehelde, van Dort; Brabo 31, van Galen; Gi-
seia, Buskop; Murillo, van Rossum; Annam,
Kiatner; Fiuviale 30, Blommers; Maria, Wendt;
Valerius, Kahl; Machiensteen 18, de Bruyn; Rik
Schaofels, Molberg; Atlandites, Stoop; Adriana
Maiia, Poppelier; Agnes, Meraeburg; Stad Mo
eheide, de Schepper; Louisa, Janssens; Maria,
da Winde; Johanna, Thonisse; Emma 2, Mos-
terdyk; Stad Lier, Janssen; Franjoa, de Haan;
Raptim, van Diem; Jeannette, v. d. Heuvel;
Roe-lofje, Bakker; Annie, Muller; Joan, van
Duynen; Jophi, van Duynen; Mercator, de
Gendt; Mathilde, Peperkamp; Tanga, Veld; Jo
sephs, Pols; Mannheim 16, Leyendecker; Cecilia
2, RoeversAlbatros 3, IJseldyk; St. Antonius,
Theunisse; Elisabeth, de Vries; Valentine, van
Messem.
i I
door CHARLES GóNIAUX.
(Geautoriseerde vertaling).
24)
Hij kruiste de armen en keek ze lang en met
liefde aan.
Hier heb je nou de heiligen van het land,
de heiligen die groot geworden zijn op onzen
ouden grond. Wat stelden ze voor, die heilige
Hervé, die heilige Gurval, die heilige Guimilio,
die heilige Malot, die heilige Gildas, die heilige
•Evette? Zij verpersoonlijkten de groote idee van
opoffering, en zij zullen dit blijven, in tegen
stelling van de rest van de menscliheid, die
voor alles de verwerkelijking van haar aardsch
geluk zoekt.
Evette begon te blozen en deed, alsof ze
met veel aandacht de wapenschilden beschouw
de, die op de ramen waren geschilderd.
Alain die de verlegenheid van zijn nicht niet
ontgaan was, dacht:
Zou die lieve Evette wellicht spijt hebben,
dat zij haar geluk ergens anders zoekt dan
daar, waar zij het meende te vinden?
He priester draaide de boeiden op hun voet
stukken om, zoodat ze beter in het licht kwa
men te staan, dat uit de vensters neerstroomde,
do pijen en mantels der eerwaardige personages
Gepurperde, of wat zwakken gloed legde over
de door de eeuwen verbleekte verguldsels.
Bewijs nu eens alle eer aan je patrones,
®vette, ging M. Piassart verder. Kijk eens, hoe
rank ze is en uit een stuk als een lelie. Op
Gaar hoofd ligt een dubbele guirlande van
''vitte bloemen als een krans rond den sluier,
doorvlochten met roode rozen: symbolen van
naar maagdelijkheid en haar martelaarschap.
He heilige Evette was een van de metgezellen
Yan de heilige Ursula, koningin van Bretagne,
®a zij werd het slachtoffer der Hunnen. Haar
standvastig karakter bleef onwrikbaar voor
Gat kwaad, en Ganninque, de koning dor Bar-
öfen, doodde haar met zijn speer terwijl hij
Schreeuwde;
He wolken, de zee, de bliksem, alle elemen-
11 zijn door mij overwonnen en jij wilt me
srstaan? Jij, die zwakker bent dan het gras?
Daar! Sterf! Ik verpletter je!
Onder dezen uitleg had Evette zich weer her
steld en met schitterende oogen bekeek ze haar
heilige patrones.
Haar overweldigen! O, wat een wildeman!
ging abbé vol verontwaardiging verder. Neen!
Het goede, het ware wint het tenslotte altijd.
Leeft de heilige Evette hier niet voor ons en
in de kapellen, waar zij vereerd wordt? Zullen
niet al onze oude Fransche heiligen, die bijna
allen door hun eigen tijd zijn miskend, tot in
alle eeuwigheid bij ons leven?
Als ge de heilige Evette eenmaal in de nis
geplaatst hebt, die ge voor haar zult bestem
men, zal ik haar eiken dag bloeroen komen
brengen, beloofde het jonge meisje.
Wat me in deze beelden mot hun tame
lijk onbeholpen lijnen en vorm sterk opvalt,
mörkte Alain op, is, dat zij mot hun grove stof
het persoonlijke dier groote karakters zoo öui-
defijk belichten.
Ja beste vriend, de middei?<*wsche beeld
houwer hakte deugden.
Hervé Piassart trok een bisschop naar den
rand van het altaar. Da bescheidenheid was,
ondanks de ornamenten en de ringen die over
de paarse handschoenen waren geschoven, nog
nimmer met zoo groote zekerheid uitgedrukt.
Wat een heerlijke kracht, om aan het hout
deze eigenschap van den geest te kunnen geven
sprak de priester. Welke beeldhouwer van de
vijftiende eeuw heeft op deze manier «ija hart
door ziju beitels laten spreken.
Terwijl hij den heiligen Malot met de prach
tigste kleeren omhing liet hij hem een gezicht
behouden, dat tegelijkertijd edel was en toch
zoo nederig, dat het de woorden onderstreept:
Daar God niet wilde dat de brandende kaars
verborgen bleef onder de korenmaat heeft hij
haar willen verheffen op den kandelaar, opdat
zij zijn keTk zou verlichten.
"Vandaag mompelde de schilder, zullen we
eerst op den kandelaar stijgen.
Hier heb je den heiligen Hervé, mijn pa
troon, die blind geboren werd. Een herdershond
leidde hem aan een koord, Hervé tastte met een
stok de oneffenheden van den grond af. Een
wolf, dié toegetakeld is als een ezel, dezelfde
dien hij dwong om den dienst in te nemen
van den ezel di.cn hij verslonden had, vlijt
zich aan zijn vosten. Weten jullie, dat Hervé
blind werd door den wenseh van zijn moeder
Rivanöne? Zijn vader Hoarviand, schilder en
musicus was met Rhranone getrouwd en zei:
God, die mij bevolen heeft me met jou
te vereenigen, lieeft mij een zoon beloofd, die
voor altijd de steun van zijn volk zal zijn.
Rivanone antwoordde;
Als ge in mij een zoon verwekt hebt, moge
liij dan nooit het aardsche licht aanschouwen.
O, ontaarde moeder, antwoordde Hoar
viand, als ons kind verstoken moet b'.ijven van
het aardsche liclit, zal lk God bidden, hem daar
voor in ruil het gezicht van het hemelsche
leven te geven.
Gedempt speelde het orgel. Duizend verwijten
duizend snikken, duizend verlangens kwamen
uit het klavier, waarover de jonge capucijn
zijn geschoren hoofd boog.
Zo hadden zich omgewend, en Alain bemerkte
een teng*p-cn bedelaar, die met grappige gebaren
de blaasbalg hanteerde. De oogen brandend van
opwinding luisterde de organist verrukt naar
zijn eigen spel. Hij was op den berg en sprak
met den hemel. Evette, die bijna bezweek onder
de macht dier bekoorlijke muziek, zat geknield
in een bank en bad ou smeekte met geheel baar
hart.
M. Piassart liet vol liefde zijn oogen gaan over
den heil;gen Gildas, dien de beeldhouwer onder
«i! toog had weergegeven, als een slanke Or
pheus.
O, dat was -een groote heilige, de leider
der mensckeu die den bijnaam kreeg van De
V/ijze. Dit hoofd werd door zijn leven de meest
bewonderenswaardige dichter van zijn tijd.
Teen de heilige Gildas nog kind was, studeerde
hij op een schooi vlak bij den Oceaan. De zee
kwam soms tot in de lokalen en maakte dan
de kinderen erg bang, zoodat zij dan net zoo
lang baden, tot de vloed zich weer ver naar zee
terug trok. Op de aldus verkregen vlakte groei
de de tarwe. Maar de zeevogels aten liet graan
weg.
Gildas las hun zoo zacht de les, dat meeuwen
en wulpen als wijze vogels beloofden het graan
te sparen.
Ah de heilige11 van onzen grond! We
moesten hen afgescheiden van hun geestelijke
deugden, leeren zien als beschavers van ons
oude vaderland.
Op het koor zong de jonge monnik in volle
accoorden een Te Deum. Het'geluid had da
kracht gekregen van een stormvlaag. Lenalle
gaf Evette een tikje op den schouder, en wees
naar den gebochelden bedelaar, die aan de
blaasbalg hing als een volmatroos die op ge
nade van den storm aan een ra hangt. Het ver
lichte gezicht van het meisje trof hem en hij
wist niet of hij dit toe mo.est schrijven aan
een vurige godsvrucht of aan een geheel ander
gevoel. Dit stond vast: zijn nicht had moei
lijkheden.
HOOFDSTUK XII
Bij het verlaten van de kerk was de priester
weer in de sacristie getreden door een buiten
deur van het koor. Een oogenblik later kwam
hij weer te voorschijn met een kiel aan, die hij
hun met een triestig gebaar toonde.
Tsja, lach jij maar Evette. Je vindt me
zoo'n soort clown hè? Toen ik de eerste keeren
me zoo als een drogist toegetakeld zag, was
ik eigenlijk nog meer beschaamd. Maar mijn
huishoudster Perrine heeft mij deze linnen
kiel opgedrongen met de bedreiging;
Ik zie geen kans meer om uw soutane
af te borstelen en ik ben niet meer verantwoor
delijk voor uw fatsoen, als u niet beter op uw
kleeren past.
Allen lachten.
Ik vergat mijn werktuigen. Als jullie er
niets op tegen hebben, ga ik de heilige Veronica
afmaken.
Een boerin groette den priester en de beide
jongelui.
Ha ben jij dat Babon? zei de pastoor ver
wonderd haar te zien.
Waar ben je mee bezig Louise? vroeg
Evette.
Ik lucht de graven van de burgers wat op.
Wat zeg je? Opluchten?
Ja ik maak ze weer wat gezelliger voor
al die nette menachen die daar onder slapen.
Ik krab het gras weg als je dat liever hoort.
De dagloonster stak haar tong tusschen de
enkele tanden die haar nog overgelaten waren
en voegde er vinnig aan toe:
Als je het tijdens je leven langs alle kanten
goed gehad hebt, moet je ook in je graf goed
verzorgd worden.
Louise ging met een klein snoeimes verder
met haar werk. Dikwijls schrapte ze over den
steen inplaats van over het gras, dan raakte
ze beurtelings haar slechte oogen aan alsof ze
die weer aan hun plicht wilde herinneren.
Enkele lange oogenblikken keek Hervé Pias
sart met een ontevreden gezicht naar de sacris
tie, een gebouw uit de Renaissance, dat meer
van een jachthuis weg had.
O, die ellendige Fichoux, zei hij eindelijk,
jij moest noodig in het begin van de zeventiende
eeuw onze mooie spitsbogen-kerk lromen ver-
leelijken met je heidensche uitvinding. Leelijke
Fichoux! Je ziet wel dat jij in het aangenomen
werkte, slechte houwer.
Hoe bouwde men dan de Gothische kerken,
vroeg Evette? Moest men ds werklieden niét be
talen?
Natuurlijk maar heel weinig'. Hun eigen
lijk salaris bestond niet uit loon antwoordde
de pastoor. De geschiedenis van den houw van
Saint Ronan zal je een kijkje geven op den
zielstoestand van onze vooronders in de eeuw
van den heiligen Lotlewijk. Deuk je niet dat ik
je vermoei met mijn verhaal? Laten we daar
maar op dat graf gaan zitten.
't Is toch wel typisch, dat onze goede lands
lieden er eiken Zondag geen been in zien, om
den ouden drost van deze parochie tot zitbank
te nemen. De 'gedachte alleen beleedigt reeds.
Terwü'l haar vingera ijverig de grashalmen
plukten, luisterde Louise zonder haar werk te
onderbreken naar wat pastoor Piassart ver
telde:
In de dertiende eeuw mijne kinderen, was
het tijdperk van den hebzuchtigen ondernemer
nog niet aangebroken. Bouwen beteekende een
heilig werk doen. De liefde gaf toen aan de
eenvoudige handwerkslieden de groote kracht
en ze zouden zich geschaamd hebben om zich
door die liefde te verrijken. Onze kerk is ge
bouwd door Johan den heiligen, een eenvoudig
meester-metselaar.
Jolian de Heilige was als opperman begonnen
in de werkplaatsen van Mans. Hij mengde daar
de mortel, en bracht die naar boven. In dien
tijd noemde men hem: de kleine Johan. Hij
leefde er temidden van de werklieden, die uit
verschillende streken kwamen. In die werkzame
en geestdriftige menigte want het ging er
om een kerk te schoppen voor God, een kerk
zoo prachtig als de wereld er nog nooit een
gezien had werd de Fransche geest geboren
met zijn Keltische, Germaansche en Latijnsclie
deugden. Ja, Frankrijk komt werkelijk uit die
werkplaatsen voort, waar de beeldhouwers, de
steenhouwers, de metselaars, de schilders aan
den voet van het gebouw werkten. Een opge
wekt nummer waarborgde de vreugde onder
die knechten van het ideaal. Soms dronken
ze den wijn met volle teugen en vierden feest
onder de pinakels en de sokkels waaraan ze
bezig waren. De aangeboren opgewektheid ver
anderde de tegenslagen in onderwerpen van
algemeen® vroolijkheid. Als het 's winters vroor
hoorde de kleine Johan schreeuwen: „Alle neu
zen zijn rood! Hei! verstokte drinkers! Die
noordoosten wind is beter dan een zuur wqntje!
Terwql de eenyoudige grappen overal lach
•deden weerklinken stonden de armen niet stil.
De teokenaars bewogen zich door die groepen
werklied-en en toonden hun tie plannen van
het reeds afgemaakt gebouw, opdat ze zouden
weten, hoe ze elke kapel aan het groote koor
moesten verbinden, dat zich langzaam onder
don hemel voortbewoog. De kleine Johan dwaal
de dikwijls onder de beeldhouwers en zag daar
de monniken op de steenen zitten, die terwijl
de kunstenaars de steen bekakten hun de ge
schiedenis vertelden van de heiligen, waarvan
zij het leven weergaven.
Soms nam onze kleine Johan zijn muts tot
aan den grond af, als de meester, te herken
nen aan zijn wapen voorbij kwam. De man hud
alle hoedanigheden der Fransche zeden in zich
vereenigd.
(Wordt vervolgd)
