Derde Blad
Pagina 1
EEN GOEDERENTREIN
VERONGELUKT
Maandag 30 September 1929
t IN VERGROOT FORMAAT
R. K. JEUGDORGANISATIE.
Z. D.' H. MGR. W. BOUTER.
t GOEDE TROUW?
t>E POSTVLUCHTEN NAAR INDIE.
MGR. L. C. L. EIJGENRAAM f
DE HOOFDGELEIDER GEDOOD.
FABRICAGE ENVERVOER VAN VUUR
WERK EN ONTPLOFBARE STOFFEN
DR. H. MOLLER KAMERLID EN
WETHOUDER.
DE ALASTRIM.
ONTGROENING.
AUTO- EN MOTOR-ONGELUKKEN.
Iff
HET NEDERLANDSCHE COLLEGE
TE ROME.
■i
t>e lezers en lezeressen van ons blad kun
nen wij verblijden met goed nieuws: te be
ginnen met morgen* zal de courant in zeer
Vergroot formaat verschijnen.
Het eerste voordeel daarvan is, dat de
courant, op grootere pers gedrukt, technisch
i'Oter zal kunnen worden verzorgd. Do a£-
cb'uk zal scherper zijn, de foto's zullen beter
uitkornen en het geheel van de courant zal
e'' door winnen.
Üet tweede voordeel zal wezen, dat wij
hopen nog sneller en uitgebreider te kun-
®on voldoen aan al hetgeen de lozers van
een modern blad kunnen eisclien.
V. ij konden wel geen betere boodschap
hebben vlak voor het leesseizoen.
Ons bind streeft er naar alle voorlichting
te -geven,.welke eon gewoon Katholiek ge*
zih maar wenschen kan. Alle hervorming
V;m de krant, elke uitbreiding en iedere
verbetering heeft geen ander doel, dan deze
z-oo geschikt mogelijk te maken voor den
lezerskring waarvoor zij bestemd is.
De vergrooting - wil probeéren do vol
maaktheid weer wat te naderen.
Want de krant is er voor de lezers; hoe
meer lezers, hoe beter krant.
Mogen wij een beroep clocn op onze lezers
.eens rond te kijken naar gelegenheden,
Unar ons blad kan worden verspreid?
Det, wil zoo goed maar ook zoo verbreid
mogelijk zijn.
HET HOOFDREDACTEURSCHAP VAN
„HET HUISGEZIN"
De heer Vesters blijft
In verband met in omloop zijnde berichten,
Verneemt „de Morgen", dat de lieer J. B.
Vesters h of diroid acteur van „Het Huisgezin"
blijft.
Men herinnert zich het verhaal in de soe.-
clem. pers omtrent de „onderkruipers" bij
j do Maastrichtsclre zinkwit-staking, die door
.den pastoor van Borgharen 's morgens vroeg
met het kruisbeeld voorop en gevolgd door
»zes mindere geestelijken, met knuppels
gewapend" in optocht naar de fabriek zou
den gebracht zijn.
De gebeele Katholieke pers heeft tegen
deze even belachelijke als boosaardige fan
tasie geprotesteerd. Borgharen ligt drie
hwartier van Maastricht en de pastoor van
do parochie oefent er geheel alleen de gees
telijke bediening uit: in verren omtrek zijn
zelfs geen „zes mindere geestelijken' te
vinden. Wat de- „knuppels" betreft, daar-
voor heeft de fantast van „Het Volk" en
Voorwaarts" blijkbaar de lange processie-
stokken aangezien, die hij gelegenheid van
bet patroons-feest van de parochie in de
Processie worden meegedragen.
Ondanks de besliste enafdoeftfle beffc»-
Spraak, gaat de roode pers rustig door het
Pure verzinsel te propageeren. Het linksche
Weekblad „De Socialist' ontziet zich zelfs
biet, de fantasie in beeld te brengen en hij
j een gemeeno spotprent de noodige snorken
de frases te schrijven over de kapitalistcn-
briechtcnj van de Katholieke Kerk en der
gelijke.
Wij kunnen moeilijk aannemen, dat de
redactie van dit soc. blad geen kennis nam
Van de tegenspraak, welke van allo zijden
het verdichtsel van „Het tolk" op den voet
volgde.
En er bestaat dus ook alle reden te vra
gen, of deze roode scribenten nog wel te
goeder trouw zijn.
Het tweede vliegtuig naar Bangkok
Bij de K.L.M. Is bericht ontvangen, dat het
i tweede postvliegtuig naiyr JJed.-Indlë gisteren
.(Zondag van Akyflb naaf Bangkok vertrok.
Kaar wij vernamen, overlcocl Zon das a\ oiul
te Amsterdam op het Begijnhof in den ouder
dom van 83 jaar Mgr. Lamb&rtus Com ei is
1 udovicus Eijgenraam, huisprelaat van Z. H.
d»n Paus.
Als jeugdig priester was hij kapelaan te
Rotterdam in tie St. Catharina-kerk aan den
Singel.
Tot de groote verdiensten van den overle
den© behoort zijn hoofdredacteurschap van
bet dagblad de ,,Tijd" en het eerste advi.
Senrschap van den Nederi. R. K. Volksbond.
Sedert een tiental jaren genoot Monseig
neur Eijgenraam in de hoofdstad een wei-
Verdiende rust.
Een bisschoppelijke aanwijzing
In verband met het besluit van het Doorl.
Episcopaat van Dec. 1928 betreffende de orga
nisatie van de jonge arbeiders wijst Z.D.H. Mgr
•E D. J. Aengenent, bisschop van Haarlem, in
„Sint Bavo" E.E. Geestelijken er op,
dat voor het Bisdom Haarlem de eenige
e'i uitsluitend mannelijke jeugdorganisatie
Voor de jonge arbeiders van 1? tot 21
°f hoogstens tot 25 jaar, is: de St. .Tosephs-Ge-
seHen-Vereeniging.
De jongste Nederlandsche Bisschop
PLECHTIGE CONSECRATIE IN DE
KATHEDRAAL VAN NELLORE
Men schrijft ons uit Nellore:
Vroolijk en plechtig galmden de klokken en
weerklonk de trompet te Nellore op den vroegen
morgen van 8 September, den feestdag van
Maria's Geboorte. Want het was de dag, waarop
M°r "W. Bouter gewijd zou worden tot eersten
Bisschop van Nellore. Nellore is een plaats,
waarschijnlijk weinig bekend aan de Hollan
ders; liet is 24 kilometer verwijderd van de
Golf' van Bengalen, gelegen aan den oever
van de rivier de Pennar, ongeveer 160 kilo
meter ten Noorden van Madras. Deze stad was
wel bekend aan onze Hollandsche voorvaderen,
want dicht bij Nellore waren ze geland m de
16e eeuw, aangetrokken door- de wuivende
palmen en het. groene rijstveld en eens was
Nellore een Bóltandseliè kolonie en de lelugu-
taal heeft eenige woorden ontleend aan het
Hollandscli. Nu ook moet Nellore weer bekend
en bemind worden door de Hollanders, omdat
het de stad is, waar een vau hun landgenooton,
een Amsterdammer, een zoon van de parochie
de Posthoorn den Bisseliops-staf draagt.
Nellore is de Bisschopsstad van liet pas opg'Q-
riehte diocees van Nellore, hetwelk ongeveer
5.000 vierkante kilometers oppervlakte heeft,
dat is ruim twee en een half maal zoo groot
als Nederland, waar een 25.000 Katholieke in
landers wonen te midden van-ongeveer C.OOO.OOÖ
heidenen, waar een twintigtal Nederlandsche
priesters van de congregatie van Mill Hi 11,-
eu 33 Nederlandsche zusters van de congregatie
van J. M, J- werken en zwoegen voor de uitbrei
ding van Gods Rijk.
Een menigte van menschen verdrong zich
naar de kerk, die onlangs tot Kathedraal was
verheven. Ze waren gekomen van alle deden
van het Bisdom, zelfs van de verste grenzen,
sommigen hadden daarvoor een reis gemaakt,
van over de 400 kilometer; dit alles om bij
te wonen de II. Bisschopswijding.van hun aller
Vader in Christus. Want ook dien dag ging
een van hun vurigste wenschen in vervulling,
te hebben een Bisschop over hun Telugu-pro-
vincies. Propvol was de kerk toen Zijne Excel
lentie Mgr. Eduard Moouey, Apostolisch Dele-
gaat van Indië, Burma en Ceylon, de eonsn-
creerende Prelaat, in processie, vergezeld van
Z. D. H. Mgr. D. Vismara, Bisschop van Hyde
rabad en van Z. D. II. A. Texeira, Bisschop
van Mylapore, de twee assistent-bisschoppen, het
kerkgebouw betrad. In de processie waren ook
aanwezig Z .D. H. P. Rossillion, Bisschop van
Vizagapatam en 45 priesters van dit en andere
bisdommen. De Metropolitaan, de Aartsbisschop
van Madras, tijdelijk in Europa verblijvende,
was vertegenwoordigd door zijn administrator.
De menigte was vol eerbied en belangstelling,
zoodra de plechtigheid begon en het „Ecce
Sacerdos Magnum" van Thielen, uitgevoerd
door de Schüla Cantorum van het Seminarie
te Nellore, den binnentredenden prelaat be
groette. En toen, even later, de wijdeling zich
plat ter aarde uitstrekte, terwijl de Litanie van
Alle Heiligen werd gezongen, knielde ook de
menigte neer ia vurig gebed om Öoèa zegeu
te vragen over Zijn Uitverkorene. Toen naderde
het allerplechtigst oogenblik, waarop het hoofd
werd gezalfd, terwijl het Veni Creator door de
Kathedraal weergalmde.
De eigenlijke wijding was nu geëindigd, en
de Pontificale Hoogmis werd voortgezet. Het
euhousiasme van de menigte kende geen gren
zen, toen, gesteund dooi* de assistent-bisschop
pen, de nieuwgewijde Mgr. W. Bouter voor het
eerst aan de menigte Zijn Bisschoppelijken
zegen gaf, terwijl een plechtig Te Deum weer
klonk.
In den namiddag werden toespraken gehou
den namens de aanwezige geestelijkheid en
de geloovigen en geschenken aangeboden. Het
verdient hier vermelding dat de parochianen
van de Kathedraal aan Mgr. Bouter een troon
met toebehooren aanboden, door hen zelf ver
vaardigd, die werkelijk als een kostbaar stuk
kan worden beschouwd.
Doodstil was het op het kerkplein waar de
menigte was saamgestroomd, toen de nieuwe
Bisschop voor het eerst als Herder het woürd
nam en hen toesprak in Telugu. Daarna werd
in de open lucht een pontificaal Lof opgedragen
door Mgr. IV. Bouter, met een predikatie in
Telugu van den welbekenden Hollandschen Mis
sionaris Father G. Vermin die de geloovigen
vermaande steeds hun Bisschop en het Heilig
Geloof trouw te zijn. In alle opzichten- kon de
dag der consecratie genoemd worden een wel
geslaagd. succes.
Aan tafel des avonds nam Mgr. Mooney het
woord en wensehte Mgr. Bouter geluk met zijn
verkiezing tot Bisschop van Nellore. Hij feli
citeerde de geestelijkheid en het volk met hun
Herder, die door zijn werk in een van de
grootste parochies van de stad Madras; als
secretaris van Aartsbisschop Aelen; aan de
Hooge school van Bellary; in het St. John's
Seminarie te Nellore en in de Missie van Guntur
zulke rijke ondervinding en levenswijsheid had
opgedaan. Hij meende het zijn plicht ook te
wijzen op de zware taak den nieuwen bisschop
opgelegd. "Was het missionaris-leven zwaar en
moeilijk en vol kruisen, nog zwaarder was de
taak van een missie-bisschop, nog grooter zijn
kruisen. Moedeloosheid nu en dan kon toege
staan worden in een missionaris, maar niet in
een missie-bisschop, hij had geen recht, aldus
Zijne Excellentie, om den moed te verliezen.
Steeds zou liij zijn priesters voor moeten gaaii
in werklust en erithousiame, spiritu fervens.
Katholiek Nederland, een der uwen is
geplaatst op den Bisschopszetel van Nellore.
een missie-land waar de oogst rijp is. maar
waar veel krachten en middelen ontbreken. Gij
Verheugt U met de keuze en verheffing van Uw
landgenoot, gij gaat er groot op. Maar za! uw
trots liet eenige blijk zijn van uw waarileering?
Een zware taak is gelegd op de schouders van
uw landgenoot. Helpt hem om die taak te
dragen, vooral en vooreerst in gebeden en ook
m Uwe liefdadigheid.
Een vreeselijke ruïne
BUITENZORG 27 September. (AXETA). Er
is eene commissie ingesteld welke een onder
zoek zal hebben in te stellen naar da wensche-
lijkheid en mogelijkheid van monopolisecring
van de vuurwei-kfabricage. Eveneens is éenè
commissie ingesteld tot onderzoek van de wen-
sehelijklieid van eene herziening van het regle
ment op den invoer en het bezit alsmede den
aanmaak en liet vervoer en gebruik van ont
plofbare stóffen.
DE LOCOMOTIEF TWEE METERS
WEGGESLINGERD; TIEN WAGENS
VERNIELD
Zaterdagavond heeft nabij het station West-
woud ten Noorden van Hoorn een ernstig
spoorwegongeval plaats gehad. De laatste goe
derentrein uit Enkhuizen is daar op dood
spoor op een stöo-tMok geloopen, waardoor
de locomotief gedeeltelijk over -een sloot ging
en tien wagons werden vernield. De hoofd
geleider van den trein, Garmaldt geheeten.,
-afkomstig uit Amsterdaf, werd ged-ood.
De goederentrein bestond uit een 25-tal wa
gons, alle geladen met tuinbouwproducten. Do
trein werd gereden door den hoofdmaehinist
H. J. Meier uit Amsterdam en den stoker G.
Olie uit Amsterdam.
Even voor het station Westwoud zijn sig
nalen; of deze veilig stonden, is notg. niet
uitgemaakt, doch de trein reed met een vaart
van ongeveer 40 K.M. per uur door en kwam
ap dood spoor terecht.
Het stootblok werd over een afstand van
ongeveer dertig nieter meegesleurd, en .totaal
vernield.
De locomotief ontspoorde en het voorste ge
deelte spreng'over de sloot; het gevaarte
bleef dwars over dt Moot 'staan.
Eerst toen de machine over de sloot stond,
sprongen beide mannen er van af
Achter de locomotief volgde een vrijwel
ledige bagagewagen, gevolgd door de goede
renwagens. De hoofdgj&le.id-er, de 38-jarige
Garnaldt uit Amsterdam werd tusschen de in
elkaar schuivende wagens doodgedrukt.
Nog een zestal wagens ontspoorde en schoof
gedeeltelijk in elkaar. Op den tienden wa
gen bevond zicli d-e remmer J. v. d, Berg;
geraakte met zijn schoen bekneld, die in het
kout bleef, zitten. Hij zegt kwam met den
schrik vrij.
De hulptremmer M. J. Brekelman zat ach
ter i.n den trein en bleef eveneens ongedeerd
Het terrein van de ramp vormt een groote
ruïne- Groote hoeveelheden groenten en kool
liggen verspreid tussclien de in elkaar gescho
ven wagons. De botsing met het stootblok
werd onmiddellijk gevolg door een geweldig
gekraak van de in en door elkaar schuivende
wagons.
Toen hij de opruimingswerkzaamheden tegen
elf uur de hoofdleider ontdekt werd, bleek,
dat hij moest worden uitgezaagd. Het duurde
evenwel tot Zondagmorgen- vóórdat de onge
lukkige, die op .slag dood moet zijn geweest en
vreeselijk aan het -hoofd vej-minkt was, bevrijd
kon worden.
De verwoesting op de «Jaste ran het on.
geval ïs zer groot.
De machiin-st van den trein verklaarde na
het ongeval, dat het signaal op veilig beeft
gestaan en da.t do wissel verkeerd moet zijn
geweest.
De wisselwachter Pranger deelde mede, dat
hij de seinen en wissels nauwkeurig had ver
zorgd en dat allee in orde was.
Het slachtofer van de ramp laat. een vrouw
eb r kinderen na.
Te Schiedam
In de gemeente Schiedam heeft zich een
tweede geval van alastrim voorgedaan en wel
in hetzelfde perceel in de Visseherstraat (Gor
zen-kwartier) waar een tweetal weken geleden
het eerste geval is voorgekomen.
De patiente, een meisje van 17 jaar, is opge
nomen in de daarvaov opgerichte tijdelijke
barak in de Nieinvstraat.
Te 'Delft
Te Delft zijn Zaterdag 10 nieuwe gevallen ge.
Constat eerd.
Te Woerden geen kermis
De gemeenteraad^ van Woeien heeft beslo
ten met het oog op het alastrim-gevaar de
kermis niet te doen doorgaan.
Te Loosduinen
Te Loosduinen heeft zich het eerste geval
van alastrim voorgedaan en wel in het woon
wagenkamp aan de Loozerlaan. De G. G. D.
heeft onmiddellijk maatregelen genomen, door
liet geheele kamp te ontsmetten, terwijl de
bewoners met koepokstof ingeënt zijn. De pa
tiënt is in de barakken in de Zusterstraat te
Den Haag opgenomen.
Te Tholen
Volgens de Tljpolsche Courant heeft zicli te
Tholen een tweede geval van alastrim bij een
klein kind voorgedaan.
DE ZAAK GIESSEN-NIEUVi
Een rectificatie
Naar aanleiding van ket bericht in „De
Kunst", dat door verscheidene dagbladen is
overgenomen en waarin wordt gezegd, dat voor
het tooneelstuk van den heer Jan Nooy, hande
lende over het Justifcie-drama van Ciessen-
Nieuwkerk de hoeren mr. Roobol en GeuJeker,
alsmede Teunissen en Klunder hun medewer
king hebben toegezegd, verzoekt de heer Geude-
kcr ons mede te deeïen, dat van de hierboven-
genoemden geen enkele eenige medewerking
heeft verleend of zal verleenen. De lieer Nooy
maakt, op zeer onbehoorlijke wijze gebruik van
de vier bovengenoemde namen.
'bï%
BAGGERMOLEN CKLONKEN.
Nabij de spoorbrug te Dordrecht is de bag
germolen Schelde, die van Antwerpen naar
Slledrecht werd gesleept, gekapseisd en gezon
ken. De bemanning van den molen wist zich
op de Hleep'oopt in veiligheid te steiler.
Felicitaties en „ongeschikt"-verklaring
VERDEELDHEID VAN PARTIJEN
In de gehouden raadsvergadering te Tilburg
is met 15 van de 33 uitgebrachte stemmen tot
wethouder gekozen, de heer dr. H. E. W. ".vló'aer,
lid van de Tweede Kamer.
Aan deze verkiezing ging een vrij lang
durige bespreking vooraf, waarbij de heer Mr.
P. M. Arts (V.P.) er tegen protesteerde, dat
aanstonds achter de groene tafel zou zifting
nemen een groep wethouders, waarvan de
denkrichting niet past op de democratische
constellatie van den Raad.
De heer Moller, voorzitter van cle R.K. Raads
fractie verklaarde, dat onder de huidige om
standigheden zijn groep meende, de keuze van
de wethouders aan zich te moeten houden.
De heer J. van Rijzewijk (R.K.) deelde daar
na mede, dat de homogeniteit in de R. K.
Raadsfractie was verbroken en deze fractie
dus in den vervolge niet meer in staat zou
zijn, alleea te regesren. Sp-r. liet het dus
aan den Raad over, wien hij tot wethouder
zou kiezen.
De heer Oostriick (S.D.A.P.) constateerde,
dat de meerderheid der R. K. Raadsfractie,
bezig was de belangen van de gemeente op te
offeren aan persoonlijke strevingen.
Bij de verkiezing werden uitgebracht 33
'stemmen. Daarna werden uitgebracht 15 st. op
den heer Moller, 7 op den heer Arts, 5 op den
heer J. v. Rijzewijk en 6 in blanco, zoodat
de heer Moller gekozen was.
De heer Moller verklaarde de benoeming aan
te nemen. Sfir. meende daartoe1 verplicht te
zijn en deelde mede, ook zijn kamerlidmaat
schap te zullen blijven waarnemen.
De heer Mr. Arts (V.P.) feliciteerde vervol
gens den heer Moller, waarna zijn partijge
noot de heer P. Donders den gekozene
„ongeschikt" verklaarde.
De heer J. v. Rijzewijk (R.IC), sprekende
namens de Katholieke arbeidersgroep, wees er
ten slotte nog op, dat dezerzijds geen overleg
was gepleegd met de andere fracties. Indien
zulks we) geschied was, had liij zicb van een
benoeming kunnen verzekeren.
SCHANDELIJKE PRAGTIJKEN
Bij het Leidsche corps
EEN DO ODE EN EEN GEWONDE
MOTORRIT'
ERNSTIG CEWOKD
-Ik
ERNSTIGE AANRIJDING
„DE TIJD, DIE NIET GEMIST KAN
WORDEN"
In verband met Donderdagavond te Leiden
in de studenten-sociëteit „Minerva" plaats ge
had hebbende groenen-mishandelingen, beeft
bet comité tot bestrijding van den ontgroe-
ningstijd, dat bestaat uit studenten, corpsleden
en nlet-corpsleden, zich schriftelijk tot het col
legium van het Leidsch Studenten Corps ge
wend om nadere inlichtingen.
Als voorbeeld van hetgeen de „Groenen" had
den te verduren vermeldt het Haagsche „Volk"
de volgende ergerlijke feiten:
Vier magere Groenen werden in een honden
hok geperst. Dit hok werd gedurende een
kwartier in alle mogelijke standen en op vrij
hardhandige wijze door dsn tuin van „Miner
va" gewenteld.
Toen de bedrijvers, die vanzelfsprekend on dei-
den invloed van sterken drank waren, genoeg
hadden van hun wandaden waren de Groenen
zóó uitgeput, dat zij eigener beweging het
hondenhok niet kouden verlaten, doch eruit
getrokken jpoesten worden.
Op de Commissiekamer van (le sociëteit ging
bet nog erger toe. Hier werden zij meedoogen-
loos met bierglazen bewerkt, die op hun lichaam
werden stukgeslagen. Nadat hun kleeren ge
heel met glasscherven bedekt waren, die tot
op de huid doordrongen, trok men bun de
kleeren van bet-lijf.
Eu dan, zoo voegt bet blad er tcreelit aan toe,
beet het nog, dat met het oog op de vorming
van den jongen student, de* groentijd niet kan
worden gemist.
Er werd snel gereden
Zaterdagmiddag beeft op den rijksstraatweg
te Oegstgeest, nabij den Moschweg, een ernstig
ongeluk plaats gehad. Een auto, bestuurd door
den 19-jarigen G. de R.. uit Den Haag, reed
met groote snelheid door een bocht en raakte
daarbij zijn stuur kwijt, zoodat de 29-jarige
wielrijder H. Sasse, te Leimuiden werd aange
reden en op slag gedood. De auto kwam in
een. sloot terecht. De bestuurder werd ernstig
verwond aan het hoofd en vervoerd naar het
Academisch Ziekenhuis te Leiden.
Tnsschen lus en auto gepasseerd
Op den Vugbtschen weg nabij 's-Hevtogen-
boscli, ter hoogte van het Huisje ten Halve, had
Zaterdag een ernstig motorongeluk plaats. De
23-jarige H. Briels uit Tilburg wilde met zijil
motor tussclien een autobus en een auto pas-
seeren, terwijl juist een wagen met paard
naderde. De lieer B. reed tegen den auto, werd
van zijn motor geslingerd en bewusteloos, bloe
dend uit neus en ooien opgenomen.
Hij werd op het terras van het Huisje ten
Halve neergelegd, waar de dokters Deelen en
Felix Billen de eerste hulp verleenden. Het
slachtoffer werd vervolgens per auto naar het
Vughtsche Gasthuis vervoerd, waar kapelaan
Cox, die ook ter plaatse van het ongeval reeds
•aanwezig was, bet II. Oliesel toediende.
De heer Briels bleek een hersenschudding te
hebben.
EEN LAATSTE WOORD
',VV
Kindje door de tram gegrepen
Te Hom wérd Zaterdag bet 3-jarig dochtertje
van den arbeider v. Eek door dé tratu'j$fnger§?
den. In levensgevaarlijken toestand *fird M
kleine naar liet Louisahuis te RoermjOTjd évéhs
jjèbracht.
Een verzoek, dat wij niet kunnen afslaan
In verband met den oproep, ook door „d e
Golderlander" gedaan, om aller steun
voor de stichting' vaii het Nederlandsch Colle
ge te Rome, schrijft dit blad Zaterdagavond:
Is dat zoo?
Is geven 'n kwestie van gevoel?
Alleen van gevoel?
Dat zei ereen, toen wij klaagden over da'
weinige opbrengst van de kollekte voor het
Ned. Kollege te Rome.
Wat wilt ge, zeide hij, geven is een kwestie
van gevoel en de Nederlandsche katholieken
voelen blijkbaar niet voor dat priestsreon-
vict in de eeuwige stad. Zij liehben ai be
taald voor hun eigen convict, voor hun'
seminaries, hun universiteit, men kan ook
te veel van hen vergen. Nu nog een Kollege
in Rorhe of 'n cónvict, hoe ge het noemen
wilt, de menschen voelen er niet voor.
Het was een eerbiedwaardig menscli, die
zoo sprak en wij weten vrij zeker, dat vele.
onzer lezers zijn woorden met, instemming
hebben gelezen. Inderdaad, zij voelen niet
voor deze zaak. En omdat zij er niets voor
voelen, geven zij er niet aan.
Staat het niet zoo?
Maar.... is het zoo in orde?
En kunnen wij vrede houden met ona zelf,
als wij ons bewust worden, dat onze aalmoe-
zen enkel worden gegeven uit -gevoelsargnmea
ten? Dat enkel ons hart geeft en ons hoofd
er geheel buiten blijft? Dat wij derhalve en-
kei geven uit bloot natuurlijke motieven, ui?
'n natuurlijke opwelling, en niet, maar dani
ook absoluut niet, uit betere en verstande
lijke beweegredenen?
Neen, daar kunnen wij geen vrede mee
hebben.
liet spreekt vanzelf, dat liet gevoel in.
dezen een groote rol mag spelen en dat ten
slotte, wat wij uit onze natuur als goed
aanvoelen, toch voortkomt van den Makei'
dier natuur; maar het is niet de vraag, of!
het gevoel mag meespreken, maar of het
alleen beslist.
Of wij eraf zijn, als wij voor een of anders
zaak niets voelen.
En de Paus vraagt ervoor.
En da Bisschoppen brengen die pause
lijke vraag over.
Kunnen wij dan volstaan met te zeggen,
dat wij er niet voor voelen?
Daar gaat het om. Wie durft met ons dió
vraag onder de oogen te zien? Pas op, want
aan het antwoord zit ge vast. En het ant
woord ligt voor de hand, gij hebt het zelf al
gegeven, toen gij de vraag gesteld zaagt. Wij
zijn toch redelijke menschen en wij hebben.
vau God ons verstand gekregen om het te;
gebruiken! Wat zouden wij ons onttronen,
als wij van ons zelf moesten getuigen, dat
wij ons enkel lieten beheersclien door het
gevoel, en het verstand, dat wij in alle
andere gevallen gebruiken, uitschakelen bij
't geven van een aalmoes!
Dus het verstand gebruikt, ook in dit
geval.
En ons verstand geraadpleegd, nu de Paus
voor ons staat en ons vraagt om een gift
voor het huis, dat Hij bouwen wil voor dd
studeerende priesters te Rome.
Ons verstand zegt ons, .dat wij zulk eeu
verzoek niet kunnen afslaan. Ook al voe
len wij niets voor een inwilliging van het
verzoek. Ook al begrijpen wij niet geheel,
waarom de heilige Vader dat wil, een huia
te Rome voor de studeerende priesters, ter
wijl er al een is te Nijmegen, voor den bouw
waarvan Hij zelf vijftig duizend gulden be
schikbaar beeft geesteld. Wij begrijpen dade
lijk, als wij maar even ons verstand laten
werken, dat wij ons hoofd niet mpgea af
wenden,» als de Paus zelf voor ons staat en
de hand ophoudt, welke hij te voren geledigd
heeft ten bate van ons huis te Rome. Ook
voor het Nederlandsch College te Rome heeft
de H. Vader vijftig duidend gulden geschon
ken, zóóveel waarde liecht Z. H. aan dezai
stichting. Hij vraagt nu aan ons de rest. Aan
heel kath. Nederland vraagt de H. vader 'n be
drag van zeventig duizend gulden en wat be-
teekent dat, als wij willen? Hebben wij in Juni
niet meer dan een miliioen stemmen uitge
bracht? Als Iedere kiezer of kiezeres één dub
beltje offerde, hadden wij een ton gouds bij-
elkaar. Het is een kleinigheid, als wij maar
willen.
En willen wij niet?
Weigeren wij dit Nederlandsch Kollege te
schenken aan den IJ. Vader, die 't noodza
kelijk acht, dat het huis gesticht w, irdt?
Weigeren wij dat?
Ach neen, keeren wij de. verwaarloozing
van de pauselijke bede niet om in een posi
tieve daad; wij willen niet weigeren, maar
geven doen wij evenmin. In alle hiadeni
is deze, door het Nederlandsche Episkopaaf
geopende inschrijving, tot heden mislukt. Hef
groote woord moet eruit, waarom zoudeif
wij de waarheid verbloemen? De inschrijving
loopt niet. Er 2it geen schot in. De bester»
blijven achter. Zelfs zi.i houden zich schuil,
die het voorbeeld konden geven. Het moga
onaangenaam zijn dit te zeggen, aan dö
katholieke pers mag in geen geval wordeq;
verweten, dat zij een officieel verzoek van
het Doorluchtig Episkopaat niet met allé'
kracht heeft gesteund. Dit is ons laaist<j
woord over deze zaak. Binnenkort wordt d<3
inschrijving gesloten en zullen de Bisschop
pen van Nederland aan Z. H. den Paus het
antwoord van katholiek Nederland moeten'
brengen op de pauselijke bede.
Hopelijk weet de II. Vader nog niets van
onze traagheid.
Hopelijk waclit Hij nog in blij vertrouweiï
op het antwoord, dat Nederland zal neerlegt
gen naast de pauselijke gift voor liet Neder-]
landscb Kollege.
Dan is er nog niets verloren. Eind goed
kan al goed worden. Wij zijn wat langzaan»
begonnen, doch er is nog gelegenheid tob
een eindspurt. Als Paus en Bisschoppen vcW
langen, dat er in het centrum der Kerk, if$
Rome, eep vaste verbinding wordt ge vestig®
met de katholieke Kerk van Nederland, og4
dat vandaar uit de geest van Rome de geesöl
van Neerland's Kerk blijve doorstralen, alaj
zij daarvoor belangrijke offers brengen en(J
katholiek Nederland oproepen hen te volgen,]
dan is het niet meer de waag, wat ons g(j
voel zegt, maar wat de plicht van ons eischt.
Er worden geen groote giften vm emcelel
gevergd, doch kleine giften v u aüen. Doof
algemeene deelname is de som tr zoo. In een'
handomdraaien. Laten zij, die het belang
dezer zaak begrijpen en de schande vaa eeri.
JlvenWeel «chee, na doortasten en het voor
beeld fétè'n:
