*1 üf4 V"
Il txhv*
Ipi
RIJKSBEGROOTiNG 1930
MAANDAG 25 NOVEMBER 1929
TWEEDE BLAD.
PAGINA 2»
„Monseigneur" en zijn laatste
wijdingen
i
KON. NED. LANDBOUWCOMITE
IR. L. A. FRUYTIER
DE BRAND IN DE ZUID-HOLL.
BIERBROUWERIJ
DE POSTVLUCHTEN.
VAN EEN DRONKEMANSRUZIE
FIETSER DOOR AUTOBU?
GEGREPEN
452* STAATSLOTERIJ.
Arbeid, Handel en Nijverheid
ONVERGETELIJKE OOGENBLÏKKEN
Nog eenmaal verzamelde hij
al zijn krachten:
„Ik wil"
Een seminarist schrijft ons omtrent de laatste
levensuren van Mgr. van de Wetering o.m. nog
het volgende:
Beurtelings knielen nu de wijdelingen voor
hun Bisschop neer, en ontvangen achtereen
volgens de mindere wijdingen, waarna zij hun
plaatsen voor subdiaconandi en diaconandi
ontruimen.
Met volle krachtige stem bidt Monseigneur
met dezen samen de Litanie van alle Heiligen.
Een geestdriftige, bezielende kracht gaat van
dien hoogbejaarden man uit in de harten van
de wijdelingen die in alle deemoedigheid op
den grond voorovergebogen neerliggen. Een
heilig enthousiasme laait tenslotte in hen op,
wanneer de Hoogeprlester met staf en mijter
zich naar hen keert, en voor hen driemaal tot
God smeekt: Ut hos electos benedicere, sancti-
ficare et consecrare digneris: To rogamus
audi nos
En andermaal treden nu de wijdelingen voor
den wijdenden Bisschop, om ieder de essenteele
wijdingen van hem te ontvangen. Het is thans
den Bisschop wel aan te zien, dat hij zich
werkelijk vermoeit. Hoe kan het trouwens ook
anders? In onafgebroken rij treden vóór hem
de wijdelingen, om ieder hun waardigheid te
kunnen ontvangen. Het is dan ook geen won
der als we Monseigneur een enkelen keer even
zien wachten om op adem te kunnen komen.
Maar wat is dat? Plotseling stokt Monseig-
neur's stem geheel en al. En als een dor troon-
diakens hem vraagt: „Bent u niet goed?" ant
woorden slechts twee glazige oogen, onbe
wogen starend angstige stilte. Nog geen
seconde later valt het lichaam achterover, op
gevangen in de armen van de twee troon-
diakens. In het gereutel van den Bisschop
raeenen allen den dood te hooren naderen:
professor van de Loo ziet men dan ook de hand
opheffen ter absolutie.
jntusschen zijn in die oogenbliklren van alge-
meene consternatie enkele professoren naar
voren geijld en ondersteunen nu mede het
lichaam van den Bisschop. Onbeweeglijk als
ware het reeds een lijk in al zijn pontificale
pracht wordt nu de Bisschop op het faldisto-
rium in de Sacristie gedragen: een oogenblik
zóó aangrijpend en geweldig, zóózeer impo
neerend, dat slechts vage indrukken achter
bleven van al hetgeen daaromheen geschiedde.
In de Sacristie verraadt alleen een regel
matig gereutel, dat Monseigneur nog in leven
was. Velen wanen reeds het einde nabij. Doch
zie, Monseigneur opent weer de oogen. Alles
leeft in hem weer op, nu hij ziet wat er ge
schied is. Typeerend voor hem is. dat een
van zijn eerste wenschen is, dat het toch vooral
niet bekend zal worden. Onmiddellijk ook wil
hij weer naar het altaar om de H.H. Wijdingen
te beëindigen, het H. Misoffer voort te zetten,
de H. Communie aan de wijdelingen uit te
reiken. Hiervan is aanvankelijk geen sprake,
doch na eenig overleg besluiten de professoren
hem de wijdingen te laten beëindigen.
Nu breken enkele onvergetelijke oogenblik-
ken aan, zoowel voor de wijdelingen als voor
de omstaanders, nooit zal dat beeld uit het
geheugen worden weg-gewiseht: terwijl zijn
natte haren nog tegen het klamme voorhoofd
plakken, zijn lippen trillen en zijn handen
beven, terwijl elk woord hem moet worden
voorgezegd, terwijl zijn oogen staren nu eens
op het boek, dan weer op de voor hem neer
knielende wijdelingen, als voelt hij dat zij zijn
laatste wijdelingen zijn, zet Monseigneur de
wijdingen weer voort: Accipe... signum...
Daar zit de eens zoo stoere reus, die nim
mer zwakte of vermoeidheid heeft gekend, nu
krachteloos gemaakt als een lam. Daar 2it de
eens zoo fiere herder, meewarig thans zijn
schaapjes beschouwend, die bezorgd naar hém
opzien. Daar ligt de zware eik: geveld
Neen nog niet; eenmaal verzamelt hij al
zijn kraohten met een uiterste inspanning; met
een „Ik wi 1" zóó forsch en uitdrukkelijk
dat alle tegen-aandraug nutteloos blijkt
rijst de Kerkvorst op uit zijn zetel, om volgenB
het Ritueel zijn pasgewijde Levieten staande
toe te spreken: Amici Carissimi
Als de wijdingen beëindigd zijn, beweert
Monseigneur aanhoudend, dat hij zich weer
best gevoelt, dat hij absoluut niets mankeert;
hij meent zelfs nog steeds het H. Misoffer te
kunnen voortzetten. Alle overredingskracht is
noodig om hem daarvan te doen afzien en
tenslotte berust hij er ook in.
De zin voor humor, die hem zoo buitenge
woon kenmerkte, heeft hem ook nu niet ver
laten. Want meermalen doet hij van uit zijn
diepen leunstoel, waarin men hem intusschen
geplaatst heeft, een schaterlach door de om
standers gaan.
Als intusschen door een der professoren de
H. Communie is uitgereikt, aan de wijdelin
gen, besluit men Monseigneur te doen overbren
gen naar de kamer van den Hoogeerw. Praeses.
Eenige stevig geschouderde studenten worden
gerequireerd om Monseigneur In zijn stoel te
vervoeren: op zijn laatsten tocht gedragen
door „zijn jongens!" „Een aardig vrachtje hè?"
weet hij nog te schertsen.
Ziedaar het einde van een zoo heerlijk be
gonnen werk. Een gedrukte stemming hangt er
in de nog feestelijk versierde aula. De uitbun
dige feestjubel van een „diakendag" moet ver
stommen, nu der studenten Vader in hun mid
den ziek Ugt. De stilte vervangt het feestge
zang, wanneer allen in de kapel worden opge
roepen, omdat aan Monseigneur de laatste H.H.
Sacramenten gaan worden toegediend. En, al
leeft later de hoop weer óp, al 'schijnt zelfs
alles weer te wijzen op een spoedig herstel van
den Bisschop, de vreugde blijft getemperd, de
feeststemming kan niet weerkeeren.
Een schok gaat door de studenten, als den
volgenden morgen de Praeses in de kapel naar
voren treedt en moet mededeelen, dat Monseig
neur zoo juist onverwacht is overleden.
Wanneer dan wederom om 9 uur een
plechtige Hoogmis aanvangt, hangt er geen
feestelijke stemming, dan is er geen versierd
altaar, dan zien wij geen bisschoppelijke para
menten. Neen, dan staan er twee nieuw-gewijde
diakens klaar om hun eersten dienst als zoo
danig aan het altaar te verrichten tot Intentie
van hun overleden „Wij-BisSchop", dan hult
het altaar zich in diepen rouw, dan vinden wij
slechts de zwarte kleör van rouw in de kasui-
fels en dalmatieken.
En het seminarie treurt bij het heengaan van
zijn aartsbisschop.
MEMORIE VAN ANTWOORD.
Do Minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid heeft zijn Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer doen toekomen bij een schrijven
waarin hij mededeelt dat hij daarbij zijn Memo
rie van Antwoord inzendt met een Nota van
Wijzigingen, een gewijzigd ontwerp van wet
eu een beschikking betreffende de in 1929 toe-
ekende subsidies ter bestrijding der tuber
culose.
In die beschikking komen niet voor een
subsidie aan het Limburgsche Groene Kruis
ad 98.202.31 en aan Herwonnen Levenskracht
ad 84.163.62, welke bedragen bij afzonderlijke
miuisterieelé beschikking werden toegekend,
Aan de Memorie van Antwoord wordt het
volgende ontleend
De Minister moet opkomen tegen de ver
onderstelling dat zijn vroeger ambt zijn opvat
tingen omtrent hetgeen in 's lands belang is
zou bepalen. Over de economische politiek van
den Minister heeft de gedachtenwisseling bij
Hoofdstuk I der Rijksbegrooting reeds licht
verspreid.
Is alle politiek in zekeren zin welvaartspoll-
tiek, dan zeker die waarvan de verzorging tot
's Ministers Departement behoort.
Er waren leden die in het Verslag een be
zwaar uitten tegen een eventueele aanstelling
van een directeur-generaal. Zij grondden het
echter op een bedenking, welke naar 's Minis
ters oordeel niet juist is. Immers zulk een
aanstelling behoeft allerminst tot gevolg te
hebben een scheiding tusschen de afdeelingen
van Handel en Nijverheid eenerzijds en Arbeid
met Arbeidersverzekering anderzijds-
Samenvoeging van die afdeelingen tot een
Departement heeft naar 's Ministers meening
meer voordeelen dan bezwaren.
De Minister vertrouwt dat de bespreking van
Hoofdstuk I der Rijksbegrooting bezwaren zal
hebben weggenomen voor die leden welke blij
kens het Verslag een belangrijken achterstand
constateeren in de sociale wetgeving. Aan de
leden die den wensch uitspraken dat de Minis
ter zich zou laten leiden door eerbied voor de
wet en door juiste beginselen, wordt geant
woord, dat de Minister al zijn streven er op
heeft gericht.
ArbeidsinspectieMet het oog Op de in
voering van het werktijdenbesluit voor win
kels is de arbeidsinspectie dit jaar uitgebreid
met 11 controleurs van den arbeid en 11 admi
nistratieve ambtenaren.
De bezwaren tegen de invoering van het ver-
plegingsbesluit zijn van veel geringer beteeke-
nis gebleken dan door sommigen gevreesd
werd.
De vraag of het toezicht ten plattelande be
langrijk achterstaat bij dat in de steden wordt
ontkennend beantwoord.
Huisindustrie. Wanneer de minister het
advies van den Hoogen Raad van Arbeid
omtrent het vóórontwerp eener wettelijke rege
ling betreffende de huisindustrie zal hebben
ontvangen, zal hij zijn standpunt terzake be
palen.
Stuwadoor sicet. De minister vertrouwt
dat het wetsontwerp tot wijziging van
de Stuwadoorswet binnen enkele maanden zal
kunnen worden ingediend.
Yacantie voor arbeiders. De minister is be
reid het vraagstuk van een wettelijke regeling
der arbeiders-vacantie in onderzoek te nemen.
VakvercCnigihgswezén. Dèn minister is voor
alsnog niet gebleken dat aan een wettelijke re
geling der vakvereenigingen van werkgevers
en arbeiders behoefte zou bestaan.
NIEUW TYPE SCHEEPSMACHINE
Süt&f "y f, m «w-V rP
W$.'wm% Mm wk m
r' '4$&> -.
JiEN MEHKir AAKDiOE EOT t VAN DE HAZENJACHT. Twee hazewinden hun prooi uu-u p-h
af te snijden; het haasje tracht dan door een zijwaartscho beweging zijn achtervolgers kwijt te raken
ALGEMEENE VERGADERING
Terug bij de arbeidsinspectie?
OPLICHTING VAN EEN ECHTPAAR
De Rechtbank te Middelburg heeft anderhalf
jaar gevangenisstraf geëischt tegen W. N. J
raadslid van Oost en West Souburg wegens
oplichting van een bejaard echtpaar voor een
belangrijk bedrag.
Overicerkvergunningen. De minister schaart
zich aan de zijde der leden die van oordeel wa
ren dat bij het verleenen van overwerkvergun-
ningen zeer oordeelkundig wordt te werk ge
gaan Het groote aantal vergunningen, in de
achter ons liggende jaren, op grond van ongun
stige economische omstandigheden verleend,
bewijst wel dat er bij ons gewaakt wordt te-
;en het te gronde gaan van bedrijven door te
strenge handhaving van den achturigen ar
beidsdag. Naar gelang de economische toestand
verbeterde is het aantal der z.g. armoedever-
gunningen ingekrompen.
De tegenwoordige toestand in het borstelma-
kersbedrijf rechtvaardigt niet meer het verlee
nen van z.g. armoedevergunningen.
Arbeidsgeschillenwet. De minister kan niet
inzien, dat de Rijksbemiddelaar in het noorden
des lands niet de geschikte persoon zou zijn
voor het door hem bekleede ambt.
Gewetensbezwaren. Bij de herziening der
sociale verzekering zal worden overwogen of
de verhooging van 25 ten honderd welke de
werkgevers met gemoedsbezwaren voor de so
ciale verzekeringen, met uitzondering van de
Ziekteverzekering moeten betalen geheel of
ten deele kan vervallen.
Ongevallenverzekering. De door eenige leden
geuite klacht Over de voortdurende herziening
door de Rijksverzekeringsbank van de toege
kende ongevallenrenten acht de minister niet
gegrond.
De minister zal gaarne het denkbeeld over
wegen om den werkgever de verplichting op te
leggen, den arbeider, die geen rentekaart blijkt
te hebben, bij den Raad van Arbeid aan te
melden.
Het ligt in het voornemen van den minister
om de wettelijke ziekteverzekering met ingang
van 1 Maart a.s. geheel in werking te laten
treden, behoudens de bepalingen van de artike
len 48 en 124 der Ziektewet, welke verband
houden met de wettelijke regeling van het zie
kenfondswezen. Uitstel van de Invoering acht
hij niet gemotiveerd.
De minister wil zich bezig houden met het
denkbeeld der stichting van een Rijkskinder-
fonds.
Wettelijke regeling van de werkloosheids
verzekering, acht de minister gewenscht, zon
der haar urgentie hooger aan te slaan dan die
van de herziening der invaliditeits- en ouder-
domsverzekering. Anderzijds acht hij ze op af
doende wijze te regelen. Een wettelijke rege
ling zal daarom worden voorbereid, waarvan
de minister zich de verschillende phasen van
behandeling denkt na de overeenkomstige be-
handellngsstadia van de herziening der invali
diteitsverzekering.
De staatscommissie inzake onvolwaardige
arbeidskrachten is met haar onderzoek begon
nen, dat, naar aangenomen mag worden, gerui-
men tijd zal vorderen. Wellicht zal het haar
mogelijk zijn, in afwachting van de voltooiing
van haar taak, over bepaalde onderdeelen ver
slag uit te brengen.
De minister vertrouwt, dat hij het in voorbe
reiding zijnde ontwerp eener nieuwe Merkenwet
in den loop van dit zittingsjaar zal kunnen in
dienen.
Met het vraagstuk der moederschapszorg
houdt de minister zich bezig. Hij is verder
voornemens in onmiddellijke aansluiting aan
de invoering der Ziektewet ter hand te nemen
het ontwerp tot regeling der ziekenfondsen.
Hij zal dan nagaan in hoeverre het gewenscht
zal zijn het ontwerp te wijzigen in verband met
art. 12| der Ziektewet.
De regeeringsbemoeiing met den
landbouw
Vrijdag Is in het Gebouw der Eerste Ka
mer de algemeene vergadering begonnen van
het Kon. Ned. Landbouwcomité, onder voor
zitterschap van den heer J. L. Nysingh. Deze
heette de aanwezigen welkom, in 't bijzonder
mr. Wintermans, inspecteur van het landbouw
onderwijs en mr. Smeenge, lid der Eerste
Kamer. De voorzitter deed hierna mededeeling
van het besluit van ir. V. R. Y. Croesen, die
wegens gezondheidsredenen ontslag nam als
voorzitter. De heer Croesen verblijft in het
buitenland ter herstel zijner gezondheid. Met
voorziening in de vacature zal worden gewacht
totdat de heer Croesen voldoende hersteld zal
zijn om met hem overleg te plegen.
Het jaarverslag, dat reeds gedrukt en rond
gezonden was, werd zonder discussie goedge
ketird.
De begrooting werd vastgesteld.
De voorzitter heette nog welkom den heer
I. G. Kakebeeke, inspecteur van den land
bouw.
De heer J. Wuite stelde aan het hes-tuur
eenige vragen aangaande de wereldtentoonstel
ling in 1930 te Antwerpe'n.
Ir. S. L. Louwes uit Zwolle hield hierna
een voordracht over „de regeeringsbemoeiing
met den landbouw nu en in de toekomst."
Internationaal is tegenwoordig het verschijn
sel, zeide spr., dat de landbouw op zijn regee
ring drang uitoefent om hem in den moeilijken
bestaansstrijd bij te staan. In de meeste lan
den neemt dit den vorm aan van een streven
maar protectie of versterking der reeds be
staande bescherming.
Spr. meende de bescherming als algemeenen
maatregel voor regeeringssteun aan den land
bouw In Nederland wel buiten beschouwing
te kunnen laten, wijl deze practisch toch niet
te verwezenlijken is.
In Nederland behoort een vierde der bevol
king tot den landbouw, maar in werkelijkheid
IS het aantal personen, dat hij den land- en
tuinbouw betrokken is veel grooter, omdat
deze 'n groot deel van onzen export uitmaakt.
Het Nederlandsche publiek onderschat die be-
teekenis en interesseert zich daarvoor weinig.
Die belangstelling zou wël komen als het eens
misliep met ónzen export. Maar dan zou het te
laat zijn. De vraag is nu: zal de Nederland
sche boer té allen tijde de intensiteit van zijn
bedrijf kunnen handhaven? Zou men deze
vraag bevestigend beantwoorden, dan behoefde
men er verder niet over te praten. Men zou
gerust kunnen zijn.
Het resultaat van een verkeerde politiek
wreekt zich in een ontvolking van het platte
land.
Onze regeering heeft de methode gevolgd
den landbouw meer efficiënt te maken. Hier
mede is bereikt, dat een voldoende groote be
volking op het platteland is gebleven, al heeft
niet in de eerste plaats de landbouwer, maar
wel de gemeenschap ervan geprofiteerd. Hier
hebben wij gekregen een groote intensiveering
van de bodemcultuur, wat wel gebleken is
uit de groote ontwikkeling van den tuinbouw.
In het buitenland benijdt men onze positie en
men tracht onze afzetgebieden te veroveren.
Opdrijving der tolmuren door het buitenland
kan voor ons lastig zijn maar dit is op den
duur niet gev-aarlijk. Gevaarlijker is als men
de productiekosten gaat verminderen voor de
artikelen, die wij voortbrengen. Daarin mogen
wij dus niet achter op raken.
Hoe staat het nu met hegeen de regeering
op dit engere gebied voor den landbouw doet?
Men moet erkennen, dat de regeeringsmaat-
regelen voor den landbouw van groote betee
ken is zijn geweest. Echter is spr. voor de toe
komst niet gerust. Wanneer de loonen voor
den arbeid te plattenlande zooveel blijven ver
schillen van die in de steden zal men het weg
trekken van het platteland biet kunnen tegen
houden. De spanning mag niet te groot blijven.
Men zal het moeten zoeken in het beter maken
der bedrijven. Op dit gebied is er nog steeds
achterstand. Bij toepassing van goede hulp
middelen zal men de landbouwers moeten hel
pen. Voldoet aan deze dingen onze tegen
woordige staatsbemoeiing? Naar sprekers mee
ning niet. Hier is karigheid van de zijde van
den Staat absoluut misplaatst. De voorlich
tingsdienst voldoet niet aan de eischen, die
men er aan mag stellen. Aan de directie van
den landbouw is de laatste jaren vrij wel niets
veranderd, behalve, dat het hoofd daarvan is
verdwenen. De tegenwoordige outillage van
de onthoofde directie is zeer onvoldoende.
De geheele bemoeiing met den landbouw
dient van eenheid te worden doortrokken.
Daarom moet er weer komen een hoofd van
dien dienst. De taak der inspecteurs moet
worden verlicht.
Na eenige gedachtenwisseling sloot hierop
de voorzitter de vergadering na de verzekering
te hebben gegeven dat het bestuur diligent zal
zijn in de heden besproken kwestie.
Zaterdagochtend werd de algemeene vergade
ring van het Koninklijk Nederlandsch Land
bouwcomité voortgezet.
In deze vergadering hield de heer H. J.
Claassen, chef der atdeeling telefonie bij het
hoofdbestuur der P. T. T. een rede over de
ontwikkeling van de telefonie ten plattelande.
WEDEROM IN ZIJN OUDE FUNCTIE.
Naar de Te) verneemt, ligt het in de bedoe
ling Ir. L. A. Fruytier oud-gouverneur van
Curasao, weer' te benoemen bij de arbeids
inspectie en wel als hoofdinspecteur van den
arbeid, in dezelfde functie dus, die hij vóór zijn
benoeming in Curasao bekleedde.
DE SCHADE RUIM 500 000.-
Het bedrijf kan gewoon doorgaan en het
vermoeden van brandstichting ongegrond
Als eindindruk van den omvang van den
brand, die Vrijdagavond in een gedeelte van de
gebouwen der Zuid-Hollandsche Bierbrouwerij
heeft gewoed, hebben wij Zaterdagochtend kun
nen vaststellen dat deze :is beperkt gebleven tot
de zolderverdieping, waarvan over 'n lengte van
60 k 70 meter de kapconstructie is vernield, ter
wijl van de duizenden houten kisten, die daar
opgestapeld stónden het overgroote deel in de
vlammen is opgegaan. Van een voorraad stroo
hulzen, die eveneens op genoemde zolders ge
borgen was, is uiteraard veel door den brand
verloren gegaan. Verder is een groot nieuw
plaatijzeren waterreservoir, beboerende bij de
koel-installatie, als blik verbogen, terwijl eenige
motoren zijn vernield.
Het nieuwe gebouw zelf, dat, zooals gemeld,
geheel van steen, beton, en ijzer is, bleef be
houdens de zolverdieping, intact. De betonvloe-
ren hebben niet noemenswaard geleden.
Het bedrijf der brouwerij kan gewoon door
gaan.
De schade beloopt vermoedelijk Tuim 'm halve
ton.
Ongeveer terzelfder tijd, dat de brand op den
kistenzolder van de Z. H. Bierbrouwerij uit
brak, werd ook een klein brandje geconstateerd
in de kleedkamer van deze fabriek. Dit kleine
brandje, dat vermoedelijk door het achteloos
neerleggen van een brandende sigaret was
ontstaan werd door personeel met een mlni-
max gebluscht. Deze coïncidentie heeft het ver
moeden van brandstichting doen rijzen. Het
onderzoek van de politie heeft echter uitge
wezen, dat daaraan niet moet worden gedacht.
De groote brand is naar alle waarschijnlijkheid
ontstaan door kortsluiting tengevolge van een
„lek" in de electrische geleiding.
Het zesde postvliegtuig
Bij de K. L. M. is bericht ingekomen, dat
het 6e postvliegtuig Zaterdagochtend te 11.50
van Allahabad vertrokken en te 16.20 te Con-
stantlnopel aangokomen is. Alles wel, heden
verder.
VERDUISTERING DOOR EEN
COMMISSIONNAIR
De zaken waren schromelijk in de war
DOOR MESSTEKEN GEWOND
Tien maanden geëischt tegen den
vermoedelijken dader
In den avond van 9 Juni 1.1. ging het in een
café aan de van Ostadestraat te Amsterdam
nogal rumoerig toe. Op een geven oogenblik
begaf een deel der clientele, dat door het ge
bruik van grove woorden en veel bier in ietwat
opgewonden staat verkeerde, zich naar buiten,
om wederzijdsche grieven door een kloppartij
uit de wereld te helpen. Zoo geschiedde dan
ook, waarna het vechtlustige gezelschap het
café weer binnenging en tot het sluitingsuur
tamelijk rustig bij elkaar bleef. Maar aangezien
de gemoederen nu eenmaal min of meer door
den drank waren verhit, laaide, toen de klanten
voor goed huiten stonden, de twist weer op.
Opnieuw werden er slagen uitgedeeld en rolden
tenslotte drie halfdronken kerels vechtende en
schreeuwende in een troep. En toen geschiedde
het, dat een der herrieschoppers de kracht van
zijn vuisten verving door de scherpte van zijn
mes. Met dit wapen bracht hij zijn hoofd vij
and, een metaalbewerker, een aantal steken
toe. De getroffene kwam eerst in het ziekenhuis
weer bij kennis. Ongeveer tien dagen is hij
daar verpleegd, waarna de genezing der kwets
uren nog acht weken in beslag nam.
De vermoedelijke dader van deze steekpartij,
'n 36-jarig loswerkman, heeft Donderdag wegens
poging tot doodslag en subsidiar wegens zware
mishandeling, terechtgestaan voor de Vijfde
Kamer der Rechtbank te Amsterdam. Ofschoon
hij oorspronkelijk voor den officier een vol
ledige bekentenis had afgelegd, was hij bij
den rechter-oommissaris op dit spontane ge
baar teruggekomen, met het gevolg dat hij ook
Donderdag aan deri president, Mr. van Royen.
te kennen gaf, dat hij heelemaal niet meer wist
dat hij gestoken had, zoo dronken was hij ge
weest! 't Kon best dat een ander de wonden
had toegebracht!
Het O. M. Mr. de Blécourt, achtte gehoord
de verklaringen der getuigen bewezen dat verd.
zich aan zware mishandeling heeft schuldig
gemaakt. Eisch: tien maanden gevangenisstraf.
Uitspraak 5 December a.s.
EEN JAAR EN ZES MAANDEN GEÖISCHT
Op 2 Juli 1.1, heeft voor de vacantiekamer der
A'damsche Rechtbank terechtgestaan een com-
missionnair in effecten wegens een drietl ver
duisteringen, in het tijdvak Mei tot September
1928 gepleegd.
Volgens de tenlastlegging verduisterde hij:
lo. een aandeel Kon. Petroleum nominaal
1000, dat hem in onderpand was gegeven
voor den aankoop van 5000 aandeelen Soe-
ban Ajam; 2o. een obligatie Amersfoort 1921
nom. 1000, rentende 6 li pet., die hij ontvan
gen had als onderpand voor den aankoop van
drie aandeelen Gaboes; 3o. twee aandeelen Al
lan Co., die bij voor en ten behoeve van een
Duitscher had gekocht en gehouden was af tc
leveren.
Uit de behandeling der zaak bleek, dat ver
dachte op S Augustus 192S door de Rechtbank
te Amsterdam in staat van faillissement was
verklaard.^"Ér was een passief van 150.000,
terwijl het actief 3000 groot was en hoofdza
kelijk uit meubilair bestond.
Reeds vóór het faillissement waren de zaken
van verdachte schromelijk in de war. Verdachte
erkende geweten te hebben, dat er vóór de fail
lissementsaanvraag een tekort van 60.000
was, geld dat hij met speculeeren verloren
had, doch dat hij gehoopt had te kunnen terug
betalen uit de winst, te behalen met de uitgifte
van aandeelen eener Engelsch-Amerikaansche
combinatie.
De verdachte bleek zich tot de Ontvang- eu
Betaalkas te hebben gewend met verzoek om
als tusschenpersoon te willen optreden. Nadat
er echter in de finaucieele bladen tegen de En
gelsch-Amerikaansche combinatie en door Duit-
sche bladen tegen verdachte zelf was gewaar
schuwd, kreeg de Ontvang- en Betaalkas den
indruk, dat het geknoei was en brak zij de
relatie af.
Verdachte verklaarde 2000 van de En
gelsch-Amerikaansche combinatie te hebben
ter bestrijding van onkosten, enz.
Volgens de tenlastelegging had de verdachte
de stukken verkocht en de opbrengst ten eigen
bate aangewend, maar daartegenover voerde
verdachte aan, dat hij op grond van de alge
meene voorschriften voor rekeninghouders
mocht doem wat hij gedaan heeft.
Ten opzichte van de derde tenlastelegging
bleek, dat hij de daarin bedoelde stukken
nooit gekocht had en dus ook niet verduisterd
kon hebben, en met het oog hierop trok het
O.M., mr. Overbosch, de derde tenlastelegging
in, zoodat de zaak tot de beide eerste tenlaste
leggingen beperkt werd.
De rechtbank besliste, dat het vooronder
zoek niet volledig is geweest en dus de verdere
behandeling ervan, voor zoover de beide eerste
punten betreft, geschorst moest worden. De
Rechtbank wees hierop de zaak naar den rech-
ter-commissaris terug, lo. om te onderzoeken
hoe de vermogenstoestand van verdachte is
geweest in of omstreeks Mei 1928; 2o. om een
onderzoek in te stellen naar de geestvermogens
van verdachte. Een verzoek om verdachte uit
de preventieve hechtenis te ontslaan, werd door
de Rechtbank afgewezen.
Vrijdag zette de vacantiekamer de behande
ling der zaak voort.
Drs. H. J. Overbeek en S. P. Bakker, zenuw
artsen, die het psychiatrisch "onderzoek instel
den, concludeerden, dat ds feiten, Indien be
wezen, den verdachte kunnen worden toegere
kend. Bijzondere afwijkingen vonden zij bij ver
dachte niet.
Het O. M., mr. Overbosch, den ernst der fei
ten in aanmerking nemend eischte een jaar en
zes maanden gevangenisstraf, met aftrek van
zes maanden preventieve hechtenis.
Uitspraak 6 December a.s. te 10 uur v.m.
KIND VERBRAND
De moeder was even afwezig
Te Staphorst is een balf-jarig kind van R.
P., dat in de wieg lag, levend verbrand, door
dat het bedje in aanraking was gekomen met
de kachel. De moeder was even afwezig ge
weest, j
En onmiddellijk dood
Onder Sassenheim ls eem 20-jarlge monteur
J. H., wonende aan de HeerenstTaat te Leiden,
die op den rijksstraatweg fietste, door eem auto
bus aangereden en op slag gedood.
JONGEN DOOR EEN AUTO AANGEREDEN
Levensgevaarlijk gewond
Een 14-jarige jongen O., die te Sassenheim
achter een melkwagen liep, is door een auto
aangereden en zoodanig verwond, dat de knaap
in levensgevaarlijke toestand naar het Zieken
huis soest worden vervoerd»
Voor de vereeniging van Technici op Bcbeep"
vaartgebied te Rotterdam hield prof ir. G. BroU"
wer dezer dagen een voordracht met licht"
beelden over een nieuw type scheepsmachine,^
geconstrueerd met lagedruk-geHjkstroomcyl'0
ders.
Om de evolutie in constructie te laten
werd eerst, ter inleiding, stilgestaan bij enke
bestaande scheepsstoomwerktuigen. Enkele min
der gunstige eigenschappen van de overigens too
beproefde en betrouwbare triple-expansie 01A'
chine werden nagegaan.
Ook de zoo keurig uitgevoerde dubbele com"
pound Lentz-seheepskleppenmachines vertoonon»
wat de zuinigheid betreft, nog enkele zwakk
plekken.
De eveneens in één trap werkende senii-8®"
Ujkstroommachine Vereiseht voor den uitlea
nog een afzonderlijk orgaan en heeft hoog
etangendrukken.
De kans op zuinigheid wordt beter en
stangendrukken worden veel lager bij de com
pound machine met één gelijkstroom lagedru
cylinder, doch ook hier is de lagedruk cyllnd0
nog niet zoo zuinig als wel wenschelijk is. H*'
type leent zich, om verschillende redenen, mid'
der goed voor de voortstuwing van schepen.
Bij de constructie van de nieuwe machine3»
welke daarna werden besproken heeft bij 6®"
spreker, geleid door de gedachte aan steed
grooter economie, de bedoeling voorgezeten me
eenvoudige middelen een machinetype 1,10
zuiniger werking te verkrijgen, dat ook ver^®
kan voldoen aan de algemeene eischen, a'
regelmatige gang, betrouwbaarheid, gemakkelu
manoeuvreeren, gelijkheid van stangendruk e
gelijkheid in ontwikkeld vermogen der ver*
schillende cylinders. Voor dén regelmatig0"
gang werden drie krukken aangehouden, doe
de expansie vindt plaats in twee trappen. D
machine is geschikt om met oververhitten stoo
te werken, doch kan ook bij verzadigden stoom»
voor de dan heerschende omstandighelden, 300
zuinig zijn. De hooge druk cylinder werkt vol
gens het wisselBtroombeginsel, doch het proc0
blijft geheel in het oververhittingsgebied, da*^
de warmteval klein is. Dit laatste houdt vC
band met het, voor een compound macbin0»
kleine vermogen van den hoogedruk cylinde
Het thermodynamisch rendement van dezen W*
Under wordt hoog. -
De contructie van een dergelijke macbin
werd besproken en de resultaten van uitvoerig
proefnemingen medegedeeld, mede aan de b""
van opgenomen indicateurdiagrammen en va
het entropiediagram. Bij de gehouden proefn0*
mingen bleek niet alleen de groote zulnigh0'
bij werking met overhitten stoom, doch de Pr0^
ven wezen tevens uit, dat de hesparing bij "C
gebruik van verzadigden stoom in verhoudW®
nog grooter zoude zijn. Ook het mechanic0
nuttig effect der machine was zeer gunstig.
de door de Machinefabriek Gebr. Stork
te Hengelo, uitgevoerde machine van 500—!55
I'.K. werd de stóomverdeeling verkregen doo
binnenladende zuigerschulven voor alle dr
cylinders, welke schuiven werden aangedreve
door Stephenson scharen, die voor het manoe
vresren worden doorgetrokken.
Daarna werden enkele speciale toepassing0
genoemd, o.w. een kortgebouwde machine voo
een sleepboot met zeer gunstige eigenschapP®
van de stoomverdeeling.
Spreker stond vervolgens stil bij een nieu
methode -van de Machinefabriek Gebr. Stork
Co. te Hengelo voor het hydraulisch beweg0
van de kleppen. Reeds meerdere malen toeg
past op stationaire gelijkstroommachines, le0"^
ze zich uitstekend voor scheepsstoomwerktuig0
zooals hiervoor genoemd met een klein aan
kleppen.
Vergeleken worden de verbruikscijfers, l""
gelicht met entroplediagrammen, van een trip
expansie-machine, een dubbele compound
penmacbine van Lentz en van het nieuwe
steem, waarbij het laatste een aanmerkelijke l'
sparing geeft.
Intusschen wordt ook de mogelijkheid g0
den om een bestaande triple expansie mach'"
te verbouwen volgens het nieuwe driekruke
pound systeem. Ook hierdoor onstaat een aa
merkelijke hesparing, terwijl het ook mogeW^
is om tien tot vijftien procent meer vermog®
te kunnen ontwikkelen met dezelfde ketels- D®
de triple expansie machine geen oververhitti°®
en wordt deze gelijktijdig met de verbouwiP
toegepast, dan is voor gelijk vermogen een b
sparing aan brandstof van 35 pCt. te verwacht0
OUDE MAN TE WATER GERAAKT
En aan de gevolgen overleden
Eerste Klasse. Eerste LijsT-
Trekking van 2ê November.
20.000 No. 20875.
1000 No. 20747.
400 No. 17041.
200 No. 1365, 20721.
100 No. 9548, 12951, 13104, 19688.
PRIJZEN TAN 20.
56 3205 6399
11G 3212 C4U4
120 3-90 6438
188 361I 6447
197 3617 6626
•200 3620 6653
250 3703 6654
261 3807 6662
380 3829 6721
453 3837 6730
527 3883 6764
566 3917 6766
611 39.2 6795
630 4074 6809
652 4091 6918
Üö9 4130 6929
8571 11328 13859 16010
8582 11350 13893 16024 lgEi
8871 Vl563 13952 16134 l9^
8619 IÏ378 13894 16038
8861 11489 13944 16110 l4*^*
UgJffl
8638 11426 13905 10056 |»Lj.
8666 11478 L3920 16063 1*55'
8723 11481 13931 16104
8912 11632 13969 16216 fgftf
8915 1165b 13963 16222 y
8938 11703 13969 16229
9042 11708 14004 162S3
9052 11806 14012 16433 lg®!
9078 11830 14028 16492 fy.A
9098 11888 14051 16561
9136 11924 14070 16504
14081 16600
HIJ LEED AAN DUIZELINGEN
Vrijdagmiddag omstreeks half vier dwer
langs den Market'tenweg te Dordrecht een oude
man te water gevonden. Men bracht hem op
het droge en door het personeel van het abat
toir werd onmiddellijk kunstmatige ademhaling
toegepast. Toen de man na ongeveer tien mi
nuten teekenen van lezen gaf, werd hij naar
het gemeente-ziekenhuis overgebracht. In den
afgelooipen nacht ls hij daar echter gestorven.
Het bleek te zijn de 82-jarige L. J. K., die aan
duizelingen leed.
HOE EEN FAMILIEKWESTIE WF.ItD
UITGEVOCHTEN
Koeien en paarden meegenomen
Vrijdagavond ls te Schaphaisterzijl bij Win-
sum een familietwist op niet-alledaagsche wijze
uitgevochten. De familie R. leefde reeds ge-
ruimen tijd in onmin met haar verwantan.
Gisterenavond ls een rierta.1 familieleden naar
Schaphaisterzijl gekomen. Zij rammelden de
deur, die voor hen gesloten bleef, rekenden
op hardhandige wijze met de bewoners af en
vertrokken daarna weer met medeneming van
alles wat van hun gading was o.a. een aantal
koelen, een paard en een naaimachine. De
politie heeft proces-verbaal opgemaakt.
1030 4175 7026 9436 119Ï5 14210 looi® {^39
1211 4179 7051 9454 12037 14237 lö6o2 j^3?
1243 4194 7122 9479 12069 14270 1666Ö 1^1
1366 4223 71o2 9511 12096 14310 166'? 19£>1®
1367 4300 7193 9537 12103 14415 16688
1379 4334 m>2 9543 12124 14424 16742
1304 4475 7299 9559 12139 14469 16048 1^4
1493 4486 7'462 9701 12191 14487 L029
1535 4557 7464 9916 12212 14518 17050
1540 4562 7466 9989 12239 14526 17088
1565 4564 7503 10042 12263 14601 1'090 1^
1574 4737 7517 10147 12377 14633 17097 Wgj
Hm 4784 7598 10161 12393 146o8 17161 1^
1670 4819 7609 10221 1239» 14718 17269 bUJ,
1733 4835 7629 10269 12405 14734 17334
1742 4983 7704 10284 12498 14/58 17368
1834 5035 7710 10314 12550 14767 17469 ,^8
1847 5068 7789 10409 12627 14837 17498
1856 5088 7798 10433 12645 14872 17591 jjt
1862 5151 7842 1Ü501 12651 14886 176^9
1972 5185 7870 10613 ,c"*co 1 177"®
2031 5198 7906 10ÖÏB
2153 530.5 7917 10636
2158 5385
2174 5408
2235 5415 7986 iuo»o iz»b* ww» i'VAa
2303 5452 8021 10794 .3037 15137 1797|
2327 5544 8099 10810 13172 15146 18062 ^\k
2404 5567 8116 10811 13332 15243 181*6 ^l7
2444 5659 8118 10817 13350 15316 18177 ^$3
•2509 5765 8142 10834 13352 lo421 1818^
2530 5790 8175 10960 134'8 15452 1822U ^7*
2632 5805 3185 109/9 13481 15o44 1|hï 20
2093 5828 8194 10991 13485 15603 18220
2760 5845 8243 11027 13492 I066/ 1822" ^56
2797 5936 8291 11090 13558 15712 8-33 jfaSQ
2897 6041 8351 11103 13655 15732 1827
2944 6112 8353 11120 13717 15807 8426
3024 6203 8402 11169 13743 15873 18513 ^98
3046 6204 8430 11211 13752 lo884 1|5»W
3050 6273 8477 11305 13776 15949 13o57 ^f9
3060 6316 8484 11308 13.83 159o6 |8o83
3064 6354 84S5 11322 13811 15961 1801»
3161 6361 6568
