ALS DE ELEMENTEN WOEDEN..
Angstige
uren
Baandag 9 december 1929
TWEEDE BLAD.
PAGINA L
GROOTE GEZINNEN
VRACHTBOOT GEZONKEN
Ruzie met noodlottig gevolg
MENSCHEN EN MEENInu^.
ÖE PATERS capucijnen te
EINDHOVEN
HET KLEIN-SEMINARIE
„BEEKVLIET"
DE JAVANEN-MISSIE IN
SURINAME
HET LICHTSCHIP HAAKS
AFGEDREVEN
TJALK OP EEN DAM GELOOPEN
EEN SCHIP GEZONKEN
HET DOK VOOR DE R. D. M.
DOOR HET VERBLINDENDE LICHT
VERSCHILLENDE HUIZEN IN
LICHTE LAAIE
EEN ERNSTIG AUTO-ONGELUK
VERDRONKEN.
DE DOOD HET GEVOLG VAN
MISHANDELING OF VAN DE
OPERATIE?
EEN "WEEK VACANTIE EN VOLLE
DOORBETALING VAN DE
FEESTDAGEN
WEGENPLAN VAN ZUID
HOLLAND
kwesties, die rondom de groote gezin-
worden opgeworpen,kunnen we terug
jagen in den diepsten grond tot ééne: die
Vah het huwelijk.
^Velk karakter heeft het huwelijk?
^elke beteekenis bezit het voor de maat-
'chappij? Hoe heeft zich de staat te verhou-
eQ tegenover die instelling?
partijen, die zich "vroeg of laat over de
®r°°te gezinnen hebben te beraden, zullen
°°h in dat punt haar houding moeten be
lden.
Is het huwelijk zuiver een privaat-men-
,chelijke instelling, zoodat de twee men
den, die trouwen of die getrouwd zijn,
'Ich nergens aan hebben te houden dan aan
un eigen grillen?
behoeft een mensch- dus allen maar reke-
te houden, wat betreft de kinderen,
**1® geboren zullen worden, met eigen last
lust, zonder eenige verantwoordelijkheid
'®genover de maatschappij?
Kan de Staat met een duchtig gebaar zich
Afmaken van de moeilijkheden, die groote
binnen ontmoeten, juist door heerschende
bestanden in een niebsociaal opgevatte
Austria?
^il werkelijk het vraagstuk behandeld
^den, zooals het moet, dan moeten eerst
jj® katholieken in alle rangen en standen
oude standpunt, het oer-oude, het aller-
^ste en absoluut zuivere standpunt, om-
f®ht het huwelijk in praktijk brengen.
®it standpunt heeft eigenlijk niets zuiver
®tholieks in dezen zin, dat alleen katholie-
daarvoor behoeven vast te houden. Het
3 Volkomen, geheel en al katholiek, als de
?*®Q Geboden, die echter ook niet uitsluitend
a'holiek zijn, maar voor iederen mensch
8elden. De Katholieke leer geeft hier do
*ü'vere natuurwet de wet zooals God die gaf
'i de schepping aan den mensch.
daarom ook moet iedere afwijking van die
^Pvatting tot iets verkeerds leiden; zich
gevoelen als een schadepost voor de
Maatschappij, zich wreken op de verhou-
Mogen.. Want zij komt voort uit een ver
6®rden geest.
^ijl nu op dit punt zeer veel leidende per
8°hen theoretisch en praktisch afgeweken
van die natuurwet, nog ten volle ge
handhaafd door de katholieke kerk, moet
M®n niet de moeilijkhede enondetaawo-nesg
Men niet de moeilijkheden onderschatten, die
h® gezinnen zullen ondervinden.
Wijl
van den anderen kant de regeling
van al wat tot den arbeid behoort, jareri en
•aren gebeurd is zonder eenige voeling te
a°uden met den mensch in al zijn waarde,
h®ch alleen als een wezen, dat een hoeveel
heid werk presteert, en die opvattingen nog
arig niet verdwenen zijn, zal het kruim
°sten, het groote gezin te helpen.
^Vant laten we goed onthouden, zelfs van
beroepsarbeidersvertegenwoordigers be-
h°even we in dit punt niet veel te verwach-
,eM als we hun opvatting van het huwelijk
Oprichting van een klooster met
openbare kerk.
,Bil rescript van de H. Congregatie der reli-
®"®uzen en met goedkeuring van de Generale
.Versten der Orde, dagteekenend 27 November
28> is aan de Paters Capucijnen toegestaan,
J0 ia Eindhoven een klooster hunner Orde
openbare kerk op te richten.
t D. h. de Bisschop van 's-Bosch heeft zijn
e8temming doorvoor reeds gegeven.
Uitbreiding is onvermijdelijk
einde te kunnen voorzien in het voor
taj Bisdom 's Hertogenbosch benoodigd aan-
briesters, is uitbreiding van het Klein-Se-
öari6 Beekvliet onvermijdelijk geworden. Er
jjj8 daar tot nu toe plaats voor 240 studenten
6«tal zal moeten kunnen stijgen tot onge-
320. In verband hiermede is thans beslo-
'°t vernieuwing en vergrooting van enkele
Mande gedeelten, als kapel, eetzaal, keuken,
v 8r°ote recreatiezaal en tot het bijbouwen
«tiij ®®n groote studiezaal, een slaapzaal en
j®M leskamers.
Plannen zijn reeds nagenoeg vastgesteld.
jMze is 0ok opgenomen grondige herstel-
Bef, Van bet bestaande oudere gedeelte van
beer H. W. J. F. Valk is met de archi-
bet U'Jr belast, den hoopt tegen het begin van
g8v v°lgend studiejaar in September 1930 on-
0atl r met de uitvoering gereed te zijn en
°°k de tegenwoordige groote studiezaal
voor de nieuwe Kleine Figuur inge-
beschikbaar te hebben.
(St. Janski.)
Kr wordt steeds meer gedaan
ba^ 3Meds toenemend ,aantal der in Suri-
Mat» 'bgevoerde Javanen, meestal voor den
°ih8tr Se"arbeid hun aantal wordt reeds op
h..?.ek8 30.000 geschat, zoódat zij weldra met
bl uj Mch-Indiërs gelijk staan, zoo ze dezen nu
Bi8s[ °vertreffen maakte bet voor de R.-K.
Noodzakelijk allerlei voorzieningen te
bieQ M teneinde ook hen, meestal arme Maho-
hg eh, aan de weldaad des geloofs deelach-
hiaken.
Wer<1 aan den bekenden Pater Akl-
de hoofdleiding der Javanen-Missie in
barne opgedragen. Reeds werd een Ja-
'ti 0 Catechist aangesteld. Reeds kon men
q -Jaarboek" van het Centraal Bureau
bderwijs en Opvoeding lezen van een op-
B-K. Internaat voor Javaansche jon-
fk Meltapur.
bs vernemen wij, dat de Eerwaarde
®bkf,iS Van Oudenbosch in het Para-district, on
hbo 6 Urea bfstands van de hoofdstad Parima-
SsbouCen 111153 met school voor de Javaantjes
vaatl 'V(i hebben en dat ook weldra voor de Ja-
°be meisjes een R.-K. Internaat geopend
'btden.
DE KAPITEIN OMGEKOMEN
Zaterdagmorgen omstreeks half elf is op de
rivier de Merwede onder de gemeente Werken
dam tengevolge van het stormweer gezonken
de vrachtboot „Industrie" van de Maas en Waal-
sche Stoombootmaatschappij te Leeuwen.
De machinist en de dekknecht werden gered.
De kapitein, de 29-jarige M. Joosten uit Nij
megen is daairbij verdronken.
Hij laat een vrouw en twee kinderen achter.
De „Groningen" een grondzee over
gekregen doch behouden
teruggekeerd.
Men meldt ons uit den Helder:
Zaterdag heeft 't lichtschip Haaks 113 vaam
ketting en een anker verspeeld. De sleepboot
Groningen van het bureau Wijsmuller voer ter
assistentie nit van Nieuwediep om te trachten
het lichtschip binnen te brengen, doch kreeg op
weg er heen een zware grondzee over, die de
brug aan stuurboordzijde voor een gedeelte weg
sloeg en alle ruiten van de stuurhut vernielde,
terwijl de waarnemend stuurman H. Bijl licht
gewond werd. De Groningen is daarna terugge
keerd naar Nieuwediep.
GEEN ONGELUKKEN
Zaterdagmorgen geraakte 't tjalkschip „Be
tuwe" uit Maurik (schipper R. Rijksen) bij den
ingang van de haven van Enkhuizen op den
steenen dam. Na enkele mislukte pogingen
door Enkhuizer visschers gelukte het de sleep
boot „Onderneming", kapitein Huisman, uit
Amsterdam het schip los te sleepen.
Men zag echter geen kans de vissohershaven
-binnen te komen, waarom ligplaats werd ge
kozen in de Spoorhaven. Het tjalkschip heeft
veel averij en twee lekken onder de waterlijn.
Het sohlp zal vermoedelijk behouden kun
nen blijven. Br deden zich geen persoonlijke
ongevallen voor.
Twee kinderen verdronken.
Men seint ons uit Bergum:
Schipper Zwerver, op weg met een lading stee
nen van Groningen naar Beetsterzwaag liet zich
door een motorboot over het Bergumermeer slee
pen. Tengevolge van het zeer woelige water
zonk het schip op den Westkant van het meer.
De schipper met vrouw en twee kinderen kon
den zich in een roeibootje redden. Een derde
kind, een meisje, sloeg over boord doch kon ge
lukkig door de opvarenden van de motorboot
worden gered.
In het roefje van het gezonken schip bevon
den zich helaas nog twee broertjes, de ander-
halfjarige Jacob en het pas een half jaar oude
Jantje. Niemand zag kans de kinderen uit het
roefje te bevrijden. Zij zijn met het schip naar
de diepte gezonken.
GEBROKEN EN GEZONKEN
De twee runners v. d. Sluis en
van Buuren verdronken.
In den vooravond van Zaterdag ging reeds 't
ontstellende geruéht door Rotterdam, waar
vooral met belangstelling de reis werd gevolgd,
dat het dok van 11.000 ton, op weg van Ham
burg naar Schiedam en bestemd voor de Rot-
terdamsche Droogdok Maatschappij, ter hoogte
van het Terschellingervuurschip zou zijn ge
zonken.
Bij navraag bij de directie van L. Smit en
Co's Internationale Sleepdienst, wiens sleep-
booten „Wittezee" en „Humber" met het con-
vooi waren belast, deelde men ons mede dat de
geruchten juist waren en dat het dok, overval
len door zwaar noodweer, gisterenmorgen om
tien uur op 75 mijl N.O. van Terschelling was
gebroken en gezonken. Acht van de tien run
ners, die zich op het dok bevonden konden door
de bemanning van de beide sleepbooten wor
den gered, twee runners namelijk de 66-jarige
P. van der Sluis en de 53-jarige A. van Buuren,
beide woonachtig" te Maassluis zijn in de woeste
golven omgekomen. De verongelukten waren
gehuwd. Van der Sluis heeft geen kinderen,
doch van Buuren laat tien kinderen na.
Zooals men weet was dit de tweede poging
van L. Smit en Co's Internationalen Sleep
dienst, om het dok naar den Waterweg over te
brengen. Op 25 November j.l. vertrokken de
„Wittezee" en „Humber" voor de eerste maal
met het droogdok, doch wegens het slechte weer
was men genoodzaakt den zelfden dag nog naar
de Vulkanwerf te Hamburg terug te keeren.
Acht dagen lang heeft men heter weer afge
wacht, waaruit wel is op te maken, dat bij het
sleepen van een dergelijk convooi niet zoo maar
roekeloos wordt te werk gegaan.
Op 3 December j.l. waren de weerberichten
dusdanig, dat de sleepboot-kapiteins het aan
durfden met het droogdok in zee te gaan. Na
2 dagen moeten zij 'n hevige storm zijn ge
komen. Door de hooge zeeën werd het convooi
uit den koers geslagen hetgeen is op te maken
uit de rapporten van Vrijdag.
Vrijdag j.l. immers werden de sleepbooten
met het droogdok gesignaleerd op circa 35 mijl
N.N.O. van Terschelling en volgens de mede-
deelingen van gisterenavond is het dok gebro
ken en gezonken op 75 mijl N.O. van Terschel
ling. Het convooi is dus circa 40 mijl uit den
koers geslagen.
Het droogdok, dat op zoo noodlottige wijze
in den zwaren storm is omgekomen, was laat
stelijk eigendom der Vulcan-werf en werd in
1888 op de Tyne gebouwd. Het werd later van
daar naar Stettin gesleept, om ten slotte weer
aan Hamburg te worden verkocht. Het draag
vermogen is als gemeld 11.000 ton. Het dok is
510 voet lang en meet een breedte van 110 voet.
Als bijzonderheid kan nog gemeld worden,
dat denzelfden gezagvoerder van de „Wittezee",
die het dok 30 jaren geleden van Engeland naar
Stettin overbracht, ook thans de leiding van het
transport van Hamburg naar Schiedam was
opgedragen.
Nader vernemen wij nog, dat aan de kapiteins
van de sleepbooten „Wittezee" en „Humber"
order is gegeven, in verband met het op de
Noordzee in gevaar zijn van vele schepen, zoo
veel mogelijk assistentie te verleenen.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND
Het verslag der Commissie over de
begrooting en het antwoord
van. Ged. Staten.
Aan het verslag der Statencommissie over
de provinciale begrooting van Zuid-Holland
voor 1930 en het antwoord daarop van Ged.
Staten wordt het volgende ontleend:
Ook naar de meening van Ged. Staten heeft
van den aanvang af de bedoeling voorgezeten
door middel van provincialen steun de oprich
ting van schoolartsendiensten ten plattelande
te bevorderen. Waar reeds in de groote steden
goed functionneerende diensten bestaan, valt
daar voor de provincie geen taak te vervullen.
Een algemeene doorvoering van het genees
kundig schooltoezicht in deze provincie in den
geest der voordracht zal van de provincie een
jaarlijksehe uitgave vorderen van 75.000
f 80.000. Daarbij wordt aangenomen, dat dn
Zuidhollandsche gemeenten beneden de 40.000
inwoners gezamenlijk over ten hoogste 15 A
16 districten kunnen worden verdeeld.
Daar de bevolking van de gemeenten he
neden de 40.000 inwonerszich tot de totale
bevolking der provincie verhoudt als 1 3 zou,
bij subsidieering van alle gemeenten, de pro
vincie deswege worden bezwaard met een
jaarliikschen last van 240.000.
Het voorstel beoogt het toekennen van sub
sidie aan gemeenten. Volgens dit voorstel kan
dus een combinatie van schoolbesturen als
zoodanig voor subsidie niet in aanmerking ko
men en zal zij zich in verbinding hebben te
stellen met de betrokken gemeentebesturen.
Ook Ged. Staten zijn van meening, dat, hoe
wel de financieele toestand der provincie niet
ongunstig is te noemen, voorzichtigheid moet
worden betracht bij liet voteeren van nieuwe
uitgaven.
Ged. Staten blijven de meening toegedaan,
dat er in deze provincie weinig behoefte be
staat aan de stichting van een fonds voor
reserveering van batige saldi van den gewonen
dienst.
De vraag of Ged. Staten bereid zijn om voor
te stellen een som van b.v. 200.000 uit te
trekken om hiermede gemeenten, die zulks
vragen, te steunen bij het bestrijden der werk
loosheid en het bevorderen van werkgelegen
heid, wordt ontkennend beantwoord.
Van de zijde van Ged. Staten is geen voor
stel te verwachten om terug te komen op het
besluit der Staten Inzake het bij de opening
der statenzitting uit te spreken gebed.
Met betrekking tot de vaartverbetering in
het Westland merken Ged. Staten op. dat het
overleg, aan de voorbereiding van deze aan
gelegenheid verbonden, nog niet geëindigd is.
De moeilijke financieele positie der gemeente
Ammerstol heeft bij voortduring de aandacht
van Ged. Staten.
Ged. Staten wijden hun aandacht aan de
oplossing van het drinkwatervraagstuk der
nog onverzorgde gemeenten in den Krlmpener-
waard.
Door den Provincialen adviseur zal hierover
rapport aan Ged. Staten worden uitgebracht.
Na het onlangs verwerpen van de moties
van Zadelhoff en van Sleen bestaat er thans
naar het oordeel van Ged. Staten geen aan
leiding een regeling tot het subsidieeren van
het handelsonderwijs en van het buitengewoon
lager onderwijs te ontwerpen en aan de Staten
voor te leggen.
Auto tegen een toom gereden.
Te Delft is Vrijdagmorgein de heer G. L. B.,
wonende Zaagmolendrift te Rotterdam, met
zijn auto op den Oostsingel in volle vaart tegep
een boom gereden doordat hij verblind werd
door het licht van een tegemoetkomenden auto.
Den heer \B. werden een paar tanden uit den
mond geslagen, zijn ecktgenoote bekwam een
vrij ernstige hoofdwonde. De auto werd zwaar
beschadigd.
AUTO OVER DEN KOP IN HET WATER
De brugleuning vernield
ALLE INZITTENDEN GELUKKIG GERED
Gistermiddag wilde een auto, waarin een
dame en drie heeren uit Rotterdam zaten, van
de brug van de Heerenvest te Haarlem de
brug bij de Amsterdamsche poort oprijden. De
auto slipte en waarschijnlijk mede door den
hevig-en wind, schoof de wagen door de brug
leuning, sloeg over den kop en viel, met de
wielen naar boven, in het water van den
Oostersingel.
De inzittenden wisten de ruiten In te slaan,
terwijl de bestuurder, de heer P. de K. uit
Rotterdam, een portier, opende. Geholpen door
een gemeentewerkman wisten allen op het
droge te komen. Mevr. de K. had eenige snij
wonden opgeloopen. Na door omwonenden van
droge kleeren te zijn voorzien, is men met een
anderen auto naar Rotterdam terugggegaan. De
brugleuning is over een lngte van bijna tien
meter vernield.
AUTO TEGEN DE BOOMEN
Twee personen ernstig gewond
DE AUTO VERNIELD
Tusschen Dieren en Brammen gerdaktq een
auto, bestuurd d)oor den heer Van Basten
Batenburg uit Enschedé, plotseling van den
weg en reed tegen eenige boomen aan. De in
zittende mr. Julius uit Zutphetn, weTd uit den
wagen geslingerd en kwam in een droge 6looi
terecht; hij bekwam een schedelfractuur en
zware verwondingen. De bestuurder raakte
achter zijn stuur- bekneld en moest wachten tot
er hulp kwam om hem te bevrijden. Beiden
zijn naar het St. Elisahethgasthuis vervoerd
De auto is vernield.
AUTO IN EEN SLOOT.
Een auto van het Haagsche Havenbedrijf is
gisteren onder Wateringen, door te ver uitwij
ken geslipt en over den kop in de langs den
weg loopende sloot terecht gekomen. De chauf
feur werd met groote moeite gered.
GRIEZELIGE VONDST,
De heer G. J. G. te Zwolle vond Vrijdagmor
gen bij den Katerdijk in het Zwartewater het
linkerbeen van een volwassen peisoon. Vermoe
delijk is het een been van het lijk, dat'voor
14 dagen bij Zwartsluis is aangepoeld, daar dit
lijk het linkerbeen miste. Het been is begra
ven op de Algemeene Begraafplaats,
EEN GEWELDIGE BRAND
TE MIDDELBURG
Een groot deel van de stad in het donker
Zaterdagmiddag te half vijf ontstond brand
in de bovenste verdieping van de Bazar Fran-
gais aan de Lange Delft te Middelburg.
Aangewakkerd door den hevigen wind stond
het grootste deel van het pand reeds in lichte
laaie, toen de brandweer arriveerde. Aanvan
kelijk bleek deze tegen een dergelijke vuur
massa niet te zijn opgewassen. Men kon dan
ook niet verhinderen, dat het vuur zich mede
deelde aan het aangrenzende Grand Hotel, dat
ook drie jaar geleden door brand werd ge
teisterd.
Aan de andere zijde van het brandende per
ceel sloegen de vlammen achtereenvolgens over
op de Lunchroom en Banketbakkerij der firma
R. Oosterhuis en op de zaak in manufacturen
en mode-artikelen van den heer C. Wiener.
Te half negen was het vuur nog niet tot
staan gebracht, hoewel bij het hlusschingswerk
hulp werd verleend door de Vlissingsche
brandweer, door die der Kon. Marine uit Vlis-
singen en door de militairen van het garni
zoen Middelburg.
Men seint ons nader:
Tijdens den brand ontstond er nog door tot
heden onbekende oorzaak storing aan 't eleo-
trisch licht,- waardoor een groot deel der stad
in het donker kwam te zitten.
Men seinde ons om 10 uur Zaterdagavond:
Thans is ook de geheele rijwlelfabriek der
firma Kaan een prooi der vlammen geworden.
Aan de overzijde der straat is het groote
magazijn der firma D. de Jager Jr., een dit
jaar grootendeels vernieuwde winkel in ijzer
waren- en huishoudelijke artikelen door het
vuur aangetast. Met donderend geweld zijn
reeds enkele gevels op de straat gevallen, w.o.
de arduin-steenen gevel van het Grand Hotel.
Een hevige vonkenregen, die door den wind
over de stad wordt verspreid heeft reeds op
twee plaatsen een gelukkig reeds spoedig ge-
bluscht begin van brand doen ontstaan, o.a. in
het torentje van het gebouw der Provinciale
Bibliotheek.
Het perceel van de firma de Jager, in wier
magazijnen o.a. teer, asphaltpapler, eenig vuur
werk en andere ontplofbare stoffen aanwezig
waren, werd onder een ontploffing en een he
vigen vuurregen een prooi der vlammen.
Doch ook het daarnaast liggende perceel,
waarin een tweede zaak in bedden der firma
Wiener was gevestigd, ging geheel in vlammen
op. Doordat de zaak van den heer de Jager aan
de achterzijde grenst aan de R. K. School is
men thans bezig te trachten dit gebouw en het
aangrenzende zusterhuis nat te houden, om
daar uitbreiding te voorkomen. De kinderen
die bij de Zusters als voogdijkinderen zijn op
genomen werden elders onderdak gebracht.
Ongeveer half twaalf kon gezegd worden, dat
de brandweer den brand onder de knie had.
Wel was nog een rosse gloed merkbaar, doch
dit kan beschouwd worden als het einde van
deze vreeselijke ramp. Er zijn totaal verloren
gegaan zeven groote panden, waarvan een drie
tal gerekend konden worden tot de patriciërs
huizen van Middelburg.
Van het Grand Hotel is het oude gedeelte
verloren gegaan, het nieuwe gedeelte is be
houden geblgven.
Tal van perceelen hebben ernstige water
schade gekregen.
De Bergen op Zoomsche brandweer heeft er
krachtig toe bijgedragen om den brand te be
teugelen.
Men seinde ons Zaterdagnacht half één:
De brand is thans overgeslagen op het pand
dat sinds eenige maanden in gebruik is bij
de firma S. de Wit, die dit pand geheel heeft
laten vernieuwen. Ook dit pand gaat geheel in
vlammen op, terwijl de twee volgende percee
len die van de firma Meinsma, handel in fijne
vleeschwaren en van den heer Brakman, dro
gist groot gevaar loopen.
Voorzoover tot heden bekend Is, kan worden
aangenomen dat al het verbrande verzekerd is.
WEDEROM LAAIT HET VUUR OP
Zeer groote schade aangericht
Gistermiddag tegen vier uur laaide het vuur
te Middelburg weer zoo hoog op, dat her.
nieuwde assistentie van de Vlissingsche brand
weer noodig werd geacht.
De schade loopt In de millloenen, meldde
men ons gisteren.
Nader meldt men ons:
In het ziekenhuis te Middelburg zijn twee
brandweerlieden opgenomen, die verwondingen
hebben gekregen door vallende stukken muur.
De brandweer uit Rotterdam is weer terug
gekeerd.
Twee personen gewond
Tusschen Dieren en Brumme-n geraakte Zater
dagnacht plotseling 'n auto, bestuurd door
den heer Van B. B. uit Enschedé, van den
weg en reed tegen eenige boomen aan. De
inzittende mr. J. uit Zutphen, werd uit den
wagen geslingerd en kwam in een droge sloot
terecht. Hij bekwam een schedelfractuur en
andere zware verwondingen. De bestuurder
raakte achter zijn stuur bekneld en moest
wachten tot er hulp kwam om hem te be
vrijden. Hij is naar het St. Elisabeth-gasthuis
vervoerd evenals mr. J. De auto is geheel
vernield.
DOOR EEN AUTO AANGEREDEN
Kind levensgevaarlijk gewond.
Te Eysden werd op den Rijksweg het 10-
jarig knaapje N. B. door 'n luxe auto overre
den. Het jongetje bekwam 'n ernstige schedel
fractuur en een der beentjes werd zeer ernstig
verwond.
In zorgwekkenden toestand werd 't ventje,
na voorzien te zijn van de Genademiddelen
der H. Kerk, overgebracht naar het hospitaal
te Maastricht.
Te Borsselen is het lijk opgehaald van een
aldaar gewoond hebbenden timmerman, die
door een ongelukkig toeval te water was ge
raakt
IN DE TICHELSTRAAT TE AMSTERDAM
DE VERDACHTE VOOR DE
AMSTERDAMSCHE RECHTBANK.
In den avond van 30 September 1.1. ontstond
in de woning van het echtpaar P in de Bloem-
straat te Amsterdam hevige ruzie. De man, die
dien avond weer onder den invloed van ster
ken drank was, had het aan den stok gekregen
met zijn commensaal, den 39-jarigen glazen-
wasscher J. T. K., die om verschillende rede
nen niet langer in het gezin van P. wilde ver
blijven, bad een handelaar in hengelsportarti
kelen ldten komen, wien hij enkele aquaria,
die zijn eigendom waren, verkoopen wilde. P.
verzette zich daar zeer beslist tegen, opmer
kende dat er bij hem niets de deur zou uitgaan.
K. onstak hierover in zulk een hevige woede, dat
hij P., die zoo dronken was, dat hij nauwelijks
op zijn beenen kon staan, een stomp in het ge
laat gaf, waardoor P. achterover sloeg en met
het achterhoofd tegen een poot van èen trap-
naaimachine terecht kwam. Toen P. weer over
eind krabbelde en de deur uitliep, gaf K. hem
nog een duw, een ooggetuige verklaarde later
zelfs, dat K. zijn slachtoffer nog eenige malen
met het hoofd tegen de straat had geslagen,
een mishandeling, die echter door andere oog
getuigen niet is gezien. Een sehoenmakef, die
aan den overkant woonde, ontfermde zich over
p. Later op den avond kwam P. echter, thans
in de Tichelstraat, waar hij herie maakte met
zijn schoonmoeder, opnieuw met K.'s harde
knuisten in onzachte aanraking. K., die in de
zelfde straat ten huize van zijn zuster vertoef
de, werd door een meisje gehaald, dat hem ver
telde, dat P. zijn schoonmoeder mishandelde
K. bemoeide zich dadelijk met de kwestie en
duwde p. zoo ruw de deur van zijn schoonmoe
der uit, dat hij tegen de straat sloeg. Toen was
het de politie die zich over den dronkaard ont
fermde en hem ter ontnuchtering naar het
bureau bracht. Toen hij den volgenden morgen
om 10 uur uit zijn cel werd gehaald, zeide P.,
dat hij zich ziek voelde. Een ontboden genees
heer van den G.G.D. achtte zijn opname in het
Wilhelminagasthuis noodzakelijk. Daar bleek,
dat hij een operatie aan den schedel moest
ondergaan, kort nadat dit geschied was is P.
overleden.
K. heeft zich Vrijdagmiddag, terzake van zwa
re mishandeling, den dood ten gevolge hebbende
en subsidiair wegens eenvoudige mishandeling
te verantwoorden gehad voor de Vierde Kamer
der Rechtbank te Amsterdam.
Als getuige-deskundige werd gehoord dr. E.
Hammer, die met mejuffrouw dr. A. J. Scholte
de sectie op het lijk heeft verricht. Desk. ver
klaarde, dat het deel van den schedel van het
slachtoffer, waaraan hij mogelijk zou hebben
kunnen zien, door welke oorzaak de beschadi
ging was toegebracht, bij de operatie in het
Wlihelminagasthuis was verwijderd. Ook is daar
tusschen den schedel en de hersenen een bloed
uitstorting weggenomen. Door redenen, welke
door het onderzoek niet duidelijk zijn geworden,
heeft de bloeduitstorting zich waarschijnlijk na
de operatie behaald en is de man gestorven.
Desk. weet niet of de bloeduitstorting is veroor
zaakt door uitwendig geweld, óf dat de bloed
uitstorting zich na of tengevolge van de ope
ratie heeft gevormd. Desk. achtte het voorts
niet uitgesloten, dat de beschadiging van den
schedel reeds acht dagen tevoren, toen P. met
éen bierglas een slag op het hoofd heeft gehad,
is ontstaan en dat hij daarvan dagen lang niets
heeft gemerkt.
In ongeveer gelijken zin verklaarde mejuf
frouw dr. Scholte.
Het O.M., mr. Massink, achtte in verhand met
deze verklaringen de priminaire tenlastelegging
niet bewezen, wel echter de subsidiaire.
Terzake van eenvoudige mishandeling
eischte de officier zes maanden, gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Max Brück, pleitte de
uiterste clementie.
Uitspraak 20 December a.s.
UIT DE METAALINDUSTRIE
Het collectief contract gaat waarschijnlijk
met Januari in
Men zal zich herinneren dat dezen zomer
ondanks de moeizame voorbereiding bet afslui
ten van een collectief contract in de metaal
industrie door verschillende omstandigheden
niet is doorgegaan. De onderhandelingen tus
schen de werkgevers- en werknemers-organisa
ties werden zelfs gestaakt.
Het afsluiten van een contract werd evenwel
van te groot belang geacht om het overleg
heelemaal te beëindigen. Nieuwe conferenties
werden gehouden, waartoe vooral do katholieke
en christelijke metaalbewerkersbond de partijen
hebben gebracht.
,St Oloy", het vakblad der katholieke metaal
bewerkers, meldt nu deze week, dat men ten
slotte zoover is gekomen, dat er momenteel alle
kans bestaat op een spoedig afsluiten van een
collectief contract in de groot-metaalindustrie,
waardoor een regeling van arbeidsvoorwaarden
wordt geschapen, die zij moge dan nog niet
ideaal zijn voldoende basis biedt, om daarop
in de toekomst verder te bouwen.
De definitieve redactie van het contract is
deze week in een vergadering met den metaal
bond vastgesteld, terwijl overeenstemming is
verkregen over de nadere uitwerking van de
bijkomstige voorwaarden.
Zoo zal onder meer, met de besturen van
enkele Metaalbond-afdeelingen nog gesproken
worden over de verkrijging van hooger mini
mum loon dan het contract aangeeft.
Overeengekomen is nog, dat een werkman,
die ontslag gekregen heeft en weer opnieuw
door denzelfden werkgever wordt aangenomen
voor den zelfden arbeid, tegen geen lager loon
mag aangenomen worden dan hij oorspronke
lijk verdiende. Hiermede is vooral tegemoet
gekomen aan de Rotterdamsche en Schiedam-
sche metaalbewerkers, die nogal eens met dit
euvel te kampen hadden.
De bedoeling is om het contract zoo mogelijk
per 1 Januari te doen ingaan. Onmogelijk is
het echter niet, dat de voorbereidingen nog
eenige dagen langer in beslag nemen en de
afsluiting met een of twee weken wordt ver
traagd.
Het_contract zal li/2 jaar duren en aan alle
bij den Metaalbond werkende arbeiders o. a.
een week vacantia en volle doorbetaling van
de feestdagen waarborgen.
XXX.
Een ras-echt Nederlander kijkt graag
over de grens.
Het liefst gaat hij er kijken voor vacantlc.
Enkele weken vrij binnen de grenspalen,
durven we bijna niet meer met den eerbie-t
digen naam van vacantie bestempelen. Erl
zijn we buitengeweest, dan laten we 't
graag hooren.
Natuurschoon vindt men praktisch alleen
in het buitenland; de vervelende dingen des
levens nemen we daar voor lief, en een
regenbui onderweg door, krijgt het karakter,
van een hoofdstuk in een roman. Met of
zonder het „roerende" van een Sonngboy'V
geschiedenis. 4
Niet waar, wat zijn we bekrompen en engt
in onzen vaderlandschen polder, in de pop<
perige huizen van het vaderland, achter de
wereldberoemde vaderlandsche horretjesl En
wat zijn ze ruim in het buitenland; daar,
laten ze den wind waaien en de zon schijnen
Neem de bonden natuurlijk: daar heb je
niet die hekjes en die afgepaalde hokjet
met opschriften: katholiek en niet katho*
liek; gemengd of niet gemengd; zooiets alt
in de tenniswereld van mixed en single.
Holland is een groot dorp; de menschen
dragén Volendammerbroeken; en loopen op
klompen. Daarmee basta-
Het buitenland! Daar klagen ze ook over
het eigen land. En daar nemen bonden de*
zelde houding aan als hier, wanneer de nood
aan den man komt.
We hebben hier eens een stormpje gehad:
wat geploeter in een vaderlandschen eenden
vijver of geplons in een poldersloot, meer,
niet, omdat er een waarschuwing afkwam
in zake samengaan van Katholieke vrouwen
met niet-kalholieke; hier zeggen ze: alge
meene vrouwenbonden.
Eng niet? Bekrompen, niet? Klein, niet?,
Dan in het buitenland. Nu lazen we dezer,
dagen iets uit Engeland ,iets van een Katho
lieken vrouwenbond, die niet te spreken is
over den algemeenevrouwenbond.
„The Catholic Women's League" werkte
saam met de „National Council of Women
Maar die nationale bond had de kieschheid
zoo algemeen en neutraal te doen, dat er een
motie werd aangenomen voor „Birth con
trol", kort en duidelijk gezegd; voor N.
Malth. praktijken.
Dat leek toch ivat te grijs. En.... de
samenwerking ligt er. Nu zouden we graag
eens hooren, wat daarvan gezegd wordt.
En wie de schuld voor de verbreking der,
samenwerking verkrijgen- Ja, als een katho*
liek zoo bekrompen is om... katholiek te
zijn, is alle hoop op breedheid verloren, niet
waar?
Wat de commissie rapporteert
sM
I9W
:as
Verschenen is het rapport der commissie, be
noemd bij besluit van Provinciale Staten van
19 November 1929, aangaande het wegenver-
slag 1929.
Verscheidene leden brachten ln dit rapport!
buide aan Gedeputeerde Staten voor de wijze,
waarop zij uitvoering geven aan het Statenbe
sluit van 25 November 1927, tot vaststelling
van het Provinciaal Wegenplan. Niet alleen
gold deze betuiging van instemming het aan
tal kilometers weg, dat thans geconstrueerd
werd en waarvan de reconstructie in een ver-
gevorderd stadium van voorbereiding was, ook
dc methode van werken in deze werd door ver
schillende leden geprezen.
Het lid van Gedeputeerde Staten merkte op,
dat, nu de Provincie voor zeer belangrijke uit
gaven voor de wegenverbetering staat, met het
verleenen van provinciale bijdragen ten be
hoeve van de verbetering van secundaire we
gen, de grootste voorzichtigheid zon moeten
worden betracht.
Betreffende de positie van het Westland,
wordt ln overleg met den hoofdingenieur van
den Provincialen Waterstaat een plan opge
maakt, dat binnen niet te langen tijd aan het
oordeel van den Minister van Waterstaat zal
worden onderworpen.
Nogmaals zal de aandacht van het Rijk ge
vestigd worden op den onhoudbaren toestand
van den weg langs het Voornsche Kanaal.
De aanleg van den weg RotterdamHoog
vliet wordt bespoedigd.
Betreffende het prae-advies van Gedep. Sta
ten aangaande het verzoek van den Bond van
Bedrijfsautohouders in Nederland om uitbrei
ding van het Provinciaal Wegenplan, werd op
gemerkt, dat onder de gegeven omstandighe
den alleen een voorstel in overweging genomen
kan worden, waarbij over bepaald aangewezen
wegen gehandeld wordt. Overigens vereenigt de
commissie zich met het voorstel van Gedepu
teerde Staten.
UIT DE MEUBELINDUSTRIE
Het collectieve contract opgezegd.
Door de samenwerkende organisaties (Al
gemeene, Roomsch-Katholieke en Christelijke)
van werknemers in het meubelmakers- en be-
hangersbedrijf is, na overleg en overeenstem
ming met de leden dezer organisaties, de collec
tieve arbeidsovereenkomst opgezegd.
Deze overeenkomst was voor den duur van
twee jaar afgesloten en loopt af op 15 Maart
1930.
BEDRIEGLIJKE BANKBREUK.
Een jaar gevangenisstraf geëischt
Het O. M. bij de rechtbank te Assen eischte
Vrijdag tegen L. H. koopman te Amsterdam
vroeger te Assen, wegens bedrieglijke bank
breuk 1 jaar gevangenisstraf.
DIEFSTAL VAN EEN PAARD UTT DE
WEIDE.
Voor de rechtbank te Assen stond Vrijdag
terecht L. B. te Barger Oosterveen, thans gede
tineerd, die zich schuldig maakte aan diefstal
van een paard uit de weide. Het dier werd door
hem geslacht. Het O. M. eischte 3 Jaar gevan
genisstraf.
