i
FEUILLETON
IN VOLLEN GLANS
II
DE TOLLENKWESTtE
maandag 23 december 1929
TWEEDE BLAD.
PAGINA 3.
IN T ZICHT VAN HET
GEZELLE-JAAR
DE CLASSIFICATIE EN HET
ONDERWIJS TEN PLATTELANDE
HANDELSBERICHTEN
RIVIERTIJDINGEN.
'S DICHTERS GEBOORTEHUIS
Wat vrouwen voor hem deden.
III (Slot).
ff an onzen Brusselschen correspondent.)
Brugge, December '29.
Rondgaande in het Gezelle-museum vielen
in de eerste plaats onze blikken op een repro
ductie van de geboorteacte van Gezelle, die deze
typische en nog niet opgehelderde merk
waardigheid vertoont, dat de naam „Gezelle"
Werd doorgehaald om, in dikkere letters ver
vangen te worden door „Ghezelle".
Aldus luidt deze acte: „Die prima maii 1S30
hora 12a meridie natus et eadem die baptiza-
tus a Dno de Smedt Chirurgo Guido Petrus
Theodoras Josephus Gezelle (deze naam werd
doorgehaald. Corr.) Ghezelle filius legitimus
Petri baptizati in Heule aetatis 38 annorum
®t Monicae de Vrieze baptizata in Wynghem
aetatis 26 annorum susceperunt Joannes baptis-
ta Seraphinus Pill de Coning
Naast de geboorte-acte ligt het doopkleed, van
Gezelle en daaronder het eigenhandig geschre
ven testament van zijn moeder: „Dit is mijn
testament bevele mijne ziele aan de genaede van
Godt almagtig. Mijne tijdelijke goederen meubel
en inmeubel geve ik aan minen overlevenden
man in vollen eigendom brugge den 5 Apriel
1830 Monica de Vriese."
In dezelfde vitrine zagen wij den St. Pieters-
priesterketting van Gezelle en twee inktpotten
met een penhouder. In het bakje van den eenen
Inktpot ligt nog wat wit zand, door den meester
zelf gebruikt om zijn geschriften te drogen. De
andere is vastgemaakt op een albasten schaal
in den vorm van een groote oesterschelp.
Dan zijn er nog een witte steenen koffiekop
met respectabelen inhoud en een paar brieven
uit Londen aan zijn ,,maerte" Mathilde Cat-
teeuw, thans beter bekend onder den naam van
..begijntje Gezelle". De dichter bracht eens drie
Weken te Londen door, waar niemand minder
dan kardinaal Wiseman, dien hij tevoren te
Brugge had vergezeld, enkele wandelingen met
hem in de city maakte. Hij beschreef Tilleke
de drukte van de wereldstad en om haar een
Indruk te geven, teekende hij dwars door zijn
brief een Londensche „bus", met mannetjes bo
ven op het platform.
Men heeft over de „maerte" heel wat gefan
taseerd in verband met haar verhouding tot den
meester. Zoo werd zij onlangs, zooals men zich
herinneren zal, als een zijner „medewerksters"
voorgesteld, waar Streuvel verontwaardigd te
gen opkwam.
Gezelle zal haar wal eens laten praten hebben,
Zei ons Allossery, om voor zijn taalstudie uit
haar mond typische volkswoorden te vernemen
en anderzijds kan het best zijn, dat hij haar
af en toe iets heeft voorgelezen, om na te gaan
in hoeverre zijn gedichten op haar gemoed van
vrouw uit het volk inwerkten. Verder dan dat is
die „samenwerking" zeker niet gegaan.
Men heeft ook van Tilleke gezegd, dat zij mu
ziek maakte om den meester te inspireeren. De
werkelijkheid schijnt echter minder poëtisch te
zijn geweest. In de eetkamer, vertelde Liza La-
teur, stond een muziekdoos, die Tille, om Gesel-
le niet in zijn studeervertrek in zijn werk te sto
ren, Het spelen telkens als het eten ging opge-
-y.v*R
HET GEZELLE-HUSEÜM TE BRUGGE DES DICHTERS GEBOORTEHUIS
GUIDO GEZELLE, op laterea leeftijd, kort
voor zijn overlijden
diend worden. Die muziek was hier dus eerder
een, zij het dan ook ongewoon sinjaal, om Ge
zelle naar de eetkamer te roepen.
In het vertrek, waar genoemde souvenirs zijn
bijeengebracht, bevinden zich nog foto's van
leerlingen en van familieleden van Gezelle. On
der deze laatste o.a. Stijn Streuvels en Dina
Lateur ofte het beroemde „Prutske". Wat ver
der is er een verzameling „sanctjes" of bid
prentjes. Niet zelden gebeurde het, dat Gezelle
een gedicht schreef op een bidprentje, dat hij
dan in het gebedenboek van een of ander zijner
leerlingen stopte.
Uit den Brugschen tijd worden bewaard exem
plaren van „St. Franciscus en de capucijntjes",
„Van Jan en alleman", van „Rond den heerd",
boekjes, tijdschriften en kranten waaraan Ge
zelle medewerkte. Natuurlijk liggen daar ook
zeldzaam geworden eerste edities van zijn wer
ken, naast de jongste groote luxe-uitgaven.
In een afzonderlijke kast bevinden zich acht
honderd van de ruim vierduizend voor Gezelle
op diens aanwijzing verzamelde spreuken en
zegswijzen, die hij in den „Duikalmanak" ver
werkte. Bijn.'k al deze fragmenten zijn geschre
ven op uit Fransche kasboeken uitgescheurde
pagina's.
Op een standaard rust het door Gezelle dik
wijls geraadpleegd „Cruydtboeck" van Rember-
tus Dodoens. Een naïeve koolteekening uit 1909
van Gustaaf van de Woestijne stelt de hoeve
,,'t Wallelce" te Wynghene, het moederlijk stam
huis van Gezelle, voor. In een gang hangt de
lange lijst, met wel vierhonderd namen van ge
dichten van Gezelle, die op muziek werden ge
zet.
Nog zien wij exemplaren van „Tijdkrans",
„Hiadwadhas vasten", „I-Iet kindeke van den
dood", Dichteroefeningen", „Kerkhofblommen",
naast doodsantjes, eerste communie- en eerste
mis-gedichten bij de vleet. Aan de wanden por
tretten van vrienden: Tinèl, Wnlgrave, Lagae,
Verriest, van een Hollander, zekere Visser, „die
door het lezen van Gezelle's werk katholiek is
geworden". v
Op een least staan de gipsafgietsels van het
doodenmasker, de hand en de hersenen van
Gezelle. Het eerste afgietsel vertoont duidelijk
de pleister die geplakt, werd op de holte boven
het linker oor, toen de dichter daar, drie dagen
voor zijn dood, aan een gezwel (voortkomende
van hersenvliesontsteking?) werd geopereerd.
In afzonderlijke vitrines liggen boeken en
krantenknipsels over den grooten doode, bene
vens medailles met zijn beeltenis en nog tal van
andere souvenirs. Daar zien wij het gedicht, dat
hij per postkaarten maakte met jonkheer Karei
de Gheldere van Hontswalle, die hem de eerste
strofe zond, beginnende met „Nachtegaele sekui-
felaere" en waarbij zij het beurtelings tot twaalf
strofen brachten.
De eenvoudige huiszetel van Gezelle staat er
ook en een klein kapelletje met een kandelaar
er voor.
Eerstdaags zullen de collecties in het museum
worden aangevuld met een boek uit Gezelle's
povere bibliotheek Sterven en erven,
zijnde een schoone voorbereiding tot den dood,
door den berugten pater Abraham van St. Clara,
barrevoeter monnik en keizerlijk hofprediker.
Amsterdam. Arendt van Huijssteen en Steeve
van Esveldt 1740."
Verder hebben wij bij den eerwaarden heer
Allossery gezien: brieven van Gezelle aan Ka-
rel de Gheldere, (brieven van Gezelle aan van
Oije worden binnen afzienbaren tijd door prof.
Verdeyen uitgegeven), en drie eigenhandig ge
schreven sermoenen, die Gezelle als leerling
van het Groot Seminarie te Brugge heeft moe
ten uitspreken.
Een ander typisch document, dat binnenkort
de verzameling zal gaan verrijken, is het schrijf
boek van Edmond van Hee, een oud-leerling van
Gezelle, dat merkwaardig is om het gedichtje,
dat Gezelle schreef tusschen de regels van een
gedicht van zijn leerling, waarvan hij dan tel
kens het laatste woord voor zijn eigen vers ge
bruikte.
"Wij moeten nog vermelden de aanwezigheid
in het museum van een hoeveelheid biechtbrief-
jes ofte kleine Confirmari potest-papiertjes,
waarop Gezelle te Kortrijk als deze hun dienst
hadden gedaan, korte gedichtjes schreef of er
met potlood kleine aanteekeningen op maakte,
waarna hij ze, niet zelden,, zonder er verder
gebruik van te hebben gemaakt, in de scheur
mand wierp.
Gelukkig was daar dan telkens de waakzame
hand van Cornelia van de Wiele, een parochiaan,
die belangeloos veel schrijfwerk voor den mee»
ter heeft gedaan, en die de weggeworpen pa
piertjes weer voor den dag haalde, om ze zorg
vuldig te bewaren, met het gelukkig gevolg,
dat ze thans in het museum zijn terecht ge
komen. Soms ook haalde deze attente vrouw
grootere gedichten uit de mand, die door Ge
zelle waren stuk gescheurd en die voor altijd
zouden zijn verloren gegaan, indien Cornelia
niet had opgepast. Haar oogst was vooral groot
op het tijdstip dat Gezelle van Kortrijk naar
Brugge moest verhuizen en hij daar, om ze niet
te moeten medenemen, heele stapels gedichten
heeft vernield en weggegooid. Van de driehon
derd vijftig a vierhonderd handschriften van den
dichter, die in het museum en in de laden van
den conservator berusten, heeft Cornelia van
de Wiele er zeker de helft uit de fameuse
scheurmand voor het nageslacht gered. Een
eeresaluut voor die kwieke vrouw!
Als totaal onbekend werk van Gezelle bestaan
er elf handschriften van gedichten, een tiental
„doodsanctjes", zielsgedachtenissen en eerste
communiegedichtjes. Verder bezit men frag
menten van een half dozijnFransche ge
dichten, die door Gezelle vermoedelijk op ver
zoek van rijke families, waar men de taal
van Molière sprak, werden gemaakt.
Ons bezoek aan het museum is hiermede ge
ëindigd. Het moest eindigen, omdat stilaan de
avond was gevallen en de duisternis ons be
lette want het museum is niet verlicht ons
onderzoek voort te zetten.
Wij werden echter getroost door de mededee-
ling van Liza Lateur, dat wij het bizonderste
hadden gezien.
Het is dan, dat wij dodf den orkaan naar den
andereu kant van de stad zijn gedwaald, naar
het studeervertrek van den eerwaarden heefr
Allossery, met wien wij U in het begin van
deze brieven-trits hebben laten kennis maken.
Op de terugreis naar de hoofdstad, in de oor-
verdoovende vaart door den nacht met den
Orient Express, bleven onze gedachten vast-
geankerd in het stille huis op den Rolleweg en
bleven wij daar nog lang het witte masker zien
en de witte, verrimpelde hand.
Een request aan den Minister van
Onderwijs in de Tweede Kamer
Door het comité der Vereenigingen van Bur
gemeesters en secretarissen in de kantons
Hoorn, (waaronder Medemblik), Purmerend,
Alkmaar en Schagen is aan den minister van
onderwijs, en aan de Tweede Kamer een adres
verzonden, waarin gewezen wordt op de scha
de, welke de onderwijsbelangen ten plattelande
ondervinden van het stelsel der classificatie
van gemeenten volgens het „Bezoldigingsbe
sluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1928."
Onder het motief, als zou het leven ten plat
telande goedkooper zijn, bestaan niet de minste
redenen voor een lagere salarieering van amb
tenaren op het platteland.
Met den meesten aandrang verzoekt daarom
adressante het daarheen te leiden, dat het Be
zoldigingsbesluit Burgerlijke Ambtenaren 1928
in dien zin worde gewijzigd, dat daardoor meer
waarborgen worden gegeven voor een gelijk
peil van het onderwijs over alle deelen des
lands, zoowel ten plattelande als in de steden
Tusschen Hengelo en Enschedé
BESLUIT TOT OPHEFFING
De raad der gemeente Hummelo en Keppel
heeft besloten de voorgenomen opheffing van
de tollen op den Hengelo-Enschedeschen kunst
weg goed te keuren.
Dit betreft de opheffing van een zestal tol
len, vermoedelijk met 1 Maart a.s. De afkoop
dezer tollen geschiedt door bijdragen van rijk,
provincie en Kamers van Koophandel in Twen
te, Galland en Arnhem. Deze lichamen hebben
gedurende 25 jaar bijdragen toegezegd van reep.
5000, ƒ7040 en ƒ1000 per jaar.
De bijdrage van het rijk kan naar keuze
worden vervangen door een bedrag in eens
van ƒ111.000.
DE TOTSTANDKOMING VAN ONS
WEGENNET.
De vereeniging „Het Nederlandsche wegen
congres" houdt Maandag 30 December a.s. te
10.50 haar jaarvergadering in het hoofdgebouw
van het K. J. B. G. (Dierentuin) te 's-Graven-
hage, alwaar zal worden behandeld het onder
werp: „samenwerking tusschen Rijk, Provincie
en Gemeente bij de totstandkoming van ons
wegennet, dat door ir. P. Bakker Schut, direc
teur van den gemeentelijken dienst voor Stads
ontwikkeling en volkshuisvesting te 's-Graven-
hage, zal worden ingeleid. De behandeling van
dit punt der agenda zal aanvangen om 11 uur
ROTTERDAM, 21 December 1929.
BUITEN LA X D SC. H E GRANEN. Aan het
weekbericht van de makelaars Broedelet en
Bosman ontleenen we: De algeloopen week
mag rustig genoemd worden; een schade-
week groote partijen Donau-mais kwa
men in beschadigden toestand aan, tot groote
schade zoowel van afladers als van importeurs.
Een en ander oefende 'n deprimeerenden invloed op
onze locale markt uit. Daarbij kwamen nog
lagere Zuid- en Noord-Amerikaansche koersen,
zoodat ook de gezonde artikelen niets dan schade
berokkenen. Het verbruik blijft gelukkig groot
en zou nu alleen een strenge winter de zaken nog
verder in de war kunnen sturen De weerbe
richten lulden echter nog al niet erg winter
achtig en zullen we ons daaraan maar houden.
LOBITH, 21 December.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: Bilbao, Sauerewein; Anna Her
mann, Mc .im; Vermaer, v. Straten; Alma Mari
anne, Speckter; Adma, v. Striem Anna Theo
dora, v. Koeverden; Magdalena, Muller; Wal
halla, Zimmerman; Les Ardennes, Verwys; v.
Dijk, de Jong; IVilheimine, Fischer; Rhenanla 28,
Frank; Anna, v. d. Wijngaard; Achenbach, Holz;
Servus, Holler. Gerharda, de SwartrRijnland, v,
Rooyen; Johanna, Terschuren; Johanna, Mus-
sig; Anthonie, Snijders; Mutatloa, Ludewigs;
Rianco, "Verhulst; Maria Gertrud, Jager; Undine
Grotstollen; Petronella, Broekmeulen: Atlas 4,
Mickus; Ambulant, Krijger Borussia, ICrause;
Wilant, v. Beek; de Rijn, Sandhövel: Viola,
Böhm; Bilderdijk, v. SchölJ; Winnco, v. Son; Eli
sabeth, Grotioh; Hupé, Vermeeren; San Antonio,
Kersten; Exito, Zijlmans; Conform, v. Boghem;
Wilhelm Elisabeth, v. d. Horst; Maria, Bossers;
Ida, Amelang; Theodora, v. Kessel; Hollandia,
Neve; Graja 4, v. Winsen; Amicitia, Linnartz;
Mannheim 220, StumpfAdesto, Rlngs; Rhein-
fahrt 91, Koch; Donizetti, v. Anrooy; Rheinfahrt
127, Berlenbach; Locatelli, Bonis; Emmstrom,
Ermers; Thejoma, Pols; Adma, v. Meel; Ma ja,
Vermeeren; st. Eendracht; st. Fiat 18; st. Wesse-
lina; st. Meurthe; st. Mount Everest: st. Cres
cendo 3; st. Tigre; st. Rhin; st. Obernai; st.
Epica; st. K. Vaart 15. st. Gelria 2! st. Fiat 4;
st. Fata Morgana; st. Droma; st. Johanna; st.
Seine; st. Albatros; st. Constantina; st. K.
Vaart 13;! st. K. Vaart 10; st. Teuna 2; st.
Rheinfahrt 11. st. Fermine; st. Janna Gardina.
st. Goliath; s't. Nelly; st. Skadi; st. Adriana;
st. Rhin; st. Dusseldorf; st, Koggeschip; st.
Johan; st. Karlsruhe 9; st. Rijnzeevaart 1; st.
Kara, st Petronella; st. Koordkaap; Rijnzee
vaart' 7, Gast; Deutschland, Iiappus; Asam 10.
Krapp; Basilia, Burger; Germania, Staal; Da-
ven tria, Welbedacht; Majo, Kooijmans; Ri
chard 8, van Laak; Raab Karcher 34, Volk; Pico
3, Ballier; Leo 13, Kaufer; Augusta, Meyer;
Anima, Levering; Liselotte, v. d. Heijden; Inter
nationaal, Verberght; Teuna Elisabeth, Baars:
Racine, Passmann; Gerarda Hendrika, Winkel,
st. Normannia; st. Edmund; st. Condor; st. Beta;
Occident, Meijer; st. Emma; st. Marwi; st.
Wachtamrhein; st. M. Stinnes 18; Friedrich
Eugen, Klee;
LOBITH: 2 Gebroeders, v. d. Ham; 's-BOSCH:
Res Nova, de Bie. LEIDERDORP: Oranje Nas
sau, Snoeij; WÈLSUM: Result,- v. d. Kaulp;
AMSTERDAM: Onderneming, Traas; ENK
HUIZEN: Dica, van Laar; RITZUMAZIJL: Soli
Deo Gloria, Brijder; Eendracht 2. Brijdes;
KOUDEKERK: Verandering, v Dam; SLEEU-
WIJK: Time is money, Vissers; WESTEINDE:
Doe recht, Schippers; NEDERLAND: st.
's-Bosch 2; st. Johanna, st. Vigila; st. Amice; st.
Eldor; st. Mercator; sta Josina; st, Pieter; st.
VRIJ NAAR HET ENGELSCH
van
F. FARGUS.
15)
Hetzelfde als altijd, in die gevallen; onze
arme vriend Is op dit oogenbüik op weg naar
Siberië. Hij is veroordeeld tot 20 jaar dwang
arbeid in de mijnen.
Hoewel ik geen bijzondere genegenheid voor
Conerl had, huiverde ik niettemin, toen Ik
zijn lot vernam.
En u bent ontsnapt? zei ik.
Natuurlijk. Anders zou ik hier niet uw
Voortreffelijke sigaren zitten rooken, en uw
heerlijken wijn drinken.
Ik walgde van de onverschilligheid, waarmee
hij sprak over de ramp, die zijn vriend getrof
fen had. Als ik het al ontzettend vond de
gedachte alleen reeds dat die man ln de
Siberische mijnen werkte, wat had de deelge
noot in zijn plannen er dan wel niet bij moeten
voelen?
En nu, Mr. Vanghan, zei hij, thans, zal
ik, met uw welnemen de zaken met u gaan be
handelen. Ik ben bang, dat Ik u erg verrassen
zal.
Laat mij hooren, wat u te zeggen hebt.
Allereerst moet Ik u vragen, wat Conerl
U over mij gezegd heeft.
Hij heeft mij uw naam genoemd.
Heeft hij niets van familie gezegd? Heeft
hij u dus niet mijn waren naam genoemd, even
min als zijn eigen naam? Heeft hij u niet ver
teld, dat Pauline en ik broer en zuster zijn?
Ik was ten uiterste verbaasd. Tegenover
Coneri's verklaring, dat deze mam op Pauline
verliefd was geweest, geloofde ik dan ook geen
oogenblik, wat hij me nu zei. Maar ik vond
het beter, hem te laten uitspreken en ant
woordde eenvoudig:
Neen, daar heeft hij niets van gezegd,
Best. Dan zal ik u mijn geschiedenis zoo
kort mogelijk vertellen. Ik ben daarginds onder
verschillende namen bekend, maar mijn ware
naam is Anthony March. Mijn vader, en dus
ook de vader van Pauline, trouwde met de
zuster van Dr. Coneri. Hij stierf, en liet zijn
gehecle aanzienlijke vermogen na aan zijn
vrouw. Deze stierf «enigen tijd daarna, en gaf
op haar beurt alles ln handen van mijn oom,
als den eenigen voogd over mijn zuster en mij.
U weet misschien, wat er van dat geld gewor
den Is, Mr. Vaughan?
Dr. Coneri heeft mij dat verteld, zeide ik.
De correcte wijze, waarop hij de feiten noem
de, maakte ondanks mijzelf eenigen indruk
op me.
Ja, tiet werd besteed voor Italië. Ons ge
heels vermogen ging er mee been. Ik heb er
mijn oom nooit een verwijt van gemaakt. Toen
ik later hoorde, waar het gebleven was, begaf
lk het hem gaarne.
Laten we er dan niet meer over spreken.
Zóó beschouw ik het niet heelemaal, zeide
hij. Ik bedoel dit, Mr. Vaughan. Er zijn
menschen, die met ons geld gebaat werden, en
nu een belangrijke positie Innemen. Ik geloof
zeker, als we hun de zaken voorlegden, zooals
ze zijn, dat er dan wel iets gedaan kon worden.
Als wij belden, u voor uw vrouw dan, bun het
feit meedeelden, dat Conerl zich ons vermogen
■heeft toegeëigend voor de goede zaak, en dat
wij daardoor tot armoede zijn vervallen, dan
zou een gedeelte van dat geld zoo niet alles
ons gaarne worden vergood. Wellicht heb u
vrienden, waardoor u die personen kunt be
reiken, evenals lk daar ln Italië menschen voor
heb.
Zijn verhaal klonk aannemelijk, en op slot
van rekening was zijn plan zoo denkbeeldig
nog niet, hoewel ik weinig zin had, om me
met dergelijke menscheen in te laten. Overigens
begon ik nu te gelooven, dat hij werkelijk de
broer van mijn vrouw was, en dat Coneri om
een bepaalden reden die hij zelf het beste kende,
deze verwantschap had willen verbergen.
Maar ik beb geld genoeg, zeide ik, lu ant
woord op zijn voorstel.
Ja, maar ik niet, merkte bij op, met een
openhartlgen lach. Ik geloof, dat u, terwille
van uw vrouw, mij in deze zaak moet helpen.
Ik moet er ln leder geval tijd voor nemen,
om er over te denken.
Zeker. Ik heb ook geen baast. In dien
tusschentijd zal ik mijn papieren en mijn ver
zoekschriften in orde maken. En mag ik nu
mijn zuster zien?
Zij kan leder oogenblik hier zijn. Als u
dus wachten wilt.
Is zij wat beter, Mr. Vaughan?
Ik schudde, treurig het hoofd.
Arm kind! zeide hij. Dan vrees ik,
dat zij mij niet zal herkennen. We zijn maar
heel weinig bij elkaar geweest, sinds we kinde
ren waren. Ik ben ook veel ouder dan zij. en
heb van mijn 18de jaar af al mat plannen en
samenzweringen gewerkt. Onder zulke omstan
digheden vergeet men huiselijke banden.
Het was er ook ver van af, dat lk vertrouwen
in den man stelde. Bovendien, was ik zijn woor
den, hij eon vorige gelegenheid, nog niet ver
geten.
Mr. Macari, zeide ik....
Pardon, mijn naam ia March.
Gonda; st. Eduard; st. Lima; HAF2DERSLE-
BEN: st. Methan; st. Harmonie 1; ARKEL: M.
Stinnes 64, Titz HARLINGEN: Amanti, Wolf;
AMSTERDAM: Favorite, v. Veen: Credo, v. d.
PluymWijkdienst 3-, de Bruyn; DEIL: Zeester,
Sehurink; AMSTERDAM: Adalgaht, Schutte:
WEMELDINGE: Rheinfarht 123, Napp; VLA AR
DINGEN: Oelschindler 1, Brunning; AMSTER
DAM: Jant.ie, de Vries; BREDA: Spera, de Geus;
GRONINGEN: Voltl Subito, v d. Kolk; NIJ
MEGEN: Zeehond, Dooremveerd: AMSTER
DAM: Vaterland, Lang; DE STEEG: Nenuphar,
v, d. Kamp; VLAARDINGEN: Vios, Deurwaar
der; DEN HAAG; Pax, v. Megen; WEMEL-
LINGE: Theo, v. Megen; GRONINGEN: Hen
drika, Kremer; Pieter Hendrik, Buitenkamp;
ZWIJNDRECHT: Cornelia, Mussig; TERNEU-
ZEN; Jeanne. Breur; 's-BOSCH: st. Willem Mal
rinus; AMSTERDAM: Risico, Suiker: Apol-
lonia 2, Koole; Fabricus, v. d. Meer; Johan. Bo-
nink: Christina Ida. Neumann; Duprez, de Kei
zer; BUDEL: Maria, BoogaardWEERT: Rot
terdam, Verburg; VUREN: Francisea, Buil;
DINTELOORD; Hoop op welvaart, van Fessem:
RIJSWIJK: Morgenstond, Pascal; KRIMPEN
a .d. IJSEL: Betuwe, Broekhuizen; FRANK
HUIS: de Hoop, van Enk; MAARSSEN
Dirkje Gerdina, Verwoert; GORINCHEM; Maria
Tamboer; ÏJMUIDEN: Antonio. Pruyn; At hal-
win, Peperkamp: HANSWEERT: Hoop doet
leven, v. d. Klooster; VLTSSINGEN: Tiepolo, v.
d. Bemt; BREDA: Cor, Ziilmans: HAARLEM:
Götterdammerung. Odenthal; ZUILEN: Meibot,
Meiier. ZWOLLE: Onderneming. Veldman;
LEIDÉN: Wilant. Sanders: BREDA: Germa,
Tenissen: ALHPEN a. d. RIJN: Eugenie de
Bruyn; ZIERIKZEE: Vier Gebroeders, Botter:
ARKEL: Damco 13. Rokus; DEN HAAG: Marga
Lorth; HARLINGEN: Fluviale 13. dP Meij; MUI
DEN: Bernard. Geerts; VLAARDINGEN: Jowi,
Dik; LEIDEN: Gondotta, Emricli; NIJMEGEN:
Geertruida Elisabeth, van Steen.
BELGIë: Godefriedus, Kieboom; Concurrent 3,
Lensen; Maria, Stevens: Saturn, Ernst: Navis 9,
Dore; Tunissie, Stroep: Diana, Heiderich;
Luxor, Jaco-bs; Limmat, Stumpf; S11 Bavo, Buck;
Miriam, Hoorniok: Tilly, Londsorfer; Leon, Ver-
wey; Marcel, David; Brabo 31, v. Gaaien: Leys,
Dekker; Eberstein, Stiehlhack; Nedu, Vergau-
wen; Stad Bendermonde, Heek; Stad Aerschot,
Heek; Maria, Baert; Poolster 2, Borms: Rhena
nla 14, Schmidt; Fransiska. Schot; Stad Meche-
len, de Schepper; Alfred, Segaert; Philomcna,
Gasten: Henrica, Wesdorp; Constance, Wiick-
mans: Anna, Nevejans: Adeline, Vispoel; Maris,
de Schepper; Stad Brussel, Bolle: Ascania. Lons-
dorfer; Germania, Lonsdorfer: Clemence 2. Jans
sens; Leonordo, Huyssen; Willibrorda, Peek-
stak; Wanderer, Verschuren: Ontario, de Jonge;
Anna 2. Tempelaars; Pama, Oerlemans; Doro
thea. Hillebrand; Wilhelmina, v. Well; Rijntrans
4. Vastree; Octant, Korstanje; Evenline, v. d.
Haute; Piejo, Boom; Stella Marls, Vermeulen;
Nalwite. Meijer; Mon Desir, Ooosse; Clementine,
Broekaert; st. Rünschelde S; Johannes. Heij-
men; Bertha, Broekhorst; Ankla, v. Oosten;
Henele. d3 'Bruyn! Diana, Meltlaeh: Johanna 2,
Hamelink; Tamsa 44, de Lauff: Hobbema, Artz;
Wilhelmina. NeUenhoff; Barna. Boodde; Zuid
Beverland, Stormesand; Wip!» Jiskoot.
EMMERICH, 20 December.
Gepasseerd naar Duitschland:
Nassovia, St.; Recta, St.; Theodora, Rund
staart; Oranje Nassau. Suoeij; Wilhelm, st.Jo
hanna Elisabeth, Kurver; Gerdina, 2. v. Gen
nep; Partout 2, st.Margiena, Boertien; Espara,
Slochers; Walter, Sengers; Pluto, st.; Sambesia,
Walters; Vrijheid, Last; Nenuphar, v. d. Kamp;
Elisabeth, St.; H. 104, Legersteeg; Bastonje. v.
WiigaardDrie Gebroeders, Sehrenders; Elsa,
Heil; Tamsa 28, Opzeland; Nana, Allmann; At
tractie, st.; Hanz, Neuer: Bertha 1, Schmitz;
Actief, Bakker; Fredjo, st.. Rautgundis, van
Vliet; Jo, Suringh; Katerveèr, st.;! Result, V. d.
Kamp; Zeven Gebr., van Kessel; Tenlers, st.;
Procyon. Ourmayer; Marie, Ourti; Louise. De
Jong: Progres, st.. Feja, v. Dongen; W. van
Driel 41, de Groot;' Walsum 5, Heinen; Sambre,
St.; Rhenania 26, Muller: Henriette, Tack; Tin
toretto, v. Look; Pr. Juliana, st.; Vesuy, Pott;
Carl Paul 3, Balk; Amor. Kruger; Wipi, Jis
koot; Eendracht 2, Breü'der; Soli Deo Gloria,
Breijder; Harmonie 5, St.; Emanuel, Stoter;
Deux seurs, Hendriks; Vertrouwen, Blom,Rea-
Rensen; Risico, v. d_ Linden; St. Rosa, Peters;
Elisabeth Jacoba, Sui'etink; Gerda, Kunstmann,
St.; Maria Elisabeth, Lammers; Haniel 18, St.;
Walsum 3, Baggerman; Zembla, de Boer; Ma
thilde, Terjung; Emmy, Vissers; Walsum 16,
Waardenburg. Ilekla, st.; Winschermaun 53,
Schuh; Willem, Grie; Harmonie 3, st.; St. An-
tonius, Jegen; Mein Bestreben, Walter; Lim-
burgia, Wiickmans; Rosenberg; Claijs; Adriana.
Johanna, v. Utrecht; Vertrouwen, Vlieger; Eli
sabeth, St.. Madonna 2, Hubens; Magni, St.;
Gelria, den Bretejen; Ideaal, st.; Vios, Fuchs;
Johannes, Vermaaren; Maria Louise, Vranlcen;
Ella Herman, Herman; Verandering, v. Dam;
Willem Anton, st.; Herman, st,; Zeus, Gassert;
Vaterland, Lubitz. Saalestrand, Muihl; 't Leven
in stirtld. St.; Pho'rtos, Koninck; Mathilde. Roo-
vers; Celina, Westerlink; Jean José, MeUer;
Gelderland, St.; Unie I, Groeneweg; Terra Nova,
Hooglander; Petronella, st.; Catharina Adriana,
SchUvens; Damco 6, v. Geffen. Maipo St.; Al
pha, Wiltens; Egon, Klassen; Mevo, de Haas;
Vahalis, den Besten; Utgard, St.; Anna, Bun-
gert; Herman, Losken; Shakespheare, Schöll;
Gluc.k Auf, Wendt; Rijn en Lek 3, St.. Rhein
fahrt 104, Scholl; Damco 25. Timmerman: Hen
riette, st.; Harpen 77, Kuppers; Isabella, Schmitt
Cornolis Adrianus, St.; Pax, Brouwer; Fanal,
St.; Ariadne st.
Gepasseerd naar Duitschland 22 Dec.:
Charitas, st.; Alfa, Sontag; Maria, v. d.
Bosch. R. S. G. 10, Dorr; Victoire Louise, v. d.
Vijvere; Porta Coeli, Willemse; Jb, Emans; Her
man, Doodewaard; Marie Jose, Doodpwaardt;
Willem Manie, st.; Zwerver, de Waal; Charles,
Maes; Paclfique. v. Geffen; Tireur, St.; Maria,
Theresia, Schaap. Morgenster; Geervliet; Mann
heim 70, Kampen'; Nieuwe zorg, Hovestad; Hol
land, st.; Badenia, st.; Catharina, Nout; Suevia,
St.; Neptunus 2, st.Martha, Beekman; Jupiter,
de Jongh; Voorwaarts, St.; Christina, Peper
kamp. Helena, Peperkamp; Jugona, Peperkamp:'
Jacoba, Keyzer; 't' Koggeschip, st.; Cornelia,
Carnet; Pieter st; Deo Gloria, Volker; Catha
rina, st.; Trijntje. Bulsman; Zuid-Holland, Vonk;;
Geertruida Elisabeth, v. Meen; Time is money,
Visser; Dica, v. Laar. Rijn Schelde 6, st; Flo-
rentius, Thijssen; Willi, st; Pema, Vogel;!
Claude Bernard, st.; Alida Nelly, Vermeulen;
Head, v. Dongen; Desire, Verweerd; Spes Nos
tra, de Leeuw van Weenen; Cuvier, st; M. Stin
nes 5, Diehl. Jef Lambeaux, ten Cate; Sacitaire,
Buchel; St. Odile, st.; Emma 3, Trouwborst;
Entreprise. de Rooy; Baroma st.IJsel, v. Dijk;
Actief Konings. Rheinfahrt 95, Hussig; Tilly,
st- Liena, st.; Bulwer, Schreuder; Maria Cor
nelia, st.; Louise Sophie, Hblzvoit; Twee Gebr..
Broeksma; Adelheid Anna, Bell; Vali, st; Co-
lonia, Suijdara; Vrachteo, Liebe; Vanier, st;
Helena, Joosten- Maris, Kl-eipas; Risquons, Ver-
schure; Fiat 8,'st; Lena, Kik; Tarüni. Stout-
lesdijk; Rheineck, de Jong; Gustav Adele, Raab.
Francisea, st.; Coöperatieve, Schot; Hoop doet
loven de Vries; Frederike, st; Cornelia, van
Steen. Mars, Geerits; Industrie 11, st; Plans;
Adolf,'St.; Isala 2, Bokslag; Merwestad, Dijkema;
Vertrouwen, Smits; Rijnzeevaart 2, st; Hein-
rich- Essen: Liebling, Buchloh; Josephine, Bijl;
Valuta, Beers; Willy, st.. Vauban. st; Over-
rjsel Vergeer: Else, Heeg; Neptun 46, Hamerer;
Maasstroom 29, Bleijdenstein; Waalwijk, st;
Wijkdienst 28, Eimer; Wijkdienst 26, Rosch; Ma
ria v d Pluym; Scarpe, st.; Vaarlust Blfnng;
Aigle' Schule; Rijn Schelde 20, Burdach; Ja-
gerswijke, st;' Wijkdienst 25, Scholing; Atü£
st Adrianus Marinus, Baars; Pieternella, We
tering- C. G. Maier 22. Muller; Denise, Brussel;
Fiat 3.' st; Klarije, Hoek; Hagen; Kissel; Abra
ham, Schimmel; Fiat 1 st; Roemer Visser, Dood
Sean 1 st.; Thea, Mehl. Wilana, Aus den
Kahmen; Edison, Kaufer; Juliette, Possemiers;
Industrie 8, st,; Emma, st.; Auf Det^u^
sen- St. Maria, Mooren; Jonel, st, H. Neuer-
lmrg, 13, Bachfisch; Maxie, st.; v. Driel 6L v.
Teefelen; Suzanna, Framm; Walsum 1, St.;^"Wal
sum 2, St.; Confidentia 2, Wirges; Richard L
Reusen; Wurtehberg, Roetang; Ex voter, st;
Madonna, Heymen; Heima, Seibert. Axjo, st,
Rheinland, Zijlmans; Henscat, ErnlebenCorne
lia, st.; Willemsvaart Dekkers; Wewa, st., Do-
bo, Kuyk; Maria, Johanna stSancta M^ia,
HelffElisabeth, Böhringen; Daniel, v. Le,
Theodora, st; Dina Maria. Koremans; Twee
Gezusters, Snoodijk; Asteorth 12, ™erbudg^;
Peg. Sommelet; Johanna, st; Min.
Buschgens; Julien, Cauwenbergh; Rijn ScMde
122, St.. Res Nova 2, St.; St Josef, Fleisch-
hauer; Brezesta Adriana, Groeneweg; Wilhelmi
na, Reiniers; Jukirna, St.! R. Karcher 33,
Gerard, st; Cato, Goris, Antee Verschuren?,
Wijkdienst 20, Bekker; Saturne.
hann Weigard; Haniel 18, st; Longfellow, Ver-
wey Walsum 30, Braber; Harloff 6, Westholtj
Cuba. de Bot; Barbo. st; Rindjani. Klaassen;,
Wodar. St.; Sophia, Netjenhof; Felicitaa Schneu-
aer; Theo Margree,, Schepers; Ymir, st, Stella,
Maris Bosschers; Borussia, Leunis; Brangaena,
de Jong. Grimnir, st; v. Driel 35 Leemans;
Montegnó, Noordlander; Luik 17. Vermeegen;
Frigga, St.; Gunther, Hoefnagel; Poseidon 3.
Vergauen; St. Antonius, Kreutchen Gro^
Voltaire. Ambachtsheer; Ernst st.
qaner- Ophir, st.. Constant Hens; Somali de
Wachter; St. Antenius, Bon; Alpha, st; Nurn-
berg, Weinzheimer; Tilly, st; Jurgens XI, Wil
ting- Plefa, Putjlaert; Javakade, st; ■A-djo, B
ma; Haniel 3, st. Maria 2,Schaden; TdsenPe-
tri. Schwippert; Aeolus, Griess; V.an Eyck,
Smits; Walsum 15, Bergmans; Lion st, Flu
viale 37, de Zeeuw; Exvotor, Schouten; Damile.
Bepman; Wirgi, St.; St. -Antonio, Tabtert- Jo
hanna. Maatjen; St. Josef,
Brouwer; Nova, de Boer; Alpha, st.; Jas. v.
Ingen; Neptun 22. Heinrich; Brogressvis. st
Figuraras, Blom. Johanna, de Bot. s. y. d.
"Ros- Porfier 28, Doom; Basalt 5, Jtt, K-
Kaï-cher 9 st; R. W. 3- Osnabruch
Solt; Anna Agnes, st; Willem Beers;
Maria Theresia, Mellinghof; Torrent SuUker-
buyk; Fiat 12, st.. Puecini, v. d. Bergh Luik
15 Vertoorn; Tollens, Oerlemans; Louvois, st,
Nieuwe zorg, de Ree; Anna. Fleischhouwer;
Damco 2 v. d Welden; Katla, st; Karang;
Poot- Cura, Adriaanse; Pinang, Fuchs; Duo,
Winkel; Wuta, Oerlemans; Henny. st, Pema,
de Boert Johanna, v. d. Elshout; Anna, Broe
ken.
HANSWEERT, 21 December.
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: st. Telegraaf 4, st. Era,
Griendtsveen 14, Grupstra; Griendteveen 16,
Grupstra; De Dieu Donné, de Bont; La Fontaine,
Reich- Clamar, Vermeulen; Cut ie, de Konink,
Besiam, van Strtjdonck; St f
DONGEN; st. Broedertr. 14; ZA1IJNDRECH1
Dankbaarheid, Broeken; ^arte tehaMA I^me*
nie: Albatros 4, Robbemond; OUDE TÖNGE. st.
De tijd zal 't Leeren,. st. Maria Antoma, st. Spera,
AMSTERDAM: Anna Cornelia, Vermeulenst.
Am stel 4; SCHIEDAM; et. '^sl
DRECHT: st Onderneming, ST. MAARTENS
DIJK: st. Op Hoop van Zegen; SCHEVENIN-
GEN: st. Clasina, H. I. AMBACHT: Wilhelm,
de Jong; DEN HAAG: Almien, Schut; ROSSUM.
Wiljo, Rorsje; Elodie, Keuvel; HANSWEERT:
Famllletrouw, Stolk; DORDRECHTst Ideaak
Donau. v. d. Kinderen; Volontê de Dieu, van
Dongen; PERNIS; Albatros 2, de Jonge.
DUITSOHLAND: Eisenfresser, Eckstein; Liso,
v. d. Abbeele; Rheinfahrt 133, Kretoer: Rijnster,
JoostenLemo, Steenhuis; Union 2, Diepenhorst;
Roger, den Leeuwen; Verseau, Ney; Leontine, de
Bakker; Taunus, Kriesels; Rival, de Ronde;
Mannheim 166, Zimmermann; Athena, Steinhel-
mer; Christine 2, Wolff; (Leentje, van IJzerlooy;
Bellone, Spengler; Memento, van Waarde; Dra
gon, VettenJulia, de Potter.
BELGIë: de stoomschepen Rival, Avroi, Hoop
op Zegen, Stad Amsterdam, Cornelia, Petronella,
Excelsior Catharina, Oorrie, Jacoba Cornelia, Am-
stel 5, Ideaal; Rossum 2, Bons; Angelique, Huys-
man; Diabolo, Janssens; Mathilde, de Decker:
Energie, Borreman^; Speculant, Havers; W. P.
B. XI, Jonkman; öso 13, Zadow; Oosterschelde,
van Dort; Alida, Feenstra; Catharina, Faasse;
Montaigne, Bader.
Mr. March dan, lk moet u nu verzoeken,
om me de bijzonderheden te vertellen, van den
schok, die mijn vrouw gedeeltelijk van het
gebruik van haar vermogens heeft beroofd.
Zijn gelaat werd zeer ernstig.
Nu kan ik dat niet, verklaarde hij. Maar
te eeniger tijd zal ik dat doen.
Wilt u dan tenminste duidelijk maken,
wat u met uw laatste woorden bedoelde, toen
wij in Genua afscheid namen?
Ik wil u daar gaarne mijn verontschul
digingen voor aanbieden, omdat ik weet, dat
ik in haast sprak, en zonder er bij te denken.
Maar ik ben vergeten, wat lk gezegd heb, en
kan er dus ook geen verklaring van geven.
Ik zei niets, omdat ik niet wist, of hij een
spel met mij speelde.
Ik weet, ging hij voort, dat ik woedend
was, toen lk hoorde, dat Pauline getrouwd
was. Gezien den toestand, waarin ze verkeerde,
had Coneri het nooit mogen toestaan. En dan,
Mr. Vaugihan, had ik mijn zinnen er op gezet,
dat zij een Italiaan zou trouwen. Ik had er
van gedroomd, dat zij, als zij eenmaal her
steld was, met haar schoonheid een echtgenooit
uit de allereerste kringen zou winnen,.
Vóór lk kon antwoorden, kwam Pauline de
kamer binnen. Ik was uitermate nieuwsgierig,
welke uitwerking de verschijning van haar
broer als hij dat tenminste was op baar
zou hebben.
XV.
Macari sitond op, en trad op haar toe.
Pauline, zeide hij, ken je me nog?
Zij zag hem aan met oogeu vol nieuwglerlge
verbazing, maar schudde het hoofd, als ln twlj
fel. Hij nam haar hand, en ik merkte op, dat
zij Instinctmatig voor hem terug scheen te
deinzen.
Arm, arm kind! zeide hij. Dit Is erger,
dan ik gedacht had, Mr. Vaughan. Pauline,
het Is lang geleden, sinds we elkaar gezien
hebben, maar je kunt me toch niet vergeten
zijn!
Haar groote oogen hieven met een peinzende
uitdrukking op zijn gelaat gevestigd, maar zij
gaf geen blijken, dat zij hem herkende.
Probeer je eens te herinneren, wie dit is,
Pauline, zeide ik.
Zij streek met haar handover haar voor
hoofd, en schudde dan weer het hoofd.
Non me ricorde (ik kan het me niet
herinneren), prevelde zij.
Dan, als had de geestelijke inspanning haar
uitgeput, zonk zij mist een vermoeiden zucht
op een stoel neer.
Ik was opgetogen, dat ik haar Italiaansch
hoorde spreken. Zij gebruikte die taai zelden,
en alleen, als men haar daartoe noodzaakte.
Dat zij nu die taal bezigde, was voor mij een
bewijs, dat zij, op een of andere wijze, den be
zoeker in verband bracht met Italië. Het was
voor mij een nieuwe straal van hoop.
Er was nog iets anders, dat ik opmerkte.
Het gebeurde zoo zelden, dat Pauline haar
oogen naar iemand opsloeg. Maar thans hield
zij geien oogenblik baar oogen van Macari af,
zoolang hij in de kamer was. Hij bleef naast
haar zitten, sprak nog enkele woorden tot
baar, en richtte zich vervolgens uitsluitend
tot mij. En al dien tijd sloeg zij hiem met een
vreemden, belangstellenden nlik gade. Ver
scheidene malen meende ik zelfs een uitdruk
king van vrees ln haar oogen te bemerken.
Doch wat deed dat er toe, als ik maar het
begin van een nieuw leven in zag. Ik begon
reeds te denken, dat, als Pauline herstelde,
dit te danken zou zijn aan mijn bezoeker.
Toen deze afscheid nam, drong ik er dan
ook op aan, en niet voor den vorm om
eens spoedig terug te komen, den volgenden
dag nog, als het kon. Hij beloofde het gaarne,
en vertrok. Ik veronderstel, dat hij even tevre
den was over bet resultaat van deze ontmoeting
als lk.
Na zijn vertrek verviel Pauline in een staat
van rusteloosheid. Verscheidene malen zag ik,
hoe zij haar hand tegen haar voorhoofd drukte.
En telkens ging zij naar het venster, en keek
de straalt op en af. Ik deed, alsof ik niets zag,
hoewel ik een of twee keer bemerkte, dat zij
baar oogen op mij ridhtte meit een zieligen,
smeekenden blik. Ik geloof vast, dat een of
andere oude bei-innering in verband met
Macari bezig was, zich baan te breken, en ik
zag met ongeduld den volgenden dag tegemoet,
waarop bij ons weer zou bezoeken. Hij moest
me ergens voor hebben, zoodat lk er zeker van
was, da.t ik hem zou terugzien.
Hij kwam den volgenden dag, en den daarop-
volgenden dag, en nog vele andere dagen. Het
was duidelijk, dat hij alle moeite deed, om zich
bij mij aangenaam voor te doen, en ik moet
zeggen, dat hij, onder de omstandigheden, voor
treffelijk gezelschap was. Hij was bekend of
zeide, dat hij bekend was met elk complot
of politieke gebeurtenis van de laatste tien
jaar, en zat vol met origineele anecdoten en
belangwekkende verhalen van wat hij beleefd
had. Niet zelden had men hem gevangen gezet,
en verschillende malen was hij op wonderbaar»
lijlte wijze aan den dood ontsnapt. Ik had
geen reden, om aan de waarheid van zijn ver
halen te twijfelen, hoewel ik den man zelf
wantrouwde. Al was zijn glimlach nog zoo
aardig, en zijn vroolijkheid nog zoo natuurlijk
toch kon ik da uitdrukking niet vergeten, die
lk meermalen op dat gelaat gezien liad, even
min als zijn woorden en wijze van doen bij
vroegere gelegenheden.
(Wordt vervolgd).