A -
FEUILLETON
!N VOLLEN GLANS
rmm f
Pe huiszoekingen in Indië
■mmm
VRIJDAG 3 JANUARI 1930
IHÉMH
5>i
DE STORM
MOTORBOOT GEZONKEN.
EEN DER OPVARENDEN VERDRONKEN
Mobilisatie en Smokkelen
Een van Dijck gestolen?
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIE
WOEKER IN INDIE
GROOTE BRANDEN IN INDIE
DE STATENDAM
ANNA VAN GOCH-KAULBACH.
DE RAMP TE GRONINGEN
KINDERVERLAMMING
A
MET EEN STUKGESCHOTEN KNIE
IN HET JACHTVELD GEVONDEN
ER WERD OP 4 PERSONEN GESCHOTEN
EEN AUTO DIE LINKS EN RECHTS
DE TROTTOIRS OPREED
LUCHTVAART.
DE K. L. M. IN 1929-
iv
iliiv
gpii—
;aV,
xxir.
DE SITUATIE BLIJFT STATIONAIR
Vragen aan de regeering
BATAVIA, 31 December (ANETA). De
situatie, welke geschapen is door de actie van
de politie tegen de Partij Nasional Indonesia,
is sinds hetgeen gisteren gemeld werd statio
nair gebleven. Het onderzoek van de gecon-
fisceerde documenten wordt voortgezet.
BANDOENG, 31 December (ANETA). Al
hier heeft de politie nog gearresteerd een kan
toorbediende van een particuliere firma, in
wiens bezit papieren zijn aangetroffen, welke
dulden op verduistering en voorts het bewijs
leveren, dat de bezitter in rechtstreeksche ver
binding stond met het hoofdbestuur van de
P.N.I.
Hoewel met het oog op de verwachting, dat
het publiek groote belangstelling zou toonen
bij aankomst van den trein, waarmede
Soekarno en Gatot gevankelijk werden aange
voerd, maatregelen waren getroffen, bleek deze
verwachting ongefundeerd te zijn. Slechts een
enkeling kwam kijken. Ook bij het overbrengen
der betrokkenen naar de gevangenis bleef het
publiek geheel onverschillig.
v
BATAVIA, 2 Januari (ANETA). Het lid van
den Volksraad de heer Middendorp heeft de
volgende schriftelijke vragen tot de Regeering
gericht:
1. Of er inderdaad vermoed word dat er
plannen bij de P.N.I. bestonden om tegen den
nacht van oude jaar op georganiseerde wijze
te trachten het gezag omver te werpen?
2. Zoo ja, in hoeverre is dat vermoeden
juist gebleken?
3. Is voor deze opzienbarende daad van de
Regeering, die de grootste gevolgen moet heb
ben ten aanzien van de verhouding tusschen
de Regeering en de volksbeweging, tevoren
het advies ingewonnen van den Directeur van
het Binnenlandsch Bestuur en van den Advi
seur voor de ïnlandsche zaken?
4. Welke aanleiding heeft bestaan om dit
optreden, dat van groot wantrouwen getuigt,
niet te beperken tot enkele verdachte personen,
maar tot honderden uit de breiden onder wie
ook de leiders van de partij Sarekat Islam,
van Boedi Oetomo, van leden van de Studie
club te Soerabaja, enz?
5. Is de Regeering bereid, zoo mogelijk,
vóór de komende zitting van den Volksraad
een verklaring te geven van haar. optreden op
29 December en mede te deelen'tot welke
resultaten dit optreden reeds geleid heeft en
dit ter voorlichting van het publiek in het
algemeen en van de verontruste volksbeweging
in het bijzonder.
V;<.
Men meldt ons uit Gorkum:
Tijdens den hevigen storm is gisterenmid
dag de motorboot „Holland V" van de firma
Zevenhuizen en Mosterd te Rotterdam op de
Beneden Merwede onder Hardinxveld gezon
ken.
De 20-jarige dekknecht Piet Borg uit Woud-
richem, die een uitstekend zwemmer was, is
verdronken.
De kapitein J. Rodnat uit Alblasserdam wist
zwemmende den wal te bereiken.
DE SCHEEPVAART GESTREMD
Door den zwaren storm uit het Westen is de
scheepvaart te IJmuiden sedert gisterennacht
gestremd. Het van Java komende Duitsche s.
„Halle" kruist sedert Donderdagmorgen vroeg
voorgaats van IJmuiden, doch kan wegens het
slechte weer niet binnenkomen. Er wordt dan
ook van deze haven niet geloodst.
De stoomloodsboot ligt thans In de Buiten
haven aldaar, totdat het weer beter wordt.
EEN NIET LICHTVAARDIG SCHOT
De gevraagde schadevergoeding geweigerd
Door J. de B. te Boxmeer was tegen den Staat
een vordering Ingesteld tot vergoeding van
schade op grond, dait zijn zoon, die hem placht
te onderhouden, is overleden, tengevolge van
een schot door een kommies der directe belas
tingen op hem gelost, welke handeling onrecht
matig zou zijn.
De Staat daarentegen stelde, dat de daad van
den kommies wel rechtvaardig was.
Na gehouden getuigenverhoor, besliste de
Haagsohe rechtbank, dat de els-ober niet ge
slaagd was, de bij dagvaarding gegeven voor
stelling van het gebeurde te bewijzen, waaruit
zou volgen, dat de kommies zijn zoon zonder
eenige aanleiding had doodgeschoten.
De ingestelde vordering werd dan ook ont-
GISTEREN HERDACHT DE OUD-PRESIDENT DER KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN TE AMSTERDAM, de heer S. P. van Eeghen, het feit, dat hij voor vijftig jaar
lid werd van de firma Van Eeghen en Co.; de huldigingscommissies boden hem o.m. het
afgebeelde schilderij aan.
D^P. H. A. E. N. op de thuisreis
Bij de K.L.M. is bericht ingekomen, dat het
zesde postvliegtuig op de retourvlucht de P H
A.E.N. Woensdag van Bandoeng naar Palem-
bang is gevlogen. Om 10.35 uur vertrok het
toestel uit Palembang en te 4.45 is het in
Medan aangekomen.
Gisteren is 't om 6.05 uur uit Medan vertrok
ken en om 14 uur te Bangkok geland.
DE RADIO-TELEFONISCHE VERBINDING
VAN JAVA MET DUITSCHLAND
Werkt het hooge tarief remmend?
BANDOENG, 31 December (ANETA). Sinds
de officleele openstelling voor het publiek van
de draadloos-telefonische internationale ver
binding Java-Duitschland op 28 December j.l.
heeft sieohts een enkel betaald gesprek plaats
gevonden en wei tusschen Weltevreden en Rem-
scheid in Rijnland. Het gesprek is niet erg goed
geslaagd Het sohijnt, dat het hooge tarief rem
mend werkt op het gebruik van dezen dienst
door het publiek.
Hoe deze te bestrijden?
BUITENZORG, 31 December (ANETA). In
gesteld is een commissie, welke tot taak beeft
het vraagstuk van de woekerbestrijding te be-
studeeren en te onderzoeken of, en zoo ja in
hoeverre, terzake wettelijke en andere maat
regelen van overheidswege genomen dienen te
worden.
Voorzitter Is mr. R. Enthoven, hoofdambte
naar ter beschikking van den Directeur van
Justitie.
PASTOOR J. H. M. PEEPERKORN
EMIRITUS.
Op Nieuwjaars dag deed Pastoor Peeperkorn
te Limmen (N.H.) mededeeling, dat hij tegen
einde Januari ontslag heeft aangevraagd uit
zijn geestelijke bediening.
Ruim 21 jaar heeft Pastoor Peeperkorn met
,'rooten ijver gewerkt aan het zielenheil der pa
rochie.
Naar wij vernemen zal Zijneerw. zich vestigen
in „Huize Augustinus" te Alkmaar.
PASTOOR KANNEGIETER S.J.
De Pastoor der St. Canisiuskerk te Nijme
gen, de ZeerEerw. Pater Kannegieter S.J., die
eenigen tijd lijdende was, is thans in zooverre
hersteld, dat Z.Eerw. voor het eerst weer de
H. Mis opdroeg.
TELEFOONPAAL OP HET LICHAAM
Een koelie redde zich, door in de Sawah
te springen
RANGKAS BETOENG, 31 Decern. (ANETA).
In de omgeving alhier moest een koelie een
telefoondraad repareeren. Hij klom te dien
einde boven in den paai, maar toen hij daar
was aangekomen, viel de paal om. De koelie
wist zich te redden door tijdig in de Bawah
te springen. De opzichter Van Dijk, die zich
in de buurt bevond en getracht moet hebben
den vallenden paal tegen te houden, kreeg deze
op het lichaam. De linkerhelft van zijn
lichaam werd verpletterd. Hij werd overge-
hraoht naar de Centrale Burgerlijke Zieken
huisinrichting.
En veel schade aangericht
BUITENZORG, 31 December (ANETA).
Door onbekende oorzaak, vermoedelijk tenge
volge van onvoorzichtigheid, is brand uitge
broken in de dessa Kaling, gelegen 18 Kilo
meter van Buitenzorg. Negenenveertig wonin
gen van Inlanders werden door het vuur ver
woest. De schade wordt geschat op vijftien
duizend gulden. De van huis en have beroof
den werden ondergebracht in andere kampongs.
KOETARADJA, 31 December (ANETA). Te
Keudehlamno, gelegen nabij Tjalang, zijn 22
Kedehs afgebrand. De schade bedraagt 44.000.
De oorzaak is onbekend.
JHR. MR. DR- H. A- VAN KARNEBEEK
Dinsdag is uit het Roode KruIs-ZiekenJhuis
ontslagen jhr. mr. dr. H. A. van Kamebeek
Commissaris van de Koningin ln ZiUd-HaUand.
Hij Is er eenigen tijd geleden opgenomen, am
een breuk-operatie te ondergaan. Thans is hij in
zooverre hersteld, dat hij het ziekenhuis kon
verlaten, (Ned.)
foBRAAK IN EEN POSTKANTOOR
RADIOSTATION BIJ DEN KRAKATAU.
Door onvoorzichtigheid afgebrand
LANG-EILAND BIJ KRAKATAU, 1 Januari.
(ANETA.) Het radiostation der Koninklijke
.ai ine, dat hier Is gevestigd, Is tengevolge van
onvoorzichtig omgaan door het personeel met
benzine totaal afgebrand. Eveneens werden de
v oningen van het personeel in de asch gelegd,
Dadelijk is aan Soerabaja om een nieuw sta
tion gevraagd. De stagnatie in den radiodienst
a.daar zal ongeveer 14 dagen duren. Inmiddels
i3 het kuststation Pasaoeran voor den radio
dienst tijdelijk opengesteld.
Wat niet van waarde was, liet men liggen
TELOK BETONG, 31 December (ANETA).
Zaterdagnacht heeft een inbraak plaatsgehad
in het postkantoor van Tandjoeng Karang.
Vijftien zakken post, afkomstig van Java
bleken opengesneden te zijn met een scherp
voorwerp. De zakken waren bestemd voor
Zuid-Sumatra. Uit alle zakken waren de zich
daarin bevindende brieven met geldwaarde ge
stolen. Ook bleken zakken, bevattende pakket
ten, opengesneden te zijn. Wat niet van waarde
was lieten de inbrekers liggen. Voorts is de
trommel met zegelwaarden opengebroken.
Later is het mes, waarmede de zakken waren
opengesneden, gevonden.
PROF. DR. P. J. BLOK.
De familie Blok heeft aan den Leldschen
Academischen senaat ton geschenke gegeven
ter plaatsing in de senaatskamer, het geschil
derd portret van wijlen don oud-hoogleeraar ln
de vaderlandsche geschiedenis aan de Leidsche
universiteit, prof. Dr. J. P. Blok.
IN AANVARING GEWEEST
De schade is onbeteekenend;
het schip bleef zeewaardig
Volgens een door ons ontvangen Lloyd's
telegram, ls de „Statendam", Neerlands groot
ste Koopvaardijschip, bij het binnenloopen van
de haven van Havana, ln aanvaring geweest
met het Engelsche passagiersschip „Franconla'
van de Cunard Lijn. Beide schepen zijn bescha
digd, maar zeewaardig.
Na bekomen Inlichtingen van bevoegde zijde,
ls ons gebleken, dat er meer sprake schijnt te
zijn van een lichte aandrijving, dan wel van een
aanvaring.
De schade is slechts onbeteekenend en naar
men ons mededeelde, zal het ongeval geen bij
zonder oponthoud teweeg brengen, zoodat de
reis geheel overeenkomstig het vaarplan kan
worden voortgezet.
Zooals men weet, bevindt zich de „Staten
dam" momenteel op kruistocht ln de West-
Indische wateren.
31 December vierde de bekende schrijfster
Anna Van Goch—Kaulbach ln intlemen kring
haar zestigsten verjaardag. Velen uit de litte
raire en tooneelwereld gaven blijken van be
langstelling en waardeering.
Een steuncomité gevormd
Op verzoek van den burgemeester, Jhr. Mr.
Bosch ridder van Rosenthal, heeft zich een
comité gevormd tot steun aan de nagelaten
betrekkingen der slachtoffers bij de ketelont
ploffing te Groningen.
Te Eelde
Te Eelde is een derde geval van kinderver
lamming geconstateerd, thans bij een meisje.
GOUVERNEUR VAN SANDICK
MEDAN, 31 December (ANETA). De Gouver
neur van Sumatra's Oostkust,- de heer L. van
Sandiïk, heeft het voornemen op 5 Oct. naar
het vaderland terug te keeren.
OVERREDEN EN GEDOOD.
Te Tegelen geraakte Woensdag de ongeveer
50-jarigo Helmondsche zwerver F. R. onder
een auto, tengevolge waarvan de man spoedig
overleed.
Dr. A. COUVéE. t
In den ouderdom van 72 jaar is gisteren
to Amsterdam overleden dr. A. Couvée, genees
heer-directeur van het „Nederlandsch Israëli
tisch Ziekenhuis". De thans ontslapene was op
richter van den Nederlandschen Bond voor
Ziekenverpleging.
P. J. G. STEENBERGHE. t
ln den ouderdom van 57 jaren overleed te
Scesterberg de heer P. J. G. Steenberghe, oud-
officier der grenadiers en oud-afdeelingchef le
klasse bij de Ned. Spoorwegen.
IR- A, GOEDKOOP VAN NELLE f
In den ouderdom van 77 jaren is te Delft
overleden ir. A. J. Goedkoop van Nelle oud
directeur der H.B.S. aldaar.
MR. M. BROUWER ANCHER -f
In den ouderdom van 72 jaren is ter Oss over
leden de beer mr. M. M. BrouWer-anoher, oud-
kantonreoliter aldaar.
DE KONINGIN DER NIJMEEGSCHE
TELEFOON.
Chef-telefoniste, mej. M. Reijnbende heeft af
scheid genomen van directie een techn. perso
neel van den telefoondienst te Nijmegen. Na
ruim 30-jarigen dienst gaat zij met pensioen.
Mej. Reijnbende werd gehuldigd door Ir. Bos, in
specteur van den P.T.T.-dienst te Arnhem, die
haar eerde als „de koningin van de Nijmeeg
sche telefoon", de directeur van den Telegraaf
dienst, de heer Smits, bracht eveneens hulde
aan de scheidende hoofd ambtenaresse. Na
mens het personeel werd haar een fraai ge
schenk aangeboden. Mej. Reijnbende sprak
hartelijke woorden van dank.
Van dit vonnis ging de Bruyn in hooger
beroep.
Het Haagsohe Gerechtshof heeft nu overwo
gen dat de rechtbank terecht heeft aangenomen
dat het schot niet lichtvaardig ls gelost en
de zoon kon begrijpen aan welke noodlottige
gevolgen hij zich blootstelde toen hij zon wor
den aangehouden.
Het vonnis der rechtbank werd dan ook be
vestigd.
Zijn kameraad dacht, dat hij
doodgeschoten was
De jagers S. en P. uit Retranchement, die
op een Jachtveld op Belgisch grondgebied met
een lichtbak waren gaan jagen werden beidon
getroffen door schoten, die in de duisternis
door tot nu toe onbekenden werden afgescho
ten. S., die aan den arm verwond was vluchtte
op Nederlandsch gebied, terwijl p,, voorover
op den grond viel. Toen later P. niet thuis
was gekomen, dacht S. dat zijn kameraad was
doodgeschoten en deed hij aangifte bij de
politie. Men vond hem met een stukgeschoten
knie op den grond liggen en bracht hem naar
Retranchement over, doch later op medisch
advies naar het ziekenhuis te Oostburg. De
ongelukkige bleek namelijk ook een ernstigs
been breuk te hebben bekomen.
Het stuk vertegenwoordigt een waarde
van 5 millioen francs
Een bekend schilderijenhandelaar te Brussel
had voor een tentoonstelling een zijner kost
baarste schilderijen naar Londen gestuurd.
Het betrof een van Dijck welke een waarde
vertegenwoordigt van 5 millioen francs. Toen
hij na eenige dagen nog geen ontvangstbeves
tiging uit Londen had ontvangen, wendde hij
zich tot een expediteur, die informaties inwon.
Eindelijk, Dinsdag ontving de kunsthandelaar
de telegrafische mededeeling uit Londen,, dat
de kist wel was aangesneden. De afbeelding
van de schilderij werd direct naar alie Belgi
sche en Engelsche kranten verzonden, ten
einde de opsporing te vergemakkelijken. De
schilderij stelt weer een Madonna voor met
kind, omgeven door engelen. Tot nu toe is
nog niet geconstateerd of de schilderij bij de
douanecontrole nog omlijst was dan wel of zij
gestolen is tijdens het verdere transport naar
Londen.
Waardoor een ernstig ongeluk
veroorzaakt werd
NA DEN ROOFOVERVAL IN BUSSUM
Behandeling voor de Rechtbank
De verdachten van den roofoverval, op den
banklooper gepleegd, op den Bussemer Grint
weg, zullen 10 Januari a.s. voor de Vijfde Ka
mer van de Rechtbank te Amsterdam terecht
staan.
VAN DE TRAP GEVALLEN.
Te Berg en Dal bij Nijmegen had de echtge-
noote van den schilder K. het ongeluk bij het
opgaan van de trap te struikelen, zoodat zij
kwam te vallen. Bewusteloos, met een dub
bele schedelbreuk werd ze opgenomen. Het H.
Oliesel kon de vrouw nog worden toegediend,
waarop zij eenigen tijd later overleed.
ER WERD OP HUT VERKEERDE
PEDAAL GEDRUKT
In den Halvemaansteeg te Amsterdam Iheeft
een ernstig auto-ongeluk plaats gehad. Om
streeks half vier wilde een auto, die in de
straat had stilgestaan, langzaam oprijden, toen
do bestuurder per ongeluk het pedaal te ver
open trapte, waardoor de wagen plotseling met
kracht vooruit schoot. Door den schok, waar
mee deze beweging plaats had, raakte de be
stuurder een oogenblik de macht over zijn
stuur kwijt, zoodat de auto in deze smalle steeg
onmiddellijk links de stoep opvloog en tegen
de huizen botste. Twee dames, die Juist pas
seerden, werden ernstig aan beide beenen
verwond. Door den schok kaatste de auto weer
terug naar het rechtertrottoir, waarbij een pas-
seerende wielrijder werd gegrepen, die vrij
ernstige kwetsuren aan beide beenen opliep.
Een op het trottoir loopende wandelaar kreeg
een stoot van den wagen, tengevolge waarvan
hij eenige oogenblikken totaal versuft bleef.
De G. G. D. heeft de beide dames naar het
Binnengasthuis vervoerd. De auto ls door de
politie in beslag genomen. De bestuurder maak
te een bedaarden indruk terwijl hij niet onder
den invloed van sterken drank verkeerde.
ROODVONK.
Te Asten (N.B.) zijn wegens veelvuldig voor
komen van roodvonk alle scholen voorlooplg
gesloten
In 1929 bevonden de vliegtuigen der K. L. M.
zich gedurende 12.324 uren ln de lucht en legden
daarbU omstreeks 2 millioen K.M. af.
Over 1928 waren deze cij f era resp. 10.171 uren
en 1.623.000 K.M.
Gemiddeld legden de vliegtuigen ln 1929 per
dag 6400 K.M. af, hetgeen ongeveer overeenkomt
met halfweg AmsterdamBatavia. Het dagge-
middelde ln 1928 was 1000 K.M. minder.
WATERSCHAPPEN
Bij Kon. besluit is benoemd
in de provincie Zuid-Holland: tot hoog
heemraad van het hoogheemraadschap van de
Zwijndrechtsche Waard, D. H. Nugterem, te
Hendrik Ido Ambacht.
DESKUNDIGE INGENIEURSEXAMEN.
Bij beschikking van den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen is bepaald, dat
de afdeellng der Weg- en Waterbouwkunde van
de Technische Hoogeschool voor de ln het stu
diejaar 19291930 af te nemen ingenieurs-exa
mens zal worden aangevuld met den deskundige
prof. Ir. J. Nelemans, oud-hoogleeraar van die
Hoogeschool, te 's Gravenhage,
v
TE BERLIJN BESTAAT EEN VAKSCHOOL VOOR KAPPERS; de
collega's op de school dienen er als proefkonijn.
VRIJ NAAR HET ENGELSCH
van
J F. FARGÜS.
21)
Bij het binnenkomen van elke kit. j sla.l
of dorp zag men al dadelijk het goed onder-
i ouden posthuis, en niet ver daar vandaan een
mber vierkant gebouw, waarvan de afmetin-
-- u verschilden naar gelang van de belangrijk-
J.'id van de plaats, en dat omringd was door
;«n hooge palissade, waarvan d'e poorten ge-
-readeld waren, terwijl er een wacht op poet
nnd. Dat waren de ..ostrogs" of gevangenissen.
-lrin wenden de rampzalige veroordeelden
adargébracht, wanneer zij halt hielden op
i'.n langen tocht. In die gebouwen werden zij
aangepakt als safrdines in een blilc. Gevan-
:issen, die berekend waren op 200 menschen,
oesten menigmaal onderdak verschaffen aan
n.tens tweemaal zooveel ongelukkige®. Ik
1 vernomen, dat in sommige gevallen als
rivieren met ijs lagen, en of deze of andere
lenen het voortzetten van de reis noodza-
uijk moest worden onderbroken de too-
-len in deze gevangenissen met iedere be-
irijving spotten. Dan waren vertrekken, die
-chts schaarschte ruimte boden voor een ge-
g aantal, tot verstikkens toe volgepropt,
wijl de lucht verpest was door giftige ult-
vascmlngeaj van opgehoopt vuil. Het aantal
sterfgevallen was Soms vreeselijk. De ellende
en ontberingen onderweg waren nog niets ver
geleken met de verschrikkingen van de ag.
rustpooize. En in één van die ostrogs moest
ik Coneri vinden!
Wij kwamen verscheid ene troepjes veroor
deelden voorbij. Iwan zeide. mij, dat de meestem
geketend waren. Ik had dat niet kunnen op
merken, omdat zij de ketenen alleen aan bun
voeten droegen, en omder liun broek. De ramp
zaligen! Ik beklaagde hen van harte. Misda
digers als het ook waren, kon ik hun toch
nooit de aalmoes weigeren, waai- zij onveran
derlijk om vrosgon. Zoover ik kon zien, werden
zij niet onvriendelijk behandeld door de sol
daten en officieren. Maar ik vernam vreeslijke
verhalen oyer wat zij te lijden hadden van
onmemschelijke gevangenbewaarders. Voor de
geringste inbreuk op de regels werd gebruik
gemaakt van roede en eenzame opsluiting en
een gehisel-e reeks andere straffen.
Hem dag of tien na mijn vertrek uit Tobolsk
begon ik bij ieder^ ostrog inlichtingen in te
win non, wanneer het escorte van kapitein Var-
lamow voorbij was gekomen, cn wanneer ik het
denkelijk zou inhalen. Het antwoord op deze
laatste vraag kwam altijd overeen met wat de
gouverneur mij gezegd had; zij noemden mij
allemaal Irkoetsk, of daar even voorbij. Dag
aan dag merkte ik, dat we snel op de anderen
wonuen, en tosn we eindelijk het groote en
fraaie Irkoetsk bereikten, kon ik met juistheid
zeggen, dat ik het einde of nagenoeg het einde
van mijn reis bereikt had.
Bij informatie bleek mij dat kapitein Var-
lamow nog niet aangekomen was. In de plaats,
waar ik het laatst geinformieerd had, had men
mij gezegd, dat hij den vorigen dag langs was
gekomen. Het was nu duidelijk, dat wij hen
over het hoofd hadden gezien. Het beste, wat
we nu konden doen, was, fn Irkoetsk de aan- j
komst van het escorte af te wachten.
Het speet mij in het geheel niet, dat Ik een
paar dagen van mijn vermoeienissen kon uit
rusten, en weer eens de gemakken van betrek
kelijke beschaving kon genieten. Doch bijna
elk uur liet ik vragen, of de gevangenen waren
aangekomen. Nog vuriger, dan ik verlangd had,
om Irkoetsk ta bereiken, verlangde ik er nu
naar, om de paarlen Westwaarts ie richten, op
den weg naar huis. Ik ihad geen nieuws va»
thuis ontvangen, sinds ik St. Petersburg ver
laten had. En ik kon ook nog geen brief ver
wachten, daar ik na mijn vertrek uit Nisjni
Novgorod de post had ingehaald! Op den terug
weg hoopte ik evenwel brieven aan te treffen.
Na een verblijf van twee dagep in Irkoetsk
ontving ik bericht, dat kapitein Varléynow zijn
gevangeeen om vier uur in den namiddag in
de ostrog had ondergebracht. Ik stond van
tafel op, en begaf me ln allerliaast naar de
gevangenis.
Een man in burgerkleeding, die vroeg, om
toegelaten te worden, bij een Russisch kapitein,
die juist van een langen tocht was aangekomen
dat leek den schildwachten te koddig, dan dat
zij dat op stram militaire wijze zouden aan-
hooren. Zij lachten min of meer verachtelijk,
toen zij Iwan vroegen, of ik gek geworden was.
Er was veel aanhouden en overredingskracht
voor noodig, mitsgaders een fooi, diie voor hun
eenvoudig soldatenverstand gelijkstond met
een onbegrensde hoeveelheid „wodka" of ster
ken drank, vóór ik door de poort mocht gaan,
en in tegenwoordigheid van den kapitein werd
gebracht.
Het was een betrekkelijk nog jonge man, met
een edit militair voorkomen, die mij wild
aanstaarde, dat ik het durfde wagen, hem te
storen. Ik had destijds een Russisch costuum
aangetrokken, dat thans vol vlekken en scheu
ren zat. van do reis, zoodat niets in mijn uitcr-
'ijk hem deed vermofden, dat ik geen gewone
burger was, dien. hij naar hartelust kon schop
pen en trappen.
Het was een genoegen, om de verandering te
zien, welke bet lezen van den brief van den
gouverneur van Tobolsk en het gedrag van den
kapitein teweegbracht. Hij stond op, bood mij
met de meeste (hoffelijkheid een stoel aan, en
vroeg mij in het Fransch, of ik die taal sprak.
Ik antwoordde bevestigend, en daar lk Iwan's
diensten niet noodig had, zond lk hem heen,
met verzoek, om buiten op mij te wachten.
Vorlamow wilde er niet van hooren, om over
zaken te spreken, voordat hij wijn en sigaretten
had laten komen. Alsdan was hij geheel tot
mijn beschikking.
Ik deelde hem mede. wat ik weuscihte.
U wilt dus een particulier onderhoud heb
ben met een van mij,n gevangenen, zeide hij
dan. Zeker, deze brief geeft n het recht,
om oveT mij te beschikken. Maar wie ls die
gevangene?
Ik noemde den naam. Maar hij schudde het
hoofd.
Ik ken niemand van hen bij name, zeide
hij. De meeste gevangenen gaan onder val-
sche namen. Als ik hen heb afgeleverd, worden
zij nummers, dus het komt er ook niet op aan.
Toen noemde ik Coneri, Weer schudde hij
bet hoofd.
Maar ik weet, dat de man, dien ik zoek,
bij deze groep is, zeide ik. Hoe kan ik hem
vinden?
Kent u hem van gezicht?
Ja, heel goed.
Dan zou het 't beste zijn, dat u met mij
meegaat, en hem zelf uitzoekt. Steek nog een
sigaret op; dat zult u noodig hebben, voegde
hij er veelbeteekenemd bij.
Hij ging mij voor, en weldra stonden wij
voor een zware deur. Op zijn bevel verscheen
esn ge vangrail:iwasrt!»r, met oen aantal guvel-
''ige sleutels. Zij dreaidam knarsend ln de
sloten om. en de deur ging open.
Kom mee, zei Valamow, terwijl hij een
langen trek aan zijn sigaret deed.
Ik deed, zooals hij verzocht, en zoodra lk
mij op den drempel bevond, had ik veel moeite
om niet flauw te vallen. Een geweldige stank
kwam naar buiten. De dikke atmosfeer was
verpest van allerhande kwalen en vervuiling.
Ik herstelde mij zoo goed mogelijk, en volgde
d«n kapitein in die afgrijselijke ruimte. De
dernr werd achter ons gesloten.
Zoodra mijn oogen aan het halfduister ge
wend waren, zag ik om mij heen. Het vertrek,
waarin ik mij bevond, was bijzonder ruim,
maar, het aantal gevangenen ln aanmerking
genomen, had het driemaal zoo groot moeten
zijn. Het was propvol met rampzalige wezens,
die daar stonden of zaten of op den grond
lagen. Mannen van allerlei leeftijd, en, naar het
scheen, van allerlei nationaliteit. Menschen ook
uit de laagste klassen der samenleving. Zij be
vonden zich veelal ln groepen, en verscheidene®
twistten, met elkaar, en tierden en vloekten.
Door nieuwsgierigheid gedreven drongen zij om
ons heen, zoo dicht als zij dat durfden, terwijl
zij lachten en brabbelden ln hun dialecten. Het
was er als een hel, door menschen gemaakt
voor hun medemenschen.
Het was er één vuilnis. Vuilnis op den grond,
vuilnis aan de wanden en aan de balken, vuilnis
ln de stlkkheete zware, verpeste lucht. Elk men-
schelijk wezen scheen daar een levende vuilnis
hoop te zijn. lk vermag het niet in bijzonder
heden te beschrijven, en laat het over aan ieders
verbeelding, hoewel lk overtuigd ben, dat geen
verbeelding ooit de werkelijkheid kan nabij
komen.
Onwillekeurig dacht ik bij mezelf: waarom
stormen deze menschen niet ln massa naar
buiten, overrompelen de wacht, en ontsnappen
rij niet aan dit rookeude hol? Ik richtte die
vrnig fit Vorlamow.
Zij trachten nooit te ontsnappen, als rij
onderweg zijn, antwoordde hij. Dat is een
kwestie van eer onder hen. Als er één ontsnapt
worden de anderen nog veel strenger behandeld.
Raken er noodt weg?
O ja, verscheidene zelfs, als ze eenmaal
op hun bestemming zijn aangekomen. Maar ze
hebben er niets aan, want zij moeten altijd
langs bewoonde» plaatsen komen, ais zij niet
willen verhongeren, en dan worden zij altijd
gepakt, en teruggezonden.
Ik tuurde naar al die gezichten om mij heen
en trachtte dengene te vinden, dien ik zocht.
Overal ontmoette ik sombere, argwanende, uit
dagende of onverschillige blikken. Men mom
pelde allerlei opmerkingen, maar de gevreesde
tegenwoordigheid van Varlamow belette, dat lk
belecdigd werd. Ik onderzocht verscheidene
groepen, maar zonder gevolg. Dan ging lk het
vertrek rond. Langs da wand was overal een
kleine verhooging, waarop mannen in de meest
verschillende houding lagen. Daar dit nog da
meest begeerenswaardige plek was ln deze
ruimte, was elke duimbreed ervan bezet. In
een der hoeken zag ik een man liggen, die
totaal uitgeput scheen. Zijn hoofd was op zijn
borst gezonken, en zijn oogen waren gesloten.
Er was iets in zijn voorkomen, wat mij bekend
voorkwam. Ik ging naar hem toe, en legde mijn
hand op zijn schouder. Hij opende zijn vermoei
de oogen, en hief zijn treurig gelaat omhoog.
Het was Emmnnuele Coneri.
XXIII.
Hij zag mij aan met een uitdrukking In 4a
oogen, die overging van wanhoop in verbazing.
Hij scheen onzeker, of het een geest dan wol
een man was, dien hij zag. Hij stond op, nog
eel en al verbazing, en bevond zich nu tegen
over mij, terwijl zijn rampzalige meds-gevan-
-re-en nieuwsgierig cm- i.
