i
DE TKERAPI-RAMP
VRIJDAG 16 JAN JaRÏ 1931
V EEN ENCYCLIEK
l
EEN KATHOLIEK SCHRIJVER
SOCIALIST GEWORDEN
Malaria-explosie in de Oos
MENSCHEN EN MtENINGEN
En wij voelen ons menschelijkerwijze al
Hmtig in een omgeving, die zoo'n massaal
&eheei vormt.
STEUNT DE NEDERLANDSCHE
INDUSTRIE
WENSCH EN WAARHEID
BALONG EN KLAMPEAN ZIJN
ONGESTOORD ONTRUIMD
WERKVERRUIMING TE A'DAM
VOOR DE A.S. GEMEENTERAADS-
VERKIEZINGEN
DE OPENBARE SCHOOL
VERDRONKEN
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN-
PROF. DR- S. DE VRIES GAAT HEEN.
Paus Pius XI heeft aan de katholieken
^ah heel de wereld, drie-honderd-vijftig
•hdlioan menschen, een schrijven gezon
den over het huwelijk en de vragen, die
daaraan vast zitten.
Pe leiders der Katholieke Kerk zijn niet
jïewoon de geloovigen dn liet onzekere te
aften. Natuurlijk richten zij zich eerst tot
e katholieken en geven aan waaraan zij
jUk houden hebben in hun leer en hun
e\en, doch vanzelf komen die woorden ook
t nietkatholieken; en ze kunnen ziich
zooveel ze willen van den domme houden
en zeggen, dat de Katholieke Kerk geen in-
oed heeft ze weten drommels goed, dat
J efm Wacht in de wereld is, die zoo'n
grooten invloed heeft als de Katholieke
^e' oor een katholiek staat er niets
*^en rondzendbrief over het hu-
ehjk. Oude waarheden: de oude leer wordt
°g eens gezet in het licht van nieuwe
«standen en vooral tegenover opvattingen
Van anderen kant.
Het eerste, wat bij zoo'n schrijven opvalt,
de eenvoudige, eerlijke rustigheid, waar-
r'lede he Katholieke Kerk haar eigen gang
SaaJt> haar eigen houding bepaalit en zich
aiot laat verwikken door de meemingen van
dag.
Onherroepelijk vonnist zij meeningen, als
dwaling, als verboden, als togennatuur-
onmeedoogend wijst ze praktijken af
a's misdadig, tegen do wet van God, en
a^'en zeker en vasthoudend blijft zij den
h 'cht voorschrijven aan de katholieken, die
011 leven.
Aan alle katholieken: dat is het tweede
°Pvallende feit. Ze zondert geen land uit,
?®en taal, geen leeftijd, geen stand en geen
ezit. Voor haar gelden alle menschen, als
Zlelen, als schepselen Gods, als kinderen
der Katholieke Kerk. Zij houdt rekening
alle omstandigheden, maar kent geen
hhhele moraal'. Kleur of beschaving heeft
6een invloed op haar oordeel.
rijken millionair zoo goed als den
a'hiaten kampangbewoner, den meest ont
wikkelden geleerde, zoowel als den meest
geletterde landlooper vat ze samen in één
ahd en één wet.
Pa het derde feit: de Kerk wil heel graag
beschuldiging dragen, tegen de weten-
Schap van den tijd te zijn, liever dan den
eeretitel te krijgen en georganiseerde moord-
Partij op kinderen en toekomstige kinderen
106 te laten. Ze vreest volstrekt niet ziich
°hberninnelijk' te maken door haar harde
e'schen, wat de zedenwet betreft. Ze dingt
®l' biet naar, het katholiek geloof te maken
een zoet en tam gedroom, geïdealiseer,
eh geredeneer in de ruimte: Ze vraagt en
a!scht van allen de ^daad, al is ze moeilijk,
al brengt ze opofferingen.
Tot zoo n kerk behooren beteekent iets
meer dan zich moeten schamen. In zoo'n
Sodsdienstig-sociale eenheid zich thuis voe
heeft vooral in onze dagen meer dan ge-
Wone beteekends.
Minister Ruys richt zich tot de
gemeentebesturen
Werkverschaffing en
werkverruiming
- Pe Minister van Binnenlandsche Zaken en
^ndbouw heeft aan de gemeentebesturen een
ail'cuiaire gezonden, waarin voor het volgende
9 Mjzondere aandacht van die besturen wordt
êevraagd.
Tengevolge van de buitengewone omstandig-
®den wat het economische leven betreft, doet
meer en meer de noodzakelijkheid gevoe-
en> dat nog meer dan tot dusverre, gelet op
ahdere er 'bij betrokken belangen, wordt be
ften zooveel mogelijk opdrachten, welke de
9verheld heeft te verstrekken, aan de Neder-
afdsche nijverheid ten deel te doen vallfen.
h® Minister aebt het in dit verband wen
selijk, naast bet vorenstaande, met nadruk
de
aandacht der gemeentebesturen te vestigen
het groote belang, dat zal worden gediend,
'adien in deze moeilijke tijden niet alleen zoo
Weinig mogelijk tot ontslag van personeel
Werdt overgegaan, doch daarnaast beproefd
Wordt, zooveel mogelijk arbeidsgelegenheid te
vinden, opdat meer werknemers te werk ge
steld kunnen worden. Tevens verdient het ten
heerste aanbeveling, dat, alvorens tot bet
DUatsen van orders in het buitenland wordt
overgegaan, de Rijkscommissie voor Werk
verruiming in de gelegenheid wordt gesteld
haar gevoelen ter zake te doen kennen.
De Minister stelt het op hoogeu prijs indien
gemeentebesturen, met het bovenstaande,
daarvoor reeds in het algemeen bij meer dan
6eh gelegenheid de belangstelling van die be
sturen door den Minister werd gevraagd, zoo-
Veel mogelijk rekening zouden willen houden.
DE R. K. UNIVERSITEIT
Reeds ruim 500 studenten
Het aantal studenten aan de R. K. Universi
teit te Nijmegen bedraagt thans:
Voor de faculteit der Godgeleerdheid 54,
daaronder 5 vrouwen;
Voor de faculteit der Rechten 161, waaronder
*3 vrouwen;
voor de faculteit der Letteren, en Wijs
begeerte 233, waaronder 57 vrouwen.
Totaal dus 488, waaronder 75 vrouwen.
Daarenboven zijn nog ingeschreven alleen
a's student, zonder recht om colleges te volgen
■H personen, waaronder geen vrouwen. Tot
^eze laatste groep behooren degenen, die
exarnen of tentamen wenschen af te leggen,
doch geen colleges volgen.
Omze Weensche correspondent schrijft ons:
Het ligt voor de hand. dat de wijze, waarop
do partij der christelijk-socialen in den laat-
sten tijd politiek heeft ge-maak, niet overal, on
verdeelde instemming vindt. Dat er ontevrede
nen zijn, ook in de rijen der christelijke en bur
gerlijke bevolking, spreekt vanzelf, liet is een
verschijnsel, dat zonder eenige moeite in alle
partijen valt te constateierem, dat, ook buiten
Oostenrijks' grenzen, aan de orde is van den
dag.
Dat de tegenstanders i.e. de Oostenrijkscbe
socialisten, al het mogelijke hebben gedaan, om
die ontevredenheid een beetje op te stoken, ligt
voor de hand en. is, hij de mentaliteit der hee-
ren, toeelemaal niet te verwonderen. Dat zij
personen, die bij zulke gelegenheden dei' partij
den rug toekeeren, als succes voor hun eigen
partij en richting bo-eken, is ook nog te verde
digen; niet echter je verdedigen is dat men,
om de zaak nog een beetje mooier te maken,
de omstandigheden verdraait en van een leu
gentje om bestwil niet vies is. Zoo wordt door
de socialisten de „bekeering" van den Katho-
Jieken schrijver dr. Aurel Kolnai tot de sociaal-
democratie, wel in zeer scheef licht geplaatst
en het „Volk" in Amsterdam haastte zich de
berichten uit Weenen aan zijn Nederlandsche
lezers voor te zetten; het moge mij geoorloofd
zijn, enkele rectificaties te geven, om de zaak
tot de ware proporties te reduceeren.
Het bericht in het „Volk" spreekt van een
„békende" Katholieke schrijver. Er zijn in Oos
tenrijk, en zelfs in Weenen, duizenden Katho
lieken, die den naam van den schrijver nooit
gehoond hebben, en daar m-e-n aan de andere
zijde, het catholdca non legumtur ook hier ter
dege huldigt ,ls er geen sprake van, dr. Kol
nai, een bekend Katholiek schrijver te noemen.
Het dient te worden toegegeven, dat de man
enkele kee-ren ge-schreven heeft in Katholieke
periodieken, dat zelfs een artikeltje van zijn
band voorkomt, in het laatste OetabeMHU-mmer
van „Volkswohl", -een tijdschrift, dat "oor den
Katholieken Volksbond wordt uitgegeven en
dat den Katholieken leiding wil geven, op sor
ciaal-economisch en maatschappelijk gebied.
Wat het „Volk" verder zegt, dat Kolnai jaren
lang" redacteur was van het groote Katholieke
tijdschrift „Schonere Zukunft", is bezijden de
waare-id. De man is nooit in de redactie van
bedoe-ld tijdschrift geweest en alles, wat hij
er voor lveeft gepresteerd, bestaat daarin, dat
hij enkelo keere-u een en an-de-r heeft vertaald
uit het Hongaarsc-h e-n enkele and-ere talen,
welk vertaalwerk de uitgever van „Schonere
Zukunft", de inderdaad bekende dr. Eberle dan
heeft opgenomen.
Geheel bezijden de waarheid is echter de
tirade van het Volk, dat „deze vrome katho
lieke schrijver uit het bondgenootschap van de
Katholieken met.de fascisteil de consequentie
heeft getrokken: hij is sociaal-democraat ge
worden". De redenen, welke den schrijver er
toe brachten tot het socialisme over te gaan
zijn heel and-ere. De m-an heeft in Hongarije
het levens-licht aanschouwd, waar zijn ouders
nog in Boedapest wonen, in welke stad zijn
vader directeur van een bank is. Zijn ouders
zijn Israëlieten en ook hij zelf behoorde, tot het
jaar 1922, tot de joodsohe religie. Heeft hij al
de jaren van zijn jeugd de verschrikkingen van
den oorlog met al den aankleve van dien mee
gemaakt, na den oorlog moest hij nog de tijden
beleven, waarin de roode terreur van het com
munisme afgewisseld 'werd door de witte ter
reur, die misschien in kleur een beetje verschil
de, maar voof de menschen, die er mee in aan
raking kwamen, niet minder onaangenaam
was.
Er zijn mensc-hen, die het wel eens hebben
beleefd, dat de bliksem vlak in hun nabijheid
is ingeslagen. Zulke menschen blijven, in den
gewonen regel, overgevoelig voor den bliksem,
zij sidderen, wanneer een onweer komt, ja het
is voldoende slechts aan onweer en bliksem
te denken of er va.n te spreien, om hun de
vrees om het hart te doen slaan. Een dergelijke
gemoedsgesteltenis is het niet-benijdenswaardig
deel van den man in kwestie. Een soort van
vervolgingswaanzin, die hem overal putsch en
terreur doeit zien en doet vreezen. Deze vrees
is ook een der redenen geweest, waarom hij
zich in het jaar 1922 in de Katholieke Kerk
liet opnemen.
Hij geloofde, daar beveiligd te zijn tegen
zulke gevaren, omdat bij ervan overtuigd was,
dat goede Katholieken geen oproer maken. Des
te gemakkelijker werd hem het afscheid van
ijn lsraëile-tlsche gelo-ofsgenoote-n gemaakt, naar
mate hij uit eigen aanschouwing het groot aan
deel kende, dat zij bij de beroeringen in Hon
garije hadden gehad!
Toon de man Katholiek was geworden, en
het moet hier worden geconstateerd, prakii-
soarein-d Katholiek, moest er voor hem een
baantje worden gezocht, waardoor hij in zijn
onderhoud kon voorzien, daar zijn ouders niets
moer voor hem ded-en. Hij vertaalde nu enkele
opste-llen, gelijk ik bo-ven reeds zei, voor de
„schonere Zukunft" en schreef een en ander,
wat in „Volkswohle" werd opgenomen. Ook
moeit er van zijn hand een boek bestaan, dat
bij Herder of Scböningh is uitgegeven.
Het ligt in den aard der zaak, dat liij heel
dikwijls in aanraking kwam met den Katho
lieken geleerde dr. Eberle van de „Schonere
Ziukunft" en den christelijk-socialen dr. Hans
Sohmits, een broeder van den minister. Beiden
poogden herhaaldelijk, hem zijn ziekelijke
vrees uit lief hoofd te praten en hebben kost
bare uren er aan besteed, hem te overtuigen,
dat er niet fret minste ge-vaar voor terreur en
putsch was in Oostenrijk, dat alles, wat daar
omtrent in Weenen wordt gezegd, terug te
voeren is op bangmakerij der socialisten, die er
natuurlijk belang bij hebben, de Heimwehren
als de feitelijke rustverstoorders en de eigen
lijke putschisten voor te stellen. Alle pogin
gen zijn echter vergeefsch geweest. Zijn vrees
voor putsch en terreur hebben hem naar het
socialisme gedreven, waarin hij hoopt, althans
voor d-e nadeelige gevolgen va.n terreur en
putsoh, bewaard te blijven.
Dat deze overgang groot opzien beeft gebaard
is absoluut uit den duim gezogen; dat hij
'v
DE IIANDELSKLEUR VAN DE KONINKLIJKE SHELLGROEP: GE EL-ROOD
had in den laats ten tijd een concurrente gekregen me* een gerechtelijke actie als
gevolg; daar ook dit zelfs raiet hielp, trok de heer Drenth van de Shell er dezer
dagen meit eenige schilders op uit en hiel p een handje; de concurrentie werd er
chocoladebruin van!
De godsdienst van den kiaji
iemand meeneemt naar het andere kamp, is ook
niet waar, daar bij feitelijk alleen staat zonder
den minsten invloed op zijn mede-Katholieken.
Voor 's mans geestesgesteldheid is bet teeke
nend. dat hij, tot heden toe althans, ook als
socialist, een even goed practisee-rend Katho
liek schijnt te willen blijven, als hij tot dus
verre was.
GRONDAANKOOP VOOR DE
VLUCHTELINGEN.
MAGELANG, 14 Januari. (ANETA).
D-e ontruiming van de desa's Balong en Klam-
peau is zonder incidenten geschied. D-e kiaji
is gisteren bij den assistent-wedana van Sroem-
boeng gekomen, waarna bij zich per auto naar
Magelang begaf, alwaar hij een onderhoud had
niet dein resident, den regent en den psychiater
dr. van Andel. De kiaji weigert positief Hoóg-
Javaansch te spreken ofschoon zijn houding
noch onbeleefd no-eh onbeschaafd genoemd kan
worden.
Toen hem gevraagd werd, welken godsdienst
hij beleed, antwoordde hij, dat zijn godsdienst
was: --goed eten, waarop hem werd medege
deeld dat het gouvernement zorgt voor eten,
gronden, etc., waarmede de kiaji zich ten volle
tevreden verklaarde, t
Hierop werd hem medegedeeld dat hij, wan
neer hij zdch rustig hield, zich bij zijn volge
lingen mocht voegen. Intus-sche-n waren de
volgelingen door overreding door den assistent-
wedana, naar Sroemboeng gevoerd waar zij
direct naar den kiaji vroegen. Toen hun werd
medegedeeld, dat de kiaji zich te Magelang be
vond gingen de menschen zonder verdere be
zwaren verder naar beneden, waarna zij met
wagons van de N.I.S. naar Magelang werden
vervoerd, waar zij thans, met den kiaji, zijn
ondergebracht in een go-edang, naast de'woning
van den assistent-ivedana, die nauwlettend toe
zicht op han houdt. Getracht zal worden hen
met andere vluchtelingen samen te brengen
teneinde hen uit het isolement van geestdrij
verij te krijgen
De resident zond heden een rapport aan den
Gouverneur va.n Middan-Java oveV de maat
regelen van lie-t B.B. neerkomende op de ves
tiging van alle daklooze gezinnen, circa 1950.
hetiij in het regentschap Temanggoe-ng, hetzij
in het regentschap Magelang. De regenten zijn
reeds bezig gronden op te koopen van de bevol
king, hetgeen tot dusverre een vlot verloop
heeft in het Te-manggoengsc-he, dat nie-t dicht
bevolkt is. In het Magelangsohe is de streek
wel diolit bevolkt, doch de rand-desas bieden
nog de mogelijkheid om circa 250 gezinnen
onder te brengen, terwijl ook de streek Goe-
noeng Gemibol gelegenheid biedt voor de ves
tiging van 250 gezinnen. Er zijn geen gronden
beschikbaar voor gratis afstand door het gou.
vernememt.
150.000 VOOR DE SLACHTOFFERS
NAAR INDIE VERZONDEN
De secretaris van het „Merapi Comité" deelt
mede, dat gisteren telegrafische honderd vijf
tigduizend gulden ter beschikking is gesteld aan
den gouverneur van Midden-Java. met verzoek
deize en nog late-r te remitteeren gelden aan te
wenden ter leniging van de nooden van de
slachtoffers van de Merapi-uitharsting.
Binnen enkele dagen zal een tweede verant
woording van de later ingekomen gelden plaats
vinden.
Het Gironummer van het comité waarop men
bijdragen kan storten is 172700.
REEDS 430 GEVALLEN GECONSTATEERD
DJEMBER, 15 Januari (ANETA)
Te Poeger (res. Besoeki) is een malaria-exploi
siie uitgebroken. Er werden 450 gevallen ge
conetateerd.
Dr. J. Overboek uit Soe-rahaja is de bestrij
ding begonnen door toediening van kinine.
Toeslag van gemeentewege voor
vervroegd binnenwerk
1000 Werkloozen van de straat
Naar de „Volkskrant" verneemt heeft ten
stadhuize te A'dam een spoedvergadering
plaats gehad op uitnoodiging van wethouder De
Miranda met de vertegenwoordigers der ver
schillende vakcentralen. Besproken werd het
moeilijke probleem der werkverruiming
Een voorstel werd geformuleerd, bestaande
hierin dat aan den raad zal worden gevraagd
een bedrag van 375.000 gulden beschikbaar te
stellen om daaruit te betalen een toeslag van
25 percent op uit te voeren binnenwerken in
de huizen der woningbouwverenigingen en
gemeentegebouwen
Hiermee moet dan zoo spoedig mogelijk wor
den begonnen.
Als tijdstip werd genoemd 2 Februari
Dit voorstel wordt beschouwd als een prikkel
ook voor de particulieren, aan wie men zich
voorstelt dat door de gemeente eveneens bij
zulk vervroegd werk een toeslag zal worden
gegeven.
Berekend werd dat uitvoering van een zoo
danig door den raad te nemen besluit duizend
werklooze arbeiders van de straat zou helpen,
zijnde in hoofdzaak behangers, schilders, stu-
cadoors, witters en eenige timmerlieden
Dit voorstel zal, naar het blad voorts ver
neemt, in de eerstkomende raadsvergadering
aan de orde worden gesteld.
UIT HET SCHILDERBEDRIJF
De staking te Venlo
EEN UITSPRAAK VAN DE ARBITRAGE.
COMMISSIE: DE KATHOLIEKE BOUW-
VAK ARBEIDERSBOND IN HET GELIJK
GESTELD
Het aantal raadsleden en wethouders
wordt bepaald in verband met
het zielental
EEN MINISTERIEELS CIRCULAIRE
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft aan de gemeentebesturen een
circulaire gezonden, waarin voor zooveel
noodig, de aandacht wordt gevestigd op de be
paling,' dat, met betrekking tot de dit jaar te
houden verkiezingen van genie-enteraden en
wethouders, do bevolking eener gemeente wordt
geacht te bestaan uit bet ge-tal inwoners, aan
gewezen door den voo-rloop-igen uitslag der
volkstelling, zooals die door het gemeentebe
stuur wordt vastgesteld.
Volgens do desbetreffende voorschriften
moet deze uitslag uiterlijk 8 Maart a.s. worden
opgemaakt." Zoo zullen de gemeentebesturen
dus tijdig met betrekking tot de o-p 12 Mei te
houde-n ca-ndidaatstelling voor de gemeente
raadsverkiezingen met bet in d-e gemeentewet
voorgeschreven aantal raadsleden kunnen reke
ning houden.
Volgens deze we-t telt de raad, onverschillig
of de burgemeester er al dan niet lid van is,
7 leden in gemeenten beneden de 3000 zielen;
11 van 3000 tot 6000; 13 van 6001 tot 10.000;
15 van 10.001 tot 15.000: 17 van 15.001 tot
20.000: 19 van 20.001 tot 25.000: 21 van 25 001
tot 30.000; 23 van 30.001 tot 35.000; 25 van
35.001 tot 40.000: 27 van 40.001 tot 45.000: 29
van 45.001 tot 50.000: 31 van 50.001 tot 60.000:
33 van 60.001 tot 70.000: 35 van 70.001 tot
80.000: 37 van S0.00.1 tot 100.000: 39 van 100.001
tot 200.000 en tenslotte 45 bo-ve-n de 200.000.
Wat de wethouders be-treft: in gemeente van
20.000 zielen en daarbeneden zijn er twee, van
20.000 tot 100.000 naar goedvinden van den
raad drie of vier: van meer dan 100.000 naar
goedvinden van den raad vier, vijf of zes.
Het orgaan van den katholieken bouwvak,
arbeiders publiceert de volledige conclusies
der arbitragecommissie gevo-rmd door de heeren
pater mr. D. Beaufort O.F.M., mr. C. M. J. F.
Geseling, de voorzitter van de R. K. Staats,
partij, en mr. J. H. van Maarseveen, drie voor
aanstaande katholieken, inzake de in Mei van
het vorig jaar door den bond geproclameerde
staking in het schildersbedrijf te Venlo, Blerick
en Tegelen
Die staking ging tegen een door de patroons
aldaar toegepaste loonsverlaging van 6 cent
per uur.
De R. K. Schilderspatroonsbond St. Lucas
heeft indertijd vele bezwaren geopperd tegen
de door den arbeidersvakbond geproclameer
de staking en was het met de uitspraak van
de centrale commisisie niet eens.
De bond zou toen niet hebben mogen staken,
volgens het bestuur van St. Lucas.
Over deze kwestie heeft bovengenoemde
commissie beslist.
Haar conclusies luiden in antwoord op de
voorgelegde vraag:
Kunnen in moreel en/of juridisch opzicht
zoodanige gegronde bezwaren worden gemaakt
tegen het proclameeren van de staking te Venlo,
Blerick en Tegelen door het bestuur van den
R. K. Bouwvakarbeidersbond St. Joseph op 5
Mei j.l., dat deze staking uit moreel en'of
juridisch oogpunt als niet-rechtmatig of on
geoorloofd kan worden beschouwd,
„dat uit juridisch oogpunt geen bezwaar
tegen de door St. Joseph gepioelameerde sta.,
king kan worden aangevoerd en zeker niet zoo
danig gegrond bezwaar, dat deze staking uit
dat oogpunt bezien, als ongeoorloofd kan wor
den beschouwd;
..dat wat de moreele zijde betreft, weliswaar
de aan de commissie voorgelegde vraag recht
streeks alleen op de staking betrekking heeft,
doch dat het moreele oordeel niet mogelijk is,
als niet tevoren vaststaat, hoe van moreel
standpunt, over het voorafgaand gedrag der
Venlosche patroons, waarop de staking feite
lijk een reactie was, moet geoordeeld worden;
„dat, gezien alle feiten en omstandigheden
liet aau de stalling vooragaande gedrag der
Venlosche patroons naar objectieven maatstaf
gemeten, moreel ontoelaatbaar moet woiden
geacht; waarbij de commissie er prijs op stelt,
nadrukkelijk te verklaren, dat haar niet is
gebleken en zij ook niet aanneemt, dat het
gedrag der patroons ook in subjectievon zin
moreel onloeiaatbtaar zou zijn;
dat, gezien alle bovenomschreven feiten en
omstandigheden, genomen in onderling ver
band, tegen de op 5 Mei te Venlo, Blerick en
Tegelen door St. Joseph geproclameerde sta
king geen bezwaren van zoodanigen aard kun
nen worden ingebraeht, dat genoemde staking
uit moreel of juridisch oogpunt als niet recht
vaardig of ongeoorloofd kan worden beschouwd.
Verslagen van bijeenkomsten, die voor de
openbare school belegd wordenvervelen
heel gauw. Altijd hetzelfde: de openbare
school is de éénige school voor een vol
bloed-Nederlander; ijveren daarom de
sociaal-democraten er zoo voorde open
bare school is de eenige school, die de wa
re opvoeding voor slaat, want ze leidt de
jeugd op tot geen enkele richting en geen
enkel geloof; de openbare school bezit
alleen het karakater van vrijheidDat laat
ste vooral vinden ze buitengewoon goed ge
zegd; zoodat de bijzondere school alleen
maar uit dwang bestaat, n.l. uit dwang
van geestelijken en van de Kerk. De ouders
zijn niet vrij, de kinderen zijn ook al niet
vrij.
Nu meenen wij, dat zelfs op een open
bare school het kind niet vrij is, men vraagt
het kind niet, wat het wil leeren, noch hoe
veel, of hoelang per dag en volgens welke
methode. Dat doen zelfs de openbare onder
wijzers niet.
Doch het zit hem in de ouders: die der
openbare school zijn vrij, die der bijzondere
nietl
Veronderstel een vader en moeder, die
meenen aan zich zelf en aan hun kind ver
plicht te zijn, dat kind naar de openbare
school te zenden: een plicht. Ze meenen,
dat het moet! Best-
Neem een vader en moeder, die hetzelfde
denken over de bijzondere school: een plicht.
Dus moeten!
Waarom is het bij de openbare school vrij
heid, en bij de bijzondere dwang?
Ze kunnen het allebei laten, doch dan
gaan zc tegen hun plicht in. En dat mag
niemand.
Doch: den opcnbare-scliool-ouders wordt dat
door niemand opgelegd of voorgepraat:
niet? die der bijzondere school hebben
de pastoor, de Kerk-
Och ja: de Katholieke Kerk leert, dat het
een plicht is voor katholieke ouders hun
kinderen, als het kan, katholiek onderwijs
te geven. Dat leeren de geestelijken. Die ma
ken dus bekend, dat zoo'n vader en moeder
een plicht hebben, en wel dien plicht, om
dat ze katholiek zijn. Ze maken dien plicht
niet, maar leeren, dat het plicht is.
Welk verschil bestaat er dan toch met
dien dwang?
NA DEN ROOFOVERVAL TE ECHT
Te Zwolle ls door onbekende oorzaak in de
Stadsgracht verdronken de 28-jarige v. G., al-
^®ar. Schippers vonden zijn lijk drijvende,
SUIKERSMOKKELAARS
De marechaussee te Rijen heeft onder Gilze
aangehouden J. H. en W. M., die een hoeveel
heid suiker van 100 K.G. ongedekt vervoerden.
De suiker en de rijwielen, waarmede deze werd
vervoerd, zijn in beslag genomen,
VISSCHERIJ.
VALSCHE COLPORTEUR
Ln l»3t Algemeen Politieblad verzoekt die-
Commissaris van Politie 5e sectie te Amster
dam namens den Officier van Justitie aldaar
aanhouding en voorgeleiding van Hendrik
Borgers, geboren te Amsterdam 12 April 1910
wonende aldaar van Wous-traat 190 IX als ver
dacht. van oplichting van geld.
Hij geeft zich uit voor colporteur van den
Katholieken Radio Omroep en inde ais zoo
danig gelden. Hij noemde zich ook van Gemert
NEDERL. KUNST-TENTOONSTELLINGEN
IN HET BUITENLAND.
Bij beschikking van den minister van Onder
wijs, K. en W. zijn voor het tijdvak van 1 Ja
nuari 1931 tot 1 Januari 1935 benoemd tot lid
van het Comité voor Nederlandsche kunstten
toonstellingen in het buitenland A Golnot
kunstschilder te Bergen (N.-H.), en G Rueter
kunstschilder te Amsterdam.
De m'inistei' van Binnenlandsche Zake-n en
Landbouw heeft ingetrokken zijn beschikking
van 14 Maart 1930, waarbij werd bepaald, dat
het verboden is in de wateren, gelegen in den
Hoekschen- en Schuwachtsehen polder onder de
i gemeente Lekkerkerk, met andere vischtuigen
dan aal- of palingfuiken te visschen.
Eenige weken geleden reed een auto tenge
volge van den mist in de Ringvaart van de
Haarlemmermeer. De inzittenden, een viertal
jongelui uit Haarlem, werden gered.
Thans echter is een hunner, de heer Z., ^rer.
leden.
Twee verdachten aangehouden
Als verdacht van den in September 1923 te
Echt ten huize van de toen 71-jarige Maria
Appels gepleegden roofoverval, waarbij de
vrouw door een der kerels bij de keel werd ge
grepen en met doodschieten bedreigd, doch.
waarbij tenslotte de indringers met een gerin
gen buit van enkele guldens aftrokken, zijn
thans te Sittard gearresteerd zekere L. M., P.
P. en J. R. allen in die plaats woonachtig.
UIT HF.T BOEKBINDERSBEDRIJF
De C.A.O. verlengd
In het Boekbindersbedrijf is, volgens ,,De
Courant", de loopende collectieve arbeidsover
eenkomst voor den tijd van twee jaar en drie
maanden verlengd, met dien verstande, dat de
loonregeling gelijk is geworden aan die, welke
thans in het boekdrukkersbedrijf geldt. De
groepsindeeling der gemeenteklassen werd ge
handhaafd, zooals deze in de vroegere C.A.O.
luidde. De eerste loonsverhooging val-t begin
Februari 1931 de tweede half November 1932.
KON- NED- HOOGOVENS STAAL
FABRIEKEN.
Verlading van piekijzer.
Met bet Engelsch s.s. „The Duke" werd gis
teren een in de zeehaven van het hoogoven-
bedrijf te IJmui-den in,genomen lading piekijzer
naar Llanelly (Gr. Britt.) verscheept.
HILLEN'S SIGAREN- EN TABAKSFABRIEK
Gunstige verwachtingen
m
Gisterenmiddag werd te Delft de gewone jaar-
lijksche algemeen-e vergadering van aandeel
houders gehouden.
In antwoord op een vraag van den heer Blatt
omtrent den gang van zaken, deelde de voor
zitter, mr. J. van den Hoek, mede, dat het be.
stuur over de behaalde resultaten tevreden is,
doch niet voldaan. De productie is regelmatig
gestegen zulks in verband met den toenemenden
afzet. De vooruitgang blijkt uit het winstcijfer
van 14.000, welk cijfer geenszins geflatteerd
is. De verwachtingen omtrent de toekomst zijn
gunstig.
De aftredende commissaris ir. J. A. Stoop
werd herkozen.
Op voorstel van den heer Blatt werden de
heeren F. C. W. Noorduin te Rotterdam en C
F. Overhoff te Rotterdam tot commissarissen
gekozen.
PATER PH. HÜLSEBOSCH.
De Weleerw. pater Philemon Hulsebosch
O. F. M. is benoemd tot Kapelaan aan de nieu
we St. Antonius-kerk, in de Huskens-Kolonie,
te Heerlen.
LIMBURGSCHE BEDEVAART NAAR
LOURDES.
De Limburgsche Bedevaart naar Lourdes zal
dit jaar van uit Maastricht vertrekken den 16
en 17 Juni a.s. en aldaar terugkeeren 25 en
26 Juni daaropvolgend.
Prof. dr. S. G. de Vries, buitengewoon hoog
leeraar in de Middeleeuwsche handschriftkunde
aan de Leidsche Universiteit, zal, wegens het
bereiken van den 70-jarigen leeftijd op 16 Juni
a.s., aan het einde van dezen academischen
cursus het hoogleeraarsambt moeten neerleggen
PROF. DR. P. VAN ROMBURGH.
Prof. dr. P. van Romburgh, oud-hoogleeraar
aan de Universiteit te Utrecht, die op 22 Jan.
a.s den dag hoopt te herdenken, waarop hij
voor vijftig jaar aan de Leidsche Universiteit
werd bevorderd tot doctor in de scheikunde,
verzoekt ons te melden, dat hij dien dag liefst
onopgemerkt zou zien voorbijgaan en dat hij
op dien dag afwezig zal zijn.
DE PLUTOS VLOTGEBRACHT.
De IJrouiider stoomtrawler Plutos, die, zooals
wij meldden, dezer dagen nabij Helgoland is
gestrand, is thans door een sleep-boot vlot-ge-
bracht.
EXAMEN VOOR RADIOTELEGRAFIST
In de maand Februari a.s. en voor zooveel
noodig in aansluiting daarop ook in Maart a.s.
zal een examen worden gehouden voor het ver
krijgen van certificaten voor s^heepsradiotele-
grafist le of 2e klasse en voor scheepsradio-
telefonist.
Verzoeken om te worden toegelaten moeten
vóór 3 Februari a.s. tot den Directeur-Generaal
der P. T. T. te 's-Gravenhage worden gericht.
UIT HET RAAM GEVALLEN.
Woensdagavond is de 17-jarige v. H., 'n loop
jongen der firma Bouman van Bergen, in de
Kerkstraat, te Den Bosch, uit het raam van
een magazijn gevallen. Hij kwam op zijn hoofd
terecht en kreeg een hersenschudding.
In bewusteloozen toestand is de jongen naar
het ziekenhuis overgebracht. Vanmorgen was
hij nog steeds niet hij kennis.
BESTRIJDING VAN DE BISAMRAT
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de wet vaS
29 November 1930 (Stbl. 443) houdende bepalin
gen tot wering en bestrijding van de bisamrat
in werking treedt met ingang van 19 JAn,
