1
m.tc m
luchtvaart
FEUILLETON
HET VERDWENEN
ELFTAL.
WOENSDAG 1 AHS.IL 1931
AFGIFTE VAN GOUDEN TIENTJES
GESTAAN*
mmmMË
«t
POGING TOT DOODSLAG OP
HAAR MAN
MARKTBERICHTEN.
AANBESTEDINGEN.
Een humoristisch verhaal van
ARTHUR MORRISON.
Met niet-gewett'!:de r ~mie> rv-g kocht
EEN NIET GEWEN3' ETE HANDEL
Nadat de goudvoorraad vau de X-derlandsehe
Bank in 1925 aanzienlijk w a - gestegen is de
directie in November van da> jaar bij wijze van
proef overgegaan tot de algifte van gouden
tien guldenstukken voor de binnenlandsche
circulatie.
Toen het na weinige maanden duidelijk was,
dat de binnenlandsche circulatie spoedig ver
zadigd was en de handel 7.ieh van de gouden
tien guldenstukken trachtte meester te maken
voor export naar landen, waar een hoogere
prijg voor deze munten werd behaald, is de
a'rifte beperkt tot 250 per dag en per persoon.
Èen verdere beperking en wel tot 50 per
p rsoon en per dag leek op deze zelfde prin
cipieels gronden noodlg in hei jaar 1927.
Op deze wijze liet de bank voor hen, die
vror redelijke doeleinden over gouden munten
wrnschen te beschikken de mogelijkheid open
zich het begeerde zonder al te veel moeite te
verschaffen.
Het is echter gebleken, dat de door de bank
niet gewenschte handel bij de vraag naar
gouden munten een overheerschende rol is
blijven spelen in verhouding| tot de aanvrage
van ander karakter. Nog steed3 worden tien
guldenstukken met een door de wisselkoersen
niet gewettigde premies opgekocht en houdt
een voortdurende afvloeiing van het door de
bank verstrekte goud naar het buitenland aan.
Weliswaar gaat het hier om betrekkelijk on
belangrijke bedragen tengevolge van de boven
genoemde beperking der afgifte en is de ge-
heele voorraad goud van de bank thans slechts
weinig geringer dan toen met de
proef een aanvang werd gemaakt (de
voorraad goud§n tien guldenstukken is
zelfs nog gestegen) maar toch acht de directie
het onder de gegeven omstandigheden juister
de regelmatige afgifte van gouden munten voor
het binnenland gebruikelijk met het einde van
dit boekjaar (31 Maart 1931) geheel te eindigen.
BELANGRIJKE UITZETTING DER
CIRCULATIE
Vanaf vandaag zal de Nederlandsche Bank
dus geen „gouden tlenijes" en „vijfjes" voor
binnenlandsch gebruik meer afgeven. De gou
den standaard, deze onvolprezen automaat, die
volgens velen de geldcirculatie zoo nauwkeurig
mogelijk kan regelen, zal daarmede voorloopig
wel iedere kans op herstel hébben verkeken.
De voorstanders ervan, die op het volledige
herstel van den gouden standaard nog altijd
hc- daar de afgifte van goud-geld door
(i- 'sndsche Bank sedert 1925 geen merk-
1 1 aan de vereischte voorraadvorming
i ulatiebank heeft toegebracht, zullen
dus een illusie armer zijn.
Va., practische beteekenis zal de maatregel
van de Bank wel niet zijn. Het verkeeT zal er
althans slechts zeer weinig van kunnen bespeu
ren, want de beperking welke de Bank reeds
eerder in de afgifte van gouden munt toe
paste, was oorzaak dat het gouden tientje ook
sedert 1925 nimmer een rol van beteekenis in
de binnenlandsche geldcirculatie heeft gespeeld.
De gulden beweegt zich reeds sedert eenigen
tijd bedenkelijk in de richting van het goud-
uitvoerpunt t.o.v. verschillende deviezen, waar
onder laatstelijk met name het Reichsmark-
devies het meest op dén voorgrond trad. Vreest
de Bank, dat onder den druk van den stijgen
den Markenkoers de vraag naar gouden munt
belangrijk zal toenemen? Gezien de beperkings
maatregelen bij de afgifte ervan, kunnen wij
ons dit nauwelijks voorstellen. En wij ontkomen
niet aan den indruk, dat dit een maatregel
van willekeur is, welke even goed achterwege
had kunnen blijven.
Do ultimo deed zijn invloed reeds merkbaar
gevoelen.
De buitenlandsche wisselportefeullle onder
ging een verdere vermindering met circa drie
millioen gulden; in hoofdzaak als gevolg van
den stijgenden Markenkoers, die zich om en
nabij het gouduitvoerpuul bleef bewegen.
Een en ander resulteerde in een uitbreiding
der bankbiljettencirculacie met 36millioen
gulden.
MARIA DIAMANT—TAVERNE t
Ta Rotterdam overleed na een langdurige
ziekte mevr. DiamantTaverne,.eertijds opera
zangeres van naam. Zij trad op bij de nationa
le opera onder van der Linden en was later
verbonden aan het El berfelder en Banner
Stadtbheater. Na haar huwelijk In 1909 met
den kapelmeester der eerstgenoemde onder
neming, Bernard Diamant, trok zij aioh van
het toon eel teruig.
ONZE ECONOMISCHE TOESTAND.
Afzetmogelijkheid beperkter.
DE SLEPENDE. EN DE CONJUNCTUUR
DEPRESSIE
Dezer dagen is verschenen de Kroniek van het
Centraal Bureau voor de Statistiek over het vierde
kwartaal 1930, waarin, behalve de gewone kwar-
taalgegevens, ook zyn opgenomen beschouwingen
en cyfers, welke een vergelijking tusschen 1930
en daaraan voorafgaande jaren mogelyk maken.
De Kroniek vangt aan met een beschouwing
over den algemeenen toestand, waarbij o. a. de
opmerking wordt gemaakt, dat onderscheiden
moet worden tusschen de slepende depressie,
welke het economisch leven reeds sinds den oorlog
beheerscht, en de huidige acute conjunctuurde
pressie. Voor zoover de Kroniek melding maakt
van eerste, aarzelende teekenen van herleving,
wordt hiermede gedoeld op de conjunctuurde
pressie.
Omtrent den achteruitgang van het economische
leven in 1930 wordt geconstateerd, dat deze hier
te lande naar verhouding nog niet zulke groote
afmetingen aannam als in sommige andere landen,
al steeg de werkloosheid tot zorgwekkenden om
vang. Voor de nyverheid werd de afzetmogelijk
heid hier te lande en dikwyls meer nog in export-
gebieden voor talryke ondernemingen gaandeweg
beperkter. De in- en uitvoer waren in het vierde
kwartaal van 1930 geringer dan in het overeen
komstige kwartaal van 1929, tenminste naar de
waarde, voor een belangryk deel als gevolg van
de prysdaling. Naar het gewicht was de invoer
eveneens geringer dan een jaar te voren, de
uitvoer echter iets grooter. Met name waren de
invoer van grondstoffen voor de nyverheid en de
uitvoer van fabrikaten minder dan in hetzelfde
kwartaal van 1929.
KON. NEDERL. STOOMBOOT-MIJ.
Geen dividend over 1930
DE ALGEMEENE VOORUITZICHTEN
GEENSZINS OPBEUREND
Aan het verslag over 1930 der Koninklijke Ne
derlandsche Stoomboot My. ontleenen wij het
volgende
Constateerden wy in ons vorig jaarverslag, dat
de toestand op de vrachtenmarkt ongunstiger dan
ooit was, hy heeft zich in het afgeloopen jaar
in verband met de wereldcrisis en den aanwezigen
overvloed van scheepsruimte tot een voor vele
reederyen kritiek stadium ontwikkeld. Ons be
perkende tot de uitwerking op ons eigen bedryf,
vermelden wy, dat het aanbod van lading, vooral
naar Zuid-Amerika en West-ïndië, op ongekende
wyze afnam met het gevolg, dat de schepen zeer
onvoldoende gevuld werden. De hoeveelheden
salpeter, welke van Chili verscheept werden en
de basis der retourlading van onze Pacific-lyn
vormen, vielen mede, maar de positie op de kunst-
mestmarkt bljjft onzeker. Het aantal stil lig
gende schepen van onze vloot steeg tot 15 in Juli
en zonk later in verband met het oogstVervoer
tot 7 aan het einde des jaars. De vrachten daal
den in vele gevallen tot vooroorlogspeil. Neemt
men daarbij in aanmerking, dat de loonen in het
geheel niet en de overige exploitatiekosten slechts
in zeer geringe mate daalden, beide in omgekeerde
evenredigheid tot de grootte der schepen druk
kende, dan mag het verwondering baren, dat het
resultaat, met ons bedrijf in 1930 bereikt, niet
nog ongunstiger uitviel. Het minst leed het pas
sagiersvervoer, hoewel ook hierin een achteruit
gang viel waar te nemen. De algemeene vooruit
zichten zyn nog geenszins opbeurend, terwyl de
door vele landen gehuldigde subsidiepolitiek den
terugkeer tot een gezonden bedrjjfstoestand be
lemmert.
Voor scheepsrampen werd onze vloot in het af
geloopen jaar gelukkig gespaard.
Teneinde na toepassing van statutaire afschrij
vingen niet met een verliessaldo over te gaan,
waren wy genoodzaakt, de „reserve voor diverse
belangen" met een bedrag van 1 millioen te
verminderen en dit in het credit van de winst
en verliesrekening te brengen. Deze reserve komt
daardoor op 9.000.000 te staan. Tot ons leed
wezen kan ditmaal niet tot uitkeering van een
dividend overgegaan worden. Tengevolge van de
ernstige algemeene depressie bleven de resultaten
van de N. V. Vereenigde Nederlandsche Scheep
vaartmaatschappij belangryk ten achter by die
over het jaar 1929.
De winst- en verliesrekening staat debet
voor: koersverschillen en afschrijvingen op effec
ten 172.365 (v. j. credit j 42.072), interestreke
ning f 533.084 (275.020), diverse kleine reserves
245.066 (61.991), afschrijving 3.531.250
(4.226.046), onverdeeld winstsaldo 2891 (1.264.421)
en credit voor: onverdeeld winstsaldo Ao. Po.
6213 (595), avans verkoop dry vend materiaal
6S.239 (169.500), assurantie eigen risico 17.610
exploitatierekening 3.370.575 (5.883.764),
reserve voor diverse belangen 1.000.000
reserve voor wettelyke uiikeeringen 22.000
reserve voor belasting (433.834).
WAGNERVEREENIGING
Fransche onderscheidingen
Naar aanleiding van de uitvoeringen der
„Iphigénie en Tauride" door de Wagnerveree-
niging te Amsterdam heeft de Fransclie Regee
ring aan de na te noemen medewerkers dier
vereeniging de achter hunne, namen vermelde
onderscheidingen verleend: den heer F. Fer-
nantzen, technisch leider (Officier de lTnstruc-
tion rubliqe)den heer H. Cleuver, koorlei
der (Officier de l'Instructlon Publique)mej.
H. Rahusen, presidente van het koor (Officier
d'Académie).
VREDESACTIE VAN MEDICI.
MILITAIRE LUCHTSCHEPEN houden een
eeie-parade hoven Tokiio in verhand met de
geboorte van een prinsesje
NEDERL. BIOSCOOPBOND
Algemeene vergadering
BEVOEGDHEDEN, WELKE NIET
WETTELIJK GESANCTIONNEERD
ZIJN
In de Rustende Jager te Bergen (N-H.) is
onder voorzitterschap van den heer D. Ham
burger de algemeene vergadering gehouden van
den Ned. Bioscoopbond; een 170-tal onderne
mers van bioscopen was tegenwoordig.
De secretaris, de beer A. de Hoop uit Amster
dam, bracht het jaarverslag uit, waarin door
het H. B. met leedwezen gewag wordt gemaakt
van de scherpe censuur van de Rijksfilmkeu
ring. Van de 4S7 groote speelfilms, welke in
1930 ter keuring zijn aangeboden, werden 26
niet voor openbare vertooningen toegelaten. Bij
herkeuring werden hiervan 7 goedgekeurd. Be
toogd werd, dat de commissie voor de filmkeu
ring zich, door zich met de klankfilms te be
moeien, bevoegdheden heeft veroorloofd, welke
niet wettelijk gesanctioneerd zijn.
De rekening en verantwoording werd in ont-
vaugst en uitgaaf goedgekeurd op een bedrag
van 52.539,79. Een saldo van 10.000 werd
overgebracht naar de weerstandskas.
Ben voorstel tot stichting van een nationaal
filmarchief en de uitgifte van een bondsorgaan
weird aangehouden.
Na afloop van de jaarvergadering begaven de
deelnemers zich naar het bekende landgoed
„Russenduin" te Bergen aan Zee, dat vorig jaar
door het Bio-vacantie-oord werd aangekocht.
Het plan is over een jaar, als de verbouwing
gereed zal zijn, het gebouw te openen.
De heer J. Ter Linden, uit Amsterdam, voor
zitter van de Stichting, wekte de leden op, de
Paaschcollecte voor de Bio krachtig ter hand
te nemen. Onder applaus deelde spr. mede, dat
één der leden enthousiast 1000 had geschon
ken voor de inrichting.
POSTPAKKETTEN MET AANGEGEVEN
WAARDE VOOR BRAZILIc
Postpakketten met aangegeven waarde, be
stemd voor Brazilië, konden tot nog toe slechts
verzonden werden vla Frankrijk, Engeland of
Duitschland. Voortaan zijn deze pakketten, zoo
wel naar als uit Brazilië echter ook toege
laten langs den reehtstreekschein zeeweg mot
de schepen van den Kon. Holl. Lloyd.
Het maximum der aangegeven waarde be
draagt 1000 (2000 goudfnanken)
Opgemerkt wordt, dat verzending van derge
lijke pakketten sfechts kan geschieden naar
een beperkt aantal BrazHiaansche plaatsen.
Het tarief voor gewone pak kei.!en bedraagt bij
verzending langs den recbtstreeksichen zeeweg
tot 1 K.G. f 1.47y2 boven 1 K.G. t. m. 5 ICG.
2.07 y. en boven 5 K.G. t. m. 10 K.G. 3.1714.
Om den weerzin tegen den oorlog te wekken
en te versterken
Vijf en zestig leden van de Nederlandsche
Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst
hebben tot het hoofdbestuur dier Maatschappij
het verzoek gericht, het initiatief te nemen tot
aamenwerking met vereenigingen van medici
in andere landen, om overleg te plegen over de
vraag, op welke wijze door de geneeskundigen
de vredesbeweging gesteund zou kunnen wor
den.
Zij hebben dit verzoek in een uitvoerige
memorie toegelicht en hierin betoogd, dat in
ternationale samenwerking van geneeskundigen
tegen den oorlog zeer grooten invloed zou kun
nen hebben op de ontwikkeling der vredes-
gedachte. Zij noodigen het hoofdbestuur uit het
overleg met medici uit andere landen te openen,
opdat een internationaal congres mogelijk
worde.
Het hoofdbestuur der maatschappij heeft zich
thans tot de leden gericht met de vraag om
een duidelijke uitspraak op de algemeene ver
gadering, die 6 en 7 Juli a.s. te Nijmegen wordt
gehouden.
Indien de vergadering daartoe besluit, is het
hoofdbestuur bereid het initiatiefase nemen en
zal het aanraking zoeken met hoofdbesturen
van geneeskundige vereenigingen in andere
landen van Europa om te overwegen of iets
gedaan zou kunnen worden van den kant der
artsen om den weerzin tegen den oorlog op te
wekken en te versterken.
UITVOERING VAN DE TARWEWET
Tarweorganisatie voor Noord-Holland
en voor Zuid-Holland
De besturen dezer beide organisaties, welke
voor het eerste vereenigmgsjaar geheel aange
wezen dienen te worden door de drie samen
werkende provinciale organisaties, zijn thans
definitief samengesteld.
Het bestuur der tarweorganisatie voor Zuid-
Holland bestaat uit de volgende zeven perso
nen: J. Biemond te Bleiswijk en P. v. d. Heu
vel te Ooltgensplaat (Chr. B. en T. B.jir. W.
J. M. Dekker te Haarlem en C. L. de Wit te
Oude Tonge (R.K.L.T.B.)G. Braat te Zeven
huizen; P. Leeuwenburgh te Numansdorp; A.
M. v. Dorsser te Hellevootsluis (H.M. v. L.)
Als voorzitter i3 gekozen de heer A. M. v.
Dorsser en als secretaris de heer ir. W. J. M.
Dekker.
Het eerste vereenlging3jaar zal loepen tot
1 September 1932. Daarna zullen in iedere pro
vincie drie der zeven bestuursleden aangewezen
worden uit de vertrouwensmannen der dis-
tricts-commissies.
Beide organisaties hebben tot directeur be
noemd den heer ir. T. P. Huisman te 's Gra-
venhage.
In verband hiermede wordt het kantoor
eveneens te 's Gravenliage gevestigd, Anna
Paulownastraat 20.
Beide organisaties hebben de statuten vast
gesteld en ter Koninklijke goedkeuring inge
zonden. Ook de inhoud van het huishoudelijk
reglement is besproken.
KIEZERS ONDER DE 25 JAAR
Wat de praktijk zal brengen?
De kieswet bepaalt uitdrukkelijk, dat iemand,
wil hij kiezer zijn, den leeftijd van 25 jaren
moet hebben bereikt. Om dit te zeggen met de
woorden van art. 2: „Onder hen, die den leef
tijd van vijf en twintig jaren hebben bereikt,
verstaat deze wet hen, die dien leeftijd hebben
bereikt vóór of op den 15den Mei". Aan duide
lijkheid laten die woorden niets te wenschen
over. En toch komen er straks bij de staten
verkiezing menschen ter stembus, die aan het
vereischte in art. 2 gesteld niet voldaan en die
toch krachtens de kieswet kiezer zijn.
We krijgen, naar bet Maandblad voor ge
meente-administratie van Samsom aangeeft,
het volgende geval.
Ingevolge art. 10 der wet stelt het gemeente
bestuur telken jare op den 22sten Februari de
kiezerslijst opnieuw vast, welke lijst volgens
art. 15 van kracht wordt op 1 April. Hierop
komen dus zij te staan, die per 15 Mei den
leeftijd van 25 jaren hebben bereikt.
Art. 5 der provinciale wet zegt, dat de ge
wone tijd der candiilaatstelling voor de ver
kiezing van de leden der staten is de tweede
Dinsdag van Maart. Alsdan, zoo vervolgt dat
artikel, worden candidaten gesteld ter vervul
ling van de plaatsen der leden, die met den
volgenden eersten Dinsdag van Juli moeten
aftreden.
Gedeputeerde staten van alle provinciën nu
hebben den dag der stemming bepaald op een
dag in de maand April. Die stemming gaat dus
volgens de nieuwe kiezerslijst. De vraag is
echter: welken leeftijd hebben zij, die eerst
na den dag der stemming 25 jaren worden, ten
tijde van de uitoefening van hun kiesrecht?
Nu mag worden aangevoerd, dat bij de open-
hare behandeling van het ontwerp hieraan
aandacht is geschonken en de grondwet den
23-jarigen leeftijd ais grens stelt, het neemt
niet weg, dat in de praktijk straks inbreuk
wordt gemaakt op de positieve bepaling in zake
den 25-jarigen leeftijd in de kieswet gesteld
als een der vereischten om het kiesrecht deel
achtig te worden.
JEUGDCONGRESSEN DER DERDE ORDE
Onder leiding van het Centraal Bureau der
Derde Orde te Weert, zullen in Augustus twee
congressen van jonge tertiarissen worden ge
houden, voor meisjes op 4 en voor jongens op
19 Augustus. Onder hooge goedkeuring van
Z. H. Exc. Mgr. L. Schrijnon is als congres
plaats gekozen Maastricht, waar reeds een
meisjes- en een jongelingencomité zijn gevormd
voor de regeling.
FUSIE AAN LANDELIJKE
ZANGERSBONDEN.
Landelijke eenheid brengen wenscheljjk?
Zondag waren in het Hotel „Noord-Brabant"
te Utrecht bijeen de hoofdbesturen van het
Kon. Ned. Zangersverbond en van den Bond
van Gemengde Zangvereenigingen In 'Neder
land, alsmede afgevaardigden van den Itotter-
damsehen Zangersbond en den Haagschen
Bond van Zangvereenigingen om een beslissing
te nemen omtrent de vraag of het weinsohelijk
is landelijke eenheid te brengen op neutraal
koorzang-gebied.
Er werd een motie aangenomen, waarin de
wenschedijkheitd werd betoogd, dat de landelij
ke bonden, met name het Koninklijk Neder-
lamdsch Zangersverbond en do „Bond van ge
mengde zan g ver ee mig i ugen ia Nederland" zich
vereenigen tot één groote landelijke organisatie
en dat beiden mat de grootst mogelijke energie
dit doel zullen nastreven. Besloten weird om,
ten einde tot dat doel te geraken, een studie
commissie te benoemen.
JAN TEULINGS JR.
De heer Jan Teulings Jr. deelt ons mede, dat
hij voor het a.s. seizoen verbonden zal zijn aan
het gezelschap Verkade.
EEN GRAAFMACHINE AAN HET WERK
voor het nieuwe Twente-Rijn-kanaal bij
Lochem
VIJF JAAR GEVANGENISSTRAF
Er was drie en een half jaar geëischt
De Utrechtsche rechtbank heeft Dinsdag uit.
spraak gedaan in de zaak van de 26-jarige
G. v. -D.. die er van verdacht was haar man
op 24 Oct. j.l. bij het glazenlappeu in de Valk
straat te Utrecht een zoodanigen duw te heb
ben gegeven, dat hij'op straat viel en daardoor
ernstige verwondingen bekwam. Het vonnis
luidde vijf jaar gevangenisstraf met aftrek van
preventieve hechtenis wegens poging tot dood
slag, terwijl de eisch drie jaar en zes maan
den met aftrek was.
WEER EEN OCEAANVLUCHT.
New-York—Londen.
Uit New-York werd gisteren aan de Beriynsche
middagbladen gemeld, dat de Amerlkaansche
vlieger Captain Prank Hawks gisterenmiddag
gestart is voor een Oceaanvlucht van New-York
naar Londen.
ELLY BEINHORN.
BERLIJN, 31 Maart. (W. B.). Een bekende
Berlijnsche uitgeversmaatschappij heeft zich be
reid verklaard, de vliegster Elly Beinhorn die
haar Klemm-vliegtuig in de Sahara heeft moe
ten achterlaten, een nieuw toestel te zenden en
dit haar voor de terugreis naar Berlyn ter be
schikking te stellen.
De vlieger Osterkamp zal het toestel naar
Afrika overbrengen en het daar de aviatrice ter
hand stellen. Waarsehynlyk zal dit nog deze week
gebeuren.
TUIDEN, 31 Maart. (Vette varkensmarkt), Aan-
0£J7 stuks zware 4243 ct„ 22 stuks lichte
30 10 ct. Per kg. levend. Handel matig.
■Rotterdam, 31 Maart. Alhier ls namens
heV hLtour der Ver. voor Chr. Volksonderwys
te (Cbarlois) aanbesteed het bouwen
vaneen sc^oo met 7 leslokalen, gymnastleklo-
kaal r -„HnihMvaarplaats enz. aan den Katen-
dreo'bt.Sh^ Tfleediik, hoek Bas-Jungeriusstraat
té RntwL ^ingekomen 15 biljetten Laagste
insSryver F« kamerling Dordrecht voor
98.400.
SCHEEPVAARTBEWEGING.
Maandstatifitie'£
Gedurende de maand Maart zijn v0'g®°? °nze
statistiek den Nieuwen Waterweg Jinn® n J©0
1110 schepen, waarvan 0 zeilschepen en 0 zee-
I ichters, met inbegrip van 55 hunkerbooten
Hiervan waren bestemd voor Rotterdam »b»
Hoek van Holland 33, Poortershaven 19. 8
1, Vlaardingen 59, Vondellngenplaat 45, Pe 6,
Schiedam 35, andere Nederl. havens 14, en Dn -
land 29.
Gedurende dezelfde maand, van het vorig Ja^
kwamen den Nieuwen Waterweg binnen
schepen, waarvan 0 zeilschepen en 2 lichters.
Sedert 1 Jan. zijn aangekomen:
Schepen Netto K, tmi
3275 5.4!»:119
3675 O.ttV.MI -
N. WATERWEG
Verschil
ROTTERDAM
Verschil
VLAARDINGEN
Verschil
SCHIEDAM*
Verschil
PERNIS
1931
1930
129
1931
1930
1931
1930
1931
1930
400
2574 4,286,215
2986 5.l38j*t
846.819
390.894
424.964
34,070
420,375
269.695
412
196
900
4
125
107
1931
1930
Verschil
DUITSCHLAND 1931
1930
18
23
21
100
75
1931
1930
Verschil
MAASSLUIS
Verschil
POORTERSriAVEN 1931 39
HOEK V. HOLLAND 1931 106
VONDELINGEN PL. 1931. 121
Ander Ned. havens 1931 57
25
1
9
8
150,780
43.929
_33,iC9
10,760
41,484
31.240
10,244
162
2.330
2,168
67,884
184,59:
144,493
26,491
Naar Rotterdam zijn opgestoomd 17 schepen F?'
30,076 n. reg. tons welke cijfers zijn inbegr°i
de statistiek voor de haven van Rotterdam',
Gcauthoriseerde vertaling.
36.)
Ja, dait natuurlijk wel, zei de onbe
schaamde Hahn. Waarom ook niet? Trouwens
ik had met de politie nog een ander appeltje
te schillenIk heb niet alleen gezorgd, dat ik
heel ver weg was, toen de moord plaats vond.
Ik heb er niet ailleen niets mede uit te staan,
maar ik nam alle maatregelen om de moorde
naars te doen ar ree tee ren en lk gaf de politie
de noodige informaties. Ook dat kan ik weer
bewijzen.
Hoe kan je dat bewijzen?
Door een omschrijving van den brief, die
deze inlichtingen verschafte.
Juist. Was het een adres uit opgeplakte
krantemletters, en een vel papier, dat op de
zelfde wijze was samengesteld
Haihn keek een beetje verrast op.
Ha, weet je dat al? zei hij. Ja, dan kan ik
ook wel toegeven, dat het inderdaad zoo was.
Hahn, je wordt hij iedere nieuwe bekente
nis een grootere schurk.
Nou, nou, wat komt het er nu op aan, of
lk al of niet een schoft ben? Mehta Sirglh had
zijn werk gedaan en ik kom hem missen als
koude kodc. Het was voor mij heel waf veiliger,
Indien hij opmciroheorde. Ik zeg je nog eens,
dat Ik al mijn kaarten eerlijk op tafel zal leg
gen. We z'jn hier toch met ons tweeën en
daarom kan hot mij niets schelen. Jij bent nu
mijn compagnon of je moet liet worden, want
ik ben er vast van overtuigd, datje mijn aanbod
zult a-9vaarden. Ik zorgde, dat een leeg huis
gereed stond waarin Mehita Singh en Jatterji
zioh zonden verbergen, em waar ik ben door de
politie zon kunnen laten vangen. Ik had na
tuurlijk eerst den diamant van Methta Singh
tóen te krijgen.
Qf je <jue, voordat Ja dien kost
baren gedrukten en geplaktem brief had ver
zonden?
Natuurlijk. Dat wajs de geschikte manier,
dat snap je.
Ja, ja, en hoe ben je aan den diamant ge.
komen?
Dat was ook erg .eenvoudig. Je benimnert
je, dat ©r bij de eerste verdwijning uit de
tent van den Rajah een keurige imitatie voor
in de plaats was bezorgd? Welnu, die had ik
van te voren laten makem, maar als je toch
eenmaal de moeite doet om ergens een afdrukje
van te laten maken, zorg dan steeds, dat je
er nog een op risico hebt. Dat is tenminste mijn
stelregel. Je kunt nooit weten waar het goed
voor is, zeg ik altijd. Ook ditmaal had lk heel
goed gezien. Ik kreeg van hem een telegram,
terwijl ik weg was, je weet, dat je een telegram
per brievenbus kunt verzenden daar gaat wel
wat meer tijd mee heen, maar de afzendeT
blijft in ieder geval verborgen. Welnu, ik
kwam dus 's avonds in bet oude huis te Lam
beth aan en daar in het half duister van de
keuken, was een handige goochelaarstruc vol
doende om namaak en origineel te verwisselen.
Mehta Singh haalde den diamant te voorschijn,
en hij dacht, dat hij hera terug kreeg, doch ik
overhandigde hem mijn namaak. Ik nam
afscheid van hem en veTzond op Btaanden voet
mijn gehe'nnzinnlgeu brief aan de politie. Je
weet nooit, of men mijn hand niet zou her
kennen, en daarom nam ik mijn toevlucht tot
dit overbekende middel. Maar de zaken verlie
pen niet zoo mooi, a's ik vermoed had. Mehfa
Singh moet ontdekt hebben, dat men hem bedro
gen had, on heeft in den vroegen morgen van
den volgenden dag het hrni's verlaten. Want
toen ik den volgenden morgen naar Liverpool
Street ging, om een biljet naar Nederland te
koopen, stonden Mehta Singh en Jatterji reeds
op mij te wachten. Jatterji moet hom die aan
wijzing hebben gegeven. Hij moet geweten
hebben, dat Amsterdam van geheel Europa de
beate plaats is om een kostbaren diamant van
de hand te doen. Hij moet verbazend goed op
de hoogte zijn van Europcesche toestanden, en
ofschoon ik overtuigd ben, dat bij gehandeld
heeft uit doodelljkeu schrik voor Meluta Singh,
was hij toch niet zóó bang of overstuur, dat
hij dit vergeten zou.
Welnu, dit alles is drie dagen geleden ge
beurd, Crook. Precies drie dagen geleden. En
van dat oogenblik af hebben ze me dag en
nacht vervolgd- Nu staan ze me hier buiten
weer af te wachten. Kun je niet een beetje
cognac voor me laten aanrukken, Crook? Ik sta
gewoon te beven op mijn beenen.
Crook liet het verlangd» komen, en Hahn
sloeg den borrel met één slag naar binnen.
Toen vervolgde hij zijn verhaal.
Ik kon niet teruggaan naar het hotel,
waar ik mijn intrek had genomen, omdat de
steen daar verborgen was. Ik had geen bagage
bij mij, toen ik naar Liverpool Station ging.
Bn lk geloof dat het de eenige reden is, waarom
ik nog niet vermoord ben. Mehta Singh
wensoht mij met heel mijn hebben en houden
te vangen, o-m zeker te zijn van den steen. Ik
weet, waar de diamant zioh bevindt, maar, bet
wordt mijn dood, als ik hem daar weghaal. O,
het is verschrikkelijk geweest Crook. Drie da
gen en drie nachten, word ik langs alle kanten
afgeloerd, zitten ze mij achterna ais honden
een hert. Ik geloot niet, dat ik een uur gesla
pen heb in al dien tijd. Ofschoon ik took tel
kens in andere hotels een kamer heb besteld,
lk heb alle middelen beproefd cm aan ben
te ontsnappen. Alles, maar ze hebben me tel
kens wee«r ontdekt. Ik heb zoo'n gevoel, dat ik
het maar op ga geven- Trouwens het geld dat
ik bij mij had, is nagenoeg op. Daarom ben
ik van plan, om de helft van mijn winst te
laten vallen, en jou als partner te nemen. Zoo
wordt mijn ongeluk, dus voor jou een buiten
kansje. Zooals ik je al gezegd heb, ik heb er
nog ernstig aan gedacht me tot de politie te
wenden, om van dit lastige tweetal te worden
verlost, maar ik voel er niets voor, om de risico
te loopen, dat zij hun neus ook nog ergens
anders in steken en wellicht den dbamant ont
dekken. Daar zou weer veel te veel tijd en
uitleg aan kwijt gaan, snap je wel? Dit alles
heeft me dus doen besluiten om jou de helft
aan te bieden. We zullen als volgt te werk gaan.
We brengen Mehta Singh netjes in handen van
de politie, en tegelijkertijd maken wij ons met
den diamant uit te voeten. Voorloopig blijf ik
hier, en ga jij naar het hotel, dat ik je noemen
zal, waar d© diamant zich bevindt.
LuisteT eens Hahn, zei Crook, zioh in zijn
volle lengte plaatsend tegen den sjacheraar. Ik
geloof, dat ik al genoeg heb gehoord van je ver
trouwelijke mededeeiiugen. Ze hangen mij de
keel uit. Ik zal niet op je voorstellen ingaan.
Wat? Wil je niet? "Wil je de helft niet
hebben? Hoeveel wil je dan?
Ik wensch niets. Hoe raadselachtig jij dat
ook zult vinden. Je kunt voor mijn part...
Maar het is allemaal even eerlijk, dat ver
zeker ik je. Je mag dien steen al dien tijd in
je bezit houden, als je wilt. We zullen samen
naar Holland gaan.
Nee, nee, dat doen we xuiet. Ik wensch
niets meer met dat zaakje uit te staan te heb
ben, viel Crook hem in de rede, al zou je me
twee keer dien diamant willen geven.. Maar
luister nu eens goed. Je bent naar mij toege
komen en je hebt je opgedrongen als mijn
gast, ofschoon ik je dat niet gevraagd heb. Je
hebt mij tevens tot je vertrouweling gemaakt,
ofschoon ik die eer heelemaal niet opeisdhte.
Maar goed, zooals de zaken nu staan, heb je
dus hoewel op bijna wederrechtelijke wijze,
mijn vertrouwen gewonnen. En ofschoon ik
je een uitgesproken schurk vind, zal ik dat
vertrouwen niet beschamen. Begrijp dus goed,
wat lk je zeg. Uit eigen beweging zal ik me
niet inlaten met jou of je gestolen diamant en
ik raad je ernstig aan, je onmiddellijk tot de
politie te wenden voordat zij naar jou komen.
Ik stel je dus voor de volgende keuize! Ga rus
tig met mij mee, naar bet eeTSte bet beste
politiebureau en ik zal me overtuigen dat jij
rustig naar binnen stapt, en je weer verlaten,
zoodra je in mijn tegenwoordigheid een vol
ledig relaas hebt afgelegd, van wat jou de
laatste weken is overkomen. Of je kunt bier
blijven zitten en dan zal ik je laten arrestee
ren, met je Indische vrienden er bij. Nou hoe
denk je er over?
Hahn stond paf. Hij begreep op geen stuk
ken na, hoe bet mogelijk was, dat iemand
zoo'n ontzaggelijk aambod kon afwijzen. Hij
begreep in leder geval wel, dat Crook meende
wat hij zei, en na een oogenblik van eerste
verslagenheid, stond hij loom op.
Uitstekend, zei hij, als je de zaak zoo
stelt, zal lk je volgen. Ik ben trouwens veilig
genoeg hé? Dat heb je al gezegd, en ik geef
gewoon wat inlichtingen over die twee kerels.
Ze gingen samen naar beneden. Bij de deur
riep Crock een rijtuigje aan. Maar Hahn die
verdacht heen en weer had staan draaien, ver
anderde plotseling van meendng.
Ik ga niet met je mee.
Waarom?
Ik ga op mijn eigen houtje, en ga jij maar
met je dure rijtuig.
Hij probeerde zich uit de voeten te maken,
maar Crook greep hem onmiddellijk hij den
nek.
Je kent mijn voorwaarden, portier roep
dien agent eens even.
Hahn begon aanvankelijk even tegen te spar
telen, maar toen een stevige politieband om
zijn pols greep, was liet met zijn tegenstand
gedaan.
Dit is Hahn, zei Orook, die gezocht wordt
in verband met den inoord in Red waystrcct.
Je kent dien naam toch wel, nietwaar?
De agent had den naam dienselfden morgen
in het politieblad gelezen, en begreep wel, dat
er voor hem een extra pluim te verdienen was,
wegens het aanbrengen van een beruchten in
ternationalen oplichter.
Ik zon maar rustig mee komen, zei hij
tegen Hahn. En er om denken, dat alles
Hij kwam niet verder. Crook voelde een
hevige por in zijn lenden, en toen hij zich
herstelde en omwendde, zag hij Hahn kennend
in de armen an den agent vallen. En zelfs ter
wijl hij viel, stak Mehta Singh hem nog twee
maal bliksemsnel onder zijn arm.
Toen simeeit Mehta Singh, die zonder hoed
was aangestormd, woedend zijn lang mes weg,
en deert enkele stappen achteruit.
Crook rende hem achterna, en greep hem
met beide handen vast. Bij deze beweging
rukte de Indiër zich met een nijdigen ruk los,
en stond toen stil.
In orde, zei hij, mot het vreemde afgebeten
accent van een vreemdeling, die slechte door
hooren enkele zinnetjes van buiten had ge
leerd. Terwijl hij dit zei, ging hij twee maal
mot de vrijgekomen hand over de lippen, maar
gaf geen ander teeken.
Er kwamen menschen op liet tooneel af, en
nieuwe agenten kwamen hun collega ascllstee-
ren. Hahn werd bleek en bloedend 041 't pla
veisel neergelegd, en toen 'n dokter de wonden
had onderzocht vroeg hij onmiddellijk natte
oompressen. Toch wisselde hij met den agent
een veelbeteekenenden blik, want zijn longen
waren doorboord en Hahn lag te sterven
Mehta Singh, die tusschen twee agenten werd
voortgedreven, liet zich zonder verzet weg voe
ren. Hij werd bleek, bogon langzaam te trans.
pireeran, zakte een r maal door de knieën
en voordat een der agenten een rijtuig lton
aanroepen, lag ook hij op liet trottoir.
Toen herinnerde Crook zich, dat hij twee
maal met de hand over de lippen had gestreken
en dacht er aan, dat iemand als hij zeker en
vast maatregelen moest hebben getroffen, om
aan de schandelijke straf der verhanging te
ontkomen. Inderdaad was dit met Mehta Singh
het geval, want zoowel hij als zijn slacht of ei
werden dood weggedragen.
Jatterji was nergens te zien, want n"
Mehta Singh's eerste worsteling had hiJ 6
vlucht genomen. D4e aanval van Mehta. Srns
was overigens! zeer verklaarbaar. De I, Gl
had Hahn drie dagen hing achterna gezeten, en
nu zag hij dat zijn prooi met diamant en
hom 20» ontsnappen door die gevangenneinlns-
Hij zou in ieder geval zijn diamant kwijt zljrn*
maar kon nog juist wraak nemen. Die
hij du$ v
Het kostte detective Wiokes weinig moe1™
om te weten te komen waar Hahn zich kai'
opgehouden. Toen zou ook de diamant, de 001
zaak van moord en bloedvergieten, spoedig
ontdekt. Hahn had zich ook hier voor Turner
uitgegeven. Maar zoover gekomen, liet het for
tuin den armen detective plotseling in den
steek, want in hot geheele huis noch in Ilahn 3
bagage werd een spoor van hei Groen» oog van
Gooma ontdekt. Waar Hahn dit buitengewoon
kostbare juweel dan wel verborgen had of het
inderdaad nog in dat derderangs kosthuis van
Bakersitreet gezocht moest worden o£ niet, zijn
geheimen waarin niemand vermag door te
dringen. Het heeft zeker niet aan de noodig©
onderzoekingen van dat logement gelegen, want
Wickes en zijn ijverige helpers hebben geen
steen op den andere gelaten Verstopt of verlo
ren, niemand weet waar op het ocgienfolik het
Groene oog is, em de Rajah van Goona betreurt
nog steeds den trots va.11 z\j 11 schatkamer.
Mr. Merrick was zoo niet de meest geluk
kige, dan toch de meest ijverige zoeker naar
den diamant. Ik heb hooren fluisteren dat hij
er ernstig over dacht om a.llo huizen van de
straat, waarin HaJhn's kosthuis had getogen,
met den grond gelijk te laten maken. Maar
voorloopig werd hij in deze wel zeer Amerl
kaansche plannen wat afgeleid door een zeer
ernstig onderhoud met Harvey Crook, over een
onderwerp, dat niet het minst met het Groene
oog van Goona is verband stond. Dit gesprek
eindigde op zeer bevredigende wijze, en bezorg,
de Lymaai W. Merrick een heelen regen kus
sen van zijn dochter Daisy.
Daarna wendde Mr. Merrick zch tot Harvey
Crook en zei:
Beeto schoonzoon, er ili'gt nog altijd een
flesch Tokayw in mijn reiskoffer. Het lijkt
mij een heel gepaste gelegenheid die vanavond
o pon te trekken.
EINDE
