PATER ERMANN OVERLEDEN
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
J. J. Exler, Hoogstr. 5-20-30
54ste JAARGANG
DONDERDAG 9 APRIL 1931
No. Ï5996
DE STATENSTEMBUS
BUREAUKOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. 68085
Voiles en Mystères, Karpetten, Loopers
Linoleums, Oud-Hollandsche Meubelen
SINT JOZEFGEZELLEN-
PATROONSFEEST
RIJKSWERKVERSCHAFFING
Regenverlet De stemming
op 22 April
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
Dinsdag 14 April
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bU vooruitbetaling
Per drie maanden ƒ3.25; per maand MO;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 3. 6 centa
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt!
Voor 1—6 regels 1.65, elke regel meel 25 et*
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarlef.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadvert. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertentlën6 regels 10.50, 10
regels ƒ1.-; 15 regels ƒ1.50, bi) vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
rratis Ongevallenverzekering 500.— bij overlijden door een ongeval; 500— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.— bij verlies van één hand, éen voet of een oog; ƒ150. bij ve'11®® Jan "dit blad worden afgedrukt,
ving5a- V*D tWCe V00TitC Iedematen al]e Angers van een hand; 25.- bij verhes van eiken anderen vinger. - De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in
Binnen veertien dagen gaan we voor de eerste
maal dit jaar ter stembus. Het is de vierjaar-
lijksche vernieuwing van de Provinciale Staten,
welke onze aandacht vraagt.
De Staten van Zuid-Holland tellen, zooals
men weet, 82 leden en de Katholieke fractie
bezet 16 zetels.
Het eerste waarvoor we te zorgen hebben, is,
dait dlie 16 zetels Intact blijven. We hebben er
een keer zeventien gehad van 1919 tot 1923
daarop vielen we op 16 terug, welk aeteltal
we ook in 1927 bereikten. Het spreekt vanzelf,
dat we ook nu niet achteruit mogen gaan, al
daarom niet, omdat die zestiende zetel de zetel
is, waarop de kieskring Delft voor haar derden
candidaat, onzen burgemeester, beslag hoopt
te leggen.
Dat wij de zestien zetels wederom bereiken,
hangt niet van ons ailleen af; daartoe mioet
geheel het katholieke kiezerskorps van Zuid-
Holland bijdragen. Wij in den kieskring Delft
dus evenzeer.
Maar wij in dien kring, wij in Schiedam op
de allereerste plaats, hebben daarvoob nog een
belangrijke reden. Want ook als de zestiende
zetel gehaald wordt, staat het nog niet vast,
da,t liij aan den kieskring Delft wordt toege
wezen, staalt het niet vast dus, dat burgemees
ter Stulemeijer gekozen verklaard wordt.
Er zijn drie kieskringen, die er het meest
voor in aanmerking komen,, Delft, Gouda en
Leiden. Die drie kieskringen brengen vrijwel
evenveel stemmen uit. Het verschil is niet
noemenswaard, maar dat verschil is van zoo
groot© beteekenis, dat wie met het hoogste
cijfer uit de bus komt al is het maar een ver.
schil Van 1 stem, op den zestienden f-etel
rekenen mag.
We gaan dus met de kieskringen Gouda en
Leiden een edelen wedijver aan, wie van de drie
nog een derden zetel krijgt voor haar lijst Zor
gen we er voor, dat we het niet aan eigen
schuld, aan laksheid te wijten hebben, wanneer
onverhoopt wij het niet mochten zijn.
We zijn het aam onzen burgemeester verschut
digd, dat wij tot de laatste stem voor hem in
de bus deponeeren.
Men zie de étalages van de nieuwste soorten
GROOTE KEUZE
LAGE PRIJZEN
Reel. 8102S 10
Van den Minister van Bi'nmenl. Zaken en
Landbouw is bij het Gemeentebestuur bericht
ingekomen, diat een algemeene regeling is ge
troffen voor het z.g. „regenverlet", d-w.z. een
vergoeding voor de uren, waarop wegens regen
niet kan w or dien gewerkt.
Bij ministerieel schrijven van 2 dezer j3
verder in verband met de op Woensdag 22
April a.s. te houden stemming voor de Prov.
Staten ©enige wijziging gebracht in den duur
van de tewerkstelling.
Gewoonlijk vertrekken de werkloozen op
Maandagochtend naar de werkverschaffing, en
koeren zij op Vrijdagmiddag van die volgende
week terug aocxdiait zij ongeveer twaalf diagen
van huis zijn.
In verband met de Paascbdagen zijn deze
week de werkloozen eerst Dinsdag 7 dezer
vertrokken om op Vrijdag 17 dezer, dus na elf
dagen, terug te koeren 'Zij blijven dan in Schie.
dam tot Woensdagmiddag 22 dezer zoodlat zij op
Woensdagmorgen voldoende gelegenheid heb,
ben aan de stemming deel te nemen
Hun vertrek is bepaald op Woensdagmiddag
22 dezer en hun terugkeer op Vrijdag 8 Mei a.s.
zoodat zij dan ruim twee weken wegblijven
Daarna wordt de gewone regeling wem toe.
gepast-
Op dieze wijze zal het tevens mogelijk zijn
dat d« tewerkgestelden de Pinksterdagen thuis
kunnen doorbrengen.
Voor het verzuim op Maandag 20, Dinsdag 21
en woensdag 22 April heeft de Minister voor de
tewerkgestelde®, uit Schiedam een vergoeding,
berekend naar 2.25 per dag, vastgesteld.'
welke vergoeding tegelijk met de ioonen op
het werk zal worden uitbetaalo-
Het aantal personen dat op Dinsdag 7 dezer
van. hier naar de Rijkswerkverschaffing ver
trok bedroeg in totaal 139, t.w. 96 naar Witte-
veen en 43 naar Eenerveld.
CANDIDAATSTELLING COMMISSIE
GRENSWIJZIGING
Te Rottendam is de commissie uit de inge
zetenen, bedoeld bij artikel 131 der gemeente
wet, in verband met d© wijziging van die gren
zen^ der gemeen/te ook onder anidere met
Schiedam ten aanzien van een Strook grond
en water bij de Werf Gusto reeds gekozen,
en wei bij enkel© candiidiaatsftelling.
Naar wij vernemen zijn ook ten onzent voor
bereidingen getroffen om deze oommiiissi© uit
die ingezetenen bij enkele candiikiiaatsiteilling
door de verschillende politieke vereenigingen
te laten aanwijzen. Aan het bestuur van de
Katholieke Kiesvereenlging. iS) waar de Ka
tholieken dog rootste fractie vormen in den
Raad, verzocht in dezen bat initiatief te wil
len nemen.
BALDADIGHEID
De chef van de kleermakerij van de V. aan
den Rotterdamschein dijk, heeft bij de politie
aangifte gedaan, dat vermoedelijk jongens, uit
baldadigheid, Biet een scherp voorwerp een kras
hebben aangebracht over de heele breedte van
een spiegelruit en wel zoo diep, dat de ruit op
springen staat,
Propaganda-feestvergadering der
drie gezellenvereenigingen
In het patronaaltsgebouw aan het Klein
Groeuendaal hielden gisteravond de drie Sint
Joziefgezellenvereenigingen in onze stad een
gecombineerde propagandia-feestvergadering
welke uitstekend was bezocht.
Na het gemeenschappelijk zingen van het
feestlied opende de praeses van Schiedam I,
pater Bieata, de bijeenkomst met den Gezellen-
groet. D© eeu-w. spreker herinnerde aan den
Gezeilendag in October. De band tusschen de
gezellenvereenigingen is toen sterker gewor
den en dieze bijeenkomst is van dien sterken
band een uitvloeisel. Moge die band sterk blij
ven, opdat ook het Gezellenleven, het leven
in den geest van vader Kolping, in sterkte moge
toenemen.
Een koor uit de vereenagingen I en III (Haven
en Frankeiand) zong vervolgens het Ave Maria
van With, waarna het woord werd verleend
aan den heer J. Sluyters, secretaris van het
Centraal Verband.
Spreker wilde ©enige grepen doen uit het
leven van Kolping, uit het Gezellenleven en
uit het leven van een vereenigiing.
Kolping werd geboren in 1813 in Kerpea bij
Keulen. Don Bcoco werd twee jaar later in een
plaatsje bij Turijn geboren, en we zien hier
weer hoe God ons altijd de mannen geeft, die
in hun tijd noodig zijn. Ze leefden in den tijd
van het oppermachtig liberalisme, dat God uit
alles wiait niiet het kerkgebouw was wilde weren.
Als schoenmakersmaatje leerde Kolping het
ambacht. Maar zijn vrije uran besteedde hij aan
de studie. Wie een handwerk beoefende reisde
in dien tijd vam plaats tot plaats en toen hij
eindelijk in een grootere stad beland was, dacht
hij daar als op de dorpen een godsdienstig leven
te vinden. Dat viel hem bitter tegen. Tien jaar
lang was hij schoenmakersgezel geweest on in
dien tijd rijpte bij hem d.e roeping tot het
H. Priesterschap. Na vel© moeilijkheden wist
hij dit ideaal te bereiken en als kapelaan kwam
hij te Elbérfeld. Een viertal jongemannen, ver
tegenwoordigende hun vakken, namen daar aan
de jaarlijksche processie deel; deze vier wend
den zich tot Kolping om hun geestelijke vader
te zijn, Kolping stemde toe en daaruit ont
stond die eerste gezellen vereeniging.
Later vertrok hij naar Keulen waar hij zijn
vleugels breed kon uitslaan.
Daar is de groote gezellenorganisatiie onder
zijn bezielende leiding gegroeid. Zijn arbeid
weid om zijn gebed, zijn verstorven leven door
God gezegend. Gebed en versterving ook Don
Bosco had het zoo goed begrepen zijn nood
zakelijk om iets grootsch te bereiken
Kolpings idealen vinden we in den gezellen-
groet en in d© vier deviezen die hij aan zijn
gezellen gaf: weest godsdienstig, arbeidzaam,
eensgezind, vroolijk. Dat alles vloeit eigenlijk
logisch yit den godsdienstzin voort.
We hebben mooie idealen, keurige statuten;
laten we er voor zorgen, dat die ook ten volle
worden beleefd.
Kolping ziet de gezellenvereeniging als een
groot huisgezin, met den priester als vader.
De ziaak van het gezin dient in deze tijden van
gezinsbelaging en gezinsontwrichting zoozeer te
wenden verdedigd. We moeten ons voelen als
één buisgezin; de gezinsgedachte dient diep in
het hart van elk gezel te zijn gegrift, vooral
als we met elkaar eens van meem'ing ver
schillen.
In 1868 werd d© Gezellenvereeniging door
praeses van Nispen in Holland gepoot. Hoewel
met aardsch© goederen rijk gezegend, leidde hij
een zeer verstorven leven, een leven oost van
diepen godsdienstzin.
Uiterlijk optreden is voor het Katholieke
jeugdleven niet noodzakelijk; het is bijkomstig.
Noodzakelijk is ons innerlijk goed leven, ons
goede voorbeeld. Als we dat goed doen,' dan
doen we genoeg.
Spreker zette dan nog in het kort den orga
nisatievorm der gezellenvereeniging uiteen. Hij
wees er op, dat praeses, commissarissen en
bestuursraad niet alleen die vereenigiing op
Peil kunnen houden; dat moeten d© leden en
e'k lid voor zich mede doen, door dieel te nemen
nnn het eenvoudige vereemigingsleven, deel te
nemen aan de algemeene II. Communies, deel
te nemen aan een gesloten retraite, We kunnen
n et als in Elberfeid met een brandende kaars
n de processie loopen, maar laten we zorgen,
a s echt© Kolpingszonen, als een lichtende fak-
e door het leven te gaan. Dan zullen we ook
te waie blijheid hebben in ons leven, die ons
tevredenheid schenkt. Met Kolpings devie
zen a s richtsnoer zullen we eens d© goeds
haven bereiken.
Het eenvoudige, van hart tot hart gaande
woord van den spreker maakte diepen indruk
en ontlokte tenslotte ©en welgemeend applaus
Na een korte pauze kwam de Inleider n0g
even terug op het optreden van de vereeniging
naar buiten. Dat kan alleen geschieden als de
vereenliging ook innerlijk iets bezit, dat ze naar
buiten heeft te brengen, ze moet haar idealen
ten volle beleven.
Voorfs verduidelijkte hij nog, dat het retraite-
werk het werk is van de vereeniginggfl zelf.
Het Centraal Verband organiseert maar één
of twee retraites per jaar.
Het koor vertolkte vervolgens „Avondklok
ken" van Frans Abt en „Erica" van J. m. S.
Heuckeroth.
Het slotwoord werd gesproken door den
praeses van Schiedam III, kapelaan Hijgemann.
Hij noemde het een weelde voor den priester
in zulk een vereeniging te mogen werken. Hij
haalde uit de rede van den spreker vooral naar
voren, dat de gezellen toch altijd zouden mede
werken mat den priester, met den gezellen -
vadier, die altijd het belang van zijn kinderen
voor oogen beeft. En bidt God, aldus spr., dat
Hij zijn rijken zegen over de vereeniging moge
uitstrooien.
Na e©n dankwoord aan allen die tot het wei-
slagen van diezen avond hadden bijgedragen
werd den avond met den gezellengroet gesloten.
R. K. S. V. EXCELSIOR
Het elfde jaarfeest
Het elfde jaarfeest van de R. K. S V.
Excelsior is in den R. K. Volksbond gevierd
met een heropvoering van het Mijspei van
Robert Smiley-Peple: „Een partijtje Poker".
De R. K. Schiedamsche Tooneelclub heeft aan
deze tweed© opvoering weer haar beste krach-
Len besteed
'tWas dan ook niet meer dan natuurlijk, dat
het applaus, dat na heit spel losbarstte aan
zwol tot een orkaan.
Emloete weken geleden hebben we reeds een
uitvoerig verslag van het tooneelspel gegeven.
Wij kunnen dus volstaan met te zeggen, dat
hert succes wederom enorm was. Vooral de
heer Wim Rademaker in zijn rol als Jongste
firmant en later als butler, leverde uitstekend
spel. Door samenwerking met den R. K. Volks
bond liep ditmaal de tooneel verander!ng vlot
van stapel.
'Aam liet einde van de voorstelling werden
den dames bloemen aangeboden terwijl de voor
zitter van Excelsior, deheer C. A. Leenderts,
aan een der mannelijke leden van het gezel-
schap eem krans overhandigde, gesierd met de
Excelsior-kleuren.
De extra-versterkte „Black and White Band."
leverde den gebeden avond goed werk en
weerde zich vooral kranig gedurende het „ge
zellig samenzijn" dat op dé voorstelling volgde
BIJ DEN DOOD VAN DEN BEKENDEN
APOLOGEET EN SOCIALEN WERKER
In Rotterdam, waar hij zoo lang geleefd en
gewerkt heeft, is hij gisternacht overleden,
Pater H. Ermann S.J.
Bijna tachtig jaren oud, heeft de bekende
schrijver de pen voor goed moeten neerleggen
en doofde het vuur in zijn strijdlustige oogen.
In zijn bekende studeerkamer in de Rotter-
damsche pastorie der Patera Jesuieten in de
Van Vollenihovenstraat, waar hij zooveel jaren
zoo intens had gewerkt, heeft de dood hem
eindelijk gevonden.
Pater Ermann dood Een tijding niet voor
een of andere stad, waar hij geboren werd of
het grootste gedeelte van zijn leven werkte,
niet voor een of anderen kring van personen,
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 48 April
GEBOREN: Louis© A„ dochter van W. Poot
en A. M. van der Veen, KamerltoSb Onneslaan
1S3 Johannen, zoon van C. van Haaften en
M. M. Bats, Houtstraat 18 Kornelis A., zoon
van P. J. Kapoen en D. de Baat, Potgieterstr. 6
Gerarda H., dochter van G. P- van den Berg
en E. J. Witberg, vam Leeuwenhoeckstraat 38
David, zoon van J. Klapwijk en H Vroeg
in de Weij, Galileistraat 1.
GEHUWD: G. J. Haazer 25 jaar ©n D. j.
van Beek 26 jaar J. Elema 26 jaar en A.
M. Keuming 26 jaar F. J. van Vessem 22 j.
en C. L van Pelt 19 jaar.
DE AMBTENARENWET 1929
En de verplichtingen van het gemeentebestuur
De heer A. Kooimiam, tweed© voorzitter vam
het nationaal verbond van gemeente-ambten®-
iren heeft gisteravond in gebouw „Eendracht"
een voordiraciit gehouden over de ambtenaren
wet 1929 em d© daaruit voorspruitende ver
plichtingen vbor het gemeentebestuur. Met
name had spreker het over de instantie, waar
toe de ambtenaar zich wenden kan, als bij
mieent dn beroep te moeten gaan.
Vroeger stond voor de ambtenaren alleen
beroep open bij straf, maar voortaan ook voor
besluiten. Er gelden algemeen bindende voor
schriften, en bij die minste tekortkoming daar
van hebben de ambtenaren recht op beroep.
Bestaand© scheidsgerechten, kunnen gehand
haafd blijven, maar z© moeten mett de ambte
narenwet in overeenstemming worden gebracht.
Bestuurders van een organisatie of personen in
dienst van een gemeente behooren er uit een
oogpunt van onpartijdigheid geen zitting in te
hebben.
Ook in Schiedam mioet een administratieve
beroepsinstantie komen, die over alle perso
neel kan rechtspreken, ook over de politie,
wiant het materieel© recht is voor een ieder
gelijk, Eir zal een reglement moeten komen
voor het gaheeUe personeel, vast te stellen bij
verordening, en in dialt iragfleiment kan bet
georganiseerd overleg worden tusschen ge
schoven
ZEDENDELICT
Wegens openbare schennis der eerbaarheid is
op aanwijzing van een juffrouw in bet Sterre-
boscb aangehouden de loswerkman A. H., van
hier. Na procesverbaal is hij heengezonden.
STROOPERIJ VAN GRASZODEN
Door een agent van politie zijn aangehouden
die losse werklieden N. C. en D. F., beiden uit
Rotterdam, die zich schuldig hadden gemaakt
aan diefstal van ©en partij graszoden die zo
hadden afgestoken van een veld bij het Pomp
station, toebeboorende aan d© gemeente.
De zoden waren reeds op een handwagen ge
laden om te Rotterdam te worden verkocht.
VECHTPARTIJ
In den afgeloopcu nacht te ongeveer kwart
over een heeft de politie assistentie verleend
aan den portier M., van „de Nieuw© Waterweg",
omdat twee beschonken Duiltische varensgezel
len, wier schip aldaar in het ook lig., hem
te lijf gingen. Er vielen aan weerszijden harde
klappen. Een der Duitscbers liep een bloedende
hoofdwonde op.
De politie bracht de vechtlustigen naar hun
schip.
SCHEEPVAART
LONDEN, 8 April. Aangekomen: motor-
schoener Nyssiena, met ledige flfesschen van
Schiedam.
SCHIEDAM, 8 April, Aangekomen: Duitsch
s.s. Gustav Scliinser, van Rotterdam; Zuid-
Slavisch s.s. Nemamja, van Antwerpen, beide
om te dokken in de Wilhelminahaven; Ital.
s.s. Basso Fiave, van Rotterdam om te dokken
in de Wilhelminahaven.
SCHIEDAM, 8 April. Vertrokken: Duiltsch
s.is. August SeKultzie, naar Oporto; s.s. Staten
dam, Hall. Am. Lijn, naar Rotterdam.
SCHIEDAM, 9 April. Aangekomen: Noorsch
s.B. Langanger, met olie van Yokohama voor
N.V. Schieveem; Franseh s.s. Meinum met stuk
goederen van Duinkerken, in de Wilhelmina.
haven.
BREMERHAVEN, 8 April. Vertrokken: s.s.
Tilapa» naar Schiedam.
PATER H. ERMANN S.J. f
een tijding voor heel Katholiek Nederland,
dat hem kende.
Hem kende als schrijver in onze Katholieke
pers, apologeet met het woord en met de pen,
conferencier en spreker, ijveraar op het wijde
terrein der sociale en ook der politieke actie,
voorman in de katholieke drankbestrijding,
raadsman en voorlichter van velen, tientallen
jaren lang voorvechter en vurig propagandist
van een nieuw reveil in onze katholieke bewe
ging.
Naar den leeftijd behoorde Pater Ermann
tot een geslacht, dat al voorbij is. Velen, die
indertijd met hem hebben gewerkt of tegen
hem gestreden Pater Ermann had een
strijdlustige natuur zijn reeds lang van ons
heengegaan en goeddeels vergeten. Pater Er
mann heeft bijna allen uit die jongeren-be
weging van destijds overleefd, maar, dank zij
zijn belangstelling voor alles, wat jong en
frisch van idee was, is bij tot voor korten tijd
nog steeds een leidende figuur in ons geestes
leven gebleven.
Pater Ermann was een Utrechtenaar van
geboorte hij aanschouwde er het levenslicht
den 13den September 1851 een Rotterdam
mer werd hij, door zijn langdurig verblijf en
werkzaamheid aldaar, maar eigenlijk was hij
toch veel meer volop Nederlander, omdat hij
niet alleen in heel het land belangstelling vond
voor zijn geschriften, maar het ook van Noord
tot Zuid en van West tot Oost heeft doorkruist
voor zijn vele lezingen, conferenties ©n spreek
beurten.
In het door de Jesnieten bestuurde Culem-
borg deed hij zijn humaniora en trad in 1872
te Mariëndaal in het novicaat der Sociëteit.
In 1875 trok hij naar het college van Laval in
Frankrijk, om daar de philosophiie te bestudee-
ren. Drie jaar later keerde hij naar Culemborg
terug en werd er leeraar in de grammatica.
Na in Maastricht ten slotte theologie te heb
ben gestudeerd, werd bij den 12den September
1883 priester gewijd. Na het afmaken van het
derde jaar, kwam hij in '85 weer te Mariën
daal om onderwijs to geven in de literatuur
en ging vervolgens naar het Willebrordus-
college te Katwijk aan den Rijn.
Literatuur en apologie hadden van dein be
ginne zijn belangstelling. Zijn gevoelige natuuT
dreef hem tot het schrijven van verzen, waar
van een bundel als „Een garve" verscheen.
Maar naast de schrijfkunst, was het vooral ook
d© woordkunst, welke hem bijzonderlijk aan
trok. Als predikant was hij dan ook zeer ge
zien en geroemd. Later bepaalde hij zich hoe
langer hoe meer tot het schrijven. Toch bleef
hij altijd ©en zeer gezien conferencier en een
pittig en frisch spreker.
Het grootste gedeelte van zijn leven heeft hij
gewoond in de pastorie aan de Van Vollenho-
venstraat te Rotterdam. Daar had hij een hooge
en ruime zit- en studeerkamer te zijner beschik
king. Deze kwaliteiten waren dan ook wel zeer
van noode, Want de bibliotheek, welk© zich
daar rond hem opstapelde, eisohte ai meer
plaats en liet tenslotte nauwelijks plaats over
voor den pater om zidh van zijn burcaiu naar
d© gangdeur of naar zijn slaapkamer te bege
ven. Ook dit laatste appartement dreigde ten
slotte zijn eigenlijke bestemming te verliezen.
Te midden van die stapels boeken heeft Pater
Ermann zijn leven gesleten. Als hij er niet was.
dan was hij op stap voor leering, conferentie,
retraite of anderen arbeid op sociaal en politiek
terrein. Pater Ermann was in zekeren zin een
vakgeleerde, in zooverre hij zich hoofdzakelijk
bewoog op het gebied der geloofsverdediging.
Men zou echter geheel bezijden de waarheid
zijn, veronderstelde men, dat hiertoe uitslui
tend zijn belangstelling beperkt bleef. Wie
trouwens tot zijn vrienden behoorde en het
voorrecht had om zoo nu en dan eens onbe
scheiden rond te neuzen in het verlokkelijke
labyrinth, van boeken, dat hij zijn kamer
noemde, kon ontdekken, hoe rijke verscheiden
heid van literatuur daar bijeen was. Naast de
boeken namen de stapels notities, excepten en
manuscripten een voorname plaats in. Want
Pater Ermann had een heel eigen wijze van
studie, zoo nauwgezet en accuraat, dat hij over
alles zijn aanteekeningen bijhield. Hij was
een apologetische encyclopedist en met den
overvloed van materiaal was hij in alle pole
mieken tegen aniVji'sdemkenden of in eigen
kring een zeer gevaarlijke partij. In belezen
heid was hij onovertroffen.
Die werkkamer te Rotterdam stond midden
-in het volle leven van een groote stad. En al
bl.even de ramen meestal gesloten wegens de
onmogelijkheid om zoover door te driegen daar
binnen drong de stem van het leven door. En
zoo was ook Pater Ermann zelf. Van een
kamergeleerde was hij de antipode. Heel zijn
werk was gesteld op de nooden en behoeften
van zijn tijd. En daarom is het moeilijk te zeg
gen, op welk terrein Pater Ermann zich zoo al
bewoog. In twee hoedanigheden is hij echter
wel het meest op den voorgrond getreden.
Allereerst als apologeet. Ontelbaar zijn de
brochures van zijn hand, legio de artikelen
van apologetische strekking in de ver
schillende Katholieke dagbladen versche
nen. Het zou misschien wel een kolom druks
vullen gingen we alleen d© lijst publiceeren
van al de vlugschriftjes, welke hij in den loop
der jaren het licht deed. zien. Beschrijving
daarvan en daarom zou het zeker de moeite
ioonen zou ons een vrij volledig beeld geven
van alle kwesties, welke bijna een halve eeuw
lang de geesten hebben bezig gehouden. Als zijn
voornaamste werk hij begon er reeds mede
in zijn scholastikaat dient wel genoemd te
worden .,De Paus", een boek van documen.
taire waarde, dat door zeer velen is gelezen,
bestudeerd en gebruikt als bron voor lezingen
en spreekbeurten. Daarnaast dient genoemd
de Hollandsohe bewerking van het beroemde
boek van zijn Poolschen ordegenoot Morawski
„Aan het Meer van Genève", waarin hij ach
terin een kostbare reeks van aanteekeningen
publiceerde. Deze bewerking geeft o.i. duide
lijk zijn studiewijze aan.
Niet alleen was hij een apologetisch schrij
ver, ook aan practischen apologetischen arbeid
heeft hij veel gedaan. Van de bekende en nog
steeds zoo vruchtbaar werkende apologetische
Vereeniging „Petrus Canisius" was hij een der
oprichters. En van velen heeft hij persoonlijk
het proces der bekeering geleid.
Op de tweede plaats was Pater Ermann de
drankbestrijder of juister gezegd de sociale
werker. Want drankbestrijding was voor hem
een element van socialen arbeid. Van de drank
zucht had hij heel veel ellende van nabij ge
zien en het stond voor hem vast, dat, zoolang
deze maatschappelijke kanker niet bedwongen
was, het genezingsproces weinig zou baten.
Door Banning was hij tot de geheelonthouding
bekeerd en hij werd een abstinent, zooals hij
alles was, vurig geestdriftig, voortvarend en
strijdlustig.
Ook op politiek terrein heeft Pater Ermann
zich bewogen. Het reveil in de propagandaclubs
was iets naar zijn aard. En de vraagstukken,
welke eenige tientallen jaren geleden aan de
orde waren, zooals de algemeene leerplicht e.a.
vonden in hem en zijn nuchtere bondgenooten
de sterkste voorstanders. Ook hier moest hij
wel heel dikwijls ondervinden, dat het strijd
kost om meeningen, die nog geen gemeengoed
der massa zijn, ingang te doen vinden.
Ook onder de studenten bewoog hij zich en
jaren lang was hij moderator van de R.-K. Stu-
dentenvereeniging „Sanctus Virgilius", te
Delft.
Wie het leven van Pater Ermann serieuzer
en meer ingaand dan wij dit hier in een vluch
tig courantenartikel kunnen doen, zal over-
schouwen, hij zal daar veel strijd, ook persoon
lijken, en tegenkanting ontmoeten. Dit alles
zinkt echter terug in de vergetelheid en schoo
ner begint te glanzen het ideaal, dat heel dit
vurig en enthousiast beleefde priesterleven
heeft beheerscht; de heilige begeestering voor
de groote zaak van Christus en Zijn Kerk.
Daaraan was gansch het leven van dezen
zoon van St. Ignatius gewijd.
GODS BLIJDE ZANGER
Do Katholiek© Volkszangbeweging heeft door
den dood van pater H. Ermann een van haar
trouwste en krachtigste promotors verloren.
Toen door het stijgen der jaren zijn per
soonlijk medewerken niet meer mogelijk was.
bleef hij toch de belangstellende toeschouwer,
leefde hij nog steeds mee met de actie, welke
hem zoo lief was en waaraan hij heel zijn hart
had verpand.
Maar ar Is een tijd geweest en dat was
toen d© R. K. volkszangacta© in haar stuwende
en krachtige opkomst was dat pater Ermann
zich met geheel zijn bewegelijk© persoonlek,
beid, zijn geestig en opwekkend' woond ©n
zijn dichterlijk© natuur aan de beweging gaf,
welke ook volgens hem voor de opheffing en
gezondmaking van ons katholieke volk zoo
noodzakelijk was.
Niet alleen door zijn woord, maar vooral ook
door de daad was hij een krachtig werker van
de beweging.
Als hij op een feest vergadering den volks
zang propageerde em op zijn eigen wijze betee
kenis en doel uiteenzette, dan laaide de'geest-
drift op, dan werd er gezongen spontaan en
direot uit het hart. Dan verdween de Holland-
sche schuchterheid, dan werd alles licht en
leven in de dikwijls ongezellige zalen, dan was
er eenheid van denken en voelen, dan werden
de gereserveerdem één met de massa, dan wer.
den d© oudjes jong en een nieuwe jeugd tin
telde in hiun beverige stemmen.
Moest een nieuwe afdeeling warden opge
richt en pater Ermann had tijd weten t© vin
den en ondanks zijn drukke werkzaamhe
den wist hjj dit, wanneer het den volkszang
gold, bijna altijd om als spreker en gangma
ker op te treden, dam was succes verzekerd,
succes in geestdrift en succes in ledental.
Pater Ermamm kende en begreep de volks
ziel als geen ander en daarom junst dichtte hij
zoo menig pittig volksliedje, gegrepen uit het
volle leven met zijn lieren en lijden, njjn geluk
Verwacht wordt: Zwakke tolt matigen, Zuid
oostelijke tot Zuid-Westelijken wind, half tot
zwaar bewolkt, weinig of geen regen, weinig
verandering im temperatuur.
Fietsers en motorrijders lichten op van
'svonds 7.15 tot 's morgens 4.49.
Vrijdag 10 April
R. K. Bouwvakarbeidersbond „St. Jozef". Bon
nen verzilvering van 78 uur voor georganiseer-
den, van 89 uur voor ongeorganiseerden.
Zaterdag 11 April
R. K. Bouwvakiarbeidersbond ,,St. Jozef". Bij
comtributie-betalem verzilveren van zegels voor
de leden-schilders.
Maandag 13 April
Tentoonstelling R. K Vakteekenschool St.
Jozef. Gebouw R. K. Volksbond; acht uur.
Tentoonstelling R. K. Vakteekenschool St.
Jozef. Gebouw R. K. Volksbond; acht uur.
Uitvoering Christelijke Gemengde Zangver-
eeniiging „Azaf". Gebouw R. K. Volksbond;
acht uur
Donderdag 16 April
Propagandavergadering R. K. KiesveTeeni-
ging. Sprekers de heeren Mooyman en van
Elzen. Gebouw R. K. Volksbomd.
10 April: Groote Schouwburg, Hélène (Ned,
Tooneel), 8 uur (voor volwassenen).
11 April: Groote Schouwburg, Bruine Sul-
ker (Rott, Hofstadteoneel) 8.15 uur.
12 April; St. Jos. G<êz. Ver„ laatste mid
dagconcert, Residentieorkest, kwart voor 3 uur.
Dagelijks: Casino, In 't gouden Haantje
(Nieuw RotteTd. Tooneel) 814 uur, Zondags ook
214 uur (voor volwassenen).
Bioscopen: goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 9 dezer in: W. B. theater.
Storm oP den Montblalnc; Oostertheater, Die
drei von der Tankstelle; Thalia, OnscEuldigen
van Parijs (voor volwassenen); Centraal, Met
vuut gespeeld (voor voiwassemen)Luxor,
Hokus Pokus (voor volwassenen)Royal, Watt
en half-Watt als blinde passagiers (voor volw.)
SCHIEDAM, 9 April. Officieele noteering van
de commissie uit de Kamer van Koophandel-
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 10.
HERMAN JANSEN
Spoeling 1.40.
Spoeling
•j4
en droef heid.
i
Wie kent niet zijn geestig-omdeugend:
Hij had maar even haar gezien
En 't tikte onder zijn vestje.
En zoo schreef hij er meer, nu eens vol hu
mor, dan weer met een tikje sentimentaliteit
en romantiek, welke de massa nog altijd zoo
lief is en aantrekt.
De naam van pater Ermann zal aan de Ka
tholieke Voikszangbewegïng immer verbonden
blijven; hij was de ware en trouwe vriend, die
bijstond met raad en daad, maar ook, als 't noo
dig was, de feilen toonde. In den tijd, dat zijn
hooge en wilde kuif reeds blank-wit was, maar
zijn hart jong en overvloeiend van liefde voor
de zaak, welke hem lief was, was h$ de trou
badour, de blije zanger, die de liefde voor het
eigen lied uitdroeg door heel ons vaderland.
Zoo herinneren we hem ons en zoo is hij ons
lief gebleven als priester-zanger, ais geestig-
redenaar, als harten-bestormer en zieden-ont-
ieder. Hij was de zanger Gods, de spontane
verkondiger van Zijn Liefde, Goedheid en
Grootheid; hij was de zanger, die begreep de
beteekende van den volkszang voor ons Room-
sche Volk, die wiist, dat, waar de eenling rich
niet durfde uiten, de massa enthousiast zijn
godsdienst en gelooven uitzong op plein en
straat, te midden der onverschillige, ongeloo-
vige wereld.
Wie zal kunnen vaststellen, wat voor goeds
pater Ermann daarmee heeft gedaan, hoevelen
hij heeft gelukkig gemaakt, hoevele pessimis
ten hij heeft omgetooverd tot gelukkig© opti
misten, die het leven weer van den zonnigen
kant wisten te zien, durfden te leven en mede
strijders werden voor de groote en goede Zaak.
Maar in het Boek des Levens is het opge-
teekend, vele en vele pagina's vol.
Gods blijde zanger is opgestegen naar Om
hoog, waar de eeuwige lofzangen klinken rond
Gods Heerlijkheid en daar, in de koren der
Cherubijnen en Serafijnen zal ziju stem mede-
klinken, niet meer trillend van onmacht en
ouderdom, maar glorifieerend in aanbidding»
liefde en dank, (V
