ALGEMEEN OVERZICHT.
HET AMUSANTJE
GRATIS!
-sr Asrr as
MADRID GELIJKT OP EEN LEGERKAMP
Revolutionnaire
dictatuur?
WIE WORDT PRESIDENT?
Botsing in de lucht
^LN^AG 12 MEi 1931
Adm. Bilthoven
Postrek. 70186
MAR1A-C0NGRES TE ROME
KATHEDRAAL DOOR DEN
BLIKSEM GETROFFEN
Autobus stort in een ravijn
Na de aardbevingsramp van 1929
BRIAND ACCEPTEERT EEN
CANDIDATUUR
De toLringtecd^'zSch niet lang som
ZB luidde, dat de
Na de R. 101-ramp
DE MEMOIRES VAN VORST
v. BüLOW
ALARMEERENDE BERICHTEN OVER DE JONGSTE
ONLUSTEN
DE STAKING BREIDT ZICH UIT
Curtias antwoordt Briand
De Duitsche minister van buitenlandsche za-
ken ar. Curtius Heeft de gelegenheid, hem
Zaterdag door de Berlijnsche ye^eel"gln=
buiteniandsche pers aangeboden met beide
handen aangegrepen om op de Vrijdag m de
Fransche kamer door Briand uitgesproken rede
te antwoorden. Het zakelijk verweer behield hij
zich tot dea.s. beraadslagingen te Genève voor;
te Berlijn, in den kring van buiteniandsche
journalisten, wilde hij alleen enkele verwijten
ontzenuwen, om aldus het terrein voor vrucht
dragende debatten in de volkenbondsstad van
alle mogelijke onkruid te zuiveren.
In de groote lijnen kwam Curtius' betoog
met de rede, welke hij onlangs in den rijksraad
heeft gehouden overeen. Hij verweerde zich met
alle kracht tegen de beschuldiging van mis
dadige geheimzinnigheid, welke er op gericht
was om de wereld voor een voldongen feit te
stellen. "Want de Duitsche en de Oostenrijksche
regeering hebben onmiddellijk reeds, nadat
overeenstemming over de richtlijnen bereikt
was, de andere regeeringein in vollen omvang
over hetgeen was verkregen, ingelicht. Onder
dergelijke omstandigheden kan van gebeirn-
doenerjj wel geen sprake zijn.
Curtius hoopte voorts, dat de strijd over de
tactiek zou ophouden; dat prestige-kwesties
buiten spel zouden blijven en dat de geheels
aangelegenheid der tolunie met kalme zake-
lijkheid zou overwogen worden. Te meer ver
wachtte hij dit na de rede van Briand, die ein
delijk ook tot de conclusie was gekomen, dat
het Duitsch-Oostenrijksche tolunieplan een zui
ver economisch karakter droeg.
Hierop legde Curtius dan ook den vollen na
druk. Als Berlijn en Weenen, op aandrang
vooral van Oostenrijk, er toe zijn overgegaan,
tezamen een nieuwe economische regeling te
treffen, dan is dit alleen geschied, wijl beide
landen in den hoogstem nood hunner volken,
wilden zij voortbestaan, niet konden wachten
op de ideologische, uiterst trage, door allerlei
werkelijke of vermeende belangen verwikkelde
besprekingen, welke reeds sinds jaren in den
volkenbond en heel onlangs in de Europeesc-lie
oommissie gevoerd zijn, zonder tot eenige tast
bare verlichting in den critieken toestand te
lelden.
Aldus was de tolunie de eenige, onmiddellijk
bereikbare redding in den nood, en Berlijn en
"Weenen zullen hun plannen moeten doorzet
ten .omdat het bestaan boven vrome wenschen
en niet te verwezenlijken idealen gaat.
Daden. Met dit woord leidde Curtius de over
gang in naar een passage, waarin hij Briand
zeer ver te gemoet kwam. Dui-tschland moet
aan de tolunie vasthouden, mits Frankrijk een
ander plan kan bieden, dat evenzeer in de
nooden van Europa voorziet. „De Duitsche de
legatie, aldus Curtius, zal evenzeer als de Oos
tenrijksche te Genève alle andere voorstellen
en alle breed-opgezette plannen voor de sanee
ring der Europeesche economie begroeten en
intensief aan dergelijke werkzaamheden deel
nemen. Herhaaldelijk heb ik mijn overtuiging
uitgesproken, dat naast regionale overeen,
komsten geconcentreerde plannen voor centrale
doeleinden uiterst gewenseht zijn. Ik betreur
het slechts, dat het z.g. Fransche tegenplan
ook niet aan de Duitsche regeering bekend is
gemaakt, terwijl het klaarblijkelijk wel aan de
regeeringen, waarmede Frankrijk nauw is ver
bonden, is medegedeeld".
Bismarck en de annexatie van
Elzas-Lotharingen
Het domin-eerend element bij den vrede van
handelt, dan Oostenrijk In 1866 en reeds spoe
dig na de eerste successen zijn zinnen 09 ge
biedsuitbreiding ®et.
"Willen wij Bismarck's innerlijke^ overtuiging
leeren kennen, dan moeten wij luisteren naar
zijn meer intieme uitlatingen. Reeds op den
eersten dag der onderhandelingen met T ïers
verklaart hij dn z'n huiselijken kring, dat hij
Metz gaarne voor een milliard laat schieten.
„Ik houd er beelemaal niet van zooveel^ran-
scben binnen one huis te hebben die
willen zijn; zoo is het met Be tenslotte
ook daar is alles Fransch». Eu als het^Motte
toch op annexatie van Metz, uitloopt, verklaart
hii in een vertrouwelijk schrijven aan zijn
ïouw (wel een zeer betrouwbaar getu.ge-
...meer bereikt dan ik voor mijn per
soonlijke politieke berekening voor nuittïg
boud Wij nemen Elzas en Dmtsch-Lotha-
ringe'n, beimevten Metz met zeer ongenietbare
elementen
"Wij hebben dus Bismarck s stellige, geheel
betrouwbare verklaring, dat het Fransche ge
deelte van Lotharingen, Metz met omgeving,
tegen zijn overtuiging in is geannexeerd.
bent de» waak o.m. de verhalen „DUUR GEKOCHT", „ZIJN PLOTSELINGE REIZEN" en „DE RAMP", dit laatste door Feil» Hegeman.
Verder een Interessante causerie getiteld „DE IJZEREN KANSELIER". ZIJ, die zich onder varwijzing naar deze annonce per 1 Juli a.s.als
ebenn< tegen f 2.50 per halfleer opgeven, ontvangen de Mei- en Junl-nummers
Twee toestellen ter aarde gestort
Plechtige opening bij het XVe eeuwfeest
van het concilie van Ephese
Frankfort vormde natuurlijk de annexatie van
Elzas-Lotharmgen. "Wij willen hieraan nog
©en aparte beschouwing wijden, omdat met
deze inlijving zeker een der kiemen werd ge
legd voor den lateren wereldoorlog. Speciaal
willen wij de vraag onder het oog zien: hoe
heeft Bismarck gestaan tegenover deze kwes
tie?
Zijn houding is vaak heel verkeerd beoor
deeld en dat wel in dubbelen, geheel tegenge
stelden zin.
Sommigen Betten eenvoudig de stelling op,
dat de inlijving is geschied tegen den zin van
Bismarck, daarbij als 't ware onwillekeurig
onder den, Intussehen valschen, indruk van
een analoog geval.
Hun inzicht is zeer simpel: de Bismarck,
die zich dn 1SG6 zoo sterk en stug verzette
tegen eiken eisch van gebiedsafstand aan Oos
tenrijk kan vier jaren later een der-gelijken
eisoh aan Frankrijk niet uit eigen beweging
hebben gesteld. In 1866 heeft hij het tegen
over de militairen gewonnen, in 1871 verloren.
Deze beschouwing is slechts voor een klein
gedeelte juist; in haar geheel genomen is zij
onjuist, dooTdat zij zoo totaal uit het oog ver
liest de toch zoo sterk opvallende verschillen
van de beide gevallen, die met elkaar in ver
gelijking worden gebracht.
In 1866 gold het een stamverwante mogend
heid, wier genadige behandeling werkelijk een
snelle toenadering mogelijk, zelfs waarschijn
lijk maakte. Een clemente houding tegenover
Oostenrijk kon daarenboven rekenen op de
toejuiching van de publieke opinie ibij de groo
te meerderheid van de stamverwante Duit-
schers en was bovendien dringende eisch
van politiek beleid tegenover den zeke
ren oorlog in de naaste toekomst met Frank
rijk door de snelle Pruisische overwinning
gedupeerd en op de groeiende Duitsche een
heid in de hoogste mate naijverig.
iHoe geheel anders stond het in 1870. Toen
gold het niet een stamverwante natie, maar
den erfvijand". Onmiddellijk na de verbluf
fende successen was er als onwillekeurig een
hope gewekt in de harten van milliioenen
Duitschers: Zou datgene mogelijk blijken,
waaraan vóór den strijd nauwelijks iemand
gedacht had?Zouden oude, maar helaas!
al te vervreemde Duitsche landen, zou Straats
burg en de Eizas, Duitsch-Lotharingen, Metz
misschien, teruggewonnen kunnen worden na
eeuwen van scheiding? En Von Txeitsclike
joeg een siddering door de Duitsche gouwen
met zijn kreet; „"Wat eischen wij van
Frankrijk?"
Maar Bismarck was er desnoods de man
voor, om zich te werpen tegen den stroom in
van dit hoog-opbruisend enthousiasme, als hij
de Real-politiker fojj uitstek, het noodig of
zelfs wenschelijk had gevonden voor de door
voering van zijn staatkunde. Zeker, Bismarck
zou er iets liefs voor hebben over gehad, als
hij den oorlog met Frankrijk had kunnen be
ëindigen, zonder een revanche-idee in de ziel
der Fransche natie achter te laten, om zoo
te rustiger in vrede te kunnen bevestigen, wat
hij door ijzer en bloed had gesticht: de Duit-
00he eenheid. Maar hij zag er geen kans voor.
Zelfs al ontnam hij Frankrijk geen duimbreed
van zijn grondgebied dit was helaas! zijn
overtuiging Frankrijk zou de gedachte aan
de revanche niet uit zijn ziel zetten.
Bij een dergelijke beschouwingswijze is het
volkomen begrijpelijk en verklaarbaar, dat
Bismarck In 1870 Frankrijk geheel anders be-
En toch blijft er een eigenaardig, eenigszins
onverklaarbaar punt in de houding van Bis
marck: Waarom heeft hij de inlijving van
Metz niet verhinderd, wanthij had het
tenslotte in zijn hand! Toen het op onderhande.
len met Thiers aankwam, stond het voor Bis
marck onherroepelijk vast: De vrede moest
worden gesloten en mag zeker niet afstuiten
op de annexatie van Metz. Met groote moeite
verkrijgt hij, door tusschenkomst van den
Kroonprins en den Groot-Hertog van Baden,
de toestemming van Koning Wilhelm, om des
noods Metz te laten schieten, maar alleen, wan
neer daardoor het sluiten van den vrede
gevaar zou komen. Ennu begaat Thii
de onvergeeflijke fout, zooals wij zagen, reeds
bij bet tweede onderhoud te laten blijken, dat
het afgematte en verbloede Frankrijk om Metz
alleen den krijg niet voort zou zetten.
Er had nog ëéne mogelijkheid bestaan, dat
Metz een struikelblok voor den vrede zou wor.
den en Bismarck dus zijn concessie, die hij in
den zak had, te voorschijn zou kunnen halen
en Metz aan Frankrijk laten, wanneer n.l. de
Assemblée Nationale te Bordeaux de ratifica
tie van het vredesverdrag zou weigeren. Maar
deze mogelijkheid bestoud na de motie'
Keiler ook niet meer.
Bismarck moest zich dus houden aan de
koninklijke opdracht: Metz niet prijs geven, als
de vrede toch zeker is. Toch ligt ook in deze
gelaten onderworpenheid van den Uebermensch,
die zich gewoonlijk slechts door eigen inzicht
liet leiden en zijn wil tot dan toe doorzette
tegen alles en allen in, iets onverklaarbaars.
De oplossing moet stellig liggen in den zin
die onmiddellijk volgt in den brief aan zijn
vrouw na de verklaring, dat bij tegen zijn zin
Metz er bij moest nemen: „Maar ik moeit naar
boven en naar beneden met stemmingen reke
ning ho-uden, die zelf niet rekenen". „Naar
boven": hij moest zijn ouden keizer ontzien
die bij de gedachte talleen, Metz te moetein pi ijs-
geven, nauwelijks te kalmee-ren was en slechts
met bezwaard hart alleen oor het ge\al ran
uiterste noodzakelijkheid van de annexatie had
afgezien.. ,,Naar beneden", nooit zouden de nnli
tairen het hem hebben vergeven, dat hij Metz
ontglippen liet. Reeds in 1866 had hij tegen
koning en militairen moeten vechten, tot hij
in een stemming was, om uit de vierde verdie
ping naar beneden te springen; nooit he
den de militairen hem hun nederlaag van
toen vergeven; in den oorlog van 1870 was
reeds vanaf het begin hun vijandige gezind
heid duidelijk gebleken wat zou er gebeuren
als ook Metz hun ontging
Von Alvenslében had zich een gebiedsuit
breiding tot de Marne gedroomd, en den^
bekwamen von Blumenthal, volgens Bismarck'
zelf na von Moltke den meest verdienstelijke
van de Duitsche generaals, draaide het hart in
het lijf om, bij het denkbeeld van Metz te
moeten afzien. Bismarck was dan ook altijd be
zorgd geweest, „den militairischen Forderun-
gen gegenüber den Kürzeren zu Ziehen t Is
begrijpelijk, dat Bismarck, onder den indruk
van dit alles niet heeft gedaan, wat hij toen
zoo gemakkelijk had kunnen doen: Thiers
laten merken, dat hij desnoods, in 't uiterste
geval, Metz mocht laten schieten. Nog verklaar-
baarder wordt het, omdat het bij hem niet zoo
vast scheen te staan, dat de militairen geheel
ongelijk hadden.
„De militairen zullen Metz nielt willen mis
sen en imiisschiiten hiefobetti ze gielijkF, hieeflt
hij in een vertrouwelijk gesprek verklaard. Hij
zelf "ilde ook tegenover den zekeren
revai ie-krijg een veilige Duitsche grens, en
misschien was werkelijk het bezit van Metz
'daarvoor noodig. Een oogenblik had hij gedacht
aan het stichten van een neutralen staat, maar
zag spoedig daarvan af: Frankrijk den plicht
op te leggen de vesting te sloopen beviel hem
ook niet; voor het milliard dat hij voor het
prijsgeven van Metz zou hebben 'bedongen, een
vesting te bouwen als tegenweer tegen de
Moezel-stad, was wellicht ook half werk
Misschien, zoo moest Bismarck weifelen, was
in deze liet gelijk aan de zijde van de mannen
van het zwaard. Een afdoende verklaring ech
ter voor de houding van Bismarck zal wel
moeten worden gezocht in de onderhandelingen
met den Koning en de militairen, die aan de
volmacht, om in het uiterste geval van Metz
af te zien, voorafgingen. Doch daar
over zijn wij zeer slecht ingelicht.
Resumeeremd kunnen wij vaststellen:
1. Bismarck wil vanaf het eerste oogenblik
na de Duitsche overwinningen gebiedsuitbrei
ding.
2. Aanvankelijk laat hij zich niet scherp
ov-er den omvang uit. Later blijkt, dat hij al
leen den Elzas en Duitsch-Lotharingen wil.
3. Tegenover Koning en militairen heeft hij
zich tenslotte tegen zijn overtuiging in bij de
inlijving van Metz en omgeving neergelegd.
BEIDE VLIEGERS OP SLAG GEDOOD
De Fransche militaire vliegdienst werd
gisterochtend opnieuw door 'n ernstig vlieg
tuigongeval getroffen. Toen luitenant-kolonel
De Mallherbe, een der meest bekende Fransche
oorlogswliegers met een jachtvliegtuig eenige
manoeuvre's uitvoerde boven het vliegterrein
van Vil'lacoublay, boitste eensklaps een andeT
vliegtuig, bestuurd door een adjudant, in ra
zende vaart tegen het landingsgestel van de
eerste machine aan. Beide toestellen stortten
ter aarde. Beide vliegers waren op slag dood.
Paniek onder de geloovigen
ROME, 11 Mel. (B. T. A.) Uit Napels wordt
aan de „Messagero" gemeld, dat de bliksem
is ingeslagen in de kathedraal van Castella-
mara, terwijl daar een plechtige dienst plaats
vondt.
Uit het gewelf vielen eenige steenen neer,
waardoor twee personen ernstig gewond wer-
den.
Het ongeluk veroorzaakte een paniek onder
de aanwezigen, die naar de uitgangen drongen,
verscheiden menschen liepen daarbij kwets
uren op.
Volgens de bladen is ook een aardschok
te Napels waargenomen.
En vliegt in brand
VIER PERSONEN IN DE VLAMMEN
OMGEKOMEN
PARIJS 11 Mei (N. T. A.) Nabij St. Etienne
heeft een ernstig auto-ongeluk plaats gehad.
De chauffeur van een autobus, waarin 30 per
sonen, nam een bocht te kort en te snel, waar
door de wagen omsloeg en in een ravijn stortte,
waarop bij in brand vloog.
De meeste inzittenden konden zJicn, zij het
dan ook min of meer ernstig gewond, in vei
ligheid brengen, doch vier personen die zich
niet meer konden bevrijden kwamen jammer
lijk in de vlammen om.
De chauffeur van de bus, die nagenoeg on
gedeerd was gebleven, nam na het ongeluk de
vlucht en kon eerst na eenige uren gearres
teerd worden.
Bulgaarsche kerken gerestaureerd
DE LEER VAN HET CONCILIE IN
VERBAND MET DE DWALINGEN
VAN DIEN TIJD
Men schrijft ons uit Rome:
Den zesden Mei j,l. had in de basiliek der
twaalf Apostelen de plechtige opening plaats
van het nationale Maria-oongres ter gelegen
heid van de plechtige viering van het vijftien
de eeuwfeest van het concilie van Ephese.
Voorzitter van het congres is de vice-gerens
van Rome, migr. Palica.
Bij de plechtige opening waren o.a. tegen
woordig de kardinalen, Pacel'li, Bisleti, Sera-
fini, Capotosti, Frühwirth en Laurenti, als
mede de gouverneur der Vatieaansche Stad.
In de openingsrede herdacht mgr. Palica
den juist op den vooravond van het congres
overleden kardinaal vicaris, Pompili.
Daarna las mgr. Pascucci, de secretaris van
het Romeinsche vicariaat, den brief voor, dien
de H. Vader den 26en April richtte aan den
inmiddels overleden kardinaal Pompili en
waarin hij aan alle deelnemers van het con
gres zijn apostolisohen zegen geeft.
In dit schrijven herinnert de H. Vade-r er
aan, dat de Moeder Gods te Rome van ouds
her op geheel ibizondere wijze vereerd werd,
niet alleen in de te harer eere opgerichte
kerken en basilieken, maar ook in de cata
comben, waar verschillende fresco's en sym
bolen der H. Moeder Gods worden gevonden.
Na voorlezing van het pauselijk schrijven
werden huldigingstelegrammen verzonden aan
den H. Vader en aan koning Victor Emanuel.
Daarna hield kardinaal B. Cerretti, de feest
redenaar van het congres, een rede, waarin hij
er aan herinnerde, dat de H. Vader wenscht,
da.t het Ephese-eeuwfeest op plechtige wijze
zal worden gevierd, om daardoor de Maria-
vereering steeds meer en meer te verbreiden.
Vervolgens gaf Z.E. een uitvoerige uiteen
zetting van de leer van het concilie van Ephese
in verband met de dwalingen van dien tijd.
Ten slotte richtte zich de kardinaal tot onze
broeders in het Oosten en sprak den wenech
uit, dat zij tot den waren schaapstal mogen
terugkeeren.
FINANCIEELE HULP VAN Z. H. DEN PAUS
Men schrijft ons uit Rome:
Naar hier vernomen wordt, zullen nog in
den loop van dit jaar alle Katholieke kerken
in Bulgarije gereed zijn en ingewijd worden.
Zooals bekend, heeft de H. Vader de meeste,
kerken in Bulgarije op zijn eigen kosten laten
bouwen, of laten restaureeren. Dit was nood
zakelijk, omdat door de beide groote aard
bevingen in 1929, waarbij de stad Terpane ge
heel verwoest werd, bijna alle Katholieke ker
ken onbruikbaar waren geworden.
Mgr. RoncaUi, apostolisch visitator van Bul
garije, .bracht den H. Vader van dezen treuri-
gen toestand op de hoogte en ontving van Z.H.
terstond de noodige geldmiddelen, om deize
kerken te restaureeren of nieuwe te bouwen.
DE MIJNEN IN HET ROERGEBIED
Verbindendverklaring van de scheids
rechterlijke uitspraak gevraagd
ESSEN, 11 Mel (H.N.) De vier mijnwerkers,
bonden in het Roergebied hebben besloten, de
bindend-verklaring van de scheidsrechterlijke
Uitspraak 'te verzoeken. In de gisteren gehou
den vergaderingen, waarin dit besluit werd
genomen, toonde men zich wel ontevreden over
het tarief doch men meende het te moeten aan-
vaarden, ómdat anders een tarieflooze toestand
niet te vermijden zou zijn. De werkgevers heb-
ben de scheidsrechterlijke uitspraak verwor-
pen.
PRUISEN EN DE EVANGELISCHE
KERK
Het concordaat onderteekend
Maandagmorgen te 11 uur is op het Pruisische
staatsministerie het concordaat tus-schen den
vrijstaat Pruisen en de acht evangelische Prui
sische kerken op plechtige wijze omderteekend.
Onmiddellijk na het tot stand komen van
het concordaat met de katholieke kerk, ongeveer
twee jaren geleden, nam de Pruisische landdag
op 19 Mei 1929 een motie aan, waarin aan de
regeeriing werd verzocht, dadelijk in onderhan
deling te treden met de evangelische kerk om
ook met haar een dergelijke overeenkomst te
sluiten. De onderhandelingen, begonnen 11 Juni
1929, werden aanzienlijk bemoeilijkt door het
feit, dat de staatsrageering met acht verschil
lende kerkgenoot-schappen te doen had.
Onmiddellijk na de onderteekening zal het
concordaat met het protocol als wetsontwerp
aan den staatsraad worden ter hand gesteld.
DE CRISIS IN BELGIE'S
MIJNBEDRIJF
Op beperking van invoer
aangedrongen
Het te Brussel gehouden nationaal mijnwer-
fcersoongres heeft besloten in verband met de
crisis in het Belgische mijnbedrijf bij de regee
ring aan te dringen op een beperking van den
invoer van buiteniandsche steenkool, en de
overheidsbedrijven te verplichten, meer imland-
sche kolen te gebruiken, terwijl voorts zal
worden aangedrongen op invoering van den
zewenurigen arbeidsdag.
Verder werd aangedrongen op pogingen, om
zoo spoedig moge-lijk te komen te internationale
regeling van de steenkolen productie.
WEER AARDSCHOKKEN IN ITALIË
MEN WIL EEN UITSPRAAK OVER
FRANKRIJKS POLITIEK
Onze Parijsche correspondent seint d.d.
gisteren:
Briand is candidaat voor bet presidentschap
der republiek. Hij heeft tegen den avond de
vertegenwoordigers der lin-ksohe groepen Uj
de kanier, waarbij zich een aantal senatoren
had gevoegd, ontvangen en op de vraag van
den heer Thompson zijn jawoord doen volgen.
Deze beslissing 'heeft niet nagelaten, eenige
verwondering te wekken, na de houding, even
te voren door de linkerzijde van den senaat
aangenomen, door welke de heer Briand de
zekerheid kreeg, den senaatspresident Dou-
mer te Versailles tegenover zich te houden.
De vreugde onde-r de vrienden van Briand,
in het bizonder bij de socialisten, is zeer groot,
daar zij overtuigd zijn, dat de ongeëvenaard
bekwame leider der parlementairemanoeu-
vres de can-didatuur ontwelken zou zoo
hij -bij zijn kansberekening het niet tot de ab
solute meerderheid zou hebben gebracht.
N-u er nog twee dagen verloopen, eer de be
slissende stemming aanvangt, is
ze™en, hoe de verhoudingen te Versailles zul
len" zijn, maar in parlementaire kringen is
men van het succes van Briand lang niet ve -
Z6stnds het kamervotum van Vrijdagnacht zijn
de kansen van Briand eerder slechter gewor
den dan verbeterd en de houding van de
finksehe senaatshelft, die in het Luxemburg
de meerderheid overschrijdt, is daarvoor al
heel 'teekenend.
Het échec van Briand is daar zeer gevoeM,
Zool men weet, hadden de vertegenwoordi
gers der Tadicaliseeren-de kamengroepea Za
terdag besloten, den steun der
den senaat te verzoeken voor ded^rcheb«
Briand om den minister van buitenlandseke
heel weinig voor Brand,
Engeland zal geen luchtschepen
meer bouwen
LONDEN, 11 Mei. (H.N.) Het kabinet Mac-
Donald heeft besloten, dat in Engeland geen
luchtschepen meer zullen worden gebouwd.
Dit besluit za.l Donderdag ter kennis van
het lagerhuis worden gebracht bij de (beraad
slagingen over de En-gelsche Ju-chtvaartpoli-
tiek.
Men neemt aan, dat het kabinet tot deze
beslissing is gek-oim-en naar aanleiding van het
rapport der parlementaire commissie, die een
on-derzoek heeft ingesteld naar de ramp, welke
het luchtschip „R. 101" heeft getroffen.
AUTO TEGEN EEN BOOM
Zaterdagnacht is in de buurt van Ortenburg
in Neder-Beieren een voetbalclub uit Griessen-
bach, die met een auto naar huis terugreed,
in een bocht van den weg tegen een boom
gereden. De bestuuurder is gedood, terwijl 6
personen min of meer ernstig gewond werden.
Een kathedraal op instorten
ROME, 11 Mei. (H.N.) In Zuid-Italië zijn
in het gebied, -dat verleden jaar Juli door de
aardbeving geteisterd werd, Zondag en Maan
dag nieuwe aardschokken waargenomen.
In Melphi werden vandaag drie schokken
gevoeld, waardoor verscheidene huizen be
schadigd werden. De kathedraal moest geslo
ten worden, daar er gevaar voor instorting
bestaat
Ook in Aqui-lonia en Avellino zijn de schok,
ken gevoeld.
In Engeland verboden
LONDEN, 11 Mei. (N.T.A.) De verspreiding
van de Engelsdhe uitgave van de mémoires
van Fiirat v. Billow werd verboden, op grond
van een brief van lord Lon-dsdale aan de uit
gevers, Putmans and Sons Ltd., waarin deze
met gerechtelijke vervolging dreigt, als zij den
tegenwoordigen tekst van de mémoires zou
den uitgeven.
De passage, waartegen lord Londsda-le op-
komt, -heeft betrekking op een opmerking, dia
Ed-ua-rd VII over lord Londs-dale zou gemaakt
hebben.
de houding van de Hnk-
r zou desavou
zich "tegen" Briand uit te sprekem
De beslissing deed zich me t
5ij luidde, dat de
geval van ha-lotage blo ^mdidaat en
meest gefavoriseerd voor helt hoofd
om de linkschej o]ienk dat de
te stooten, werd nimmer ge
vraagd is geweest, om deel te nemen aan een
démarche bfj Briand. motie 5b Cail-
De man van die wit-en-zwart-motie
Laux, die de* i
dat l-inksche senatoren direct hun etem geven
Men vroeg hem daarom, wat MI joelde
met
aan Briand.
den weg
Caililaux, dat hij
reatemd. moest *wv,-gj.
Van verschillende ^Ler
toen aan herinnerd, dat ook
niet door links
ij bedoelde, dat m geen gev^
worden op Bêrard of
llende kanten werd hem er
1 />- heer Dommer
nennnerd, dat ook de neei
candidaat is. Verschillende senatoren
jheid. fe netmen
Tenslotte ^^^^ellldige wijheid,
bij den eersten stembus^ag
RAKE OPMERKINGEN VAN HET
KATHOLIEKE BLAD „EL MATI"
MADRID, 11 Mei (V.D.) In verbamd met
het voortduren der onlusten en demonstraties
heeft de regeering te Madrid den staa.t van
beleg afgekondigd.
MADRID, 11 Mei (H.N.) De regeering heeft
vannacht om 2 uur een communiqué over de
gebeurtenissen van gisteren uitgegeven, waar
in gemeld wordt, dat bij een huiszoeking in
het gebouw van de courant „A.BC." wapenen
zijn gevonden, waarop het gebouw door de re
geering in beslag is genomen en tegen den
eigenaar markies Luca del Tena een bevel
tot aanhouding is uitgevaardigd. In tegenstel
ling met hetgeen andere berichten melden, is
hij tot nu toe niet gearresteerd.
In het geheel zijn bij de onlusten van giste
ren 12 personen gearresteerd, waaronder 2 be
kende monarchisten, die van achter hoornen
schoten en met de wapens in de hand aange
houden werden. De regeering heeft gelast, dat
terstond het proces in verhand met de on
lusten zal beginnen.
De toestand is tot gisterenavond laat zeer
ernstig geweest. De menigte plunderde 3
wapenwinkels en gebruikte de gestolen wapens
tegen de politie. Een groote stoet betoogers trok
naar de Puerto del Sol, waar voor het minis
terie van binnenlandsche zaken betoogd en ver
langd werd, dat de politie ontwapend zou wor
den. Verscheidene ministers waren in het
ministerie van binnenlandsche zaken bijeen,
om over den toestand te beraadslagen.
De minister van financien sprak de menigte
gisterenavond laat uit een venster van het
ministerie toe, om haar tot kalmte te ver-
manen. Plotseling werd uit de menigte een
schot in de richting van het venster gelost,
waardoor een ambtenaar, die naast den minis
ter stond, getroffen werd. Onder de menigte
ontstond een groote opwinding. De dader werd
tegen den grond geslagen en door revolver,
schoten gedood, voordat de politie kon ingrij
pen.
De socialistische leiders lieten auto's door
de hoofdstraten van de stad rijden, die biljet-
ten uitreikten, waarin de arbeiders vermaand
worden, zich niet tot een staking te laten ver-
leiden. De taxi-chauffeurs hebben echter wel
gestaakt, daar het gerucht de ronde deed, dat
een chauffeur door een monarchist doodge-
schoten zou zijn. Men verwacht, dat het con-
servatieve blad „El Debate" evenals de „A.B.C."
verboden zal worden.
PARIJS, 11 Mei. (N. T. A.) Hoewel in een
officieel communiqué der Spaansohe regeeringen
de onlusten te Madrid als niet zoo ernstig
worden voorgesteld en de houding der bevolking
slechts als een protest tegen de uitdaging der
monarchisten wordt voorgesteld, zijn de berich
ten, die rechtstreeks uit Madrid binnenkomen,
zeer alarmeerend.
Manifestanten hebben namelijk ook het kloos
ter der Carmelieten en de academie voor
schoone kunsten van de paters Jesuieten in
brand gestoken. Hierbij kwam het tot een hevige
botsing tusscben de menigte en de politie, waar
bij aan heide kanten geschoten werd. Het aantal
gewonden staat nog niet vast.
De regeering heeft bevel gegeven, alle monar
chisten te arresteeren, die voor de gebeurtenis
sen van gisteren verantwoordelijk worden ge
steld. Alle beurszaken zijn in geheel Spanje
op bevel der regeering gesloten.
Madrid gelijkt op een legerkamp. Overal
patrouilleeren politie-agenten en militairen te
voet en te paard.
Verschillende bladen hebben om politiebe
scherming moeten verzoeken.
De regeering deelt in een communiqué mede,
dat zij vast besloten is, iedere verdere verstoring
van de orde door rechts georienteerde elementen
met kracht te onderdrukken.
MADRID, 11 Mei. (N. T. A.) Hedenmorgen
vroeg trachtten eenige betoogers de Jasuieten-
kerk in de „Gran Via" In brand te steken, nadat
zij te voren reeds eenige benzinereservoirs in
de onmiddellijke nabijheid van de kerk hadden
leeggegoten.
De politie kon echter nog tijdig hun booze
plannen verhinderen.
Tal van winkels hebben hedenmorgen de
ijzeren valluiken voor hun etalages niet ge
opend.
MADRID, 11 Mei. (N.T.A.) De procureur-
generaal heeft wederom een strafvervolging in
gesteld tegen generaal Berenguer, ditmaal
wegens gepleegde vervaischingen. Generaal
Berenguer is daarom wederom naar de militaire
gevangenis teruggebracht.
MADRID, 11 Mel. (N. T. A.) Ondanks alle
voorzorgsmaatregelen is de menigte er om half
een hedenmiddag toch in geslaagd, het Jesuie-
tenklooster in de „Gran Via" in brand te steken.
Het gebouw staat in vlammen. Een ontzaglijke
menschenimenigte heeft zich voor het klooster
verzameld.
MADRID, 11 Mei. (N. T. A.) De ministerraad
heeft in dezelfde zitting, waarin besloten werd,
Berenguer opnieuw te arresteeren, besloten, het
opperste militaire gerechtshof te ontbinden, dat
den 9den Mei j.l. het eerste verzoek van den
procureur-generaal der republiek, om een straf
vervolging tegen Berenguer in te stellen, afwees.
Naar de te Barcelona verschijnende bladen
melden, hebben zich tal van gemeenteraden in
Catal-onië, hoewel zij den 12den April IJ. op
wettige wijze werden gekozen, nog steeds niet
definitief kunnen vormen, wijl de regeering zich
hier tegen verzet.
Het Katholieke blajd „El Mati" schrijft thans
naar aanleiding hiervan o. a. het volgende
Het Catalaansche volk, dat de republiek heeft
toegejuicht als een regime, dat volkomen ge
schikt is, om de orde te verzekeren, en dat
om zoo te zeggen de rechtvaardigheid zelve is,
weet echter heel goed, dat zich achter den naam
van ieder politiek systeem het despotisme kan
verschuilen.
volstrekte vrijheid.
^hus^g%ollódigevr«heii
bij den ^edeD re'acüonnair, maar
het voordeel is van een
niemand een investituur te ge\ Brlan^
Dit resultaat is nog al
want Doumer heeft zijn 7<S
duid, dat hij geen enkele reden en
Briand zijn eigen candidatuur in
hij heeft den steun van de rechter helft va^
den senaat, die in getalssterkte vand
helft slechts weinige stemmen CaB.
En ongelukkigerwijze voor Briand s CaK-
laux, onmiddellijk na de bqeenkomsL de
didatuw-Briand weer gaan patroniseer©:0
als Malvy, dat bij de radicalen van de kam
heeft gedaan.
De candidatuur-Briand krijgt dientengevolge
e,-n sterk strijdkarakter en het aal moe hjfc
zijn, haar het nationaal ^aTakter terug e ge
ven, dat aan een pres-identscandidatnur moet
worden gesteld.
Het feit, dat Briand zich laat candidaat stel
len werd door Malvy aan de pers meegedeeld.
Het is hij een deel er rechterzijde en van het
kamermidden, dat men over dezen gang van
zaken wel het minst tevreden is, vooral bu
hen, die bereid waren, hun stemmen aan
Briand te geven, als zijn verkiezing tot den
hoogaten post van den staat tegen het buiten-
land een manifestatie zal kunnen zijn voor de
inanimiteit van het Fransche volk ten aan-
zien van de pacifistische politiek van Briand,
te Genève en aan den Quai d'Orsay gevoerd.
Men wacht op eea verklaring van Briand
zelf, die het strijdkarakter aan zijn candida
tuur zou kunnen ontnemen.
Natuurlijk zoeken de radicalen dat strijdka
rakter niet te ontkennen, want zij hopen er hun
Despotisme is in zich noch monarchistisch, voor,jeel mee te doen. Zij willen blijkens het
onderhond met Briand, de volgende taktiek
volgen.
Zich beroepend op de aanvallen, waaraan
Briand de laatste dagen, in het bizonder van
royalistische zijde heeft blootgestaan, villen
zij verzamelen blazen voor alle republikei
nen en de nationale vergadering door middel
van de candidatuur-Briand noodzaken, een
uitspraak te geven, of de beide volksvertegen
woordigingen de politiek, door Frankrijk ge
durende de laatste zes jaren gevoerd, willen
handhaven, of niet.
noch republikeinsch, maar kan zich voordoen
zoowel hij den eenen als bij den anderen regee-
ringsvorm.
Bij den monarchistischen regeeringsvorm
denke men slechts aan de dictatuur.
Indien de abnormale situatie, waarin tal van
gemeenteraden in C-atalonië thans verkeeren,
blijft voortduren, dan zouden wij genoodzaakt
zijn te erkennen, dat wij thans wel geen uitge
sproken dictatoriale republiek hebben, maar
toch in ieder geval een begin van revolution
naire dictatuur.
MADRID, 11 Mei. (B.T.A.). Ondanks den
oproep van het socialistische hoofdbureau, om
elke demonstratie te vermijden, is het stads
leven bijna geheel stop gezet door de zich
voortdurend uitbreidende staking.
De socialistische arbeiders-organisaties sporen
haar leden aan, het werk te hervatten, terwijl
de extremistische elementen de staking met
alle geweld willen voortzetten.
MADRID, 11 Mei. (N.T.A.). Tijdens de
bijeenkomst van den ministerraad op het
departement van binnenlandsche zaken hadden
voor het ministerie groote demonstraties plaats.
Door de ministers werd een delegatie ont
vangen, die hun de resoluties der demonstran
ten voorlegde, waaronder voornamelijk den
eisoh. om de strafvervolging tegen de
generaals, Mola en Berenguer, voort te zetten,
den minister van binnenlandsche zaken, Miquel
Maura, tot aftreden te dwingen en de gen
darmerie te ontwapenen.
Intussehen is de vreugde over het accep
teeren door Briand in diens omgeving zoo
groot, dat zij een mededeeling aan de pers heeft
gedaan, dat' Briand voornemens is, 15 Mei te
Genève te zijn, maar niet aan de debatten op
het werk der studiecommissie zal deelnemen,
doch alleen uit hoffelijkheid de reis onder»
neemt, om afscheid van zijn Geneefsche vrien
den te nemen.
Men schijnt dus in de omgeving van Briand
van zijn verkiezing verzekerd te zijn.
INDISCH VLIEGERSCORPS
Volgens een mededeeling van den Britschen
minister voor Indië zal in Britseh-Indië eea
hijzonder vliegereorps worden opgericht, waa*
van de officieren uitsluitend Indiërs zullen Klfefc