WOELIG SPANJE
KATHOLIEKEN VAN HOOGVERRAAD
BESCHULDIGD
De Vlaamsche kwestie
KAMPVECHTERS EN
MARTELAREN
Treinbotsing in vol e vaart
DONDERDAG 21 MEI 1931
WILD-WEST -MANIEREN
twee wagons ineengedrukt
VLAMMEN VOLBRENGEN HAAR
VERNIELEND WERK
OVERAL WANTROUWEN
Drie raenschen bedolven
SCHIJNRECHTSPRAAK IN
LIT A UEN
TOL-UNIE IN ZUID-AMERIKA
MENIGTE WIL EEN NEGER
LYNCHEN
ONDULDBARE DWANG
MAATREGELEN
ONDER DE DICTATUUR
EEN HALSSNOER VAN
90.000 DOLLAR
EIGENAARDIG VLIEGONGEVAL
TEGEN EEN ZEDELIJKHEIDS
VERORDENING
DE FRANSCHE MARINEVLIEGERS
OP DUITSCH GEBIED
DE TEXTIEL-STAKING IN
NOORD-FRANKRIJK
Brutale bankroof te Eickel
VIJFTIG GEWONDEN
DRIE INTERPELLATIES IN DE
BELGISCHE KAMER
ALVAREZ WIL EEN NIEUWE PARTIJ
STICHTEN
VERKEERDE WISSELSTAND DE
OORZAAK
PARIJS, 20 Mei. (V.D.) Op het Gare dè Lyon
heeft Woensdagochtend een spoorwegongeluk
plaats gehad.
Een uit Montereau komende geheele bezette
trein werd eenige meters voor het binnenrijden
van het station in volle vaart door. een rangee-
rende locomotief aangereden. De 'botsing was
zoo hevig, dat de tweede en derde wagen van
'den trein ingedrukt werden.
Uit de ineengedrukte wagens werden vijftig
gewonden geborgen. Het schijnt, dat het onge
val geen dooden heeft veroorzaakt. De toestand
van vier gewonden is evenwel zeer ernstig.
Volgens het eerste onderzoek is het ongeval
aan verkeerden wisselstand te wijten.
,Het frontistisch gevaar onderschat
en geminacht"
DE PAUS EN DE KATHOLIEKE
STUDENTEN
Bij een aardstorting bij Tours
Dinsdag raakte in de nabijheid van Tours,
tengevolge van ondermijning door hevige re
gens een groot stuk grond los.
Geweldige massa's grond en eteenen stortten
naar beneden. Een meisje werd bedolven.
Een Amerikaansoh generaal en een metge
zel die in het nabijgelegen slot De La Fariniere
vertoefden, wilden te hulp schieten, doch wer
den door een opvolgende aardstorting eveneens
bedolven.
Afdeelingen militairen zijn onmiddellijk naar
de plaats van 'het ongeluk gedirigeerd om de
slachtoffers te bergen. Er 'bestaat nog gevaar
voor verdere aardstortingen.
PARIJS, 20 Mei. (V.D.) Eij het reddingswerk
in verband met de aardverschuiving bij Tours
is het tot nu toe nog niet mogelijk geweest,
ook zelfs maar een spoor van de drie slacht
offers, die gisteren werden bedolven, te vinden.
Door middel van een militaire tank werden
verscheidene rotsblokken weggetrokken. Men
heeft de hoop, de slachtoffers nog levend te
vinden, opgegeven.
Twee watervliegtuigen botsten boven de
Morayfirthbaai (Schotland) tegen elkaar. De
twee marine-officieren, die de machines be
stuurden, werden gedood.
KABINETSCRISIS IN BELGIE. Links
Petitjea-n, die Vauthier vervangt als minis
ter van Kunsten en Wetenschappen; rechts
Charles, de nieuwe minister vam Koloniën
Armand Huysmajis verzette zich tegen de
handelwijze van den eersten minister bij de
laatste kahlnets-wijziging, waarvan de afge
vaardigden niets wisten en waarvan zelfs
zekere ministers niet verwittigd waren.
iSpr. protesteerde eveneens tegen het feit, dat
Petit jean is uitgenoodigd Vauthier te vervan
gen op het cogenblik, dat d taalkwestie in
den senaat zal komen.
Aaa Diercks is opgedragen, de houding der
liberalen inzake de taalkwestie te verdedigen.
sche liederen naar het bondsgebouw der stu
denten gebracht, waarbij de politie opnieuw
met den gummistok op de studenten indrong
en vijf van hen arresteerde.
Als karakteristieke bijzonderheid dient hier
bij nog vermeld te worden, dat de voorzitter
van het krijgsgerecht, overste Budrevicius voor
het proces herhaaldelijk het voorzitterschap
neerlegde, daar hij als Katholiek zulk een pro
ces niet voeren kon.
Tenslotte dreigde de regeering hem met ont-
slag, waarop hij noodgedwongen moest toe
geven.
Door communistische elementen
Voor de vrijheid, de rechtvaardigheid
en de natuurlijke rechten van
den mensch
Een voorstel van den Chileenschen
minister van buitenlandsche zaken
SANTIAGO DE CHILI, 20 Mei. (R.O.) An
tonio Planet, minister van fomtenlandsehe za
ken van Chili, heeft een voorstel ingediend be
treffende een tol-unie tussclien de staten van
Zuid-Amerlka als remedie tegen de econo
mische depressie, welke in Zuid-Amerikaan-
sche staten heerscht.
Het door het geheele land met de grootste
spanning verwachte proces wegens hoogverraad
tegen acht studenten van het Katholiek Stu-
dentenbond „Atei'tininkai", vier priesters en
twee leden der Katholieke Actie voor het
krijgsgerecht te Kowno is den twaalfden Mei
begonnen en den volgenden middag beëindigd.
Het was de eerste maal, dat in Katholiek
Litauen een regeering het waagde, leiders van
Katholieken om hun arbeid in dienst der kerk
van hoogverraad te beschuldigen en voor het
gerecht te dagen.
De beschuldigden hadden namelijk in den
geest van hun bisschop het volk voorgelicht
betreffende de maatregelen door de regeering
inzake den cultuurkamp genomen en daarbij
een oproep verspreid, waarin het Katholieke
volk wordt aangespoord, eendrachtig stand te
houden en onder leiding van zijn bisschoppen
en de geestelijkheid de stem te verheffen tegen
de voortdurende Kerk- en Katholiekenvervol
gingen.
Hierbij zoudeh alle maatregelen der regee
ring inzake den cultuurkamp op correcte wijze
worden geboycot, terwijl de overige wetten
loyaal zouden worden nageleefd.
De openbare meening in Litauen beschouwt
de beklaagden dan ook als kampvechters en
martelaren voor de vrijheid, de rechtvaardig
heid en de natuurlijke rechten van den mensch
onder de dictatuur.
De ambtenaar van het Openbaar Ministerie
eischte wegens verzet tegen den staat de straf
fen, welke daarvoor in het wetboek zijn be
paald, wat in verschillende gevallen de dood
straf beteekent!
De beschuldigden werden door hun advoca
ten zoo schitterend verdedigd, dat de aanklacht
geheel te niet ging. Daar echter de partij der
nationalisten een veroordeeling had bevolen,
moesten er desondanks straffen worden uitge
deeld.
De priester Zwings en de studenten Staupas
en Mason is werden veroordeeld tot 1000 Lit
of twee maanden hechtenis.
De student Mockus tot 750 Lit of 7 weken
hechtenis, de studenten Labokas, Mikaila en
Swetulewicius tot 500 Lit of anderhalve maand
hechtenis. Slechts twee priesters, twee studen-
ten en twee leden der Katholieke Actie werden
vrijgesproken.
Het vonnis, dat eerst na drie uren van be
raadslagen door het gerecht werd uitgespro
ken, werd met berusting aangehoord. De ver
oordeelden zullen bij het opperste tribunaal in
Kowno in cassatie gaan.
Daar de regeéring vreesde, dat het geduren
de het proces tot onthullingen zou komen be
treffende het huidige wanbeheer, had zij be
paald, dat de zitting geheim zou zijn en op
bevel van den minister van oorlog werd bij
het begin van het proces den journalisten de
toegang tot de zaal geweigerd, terwijl de gan
gen door de politie werden ontruimd.
Gedurende de zitting werd het gerechtsge
bouw door de gezamenlijke katholieke studen
ten en een talrijk publiek belegerd. Daar de
omgeving van het gebouw was afgezet, kwam
het meermalen tot botsingen met de politie.
Na het voorlezen van het vonnis werden de
veroordeelden onder het zingen van vaderland-
Soldaten beschermen hem
Heldhaftige strijd om het geloof
Verbitterd door den tegenstand, welke de
Katholieken reeds verschillende jaren aan de
heerschende dictatuur der nationalistische par
tij bieden, poogt deze door steeds strenger
maatregelen hun onwankelbaar standhouden
te breken.
Zooals zij eerst het Katholiek studentenver.
bond: „Ateitininkai", verdrukte, zoo vervolgt
zij nu ook het Katholiek jeugdverbond „Pava-
saris", dat met zijn 600 afdeelingen en meer
dan 50.000 leden de sterkste organisatie van
het land is, welke de nationalistische partij nu
met diepen haat vervolgt.
Zoo heeft commandant von Alytus den kring
leider van Jesnas, J. Ambrazewicius, voor zes
maanden naar Mazeikiai en den voorzitter der
afdeeling van Kriokelaukis, A. Bardosas, voor
denzelfden tijd naar Birzai gedeporteerd.
Beiden werden, terwijl zij op het land aan
het werk waren, gevangen genomen en bij
koud weer zonder voldoende kleeding overge
bracht.
Een lid van de afdeeling Kriokelaukis, J.
Karusa geheeten, werd door denzelfden com-
mandant wegens het verspreiden van „staats
gevaarlijke proclamaties" tot een maand ge
vangenisstraf veroordeeld. Deze commandant
is „evangelisch" en veroorlooft zich tegenover
de voor 86 Katholieke bevolking zulke wille
keurigheden, dat de minister van oorlog ver
scheidene malen tot ingrijpen Is gedwongen.
De voorzitter der afdeeling Aukstadvaris,
Verseckas, geheeten, die zich met de „Katho-
lieke actie" bezighoudt, werd door de crimi-
neele politie van Onuskis in een kamer opge
sloten.
Daar hij zich, ondanks het lange verhoor,
niet bang liet maken, trok de beambte zijn
revolver en zette den jongen man het wapen
op de borst met de bedreiging: „Ik schiet je
neer als een hond, als je blijft zwijgen".
De praeses van de afdeeling Seta, de priester
Markauskas, die een vergadering hield in de
sacristie, werd tot 300 Lit boete veroordeeld
en een lid derzelfde afdeeling tot 200 Lit.
Al deze straffen zijn absoluut willekeurige
maatregelen, want, zoowel de staatswetten, als
het concordaat, dat met den H. Stoel gesloten
is, gerandeeren, den Katholieken volledige
vrijheid.
De Katholieken zijn gedwongen, zich in de
kerken terug te trekken, daar verschillende
oonjmandanten en landsraden sedert jaren, met
overtreding der wetten en met verbreking van
het concordaat, geen verlof tot vergaderen
geven.
Tegen den jeugdleider van Kowno, K Ran-
kèlè, zijn door de politie wegens ophitsing van
de jeugd meer dan honderd processen-verbaal
opgemaakt, zoodat hij de eerste maanden niets
anders te doen zal hebben dan van het eene ge
rechtshof naar het andere te reizen
Tenslotte heeft de nationalistische regeering
nog besloten, voor de voltrekking van de tegen
de geestelijken uitgesproken vonnissen een
aparte gevangenis in te richten.
In een kleine gemeente in hef Z. O. der Ver-
eenigde Staten ontstonden ernstige onlusten bij
de arrestatie van een neger, die ervan be
schuldigd werd een blank meisje overvallen te
hebben.
Voor de gevangenis school een menigte van
ongeveer 2000 personen samen die de uitle
vering van den neger verlangden en de wacht
aanvielen,, zoodat deze, die door soldaten ver
sterkt was ten slotte gedwongen was, op de
menigte te vuren en ook van traangassen ge
bruik te maken.
Verscheidene personen werden daarbij ge
wond.
PANTSERKRUISER A
Plechtige te waterlating
Te Kiel had Dinsdag plaats, de te waterlating
door rijkspresident von Hindenburg van het
nieuwe Duitsdhiö pant&erschip Den tsch land
bekend als de geruchtmakende pantserkruiser
„A", die reeds een langdurige, parlementaire
voorgeschiedenis heeft.
Tienduizenden hadden zich opgesteld om
van de plechtigheid getuigen te zijn.
Toen de rijkspresident plaats had genomen,
nam rijkskanselier dr. Brüning 't woord, voor
het uitspreken van do dooprede, waarin hij o.a.
zeide:
„Door deze plechtigheid toont het Duiteche
Volk thans openlijk aan de geheele wereld, dat
het ook onder de hem opgelegde beperking en
in den allergrootsten economischen nood nog
middelen kan vinden om den vrede te verzeke
ren en zijn eer te handhaven".
In een zeilboot gedood
Uit Belfast wordt gemeld:
De 'bekende Iersche hockey-speler, James
Haamon, is door een noodlottig en onder bui
tengewoon eigenaardige omstandigheden plaats
gehad hebbend vliegongeval gedood.
Hannon was met zijn vader in een zeilbootje
aan het visschen, toen een watervliegtuig, dat
'boven hen vloog, plotseling neerstortte. Het
vliegtuig kwam op de zeilboot terecht en Han
non werd op slag gedood. Zijn vader kwam er
af met 'n lichte verwonding, terwijl de inzitten
den van het vliegtuig allen zonder eenig let
sel gered konden worden.
MOSKOU SPIONNEFRT
Groote protestacties
Tot geldboete veroordeeld
MüNCHEN, 20 Mei (H.N.) De drie Fran-
sche marine-vliegers, die dezer dagen bij
Schweinfurt geland zijn, zijn door de rechtbank
wegens overtreding der pasvoorschriften en
van de verordening betreffende 't luchtverkeer
tot boeten van 250, 100 en 100 mark veroor
deeld.
De interneering is opgeheven en de drie
vliegers zijn in gezelschap van den Franschen
consul te Neurenberg reeds op reis naar hun
vaderland gegaan.
Thans algemeen geworden
PARIJS, 20 Mei (H. N.). In de textielindus
trie van Noord-Frankrijk, is de staking thans
algemeen. In het geheel staken 121.000 man.
Ook de Belgische arbeiders, die Maandag nog
waren opgekomen, hebben zich thans bij de
staking aangesloten.
Ook vandaag trachtten de communisten be
toogingen te houden, doch, afgezien van en
kele kleinere incidenten is het rustig gebleven.
GEWELDIGE MIJNBRAND
Geen slachtoffers te betreuren
KöTHEN, 20 Mei. (V.D.) Op de mijn Leopold
te Edderitz is vanmiddag een groote brand
uitgebroken, die binnen zeer korten tijd groote
materieele schade aanrichtte, zoodat voorloo.
pig het bedrijf in de groeve gestagneerd is. De
schade bedraagt verscheidene honderdduizen
den mark.
ONDERPREFECT GELYNCHT
Naar uit Lima in Peru wordt gemeld, is de
voormalige onderprefect van Arequipa, eerste
luitenant Abel Salazar, door een woedende
menschenmenigte gelyncht. Zijn lijk werd in
zee geworpen.
Salazar had, voor hij gegrepen werd, een
zijner aanvallers met een revolverschot gedood..
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
CAIRO, 20 Mei. (R.O.) Een auto piet He»
personen botste gisteravond tegen een expre»
trgein, welke een overweg passeerde. Acht per^
sonen' werden gedood, twee zwaar gewond, u
