I
NIJVERHEIDSONDERWIJS
Voor 183millioen opgerookt
HET BISDOM HAARLEM
!UW
DINSDAG 26 MEI 1931
REORGANISATIE VAN DEN
BELASTINGDIENST
UITVOERING TARWEWET
WERKLOOSHEID EN
VERZEKERING
NEDERL. ROOMSCH-KATHOLIEKE BOND
VAN KRAAMVERZORGSTERS.
28.426
33.S70
26.134
30.181
27.840
27.699
26.671
27.296
,MET GESLOTEN DEUREN'
:#v';
DE REORGANISATIE
Het rapport der commissie-Westerveld
aan de Bezuinigingscommissie
GEEN STEUN VAN RIJKSWEGE AAN
CONFESSIONEELE SCHOLEN
In het dezer dagen verschenen 10e verslag
der Bezuinigingscommissie is als Li]lage op
genomen het Rapport der zgn commissm-
Westerveld, aan welke werd opgedragen een
onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid
van bezuiniging en/of reorganisatie bij het
nijverheidsonderwijs. Genoemde commissie
komt tot de volgende bevindingen.
In de eerste plaats wordt met betrekking
tot de Rijkssubsidieering er op gewezen, dat
versnippering van het nijverheidsonderwijs
voor 's Rijks schatkist geen ander gevolg kan
hebben dan kort geformuleerd: het doen van
veel noodelooze uitgaven. Daarom acht de
commissie met uitzondering van enkele, met-
name genoemde gevallen ten aanzien van het
N. O. sleehts ééne gedragslijn mogelijk, en wel
deze, dat van Rijkswege slechts steun wordt
verleend aan scholen, die gedh bepaalden
confessioneelen stempel dragen en dat er vooi
wordt gewaakt, dat niet door eenzijdige samen
stelling van het schoolbestuur toch deze s em
pel op de school wordt gedrukt. In dit verband
wordt er op gewezen, dat een bes en i*
een toestand, als men b.y. aantreft t<i s-Her-
togenbosch, waar thans vier paroc-
huishoudschool bezitten en daarvoorJ^bsidie
ontvangen, uit een oogpunt, vangezond finan
cieel beleid in geenen deele te verantwoor-
^Ten aanzien van het ambachtsschool-onder
wijs constateert de commissie in de eerste
plaats, dat in de kringen der nijverheid, in
het bijzonder der metaalnijverheid, ernstig
behoefte gevoeld wordt aan geschoolde arbei
ders. Met deze behoefte der groot-industrie
zal hij de organisatie van het N. O. ernstig
rekening gehouden moeten worden. De com
missie stelt daarom voor om, waar dit noorlig
is, naast de drie-jarige opleiding een twee
jarige schoolopleiding (industrie-cursus) in het
leven te roepen, waarvan het eerste jaar met
het eerste jaar der drie-jarige ambachtsschool
zou kunnen samenvallen.
Wat betreft de opleiding voor het klein
bedrijf, heeft de commissie geconstateerd, dat
de ambachtsschool naar het oordeel zoowel van
werkgevers als werknemers, voor de opleiding
ten behoeve van het bedrijf over het algemeen
voldoet. Verder is de commissie van oordeel,
dat de toenemende mechanisatie, welke ook in
het ambacht en de klein-industrie valt waar te
nemen, nog niet dien omvang heeft aange
nomen, dat de vorming van goed ontwikkelde
ambachtslieden kan worden beperkt. Ook tot
een algeheele vereenvoudiging van het
ambachtssohoolonderwijs geeft zij nog geen
aanleiding. Zal de ambachtsschool met haar
tijd meegaan, dan is daarentegen wèl wensche-
lijk. dat het gebruik der voornaamste machines,
zij het uitsluitend demonstratief, op de scholen
wordt onderwezen, gelijk thans reeds op
verschillende scholen geschiedt.
Hoewel voor een dergelijke reorganisatie ver
schillende voordeelen aangevoerd kunnen wor
den, acht de commissie de algemeene doorvoe
ring van een 2-jarige ambachtsschoolopleiding
"Jftiet reeds mogelijk. Vooral op het platteland en
ïn de provinciesteden, waar de specialisatie nog
niet zoover is doorgevoerd, als in de
Industrieels centra, heeft men behoefte aan den
all-round vakman en voor diens vorming kun
nen de grondslagen in een 2-jarigen cursus niet
worden gelegd Bovendien zal het op het platte
land dikwijls onmogelijk zijn heit 2-jarig
ambachtsschoolonderwijs door het volgen van
een avondcursus aan te vullen.
Daarentegen zou, naar het oordeel der com
missie in de groote steden in vele gevallen
met een 2-jarige opleiding kunnen worden vol
staan. Met name geldt dit voor de metaalbewer
kers. Bij het ambachtsschoolonderwijs aan
sluitend verplicht avondonderwijs zou dan na
het verlaten der school siteeds in genoegzame
mate verkrijgbaar kunnen en moeiten zijn. Bo
ven het avondonderwijs zou dagonderwijs gedu
rende een zeker aantal uren per week voor
hen, die in de praktijk zijn, te verkiezen wezen.
Dit zou echter eerst doorvoerbaar zijn, wan
neer op de werkgevers de verplichting werd
gelegd hun jeugdige arbeiders daarvoor vrij
te geven, een maatregel waarvoor de commissie
den tijd nog niet gekomen acht.
Leerlingstelsel
Een uitvoerige beschouwing wordt gewijd
aan het leerlingstelsel hetwelk naast de
schoolopleiding door de commissie van
groote beteekenis geacht wordt.
Groote verwachting koestert de commissie
van het leerlingwezen vooral voor de groot
industrie. Immers van hoeveel beteekenis eene
gereorganiseerde ambachtsschoolopleiding voor
de industrie kan worden, aan de snel toene
mende behoefte aan geschoold personeel zal zij
nimmer ten volle kunnen voldoen.
De commissie ziet in het wekken van belang
stelling voor deze zaak, in het prikkelen van
het particulier initiatief en in het geven van
leiding aan elk ernstig streven, dat tot ontwik
keling van dezen tak van onderwijs kan bij
dragen, een belangrijke taak dor Regeering,
De vraag wordt gesteld of op dit gebied van
Regeeringszijde niet meer stuwkracht zou kun
nen uitgaan. Er staan hier belangen, zoowel
va.n economischen als van sociaal-paedagogi-
schen aard op het spel, welke dringend vragen
om een krachtig initiatief.
De oommissie is van meening, dat de eei ste
stap, welken de regeering op dit gebied zou
kunnen doen, zou moeten bestaan in de aan
stelling van een inspecteur van bet leerling
wezen, die de bevordering daarvan tot ztfu
speciale zaak zou moeten rekenen.
Verder zij nog vermeld, dat in systematische
volgorde de opmerkingen zijn weergegeven
waartoe de studie van het wettelijk geregeld
leerlingwezen de commissie aanleiding gaf.
Het Nijverheidsonderwijs voldoet in zijn te-
genwoordigen vorm, voor zoover de commissie
heeft kunnen nagaan, in het algemeen aan den
daaraan te stellen eisch; te zamen met de over
dag genoten opleiding in de praktijk een goede
en niet te kostbare vakopleiding te geven.
Voorbereidende cursussen M. T. S.
Wat betreft de voorbereidende cursussen voor
een M. T. S. komt de oommissie tot de volgen
de conclusiën:
1. Het onderhouden van voorbereidende
cursussen op plaatsen, waar gebleken is, dat
de opleiding zeer duur is of niet aan het doel
waarvoor zij is ingesteld, beantwoordt, is niet
gerechtvaardigd. Het totaal aantal lesuren,
waarvoor subsidie wordt verleend, ware tot 400
uren te limi-teeren. Cursussen waarvan slechts
«en gering aantal leerlingen naar de Middel
bare Technische School gaat, dienen nieit ver
der voor Rijkssubsidie in aanmerking te ko
men.
t. Om de cursussen gelijkvormig te kunnen
m
Wat wij in één jaar verbruikten aan
tabak, sigaren en sigaretten
PROF KEESOM die voor wetenschappelijke d-oeleinden in Warschau vertoefde, bracht een
up-/n,ek aan president Moscikci in heit Oud Koninklijk Slof. VJ.n.r. prof. Wo-lfke president
Moscikci en prof. Keesom.
maken, is het noodzakelijk dat de toelatings-
eischen voor de verschillende Middelbare Tech
nische Scholen gelijk worden gemaakt, waar
toe de leergang aan de Middelbare Technische
School te Utrecht in zooverre in overeenstem
ming moet worden gebracht met die aan de
andere reorganisatie van het N. O. Middelbare
Technische Scholen dat leerlingen, die een
res-p. overwegend praotis-ch en overwegend
theoretische opleiding hebben genoten eerst in
het tweede leerjaar te zamen worden gebracht,
zoodoende wordt het tevens mogelijk den voor
bereidenden cursus voor theoretici welke thans
aan de Middelbare Technische School te
Utrecht bestaat, te laten vervallen.
Middelbaar technisch onderwijs
In het algemeen kon de commissie, ook op
grond van inlichtingen, die haar van verschil
lende kanten bereikt hebben, vaststellen, dat
ons middelbaar technisch onderwijs voldoet
aan de eischen, die nijverheid en handel daar
aan meenen te mogen stellen. Hiervan moe
worden uitgezonderd de opleiding van theore
tisch goed onderlegde scheepsmachinisten-
Aan de daaraan hes-taande behoefte wordt
hier te lande onvoldoende aandacht geschon
ken.
Kunstonderwijs
"Wat het kunst-onderwijs betreft, komt de
commissie tot de conclusie, dat een algeheele
zuivering van onnoodige aanhangsels (op
leiding tot te-eken-akten) zoo spoedig mogelijk
dient te worden ter hand genomen en dat
eerst daarna over voldoende gegevens kan
worden beschikt om een doeltreffende reorga
nisatie door te voeren, welke reorganisatie
ongetwijfeld beduidende besparing zal op
leveren.
Meisjesonderwijs
Uitvoerige beschouwingen worden gegeven
over het meisjes-onderwijs, waarvan de com
missie van oordeel is, dat het naar bepaalde,
door de commissie aangegeven regelen behoort
te "worden opgebouwd, waarbij naar veel meer
uniformiteit moet worden, gestreefd, terwijl
bovendien dit onderwijs meer moet aansluiten,
eensdeels op het lager onderwijs, voor een
ander deel op het Mulo-onderwijs, met ter
zijdestelling van alle tusschenvormen.
Daarenboven moet dit onderwijs worden ont
daan van „hetgeen wel aardig is om te weten
doch niet strikt noodig is voor de behoeften
van het maatschappelijk leven.
De volgende maatregelen worden voorgesteld:
le. Van elke school worde het doel vast
gesteld en worde de naam en het leerplan in
overeenstemming met dit doel gebracht, naar
de regelen door de commissie aangegeven;
2e. Zoo spoedig mogelijk wordt vastgesteld
hoe groot de jaarlijks benoodigde aanvulling
is der bezitsters van de akten Na, Nr, enz.:
3e. Aan de hand der gegevens sub. 2 worde
door de Overheid bepaald in welke plaatsen
en aan welke scholen opleidingen voor elk
dezer akten mogen worden verbonden:
4e. Drie jaar na de vaststelling van de
regeling, bedoeld sub. 3, worden geen andere
subsidies verstrekt dan aan scholen, die zich
'aan de officieele regeling hebben aangepast.
Tenslotte zij in het kort vermeld, dat de
commissie van oordeel is: le. dat bet aan
vullend lager N. O. voor jongens, geheel op
nieuw moet worden opgebouwd; 2e. dat, wat
.betreft de verschillende nijverheidsakten, vrij
aanzienlijke beperking, zoowel van het aantal
akten, als van de voor sommige akten gestelde
eischen mogelijk is.
De beslissing over het al of niet
uitvoeren van het plan is
opgeschort
Het hoofdbestuur van den Centr. Ned. Amb-
tenaarsbond meldt, dat de minister van Finan
ciën aan de bijzondere commissie van overleg
heeft meegedeeld, dat het hem, in verband met
de tijdsomstandigheden, gewenscht voorkomt de
beslissing over bet al dan niet uitvoeren van
het plan voor reorganisatie van den belastang-
dienst nog eenigen tijd op te schorten.
OP 1 JULI IN WERKING
TIEN MILLIOEN MEER DAN IN 1929
In de vierde aflevering van het Maandschrift
van het Centraal Bureau voor de Statistiek,
welke dezer dagen zal verschijnen, komen
eenige cijfers voor betreffende de hoeveelheden
sigaren, sigaretten en tabak die in 1930, vol
gens de door het Departement van Financiën
verstrekte opgaven, zijn gebanderolletrd en
waarbij rekening is gehouden met de van de
aanvragers terug ontvangen zegels.
Hieronder zijn over de jaren 1923 tot en met
1930 deze hoeveelheden, met de waarde, zooals
deze berekend is uit de op de banderolles af
gedrukte kleinhandelsprijzen, vermeld.
Tabak
n K.G.)
1000
12.6S3
14.596
10.022
12.540
11.845
11.751
11.299
11.577
van
zou
(aantal)
Sigaren
Sigaretten
(aantal)
(aantal (i
1000
4- 1000
1923
1.043.126
1.957.945
1924
1.036.846
2.506.865
1925
1.062.972
1.9S1.6S0
1926
1.145.089
2.369.075
1.197.612
2.530.893
1928
1.266.889
2.790.691
1929
1.346.089
3.179.577
1930
1.369.650
3.589.552
Verkoopwaarde
x 1000
x 1000
78.524
35.184
75.599
42.487
77.424
34.716
81.060
40.546
1927
82.987
43.32S
1928
87.540
46.677
1929
92.703
53.651
1930
94.068
61.673
Onjuiste cijfers
Men vestigt er onze aandacht op, dat de in
de laatste dagen in diverse dagbladen gedane
mededeelingen en becijferingen berusten op
gissingen, welke bijna alle uit de lucht ge
grepen zijn en in het bijzonder, waar er
miliioenen gesproken wordt, die de wet
kosten.
Al die berichten vinden in geen enkele of
ficieele beslissing steun.
Naar wij vernemen, zullen binnenkort meer
vaststaande feiten worden bekend gemaakt.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen dat
de maatregelen tot uitvoering van de Tarwe-
wet 1931 met ingang van 1 Juü in werking
zullen treden en dat voorloopig het percentage
meel of bloem van inlandsche tarwe, afkom
stig, dat zich in het meel of bloem moet bevin
den bepaald is op 20 pet.
Het ligt in de bedoeling op dat tijdstip over
te gaan tot een scherpe controle van de bij de
bakkers aanwezige voorraden bloem en krop-
meel. Mocht blijken, dat zich bij bakke-rs te
groote voorraden in verhouding tot hun omzet
bevinden, dan kan daarvan het gevolg zijn, dat
voor die voorraden geen vergunning tot hef
voorhanden hebben wordt gegeven, waardoor
de betrokken bakkers in groote moeilijkheden
kunnen komen.
Onder voorzitterschap van <lr. M. van Bouw
dijk Bastiaanse, uit Rotterdam, is te Deiden de
jaarvergadering gehouden van bovengenoem-
den bond. Na goedkeuring der notulen deelde
de vice-presidente mevr. Mondriaan-Strack v.
Schijndel mede, dat met ingang van 1 Juli
a.s. de kraamverzorgsters, die in dienst zijn
van verschillende vereenigingen, verzekerings-
plichtig zijn. Bij het Katholiek bureau voor
volksgezondheid bestaaa plannen tot een col
lectieve verzekering als er voldoende deelne
ming is. Het hoofdbestuur werd daarop ge
machtigd, ev. na behandeling in de afdeelings-
vergaderingen, naar omstandigheden te han
delen.
Het concept-reglement voor den bond werd
met enkele wijzigingen goedgekeurd, evenals
de jaarverslagen van -de secretaresse-penning-
mees-teresse mej, H. Bender.
De contributie werd vastgesteld op 2,50,
waarvan de helft zal worden gestort in de
bondskas. Nadat de afdeelingsverslagen waren
uitgebracht, deelde de voorzitter mede, dat aan
het bestuur der federatie van R.-K. Vrouwen
bonden was bericht, dat men in principe voor
aansluiting was. De besprekingen daarover du
ren nog voort. Ook is men in onderhandeling
over aansluiting bij de federatie van het Wit-
Gele Kruis. Uitzending van kraamverzorgsters
naar de Missie is in voorbereiding.
Bij de bestuursverkiezing werd mevr. Mon
driaan herkozen.
Na rondvraag werd vervolgen-s de vergade
ring gesloten, nadat nog als plaats voor de vol
gende jaarvergadering Breda was aangewezen.
NIEUW STUK VAN JAN FABRICIUS.
Men deelt ons mede
Jan Fabricius, die zich sinds een jaar in En
geland gevestigd heeft, heeft zich daar toege
legd op het schrijven van stukken in het
Engelsch.
De vorige maand voltooide hij een stuk, dat
getiteld is: „A Knight passed hy", dat in het
Hollandscb ,.Efn rlddjv ging ,t j' zal hee
ten.
Wat de cijfers ons zeggen
Het aantal personen, die in het onderzoek
naar werkloosheid in Nederland betrokken zijn,
bedroeg op 1 Januari 1931 blijkens een overzicht
in de ter perse zijnde Mei-aflevering van het
Centraal Bureau voor de Statistiek rond
454600 (in hoofdzaak georganiseerde, tegen
werkloosheid verzekerde werknemers), tegen
402900 op 1 Januari 1930.
Het indexcijfer der werkloosheid (weerge
vende het percentage werkloosheidsdagen van
het aantal dagen dat gewerkt had kunnen wor
den indien geen werkloosheid ware voorge
komen) was over 1930 hooger dan over het
jaar 1929, n.l. 7.8 in 1930 en 6.2 in 1929.
De meeste beroepsgroepen geven voor 1930
min of meer belangrijk hoogere cijfers te zien.
Het totaal bedrag der uitkeeringen in 1930
bedroeg 11.597.713 en in 1929 8.055.473.
UIT DE KLEEDINGINDUSTRIE
Belangrijke beslissingen voor de thuiswerkers
„ARBEIDERS IN LOONDIENST"
De Centrale Raa-d van Beroep heeft een
tweetal voor de thuiswerkers in de kledingin
dustrie belangrijke beslissingen genomen, doo-r
de bekrachtiging van twee uitspraken van den
Raad van Beroep te Rotterdam, waarbij een
huisarbeider, die zich door twee hulpen laat
bijstaan, niettemin wordt beschouwd als in
loondienst te staan van zijn werkgever.
Als gevolg daarvan ligt het in het voorne
men van het bestuur der Rijksverzekerings
bank, om huisarbeiders, die onder dezelfde om
standigheden werken als de huisarbeider,
waarover de Centrale Raad een uitspraak
deed, niet meer als tot dusverre als zelfstan
dige ondernemers en werkgevers te beschou
wen. Daardoor worden deze thuiswerkers „ar
beiders in loondienst" in den zin der sociale
verzekeringswet-ten, en moet voor deze arbei
ders door de eigenlijke werkgevers, de kleeder
maker-patroons, premie betaald worden.
SOCIALE ONTWIKKELTNGSWEEK.
Supp-idsaq ui uadjawiapuo jej-8 «03
De door de Nederlandsche vereeniging van
Armenzorg en weldadigheid ingestelde sociale
ontwikkelingsweek zal dit jaar te Utrecht wor
den gehouden van 9 tot 12 Juni 1931. Een acht
tal onderwerpen komen in bespreking, terwijl
de middagen voor excursies zijn gereserveerd.
De leiding der vergadering is opgedragen aan
Prof. Mr. C. W de Vries, hoogleeraar aan de
Handelshoogeschool te Rotterdam
STAKING VOORKOMEN
Invoering van collectieve arbeidsovereenkomst
In een gecombineerde vergadering van bak-
kerspa-broons en gezellen is te Delft overeen
stemming bereikt inzake de invoering van een
collectieve arbeidsovereenkomst, waardoor een
staking dis Zondag zo-u ingaan, is voorkomen.
X 1000
DE ZUIDERZEEWERKEN.
De
r-uim
totale verkoopwaarde nam dus toe van
142 millioen in 1923 tot bijna 152
millioen in 1924. liep in 1925 terug tot ruim
138 millioen om daarna weer te stijgen tot
ruim 173 millioen in 1929 en even 183 mil
lioen in 1930.
Behalve een specificatie (in absolute cijfers)
van de hoeveelheid gebanderolleerde sigaren,
sigaretten en tabak naar de verschillende klein
handelsprijzen zijn over de jaren 1923 tot en
met 1930 ook enkele verhoudingscijfers opge
nomen.
Uit deze cijfers blijkt, dat In 1930 van de
totale gebanderolleerde hoeveelheid:
Sigaren 74 een waarde had van 0.05 t/m
0.10.
Sigaretten 95 een waarde had van 0.01
t/m 0.03.
Tabak 97 een waarde had van 1.60
t/m 3.
Hieronder volgen nog de verhoudingscijfers
voor dit jaar van de hoeveelheden der belang
rijkste soorten sigaren, sigaretten en tabak
Commissie van onderzoek gevraagd-
Door den heer Lingbeek is aan den Minister
van Waterstaat de volgende vraag gesteld:
Acht de minister het niet gewenscht, na de
verschijning in de jongste dagen van eenige
belangrijke artikelen in de bladen betreffende
de Zuiderzeewerken, dat, zoowel met het oog
op de verantwoordelijkheid der Regeering en
Volksvertegenwoordiging, als tot geruststelling
der natie worde overgegaan tot instelling
eener onpartijdige, deskundige commissie van
onderzoek, die hebben na te gaan of het wel
gewenscht is met de afsluiting van de Zuider
zee, door middel van den reeds voor een deel
tot stand gebrachten dijk. nu reeds ten einde
toe door te gaan?
Van 1927 tot 1930
tot de totale gebanderolleerde
hoeveelheden.
I.
11.
III.
IV.
V.
VI.
0.025
7
0.01
3
1.20
7
0.05
11
0.0125
21
1.60
7
0.06
22
0.015
30
2
27
.0.08
19
0.02
31
2.40
12
0.10
19
0.025.
8
MO
15
Ö-.' f r
0.03
8
3.—
10
I. Sigaren. Kleinhandelsprijs per stuk.
II. Sigaren. In van totale hoeveelk.
III. Sigaretten. Kleinhandelsprijs per stuk.
IV. Sigaretten. In van totale hoeveel-h.
V. Tabak. Kleinhandelsprijs per K.G.
VI. Tabak. In van totale hoeveelh.
LANDSTORMCORPS ZUID-HOLLAND
Opening van een eigen huis
Zaterdagmiddag is in het gebouw Bezuiden-
ho-ut 185 te 's-Gravenhage -de n-ieuwe huisves
ting -van het landstormcorps Zuid-Holland
West officieel In gebruik genomen. De lokalen
zijn smaakvol gemeubileerd en die geheele in
ventaris is bijeengebracht uit geschenken
van belangstellende firma's en particulieren.
De res.-kapitein C. Boiss-evain, voorzitter
der commissie van voorbereiding droeg in 'n
korte re-de dan inventaris over aam den res-
majoor Boots, commandant van het landstorm-
corps Zuid-Holland West.
De heer Boots dankte op zijn beurt de com
missie bestaande uit kap. Bossevain en de
luitenants Bordewijk en Me-nten, voor de re
sultaten van den belangrijken arbeid, dien zij
zich hadden getroost om dit gebouw op zoo
fraaie wijze geïnstalleerd te krijgen, zooals
reeds gezegd geheel uit vrijwillige bijdragen.
Voor het uit 5000 man bestaande corps zal dit
nieuwe huls een aansporing zijn tot blijvende
paraatheid en -trouw bezoek van de hier te
ho-udem bijeenkomsten.
Hierna werd het Wilhelmus gezongen.
De heer Duymaer van Twist constateerde
met groote voldoening, dat hij thans voor het
eerst een gebouw van een gewestelijk verband
modht op-enen. Spr. bracht gelukwenschen
over en uitte de beste verwachtingen voor de
toekomst.
Minister Deckers verheugd© zich in het bij
zonder over d-e onbaatzuchtige medewerking
van zoovelen, hetgeen getuigt van groote 'be
langstelling in het nationaal instituut, dat
de Bijzondere Vrijwillige Landstorm is.
Hierna werden verversclhingen aangeboden,
terwyi het gebouw werd bezichtigd.
BELANGSTELLING VOOR ONZEN
LANDBOUW
Te 's-Gravenhage vertoeft de heer Conrad G.
Selvig, lid van het Huis van Afgevaardigden
der Vereenigde Staten van Amerika. Zijn doel
is de vorkooporganisatie van den landbouw
en de verschillende landbouwmethoden hier te
lande te bestudeere-n.
DE ORGANISATIE DER SOCIALE GE
NEESKUNDE IN STAD EN LAND.
De algemeene Nederlandsche vereeniging
voor sociale geneeskunde houdt op 30 Mei a.s.
te Utrecht een algemeene vergadering, waarin
het actueele onderwerp der organisatie van de
sociale geneeskunde in stad en land besproken
zal worden.
In de te houden vergadering zullen worden
besproken het ziekenfondswezen en de sociale
geneeskunde, de verplichte arbeidersverzeke
ring,, de kruisvereenigingen en de sociale ge
neeskunde en rationalisatie bij de gezondheids-
zcxrg.
NA DE MERAPI-RAMP
Uit
Wij
Opbouw van verwoeste dessa's
Moentilan meldt men aan de Koerier:
hebben eens een kijkje genomen op de
plaatsen en haar omstreken, die het meest
van de jongste uitbarsting hebben geleden.
De eerste nieuwe woningen, welke men pas
seent, zien er keurig uit. Rond de huizen zijn
reeds vruchtboomen geplant en de terrasge-
wijs aangelegde erven zien er welverzorgd uit
De eerste woningen worden bewoond door
de overgebleven gezinnen van Kali Bening
Ngisor. Zooals men reeds weet is 2/3 deel van
deze dessa bij de ramp omgekomen.
Hoogerop komen wij aan de grens van de
dessa's Kali Bening en Gemer Sabrang. Wa-t
een drukte en bedrijvigheid heerscht hier nog!
In deze nieuw gebouwde woningen komen de
overgebleven gezinnen van Kembang Batoer
Ngisor en Gemer Sabrang.
Ook wordt er nog zeer hard gewerkt aan de
nieuwe dessa Ngepas boven Sroemboeng. De
benoodigde materialen worden van uit Tegal-
sarie per vrachtauto aangevoerd. In deze nieuwe
dessa komen de menschen uit Balong en
Klampean te wonen, omdat de vulkaandienst
die z6ne onbewoonbaar heeft verklaard.
Overal dezelfde groote bedrijvigheid om zoo
spoedig mogelijk met den opbouw gereed te
zijn, om daarna met het bewerken der bouw-
velden te kunnen beginnen.
NEDERLANDSCH BEZOEK TE PARIJS
Leden der Kamers van Koophandel op
Foire en Koloniale tentoonstelling
Onze correspondent te Parijs schrijft ons d.d.
23 Mei:
De reis, die een aantal leden van Nederland-
sche Kamers van Koophandel op uitnoodiging
van het bestuur der ."Parijsche jaarbeurs naar
de Fransche hoofdstad heeft ondernomen, is
lieden ochtend beëindigd, doch zeker niet in
het vergeetboek geschreven door de leden dier
Nederlandsche handelsdelegatie.
Hebben zij te Parijs een uiterst verzorgd
verblijf gevonden, het feit, dat de jaarbeurs
plaats heeft terwijl de Internationale Koloniale
tentoonstelling reeds haar poorten heeft kun
nen openen, heeft de excursie een bijzondere
belangrijkheid gegeven voor de Fransch-Hol-
landsche handelsbetrekkingen.
De Parijsche Jaarbeurs stond voorop in het
program, maar om de Hollandsche heeren in
staat te stellen nog voor het Pinksterfeest
weer in den huiselijkeu kring terug te keeren,
had men den bezoekrooster omgegooid en de
snelle opeenvolging die daarvan voor sommige
ontvangsten het gevol-g moest zijn, heeft geen
schade kunnen doen aan hun hartelijk karak
ter.
De heeren zijn dus eerst naar de Koloniale
tentoonstelling gegaan, waar het commissa
riaat-generaal hen met veel onderscheiding
heeft ontvangen en rondgeleid. Dat gebeurde
Donderdag en 't is een vermoeiende dag ge
worden, maar een waarbij de inspanning niet
onbeloond bleef. Bij bet officieele dejeuner in
het „Paleis der Informaties" heeft de heer
Olivier, een der commissarissen-generaal, de
bezoekers zeer vriendelijk toegesproken, waar.
voor d-e heer Schiirmann uit Rotterdam dankte.
De Nederlandsche Kamer van koophandel
alhier had des avonds beslag op de heeren
gelegd om hen aan een gastmaal, dat door
onzen gezant Jhr. Loudon werd gepresideerd,
te vereen'gen met een ongeveer even groot aan
tal Framsche autoriteit-en.
Aan den aanvang bracht Jhr. Loudon, onze
gezant èeq. dronk uit op het welzijn van het
Fransche staatshoofd, waarna de Marseillaise
werd gespeeld, terwijl de dronk door senator
Justin Godart uitgebracht op de vier leden van
het Koninklijk huis, werd beantwoord met het
Wilhelmus.
De dag aan de Parijsche Jaarbeurs besteed,
is niet minder overladen geweest dan de ten-
toonstellingsdag. De heeren hebben de Jaar
beurs gevonden in de expositiest.ad, die Parijs
aan de Porte de Versailles heeft laten aanleg
gen.
Onze landgenooten zijn daar ontvangen en
rondgeleid door het Jaarbeursbestuur en ze
hebben zich rekenschap kunnen geven van het
zeer eigenaardig karakter der Parijsche Foire,
die niet alleen een Jaarbeurs is voor de groot
industrie, doch ook voor de kleine onder
nemers en waarop niet alleen de Fransche in.
dustrie en handel in het algemeen: maar ook
vooral de typische Parijsche bedrijven, articles
de Paris en tal van in en om Parijs hun zetel
vindende bedrijven een tentoonstellingsgelegen-
heid vinden, niet alleen voor den handel, maar
ook voor den verbruiker ihteressant.
Na volbrachte dagtaak, die onderbroken werd
door een officieelen maaltijd door het Jaar
beursbestuur aangeboden, hebben die bezoekers
deelgenomen aan de groote receptie die de
Parijsche Chambre de Commerce aanbood aan
de vreemde handelsdelegaties, die op het
oogenblik te Parijs aanwezig zijn hetzij voor
de Jaarbeurs, hetzij voor de koloniale tentoon,
stelling.
De machtige kamer ontving haar gasten in
het prachtige paviljoen aan de Avenue de
Frie-dland.
Hun verblijf te Parijs heeft onzen landge
nooten veel gelegenheid gegeven betrekkingen
aan te knoopen en uit te breiden met de voor
naamste vertegenwoordigende persoonlijkheden
op handelsgebied.
EEN BLOEIEND KATHOLIEK LEVEN
St. Bavo bevat een statistiek van het Bis
dom Haarlem van 19271930.
Uit deze statistiek blijkt, dat in het vorige
jaar 23 priesters de H.H. Wijdingen ontvin
gen; in het jaar 1929 was dat aantal 2S en
in de beide voorafgaande jaren resp. 21 en 22.
In bediening waren in 1930 totaal (Saecu
lieren en Regulieren) 9S0 priesters, een getal,
dat vanaf 1927 een stijgenden climax vertoont.
Dezelfde stijgende lijn is waar te nemen bij
het aantal parochies. W^s in 1927 liet aantal
parochies 286, in 1930 was het aantal geste
gen tot 300. In verband hiermee groeide hel
aantal katholieken van 812.771 in 1927 tot
888.123 in 1930.
In liet afgeloopen jaar was het aantal
paschanten 556.659 het aantal 1ste H. Com
muniën 20.108. Belde getallen toonen een stij
ging in vergelijking met 1929 en vorige jaren.
In 1930 werden 22.811 doopsels toegedjend, het
aantal H. Communiën was 25.491.245. terwijl
het aantal huwelijken per jaar is_5.000. Het
aantal sterfgevallen in 1930- was 6.972
Het aantal bekeerlingen bedroeg in 1930:
onder de 7 jaar 382; boven de 7 jaar 1.318. In
het ledental der godsdienstige vereenigingen is
een gelukkige stijging te constateeren. In 1930
had de Eucharistische Bond 50.608 leden, de
Maria-Congregaties 60.106 leden (vanaf 1929
een stijging van 22.000 leden).
De H. Familie had in 1930 27856 leden, de
Orde van de H. Franciscus 20.032 en de Orde
van den H. Dominicus 634 leden.
Aan een inleidend artikel, welke aan de sta
tistiek voorafgaat ontleenen we het vol
gende:
„Wat in deze statistiek Ihet meeste spreekt
is "de groote vooruitgang van het aantal leden
der godsdienstige vereenigingen, vooral wat
betreft de jongens en meisjes.
De voorschriften van den Bisschop aangaan
de de organisatie der jeugd, met den absoluten
eisch, dat alle jeugdige personen beneden de
17 jaar verplicht zijn tot het lidmaatschap
eener Congregatie, is hier vanzelfsprekend
niet vreemd aan.
Als monseigneur hiermee bereikt, wat 't doel
Is, de godsdienstige versteviging der jeugd, dan
is de toekomst aan de kerk van Christus. Het
is te wenschen, dat ook alle ouders en verzor
gers van de jeugd dit juiste inzicht hebben.
Was verleden jaar bij de Maria-Congrega-
ties een vooruitgang te constateeren van 6000
leden, thans kunnen we spreken van een stij
gen met 22.000 leden, voorwaar een beteekenis-
vol cijfer.
Moesten we verleden jaar wijzen op een ach
teruitgang van het aantal le H. Communies
en een geringe vermeerdering van het aantal
Doopsels, thans in 1930 hebben die cijfers zich
hersteld en wel zoo, dat het waarschijnlijk is,
dat de cijfeTS van 1929 op een vroeger tijd
stip zijn gegeven dan in 1930. Dus kan van
achteruitgang niet worden gesproken; maar
toch blijft het aantal Doopsels, en le H. Com
munies wijzen op een zwak punt in het leven
onzer katholieken. We willen hopen, dat de
Encvcliek van onzen Paus, Pius XI. ovei het
Huwelijk er het hare toe bijdrage om de zon
dige fouten te herstellen en in de toekomst liet
huwelijksleven te verbeteren onder onze ka
tholieken ran stad en land."
Z. H. E. Mgr. J. H. G. JANSEN
Uit Rome teruggekeerd
Zaterdagavond om 20.47 is Z. H. E. Mgr. J.
H. G. Jansen, die 8 dezer als deelnemer aan de
Reimm Novarum-herdenking naar de Eeuwige
Stad was getrokken, wederom in zijn residen-
tien aangekomen.
R. K. ONDERWIJZERSDAG
De afdeelingen Rotterdam, Schiedam, Gouda
en Dordrecht van de St. Augustinusvereem-
ging van R.-K. onderwijzers in het bisdom
Haarlem zullen Donderdag 4 Juni een R-- x.
Onderwijzersdag te Rotterdam organisee en.
Als sprekers zullen optreden de ZeerEerw. Pa
ter Borromaeus de Greeve O- F- M. en de beer
H. G. de Boer, voorzitter van de St. Augustinus-
vereeniging.
De film verboden
De Centrale Commissie voor de Filmkeuring
heeft de film „Met gesloten Deuren" voor Ne
derland verbod-en. De film is in Nederland ge
ïmporteerd door de Atlasfilmmaatschappij te
Amsterdam. Zij heeft in Duitschland zonder
coupures gedraaid, terwijl ze ook in andere
landen van Europa is ver-toond. De directie
van de Atlasfilmmaatschappij zal in beroep
gaan.
DON BOSCO-WERK IN NEDERLAND-
Men verzoekt ons opname o.m. ran het
volgende:
Het streven van den Zaligen Joannes Bosco
was vooral de redding der hedendaagsche
jeugd. Het is ook het streven zijner volgelin
gen: de Sadesianen. Zijn devies was„Da mihi
animas, caetera telle"'. Geef mij zieden en be
houd het overige.
Ofschoon het geheele werk van Don Bos
co één reusachtig opvoedingswerk is, ontmoe
ten wij ook de Salesianen reeds tijdens het
aardsohe leven van den Zalige in verschil
lende Missies, parochieele zielzorg, enz.
Was er in Nederland een mooier arbeidsveld
voor den „Apostel van Onzen Tijd denkbaar
dan de Mijnstreek?
Sinds eenige jaren verheugt zich 't eenige
en eerste Werk van Don Bosco op Nederland-
schen bodem in de algemeene sympathie van
Neerlan-d's Katholieken. Het is gevestigd te
LauradorpWaubaoh (Limburg) en pater van
den Bosch is er Rector.
Het zielental beloopt nu reeds 3000 en zal
het volgend jaar, als de laat-ste serie hui-zen is
afgebouwd stijgen tot over de 50-00.
De ruime bovenzaal van het patronaatsge-
bouw wordt gebrui-kt als noodkerk, doch is
reeds vee-1 te klein voor het aantal inwoneTS.
Een nieuwe kerk is dringend noodig.
Het zal de eerste kerk zijn in het bisdom
Roermond die aan de H. Theresia van Li-
sieux zal worden toegewijd. Ofschoon het gi
ronummer van den Teetor 149356 is, is het niet
de bedoeling een algemeene geldinzameling te
prediken.
Laten evenwel de „Medewerkers'' door ge
heel Nederland verspreid in hun omgeving
propaganda maken zoowel voor hunne Inter
nationale Unie ais voor steun aan het Neder
landsche Werk te Lauradorp, met de wapen
spreuk van onze jeugd over te nemen vóór
onze jeugd: gebed en offer!
Inlichtingen om-tren-t het Werk ra-n Don
Bosco, de Salesianen, de Internationale Unie
van Mederwerkers met hare zeer groote voor-
deelen en aanbevelingen Paus Pius XI is er
zelf lid van! het opvo. .ingssysteem, en an
dere stichtingen van den Zalige geeft gaarne
de Rector te Lau-radorp en het Secretariaat
„Don Bo-soo" te Made.
Eventueele giften uitsluitend te zenden naar
Lauradorp.
Hr. Ms. HEEMSKERCK.
Hr. Ms. van Heemskerck is Vrijdag 22 Mei
te Willemsoord teruggekeerd.