algemeen overzicht.
UITDAGENDE HOUDING
VAN HET FASCISME
PUROL er op!
I
Eucharistisch congres
opgeschort
Geen spoor van berouw
MAANDAG 1 JUNI 1931
De kwestie-C at aionis
Waar is de vader?
Fxterritorizal gebied door !talfaanrche m l Ia s en betreden
ANTI-KATHOLIEKE HETZE
ALLE KRINGEN DER KATH.
ACTIE GESLOTEN.
BEEEDIGDE VERKLARING OVER
MGR. PIZZARDO'S REDE
VOERINGEN.
DE „OSSERVATORE" NIET
VERSCHENEN.
ITALIË DOET NIETS TEGEN DE
ANTI-KATH. CAMPAGNE.
DE SPAANSCHE
WOELINGEN.
Ia het najaar weer naar de
stratosfeer
EEN GESCHENK DES PAUSEN.
Voor de nieuwe kathedraal
te Liverpool.
NOODV/EER BOVEN KASSEL EN
HANNOVER.
DE MOORDENAAR VAN PEIILIPPE
DAUDET.
DUITSCH PROTEST TE PARIJS.
XERK EN STAAT.
Met verzacht en geneest.
Bolschewistisclie hulp aan de
communistische beweging.
De vlucht van het kapitaal.
Campagne voor Lerroux.
DE BLOEDDAAD TE KNUROW.
AMERIKA EN DE SCHULDEN.
„Verdere discussies erger dan
nutteloos".
ADVERTEEREN DOOR BELGISCHE
SPOORWEGEN.
y
Fascisme tegen Vaticaan
Velen bebbem heit Fascisme geloofd en
a opp«teliike vader en leader,
geprezen, toen zijn geesieuj* ,i
Mussolini, met Z. H. den Paus een verdra,
afsloot, dat de Romeinsche kwestie uit de
wereld hielp. Het verdrag van Lateranen gat
aan het Vaticaan wel met volledig terug wat in
de 19e eeuw onrechtmatig werd ontnomen, maar
w vader kooi er genoegen mee nerriun en
Sn paifons «tocht. het zwijgen.
Het fascisme voer er wel bjj en werd mach
tiger dan o01"- D°,ch sterke baena-t die
de weelde dragen. De macht is tot een wellust
geworden en dreigt den leiders naar het hoofd
te stijgen. De spanning tusschen den H. Stoel
on het Fascisme is onverwacht niltgegroaid tot
een zeer ernstig conflict, gelijk onze lesers op
een andere plaats in dit blad lezern kunnen.
Voor de volgelingen van Mussolini is zelfs heit
verdrag van Laitieranen niet meer heilig en hun
politie heeft ongerechtigd Vaticaiansch gebied
betreden, om huiszoeking te doen in het Hoofd
bureau van de Katholieke actie.
Lang is er op liet Vaticaan over den toe
stand beraadslaagd en in een officinale nota
stelt de H. Stoei wegens het steeds heftiger en
kwaadaardiger optreden tegen de Katholieke
acifcie deze onder de persoonlijke en onmiddel
lijke bescherming der bisschoppen in Italië en
te Rome zelf onder de hoede van den kardinaal-
vicaris.
Het eigenaardige in heel de situatie ls- het
absolute stilzwijgen van Mussolini zeil. Geen
woord nog hebben wij van hem vernomen, geen
daad gezien. Is zijn macht niet meer zoo abso
luut en vreest hij voor d® gevolgen, wanneer
hij zich onmiddellijk mat den loop van zaken
gaat bemoeien? Of wil hij juist door dit stil
zwijgen een achterdeurtje openhouden, om
eventueel nog voordeelig te kunnen retireeren,
wanneer het fascisme den strijd mocht dreigen
te verliezen? Of.... wil hij cf.-st den kat eens
uit den boom kijken, m.a..w. wil hij eerst zeker
heid dalt het Italiaansche volk meer aan zijn
politieke oriëntatie dan aan zijn aloud geloof
hecht? Het zijn slechts veronderstellingen, maar
vreemd is 't in ieder geval dat de Duce, die
zich anders zoo gaarne hooren laat, in alle
talen zwijgt.
Grootier heerscher dan hij zijn in den strijd
tegen de Pausen gevallen - en Mussolini zal
moeten oppassen, dat ook hij niet hetzelfde lot
deelt t
De tweede Ronde-tafel-conferentie
4
Twee jaar is het heden geleden, dat in Enge
land de algemeene verkiezingen aan de labour-
partij zooal niet de meerderheid, dan toch de
sterkste minderheid schonken, en de tweede
regeering Mac Donald daardoor aan het bewind
kon komen.
Voor de „Daily Herald'1- is deze jaardag na
tuurlijk een motief om de positie van het la-
bourkabinet even te releveeren. Met een korte
historische herinnering aan de minderheids-
regeering-Salisbury van 18S6, welke een tijd
perk van bijna twintig jaar ongebroken tory-
beerseliappij inluidde, spreekt het blad de hoop
en de verwachting uit, dat ook hot arbeiders
bewind een periode van langdurig bestuur be
schoren zat zijn. En het voegt er, zeer karakte
ristiek, aan toe: ,,De tories meenden, dat de
verkiezingen van Mei 1929 slechts de aanvang
waren van een voorbijgaande episode. Zij heb
ben zich vergist. Zij waren het begin van een
nieuw tijdperk, een tijdperk, waarin de sociale,
politieke en economische structuur van het
land door constitutioneele methoden aanmerke
lijke wijzigingen ka.n ondergaan."
Het valt inderdaad niet te loochenen, dat de
laatste twee jaren voor Engeland van het hoog
ste gewicht zijn geweest. En a.l is dit veel, veel
meer aan de tijdsomstandigheden dan aan de
aanwezigheid der labourmanniem op de minis
terzetels toe te schrijven, in enkele punten heb
ben de labours toch niedegehoipen om een
krachtigen stoot in de nieuwe richting te
geven. Waarbij geheel aan de toekomst zal
moeten worden overgelaten, in hoeverre die
nieuwe orienteering het heil der betrokken vol
ken en der geheele menschheid zal dienen. Mid
den in de verwarring en de barning der gewel
dige gebeurtenissen is het vermetel daarover
reeds een eindoordeel te vellen.
Geldt dit voor de geheele ontwikkeling
van den modernen tijd, speciaal past dit toch
op de evolutie van het koloniale vraagstuk, de
verhouding in het bijzonder tusschen Engeland
en Britsch-Indië. Ook hier gaat de stuwing meer
uit van Bombay dan van Londen gelijk ook de
eindbeslissing in dit vraagstuk niet in Enge
land, maar in Britsch-Indië za.l vallen. Ander
zijds echter valt niet te loochenen, dat de la
bours een buitengewoon willig oor aan de
eischen der Britsch-Indiërs hebben geleend en
door hun doctrinaire opvattingen een bewe
ging, welke toch reeds over een geweldige
innerlijke kracht beschikt, gestimuleerd en ver
sneld hebben. Tot heil van Britsch-Indië en
Engeland? Er zijn redenen om het te betwijfe
len, maar, we zeiden het reeds, de geschiedenis
zal oordeelen.
Deze gedachten dringen zich op, nu eindelijk
schijnt vast te staan, dat de tweede-ronde-tafel
conferentie in September van dit jaar te Londen
zal bijeenkomen.
Gisteren toch heeft het ministerie van Indië
vekend gemaakt, dat de Britsche regeering en
de regeering in Indië overleg hebben gepleegd
over den datum, waarop bedoelde conferentie
haar werkzaamheden zo-u kunnen hervatten.
Men stond n.l. voor de keuze, dat de commissie
voor de federale structuur tegen het einde der
maand Juni in Engeland zou worden bijeenge
roepen, dan wel dat de hervatting der werk
zaamheden uitgesteld zou worden tot de maand
September, in welk laatste geval evenwel be
paalde werkzaamheden, zoowel in Indië als in
Londen in versneld tempo zouden mosten plaats
hebben.
De Engelsche regeering schijnt meer voor
de eerste oplossing gevoeld te hebben, maar uit
de in Indië ingewonnen inlichtingen bleek, dat
dit alternatief voor verscheidene leden der com
missie zeer bezwaarlijk zou zijn. Daarom bleef
alleen de tweede weg over, maar de constitu
tioneele kwestie is van zooveel belang voor
Indië, dat de hervatting der ronde-tafelconfe
rentie niet langer dan tot begin September kan
worden uitgesteld.
De Engelsche regeering heeft daarom beslo
ten de federale structuurcommissie uit te noo-
digen uiterlijk 5 September in Londen bijeen
te komen, en zoo spoedig mogelijk daarna den
grooten arbeid te hervatten. Is intusschen in
Indië over de regeling van verschillende aan
hangige kwesties overeenstemming bereikt, dan
gal de taak der oommissie daardoor aan
merkelijk vergemakkelijkt worden. Zoo
niet, dan zal overwogen moeten worden om
de minderhedencommissie parallel de werk
zaamheden te doen voortzetten.
Uit de wijze, waarop deze mededeeling der
Engelsche regeering is opgesteld, blijkt wel,
dat zelfs voor de bijeenkomst der conferentie
nog tailooze moeilijkheden moeten overwonnen
worden. En daarvan is ongetwijfeld de samen
stelling der federale structuurcommissie, waar.
in de Indische nationalistische partij, die van
de eerste conferentie buitengesloten was, geen
vertegenwoordiging heeft, van de kleinste. Dit
vraagstuk wordt op het oogenbiik ernstig onder,
zocht en volgens berichten uit Simla wordt het
in politieke kringen aldaar waarschijnlijk ge
acht, dat de bedoelde commissie met acht nieu
we leden zal worden uitgebreid tot wie dan
natuurlijk ook Gandhi en Pandit Malaviya zul
len behooren.
De conservatieven blijven volhouden, dat de
Irwin-Gandhi-oveireenkomst door de Indiërs ge
schonden is, wijl dezen den boycot handhaven,
en zij maken van het herstel van deze reehts-
schending hun deelneming aan de tweede
conferentie afhankelijk. Vooral de Churchill-
groep blijft star op dit standpunt dat door het
mislukken der jongste Indische leening, waar
op slechts voor 3S procent ingeteekend werd
nog versterkt is, staan.
Maar de hoofdmoeilijkheid blijft het gewel
dig conflict tusschen Hindoes en mohamme
danen, waarvoor nog steeds geen oplossing ge
vonden is. Ook in Indië is het minderheden-
vraag een bedreiging van immense beteekenis.
In een verklaring aan een correspondent van
het Madrileensche blad „El Sol" heeft kolo
nel Macia, president van de generaliteit van
Catalonië, den sluier, die over de wederzijd-
sche betrekkingen tusschen de centrale regee
ring en Catalonië hing, opgelicht.
Wij nemen een afwachtende houding aan,
zsicle kolonel Macid, maar zijn tevens vol ver
trouwen op de toekomst. Wij zijn thans bezig,
het statuut voor Catalonië op te stellen, dat
de regeering van Madrid, zooals zij ons plech
tig beloofd heeft, verplicht is, aan de consti-
tueerende cortes voor te leggen en te verdedi
gen.
Indien de cortes een beslissing zouden
nemen, die in overeenstemming is met onze
gevoelens en wenschen, dan zal Catalonië
haar daarvoor dankbaar zijn.
Mocht deze beslissing echter niet in over
eenstemming zijn met onze vrijheidsidealen,
of zonden de cortes zich uitspreken voor één
groote republiek, dan verzeker ik u, dat het
Catalaansche separatisme sterker dan ooit zal
oplaaien en dat een ware geestesoorlog tus
schen Catalonië en Spanje zal ontketend wor-
dep.
Catalonië immers zou in dat geval wanhopig
worden.
Overtuigd, dat wij nooit tot een overeen
stemming zijn gekomen niet het monarchis
tisch regime, stellen wij thans onze laatste
hoop op de republiek. Catalonië wil zijn mede
werking verleenen aan een federalistische
republiek, waarin het Spanje met oprecht
enthousiasme zal steunen.
Kolonel Macid sprak vervolgens over het
Catalaansche leger, dat, zooals hij zeide, ge
heel uit vrijwilligers zal moeten bestaan, geen
enkelen Cataloniër mag de verplichting wor
den opgelegd, cm tegen een ander land te
strijden.
Hij besloot zijn verklaring met de volgende
woorden: „Ik heb openhartig gesproken. Ik
heb nooit vleiende woorden kunnen spreken,
hetgeen in dit geval hetzelfde zijn zou als
Spanje bedriegen".
Dazo qpenhartige verklaring Aran den pre
sident der generaliteit is van groote betee
kenis, daar zij een démenti is van het gerucht,
volgens hetwelk kolonel Macïd een gedeelte
van de Catalaansche eischen zou laten vallen.
Kolonel Macid vernietigt door deze verkla
ring met 6ên slag de illusies van Castilië, dat
nog steeds hoopte, dat de eischen van Catalo
nië, als ze door de cortes zouden worden ver
worpen, voor goed van de haan zouden zijn.
Men zal echter nog moeten afwachten, of
de kolonel voet bij stuk zal houden.
In ieder geval heeft hij het geheele Cata
laansche volk achter zichs daar zijn persoon
in Catalonië zeer bemind is.
Merkwaardig is, dat de juiste termen van
het pact van San Sebastian, dat verleden
zomer tusschen de rspublikelnsche samen
zweerders en de Catalaansche vertegenwoor
digers gesleten werd, en waarhij zij zich ver
plicht hebben, elkaar wederzijds te steunen,
nooit gepubliceerd zijn.
Het is daarom niet mogelijk, te zeggen, of
in dit verdrag ook de bepaling vervat is, dat
Catalonië eventueel de beslissing der consti-
tueerende cortes moet aanvaarden.
GEHEIMZINNIGE AFFAIRE TE LONDEN.
Reuter seint uit Londen, dat de politie in
den tuin eener villa in een Zuid-Oostelijke
voorstad van Londen de lijken van twee vrou
wen, moeder en dochter heeft begraven ge
vonden.
De politie tracht thans den vader van het
gezin op te sporen, die sinds geruimen tijd
verdwenen is.
HET NOODWEER BOVEN ZUID WALF.S.
Het noodweer boven Zuid-Wal es en het he
vige onweer, dat ermee gepaard ging, heeft
drie menschenlevens geeischt.
Drie militaire legerkampen werden geheel
vernield.
Acht rivieren traden buiten haar oevers,
zoodat het land over een groote oppervlakte
onder water staat en honderden mensehen dak
loos zijn.
Tientallen huizen zijn door het inslaan van
den bliksem beschadigd.
Te Biaenavon stroomde het water met zoo
veel kracht door een straat, dat een man, die
getracht had erdoor te waden, werd meege
sleurd. Zijn lijk werd eenige honderden meters
verder gevonden.
GEEN BESCHERMING MEER VÜÜR
GEESTELIJKEN?
GEEN VERLOVING
Onze Brusselsehe correspondent ssint:
-j L--.:e:zsrin Sita op het
kaz.ee! Steenockërzeël goeft men een beslist
dementi van het bericht van het Hongaarsche
blad „Pesti Hirlap", volgens hetwelk prins
Otto von Habsburg verloofd zou zijn met
prinses Maria van Italië, de jongste dochter
van Victor Emmanuel.
HET ITALIAANSCHE DEFICIT
In de Italiaansche kamer heeft de minister
van financiën medegedeeld, dat het financieel
tekort einde April nog 1289 millioen bedroeg,
hetgeen er op wees, dat de toestand in Maart
en April verbeterde en een verdere verbetering
de twee volgende maanden doet verwachten,
zoodat weldra het delict nog slechts 900 millioen
a 1 milliard zal bedragen.
De verkaringen van den minister werden met
gejuich ontvangen.
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren
Naar ver.uidt zal de Italiaansche regeering
alle Katholieke kringen, vooral die der Katho
lieke actie, opheffen.
Heden werd de zetel der Katholieke actie in
het exterritoriale Palazzo di Sant' Apollinare
door Italiaansche militairen onderzocht en ver
zegeld. Twee uren lang mocht niemand het
gebouw binnentreden.
VATICAANSOHE STAD, 30 Mei. (B. T. A.)
Naar gemeld wordt, werden alle klingen der
Katholieke actie door de politie onderzocht en
gesloten.
Da zending van den pau&elijken legaat naar
Padua is ingetrokken en hot Eucharistisch
congres te P.ome is eveneens opgeschort.
Da H. Vader verzamelde heden namiddag
rondom zich alle leiders der Katholieke actie
en den pauselijken nuntius bij de Vaticaansche
regeering.
De „Lavoro fascista" ontkent, dat het Vati
caan de leiders der Katholieke actie des
avoueert.
Men meldt ons uit Rome
De ,,Osservatore" van 29 Mei j.l. Seeft een
uitvoerig verslag van de beide toespraken, die
mgr. Pizzardo, de algemeene geestelijke advi
seur der Katholieke actie, op de vergaderingen
van 16 en 17 Mei j.l. heeft gehouden, en teekent
daarbij aan, dat mgr. Pizzardo formeel uitsluit,
over „dictaturen" gesproken te hebben, of
woorden te hebben gebruikt, dia daarop zin
speelden.
Eveneens sluit hij beslist uit, gezegd te
hebben, dat de Katholieke actie in staat moet
zijn ,,zich van de macht meester te maken".
Aan het slot van dit verslag deelt het blad
mede, dat het mgr. Ferdinando Bernardi, bis.
schop van Andi'ia, die zich nog te Rome be
vindt bij de paters Fassionisten van San Gio
vanni e Paolo en die met H.H.E.E. de aarts
bisschoppen en bisschoppen van Bari, Taranto,
Cagliari, Ruvo en Bitonto, Melfi en Rapolla,
die thans echter niet meer te Rome zijn, de
vergaderingen tot het einde toe heeft bijge
woond, verzocht heeft, voor God en in tegen
woordigheid vaii getuigen uitdrukkelijk te
willen verklaren, of het voorgaande verslag
aan de waarheid beantwoordt.
Mgr. Bernardi heeft daarop formeel en voor
God verklaard, dat dit alles aan de waarheid
beantwoordt en heeft ook een desbetreffende
schriftelijke verklaring afgegeven.
Men seint ons uit Rome d.d. Zatercllag:
De ,,Osservatore Romano" is tot nu toe (over
negenen 's avonds) nog niet verschenen.
Men meldt ons uit Rome d.d. 28 dezer:
Nog steeds worden de gebouwen der Ka
tholieke actie en verschillende andere Katho
lieke instituten door „carabinieri" bewaakt.
Deze bewaking echter is slechts schijn, daar
het aan de fascistische militie van hooger
hand verboden is, ten gunste van de Katholie
ke studenten in te grijpen, ook al worden
dezen aangevallen of bedreigd.
Gisterenmiddag werd ook een geestelijke,
die zich juist naar het „palazzo Pio VI", den
hoofdzetel der Katholieke actie, begaf, door
fascisten aangevallen, zonder dat de „carabi
nieri" ingrepen.
Een aantal studenten uit de verschillende
internationale studiecolleges, die op weg
waren naar de pauselijke universiteit der
Apollinare en dit treurig schouwspel van verre
zagen, gaven hierover luide, ieder in hun
eigen moedertaal, hun verontwaardiging te
kennen.
Steeds meer en meer blijkt, dat deze anti-
Katholieke „Hetze" niet alleen van hooger
hand wordt toegelaten, maar ook wordt aan
gewakkerd. Mussolini's macht in Italië is
immers zoo groot, dat een wenk van hem vol
doende ware, om aan deze treurige voorvallen
een einde ts maken.
Intusschen zet ook de „Lavoro fascista" zijn
campagne tegen het Vaticaan, de Italiaansche
geestelijken en Katholieken in het algemeen
voort.
Naar het voorbeeld van den „Osservatore"
publiceert het fascistische orgaan op zijn
beurt een kroniek van de „anti-fascistische
campagne" der Katholieke actie. Allereerst
verwijt de „Lavoro" het Vaticaan, dat het zich,
door de Katholieke actie te steunen en te be
vorderen, zeer ondankbaar toont tegenover
het fascisme, waaraan de Vaticaansche Stad
haar soevereiniteit te danken heeft.
Katholiek zijn, zoo heet het in een hoofd
artikel, wil niet zeggen: aan de Katholieke
actie toestemming geven, om anti-fascistische
organisaties op te richten.
De vijanden van het fascisme, zoo schrijft de
„La.voro", worden allen op dezelfde manier
behandeld, wie zij verder ook zijn mogen.
Om de anti-fascistische bedoelingen van een
groot gedeelte der Italiaansche geestelijkheid
te „bewijzen", vermeldt dan het blad, dat
Duitsch-sprekende geestelijken in Alto Adige,
in Triest en in het Karstgebied het durven
wagen, bij hun parochianen de liefde voor
hun moedertaal aan te kweeken en hun afra
den, zich op te geven als lid der fascistische
organisaties.
Verder geeft de „Lavoro", om zijn bewerin
gen te staven, een uitvoerig relaas van een
optocht van Katholieke jsugdvereenigingen te
Florence, die alleen pauselijke vlaggen met zich
meedroegen, ja zelfs blouses droegen van de
pauselijke kleuren.
De pauselijke vlag, zoo gaat het blad voort,
is de., vlag van een vreemden souverein en
mag in Italië alleen dan gebruikt worden, als
tegelijk de Italiaansche driekleur wordt ge
toond.
Ook verwijt het fascistisch orgaan den Ka
tholieken jeugdvereenigingen in Florence,
dat zij bij patriotistische feesten herhaaldelijk
ontbreken, maar aan Katholieke demonstraties
en feestelijkheden steeds in grooten getale
deelnemen.
Wij zullen met onze tegenstanders, zoo be
sluit het blad zijn kroniok, tot het uiterste
strijden, ook wanneer deze tegenstander zetelt
in het Vaticaan.
EEN NIEUW GROOT PLAN VAN
PROF. PICCARD?
INNSBRUCK, 30 Mei. (V. D.) Een vertegen
woordiger van de „Innsbrucker Nachriohten"
had nogmaals een onderhoud met prof. Piccard.
Deze deelde mede, dat hij tot 16.000 M. ge
stegen wa.s, omdat een grootere hoogte voor zijn
waarnemingen niet noodig was. Hij had echter
kunnen stijgen tot IS.000 M. als hij zulks gewild
had.
Misschien da.t hij dit zou doen bij een nieuwe
vlucht, die hij hoopte te maken, wanneer kon
hij nog niet zeggen, doch waarschijnlijk in het
najaar.
De luchtgesteldheid zou dan eveneens zeer
geschikt voor waarnemingen zijn.
Naar de „Daily Express" meldt, heeft de
aartsbisschop van Liverpool, mgr. Downey, die
dezer dagen van een bezoek aan het Vaticaan
in Engeland is teruggekeerd, hij zijn aankomst
in Londen medegedeeld, dat de H. Vader hem
'n halsketen heeft geschonken van amathysten,
diamanten en andere edelsteenen van groote
waarde.
Dit halssnoer is bestemd voor de Madonna
in de nieuwe kathedraal van Liverpool.
In een gouden schakel zijn de volgende woor
den gegrift: „Reginae Maris Liverpolitanae".
KASSEL, 30 Mei (H.N.) Boven het gebied
van Kassei tot Hannover hebben van middag
hevige onweders gewoed, die van op een wolk
breuk gelijkende regens vergezeld gingen.
Vele straten kwamen geheel blank te staan
on de brandweer moest in talrijke gevallen
hulp verleenen om onder geloopen kelders leeg
te pompen.
Op de velden is ontzaglijke schade aange
richt. Vele telefoon- en telegraaflijnen zijn ge
stoord. Ook vele spoordijken bekwamen scha
de, zoodat terstond hulpcolonnes moesten
worden uitgezonden om de aangericht schade
te herstellen.
PARIJS, 30 Mei. (B.T.A.) De „Matin" meldt:
Een gedetineerde van de gevangenis van Agen,
zekere Achouard, heeft verklaard lid te zijn
van de internationale anarchistenbende, en
destijds te zijn aangewezen, om den kleinen
Philippe Daudet, den zoon van den Franschen
royalisten-leider te vermoorden in den beruch.
ten kelder van den boekwinkel van Flaoutter.
Hij bekende verder, dat hij den jongen in den
kelder had gelokt.
BERLIJN. 29 Mei (W. B.). Van bevoegde
zijde wordt het bericht over het vliegen van
Fransche militaire machines hoven Kehl be
vestigd.
Den Duitschen gezant te Parijs is opdracht
gegeven, tegen deze grensschending bij de
Fransche regeering krachtig te protesteeren.
Bü stukloopen van huid en voeten,
doorzitten, zonnebrand en smetten; maar
vooral ook bü brand- en snijwonden,
ontvellingen en allerlei huidverwondingen
Reel 3835 DGVS 9
MADRID, 30 Mei (W. B.) De pauselijke
nuntius heeft gisteren aan den minister pre
sident een nota overhandigd inzake de jongste
verordeningen over de vrijheid van godsdienst
en de kwestie der bescherming van de kerke
lijke bezittingen.
Anderszijds wordt nit Madrid gemeld, dat
Alcaia Zamora, de president der voorloopige re
geering, een redacteur van het sovjet-orgaan
de „Prawda", Michael Koltsow, heeft ontvan-
gen.
Het gesprek zou geloopen hebben over den
tegenwoordigen toestand in Spanje en de orga
nisatie der verschillende partijen.
De Londensche „Daily Herald" verneemt uit
Madrid, dat Spanje sedert het uitbreken van de
revolutie door communisten belangrijke bank
rekeningen geopend zijn, waarop door de Rus
sische liandelsvertegenwoordiging voortdurend
groote bedragen zijn gestort. Tijdens de revo
lutie zijn door de bolschewisten ongeveer 2
millioen ter bevordering van de communistische
beweging en haar doel uitgegeven.
Uit Hendaye, aan de Spaansch-Fransche
grens, wordt gemeld, dat de Spaansche douane
ambtenaren zeer strenge maatregelen hebben
genomen, om uitvoer van waardezaken en
bankpapier uit Spanje zoo veel mogelijk te be
loten.
Reizigers naar Frankrijk worden aan den
lijve gevisiteerd en koffers uiterst nauwkeu
rig onderzocht.
Nadat men met eenige automobilisten ver
schillende smokkel-ervaringen had opgedaan,
worden thans de auto's van personen, die on
der verdenking staan, uiterst nauwkeurig on
derzocht.
De motorkap wordt van den wagen afgehaald
en zelfs werden van eenige auto's de banden
gelicht en de koplampen verwijderd.
Naar uit Madrid wordt gemeld, is in de af-
geloopen weken een bedrag van 16.686.000 pond
sterling van de banken gehaald.
PARIJS, 30 Mei (H. N.). Volgens een bericht
uit Madrid zullen de politietroepen in Spaansch
Marokko versterkt worden. Deze maatregel
heeft ten doel, zoowel opstanden van de zijde
der opstandelingen als van die der communis
ten, welke beraamd zijn, te verhinderen. Uit
verschillende steden komen berichten van sta
kingen, die het karakter van een strijd tus
schen de communistische en socialistische vak
verenigingen schijnen te hebben.
MADRID, 30 Mei. (N. T. A.) Een mededeeling
van het ministerie van binnenlandsche zaken
bevestigt, dat de regeering de volgende week
een decreet zal publiceeren over het bijeenroe
pen van de wetgevende cortes.
Naar verder gemeld wordt, zal de tegenwoor
dige president der voorloopige regeering niet
aan den verkiezingsstrijd deelnemen, ook niet
als candidaat van de rechts-liberale partij.
PARIJS, 30 Mei. (N. T. A.) De Madrileensche
correspondent van de „Matin" meldt, dat, vol
gens een mededeeling in het blad „El Pueblo",
er een coalitie tusschen eenige partijen tot
stand is gekomen om een regeeringscrisis te
weeg te brengen, teneinde den tegenwoordigen
minister van bultenlandsche zaken, Lerroux,
president der voorloopige regeering te maken.
De correspondent meldt verder, dat er een
sterke beweging gaande is voor het aftreden
van Alcaia Zamora en Maura, den minister
van binnenlandsche zaken.
Zelfs de „man in the street" is zeer ontevre
den over het optreden van de huidige regeering,
die geen maatregelen neemt om de daling van
de peseta en de kapitaalviucht tegen te gaan.
Terwijl er een sociale anarchie dreigt uit te
breken, aldus denken velen in Spanje, blijft de
regeering werkloos en neemt geen bijzondere
maatregelen.
Geen Sacramentsprocessie te Barcelona.
Namens den bisschop van Barcelona, mgr.
Irurita, hebben twee kanunniken een bezoek
gebracht aan den civieien gouverneur en
hem medegedeeld, dat dit jaar, in verband met
de tegenwoordige omstandigheden, de Sacra-
mensprocessie niet zal worden gehouden.
De officieren.
Naar „El Mati" uit Madrid verneemt, heeft
ds minister van oorlog verklaard, dat het
aantal officieren, die hun ontslag hebben aan
gevraagd, thans reeds zeven duizend bedraagt,
waaronder dertien luitenants-generaal en
twintig divisieoemmandanten.
De stakingsbeweging te Barcelona.
Naar uit Barcelona wordt gemeld, hebben
da syndicalistisch georganiseerde transport
arbeiders Donderdag j.l. een vergadering
belegd, om het conflict in de havenbedrijven
ta bespreken. Achtduizend personen namen
aan deze bijeenkomst deel.
Besloten werd, met ingang van 30 Mei het
werk neer te leggen in alle havenbedrijven,
waar arbeiders in dienst zijn, die geen lid
zijn van de confederación nacional del Trabajo
(nationaal arbeidersverbond) en van de regee
ring de demissie te eischen van den minister
van arbeid, Largo Caballero.
Uit Kattowitz wordt gemeld:
Vrijdagmiddag werd de arbeider Skoruppa
uit Knurow, die een vlaag van waanzin zijn
zes kinderen met een bijl had aangevallen en
vijf hunner had doodgeslagen, voor^het eerst
door de politie verhoord.
De moordenaar was bij bet verboor zeer
rustig en toonde geen spcor van berouw.
Hij verklaarde kalm, dat hij zijn daad bij
veile bewustzijn had uitgevoerd.
Hij verklaarde voorts, het te betreuren, dat
hij ook niet het zesde kind had doodgeslagen,
evenals zijn familie, die nu door de hooge
begrafeniskosten in grooten nood was geraakt.
De vrouw van Skoruppa dankt haar leven
slechts aan het feit, dat zij om 5 uur 's mor
gens de woning had verlaten om in haar tuin
te gaan werken.
De man verklaarde, dat hij de daad had
begaan, omdat hij te lijden had onder allerlei
chikanes van zijn werkgever, die hem met
ontslag had gedreigd.
CHICAGO, 30 Mei (R.O.) Woods, de Ameri-
lraansche minister van financiën, verklaarde
in een rede, dat onderhandelingen over de her
ziening van de regeling der buitenlandsche
schulden erger dan nutteloos zonden zijn, daar
zij geen ander gevolg zouden hebben, dan mis
noegen te verwekken.
De openbare meening zou het opnieuw in
overweging nemen der zaak niet dulden de de
biteuren konden niet toestaan dat de schulden
niet werden erkend. Elke verdere discussie zon
•dus erger dan nutteloos zijn.
De correspondent te Washington van de
„Morning Post'' meldt, dat de geruchten over
de Duitsche pogingen ter verkrijging van een
moratorium voor het niet beschermde deel van
de Young-bstalingen in Amerikaansche krin
gen groote verrassing hebben gewekt, evenzoo
als het feit, dat de besprekingen waarschijn
lijk In hoofdzaak over herziening van het
Youngplan zullen loepen.
'De kans, dat deze pogingen in Amerika een
goede ontvangst zullen vinden is echter niet
groot, temeer omdat zoo juist is gebleken, dat
de Amerikaansche begrooting een tekort ver
toont van 1 milliard dollar en men reeds nieuwe
belastingen tot dekking van het tekort over
weegt.
3.8
Waarom Fransch in de Nederlandsche
bladen
Onze Brusselsehe correspondent meldt ons:
Frontafgevaardigde Hermans stelde aan den
minister' van spoorwegen de volgende vraag:
„Waarom worden de uitnoodigingen tot de
vergadering der Nationale Maatschappij van
Belgische Spoorwegen in de Hollandsche bla
den in het Fransch geadverteerd, terwijl dit
in de Engelsche bladen in het Engelsch ge-
scniedt?
Waarom is men niet even tactvol voor het
Nederlandsch publiek als voor het Engelsche,
door aanwending van de eigen nationale taal,
dus voor Nederland het Nederlandsch?
Minister Lippens gaf hierop het volgende
antwoord
„De inlassching in de vreemde bladen, van
do -oproeping tot de algemeene vergadering
geschiedt uitsluitend door de zorgen van de
banken welke, in de betrokken landen, belast
zijn met den financieelen dienst der bevoor
rechte aandeelen der Nationale Maatschappij
van Belgische Spoorwegen".
Tot zoover de heer Lippens. De betrokken
■banken schijnen er dus de meening op na te
houden, dat wat uit België komt in het Fransch
moet geschieden. Er zullen onder de Neder-
landsche aandeelhouders van de Belgische
Spoorwegen heel wat personen zijn, die geen
Fransch verstaan.
De banken begaan hier dus een dubbele fout:
zij verliezen uit het oog dat de taal der meer
derheid van de Belgische bevolking de Neder-
landsche -is en ten tweede dat het voor een Ne
derlandsch publiek toch wel gemakkelijker zal
zijn Nederlandsche oproepingen te hegrijpen
dan Fransche.
Da Engelsche hanken geven dan wel een
waardiger en practischer voorbeeld.
Uit New York wordt gemeld: Door een ont
ploffing in een mijn bij Mount Carmel in Penn
sylvania zijn vier arbeiders gedood, terwijl een
vijfde, hoewel ernstig gewond, nog levend ge
red kon worden. De vier lijken zijn geborgen.
DE BEROEMDE MANHATTAN BRUG, die New York verbindt met Brooklyn, heeft een nieuwen autoweg ge
kregen, die binnenkori zal worden geopepjl. Dan heeft de brug 8 banen, die «Gfidijks 95.000 auto's „verwerken"*
