m
NA DE ARBEIDSCONFERENTIE
i
ZWARE BRAND TE
AMSTERDAM
Door de zon
verbrande huid
ISll
S
MAANDAG 29 JUNI 1931
EEN OVERZICHT DER BERAAD-
SLAGINGEN.
mm
DE TARWEWET EN DE BANKETBAKKERS
JOS- CUYPERS ZEVENTIG JAAR.
TER BEEVAART VOOR DOKTERS-
HERSTEL-
LIMBURGSCHE BEDEVAART NAAR
LOURDES.
ZUID-HOLLANDSCHE EN
ZEEUWSCHE EILANDEN.
i*
GEWELDIGE
FABRIEKSBRAND.
WETSONTWERP INZAKE MIJN
WERKERSPENSIOENEN.
„DORUS RIJKERS"-LUCIFERS.
Mr, JoeJces
Onderhoud met Mr. A. M. Joekes.
Pas uit Genève terug, was mr. dr. A. M
Joekes zoo vriendelijk ons een onderhoud
toe te staan over de jongste internationale
arbeidsconferentie, waar hij met Mgr. No-
lens de Nederlandsche Regeering vertegen
woordigde. De vrijzinnig-democratische af
gevaardigde, die geruimen tijd in Indië
werkzaam is geweest en door Minister Aal-
berse aan het De
partement van Ar
beid werd verbon
den, was aanvanke
lijk referendaris,
later administra
teur op dit Ministe
rie Van 1921 tot
1924 was hij secre
taris der Neder
landsche delegatie.
Als man van groote
ervaring en weten
schappelijk gefun
deerd inzicht zond
Minister Verschuur
mr. Joekes, die
sinds 1925 Volksvertegenwoordiger is, als
regeeringsafgevaardigde naar Genève.
U weet natuurlijk, zoo begon mr. Joekes,
dat in deel XIII van het verdrag
van Versailles de internationale arbeids
organisatie als een onderdeel van
den Volkenbond is beschreven. De leden van
den Bond zijn lid, voteeren ook de onder
houdskosten van het bureau, die op de be
grooting van den Volkenbond staan. En de
conventies van het Arbeidsbureau worden
ook op het Volkenbondssecretariaat inge
schreven. De Volksbondsleden worden elk
op de arbeidsconferentie vertegenwoordigd
door 4 gedelegeerden: 2 vanwege de Regee
ring, 1 van de werkgevers en 1 van de arbei
ders. Onze delegatie bestond dezen keer uit
Mgr. Nolens en mijn persoon als Regeerings-
vertegenwoordigers, terwijl de heer v. d
Bom, voorzitter van de Christelijke werkge
versorganisatie de patroons en Serrarens,
secretaris der Christelijke arbeidersinterna-
tionale, de werknemers vertegenwoordigde.
Aan de gedelegeerden zijn toegevoegd tech
nische raadslieden.
In de algemeene vergaderingen hebben
alleen de gedelegeerden stem- en spreek
recht. Met verlof mogen ook deskundigen,
het woord voeren.
Is de taalkwestie geen moeilijkheid?
Fransch en Engelsch zijn de officieele
talen, maar Duitsch is practisch al semi
officieel geworden. En men heeft nu een
vernuftige mechanische vertaalmethode
Voor den spreker zitten vertalers, die met
een „overzetten" en de toehoorders nemen
de koptelefoon bekijk u deze foto maar
eens en hooren de redevoeringen meteen
in het Fransch, Duitsch, Engelsch, Spaansch
en Deensch.
En de agenda dezen keer?
Een voornaam punt staat er nooit op'
het rapport van den directeur, waarvan de
werkloosheidskwestie de hoofdmoot vorm
de.
Over dat rapport is nog al veel te doen
geweest, niet waar?
Ja, Thomas beklaagde zich over te wei
nig ratificaties en hij critiseerde de Engel-
sche regeering en de Engelsche patroons
De Engelsche regeeringsgedelegeerde protes
teerde en de patroonsvertegenwoordiger
deed dit zelfs nogal theatraal, maar Mon-
seigneur's rede werkte kalmeerend.
Heeft het woord van den vertegenwoordi
ger van een betrekkelijk klein land als 't
onze dan werkelijk invloed in zoo'n inter
nationaal milieu?
Dat ligt er aan. Als zijn speech maar
goed is. Thomas wijdde in zijn antwoord
veel aandacht aan de rede van Mgr. Ik moet
trouwens zeggen, dat Mgr. Nolens te Genève
stellig een zeer groote plaats inneemt. Dat
komt natuurlijk door zijn jarenlange erva
ring hij was er van den beginne af
en door zijn groote kennis van de vraag
stukken, welke worden behandeld.
Is een priester in zulk een bijeenkomst
geen merkwaardig figuur?
Ja, merkwaardig wel. Maar Mgr. No
lens was er niet alleen. Ook Mgr. Brauns,
de gewezen rijksminister van arbeid was er,
eveneens leider der Duitsche delegatie en
vertegenwooriger der Rijksregeering.
Hoe vond men de verdedigingsrede van
Thomas?
leerde theorieën. Zijn rede stond natuurlijk
in verband met de bijeenkomst op de
Chequers, die daags er na begon en met de
afkondiging van de noodverordening in
Duitschland.
Hoe is 't met de eigenlijke agenda-punten
gegaan?
We hadden eerst te spreken over de
voorbereiding van een regeling van den kin
derarbeid in de niet-industrieele bedrijven.
(Zoo'n regeling is er, zooals u weet, voor
landbouw, scheepvaart en industrie). De
arbeidersgroep wilde telkens opinies of be
paalde beginselen uitgesproken zien. Maar
daar ging het in dit stadium niet om. Het
gold nu alleen de punten aan te duiden,
waarover het Arbeidsbureau een vragen
lijst zal opmaken en sturen aan de regee
ringen. Aan de hand van de antwoorden
zal het Arbeidsbureau dan een concept
maken voor een conventie.
Vervolgens was er de wijziging van de
conventie voor nachtarbeid van vrouwen.
De Engelschen wilden een uitzondering zien
gemaakt voor de vrouwen met leidende
functies (een nadere omschrijving van het
woord „femme" in de conventie, dat nage
noeg overal als Jouvrière" wordt verstaan).
De Belgen wilden een vergemakkelijking
van den arbeidstijd voor hun tweeploegen-
stelsel, zoodat er van 6 tot 11 zou kunnen
worden gewerkt met toestemming der Re
geering en na raadpleging van de patroons-
en arbeidersorganisaties. In de voorberei
dende commissie werden beide voorstellen
aangenomen maar het ontwerp met beide
voorstellen werd in de conferentie verwor
pen door een kleine meerderheid. Voor 't
Engelsche voorstel spijt mij dat omwille dei-
duidelijkheid. Thans is elke regeering vrij
de beteekenis van het woord „femmes" in
de conventie zoo te beperken als zij zelf wil.
Wat het Belgisch voorstel betreft: wij ont
hielden ons in de commissie van stemming.
Op zichzelf beteekende de zaak, vooral voor
de textielindustrie rond Verviers geënta
meerd, niet zooveel, maar ze werkt het twee-
ploegenstelsel in de hand. Daarom waren
de Engelschen tegen. In Nederland hebben
wij practisch geen nachtarbeid voor vrouwen
in industrieele bedrijven.
En toen de kolenconventie!
Dat was de voornaamste. Er waren
vóórbesprekingen gehouden in Januari 1930,
waaraan ook Mgr. Nolens had deelgenomen.
De regeling was uiteraard algemeen op
gezet, maar een fout in den opzet was
m.i., dat men de vertegenwoordigers der
overzeesche gewesten niet voor de voor
besprekingen had uitgenoodigd. Zoo wis
ten die niet of de regeling óók voor
hun landen was bedoeld, of alleen voor
Europa. Daarover klonken de protesten nog
in de conferentie, maar gelukkig sprak de
vertegenwoordiger der Britsch-Indische re
geering zeer tegemoetkomend. De ontwerp-
conventie hield in: maximum arbeidstijd
van 7% uur per dag, regeling van een be
paald aantal overuren voor steenkolen- en
bruinkolenmijnen afzonderlijk.
In de commissie is er veel en lang en hef
tig gediscussieerd, niet het minst door de
Engelschen. Mgr. Brauns presideerde, niet
altijd even gelukkig, vooral omdat hij ge
handicapt werd door het niet voldoende
kunnen volgen der Engelsche redevoerin
gen. De oud-rijksminister schijnt beter re
geerder dan voorzitter.
Mgr. Nolens werd ook door de arbeiders
groep zeer gewaardeerd. Zijn optreden heeft
stellig sterk bijgedragen tot het tot stand-
komen van den kolenconventie. Inzake den
arbeidstijd en de overuren kwam men tot
De echtgenoote van den burgemeester van
Bergen aan Zee onthult het monument,
opgericht bij het 25-jarig bestaan van het
dorp als zeebadplaats.
vergadering geprotesteerd en hij is niet be
antwoord. Dat schijnt mij bevredigend. Dooi'
hun zwijgen hebber, de socialisten van de
verdediging hunner houding afgezien en
daarmede m.i. te kennen gegeven, dat zij
het geschil niet4 wilden verscherpen. Ik ge
loof trouwens, zoo besloot onze Regeerinj,
gedelegeerde zijn vlot onderhoud, dat zij die
houding tegenover de Christelijke arbeiders
op den duur ook niet kunnen volhouden
PATER H. CASTELEIN O.FM.
Naar wij vernemen is de Weleerw. pater Fr.
Humilis Castelein O.F.M., uit Leiden, door den
Provinciaal der Franciscanen bestemd voor de
Missie in Zuid-Chansi.
Zijneerw. zal zich eerst gedurende een jaar
naar Rome begeven om den cursus te volgen
voor Missionarissen. Daarna zal Pater Caste
lein naar Zuid-Chansi vertrekken.
INDISCHE POSTVLUCHTEN.
Het 19e retourvliegtuig is heden te 5.25 uit
Medan vertrokken en na een tusschenlandiug
te Alorstar te 13.35 te Bangkok geland.
Het vliegtuig heeft 19fi K.G. post aan boord.
overeenstemming. Niet qver het verhalen van
Mgr. .was gematigd in zijn lof, hij is
altijd nuchter en ontledend, dat weet u
Maar ik vond 't een knappe rede. Thomas
rekende met de crisis en overdreef niet of
schoon hij voortvarendheid wilde ten aan
zien van de sociale wetgeving. Ik meen, dat
dit zijn taak Is. Natuurlijk, Mgr. had gelijk
met te zeggen, dat ratificaties alléén 't niet
doen. Ik vind ook, dat men schijn-ratifica-
ties moet vermijden. Als één Staat opeens
vijf en twintig ratificaties stuurt, is dat na
tuurlijk prulwerk. Maar goede toestanden
in een land zijn alleen niet voldoende; de
internationale wetgeving werkt stabilisee-
rend. Mgr. en Thomas waren het trouwens
principieel eens, maar de een legt hier en
de ander dair het accent.
Wat is uw eindindruk over de bespreking
van de werkloosheid?
Het onderwerp is te uitgebreid om 't
voldoende diep te bespreken in een groote
vergadering. In haar fundamenten is de
kwestie ook te veel economisch. Onze werk
geversvertegenwoordiger had al gesproken
over de noodzakelijkheid een regeling over
de schuldbetalingen te treffen. Maar dit
maakte niet zooveel indruk als toen Mgr.
Brauns er den volgenden dag over begon
Zijn rede was goed en indrukwekkend. Hij
legde er zonder een koffiepraatje te hou
den den nadruk op, dat de menschen
redding uit hun nood verlangen, geen ge-
de „vrije" uren over andere dagen. Met de
arbeiders was ook Mgr. Nolens daartegen,
omdat hij aantasting van den vrijen Zater
dagmiddag vreesde. Voor Nederland is de
conventie niet van zooveel belang: wij blij
ven beneden de nu vastgestelde uren. Maar
er komt zoo stabiliteit in de internationale
sociale wetgeving en bij toetreding verbin
den wij ons niet boven de nu toegestane
uren te gaan.
De conventie is op 't nippertje aangeno
men?
Men vreesde, maar het is erg meege
vallen. Er waren slechts twee stemmen te
gen. Doch men was bang, dat de werkgevers
zich zouden onthouden met de gedelegeer
den der overzeesche regeeringen en dan was
het quorum er niet geweest.
Wat beteekent toeh het voortdurend socia
listisch verzet tegen Christelijke arbeiders
gedelegeerden?
Och, de socialisten hebben in den be
ginne de vertegenwoordigers der Christe
lijke arbeiders fel bestreden. Zij meenden in
1921 Serrarens als arbeidersgedelegeerde te
kunnen disqualificeeren op grond der be
palingen in deel XIII. Maar zij zijn in 't
ongelijk gesteld door het Internationaal Hof,
dat de benoeming gerechtvaardigd achtte
en dus de beurt-om-beurt-aanwijzing der
Nederlandsche Regeering bekrachtigde.
Sindsdien schenen de socialisten wat kal
mer geworden. Maar de laatste vergadering
van het I.V.V. te Stockholm wilde te Ge
nève weer uitsluitend I.V.V.-menschen als
arbeidersvertegenwoordigers aangewezen
zien. Daarom werd Serrarens nu weer
geen plaats gegeven in het bestuur
van de arbeidersgroep (de vertegenwoordi
gers van de regeeringen, werkgevers en
arbeiders behandelen n.l. de zaken onder
elkaar en hebben geen contact met de ver
tegenwoordigers van andere groepen) noch
in den Raad van Beheer van het Arbeidsbu
reau, die uit 12 regeeringsgedelegeerden be
staat, waaronder 8 vaste zetels voor de voor
naamste industrielanden krachtens deel
XIII, 6 werkgevers- en 6 arbeiders-gedele
geerden.
Maar Serrarens zat wel in de commissie
voor toepassing van de conventies. Hij was
daar zeer actief, zóó, dat een Portugees hem
„den procureur-generaal' noemde
Ziet u kentering in dit opzicht?
—■Ja, Serrarens heeft in de algemeene
Ingevolge lastgeving van den Minister van
Bin nenlandsehe Zaken en Landbouw zijn door
de Nederlandsche Banketbakkers vereerd-
ging en den R. K. Bond van Banket
bakkerspatroons aan de bij hun aan
gesloten banketbakkers de vragenlijsten ver
zonden, waarop de op 4 Juli a.s. in voor
raad zijnde tarwebloem moet vermeld worden.
Voor 6 Juli moeten deze ingevulde lijsten
zicli bevinden cyp het bureau der Nederland
sche Banketbakkersvereeniging, Kloveniers
burgwal 111 te Amsterdam en voor de leden
van den R. K. Bond op het secretariaat daarvan
da Costalaan 19 te Bussuim.
Banketbakkers, die niet zijn aangesloten bij
een dezer vereenigingen worden in hun eigen
belang aangeraden, onmiddellijk vragenlijsten
bij genoemde vereenigingen aan te vragen, wil-
len zij geen nadeel ondervinden bij de komen
de distributie van onvermengd bloem, dat zij
voor hun bedrijf noodig hebben.
Voor eenigen tijd deelden we mede, dat de
bewoners der Acht Zaligheden ter beevaart
waren gegaan voor het herstel van hun genees
heer Dr. Adr. Zijlmans. Intu&schjn kunnen we
meedeelen, dat een operatie in bet ziekenhuis
te Lelden schitterend is geslaagd.
Men seint ons uit Lourdes:
Zaterdagmiddag om 17.10 uur is de Lim-
burgsche ziekentreln aangekomen. De zieken
hadden een voorspoedige reis gehad en naar
omstandigheden was alles wel.
Hedenmorgen om 9 uur zal Z. H. E. Mgr.
Lebouille de Pontificale Hoogmis van dank
baarheid opdragen voor het herstel van Mgr.
Schrijnen. De bedevaart heeft een schitterend
verloop.
Huldiging te Amsterdam.
Onder zeer groote belangstelling is Zaterdag
middag in het Paviljoen Vondelpark te Am
sterdam architect Joseph Cuypers gehuldigd
in verband met het feit, dat hij den tienden
Juni j.l. zijn zeventigsten verjaardag had
herdacht. Plet initiatief tot deze huldiging
uitgegaan van den Kath. Kunstkring „De
Violier", de Alg. R. K. Kunstenaars-vereeniging
en het St. Bernulphusgilde. Een groot aantal
vrienden en collega's van den grijzen bouw
meester had aan hun oproep gehoor gegeven
om den jubilaris en zijn echtgenoote in Am
sterdam een schoone huldiging te bereiden.
De heer P. G. Buskens uit Rotterdam was
de officieele spreker van dezen middag namens
het huldigingscomité. Hij zeide, dat dit de be
doeling had gehad dezen middag den heer
Cuypers te huldigen en hem te doen blijken
hoe hij in breeden kring in de eerste plaats
als mensch waardeering vindt. De algemeene
bewondering voor Cuypers als kunstenaar is
reeds tot uiting gekomen in dagbladen en tijd
schriften van alle richting en wel met groote
geestdrift. Wij willen u thans zeggen, aldus
spr., dat wij vervuld zijn met gevoelens van
warme sympathie voor uw hoofsche beminne
lijke omgangsvormen en voor de warmte, waar
mee gtj steeds de belangen van de kunst en de
kunstenaars gediend hebt. Ge hebt dat. gedaan
als scheppend en als leidend kunstenaar, als
docent, als leider van Cuypers' kunstwerk
plaatsen niet het minst, door uw steeds klaar
staan om jonge kunstenaars vooruit'te helpen
Ge hebt daardoor bijgedragen tot de verheffing
van het peil, waarop de bouwkunst en haar
beoefenaars staan. Om onzen dank voor dat
alle» te uiten, bieden wij u hier een door
prof. Huib Luns geteekende oorkonde aan met
de Sint Bavo .op den achtergrond en voorzien
van een gedicht van uw vriend Eduard Brom
Hierbij een album met de namen van wie aan
het geschenk hebben deelgenomen en een
bedrag aan geld, waarover ge naar verkiezing
kunt beschikken.
Ir. Alph. Sie-bers, voorzitter van de Alg
R. K. Kunstenaarsvereeniging, zeide daarna
hoe de jongeren in bun schooltijd Cuypers
vooral zagen als den Roomschen kathedraal-
bouwmeester. Later is hun duidelijk geworden,
dat zijn groote verdienste is geweest, dat hij
zelf als jongere den moed heeft gehad te
breken met conventies en dat hij, toen hij op
zijn volle hoogte stond, het streven der jongeren
steeds zijn volle belangstelling heeft gegeven.
Spr. dacht bij zijn huldigende woorden ook
aan Cuypers' verdienste voor de stedebouw-
kunde, waarin hij mede pioniers-arbeid heeft
verricht, hoewel hu zich daarbij geen monu
menten kon stichten, die tot de volksverbeel
ding spreken, zooals een kerk dat doet. Spr.
besloot met den jubilaris het eere-voorzitter-
schap van de Alg. R. K. Kunstenaarsvereeni
ging aan te bieden.
De viee-deken van het St. Bernulphusgilde,
dr. Haslinghuis, herinnerde aan de nauwe
betrekkingen tusschen dit gilde en den jubi
laris, den mede-oprichter van het gilde. Sinds
1896 heeft Cuypers een sterke actie gevoerd
om de zijn werkingssfeer te doen uitbreiden
en het een minder exclusief karakter te doen
aannemen.
Daarna hebben het woord gevoerd namens
den Katholieken Kunstkring „De Violier" de
heer Ed. Brom, die het eere-lid, den oud-voor
zitter en het nog steeds zeer actief werkend
lid huldigde, evenals zijn echtgenoote, mevr.
Cuypers—Povel, die haar man altijd zoo trouw
terzijde heeft gestaan.
De voorzitter van den Bond van Neder
landsche architecten, de heer de Bie Leuve-
link Tjeenk, wees erop, wat de hëer Cuypers
als voorzitter en als commissie-lid van den
Bond heeft verricht. Nu nog zijt gij voorzitter,
aldus spr., van het „Comité permanent des
congres internationaux des architectes", in
welke functie gij u in het buitenland zeer vee!
vrienden hebt gemaakt. Als bewijs van waar
deering voor dit alles bood spr. den jubilaris
het eere-lidmaatschap van den bond aan.
Voorts spraken nog ir. A. H. van Rood,
namens de Vereeniglng van Nederl. Ambacihts-
en Nijverheidskunst: prof. v. d.'Pluym, namens
den Nederl. Oudheidkundigen Bond; de heer
J. Roovers namen» het gemeentebestuur van
Amsterdam, die getuigde van Amsterdam's
dankbaarheid, zoowel voor de vele gebouwen,
waarmee Cuypers de stad verrijkt heeft, als
voor het belangrijke sociale werk, dat 'hij voor
haar verrichtte. Namens het Openluchtmuseum
te Haarlem spraken nog de heer Aug. van
Erven Dorens, namens den Ned. Klokken- en
Orgelraad de heer A. Brom Jr., namens de
commissie van overleg voor de wegenverbete
ring de heer de Bruin en rector J. Th. van
Galen namens de geestelijkheid van het Bis
dom en Amsterdam en namens de Sint
Josephsgezellenvereeniging.
Voorlezing werd gedaan van verschillende
ingekomen telegrammen, o.m. van het ge
meentebestuur van Roermond, van dr. Berlage
en van bpitenlandsche architecten-organisaties,
In een korte, warme toespraak heeft de heer
Cuypers dank gebracht voor deze overstelpen
de bewijzen van waardeering en vriendschap
waarbij hij vooral het werk van zijn vader her
dacht en voorts vele persoonlijke herinnerin
gen ophaalde.
Verbetering van het verkeer met
Zuid-Holland en Noord-
Brabant
Overeenstemming met de gemeenten op
Goeree en Overflakkee.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland heb
ben thans aan Provinciale Staten een voorstel
gedaan betreffende de verbetering van het
verkeer tusschen de Zuid-Hollandsche en
Zeeuwsche eilanden met Zuid-Holland en
Noord-Brabant. Gedeputeerde Staten gaan
accoord met de bedragen, die krachtens het
voorstel van de desbetreffende commissie voor
rekening der provincie zouden komen en bren
gen verslag uit over de onderhandelingen, die
ten deze hebben plaats gehad met de gemeen
ten op Goeree en Overflakkee. Alle i3 gemeen
ten op het eiland hebben zich verbonden tot
het toekennen van de door Ged. Staten ge
vraagde bijdragen, voor elk harer berekend
in verband met het aantal inwoners. Daarbij
werd algemeen als voorwaarde gesteld, dat het
aandeel in de kosten voor het veer van Helle-
voetsluis op Middelharnis niet zou worden
betaald zoolang niet vast stond, dat het veer
van Ooltgensplaat op Dintelsas werkelijk tot
stand zou komen. Voorts bedongen verschillen
de gemeenten, dat het aantal Zondagsdiensten
bU eerstgenoemd veer niet zou worden uitge
breid en dat dit bij het nieuwe veer tot op de
helft van het door de commissie voorgesteld
aantal zou worden teruggebracht.
De eerste voorwaarde bracht eenige onzeker
heid In den stand van zaken, omdat n.l. in
middels bekend was geworden, dat van Rijks
wege ter verbetering van bet Hellegat bij
Ooltgensplaat in dat water een dam zou worden
aangelegd en het werd nu een vraag of daar
mede geen verandering zou worden gebracht
in het ontworpen plan voor het veer op
Dintelsas. Nu heeft in haar vervolg-verslag
de commissie geconcludeerd, dat onder alle
omstandigheden de verbinding van hst eiland
met Dintelsas moet tot stand komen. Wanneer
nu, naar schijnt te mogen worden vertrouwd,
de minister van Waterstaat met deze co'nclusie
accoord zal gaan, mag worden aangenomen, dat
dus aan die eerste voorwaarde van de localiteit
voldaan zal zijn.
Wat de tweede voorwaarde betreft, die
overigens niet door alle gemeenten werd ge-
verzacht en geneest men met
Doos 30. Tube 80 ct. Bij Apoth. 6 Diogiaten
SS
Heel. 3995 DQvg 11
Twee loodsen door het vuur
verwoest.
KWAADWILLIGHEID IN HET SPEL?
steld, geven Ged. Staten als hun meening te
kennen, dat wanneer de localiteit zelf in haar
meerderheid op meer uitgebreide -Zondags
diensten geen prijs zal blijken te stellen, er
afgescheiden reeds van andere overwegingen
geen reden kan zijn om de uitbreiding, ver
mits die alleen het belang van de streek zelf
zou moeten dienen, toch door te voeren.
Ged. Staten hebben de in verband met boven
genoemd voorstel noodige aanvulling der
Provinciale begrooting 1931 aangeboden.
RECTORAATSKERK ASENRAY.
De raad der gemeente Maasniel heeft ten be.
hoeve van den bouw van een nieuwe R. K.
kerk in het rectoraat AsenraiJ een subsidie
gevoteerd van 15.000.
Tijdens de jongste intern. Arbeidsconferentie te Genève. V. I. n. r, mej. Stimberg,
secresse der Ned. del, Mgr. Nolens, leider der del., mr. Haeks, deskun., mr. Joekes,
regeeringsgedel., Serrarens, arbeidersgedel. Amelink, desk., v. d. Bom, werkgevers-
Bedel., mej. de Jong desk., mr. Cort v, d. Lindendesk.
ZUID. HOLLANDSCHE PROV- BRAND
WEERBON D.
Onder voorzitterschap van den heer W. A,
Kee-man, hoofdman van de brandweer, Is
Rotterdam de algemeene vergadering gehou
den van den Zuid-Hollands-chen Prov. Brand-
weeribona.
Het ledental bedraagt tiha.ns 65 actieve leden
en een buitengewoon lid. De aftredende be
stuursleden, de heeren W. A. Keeman, Ir. H. B
J. Aikema en A. J. Kruis werden bij accla
matie herkozen. In de vacature van secretaris
werd voorzien door benoeming van den heer
J. Pedienkoft. Tot afgevaardigden naar de o-p
8 en 9 Juli te houden jaarvergadering van de
Kon. Ned. Brandweervereeniging te Tilburg
werden benoemd de heeren J. Luijennk, P. de
Graaf en G. J. van der Mark.
De voorzitter gaf vervolgens e-en overzicht
van de werkzaamheden van het best-uur in het
afgedoopen jaar en wees er op, dat het aantal
groote branden belangrijk minder is geweest
dan in 1929. Ten einde te komen tot een be
tere regeling voor het verleenen van onder
linge hulp bij grootere branden werd eene
Co-mmiseie uit het bestuur samengesteld, die
aan de 184 gemeentebesturen van de Proviu-
oie Zuid-Holland een circulaire en vragenlijst
heeft toegezonden. Daar reed-s 169 ingevulde
vragenlijsten zijn teruggezonden, zal materie
spoedig voor nadere uitwerking rijp zijn.
Na afdoening van enkele meer huishoudelijke
zaken werd de goed bezochte vergadering met
een woord van dank door den voorzitter ge
sloten.
Nader meldt men ons:
De brand werd, bijna tezelfder tijd door ver
schillende personen ontdekt. Het vuur .moet
toen reeds groote afmetingen hebben aangeno
men.
Een der kinderen van de familie Henny
werd te ongeveer idrle uur wakker en zag uit
het vanster van een kamer het vuur woeden.
Aan den anderen kant van het fabrieksge
bouw, ongeveer 250 meter verder, werd een der
kinderen van een der arbeiders van de thans
afgebrande fabriek wakker door het knetteren
van vlammen. Dit huis is Ingebouwd in de
stroofabriek, zoodat In allerijl de bewoners
moesten vluchten.
Te zeven uur hedenmorgen brandde alles nog
verder. De enorme stroomassa's, papier, olie,
enz. boden steeds nieuw en gretig voedsel aan
het vuur. Even na zes uur is de Helmondsche
brandweer ingerukt, daar er toch geen hulp
meer kon worden verleend. De brandweer van
Aarle Rixtel had het vanaf dit oogenblik in
banden uitbreiding van den brand te voorko
men.
De beer van Dam, een der directeuren der
fabriek, met wlen wij nog een kort onderhoud
hadden, vertelde ons dat hij even over drie te
Eindhoven werd gewaarschuw-l voor den brand.
Reeds achter Eindhoven kon hij in de richting
van Helmond het vuur waarnemen.
Duizenden belangstellenden trokken naar de
plaats van den brand, Voor de bran weer valt
er niets anders te doen dan rustig af te wach
ten en de vlammen hun vernielend werk te la
ten voortzetten. Waarschijn luk zal het nog
eenige dagen duren voordath de enorme voor
raden brandbaar materiaal, waarin het vuur
zich gesnesteld heeft, verbrand zijn.
Zaterdagavond omstreeks half 8 verspreid
de zich het gerucht, door het westelijk deel
der stad. dat brand was uitgebroken in het
Wilhelminagasthuis. Inderdaad zag men reeds
van zeer ver op de plaats waar het gasthuis
zich bevindt een geweldige rookkolom opstij.
gen en de opwinding onder de honderden men-
schen, die zich zoo snel als hun beenen hen
konden dragen, naar het terrein van den brand
spoedden, aam nog toe, toen men in de verte
een zwaren plof hoorde, alsof er een dak in-
stortte.
Gelukkig bleken de angstige vermoedens van
velen ongegrond te zijn. De brand woedde niet
in d-och op het terein naast het gasthuis, ach
ter bet oude Pesthuis. Daarin is, zooals be.
keud, de hulp voor onbehuisden ondergebracht.
De brand bleek nu te zijn uitgebroken in een
van de loodsen, die achter het Pesthuis staan
en waarin, een timmermanswerkplaats was
gevestigd.
Hier bevond zich een groote hoeveelheid
hout, dat liet vuur overvloedig voedsel ver
schafte. Een beambte van het nachtasyl voor
mannen, die de ronde deed, ontdekte het vuur
en waarschuwde onmiddellijk de brandweer.
Deze rukte aanstonds met veel materiaal uit.
De motorspuit van de Hoofdwacht kreeg as-
sistentie van de posten Hobbemakade en Mar-
nixstraat en onder leiding van hoofdman mr.
Förch tastte men het vuur met kracht aan.
De vlammen hadden zich intusschen een uit-
weg gebaand door het dak en sloegen over op
de tweede loods die als opslagplaats van meu
belen en beddegoed dienst deed. De warmte
der laatste dagen had het hout kurkdroog
gemaakt, zoodat de gebouwtjes brandden als
fakkels.
Gelukkig stond er slechts weinig wind. Toch
begonnen de deuren en raamkozijnen van het
Pesthuis door de hitte te smeulen en de direc
teur van de kinderafdeeling de heer Vader
achtte het dan ook geraden zijn afdeeling te
ontruimen. Een honderdtal kinderen werd naar
buiten gebracht en begaf zich met eenige ge
leidsters aan het hoofd naar het Vondelpark.
De kleinste kinderen werden naar de vrou-
wenafdeeling gebracht aan de voorzijde van
het gebouw, waai inderhaast alle maatregelen
werden getroffen om in geval van nood onmid.
dellijk te kunnen opbreken.
Het eerste werk van de brandweer was da
geblakerde deuren en ramen van het Pesthuis
nat te spuiten, zoodat gevaar voor uitbreiding
spoedig geheel geweken was. Tegen het vuur
van de brandende loodsen viel echter niet veel
te beginnen. Vijf stralen werden op de 'Vlam-
men gericht, doch daarmede kon niet voor.
komen worden, dat de loodsen met alles, wat
er in aanwezig was, tot den grond toe afbrand
den. Met haken werden de balken die het dak
hadden gestut omvergéhaald en na ruim een
uur spuiten was het vuur geheel en al ge.
doofd.
De loodsen en hun Inhoud waren slechts
laag verzekerd.
Het gerucht ging gisterenavond, dat men
hier te doen had met een geval van brand-
stichting. Gisterenmorgen is aan de mannen-
at'deeling van „Hulp voor Onbehuisden" aan
de Weesperzijde een verpleegde ontslagen we.
gens wangedrag. Bij zijn vertrek heeft de man
verschillende bedreigingen geuit en o.m, ge
zegd: „Dan kom ik maar in de gevangenis".
Het staat vast, dat de man zich in den loop
van den dag heeft vertoond op het terrein van
H. V. O. aan de Constantijn Huygensstraat,
waar men niet wist, dat hij aan de Weesper.
zijde ontslagen was. Of de man echter inder-
daad uit wraak heeft brand gesticht, viel nog
niet uit te maken.
Wel is het merkwaardig, dat de man tim
merman van beroep was, terwijl de brand juist
is uitgebroken in de timmermanswerkplaats.
In deze werkplaats is tot ongeveer 1 uur gis
terenmiddag gewerkt, doch waarschijnlijk is
hij ook daarna nog even geweest. De politie
stelt hiernaar een onderzoek in.
Het is een gelukkige omstandigheid, dat de
brand zoo spoedig is ontdekt, ware dit niet
gebeurd, dan zou het vuur wellicht zijn over-
geslagen naar de kinderafdeeling, waar op dat
moment 150 S, 200 kinderen te bed lagen.
De belangstelling van het publiek was zeer
groot. De bruggen en de walkanten van de
Jac. v. Lennepkade stonden zwart van de
menschen. Ook aan de voorzijde had zich een
groote menigte verzameld.
De politie van het bureau Leidscheplein on
der leiding van inspecteur J. Bijl handhaafde
de orde.
De „kleine commissie" heeft zich met
het ontwerp vereenigd.
We 'hebben reeds megedeeld dat liet wetsont
werp inzake de mijnwerkerspensioenen de
kleine oommissie ter bestudeering bereikt had.
Deze oommissie heeft Vrijdag te Heerlen ver
gaderd. De kleine Oommissie kon zich tn
hoofdzaak met het ontworpen wetsvoorstel
vereenigen. Wel werden eenige opmerkingen
gemaakt, doch deze waren van ondergeschikt
belang.
Inmiddels wordt te Heerlen een berekening
gemaakt, om het bedrag vast ste stellen dat
aan de hand van dit ontwerp aan de mijnwer
kers kan worden uitgekeerd.
VRIJGESPROKEN
De 46-jarige commissionnair in effecten J. H
te 's Gravenhage is door de rechtbank aldaar
vrijgesproken van de hem ten laatste gelegde
verduistering van effecten.- Het hof bevestigde
dit vonnis.
Russisch fabrikaat.
Aan het bestuur van de vereeniging „Neder-
landsch Fabrikaat" is. naar het ons mededeelt,
gebleken, dat de hier te lande in den handel
zijnde lucifers, merk „Dorus Rijkers" niet van
Nederlandsch, doch van Russisch fabrikaat
zijn.
Na eerst met verschillende andere etiketten
getracht te hebben, Russische lucifers hier te
lande te plaatsen, wordt thans het merk „Dorua
Rijkers" benut, waardoor bij het publiek allicht
de indruk wordt opgewekt, dat deze lucifers
van Nederlandsch fabrikaat zijn.
