ALGEMEEN OVERZICHT.
HEEL BEWUST VLAANDEREN NAAR
DEN YSER
"ïïJSfïïT-ÏÏSS
'T MYSTERIE OPGELOST
NOG MEER ELLENDE
Slecht ingelicht
RENAAT DE RUDDER
Omvangrijke credietzwendel
MAANDAG 24 AUGUSTUS 193Ï
MOGELIJK WAS 'T TOCH NIET
VON LACUM.
HET RAADSEL VAN ST. NAZAIRE
OPGELOST?
EEN CHOLERA-EPIDEMIE
UITGEBROKEN.
Reeds 56 slachtoffers.
NA DE ONGERELDHEDEN OP DEN
BUELOWPLATZ.
DE KERK VAN SPANJE
IN GEVAAR,
DE WAARSCHUWING VAN HET
EPISCOPAAT.
„Er zijn er onder ons die God niet
kennen.
EEN ONGEKENDE MENIGTE T ROK IN GROOTE DROMMEN
NAAR HET ANDERS ZOO STILLE DIXMUIDE
ZWART-GEMASKERDE MANNEN
AAN DE POOLSCH-RUSSISCHE GRENS
ORKAAN OYER JOEGO SLAVIE.
De figuur van den idealist gesteld
tegenover die van de „oorlogs-
grooten, van de dwazen en
de misdadigers aan den
oorlog"
HITLERIANEN GEWEERD
ALS ENGELAND JAPAN WAS
HEVIGE OPWINDING IN DE
BASKISCHE PROVINCIES.
Verzet der katholieken tegen de
regeeringsmaatregelen.
DE SCHATTEN VAN DE „EGYPT".
Engeland's financieelen toestand
Natuurlijk is fundamenteel Brittanmes
financieele toestand gezond, gelijk Mr. n°.y
den opgemerkt heeft. Maar wat beteekent dit.
Wij zijn allen licht geneigd, dergelijke uitspra
ken te doen of te herhalen, zonder dat wu ons
rekenschap geven van wat wij, of zij die wij na
praten, ermee bedoelen.
Een gebouw, waarvan de fundamenten onste
vig zijn, verkeert in gevaar van in te storten,
en het is dus geruststellend te weten, dat de
fundamenten gezond zijn. Maar wij moeten de
stelling niet omkeeren. Wij moeten niet zeggen
dat, indien een gebouw dreigt in te storten, de
fundamenten onstevig zijn. En ook niet dat,
zoo de fundamenten hecht zijn, het gebouw geen
gevaar loopt.
Van een groot aantal gehouwen uit vroeger
eeuwen bestaan nog slechts de fundamenten.
Deze zijn nog steeds gezond.
Wanneer "wij, sprekende over den financieelen
toestand in Engeland, zeggen, dat deze funda
menteel gezond is, dan verkondigen wij dus een
waarheid, die eigenlijk niet ter zake doet. Want
de crisis is er geen oogenblik een geweest van
de fundamenten, doch van den bovenbouw.
Zoolang de ministers zich nog niet gerech
tigd achten, iets bepaalds uit te laten, doen zij
beter te zwijgen, dan voortdurend met vaag
heden en dubbelzinnigheden voor den dag te
komen.
Daar is, behalve de kwestie der fundamenten,
die van de „gelijke opofferingen voor allen
Dit is een formule, waarmede de regeering en
haar aanhangers gepoogd hebben, bij voorbaat
vertrouwen te wekken in hetgeen zij zal voor
stellen, en die in werkelijkheid een tegenover
gestelde uitwerking heeft. De waarheid is im
mers dat de meesten geen „gelijke opofferin
gen 'voor allen" verlangen, maar, dat zoowat
een ieder wenscht, dat de offers van anderen
gevergd zullen worden. Hierbij komt misschien,
dat niemand gelooft in de mogelijkheid, om de
offers, die gebracht moeten worden, eenigszins
gelijkelijk te verdeelen.
Zij, die zich op het standpunt stellen, dat de
crisis het gevolg is van de spilzucht der re
geering ten behoeve der sociale diensten, her
inneren zich, dat die spilzucht in 1930 een
belastingverhooging ten gevolge had, welke
niet gelijkelijk verdeeld was over allen, maar
nitsluitend de hoogere inkomens trof.
De leus „gelijke opofferingen voor allen" had
dus geruststellend kunnen zijn voor die klas
sen der bevolking, die gevreesd hadden, dat zij
opnieuw de rekening zouden moeten betalen.
Maar zjj beoogt blijkbaar diegenen gerust te
stellen, die van de buitensporige sociale uit
gaven der regeering geprofiteerd hebben. Op
dezen evenwel is de uitwerking niet groot:
zij voelen niet den minsten lust iets te offeren.
Kortom gelijke opofferingen voor allen
is een leus, waarvan niemand weet, wat zij
werkelijk beteekent, en die een ieder voor zich
zelf op de ongunstigste manier uitlegt.
Een andere veel-gec*';e€rd6 uitlating is, die
van Mr. Mac Donald, dat de begrooting in even
wicht zal moeten en kunnen worden gebracht.
Deze verzekering heeft de beurs een oogenblik
gestimuleerd. Maar men is benieuwd naar den
aard der verwachte bezuinigingen.
Het is waar, dat de regeering rekening moest
houden met den algemeenen raad van het vak-
vereenigingscongres en met het nationaal be
stuur der labourpartij. En dat in dezen ern-
stigen crisistijd door een allerongelukkigsten
samenloop van omstandigheden de beslissing
niet gezocht moest worden bij het parlement,
maar bij de trade unions en de labourpartij,
maakt den toestand allicht meer gecompliceerd.
Naar die meeraing van ingewijden is die toe
stand te Londen op -politiek gebied zóó drama
tisch, dat erger slechts vermeden wordt door
de groote elasticiteit van het Engels-che parle
mentaire stelsel. De situatie ontwikkelt zidh
op het oogenblik zóó, dat het labour-kabinet
vermoedelijk -gedwongen zal worden o-m samen
met de oppositie een polit-iek te voeren tegen
de eigen partij-genooten.
De „Times" begroet het feit, dat de regee-
rin" de vakvereeoigtngen heeft losgelaten en
eisóht, dat thans duidelijk zal worden beken-d
gemaakt, aan welk© voorstell-en -zij zich heeft
gelbonden.
Het blad maakt verder oipmeuw melding van
vérgaande meeni-ngsverschi-llen in het kabinet
en gelooft, dat het aftreden van verscheidene
ministers slechts vermeden is door het aan-
dringen van Mac Donald en Snowden.
j>e „Daily Telegraph" keert -zich tegen de
bewering der vakvereenlgingen, dat zij door
haar eigen regeering zij-n -bedrogen en verwijt
haar, dat zij voor de dekking van de tekorten,
die door haar ei-gen wanbeheer zijn ontstaan
slechts offers van ande-r-en vragen.
De „Morning Post" gelooft, dat de kern van
de crisis niet in Engeland maar in het buiten-
land ligt. De ervaring van de laatste dagen
toont, dat de huidige regeering geen aan
spraak op crediet en vertrouwen kan maken
De „Daily Mail" weet zelfs reeds te berich
ten, dat de conservatieven den liberalen reeds
voorstellen hebben gedaan voor een conserve-
tief-liberale regeering met Baldwin als mi
nister-president en Lloyd G-eorge als kan-se
lie-r van de schatkist.
De ontwapening
Het aangekondigde en in hoofdzaak reeds
bakemidie memorandum d-e-r Engels-che regee
rin-g over d-en stand dier Engelsche bewape
ning iis gelijktijdig be Londen en be Genève,
openbaar gemaakt.
Het document bevat slechts de in de Ge-
neefsche vragenlijst gevraagde cijfers en,
tegenstelling met het onlangs gepubliceerde
Fransche memorandum, geenerlei politieke be
schouwingen.
Wat de cijfers zelf betreft, wordt er in En
gelsche kringen van het volkenbondssecreta.
riaat op gewezen, dat ze grootendeels reeds
bekend waren, deels uit de akten van het En.
gelsche parlement, deels uit het jaarboek van
den volkenbond, voor zoover ze daarin reeds
werden opgenomen.
Het Engelsch memorandum houdt zich stipt
aan het door de voorbereidende ontwapenings
commissie opgestelde conventie-ontwerp en
aan de besluiten van den volkenbondsraad van
25 Mei j.l.
De Britsche regeering verzoekt, evenals het
Amerikaansche gouvernement in zijn ontwape
ningsnota deed, in een begeleidend schrijven
aan den secretaris-generaal van den volken
bond, de door haar verstrekte gegevens zoo
spoedig mogelijk aan de leden van den volken
bond en anderen deelnemers aan de a.s. ont
wapeningsconferentie door te zenden.
Het Hongaarsche kabinet gevormc'
Vroeger dan verwacht werd, is graaf Karolyi
erin geslaagd het kabinet samen te stellen.
In gezelsc-hap van graaf Bethlen begaf hij
jüch naar den rijksbestuurder.
Het kabinet is als volgt samengesteld: mi
nister-president en minister van financiën:
graaf Karolyi; buitenlandsche zaken: profes
sor Bela Kenez; binnen,la-ndsohe za-ken: Ke-
reszjsi-Fi-scker; welvaart en godsdienst: dr.
Ernszt; landbouw: Be-la lvady; oorlog: Goen-
boes; justitie: Zsitvay; minister zonder por
tefeuille: Jahann Maye-r.
De drie laatstgenoemden maakten reeds deel
uit van het ministerie-Bethlen.
Het parlement zou in den loop van deze
week bijeengeroepen worden.
.Het Fransch-Russisch pact
Een Duitsch persagentschap heeft gemeld, diat
d-e sovjet-gezant te Parijs, Dowgalewski, ver
leden week het ontwerp van een niet-aanvals-
pact t-usscihen Frankrijk en sovjet-unie zijn
regeering heeft toegezonden.
D-e offi-cieuse „Petit Parisie-n" verklaart, dat
dit bericht even onjuist is als het bericht, dat
de secretaris-generaal van de Quay d Orsay,
Philippe Berthe-lot, en de vertegenwoordiger
an sovjet-Rusland reeds een dergelijk ver
bond geparafeerd zouden hebben
Het is geen geheim al-dus het Parijs-dhe blad,
dat tussohen sovjet-Rusland en den secretaris
generaal van het Fransche ministerie van bui
tenlandsche zaken onderhandelingen hebben
plaats gehad, op aansporing van de sovjet-
re,gee-r-ing, welke ten doel hadden, zoowei op
pölltielk als economisch terrein den grondslag
voor een commercieel© modus vivendi te vin-den
Warschau en Boekarest, zoo gaa-t het blad
voort, zijn bij deze onderhandelingen niet uit
geschakeld en zullen ook verder worden ge-
aadpleegd.
Overigens moet de aandacht er op worden
-gevestigd, dat alvorens in Frankrijk een pact
van dergelijke beteekonis kan worden gesloten
eerst de ministerraad, dan d-e buitenlandsche
commissies van de kamer en d-en senaat, en
tenslotte het parlement zelf zich hierover moe
ten uitspreken. Zoover is men echter nog niet.
Aanklacht wegens oplichting aanstaande
in samenwerking met een particulieren
detectieve, in dienst van de verzekeringsmaat
schappij, waarbij Navarre zich verzekerd had,
sou de politie er in geslaagd zijn het raadsel
der geheimzinnige verdwijning en eigenaar, j
digen terugkeer van den industrieel Navarre
op te lossen.
Uit de mededeelingen van Robert Guillaume,
wiens militair zakboekje de industrieel zich,
zooals bekend, had toegeëigend, is gebleken, dat
er herhaaldelijk door de beide broers Navarre
proeven zijn genomen, om den auto onbescha
digd op de rotsen te plaatsen.
Ook het feit, dat Navarre zich een tijd van
te voren reeds heeft voorzien van valsche papie
ren, wijst er op, dat men hier niet te doen
heeft met een plotseliug op-komende droef,
geestigheid. B< vendien was Navarre volkomen
normaal, toen hij te Villers sur Mer werd aan
gehouden door de politie, die hem op grond van
het m-iillitaire zakboekje, diait hij toonde, weer
toeft losgelaten.
Waarschijnlijk zal Robert Guillaume een aan-
klacht Indienen wegens diefstal zijner papieren.
Daar de toestand van Navarre, die in obser
vatie is, onveranderd blijft, zoodat hij geen in-
lichtingen kan verschaffen, wacht de verzeke
ringsmaatschappij, waarbij zijn broer tover-
goefs getracht heeft de verzekenngsso-m te in-
casseeren, nog met het indienen van een aan
klacht wegens oplichting.
Verklaringen van een secretaresse
In de mysterieuze zaak-von Lacum, de man,
die er van verdacht werd een gefingeerd on
geval op touw te hebben gezet, om een verze
keringspremie rijke-r te worden, schijnt nog
niet zoo afdoende opgehelderd, als het W.B.
dezer dagen beweerde.
De „Köln. Ztg." verneemt tenminste, dat het
onderzoek n-og lang niet is afgeloopen. Et
zouden integendeel gegevens aan het licht zijn
gekomen, welke er op duiden, dat niet von
Lacum in den auto is verbrand.
Er is oa. vastgesteld, dat von Lacum aan
zijn particuliere secretaresse, die vrij goed op
de hoogte is met zijn troebele ondernemingen,
de confidentie heeft gedaan, dat hij te Wild-
bad bij een vriend 150.000 mark zou trachten
te leen-en, daar zijn zaken niet eT-g floreeren.
Voor zijn vertrek -had hij zijn secretaresse, wie
hij den naam van zijn vriend niet wilde noe
men, ook nog verteld, dat een heer hem op zijn
reis naar Wil-d,ba-d tot bij Karlsruh-e zou ver
gezellen. Bij h-et afs-ch-eid zei von Lacum nog:
,Ik moet voor een poosje verdwijnen, j-e hoort
wel van me". Ook te Gaggenau, waar hij on
middellijk heen reed en een bezoek bracht
aan de ouders van zijn secretaresse, vertelde
hij, dat hij 's avonds to Wild-bad een bespre
king zou hebben. Die bespreking moet echter
niet heel dringend noodig zijn geweest, w-ant
v. Lacum bleef tot twaalf uur bij zijn gast
heer, zoodat hij dus niet vóór ongeveer d-rie
uur in den morgen te Wild-bad kon arri-veeren.
Van veel belang is ook het feit, dat tus-söhen
zijn vertrek en het tijdstip, waarop het klokje
in den verbranden auto was blijven stilstaan,
ruim twee uur was veTloopen, terwijl de af
stand van Gaggenau naar de plaats van het
.ongeluk" hoogstens één uur bedraagt.
Zooal-s gezegd, wordt -het onderzoek nog
voortgezet.
- spit. ischias, jicht, griep, hoofd-, kina en zenuwpijn wordt volgens 6000 Af
f3 1-ÏÏ7Ï Tl\AAnTfp^f£ geneesheeren op de meest afdoende wijze bestreden door Togalteblet- JJ, I
J\1 iCiLJlVlrA Jl IJUlM .en Togal schaadt noch Uw hart. noch Uw maag en kan dus worden in-
Benomen door ben die andere middelen riecMlerdraBen. Togal hielp waar andere middelen geen baat brachten. Be Apch Dro, 1080
MOSKOU, 22 Augustus. (V.D.) Het sovjet-
telegraaf-Agentschap meldt uit Shanghai, dat
d-e vree-s voor -het uitbreken van epidemieën
na d-e geweldige ove-rstrooming, welke Hankow
en het Jangtse gelbie-d teistert, helaas gegTond
is gebleken. Te Hankow is een cho-lera-e-pede-
mie uitgebroken, die zich in 24 uur tijd-s sterk
heeft uitgebreid en reeds 56 slachtoffers heeft
gemaakt.
Huiszoeking bij de ,,plakploeg"
BERLIJN, 21 Augustus (V. D.) Naar gemeld
wordt, zijn van d-e zestien personen, waartegen
bevel van arrestatie is uitgevaardigd elf lid
van de z.g. „plakploeg-en", welke de beken-de
bedreigingen van moord op de wegen en op
de muren geschilderd hebben. Vier gearresteer
den worden verdacht van deelneming aan den
moord op d-e Ibei-de politie-beamlbten.
In d-en namiddag werd door de politie huis
zoeking verricht in een kelder van het huis,
in het Oosten van Berlijn gelegen. Deze huis
zoeking staat in verband met de arrestatie van
drie communisten, drie dagen gel-eden te Neuen-
hagen.
Bij deze huiszoeking werden twa-alf kisten
met wapens en munitie gevonden. In de kisten
waren een aant-al parabel 1 um pistolen geborgen,
benevens een groote hoeveelheid munitie en
springstof Het gevonden materiaal werd per
auto naar het politiepresidium overgebracht.
Zooals reeds gemeld publiceerde het Spaan-
sche episcopaat den 17en Augustus j.l., toen
h-et ontwerp-constitutle bekend werd, in een
Katholiek blad van San Sebastian een herder
lijk schrijven, waarin aan de hand van teksten
uit de H. Schrift en pauselijke uitspraken een
uiteenzetting wordt gegeven van de Katholieke
leer betreffende de godsdienstige^kwesties, met
name de verhouding tusschen Kerk en staat,
waarmede zich ook het ontwerp-constit-utie be
zig houdt.
Dit herderlijk schrijven, dat i-s geda-tee-rd van
den lOen Augustus en onderteekend is door
drie kardinalen, vijf aartsbisschoppen en vier
en vijftig bisschoppen, wordt thans ook door
de °roote Katholieke Spaanscine bladen overge
nomen, zoodat wij thans in de gelegenheid zijn.
,De prins ging niet"
Doch de prins ging
wel
Overvallen een bank te Altona
6000 MARK BUITGEMAAKT
Naar 't W.B. uit Al-tona meldt zijn Zater-
dagochte-nd drie zwarrt-gemaskerd-e mannen het
filiaal van de West-Ho-lsteiniscihe Bank te Al-
tona binnengedrongen
Zij hielden den directeur met hun revolvers
in bedwang en maakten, voor zoover is nage
gaan, ongeveer 6000 mark buit. De daders zijn
in een auto, waarmee zij geko-men waren, ge
vlucht.
Een man deed een poging om de roovers,
die de richting Eimsbiittel-Hamburg reden, te
vol-gen, doch s-poediig moest hij zijn plan op
geven, daar de bandieten hem met hu-n wapens
bedreigden.
Schietpartij tusschen grenswacht
en Werkloozen
DRIE DOODEN,, 22 ARRESTATIES
WARSCHAU 22 Augustus. (W.B.) Naar uit
Wilna wordt gemeld, is het hij Dolrzyce, aan
de Pool'seb-IR-ussiisch'e gren-s, tot een hevige
schietpartij tu-ssohen Poolsche grenssoldaten
en ongeveer vijftig Poolsche werkloozen ge.
kom-en, die de grens naar (Rusland wilden
overstekeu. daar zij meenden in de eleotrici-
teitsfa-brieken aan de Dnjepr en in de mijnen
in het Oe-ralgebergte -werk te kunnen krijgen.
Bij het geveciht zijn d-rie mensehen gedood,
vier hebben kwet-suren o-pgeloo-pen. De grens
wacht verrichtte 22 arrestaties.
150 Huizen beschadigd
BELGRADO, 22 Augustus 1931. (W.B.) Het
Noordelijk deel van het land werd gisteren
geteisterd door een orkaan, d-ie hier en daar
groote schade veroorzaakte.
Vooral in d-e voormalige Hongaarsche stad
Grosis-B-ecskerek woedde de storm met ontzet
tende hevigheid. Ongeveer 150 huize-n werden
beschadigd. In het gete-isterd gebied ontstond
op verschillende plaatsen brand.
Een plaats in d© nabijheid van Gross-Becs-
kerek is hij-na geheel door het vuur in as-ch
gelegd.
EEN MILLIOEN IN EEN TAXI
VERGETEN.
Naar de „Journal" meldt, heeft een zekere
mevrouw Morgan uit New York, die zich op
doorreis te Parijs bevindt, in een taxi een kof
fertje met juweelen ter waarde van een mil.
lioen francs vergeten. De taxi kon tot dusver
niet worden opgespoord.
Geen pen is in staat te beschrijven, ëeen
redenaar vermag te schilderen, hoe imposant
de aanblik was van de vele tienduizenden, d-ie
gisteren van heinde en ver waren samenge
stroomd om ter beevaart te gaan naar den
Yz-er, naar bet monument vatn D-ixmuide, daar
opgericht ter nagedachtenis van die gevalle®
Y1 amingen
Reed-s was d-it d-e twaalfde keer. En leder
jaar brengt deze gebeurtenis een ontroerende
beroering onde-r de Vlamingen, d-ie nieit alleen
hu-n dierbare d-ooden willen herdenken, maar
ook komen om van Vlaandieren's levend geloof
te getuigen.
Dat de sitroom van Vlamingen naai het
anders zoo rustig© D-ixmuide van jaar tot jaar
aanzwelt, wordt door d-e tegenstanders met
lee-de o-ogen aangezien.
Vorig jaar zijn uit dezen geestestoestand pijn
lijke incidenten ontstaan, welke de Vlamingen
niet weinig geprikkeld hebben en die in hun
gevolgen zeer ernstig hadden kuunen worden.
Sindsdien hing er een wrok te meer in Vlaan
deren en het was een ware opluchting, toen er
onlangs van de nieuwe regeering gemeld werd,
dat zij een meer welwillende houding tegen
over de IJzer-bedevaart zou aannemen.
De Vlamingen zouden zelf de orde handha
ven; er zou-de-n geen gendarmen naar Dixmuide
gezonden worden.
En voorts zou de regeering toestemming ver-
leenen tot de overbrenging van het lijk van den
heiligen Vlaams-chem soldaat Ranaait d© Rudder
naar het IJzer-monument.
Die toezegging, door minister Renkin aan
leden van het bedevaartcomité gedaan, bracht
een stemming van voldoening onder de Vlamin
gen.
Maar nauwelijks was deze houding, welke
van "een geest van beter begrijpen en toenade-
ringsgezindheid getuigde, in de pers besproken
of daar krabbelde de premier weer terug.
De eerste toezegging werd zoo ongeveer ge
handhaafd Er zouden geen gendarmen naar
Dixmuide gezonden worden. Daartegenover
st.ond, dat door hef ingrijpen van den gouver
neur der provincie de dorpen rond Dixmuide en
vooral de kustplaatsen van een flinke macht
gendarmen zouden worden voorzien, o.x zoo-
nood ig te kunnenningrijpen en, naar het heet,
de terugkeerende Vlaamsehe bussen en auto's
tegen de aanvallen van de franskiljons te be
schermen.
De Vlamingen namien daarmee genoegen.
Maar zij kouden zich niet neerleggen bij de
gewijzigde houding van den heer Renkin, die
thans niiet k-on toestaan, dat het lijk van d-e
Rudd-etr naar het IJzer-monument zou worden
overgebracht.
Dat besluit heeft weer veel kwaad bloed ge
zet onder de Vlamingen. Hónderden protest-tele
grammen en brieven werden naar het kabinet
van den minister van binnenlandsche zaken ge
zonden en in de radicale Vlaamsehe pers werd
er duchtig van leer getrokken tegen dit verbod.
Er wordt betoogd, dat de regeering niet ge
reed kon zijn met de noodige formaliteiten voor
deze overbrenging, maar zulks werd slechts
als een voorwend-s-el beschouwd.
Welingelichte personen verzekeren, dat in
het kabinet een tweetal ministers zich met man
en macht verzet hebben tegen dit plan der Vla
mingen en dat, in geval Renkin bij zijn goed
voornemen gebleven ware, er onvermijdelijk
een ministercrisis zou zijn uitgebroken. En dat
is dan de ware oorzaak van de wijziging in de
welwillende houding van den minister-presi
dent.
Wat er ook van zij, deze ommekeer heeft
weer veel wantrouwen en misnoegen te weeg
gebracht
Zooals gezegd was de stroom van „pelgrims"
dit jaar overweldigend. Van d-e 70.000 uitge
geven terreinkaarten bleek er niet één meer
over. Aa-n alle aanvragen kon men mot geen
mogelijkheid voldoen en de men-sohen teleur
stellen wildien de organisatoren n-iet. Doov nog
tijdig getroffen maatregelen behoefden weini
gen te worden afgewezen en zoo kon h-et
gebem-en dat een menigte van 150 a lhO.OOO
rond het monument was samengedromd. Alle
gezindten deden mee, zelfs de socialistische
Vlaamsehe studenten ontbraken niet. De Bel
gische vlag zag men slechts wapperen van het
Dixmu-idensche stadhuis, overigens zoover
het oog reikte was slechts de rooide leeuw
op hef gele fond te zien.
Om half twaalf werd met een H. Mis in de
open lucht begonnen, waarna de klokken dreu
nend haar galmen over de wijde vlakten, deden
sidderen. Dan werden de eerste tomen ingezet
van een Vlaamsch strijdlied, weidra meege
zongen door heel die ontzaglijke massa. Het
klonk als een belofte.
Stil wordt het, wanneer een der organisa
toren met machtigen stem het Onzo Vader in
zet. Iede-r bidt zachtjes mee.
Vervolgens een toespraak van den heer
Pillecyn, kort maar fel. Hij sprak namens de
Vlaamsehe oudstrijde-rs en stelde de figuur van
den idealist de Rudder tegenover die van de
„oorlogsgrooten-, van de dwazen en van de
misdadigers van dien oorlog". En hij merkte op,
dat „de bouwers van vestingwerken, de geld
mannen en de s-abel-kletteraiars, de bereke
naars van de pensioenen der invalide generaals
zich hebben moe-ten verontrusten over de asch
van dien de Rudder, armen Vlaamschen piot".
Talloos waren de kransen en bloemstukken,
vervolgens bij het monument neergelegd, o.a.
door delegaties van Vlaamsehe, Waaüsche,
Dultsche, Fransche, Engelsche en Iersche oud-
strijders. Ook de in Amerika levende Vlamin
gen hadden een krans gezonden.
Reeds bij den aanvang van de plechtigheid
wilden een achttal Hitlerianen in uniform
gekleed zich tot de eere-tribune toegang ver
schaffen, maar zij bleken o-n-genoode en onge-
wenschte gasten te zijn. Hun werd dan ook te
kennen gegeven, dat m-en van hun tegenwoor
digheid niet gediend was.
Inmiddels werd een pro-testte]egram voorge
lezen, gezonden aan den eersten-minister Ren
kin, die de overbrenging van het stoffelijk
oversohot van Re n aart de Rudder niert had wil
len toestaan.
Professor Daels, voorzitter van h-et comité,
laakte de houding van de Belgische autori
tei-tem. Hij gaf de verzekering dat geen enkel
politiek veto van een minderheid, d-ie het
Vlaam-sche ras onderdrukt, macht zal hebben
tegen den wil van het volk, dat eisebt dat de
Rudder rust aan den voet van het Kruis voor
den IJzer.
Voorts werden redevoeringen gehouden door
de Nedierlandsche vertegenwoordigers dr. L. van
Es en dr. Z. Kamerling uit Leiden, en door
den Zuid-Afrikaanschen vertegenwoordiger
Kofmam..
Na afloop werd het monument voor Renaat
d-e Rudder plechtig onthuld.
Nadat ver-schillendie Vlaamsehe liederen ge
zongen waren, zongen de tienduizenden ver
zamelde Vlamingen Vlaanderen den eed van
eeuwigie trouw. De plechtigheid werd besloten
met het zingen van „De Vlaamsehe Leeuw".
Voor het eerst werd, behalve door de afge
vaardigden der Vlaamsehe Froinrtpartij, aam
de plechtigheid deelgenomen dkjor eenig-e
Katholieke Vlaamsehe Kamerleden.
De giebeele betooging is in volmaakte orde
verloopem. Hoewel te Dixmuide haast geen
po-litie te zien was, waren van overheidszijde
toch verschillende voorzorgsmaatregel en ge
nomen om incidenten te voorkomen.
verdere bizonderheden hieromtrent mede te
deS-etbisschoppelijk schrijven is ingedeeld ln
zes d-eel-en die al-s volgt zijn getiteld: hetsteats-
iaïcisme, de oorsprong van het burger-luk ge
zag de godsdienstlooze staat, de scheiding van
Kerk en staat, de ondergeschiktmaking van de
Kerk aan den staat, moderne vrijheden en de
plichten van het oogenblik.
Daar in d-e vijf eerste deele-n uitsluitend een
uiteenzetting wordt gegeven van de Katholieke
leer en de daarmee strijdige dwalingen worden
weerlegd, beperken wij ons tot het laatste ge
deelte van het herderlijk schrijven waann voor
Spanje de conclusies worden getrokken. Aan
dit laatste gedeelte dan ontl-eenen wij het vol-
|2?G"I1'J'0» t
Onze voornaamste plicht is het sterk te ij
ven in 't geloof, onafscheidelijk vereemgd door
den band van on-ze heilige geloofsovertuiging,
die wij ten koste van alles moeten behouden en
verdedigen, de oogen steeds gericht ou e
op het nooit falend licht der waarhei-d, dat
straalt in het Vaticaan.
Meer dan ooit moeten wij thans met kin- e
lijke onderwerping den wijzen raad opvolgen,
dien Paus Leo XIII aan de bisschoppen van
Columbia gaf: „Met den grootsten ijver moeten
bisschoppen en geloovigen ervoor waken, dat
zij één van gedachte en één van gevoelen zijn
in alles wat de H. Stoel heeft bepaald zo-n-der
plaats te laten voor meeningsvenschillen".
Geen andere norm hebben Wij gevolgd in
dit herderlijk schrijven, waari-n Wij niets uit
Ons zelf hebben willen verkondigen maar trouw
de 'eer en zelfs de woorden der Pausen, deze
orakels der waarheid, die evenals de goddelijke
Meeste-r „de woorden -des eeuwigen levens heb
ben", hebben weergegeven.
Ernstig zijn d© gevaren, die ons in deze tij
den van boosheid omringen. „Laat u niet ver
leiden", zou-d-en wij thans willen zeggen met
den Apostel Paulus. „Slechte gesprekken be
derven de goede zeden. Weest op uw hoed© en
wacht u voor het kwaad, wij-1 er onder ons men-
schen zijn, die God niet kennen; ik zeg dit tot
uw groote ontsteltenis".
Vermijdt zoo teel mogelijk den omgang met
de vijanden dti Kerk en voor al-les vlucht als
een giftige slang -de booze pers, de goddelooze,
godslasteren-de en vermetel de pers, die het ge
loot, de goede zeden en ook de orde en wel
vaart der volken verstoort en vernielt.
De Katholieke afgevaardigden naar de cor-
tes zijn in geweten en ernstig verplicht, om
met alle wettige middelen, die hun ten dienste
staan, d© heilige rechten der Kerk, die in het
ontwerp-con-stitutie worden voorbijgegaan, te
verdedigen.
De Katholieke bladen die met zooveel zelf
verloochening en ten koste van zoo groote of
fers de banier van de leer en de rechten van
Christus hoog houden, moeten voortgaan met
onvermoeid te strijden voor d-e goede zaak, met
den krachtda-digen steun der goede Katholie
ken en den overvloedigen zegen der Kerk, die
imet een dankbaar oog hun onibaatzuehtige-n
ijver gadeslaat
AU© kind-eren der Katholieke Kerk in Spanje
moeten bij het gevaar, waaraan hun geloof en
heilige tradities staan bloot-gesteld, in het
openbar© leven voorzichtig maar beslist en
energiek optreden, onvermoeid strijdend „pro
aris et foois" voor hun haard en altaren.
Tenslotte vermanen de bisschoppen de
Spaansche Katholieken, in zich zelf te keeren
en hun toevlucht te nemen tot het gebed, op
dat Spanje, dat in het vèr verleden „la nación
oatólica" bij uitnemendheid was, het recht op
dezen titel niet voor goed verlieze.
Onze Londen-sche correspondent schrijft d.d.
18 dezer: J
De prins van Wales zou een langdurige va-
cantie doorbrengen in het Zuiden van Frank
rijk in de buurt van Bayonne.
Maar hedenmorgen vertelde de „Daily Ex
press", dat „de prins van Wales zijn vacautie-
plannen tijdelijk heeft laten varen, omdat hu
erop stond, het land niet te verlaten, totdat hu
zich persoonlijk ervan verzekerd had, dat de
financieele toestand opgeklaard was
Het blad voegde er de volgende treffende ont
boezeming aan toe:
„Er was geen officieele me-dedeeling om
trent 's prinsen besluit.
„Hij ging eenvoudig niet.
Hij beschouwde het als zijn plicht in Enge
land te blijven tot hij er zeker van was, dat hij
het land geen bij zonderen dienst kon aanoie-
den. Zelfs thans is het tijdstip van zijn vertrek
nog niet definitief vastgesteld.
Plicht is altijd op de eerste plaats gekomen
voor den prins
Wat moet men doen als men zóó iets leest.
Zeggen dat het mooi is?
Men heeft, ais loyaal vreemdeling,sympathie
voor den prins van Wales, omdat hij prins van
Wales, een goed Engelschman, een nuchter en
modern vorst is.
En dan leest men, dat hij zun vacantia er
aan geeft, om op te passen dat de financieele
crisis goed opgelost wordt. Men voelt zijn sym
pathie voor den prins van Wales sterk ver
minderen, ondanks alle waar-deering voor zun
plichtsbesef.
's Avonds leest men in de „Evening Stan-
^Parijs, Dinsdag. - De Prins van Wales is
t© Le Bourget om 12 uur 45 geland, en lunchte
aan het buffet der aerodrome, alvorens d©
vlucht naar Biarritz voort te zetten. Hu droeg
©en grijs vacanitie-costuum een Baskische muts
en in zijn knoopsgat een roode anjelier.
,Op weg naar het Zuiden zal te Tours gestopt
worden".
En onder „Laatste Nieuws
„Parijs, Dinsdag. - De Prins van Wales is
16 GelukkiglDef prins heeft zijn oude plaats in
de „Darly Express"!
Hii ging eenvoudig niet
Welneen- hij is eenvoudig wèl gegaan.
Hij beschouwde bet als zijn plicht m Enge-
land te blijven, tot hü - zek-van was^enj
Welneen: hij beschouwde het niet als zun
olicht in Engeland te blijven.
Maar bewijst dit nu, dat plicht met altijd op
de eerste plaats gekomen is voor-den
Gelukkig voor de Daily Express
land niet Japan is. Was het wèl Japan fep
bleef de „Dal-ly Express" niets anders over dan
^Hef Ïebeurde leert ons, dat wij iets, wat een
loya uteits-persoonüjkheid doen zal,nomt P^U
zen moeten, vóór wij weten, dat M met- het
tegendeel gedaan heeft. Solon en Infonte^ine
hebben dit waarschijnlijk xeeds VOOT ntf
zegd, ofschoon zij de „Daily Express met
lazen.
Door de maatregelen, die de regeering in do
laatst© dagen genomen heeft tegen de Kerk,
is onder de -bevolking der Baskische provin
cies groote opwinding ontstaan.
Ofschoon het nog niet tot onlusten is geko
men en evenmin tot dusverre de vorming van
gewapende boerenbonden is tot stand gebracht,
heeft de regeering reeds omvangrijke maat
regelen genomen.
De zeven katholieke en nationale dagbladen,
die te Bilbao en San Sebas-tian uitkomen, zijn
verboden. De leiders der nationale beweging
zijn gearresteerd en de wapenfabrieken in
Ei-ber en Guersica zijn bezet.
D© MadrileensOhe katholieke en rechtsche
pers veroordeelt het optreden der regeering
als onwettig en publiceert scherpe protesten.
Men vreest voor een verscherping van den
politieken toestand.
Op zoek naar goud
Met groote -belangstelling worden in Engel
sche scheepvaartkringen de duikerswerkzaam
heden bij het bergen van de ^udsc^*
het in de nabijheid van Brest gezonken En0el
sche stoomschip „Egy-Pt", gevolgd.
Eeniga dagen geleden slaagden de duikers
van het in de nabijheid van het wrak liggend
Italiaan-sdhe bergingsvaartnig „Artiglio er in.
met behulp van springstoffen een gat van 10
Meter lengte en zeventien Meter breedte info*
dek, nabij de plaats, waar de schatten gefbor
gen zijn, te slaan.
Hoewel nog vele moeilijkheden uit den weg
te ruimen zijn, gaan de duikers vol gfeden
moed voort met hun arbeid, teneinde de te-
geerde en veel besproken schatten van de
Egypt" te kunnen be-reiken en te tergen.
DE MALVERSATIES VAN 'N GEMEENTE-
SECRETARIS.
FRANKFORT a/d. MAIN, 32 Augustus.
(V DGisteren is te Kriftel in den Taunus
de' gemeentesecretaris gearresteerd wegens
omvangrijken credietzwendel.
-De secretaris was in de financieele moei
lijkheden geraakt en om van de banken geld
te krijgen vervalschte hij officieele stukken met
de han-dteekening van den -burgemeester en
van het gemeentebestuur. Hij schreef op de-za
wijze o.a. een certificaat vo-or zijn eigen crediet.
waardigheid en wist aldus van eeni-ge ban-ken
In totaal 300.000 mark los te krij-gen.
DE
NIEUWE OVERBLIJFSELEN VAN
ANDRèE-EXPEDITHE GEVONDEN.
Naar uit Oslo wordt gemeld, is het expedi-
tiescbiip Is-björn" van Spitsbergen te Tromeö
teruggekeerd. Het schip was gecharterd door
een Fransch jachtgezelschap en heeft geheel
Spitsbergen omgevaren. Bij een oponthoud op
het Witte eiland heeft men verschillende uit
rustingsstukken een fototoestel en een muts
gevonden, die vermoedelijk afkomstig zijn
van de Andrée-expeditie.
Het Fransche gezelschap bracht voorts een
levenden ijs-beer mee die in het Poolgebied
j was gevangen.
TOERISTEN DOOR ONWEER
OVERVALLEN.
^Angstige momenten in de bergen
INNSBRUCK, 22 Augustus. (H.N.) Twee
toeristen uit Neurenberg, die een bergteer
naar de Brunnadlerspitze hadden ondernomen,
werden door een hevig onweer overvallen. Zij
gingen op den grond liggen, om zoo beschut
ting te zoeken, doch de bliksem sloeg in een
wegwijzer en sprong vandaar over op het hou
weel van een der toeristen, die dien ten gevolge
ernstige brandwonden opliep, terwijl beide bee-
nen verlamd werden. Zijn begeleider kreeg
eveneens ernstige brandwonden, doch wist nog
de Göppingerhiitte te bereiken en daar om
hulp te vragen.
Met groote moeite gelukte het, ook den an
deren toerist te halen, waarop de beide gewon
den naar het ziekenhuis van Bludenz werden
overgebracht.
BLIKSEM INGESLAGEN
Uit Klagenfurt meldt het W.B.: In de hut
van de Alpenvereeniging op de Kor-Alpe sloeg
de bliksem in. Van de veertig personen, dia
aanwezig waren, werden er achttien zwaat
^gewond.
X
