r
t
ALGEMEEN OVERZICHT.
DE SOCIALE POSITIE VAN SPANJE
srs
letten!
I M
NOBILE NIET GEVONDEN
Katholieke en vrije
syndicaten
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 19SÏ
DE ZWEEDSCHE „QUEST'
EXPEDITIE.
HET LAND STAAT VOOR DE OPLOSSING VAN
TWEE PROBLEMEN
REVOLVERS, HOOIVORKEN EN
KNUPPELS
ER MOET HARD GEWERKT
WORDEN
INTERNATIONALE JUWEELEN-
DIEF
DE STAKING TE DUSSELDORF.
OPSTANDELINGEN TER DOOD
VEROORDEELD.
DE WERKLOOSHEID IN DE
VER. STATEN.
DE EENE RAMP NA DE ANDERE
OOGST-CATASTROFE IN RIJNLAND.
AANSLAGEN OP VOORRAAD
SCHUREN.
DE POLITIE-MOORDEN IN
DUITSCHLAND.
OVERSTROOMINGEN AAN DE
RUSSISCH-PERZISCHE GRENS.
De oorlogsverklaring der Engelsche
arbeiders
Zooals gemeld, hebben de aigemeene raad der
vakvereenigingen, de executieve commissie der
labourpartij en de laigerhuisfracüe der arbei
derspartij een oproep tot het volk ge-richt.
Daarin wordt het volk opgewekt zich bij de
arbeidersbeweging aan te sluiten „ter verdedi
ging van de ware nationale belangen en tot
een doeltreffende poging om tot een betere
samenleving te komen".
Verder wordt betoogd, dat de ware oorza
hen van de finan-oiee-le crisis niet in het open
baar zijn toegelicht.
De nationale regeering wordt beschreven als
een Tegeerlng van lieden die handelen zon
der mandaat van bet volk.
Die regeering aldus het manifest, doet een
aanval 0p ,jen levensstandaard van de arbei
ders, teneinde een toestand te bestrijden, die
veroorzaakt is door een politiek van particu-
lera 'hankbelangen, welke politiek zich onttreki
a-au de openbare contröle.
Men tracht de sociale politiek der natie om
Tw te werpen en dit geschiedt niet, omidat de
*ationale hulpbronnen plotseling zijn verrnin-
'die'r,(3 of omdat de natie niet in staat zou zijn
te zorgen voor haar werkloozen, óók niet omdat
de 'begroeting niet sluitend zou kunnen worden
Semaakt, maar in de allereerste plaats omdat de
tihancieèle belangen hebben uitgemaakt, dat
Engeland een slecht voorbeeld geeft aan andere
kaden, door belastingen op te leggen aan de
rijken, om te voorzien in de behoeften van de
armen.
Het belang van de natie is zeer zeker ook
bet belang van de arbeiders; maar dezen wei
geren nadrukkelijk de opvatting te aanvaar
den, dat het belang der natie kan worden ge
diend door die arbeiders te verarmen.
Diit manifest der arbeiderspartij wordt
door de oomservatieve en liberale bladen
streng veroordeeld. De 'bladen wijzen er op,
dat óók Henderson dit manifest heeft onder-
teekend, ofschoon hij vroeger zelf heeft aange
drongen op het nemen van de noodige bezuini
gingsmaatregelen.
Hielt bestuur van die Britsche mijnwerkers-
federatie heeft de pari. vertegenwoordiger der
mijnwerkers in 't lagerhuis opgedragen de oppo
sitie der vakvereenigingen en der arbeiders
partij tegen de regeering te steunen.
De mijnwerkers zijn in het lagerhuis ver
tegenwoordigd door 43 leden.
Henderson is als opvolger van Mac Donald
toit leider van de Engelschle arbeiderspartij
gekozen. Slechts 6 onafhankelijkem onder lei
ding van Maxtom, stemden tegen Henderson.
Met uitzondering van Mac Donald, Snowden
en Thomas, waren alle vroegere ministers uit
het arbeiderskabinet aanwezig en tot veler ver
wondering ook de lord-kanselier, Sankey.
Snowden heeft te kennen gegeven, dat bij
van plan is zich uit hert politieke leven terug
te trekken, zoodra de huidige internationale
financieel® toestand geregeld en de financieele
moeilijkheden opgelost zullen zijn.
Herhaalde malen gingen er reeds geruchten,
dat hij in verband met zijn gezondheidstoe
stand, geen herkiezing wenschte, of zelfs zijn
ontslag zou nemen als lid van het lagerhuis.
Gisteren verklaarde hij, dart hij vier maan
den geleden reeds aan Mac Donald zijn voor
nemen te kennen heeft gegeven, zijn ministe-
rieele functi-es neer te leggen, zoodra hij de
rinancieele operatie, welke toen aan den gang
was, tot een goed einde zou hebben gebracht,
erwiji hij tevens van plan was, geen nieuwe
verkiezing te aanvaarden.
liet uitbreken van de internationale crisis
heeft echter de uitvoering van zijn voornemens
vertraagd.
Hoewel omtrent Mac Donald eveneens der
gelijke geruchten hebben geloopen, wordt thans
van bevoegde zijde medegedeeld, dat deze geens
zins een dergelijk besluit heeft genomen. Hij
is thans veeleer van plan zoo krachtig moge
lijk zijn taak voort te zetten om den moeilijk
heden bet hoofd te bieden.
Het kabinet zal Maandag a.s. weer bijeen
komen. Br zullen dan belangrijke beslissingen
worden genomen.
Het verdrag van Versailles
In Républiique" woir&t d© vraag ge-
steld, of men van Duitschland moet verlangen,
dat bet zich aan den status quo houdt, en
die vraag ontkennend beantwoord.
In twee punten zoo verklaart het blad, is de
door de verdragen ontstane toestand gevaar
ljjk voor den wereldvrede.
In de eerste plaats heeft een groot industri
eel volk, zooals het Duitsche, een afzetgebied
noodig en heeft men, zooals algemeen wordt
toegegeven, een groote domheid begaan, om
Duitschland zijn koloniale markt af te nemen.
Tweedons is de Poolsche Corridor in zijn
tegenwoordigen toestand een voortdurende oor
zaak van ontevredenheid en niet in overeen
stemming met de oplossing, die met zich
wenscht.
Allereerst moet Frankrijk de middelen zien
te vinden, hoe Duitschland weer aan een kol>
niaal gebied zou kunnen komen en tevens met
alle macht aandringen op een Duitsch-Poolsche
overeenkomst inzake het Corridor-vraagstuk.
Mocht men in beide gevallen tot een resul
taat geraken, dan heeft men het recht,
Duitschland de verplichting op te leggen, geen
maatregelen te treffen, om door een of andere
handeling iets aan den status quo te verande
ren.
De Ontwapeningsconferentie
Naar van welingelichte zijde verluidt, verwacht
mem dezer dagen 'n schrijven van Henderson,
waarin hij, In verband met die jongste poli
tiek® gebeurtenissen in Engeland, zijn amibt
ais voorzitter van de ontwapeningsconferentie
•weer aan dien volkenbondsraad ter beschikking
stelt.
De volkenbondsraad zal, in verband hier
mede, op zijn eerstvolgende zitting het vraag
stuk van het voorzitterschap der ontwapeninge
conferentie nogmaals ander d-e oogen zien,
waarbij men zich zal afvragen, of Henderson,
die indertijd om zijn persoonlijke eigenschap
pen en niet als vertegenwoordiger der Britsche
regeering tot voorzitter werd benoemd, weder
door dien raad zal worden aangesteld.
In elk geval zal het vraagstuk door den
aangekondigd-en stap van Henderson worden
opgelost.
In vooraanstaande kringen van het volken-
bondssiecretariaat houdt m-en Henderson voor
de meest geëigende persoonlijkheid om deze
conferentie te leiden.
Het is echter geen geheim, d'ait van zekere
zijde een zeer sterke activiteit gedeeltelijk langs
diplomatieken weg, wordt ontwikkeld om in
plaats van Henderson een anderen president
voor de ontwapeningsconferentie te benoemen.
Zou dit streven worden doorgezet, dan zijn
do gevolgen welke hieruit kunnen voortkomen
nog niet te overzien, vooral voor wat betreft
h-et tijdstip, waarop de conferentie zal gehou
den worden.
Heeds eenige dag-en loopt h-et gerucht, over
een uitstel van d-e conferentie, welke, zoo-
als bekend is, op 2 Februari van het volgend
jaar is bepaald en h-et valt niet te loochenen,
dat de gedachte, de conferentie voor korten
tijd, ongeveer tw-ee of drie maanden uit te
stellen, opnieuiw veld schijnt te hebben ge
wonnen.
Naar verluidt zou ook aan de Fransche link
sch-e partijen 'n uitstel tot na de Fransoh-e ver
kiezingen in Mei van bet volgend jaar nd-et
onwelkom zijn en ook van Engelsche zij-d-e
wordt er d-en laatsten tijd op gewezen, dat de
binnenlanöeche politieke toestand van Enge
lan-d, welke in Januari en Februari te wachten
staat, het houden van de conferentie in Fe
bruari bemoeilijken zal.
Te Genève staat men daarentegen in voor
aanstaande kringen van het volkenbon-dissecre-
tariaat op h-et standpunt, dat deze omstandig
heden een uitstel van de conferentie niet recht
vaardigen.
Men vreest daar blijkbaar dat ook een kort
stondig uitstel den volkeren het laatste restje
vertrouwen i-n d-en ontwapenimgswil van de
zwaarbewapende regeering-en ontniem-en zal.
De plaatsvervangende Amerikaansche staats
secretaris Castle heeft, volgens een bericht uit
Washington, in een onderhoud met de pers
verklaard, dat er volgens de opvatting van de
Amerikaansche regeering niets is geschied,
waardoor een uitstel van de ontwapeningscon
ferentie gerechtvaardigd zou zijn. Ook de poli
tieke toestand in Engeland verandert hieraan
niets.
Voorts sprak Castle de geruchten tegen,
volgens welke de vraagstukken der oorlogs
schulden en der schadevergoeding op de a.s.
ontwapeningsconferentie -een belangrijke rol
zullen spelen.
Volgens d-e „Times" is de Italiaansche regee
ring voornemens, er te Genève op aan te drin
gen, om de candidatuur van Henderson als
voorzitter voor de ontwapeningsconferentie te
bandhaven. Zij gaat daarbij van de opvatting
uit, dat Henderson niet als minister van bui-
tenlandsche zaken van Engeland, doch om zijn
persoonlijke verdiensten als voorzitter van de
ontwapeningsconferentie is voorgedragen.
Poeders en tabletten zijn alléén echt, als de
verpakking voorzien is van den naam Mijnhardt.
Let bü het koopen daar speciaal op, want dit
alleen garandeert U de echtheid.
Reel. 4280 DGVS 7
Onrustig Spanje
In antwoord op de interpellaties, die de Bas-
kische afgevaardigden. Leizaola en Gil Robles
Dinsdag in de cortes indienden naar aanlei
ding van het optreden der regeering is de Bas-
kische provincies en in Navarre, zeide minister
Maura, dat men slechts de artikelen in de in
middels verboden Baskische bladen behoeft na
te lezen, om te kunnen bewijzen, dat door de
Basken een anti-republikeinsche campagne
wordt gevoerd. In een dier artikelen werd zelfs
gezegd, zeide minister Maura, dat de regeering
het volk het geloof ontrukt.
Toen een der Baskische afgevaardigden, een
geestelijke, den minister hierbij interrumpeer
de met een „natuurlijk!" ontstond er in de
kamer zoo'n helsch kabaal, dat zelfs het voor
zittersbelletje niet in staat bleek de gemoede
ren -te kalmeeren en voortijdig onder de slagen
van den voorzitter bezweek.
Toen de minister zich weei* eenigszins hoor-
haar kon maken, ging hij voort met te verkla
ren, dat in een modern Spanje een burger
oorlog een dwaasheid zijn zou, wijl hierdoor
het kostbaarste bezit van het volk, dat op slot
van rekening het eenigste is, wat hem inte-
resseert, zou worden vernietigd. Hierop ont
stond wederom een heftig tumult, waarbij voor
al de Baskische afgevaardigden tegen den mi
nister van leer trokken.
Toen de órde weer hersteld was, richtte de
minister zich wederom tot de B-asken en ging
voort: Als Katholiek verklaar ik, dat uw op
treden onwaardig is. De godsdienst staat bo
ven alles, gij echter plaatst se-ctarische gevoe
lens boven Iedere godsdienstige idee. Gij zijt
zelf de aanleiding, dat geheel Spanje tegen u
in opstand komt. Bovendien wo-rdt gij nog in
uw streven gesteund door een campagne van
kloosterlingen, die u tot opstand aanhitsen. De
regeering kon deze campagne niet langer dul-
den. Een onbeschrijflijk tumult volgde op deze
bewering van den minister, die zijn rede spoe
dig daarna beëindigde.
Bij een banket, dat den Spaanschen minis
ter van buitenlandsche zaken. Lerroux door de
Canarisch kolonie te Madrid werd aangeboden,
hield de minister een groote politieke rede,
die beschouwd wordt als een aanvulling op de
rede, die hij op den partijdag te Valladolid
heeft uitgesproken.
In deze rede zeide Lerroux o.a. het volgende.
Er zijn er, die mij als een ongeletterde be
schouwen. In ieder geval zult gij moeten er
kennen ,dat ik over een groote ervaring be
schik, die de wetenschap der ongeletterden is.
Deze wetenschap heeft mij leeren strijden en
triomfe-eren. Ik heb steeds getriomfeerd en
sinds ik de banier draag van de radicale partij
kon ik op de parlementaire tribune verkla
ren: „Gij kunt regeeren zonder mij, maar nooit
zult gij regeeren tegen mij".
Men heeft echter zelfs nooit zonder mij ge
regeerd, u zult thans personen aan mijn zijde
zien, die vroeger mijn vrienden niet waren,
maar die het geworden zijn. Ik ben heftig be
streden maar zij, die ipijn heftigste tegenstan
ders waren, komen mij thans de verzoenende
hand drukken.
Ik verzeker u, zoo ging Lerroux voort, dat ik
niet zal sterven, alvorens een regeering te
hebben gepresideerd. Aan dit doel heb ik mijn
bestaan gebonden. Wanneer? Dat weet ik niet,
maar verliest uw geduld niet. Vraagt mij niet,
om thans te regeeren, want ondanks den steun
die mij de publieke opinie kan geven, zou ik
als ik morgen aan den dag het bewind in han
den moest nemen, er dood bij neervallen.
Met de tegenwoordige cortes zou niemand
tenzij hij, die op het oogenblik de leider is
van de republikeinsch-socialistische coalitie,
ook maar een minuut kunnen regeeren. Ieder
ander zou het leven er bij laten en dit zou het
einde zijn der republiek.
In politieke kringen is men algemeen van
meening, dat de twee laatste door Lerrbux ge
houden redevoeringen bewijzen, dat hij de
toekomstige minister-president van Spanje is
Naar uit Madrid vernomen wordt, zijn dezer
dagen in het klooster van San Millan bij
Logrono altaargereedschappen en tal van an
dere kostbare voorwerpen, waaronder ivoor-
snijweïk ter waarde van rond 1.900.000 gulden
door den gouverneur van de provincie Logro
no in beslag genomen, nadat deze tevoren per.
soonlijk een bezoek aan het klooster had ge
bracht.
De gouverneur deelde den kloosterlingen
tevens mede, dat zij zich als gearresteerd moes
ten beschouwen.
Verder is bevel gegeven tot in beslagneming
van een waardevolle bibliotheek, die eigendom
is van het klooster van Najera, eveneens in de
provincie Logrono.
Het plein Praca do Comercio te Lissabon, waar de verschillende ministeries gevestigd zijn. Met het oog op den opstand worden
de ingangen bewaakt door troepen bewapend met machinegeweren.
Zal de oude strijd weer opnieuw
ontbranden
Het huidige Spanje staat voor de oplossing
van twee groote sociale vraagstukken de
Agrarische kwestie in Andalusie en Extrama-
dura en het arbeidersvraagstuk, dat vooral in
Cata-lonië, Asturie, Madrid en Valencia zoo
dringend om verbetering roept.
De groote stuwkracht, die van de katholieke
sociale beweging uitging om deze beide proble
men tot oplossing te brengen, werd ten zeerste
belemmerd, ja zelfs volkomen lamgeslagen door
de verdeeldheid, die er in de eigen partij
heenschte.
Na het versdhijnen van de Encycliek Rerum
Novarum werden wel enkele „Circulos de obre-
ros catolicos" katholieke werkliedenvereni
gingen opgericht, die in 1912 nationaal georga
niseerd werden in de „Federacion Nacional de
obreros catolicos": zij hadden haar eigen or
gaan „Eco del Pueblo" in Madrid, Valencia en
in het land der Basken maakte de arbeidersbe
weging wel enkele vorderingen, maar zij kon
den bun ledental tocb nooit boven de 2000 op-
voeren.
Van den beginne af aan stond heel de
beweging in 't teeken van patronage en zij was
zuiver integraal, zoodat zij geen invloed kreeg
op de arbeidersmassa. Het was meer voorzorg
voor de arbeiders dan een feitelijke arbeiders
beweging en meer een instelling van liefdadig
heid, die een steun was voor behoeftigen en
noodlijdenden, inplaats van een machtige
organisatie, die er naar streefde om d-oor ia-
grijpende sociale maatregelen de echte recht
vaardigheid door te voeren,
Intusschen groeiden de syndicalistische en
socialistische arbeidersbonden op een gewel
dige manier. Toen men inzag, dat de Federacion
National niet bij machte was om zich daad
werkelijk te weer te stellen tegen deze radicale
syndicaten, stichtte men in 1914 in Madrid en in
1918 in Barcelona de Syndicatos Libros, die in
1924 op het congres van Pampeluna samen de
groote centrale vormden der Confederation Na
cional -de Syndicatos Libros. De „Syndi
catos Libros" (die men in zekeren zin met de
Hollandsche werkliedenvereenigingen kan ver
gelijken) keerden zich vooral tegen het socia
lisme en de revolutionnaire syndicaten. Zij
streefden er niet naar om een soort staatssocia
lisme in te voeren en zij veroordeelden den
klassenstrijd, maar zij wilden de rechtvaardig
heid weer herstellen door samen te werken
met het kapitalisme en de wetgevende macht.
Zij trachtten vooral een eenheidsfront te vor
men tegen de gewelddadige revolutionnaire alge-
meene stakingen der syndicalisten. De Syndi
catos Catolicos stonden zeer sceptisch tegen
over de Syndicatos libros, om-dat deze niet het
praedicaat R.-K. voerden en de sociale en eco
nomische punten van hun program op den
voor-grond' stelden, terwijl zij de andere onder-
deelen van hun sociale taak verwaarloosden en
zuiver een massa-beweging in grooten stijl wil
den worden.
En zoo ontstond er tusschen heide organisa
ties een strijd, die thans reeds meer dan 15
jaar duurt, en waardoor de weerbaarheid tegen
-den gemeensohappelijken tegenstander gewel
dig werd verzwakt.
De oneenighei-d onder de katholieken tijdens
de dictatuur was oorzaak dat de socialisten
hun organisatie stevig konden uitbouwen, en
korten tijd na den val van de dictatuur waren
zij de eenige partij die over een goed geoutil
leerde organisatie konden beschikken.
Eerst ter elfder ure, nadat de eerste revo-lu-
tie-poging in Jaca (November 1930) nog was
onder-drukt en de dreigende aigemeene staking
hij velen de oogen deed opengaan, begon men
den ernst van den toestand in te zien. De kar
dinaal-primaat liet op 31 December 1930 weten
nat voortaan de katholieke syndicaten en de
Syndicatos libros één organisatie mochten vor
men, om de revolutie te voorkomen.
In Maart 1931 heeft men nog getracht om
deze bei-de werklieden-organisaties in één natio-
nalen bond, de „Union Obrera", onder te
brengen, maar vóór de unie tot stand kwam,
was de re-voiutie reeds uitgebroken. Het was
te laat.
Op het oogenblik is het „Syndicate Anico
del Tra-bajo" de machtigste arbeidersorganisa
tie van Spanje. Deze anarchistische syndicalis
ten verwachten de vrijmaking van den arbei
dersstand alleen van de vernietiging van den
staat en het kapitalisme. Zij proclameeren
telkens aigemeene stakingen, waardoor het
economisch leven geregeld in de war gebracht
wordt. Zij hebben bijna 600.000 leden, die voor
het meerendeel in Madrid, Andalusië en Cata-
lonië gevestigd zijn. Zij beschikken over een
eigen Bondsgebouw in Madrid San Mareoz, en
het is wel zeer merkwaardig, dat dit gebouw
eigendom is der Luises. Zij geven ook een
eigen orgaan uit: „Soli-daridad Obrera".
Dit Syndicaat heeft bij revolutie feitelijk de
overwinning behaald. In Catalon-ië is deze
regeering aan hert bewind gekomen, dank zij
de hulp en steun van dit Syndicaat, Voor deze
syndicalisten, die tijdens de dictatuur onder
drukt werden, was de revolutie een dag van
wraak op de Syndicatos libros.
De kantoren der Syndicatos libros werden
gesloten en de organisaties in Madrid en Ca-
talonië voot ontbonden verklaard: (in het
Noorden des lands bestaan zij nog). In 14 dagen
tijd werden 13 leiders der Syndicartos libros
door de syndicalisten gewoon op straat op
klaarlichten dag vermoord, omdat zij weigerden
zich aan te sluiten hij de anarchisten. Onge
veer 18 leiders der Syndicatos libros zitten ge
vangen in Madrid en er is een 'bevel uitgevaar
digd om alle bestuursleden van deze werk
liedenorganisaties te arresteere-n onder be
schuldiging, dat zij met de dictatuur hebben
samengewerkt. Het orgaan der Syndicatos
libros „Union Obrera" is verboden: in ae
plaats daarvan verschijnt thans „La Razon
De Katholieke Werkliedenbond moet dus
weer van voor af aan beginnen.
De regeering is serieus begonnen met de
syndicalisten te bestrijden en het söhijnt, dat
de regeering het plei-t zal winnen, wanjt de
aanhangers der anarchistische partij kunnen
i-n een nacht weer verdwenen zijn, omdat de
meeste gedwongen werden zich bij de anarchis
ten aan te sluiten.
Men beweert ook, dat de Syndicatos libros
binnen afzienbaren tijd weer hun werkzaam
heden zullen mogen hervatten: er is zelfs een
zekere toenadering te -bemerken tusschen de
socialisten en de Syndicatos libros.
Het zal een groote vraag zijn of de oude
strijd die er bestond tusschen de katholieke en
vrije syndicaten, thans weer opnieuw zal ont
branden tusschen de vrije syndicaten en de
socialistische organisaties, of dat men met
eerbiediging van elkanders princiepen om rede
nen van praotisoken aard zal samenwerken om
den -gemeensohappelijken tegenstander te be
strijden.
Van kerkelijke zij-de zal geen bezwaar meer
gemaakt worden tegen het samengaan van
katholieke en vrije syndicaten.
Er is nog ééne hoop: de -helft van de afbei-
ders behoort nog tot geen enkele organisatie.
Maar dan moet er hard gewerkt worden, zon
der talmen, anders zijn de syndicalisten en
communisten ons weer voor. En men moet er
stee-da op bedacht zijn, dat het wispelturige
karakter van een Spaanschen arbeider en de
snelle kleursverwiss-eling der Spaansche vak
organisaties, naast een goede hoop, steeds een
groot gevaar oplevert. Maar als men onmid
dellijk en energiek de sociale hervormingen
doorvoert in den zin der Encycliek Quadrage-
simo Anno, dan -heeft dat werk ook voor het
huidige Spanje nog kans van slagen.
(Nadruk verboden).
Poolsche ambtenaren door boeren
overvallen.
Actie tegen den roofbouw
WARSCHAU, 28 Augustus (H. N.). In een
Poolsch dorp bij de TsjechoSiovakische grens
zijn Poolsche ambtenaren door een aa°
tal boeren overvallen en mishandeld. De ambte
naren haden tot opdracht de bosc „p„ten
verdeelen onder de verschillende gem
welke maatregelen noodig weiden geac 1
den roofbouw van de boeren tegen te gaan.
Terwijl de ambtenaren aan het beraadslagen
waren drongen plotseling honderden boeren,
met revolvers, hooivorken en knuppels gewa
pend, het dorp binnen. Drie ambtenaren wei
den bewusteloos geslagen, de vierde wist te
ontvluchten, doch werd door de boeren achter
volgd, die hem revolverschoten achterna zon
den.
Tot nu toe zijn 15 boeren gearresteerd.
Vondsten in het vroegere kamp van
Sora en van Dongen.
'N HORLOGE DAT NOG LIEP
Het rapport van de Zweedsche expeditie die
met de „Quest'' d-e laatste maanden tusschen
Spitsbergen en Nova Zembla heeft gekruist is
-thans verschenen.
De expeditie stond onder leiding van prof.
A'hlman van de universiteit te Stockholm en
-heeft ook een bezoek gebracht aan Foyn-eiland,
waar zij het verlaten kamp van kapitein Sora
en van v. Dongen nog hebben aangetroffen.
In 'het kamp werden nog verscheidene voor
werpen aangetroffen, die uitstekend bewaard
zijn gebleven, o.a. een slee, een zilveren horloge
een fotoigxafiertoesrtel, een Primus-kooktoestel
enz. Alles was onder den oonserveeren-den in
vloed van 't ijs nog in goeden staat, t Horloge
liep, nadat het opgewonden was, weer ter
stond. Ook een zakboekje met aanteekeningen
en Italiaansche en Noorsohe bankbiljetten wer
den gevonden.
Alles bevindt zich thans aam boord van de
„Quest" en zal aan de wettige eigenaars wor
den toegezonden.
De wetenschappelijke resultaten van de ex
peditie zijn bevredigend, doch sporen van do
Nobile-expeditie zijn niet ontdekt.
Door voorbijgangers bij zijn kraag
gepakt
Naar het einde
DÜSSELDORF, 28 Augustus (W. B.) Naar
verluidt is hedenmorgen de overgroote meer
derheid van de stedelijke gemeentearbeiders
weer aan het werk gegaan. In sommige stads-
deelen werden de werkwilligen gehinderd en
uitgescholden, vooral door werkloozen en
vrouwen en kinderen.
Bij den dienst der kanaalweriken is het werk
echter nog niet hervat. Me-n verwacht, dat
morgen de staking beëindigd zal zijn.
18 andere verbannen
Uit Rangoon wordt gemeld dat de leider der
opstandelingen in Burma met 11 andere lei
d-ers uiit het Tiharrawaddygebied, ter dood zijn
veroordeeld.
Saya San was de voornaamste en centrale
leider van den opstand.
Voorts werden 18 beklaagden verbannen en
8 vrijgesproken.
Verklaringen van Green.
NEW-YORK, 28 Augustus. (R.O.) Green, de
voorzitter van de Amerikaansche arbeidsfede-
ratie, schat het aantal werkloozen in de Ver-
eenigde Staten, begin Augustus, op 5.11)0.000.
Hij verwacht, dat dit aantal voor Januari a.s.
met 2.000.000 zal toenemen.
Green pleit voor een kortoren arbeidsduur
voor de werklieden in alle industrieën, waar
van meer heil te verwachten is, dan van het
ontslaan van een deel der arbeiders.
GEMEENTEARBEIDERS IN STAKING
Naar uit Hadersleben gemeld wordt, is tegen
Zaterdag a.s. een aigemeene staking der ge
meentearbeiders te Kopenhagen afgekondigd.
Het stadsbestuur heeft de noodige maatrege
len getroffen, opdat de stad Zaterdag a.s. niet
zonder licht en gas zal zitten.
HEEL WAT OP ZIJN KERFSTOK
Eenige dagen geleden werd te Düsseldorf
op de Koenigsallee de Italiaan Victor Lorenzi
gegrepen, die in een juwelierszaak een étui
met 10 kostbare ringen had gestolen en zich
met zijn bait uit de voeten maakte. Voorbij
gangers hielden hem aan en leverden hem aan
de politie over. Zes ringen werden nog in zijn
bezit gevonden, de overige 4 had hij tijdens
zijn vlucht weggeworpen.
De politie heeft thans kunnen vaststellen,
dat Lorenzi ook te Keulen verschillende juwee
lendiefstallen heeft gepleegd.
Lorenzi ontkent wel hardnekkig, doch is
door de winkeljuffrouw uit één der zaken her-
kend.
Men gelooft, dat Lorenzi een bijzonder ge
vaarlijke internationale juweelendief is. In
Duitschland schijnt hij zich vooral in het grens
gebied te hebben opgehouden, om zich snel
over de grens te kunnen begeven, als de grond
hem te warm mocht worden.
Men heeft vastgesteld, dat hij zich ook in
Engeland, Argentinië en Brazilië heeft opge
houden.
Lorenzi spreekt verscheidene talen en maakt
een zeer intelligenten indruk. Hij beweert, dat
hij, nadat hij te Brussel 3 jaar gevangenisstraf
had ondergaan wegens het maken van valsche
munten, zich in Luxemburg heeft opgehouden.
Nasjitsjewan door overstrooming
geteisterd
t
Talrijke personen omgekomen.
Uit Nasjitsjewan in den Kaukasus wondt ge-
120 ernstig beschadigd. Ook eenige regeenngs
gebouwen zijn vernield. waar.
Te Ordohat stortte een
in zich 30 zieken bevonden, die allen
^deel van het garnizoen te TifHs te naar
het overstroomde gebied gezonden i
"Schade wordt op 8 roebel go-
schat.
Nasjitejowan is onlangs geteisterd dooi een
hevige aardbeving.
De regen heeft veel bedorven
De kamer voor den landbouw in de Rijn-
provincie deelt mede, dat in de hooger gele
gen gedeelten van de Rijnprovincie de hevige
regens van den laatsten tijd oen katastrofe
voor den oogst veroorzaakt hebben.
Van het graan is nog geen 10 pCt. in de
schuren en het te velde staande graan is
zwart en schiet door.
De gerst ligt gemaaid op het veld en ver-
rot. De no-g niet gemaaide haver ligt tegen
den grond geslaig-en en het onkruid schiiet
weelderig op.
In vele streken is de oogst voor 60 pCt. ver
nield.
Op talrijke kleinere en middelmatige boer
derijen ontbreekt het noodige zaai- en brood,
koren, daar datgene, wat op het veld staat,
niet meer bruikbaar is.
Ook in de aardappelen begint tengevolge
van het natte weer het kwaad reeds grooteren
omvang aan te nemen.
Men vreest, dat talrijke boerderijen ten
gronde zuilen gaan, Indien geen hulp wordt
geboden.
De kamer verlangt daarom, dat de rijks-,
land- en gemeentebelastingen voorloopig niet
betaald behoeven te worden en voor het uit
stel dier belasting ook geen rente in rekening
zal worden gebracht.
Opwinding en schrik in een vreedzaam dorp
Uit Bromervoerde wordt d.d. 28 Augustus
gemeld:
In den afgeloopen nacht brandden m
dorp Graepel met slechts enkele nu^uten us-
schenpoozen verschillende voor den land u
gebruikte gebouwen geheel uit. Binnen een
half uur brandden vier groote voorraadschuren
met een groot gedeelte van den oogst tot en
grond toe al.
Nog terwijl de brandweer den eersten bran
aan heit blusechen was, vloog plotseling de ge-
heele voorgevel van een op 200 meter afsta
-gelegen schuur over de volle breedte in bran
Behalve de binnengehaalde oogst verbrand
den hier ook nog 30 varkens.
De aigemeene opwinding steeg nog meer,
toen eenige minuten later met een paar korte
hevige knallen een derde schuur in brand
vloog. Ook hier gingen, behalve de oogst, ell
varkens verloren.
De opwinding en schrik der bevolking be
reikten een hoogtepunt, toen onmiddellijk
hierna een vierde schuur onder dezelfde om-
standighieden Ln brand vloog.
Weldra was de justitie en het parket ter
plaatse om een onderzoek in te stellen.
Men vermoedt dart men te d-oen heeft met een
aanslag op den binnengehaalden oogst. Van do
daders ontbreekt tot nog toe elk spoor.
OVER HET KANAAL GEWANDELD.
Het Engelsch Kanaal heeft Donderdag een
nieuwe vernedering ondergaan, meldt Reuter.
Reeds herhaaldelijk heeft men getracht, en met
succes, het zwemmend over te steken, maar
gisterenmiddag, tegen half vijf kwam te Dover
een man aangestapt, die in letterlijken zin voor
't eerst over het Kanaal was gewandeld.
Het is een jonge Oostenrijker, Karl Namest-
nik eeheeten, die des morgens op zijn water
ski's bij kaap Gris Nez in het water was ge
stapt en zijn wandeling in den tijd van 8 uur
50 minuten volbracht.
„Wacht maar, jullie krijgt allemaal
je deel nog wel!"
Naair het Wolffibureau uit Hamburg meldit,
werd Woensdagavond een vijf en veertigjarige
inspecteur van politie door een schot ernstig
gewond.
Toen hij zich op weg bevond naar zijn post,
zag hij plotseling vijf fietsers voor zich van wie
er een op hem toekwam en een schot op hem
loste. De inspecteur van podtiïe stortte in el
kaar en moest mert een ernstige schotwonde
naar het ziekenhuis worden vervoerd.
Ongeveer vijf h tien minuten later ontmoette
een politieman die de daders trachtte op ts
sporen, een fietser, die uit tegenovergestelde
richting kwam, en die hem toeriep: „Wacht
maar, jullie krijgt allemaal je deel nog wel!'
Ook deze fietser kon in het duister ontko
men.
TIFLIS, 28 Augustus (N. T. A.). Volgens hier
ontvangen berichten hebben nabij de Russisch-
Perzische grens groote overstroomingen plaats
gehad, waardoor talrijke personen zijn omge
komen.
Tot nog toe heeft men 27 lijken geborgen.
Honderden personen worden nog vermist en
men vreest dat zij allen zijn omgekomen.
POLITIE-INVAL BIJ DE NATIONAAL-
SOCIALISTEN I
BERLIJN, 28 Augustus (H. N.). De politie
heeft vanmorgen een inval gedaan in een wo
ning aan de Motzstrasse, waar nationaal-socia-
listen hun kwartier hadden gevestigd. Het
bleek, dat in deze woning des nachts eea
twaalftal nationaal-socialisten op stroozakkeni
sliepen, doch af en toe van hieruit ook poli
tieke tegenstanders overvielen en mishandel
den.
Een onderzoek wordt ingesteld om na taj
gaan, of de gearresteerden verantwoordelijk
zijn voor de vele overvallen, die den laatste®
tijd in de buurt van de Motstrasse zijn voorg®
i komen. t
