Uit en door nieuwsgierigheid
Geen eigen gezicht
Iets
nieuws
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1931
DE TWAALFDE VOLKENBONDS
VERGADERING
GEEN GROOTE VERWACHTINGEN.
MR.
BALDWIN'S POSITIE IN
HET KABINET.
DE BEIAARD VAN DEN UTRECHT-
SCHEN DOMTOREN.
Veel belangstelling voor de
beiaardbespelingen.
DE PRIVY COUNCIL.
PRODUCTIEVE WERKVERSCHAFFING.
UIT VLAARDINGEN.
SCHOONHOVEN
UIT MAASSLUIS
VERZOEK VAN HET BURGERLIJK
ARMBESTUUR OM 10.000.
UIT BERKEL EN RODENRIJS
Van onzen correspondent).
Genève, 2 September 1931
Men zon kunnen meenen, dat een algeimeene
volkenbondsvergadering nimmer voor een
dringende5- tank gestaan heeft dan de as
Maandag beginnende twaalfde en dat dan ook
buitengewoon belangrijke debatten en beslis
singen ons te wachten staan.
Het tegendeel schijnt helaas het geval te
zullen zijn. Men heeft hier vrijwel algemeen
den indruk dat weinig volkenbondsvergaderin
gen een onbelangrijker verloop zullen hebben
gehad da.1 d>ie welke wij thans
gaan!
tegemoet
De redenen, die tot deze pessimistische voor
spellingen leiden, zijn van verschillenden aard
en hoezeer men de gevolgtrekking ook betreu
ren moet, bij een nuchtere beoordeel ine van
den toestand zal men moeten toegeven, dat
althans enkele dier redenen van inderdaad
dwingenden aard zijn.
■hJd? en economische wereldcrisis
heeft thans het dringendst behoefte aan een
^nTOWaSft9 ml m de herzde-
waagstuk |intmiaUonale
schulden en der reparatiebetalingen moeten
vervuilen. Hiertoe is ebhter de medewerking
van de Amerikaansche regeering onomtbeer
Anrari'ka is echter ln de volfcenbomdsver-
gadcrung niet vertegenwoordigd. Nimmer is
deze afwezigheid ran Amerika zoo pijnlijk ge
voeld als thans.
Voor iederen objectiewen beoordeelaar van
den toertand is het duidelijk, dat de twaalfde
wolkenbondsvergadering niet bij machte is
eenigen beslissend en stap in de kwestie van
•de herziening der internationale-schulden-en-
herstelbetai ïmgen regeling te doen. Hoogstens
ma een wensdh ln deze richting kunnen aan
genomen worden, waarbij
overwogen worden,
stof deze ook bieden mogen en hoezeer zij
stellig ook niet van belang ontbloot zijn, toch
in deze tijden van crisis en nood als niet-an
ders dan ondergeschikte kwesties te beschou
wen zijn. De aanpassing van het volkenbonde-
verdrag aan het pact van Kellogg, de verster
king van de bevoegdheden van den volken
bondsraad in crisistijden, de codificatie van
het volkenrecht, de nationaliteit der gehuwde
vrouw, de salamsregeling van het volkenbonds-
personeel, de stilstand in de bouwplannen voor
de nieuwe volfcenbondspaletoen, het zijn alles
ongetwïjfeki dankbare onderwerpen voor een
debat, doch de volkeren zuilen en terecht,
daarmede niet tevreden zijn.
Toch zat ik meen het boven te hebben
uiteengezet 4e twaalfde wodjkeiubondisvergia-
ring huu' meer verlangen, noodzakelijk
eenjte. UTSfc6^'n®' een nieuw gewoel van orabe-
-tl™ uioeten brenigen! Tenzij een wonder
a^wuit en een nog onbekende man opstaat, die
10 vei'?adprinig zoo zou weten moe te sleepen,
dat zij besluiten zal zich 'bet gezegde ter harte
te nemen; „aux grands maux les grands re-
mèdes!"
Doch onze tijd bezit helaas dien grooten
leider niet. Het is, zooals de „Journal de Ge-
nève" gisteren opmerkte: „omae staatslieden
hebben goeden wil en goed inzicht genoeg, doch
het ontbreekt hun aan moed en vooral aan
gezag. Een minister, die te Genève een werke
lijk oonstruotaeve politiek zou durven voor
stellen, zou als een naïeveling of in het eigen
land als een verrader worden beschouwd.
Omdat dit helaas de waarheid is, zal ook de
twaalfde volkenbondsvergaderdng ons geen uit-
weg uit den nood wijzen!
Over de klokken van den Utrechtschen dom
toren, ook over de klokken van het carillon,
voor het meerendeel meesterstukken van de
vermaarde Hemo-
nog zou moeten
HHI wat de uitwerking van
,een herzieningswensch op de openbare
meaning in de Veneemigde Staten van Amerika
zou zijn.
Wellicht zullen vertrouwelijke besprekingen
tusfsdben de voornaamste finianoieele gedele
geerden van eenige Europeesebe staten, en ln
de eerste plaats natuurlijk tussdhen den Fran-
Bdhen minister van financiën Plandin en den
Duitsehen gedelegeerde dr. Melctoiar, het nut
tigst kunnen ziju en zal daardoor in Septem.
her te Genève zegenrijke voorbereidende ar
beid in stilte worden verricht, waarvan dan
later bulten Genève de vruchten zullen
plukt worden.
ge-
Belangrijke andere beslissingen op finan
cieel gebied, met name met betrekking tot de
bevordering ven internationale crediietvertee-
ningen, zijn evenmin van de volfcenbondswer
gadaring te verwachten. De kwestie van de
crodiet ver J een ïmgen is in die eerste plaats in
de handen van da internationale bank te Ba
zel, en bovendien hebben de Bazelsohe finan
cieels deskundigen en eweneens de door de Ku-
ropeesche oommiasdie in Mei benoemde onder-
oonnmisie voor het credletvraagisituk, duedelijk
de stem der financieel© wereld laten 'hooren:
„eerst verbetering der internatiioiiale politieke
atmosfeer, voordat nieuwe credieten worden
beschikbaar gesteld
Kan de voEkenbonasvergaderijig dan nijet
wat doen tot herstel van het politieke ver
trouwen, dat èn door de financieele èn door
de economische deskundigen een nood
zakelijke voorwaarde voor wertoelijken
vooruitgang op financieel en economisch ge
bied wordt geacht?
Enkele jaren geleden ln de periode-Briand-
Ohamiberlain-Streseananin en zelfs ook nog ver
leden jaar zou men hebben mogen hopen, dat
de volke ubondewergadertnig de aanleiding zou
kunnen worden tot belangrijke politieke be
sprekingen en een gelukkige verbetering van
de internationale politieke atmosfeer.
Helaas kan men dit jaar ook hierop niet
meer hopen.
Van Engeland is in het geheel geen staats
man aanwezig, die op het gebied der hooge
politiek eenige bedrijvigheid zal kunnen ont
wikkelen.
Van Duitsöhland en Frankrijk zullen welis
waar de ministers van buitenlandsche zaken
elkander hier kunnen spreken, doch Briand
en Curtlus hebben helaas niet meer dien door-
elaanden invloed op de leiding der buitenland-
eehe politiek van hun land, dien Briand en
Stresemann in de jaren 1925—1929 hadden. De
aanwezigheid van de ministers van buiten
landsche zaken van Duitechland en Frankrijk
te Genève is thans niet langer een waarborg,
dat inderdaad hier gewichtige beslissingen op
het gebied der DuitscbFransche betrekkingen
zullen kunnen getroffen worden!
Het kan in dit opzicht vreemd loopen. In de
aanvangsjaren van den volkenbond pleegden
de groote mogendheden slechts tweede-rangs
staatslied en naar de zittingen van den val
kenbond en naar de volkenbondsvergaderingen
te zenden. Hun ministers lieten zij thuis.
In 1925 maakte Chamberlain er een ge
woonte van, dat ook de ministers van buiten
landsche zaken der groote mogendheden steeds
persoonlijk naar Genève kwamen. Thans is
het een andere Britsche minister van bui-
tenlandsche zaken, lord Reading, die voor het
eerst met deze gewoonte breekt en hebben de
Duitsche en Fransche ministers van bulten-
landsche zaken ndet langer voldoende gezag
iin eigen land, om hier bindende afspraken te
maken.
Zoo is (iaat ons hopen dat het slechts tij
delijk is!) de beteekenis der Geneefeche Sep
tembermaand plotseling weer danig gezonken.
Briand en Curtlus zullen thans niet veel meer
kunnen doen dan hoogst voorzichtig, in over
eenstemming met hun eigen wankelende po
sitie in het eigen land, de latere besprekingen
te Berlijn tussohen hun minister-presidenten
Inleiden!
Wie nog eenige hoop mocht hebben gehad,
dat ondanks de geringe kansen op eenig her
stal van bet politieke vertrouwen tijdens de
twaalfde volken, bond «vergadering deze toch
nog iets nuttigs op het terrein der handels
politiek zou kunnen volbrengen, zal ook deze
hoop wel hebben opgegeven toen hij gisteren
vernam, dat de economische coördinatiecom
missie der Euiropeeeche commissie besloten
heeft aan deze laatste voor te stellen, het
rapport der economische deskundigenooanmds-
eie-Trip over de betere organiseering der Euro-
peesche voortbrenging en van den Europee-
söhen handel aan de regeeringen ter overwe
ging toe te zenden! Op duidelijker wijze kon
het niet gedemonstreerd worden, dat 41 Euro-
peeadhe regieringen van oordeed zijn, dat het
aan de twaalfde volkenbondsvergadering ndet
mogedijk zal zijn tot eenigen collectieven maat
regel ter verbetering van Europa's handel en
productie een besluit te nemen.
Zoo zal de twaalfde volkenbondsvergadering
aioh moeten beperken tot de bespreking van
eenige kwesties, dóe hoe interessante discuseie-
Onze Londensche correspondent schrijft ons:
Mr. Baldwin neemt in het crisis kabinet
den rang in van lord president of the council,
een titel die nogal verwarrend is voor sommi
ge volken, in het 'bijzonder voor de Franschen,
die hun eerste ministers „president du con-
seil noemen.
De „council waarvan de drager van boven-
genoemden titel president is, is evenwel de
privy council, een lichaam dat in zijn oude
gedaante met veel goeden wil zon kunnen ver
geleken worden met onzen raad van state
(waarvan natuurlijk de koningin presidente
is). Zijn functie evenwel is een geheel andere
geworden, vooral ln de laatste honderd jaren,
'en ook naar zijn samenstelling neemt hij thans
ten geheel aparte plaats in.
Hij heeft zich ontwikkeld uit de concilium
regis der middeleeuwen, die zelf een gemoder
niseerde vorm was van de Normandische com
mune concilium. De „oouncil" was vaak een
'bolwerk van de koninklijke prerogatieven te
gen het parlement. Tegen het einde der mid
deleeuwen was het aantal leden zoodanig toe
genomen, dat de koning slechts een en geren
kring van raadsheeren placht te raadplegen, en
deze kring werd „privy oouncil" genoemd, en
was de voorlooper van een hedendaagsch ka
binet. In de zeventiende eeuw verloor dit
lichaam veel van zijn politieke en juridische
bevoegdheden, tot het door sir William Temple
gereorganiseerd werd.
George I, die geen woord Engelsch verstond
en zich nooit moeite gaf de taal zijner nieuwe
onderdanen te leeren, verscheen nimmer op
de zittingen van den privy council, en het
gevolg .hiervan was dat de leiding der zaken
in handen kwam van een comité van minis
ters, dus van een kabinet.
Ook heden ten dage is het kabinet de eigen
lijke privy oouncil. Elk lid van het kabinet
legt den eed als privy councillor af, doch hij
houdt dien rang ook na zijn aftreden als mi
nister. Bijgevolg zijn alle oud-kabinetsleden
lid van de privy council, zoodat thans mr.
Henderson en andere leden van het labour-
'kablnet zitting hebben ln denzelfden raad,
waarvan 'skonings ministers deel uitmaken.
Constitutioneel blijft men councillor voor den
•duur van het leven van den souverein, door
wlen men benoemd is, en nog zes maanden na
diens dood. Het is evenwel gewoonte gewor
den dat de opvolger de benoemingen her
nieuwt. Een aantal der hoogste Engelsche en
Schotsche rechterlijke ambtenaren de aartsibis-
schoppen van Canterbury en York en de bis
schop van Honden zijn rechtens lid van de
privy council. Sinds het einde der vorige eeuw
worden ook de premiers der dominions en deT
zelfbesturende koloniën steeds tot privy coun
cillor benoemd terwijl het ook gewoonte is dat
verdienstelijke oud-ambassadeurs, oud-rechters
en zelfs groote figuren op het gebied van we
tenschap, letteren en kunst ln den raad zitting
Brrijgen. Als izeldzame onderscheiding wordt
het lidmaatschap ook verleend, op voordracht
wan den eersten minister, aan verdienstelijke
paTtijgenooten die niet ln aanmerking wen-
schen te komen voor een peerage.
Het college heeft dus een zoodanige uitge
breidheid verkregen, dat het, ln zijn geheel,
als advlseerende raad van den koning geen
praktische beteekenis heeft. De leden van het
•kabinet evenwel adviseeren den koning in bun
hoedanigheid van privy councillor. Het is niet
algemeen bekend, dat een eerste minister in
Engeland constitutioneel niet bestaat. Eerste
minister is die privy councillor, die tevens
eerste lord van de schatkist is. Zijn oollega's
worden, voor zoover zij het niet reeds zijn, door
den koning benoemd tot privy councillor; ver
volgens keurt de souverein de door den eer
sten minister voorgestelde „r-cl verdeeling"
;oed.
Tot in de laatste jaren van koningin Victo
ria toe konden leden der oppositie, die privy
councillor waren, door den souverein geraad
pleegd worden buiten den eersten minister om.
Onder Edward VII werden hiertegen evenwel
bezwaren te berde gebracht door mr. Asquith,
en sindsdien is de beteekenis van het raadheer-
schap voor niet-leden van het kabinet nog af
genomen. Alleen oud-premiers en andere
•staatslieden van nationale beteekenis worden
bij zeer zeldzame gelegenheden neg wel eens,
gemeenschappelijk met leden van het kabinet
geraadpleegd als privy councillors.
Volledige zittingen van den raad worden ge
houden bij een troonsbestijging bij de aankon
diging van het huwelijk van de(n) regeeren-
de(n) souverein, in welk geval de lord mayor
van Londen de zitting bijwoont. Ook bij andere
plechtige, ceremonieele gelegenheden, komt de
volledige raad bijeen.
Koninklijke besluiten worden afgekondigd
de privy council; vandaar de benaming
onder in council". Voor de betreffende zittin
gen worden uitsluitend die leden van het ka
binet of die staats functionarissen opgeroepen,
die met het besluit te maken hebben. De mi
nister contrasigneert een besluit niet als lid
van het kabinet, doch als lid van den privy
•council. De handteekening van den griffier
van den privy council is onontbeerlijk.
Voor zijn administratieveu en juridischen
arbeid is de raad in een aantal commissies
verdeeld. Het is door den aard van dit deel
van zijn taak dat de council overeenkomst ver
toont met onzen raad van state.
ny's, hebben we
vroeger al eens
iets meegedeeld.
Waar we thans
op willen wijzen
het Is op het pro
fijt dat er in den
laatsten tijd van
getrokken wordt,
Meer dan vroeger
grijpt het gemeen
tebestuur de gele
genheid aan, om
bij feestelijke ge
legenheden de
zware bronzen
stemmen van de
luiklokken te la
ten hooren. Maar
ook het carillon
vervult een rui
mer taak dan wel
eer. De Utrechte
naar is jaren
lang gewend ge
weest aan zijn
Meiklokjes en aan
het klankenspel
op Zaterdagmor
gen, den markt
dag, al gaat er op
dezen dag ook
veel geluid van de
klokken in het
stadsgewoel verloren. Behalve ln Mei en op
Zaterdag vergastte de stadsbeiaardier, de heer
J. Wagenaar, de burgerij op nationale feestda
gen op klokkemmuziek.
Hij voert dan programma's van vaderlandsche
liederen uit. Sinds de Nederlandsche Klokken-
spelvereeniging optreedt, waarvan te Utrecht
ten actieve afdeeling huist, zijn echter de
speciale concerten in aantal vermeerderd. Deze
vereeniging bevordert de uitwisseling van
beiaardiers en zoo krijgen de Utrechtenaren,
behalve het spel van den heer Wagenaar, ook
menigmaal het spel van andere beiaardiers, Hol
landers en buitenlanders, te genieten. Verschil
lende beiaardiers brengen verschillende speel
stijlen mee. Er kunnen dus interessante verge
lijkingen worden gemaakt, zoowel met betrek
king tot den aesthetischen aanleg als tot de
technische vaardigheid. Het publiek stelt deze
uitbreiding van de beiaard-bedrijvigheid blijk
baar zeer op prijs. Er zal natuurlijk altijd een
belangrijk percentage inwoners blijven, dat,
gewend of meer dan gewend aan het mechani
sche spel bij de vaste tijdsaanduiding van het
uurwerk, voor den klokkenklank betrekkelijk
onverschillig blijft. Anderen weten niet al de
fijnere finesses te onderscheiden. Maar er is
toch bijzonder veel belangstelling voor den zin
genden toren en bij die belangstellenden zijn
veel serieuze luisteraars, die geen concert over
slaan. Zij nemen bij voorkeur plaats in. den
Kloosterhof, waar zij, omgeven van gothische
bouwkunst, peinzend gelijk de schrijvende
monnik van Jan Brom op den fontein, wel ln
een zeer passende omgeving vertoeven en bo
vendien, als de wind wat gunstig is, den vallen
den klank acoustisch onder goede condities
krijgen aangevoerd.
Te Utrecht is men niet gezwicht voor den
aandrang van hen die hebben gepleit voor een
ombouw der Hollandsche carillons volgens het
Mechelsche systeem. De verslagen van het gou
den Jubelfeest van Jef Denijn hebben ons ver
zekerd, dat ook wanneer het mechaniek een rof
feling op den klokwand mogelijk maakt, zoodat
de illusie van een lang-aangehouden toon wordt
gewekt, een sober spel, zonder te veel tierlan
tijnen mogelijk is. Vooral Denijn zelf wendt zijn
fiorituren en tremolo's met mate aan en zijn
spel is van een monumentaal meesterschap. Te
Utrecht echter heeft men het verband tusschen
het stokkenklavier en den klepel gehouden in
den ouden trant. Men hield vast aan de opvat
ting dat een klok geslagen, niet gespeeld moet
worden, dat de objectiviteit van den toon ge
handhaafd moet worden om het kiokkekarakter
niet te verloochenen en dat de bijgeluiden en
het vervloeien der klanken zonder meer moeten
worden aanvaard. De openheid van de klokken
kamer, waardoor de tonen niet „gemengd" wor
den alvorens zij naar buiten komen, werkt er
nog aan mee die eerlijke muziek in haar eigen
karakter te handhaven.
Ondanks dit traditionalisme zijn er nog
beiaardiers te vinden die op den Utrechtschen
beiaard den toon een zekere persoonlijke kleur
weten te geven. Hoe zij dien heksentoer op de
stokken klaarspelen is hun geheim, maar bij
een beiaardier als Leon Henry, uit Nivelles
(Nijvel zegt de Dietscher), die onlangs te
Utrecht concerteerde, was een zekere afwijking
van den hier meest gebrulkelijken speeltrant
duidelijk waarneembaar, ook in het bijkleuren
van den toon, in den aard van zijn toucher.
Henry bleek overigens een groot virtuoos, die
voor watervlugge of pathetische passages niet
terugschrok, een der knapste leerlingen van
Denijn's school.
De Hollandsche beiaardiers stellen gewoonlijk
hun programma's met meer smaak samen dan
de Belgen. Zij trachten geen serenades van
Toselli, geen stukken typische pianistiek van
Chopin in klokkenklank om te zetten en spelen
nog 't liefst de composities die direct „op het
lijf" van den beiaard zijn geschreven.
Een zeer goeden indruk maakte dezer dagen
het spel van den Nijkerkschen beiaardier Joh.
W. Meyll. Hij had lang gestudeerd, om de eigen
aardigheden van het Utrechtsche instrument te
leeren kennen en daarom was het zooveel te
meer te betreuren, dat het begin van zijn con
cert door den onbarmliartigen regengod werd
belaagd. Ook hij heeft bij Denijn lessen gehaald
en is in April j.l. gediplomeerd. Hij is zeer sober
in zijn tremolo's, in zijn dynamiek en agogiek
en de enkele uitstapjes die hij maakt bleken
steeds artistiek verantwoord. Vooral de Gavotte
van W. de Tesch en een Feestmarsch van den
Utrechtschen musicus Jos. Reekers klonken
uitstekend.
Het eerstvolgende speciale concert zal weer
door Wagenaar worden gegeven.
Moge de Ned. Klokkenspelvereeniging haar
mooie werk kunnen voortzetten. Zij verschaft
er aan velen een groot genot mee en maakt
beiaarden en torens tot levende elementen in
het leven onzer Nederlandsche sleden.
De ongeloovigheid van den Apostel Thomas
is klein ln vergelijking met de nieuwsgierig
heid van La Condamine, een der leden van de
Fransche Academie in de achttiende eeuw. Hij
is het klassieke voorbeeld een er onverzadig
bare nieuwsgierigheid, met alle noodlottige ge
volgen van dien. Tijdens zijn rusteloos leven
nam dit gebrek steeds in buitensporigheid toe
©n tenslotte voerde het hem in den dood.
Eenige voorvallen en het vreemd verhaal van
zijn sterven, mogen een poging zijn tot uitdrij
ving van de kwaal der nieuwsgierigheid, waar-
85,11 zooals steeds beweerd wordt vooral
de vrouw lijdt.
Een der vele „hobbies" van La Condamine
tijdens zijn schooljaren was de studie der aard
rijkskunde. Uren aan 'n stuk bestudeerde hij
op een dakkamertje in Parijs het ingehouden
spel van lijnen en stippen op een globe, en
als hij mijmerend in den small en doorkijk op
den hemel ontzagwekkende wolkendrommen ais
wilde horden voorbij zag trekken, werd zijn
hart onrustig van de vreemde pijn der nostal
gie en openden zich voor zijn verbeelding
paradijselijke perspectieven.
Na de beklemming der schoolbanken meldde
hij zich aan als vrijwilliger. Bij het beleg voor
Roses baarde zijn moed groot opzien, maaT
niemand vermoedde nog, dat hij ln het beton
nen dezer heldhaftigheid slechts gehoor gaf
aan de roepstem van zijn hart, dat bevrediging
voor een nieuwsgierigheid begëerde. Hij zocht
altijd het merkwaardige en het deerde hem
niet of hij het vond na een hevig verzet of
daar, waar het gevaar het grootst was. Hij
vocht in de voorste linies om het verloop der
krijgsverrichtingen zoo nauwkeurig mogelijk
gade te slaan en om de eigenaardige bekoring
der knallende batterijen zoo volledig mogelijk
te ondergaan.
Zijn leven was één zwerftocht om de bevre
diging zijner nieuwsgierigheid. Hij maakte een
reis om de wereld, waarvan hij doof en half
verlamd terugkeerde. Zijn kwaal was alleen
maar verergerd: hij bleef onvoldaan.
Tijdens een verblijf in een Italiaansch dorpje
aan zee, maakte men hem attent op een altijd
brandende waskaars voor het Mariabeeld,
welk licht bedoeld was als behoedmiddel tegen
overstroomingen. Dit prikkelde de nieuwsgie
righeid van La Condamine, hij wilde de kracht
dezer beschutting beproeven. Toegevend aan
een zonderlingen' impuls blies hij de kaars uit.
Onmiddellijk keerde de geheel© bevolking der
streek, zich tegen hem en onder een regen van
steenen werd hij het dorp uitgejaagd. Nauwe
lijks heeft hij zich in veiligheid gesteld, of hij
grinnikte vergenoegd over het negatief resul
taat van zijn optreden, daar immers het dorp
niet door het water bezocht werd.
Geen enkel vertrek of bureau, geen enkele
kast of Iade kon veilig gesteld worden voor
zijn nieuwsgierigheid. Met de behendigheid van
een beroepsinbreker opende bij de geheimste
sloten om zijn honger naar het onbekende te
verzadigen. Rusteloos zon hij op middelen de
duistere dingen des levens te doorgronden, en
deze weetgierigheid vooral, maakte hem tot
een groot geleerde. Hij was een bekende figuur
bij alle terechtstellingen, de beulen beschouw
den hem als een bekwaam vakgenoot. Met
gespannen aandacht bestudeerde hij de gelaats
trekken der ter dood veroordeelden tijdens de
laatste oogenblikken op het schavot.
Toen La Condamine oud geworden was leed
hij aan alle mogelijke ziekten, welke hij voor
namelijk door zijn nieuwsgierigheid had opge-
loopem. Maar bevredigd was hij niet. In 'ut
jaar 1774 meende een jong geneesheer aan de
Academie door middel van een uiterst moei
lijke operatie een kwaal te genezen, waaraan
ook La Condamine leed. Direct bood hij zich
aan als proefkonijn. Toen de geneeskundige
hem op zijn hoogen leeftijd wees, waardoor de
operatie ernstig gevaar liep te mislukken,
schold La Condamine hem voor lafaard en
een dag later vond de proef plaats. Gedurende
het subtiele werk van den chirurg was de ge
leerde het toonbeeld eener alleronaangenaamste
nieuwsgierigheid. Hij scheen niet de minste
pijn te voelen, maar waarschijnlijk vond ook
hier zijn koelbloedigheid grond in de bekende
kwaal. Zijn storende interrupties maakten den
jongen heelkundige zoo van streek, dat hij
zich met koortsaohtigen haast naar het einde
spoedde. Dit was echter niet naar den zin van
den zieke, die de bewegingen van het mes
nauwlettend volgde, als kerfde het in het
lichaam van een ander.
De operatie slaagde voortreffelijk. La Con
damine bleek echter te ongedurig om aan het
geneeskundig bevel roerloos te blijven liggen,
te gehoorzamen. De wonde opende zich tot ge
noegdoening van den raadselaehtigen patiënt
opnieuw, zoodat hij zich op de hoogte van zijn
toestand kon stelljen. Dit laatste verlangen
echter werd niet bevredigd. Hij stierf een dag
later aan de ongeneeslijke kwaal zijner nood
lottige nieuwsgierigheid.
MARKTBERICHTEN.
Botermarkt, aanvoer 50 Kg., prijs 0.75 per
half Kg. Eierveiiling, aanvoer 13226 stuks, prijs
4.80—5.80 per 100 stuks.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Omtrent onderstaande gevonden voorwerpen
zijn bij de politie nadere inlichtingen te be
komen: een halsketting, een k inder paraplu ie>
een rijwielbelastingmerk, een muziekboek.
De S.D.A.P.-raadsfractie heeft de volgende
voorstellen aan den raad ingezonden:
1. de Groote Gracht te doen uitbaggeren en
dit werk te laten uitvoeren door Schoontooven-
sche werkloozen, met subsidie van het RIJk, het
werk beschouwende als productieve werKver
schaffing;
2. de verbetering van den Ouden Singel,
waarvoor elk jaar een posit van 2500.op de
begrooting voorkomt, door werkloozen ulc de
gemeente te doen uitvoeren;
3. en begrooting te doen maken van het
dempen van den Zevender, welk werk eveneens
in aanmerking zou komen voor dr ingenue pro
ductieve werkverschaffing.
Een zitting van de privy council wordt na
tuurlijk gepresideerd door den president, zoo
dat de eerste minister, indien hij de vergade
ring bijwoont, onder het presidium staat van
•een lid van zijn eigen kabinet. Tot in moderne
tijden toe was de lord president steeds een lid
van het hoogerhuis.
De werkzaamheden aan het lord president
schap verbonden zijn weinig omvangrijk en
mr. Baldwin kan dan ook beschouwd worden
als minister zonder portefeuille. Als zoodanig
't Zal een kleine tien jaar geleden zijn, dat
de radio populair werd, dat er radio-hartstoch-
ten werden ontketend iets waarvan we nu
nog de naweeën ondervinden en dat we
alleen 'n soort vervormden toeter als luid.
spreker kenden. Wat was het toentertijd 'n
genot te weten wat we 's avonds muziek hoor
den, uitgevoerd door een Engelsch orkest,
musiceerende ver over de donkere wateren der
Noordzee 't werkte verbazend sterk op
je fantasie.
Nu gaat helaas onze belangstelling alleen
nog maar uit naar ons fietsvlaggetje en buur
man Kraak, die zijn toestel altijd zoo luid-
rucbtig aanzet. Neen, 't fijne geheimzinnige
is er al lang af.
Maar er komt iets nieuws! We zijn al niet
meer verbaasd, wanneer we hooren van beeld-
overbrenging ten dienste van politie en ge
ïllustreerde pers. Doch de mogelijkheid, ver
verwijderde gebeurtenissen tegelijk te hooreD
en te zien (zooals we nu voorbije gebeurtenis
sen op de geluidsfilm hooren en zien) die
mogelijkheid opent wijde perspectieven en
geeft ruimte aan nieuwe poëzij, die in de radio
tenzij onder 't litterair half uurtje niet
meer te vinden is.
We moeten evenwel de moeilijkheden niet
onderschatten en zooiet3 beweren van: „Wach.
maar, over 'n jaar of vier, zal je 'r is zien,
dan praat je met je nicht in Adrianopel of
ze naast Je zit. We moeten rekening houden
met wat bereikt is en wat in de naaste toe
komst te bereiken valt, zonder ons aan te
stoute toekomstdroomen over te geven.
Het zien vanuit de verte (dus de „televisie")
berust op denzelfden grondslag als de beeld-
telegrafie die telegrafisch zwart-wit voorstel,
lingen of foto's overbrengt. Iedere afbeelding
Is daarvoor gescheiden in een groot aantal
deeltjes, die we beeld-elementen noemen. Elk
beeld-element wordt door een telegrafisch sig.
naai overgebracht en dit telegrafisch signaal
wordt door de ontvang-post weer ln een beeld
element omgezet. Uit die vele beeld-elementen
ontstaat dan weer de oorspronkelijke voorstel,
ling. De nu voor politie of pers overgebrachte
foto's die wel van voldoende kwaliteit zijn
worden in ongeveer 500.000 beeld-elementen
verdeeld en deze brengt men met behulp van
automatische apparaten en een bepaald aantal
minuten over. Dit laatste is een groot bezwaar
bij de televisie. Hierbij is het n.l. noodig, dat
een beeld in z'n geheel binnen één vijftiende
seconde moet zijn overgebracht. Wat dus hier
op neer komt: er moet een middel worden ge
vonden waarmede het mogelijk is, de signalen
der beeld-elementen tot een ontzettende snel
heid op te voeren. Zoo ongeveer dus van
7.500.000 tot 10.000.000 signalen per minuut.
Deze snelheid is noodig, om tot een bijna
onberispelijke beeld-uitzending te komen.
We zijn helaas nog verre onder het vereisch-
te getal gebleven en kunnen het tot nog toe
slechts tot de overbrenging van 15.000 tot
30.000 beeld-elementen per seconde brengen
Toch al een heele prestatie, doch we begrijpen
wel, dat een voorstelling van een dergelijk laag
aantal beeld-elementen weinig objecten bevat.
Zoo zouden we met de huidige resultaten wel
den kop van een redenaar kunnen zien terwijl
zijn stem ons door den luidspreker toeklinkt,
doch veel meer valt niet binnen ons bereik.
Hoogstens zou een interview met het beeld
van 't slachtoffer het program voor de ontvan
ger fleuriger maken De pogingen, om speciaal
Kir dit doel vervaardigde geluid-filmpjes weer
te geven zijn vrijwel mislukt. Tenminste, de
resultaten bleven steeds beneden de verwach
tingen en we mogen die voorstellingen dan ook
niet anders beschouwen als proeven of als
reclame-kunststukjes.
Zij, die zich bezig houden met het vraagstuk
der televisie breken zich nu het hoofd, in
welke richting de verbetering en vervolmaking
der uitvinding moet worden gezocht.
Eenigen zullen het zoeken in vereenvoudigingen
of nieuwe bouw-methoden van huis-apparaten
voor televisie-ontvangst. Anderen zoeken het
in de versnelling van overbrenging (waarin
wel het meeste perspectief ligt). Men heeft er
zelfs aan gedacht, niet meer als tot nogtoe, de
beeldregels stuk voor stuk over te seinen en
te ontvangen, doch alle beeldregels tegelijk
door te seinen. Dat beteekent evenwel, dat
men zooveel signalen tegelijkertijd moet geven,
als er beeldregels zijn, du3 dat men ook zoo
veel signaal-inrichtingen moet gebruiken. Een
is hij evenmin als de premier aan eenig depar
tement gebonden en dus in de gelegenheid met oplossing, die nogal in de papieren loopt
dezen te deelen in de leiding. J
Een ieder kent in zijn omgeving wel perso-
sen, die de gave der mlmiiek en van het na
bootsen op een zeer bijzondere wijze bezitten.
Ze zijn de welkome gasten ln gezelschap, dat
ze op vaak amusante wijze weten bezig te hon
den.
Deze taak van „bezighouden" was in vroe
ger jaren oa toebedeeld aan de hofnarren en
de geheele middeleeuwen door hield men aan
de hoven en ook wel op de kasteelen menschen,
wier taak bet was, vooral tijdens en na de
maaltijden de stemming er in te honden.
Onder deze grappenmakers zijn er enkele,
wier naam in de geschiedenis is bewaard ge
bleven. Zoo had Lodewijk XVIII zijn hofnar in
den persoon van Coulon, een dokter, die zijn
praktijk Met varen voor den koning wiens ge
neesheer en nar hij tegelijk was. "Wei een zeer
bijzondere combinatie!
Reeds als medisch student genoot Coulon een
groote vermaardheid om zijn mimische kracht
Een geheel hospitaal kon hij doen daveren van
het lachen.
Als de koning hem vroeg, wien hij vandaag
ontmoet had, kon Coulon oogenblikkelijk stem,
houding ©n gebaren nabootsen van de personen
die hu wilde vo rstellen. En hij deed het zon
der onderscheid van persoon.
Eens had hij den hertog van Orleans geimi
teerd. „Coulon", zei deze den volgenden dag,
„de imitatie, die je gisteren van me gaf was
uitstekend, maar toch niet geheel volmaakt,
Je droeg niet. zooals ik, een diamanten das
speld; sta me toe, dat ik je deze cadeau geef,
het zal die gelijkenis nog valkomener maken.
„Ach, Hoogheid", antwoordde Coulon, ter
wijl hij de speld in zijn das stak en zulk een
gezicht trok, dat de Hertog had kunnen den
ken voor een spiegel te staan, „als arme imi
tator behoorde ik eigenlijk slechts imitatie te
dragen".
Zijn nabootsingen kwamen de werkelijkheid
dan ook zoo nabij, dat hij zelfs poseerde voor
portretten van Thiers en Molé. Zoo bestond er
geen goed gelijkend portret van den overleden
minister Villèle en Coulon werd in den arm
genomen om al-s model te dienen. „Ja", zei
deze „er bestaat geen portret, dat de sluwheid
van zUn karakter en het onbeduidende van zijn
gezicht weergeeft". En meteen trok hij een ge
zicht, alsof een levende Vdllèle in de kamer
stond.
Op deze wijze heeft de schilder Gros het be
kende portret gemaakt van den beroemden
staatsman uit den Bourbonschen tijd.
Een man zonder eigen gezicht kan men ook
den tooneelspeler David Garrick noemen. De
-bekende Engelsche schilder Gainsborough was
juist klaar met het portret va.n Quin, een van
zijn beste stukken en het werk werd algemeen
om de gelijkenis geprezen.
,Het is uitstekend", beweerde Garrick, „maar
Gainsborough heeft nog nooit een werkelijk
moeilijk gezicht te schilderen gekregen. Ik ge
loof niet, dat hij van mij orit een goedgelijkend
portret zou kunnen maken".
In het clubje, waarin dit gesprek plaats had,
wonden de vrienden van Gainsborough zich
natuurlijk hevig op over het feit, dat de kunde
van den grooten meester in twUfel werd getrok
ken. Het einde van het dispuut was een wed
denschap, waarvan de schilder echter niets
mocht weten, en Garrick zou zijn portret laten
maken.
Gainsborough, die zeer vereerd was met de
nieuwe opdracht, toog onmiddellijk aa.n het
werk, doch reeds den tweeden dag begonnen
de moeilijkheden. Garrick scheen een geheel
ander gezicht te hebben gekregen. Zoo ging
het een paar maal en wanhopig begon de schil
der telkens weer opnieuw, het scheen alsof hij
zijn groote gave op eenmaal had verloren. Zijn
bewonderaars begrepen er niets van en na nog
een paar maal bet veranderlijke gezicht van
Garrick te hebben geprobeerd op het doek vast
te leggen, gooide hij in vertwijfeling zijn pen
seel weg en riep woedend uit:
„Loop rond! De gezichten van alle menschen
kunt u imiteeren, maar een edgen gezicht hebt
u niet eens!"
DE
FUNCTIE-VERDEELING BIJ B. EN W.
Het nieuwe college van B. en W. heett de
werkzaamheden als volgt verdeeld: Financiën
en Veer bedrijf: de Burgemeester; Openbare wer
ken, Woningbedrijf en Onderwijs: de heer S. v.
d. Oever. Bedrijven: de heer A. Deerenberg.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: 1 Sept.: Neeltje, d. van C. van
deT Leedem en N. Eigenraam, v. Kinsborgen-
plaats 19; Jan, z. van J. Westerhoff en C. Kor.
naat, Hoogstraat 58; 2 Sept.: Jan, z. van 1'. van
den Berg en K. P. Swaneveld, Smalle Haven
straat 10; Willy Maria Geertje, d. van A van
Bij en H. Beekman, P. C. Hooftetraat 2.
GETROUWD: Jan Marius Smelik 24 J. en
Maart je de Keijzsr 23 j.; Willem Wijnandus
Geerlings 24 j. en Petro-nella Maartje Dekker
25 j.; Cornells van der Lee 24 j. en Kathnrina
Dijkshoorn 23 j.
ONDERTROUWD: Rinke Baarma 27 j.f
Hogeweg, Rockanje en Jacoba Sara Maat 27 j„
VI. Spoorsingel 11; Anthonie Stolk 23 J., VI.
Vondelstraat 54 en Catharina Marie Francois©
Focke, 23 j„ Sohiiedam, Lekstraat 48; Daniel
van Zeventer 23 j., A'dam, Prinsegracht 79 en
Elizabeth Maartje van Beek, VI., Markgraaflaan
£2; Cornells Mrie van der Gaag, 28 j., VI. Gr. v.
Prinsterarstrat 154 en Gerrltje Bredervelld. VI.,
Galgkade 5; Pleiter Rodenburg 27 j., VI. Land-
straat 48 en Neeltje Westerhout 24 VI. Maas-
landiachedijk 33; Arij Moerman 23 VI. Ridder
straat 36 en Cornelia de Goede 20 j., VI. Mark-
graaflaian 20; Petrus Johannes Storm, 24 j.,
VI., Stationstraat 88 en Agatha van t Oor, 23 j.,
VI. De wetstraat 4; Simon Fousert, 25 j„ Vl!
Ged. Biersloot 47 en Pleuntje Haddeman 21 j.,
VI. 3e Biersbr. 10; Abraham Simons 26 J., VI.
Falckstraat 5 en Jaap je Langendoen 22 j.,
VI, Gr. Primstererstraat 170.
OVERLEDEN: 30 Aug. Pieter Weltevreden,
57 j„ echtg. van Aaltje Bakker, v. Schraven-
dijkplein 32; 1 Sept.: Willem Post, 67 J., echitg.
van Neiletje Maarlevelid, v. Schraveudijkplein 60.
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
De burgemeester houdt op Maandag 7 Sept.
a.s. spreekuur lnplaaits van voormiddag 1012
uur, des namiddags van 3 tot 5 uur.
AANBESTEDING.
Op Vrijdag 18 Sept. n.m. half drie, zal dOor
B. en W. ten stadhuiz© worden aanbesteed het
leggen van een rioleerlng met toeguingskokera
enz. in de Gedempte Biersloot, Delfteche Veer
en Kortedijk.
VISSCHERIJ.
Viain d»o liariin.g-vie&cli«.T-l j
VL 47, A. Korpershoek met 30 last haring;
VL 146, J. Tuimebredjer, met 28 last haring;
VL 194, J. van Nooit, met 30 last haring;
VL 200, H. van Minnen, met 32 last haring;
VL 201 J. van Minnen, met 32 last haring;
VL 216 P. v. d. Zwam Mzn., met 34 last haring.
Vrijdag werd hier aan den afslag betaald
voor volle haring Zuid 18,201.16 per kantje,
maatjesharing Noord 17.30 per kantje, idem
Zuid 7.608.40 per karntje, makreel 17.—
per kantje, zware stijvekoon van 25.tot
26.30 per kantje.
VOETBALPROGRAMMA
Zondag worden hier gespeeld: Fortuna III
Hollandiaam III; V.F.C. IllU.S.C. II; V.F.C.
IVE.D.S. III; Hollandlaan IV Fortuna V;'
Hollandliaan VSt. Volharden IV; Fortuna IV
Schiedam IV.
BENOEMD.
Mej. C. W. van den Berg, alhier, is benoemd
tot onderwijzeres aan de nieuwe O. L.-School
te Capelle aan den IJsel.
In die raad is bovengenoemd verzoek ia be
handeling geweest.
Wethouder Uitdienbogaardt gaf een overzicht
van hetgeen de gemeente reds aan steun heeft
uitgegeven, n.l. de uitzending naar Drente
12.000.
Het Burgerlijk Armbestuur 5000; dempen
Put Zuiddijk (werkverschaffing) 2800.
crisissteun ïo.ooo.(waarvan vermoedelijk
75 pot. terugkomt).
Door deze bedragen is de 20.000 onvoor
ziene uitgaven van de begrooting reeds inge
smolten.
Spreker achtte het no-odiig dat het Burgerlijk
Armbestuur zoo zuinig mogelijk is.
Ook komen de ziekeinhuisverpl©simg en die
kosten, died oor het Burgerlijk Armbestuur
betalad worden ter sprake. De voorzitter meent
dat dit. zulke groote sommen kost en hoopte
daar niet de heeren doctoren eens over te con-
ftreeren. Na breedvoerige discussie komt het
verzoek van liet Burgerlijk Armbestuur om
10.000 subsidie in stemmeing. H©t wordit met
f.lgemeeue stemmen aangenomen.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Maatje, d. van H. Bouwmeester
en N. Flikweert, Paul Krugerstraat 5; Arendje,
van A. van Dam en J. Bakker, Haven 48;
Johanna Wilhelmino, d. van P. Oosterlee en
J. T. Drop, Fonacoliuataan 41; Klaasje Johanna
d. van L. Witvliet en K. Dekker, Lange Boone
straat 24.
ONDERTROUWD: Arie van der Wek en
Catharina Froon.
GETROUWD: P. Dekker en J. J. Coumon;
H. Meuldijk en J. yan der Burg; T. de Jong en
P. van der End; C. A. Quak en D. van Ingen.
DE R. K. RAADSFRACTIE.
In de gehouden vergadering van de R.
Raadsfractie werd tot voorzitter gekozen
heer C. L. Schinkel en tot secretaris de
B. v. d. Burg.
K.
de
heer
HET COLLEGE VAN B. EN W.
De heer P. Schipper werd in de gehouden
vergadering van het College va nB. en W. be
noemd tot eersten wethouder en waarnemend
burgemeester.
