i DAGBLAD VOOR SCHIEDAM £1 MSTREKEN. STADSNIEUWS 54ste JAARGANG DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1931 No. 16132 Een „pennen"-geschiedenis BUREAUKOEMARKT 4, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM. 68085 kleeding voor de behoeftigen KATHOLIEKE ONTWIKKELING. scheepvaart UIT ROTTERDAM LM nieuwe program van onze Kath. Volksuniversiteit. UIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN NOTEERING MOUTWIJN EN SPIRITUS f De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco bt) vooruitbetaling: Per drie maanden f 3.25; per maand t 4- per week 25 cents. Bt) bezorging franco per poet bedraagt de abonnementsprijs per drie maanden vooruitbetaling. LOSSE EXEMPLAREN zUn eteeds aan ons verkrijgbaar a 5 cents I bureau Koemarkt 4 per stuk. en GIRODIENST No. 81440. POSTCHEQUE- DE ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 16 regels: 1.55, elke regel meer 25 ets Bij contract aanzienlijke reductie. Geen prtjsverhooging voor den Zaterdagavond. Reclames tusscben den tekst dubbel adv.tarlet. Uiefdadigbeidsadv. hall tarief. Voor Liefdadig- heidsadvert worden geen contracten afgesloten. Kabouter-advertentiën: 5 regels 0.60; 10 regels 1.15 regels 1.60, bt) vooruit betaling. Porto voor opzending van brieven gelieve men btj te voegen. - f rim n nee val; f 500.- bij verlies van beide handen, voeten of oogen; f 250.- bij verlies van eéu hand, éen voet of één oog; 150— bij verlies van een duim; 75.— bij verlies van een wijs- Gratis-Ongevallenverzekering 500. bij overlijden door e J etn band; f 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. - De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand m dit blad worden afgedrukt cibij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van j j vinger; J ONTWIKKELINGSCURSUSSEN VOOR DE WERKLOOZEN Voortzetting per 1 October Door B. ea W. is aan don gemeentelijkon inspec teur vian bot 1. o. wederom opgedragen de ontwikkeling van werkloozen voor dezen winter voor te bereiden. In verband hierme de deelt deze mede, dat op verschillende da gen van de week aan de Amtöbtisscbool een aantal cursussen zullen worden gegeven ©n wel; A. Maandagmorgen 9.30—12 u. Autogenisch lasechen, 1 u. theorie, 1% u. practijk; B. Maandagmiddag 24.30. Autogenisch lasschen 1 ur, theorie, 1% u. practijk; C. Maandagmid dag 24 u. Werktuigkundig teeltenen; D. Maandag 24 u. Timmeren, theorie en prac tijk; E. Maandagmiddag kwart voor 4kwart voor 5 u. Esperanto; F. Dinsdagmorgen 9.30 12 u. Autogenisch lasschen, 1 u. theorie 1V2 u. practijk; G. Woensdagmorgen 1012 u. Werktuiigtkundig teekenen- H. Woensdagmid dag 24 u Plaatwerken (hoofdzakelijk uit slagen maken en naar die uitslagen wer ken); I. Woensdagmiddag 24 u. Engelsok; K. Woensdagmiddag 35 u. Bankwerken en dlraaien; L. Woensdagmiddag 24 u. Ned. Taal en Rekenen; M. Woensdagmiddag 24 u. Ned. Taal en Reikenen; N. Donderdagmor gen 1012 u. Scheepsbouwkundig teekenen uitsluitend voor scheepsbouwers)O. Donder dagmiddag kwart voor 4kwart voor 5 u. Es peranto; P. Vrijdagmorgen 1012 u. Eleotro- teehniek (fijn bankweriken en draaien); R Vrijdagmiddag 24 u. Smeden en Plaatwerken (theorie en practijk)S. Vrijdagmiddag 2 4 u. Bankwerken en draaien; T. Zaterdagmor gen 1012 u. Decoratief teekenen. Januari— Maart 1932. U. Maandagmorgen 9.3012 u Autogenisch lasschen, 1 u. theorie 1% u praotijk V. Maandagmiddag 24.30 u. Autogenisch las schen, 1 u. theorie. 1% u. praotijk; W. Dins dagmorgen 9.3012 u. Autogenisch lasschen. X u. theorie, 1% u. praotijk. De cursussen A, B, en F duren drie maan den, dus tot Januari; dan beginnen weer de nieuwe cursussen U, V en W, eveneens drie maanden. Bij heft autogenisch lasschen zal nu ook geteerd worden; het lasschen met meer- vlammigen brander, het naar rechts lassoben en de klimmende rupslaseh. Deelnemers die niet geplaatst kunnen wor den op A, B of F zullen begin Januari deel nemen aan U, V of W. Elke cursus zial ten hoogste 20 deelnemers mogen hebben en 6 maanden duren; alléén de cursussen autog. lasschen duren 3 maanden. Heft ligt in het voornemen reeds Donderdag 1 October om 10 uur te beginnen. Voorlooipiig zullen de cursussen duren tot einde Maart. De toegangskaarten zijn streng persoonlijk. Zlijn de cursussen eenmaal be gonnen, dam worden geen nieuwe deelnemers meer toegelaten. Bij onvoldoende deelname gaan de cursussen niefc door. Het onderwijs wordt gegeven door vakleeraren van de Am- baiobtsisdbooi (uitgezonderd hot Autogemiscih lasschen, het Scheepsbouwkundig teekenen. Ned. Taal en Rekenen, Engielscih en Esperan to). Het Bestuur van den Schiedamschem Bestuur- dersbond, den R. K. Volksbond en den Prot. Oir. Besturenbond wekft de werkloozen op, van de door het Gemeentebestuur geboden ge legenheid tot verdere ontwikkeling en tot het op peil houden van hun vak gebruik te ma ken. Werkloozen, niet behorende tot een der bo venstaande organisaties, kunnen aan de Ar- beidbeuxs; Beursgebouw, een lnscbrijvings. biljet bekomen. Wie helpt de Theresia-vereeniging? We kennen allen de Theresia-vereeniging. in honderden gezinnen heeft ze vreugde gebracht door den nood te helpen lenigen, den nood die zoo pijnigend is, dien van. kleedinggebreit. Ze gaat voort met haar werk, met verdub belden ijver, nu de nood al hooger stijgt. Maar ze vraagt hulp, hulp vooral in den vorm voor te verwerken goed. Niet slechts nieuw maakt ze, ook het oude wondt hersteld, vermaakt, gewasschen, opgepast Alles waarvan iets bruikbaars aan kleeding te maken valt, kan ze gebruiken. Vooral ook jongens- en miannen- kleeding ia van haar gading. Honderden en honderden van onze lezeres sen em lezers zijn er, die in hun kleerkasten, kleeding hebben hangen die wellicht nooit meen- wordt gebruikt. De Theresia-vereeniging zorgt er voor, dat het nog gereden dienst kan doen. Laat het dam bezorgen aan diem R. K. Volks bond, 's Woensdagsavonds ftbsscihen 8 en 10 uur, wanneer de Theresiia-vereeniging daar Bitting houdt. Of wil men het hebben afge haald, een briefje aan hetzelfde adres, en ©r wordt gaarne en in dank voor afhalen ge zorgd. ZILVEREN JUBILE Ter gelegenheid van zijn 25-ja.Tige werk zaamheid bij de firma Wilton, waar hij sinds 1911 als baas fungeert in de koperslagerij en fitterij, werd de heer Eijkenbroek op het kan toor ontvangen waar hij van den heer J. D. Wilton onder waardeerend© bewoordingen een cadeau onder couvert in ontvangst mocht ne men. Namens die bedrijfsleiders bood de heer P. W. v. Geest hem een rookftafel en namens de bazenvereenlging d® heer J. Bonman hem een mand bloamen aan. Voorts ODtving de heer Eijkenbroek van eenige collega's een vulpenhouder en van een aantal werklieden bloemen. BENOEMINGEN RIJKS h. b. s. Bij Koninklijk Besluit zijn benoemd aan de Rijks H. B. S. alhier tot leeraar de heer A. Berg, thans tijdelijk als zooaanlg werkzaam en tot tijdelijk leeraar de heer J. Smit, Rotterdam. N.V. STANDAARTS ORGELFABRIEKEN Het orgie! in het W. B. Theater te Rotterdam zal evenals hdt theater zelf geheel worden ver nieuwd en gemoderniseerd. Aan de NV Stamdaart's Orgelfabrieken al hier is de vernieuwing van het orgel opgedra- gen. DE UITZETTINGEN IN DE RHOONSCHE STRAAT Gebarricadeerde deuren Ergerlijke vernieling van de woningen De tweede uitzetting, die vam zekeren K., Rhoonschestraat 7a, ging minder gemakkelijk. Gebleken was reeds, dat de deur met planken en binnendeuren stevig wa.s dichtgespijkerd, en in bet geheel niet reageerde op de kracht, waarmee telkens drie man n balk er tegen rammeiden. Toen er eindelijk n opening ver kregen was, constateerde men, dat achter de buitendeur vier binnendeuren waren gespijkerd, en dat 'n vijfde deur schoor stond tegen de trap. Met menschenbanden was deze barricade nooit uit den weg te ruimen. Het plan werd reeds geopperd om de hulp van de brandweer in te roepen, toen men het nog eens met een zwaren vrachtauto zou probeeren. Deze reed achteruit, een balk werd tusiscben de deur en den auto gezet en na eenige pogingen, stortte het heele geval krakend in elkaar. De zijmuur tusschen de gangen week angstwekkend uit en van de deur, alsmede van de deurposten was geen stuk meer heel. Toen bleek dat d© ruimte tusschen de buitendeur en de trap opgevula was met 'n enorme hoeveelheid rommel: oude ma trassen, brandhout, puin enz. Diit werd weg geruimd, maar boven had men de ijzeren trap leuning dusdanig verbogen, dat deze eerst af geschroefd en verwijderd moest worden wilde men in het huis kunnen komen, In een achterkamertje zaten rustig bijeen juffrouw K. en de gebroeders J. en C. Fremay met nog enkele geestverwanten. In heit pand zelf was op de meest ergerlijke wijze huisgehouden. Marmeren scbooirstoeinen waren met 'n bijl moedwillig in puin geslagen; lieit riet stak overal door de plafonds; houten schotten tusschen de kamers waren ingetrapt en de planken weggebroken; het behangsel was op vele plaatsen afgescheurd. Huisraad was er bijna niet meer aanwezig. De heeren diie binnen geweest waren, zochten hun heil aan den over kant Op nummer 10 was men intusscben eveneens bezig de deur te baxrioadeeren. Daar had men het echter niet zoo solide gedaan. Met een flinken trap vlogen de paneelen uit de deur, waarna men de schoorgezette deuren vrij ge makkelijk kon verwijderen. Ook hier was het huis op ongeveer gelijke wijze vernield. Het fornuis, dat bij het huisraad hoorde, had men gloeiend gestookt, zoodat het niet naar beneden kon worden gebracht. Alvorens de uitzettingen begonnen waren de bewoners uit de straat die in grooten getale buiten stonden op niet al te zachtzinnige wijze naar binnen gejaagd en ieder die zich buiten waagde moest terstond weer ergens zijn toe vlucht zoeken. Daarop begon men uit de ramen op politie en autoriteiten te schelden. Het bleef echter bij schelden en de politie had den taak hiertegen niet op te treden. L. Frenay hield boven van een plat da& een paar toespraken en schold vervaarlijk op de veldwachters, doch.... hiield zich zorgvuldig buiten hun bereik. Eenmaal verzocht hij iedereen de „Internationale" aan te heffen, maar er was niemand die aan zijn ultnoodiging gehoor gaf. Overigens zijn deze uitzettingen rustig ver- loopen. "Wel is het den geheelen middag en vooral in den avond rumoerig gebleven in de omgeving. Zooals gezegd is de politie tactisch opge treden en het is wel vooral daaraan te dan ken dat zich geen ongeregeldheden hebben voorgedaan. Vrijdagmorgen hebben weer uitzettingen plaats tn de Maasdamschestraat en Nieuwe Maasstraat. Ook hedenmorgen was het In de omgeving van Pernisschestraat, Rhoonscbe straat en Maasdamsche straat verre van rustig. De Maas damschestraat was aan de zijde van de Nieuwe Maasstraat en de Pernisschestraat aan de zijde van de Groenelaan afgezet. Werkloozen. die in de straten wilden door dringen werden door de politie tegengehouden. Uit een woning tn de Rhoonsche straat, ge legen naasit die waar gistermiddag een uit zetting plaats vond. hield de heer Velleman, die indertijd het initiatief nam tot de huur dersstaking in de Tuinderstraat te Rotterdam, een opruiende toespraak. Naar wij vernemen, hebben de laatste stakers, die voor uitzetting in aanmerking kwamen, toegezegd, vrijwillig hun woning te zullen ver laten, zoodat hiermede de gedwongen uitzet tingen, althans voorloopig, van de baan zijn. RETRAITE VOOR DE WERKLOOZEN Morgenmiddag na het stempelen worden alle Katholieke werkloozen verzocht in den R. K. Volksbond te blijven ter bijwoning van een bijeenkomst waarop Kapelaan v. Bieren O.P. het nut zal uiteenzetten van een retraite voor de werkloozen. Volgend© week Dinsdag zal zulk een retraite aanvangen. De conferenties zullen in hoofdzaak wonden gegeven in den R. K. V olksbond. EERSTE SCHIED. SOHAAKVEREENIGING Jubileumwedstrijden Spangen" In de 6e ronde van het kampioenentournooi, uitgeschreven tier herdenking van het 10-jarig bestaan der Schaakvereeniging Spangen, wer den Woensdagavond d© volgende partijen ge speeld: Ir. J. v. WieliigMr. G. C. A. Os kam A. MoogTh. J. v. Ravensteijn 10; G. BoersmaJ. v. Oort y2y2H. J. v. d. HeuvelJ. F. W. Meijer afgebroken; C. v. WingerdenJ. J. Teune afgebroken. Voor de serie xnassakampen werd gespeeld tusschen de Vereemigingen E. S. S. en Span gen *met den volgenden uitslag: J. Penning (wit) y; J. J. Th. Penning J. W. v. Slobbe y2W. v. Ravens 1; N. v. Heiningen 0; J. Donklhonst 1; J. Nieswaag 1; N. H. v. Seteris 0; A. Bongeirs 0; L. M. Smit K; J. v. BorssiumWoalkes 0; G. J. Nooteiboom 0; H. Hamisltna 0; W. Mak 0; M. Weber 1; m D. Moes 0; J. Oliemans 0; G. Hamerslag 0; A. Mulder 0; A. A. Verwaal %-t J. Haanstra 0. De totaal-uitslag is dus 6%14 y2 in het na deel van E. S. S. Door deze nederlaag is E. S. S. van verdere deelname uitgesloten, daar gespeeld wordt vol gens het afvalsysteem. Maandag a.s. wordt de 7e ronde van het kam- piioenentournoioa gespeeld en komt Hillegers- berg uit tegen de Schaakclub Rotterdam. De wedstrijden hebben plaats in hot Cor ner House te Rotterdam. BURGERLIJKE STAND Aangiften van 1516 Saptemfber GEBOREN: Meinsje, dochter van G. van der Most en A. Bijl, Oostsingel 49. Willem zoon van C. J. M. C. van der Wansam en G. A. Koolwijk, Par.weg 114. Louisa Gerda, doch ter van B. Brouwer en A. de Kruijff, Profes sor, Kamerlingh Onneslaan 112. Margare- tlhia, dochter van E. J. Entrop en M. Verhoe ven, van Swindenstnaait 74. Bartel, zoon van M. P. Verheeft e J. H. Goos, Da Costastraat 32. GEHUWD: C. J. Alblas 28 j. en W. M. Broek huizen 24 j. J. van Dijk 25 j. en D. van Katwijk 24 j. P. H. Goemans 35 j. en H. J. A. J. Geul 28 j. OVERLEDEN: D. Noordhoek 80 j. Singel 181. M. J. Bergman, 54 j. Westfrankeland- sclieetmat 77. BEIAARDBESPELING Het programma van de laatste beiaandbe- speling in dit seizoen van den St. Jans toren door den stads beiaardier Ferd. Timmermans, op Vrijdag 18 September van 89 uur, luidt als volgt; 1 Praeludium Jaf van Hoof 2 Rubensmarsch P. Bemoit 3 a. Lied der trouw, J. Gersbach; b. Zangers, lied, J. A. Hill er. 4 Jef Denijn, Gavotte R. Ghetquière 5 a. De wind, C. J. Geerlings; b. Beurtzang, F .Coenen; c. Herfst, A. Baan. 6 Ik zag Cecilia komen, oud Vloamsch volks lied, bew. Adolf Denijn. 7 a. Trieneke, B. Diamant; b. Avondlied, F. Silcher; c. 's Avonds als ik slapen ga Job. Ver hulst. 8 Postludlum Ferd. Timmermans SPAARBANK ANNO 1820 Met ingang van 1 Januari zal de Spaarbank Schiedam, anno 1820, de rentevergoeding stel len op 3 percent. AANRIJDING Toen hedenimddidag in de Lange Nieuwstraat een kolenwagen van de fa L. v. S. uit de Korf- makerstraat te R'dam een daar gestationneerde autobus wilde passé er en, schrok het paard voor den wagen en kwam te vallen. In zijn val sieepte het een 16-jarigen slagers jongen, C. de B., uit de Gordon straat, mee. De jongen liep eenige builen em verwondingen op. KWAJONGENSWERK Gisteren is door de politie een brandje ge- bluscht achter een onbewoond pand aau de Korte Singelstraat, waar kwajongens een hoop papier en afval in brand hadden gestoken. VERKEERSONGEVAL Gistermiddag raakte op den Vlaardingerdijk een aanhangwagen los van een tractor welke bestuurd werd door J. B. uit IJselmonde. De wagen kwam tegen een hek terecht, dat «ven- als een stoep waarop het was aangebracht, vernield werd. DIEFSTAL VAN EEN LOOPPLANK Ten nadeele van den schipper J. K. uit 's Gravenzanide is op den Buitenhavenweg een looplank, ter waarde vam 10 ontvreemu. SCHIEDAM, 16 Sept. Aangekomen: Eng. s.s. Matina, van Rotterdam om te dokken ln de Wilhelminahaven; Eng. s.s. Corrales, van Bre mer haven om kolen te bunkeren; En»,s.s. George Washington, van Huift om te dokken in de Wiltonhaven. SCHIEDAM, 16 Sept. Vertrokken: Duiltsch s.s. Ramses, met stukgoed naar Yokohama; Eng. s.s. Prague, naar Harwich; Zweedsch s.s. Starca, naar Braila; Lettisch s.s. Onda, naar Rouaan. SCHIEDAM, 17 Sept. Aangekomen: Eng. s.s. Gloucester Castle, met stukgoed van Ant werpen in de Wilhelminahaven, VEREENIGING VOOR WEER- EN STERREKUNDE. Naar wij vernemen is Dinsdag jongst leden een Rotterdamsche afdeeling van de Nederlandsche vereeniging voor Weer- en Sterrekunde opgericht. Als bestuur is gekozen: Dr. Ir. L. E. Den Dooren de Jong, voorzitter H. W. Verheyen, secretaris en E. Having, pen ningmeester. Het werkprogram zal binnenkort nader be kend gemaakt hordei». .ptember is de maand der verrassingen. Dan verraaadt de mode haar geheimen voor de komende wintermaanden. Dan komen de pu blicaties omtrent de nieuwe politieke werk zaamheden. Dan beginnen de publieke verma kelijkheden haar seizoen. Dan vallen de be richten tuit de lucht omtrent plannen van kunst- en tooneelgezelschappen. Dan luiden de vereenigingen het nieuwe werkjaar in. Dan komt altijd ook onze Katholieke volksuniver siteit met haar nieuwe program voor den dag. Dezer dagen werd het weer op ons bureau gedeponeerd dat nieuwe programmaboek, 't Was nog slechts een proefdruk en we ver moeden dus, dat het boekje nog niet over de stad is verspreid. De omslag, het nieuwe ge waad, deed iets nieuws vermoeden ook in het karakter van het werk, ook in de te geven cur sussen, ook in de te behandelen onderwerpen Wij hebben het boekje naarstig doorgebladerd. Maar dat nieuwe hebben we er toch niet in gevonden. Op eenige uitzonderingen na was het das alite Lied. Maar dit kan ook beteekenen, dat deze voortzetting op den ouden voet juist in het belang van onze Kath. Volksuniversiteit gewenscht is. Een buitenstaander kan dat moei lijk beoordeelen. 't Gaat net als met de bios- j coop. De films, die door de critici hemelhoog worden geprezen, doen het dikwijls heelemaal niet bij het publiek. De belangstelling der cur sisten is altijd een goede graadmeter voor de keuze van onderwerpen en cursisten. In elk geval wordt arbeid en geld volgens die methode het meest efficient besteed. Om den lezer een indruk te geven van het geen deze nieuwe cursus van de Kath. Volks universiteit aan ontwikkelingsmogelijkheden biedt, doen wij het beste maar naar den aard van de onderwerpen een overzichtje te geven. Sociale ontwikkeling zal worden gegeven in meerdere cursussen. In de eerste reeks treffen we aan een cursus van Reetor C. Mol, te geven in samenwerking met den R. K. Volksbond over de beginselen van de Katholieke Sociale Actie. In samenwerking met de Alg. R. K. Propagan- doclub wordt in de tweede reeks een sociale cursus gegeven door Dr. G. Vrijmoed O.F.M., waarin verschlillende actueele onderwerpen zul len worden behandeld o.a. de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en het wetsontwerp van Minister Verschuur. In overleg met de R. K. Middenstandsvereeniging zal in de derde reeks de bekende accountant J. G. van Neerven be handelen het moderne bedrijfsbeheer in Mid denstandszaken. Verder treffen we nog aan een behandeling van 's Pausen Encycliek „Quadra- gesimo Anno", te geven door Pater Quirinus O.M.C. Doch hiermede zijn wij er nog niet. Want onder de cursussen, welke op den Linker Maasoever worden gegeven vinden wij er nog twee van Socialen aard, n.l. die van den be stuurder van het Internationaal Christelijk Vakverbond, den heer P. J. S. Sen-arena over het Pauselijk Program en van Piet Kasteel over het Katholicisme en de drie groote wereld- stroomlngen, kapitalisme, socialisme en fas cisme. Godsdienstige en zedelijke voorlichting wordt geboden in den cursus van Pater Quirinus O.M.C. over het Christelijk huwelijk, te geven aan de hand van de Encycliek „Casti Connubii" en in, den cursus van Prof. Lr. Felix Otten O.P., gewijd aan eenige markante apologetische on derwerpen. In één adem hiermede mag ge noemd worden de paedagogische cursus van den kinderpsycholoog dr. Z. H. M. Berger over opvoedings-m'oeilijkheden. Minnaars van de schoone letteren kunnen in de eerste reeds een cursus vinden van Annie Salomons over den invloed van onze lectuur op ons leven, waarin zij o.m, zal bespreken het meest gelezen boek der laatste jaren „De klop op de deur" van Ina BoudierBakker. Bijzon der in den smaak moet vallen de cursus „De Katholieke jongeren en hun werk". Op den eersten avond zal Bernard Verhoeven een in leidende voordracht geven, waarna op de vol gende avonden achtereenvolgens persoonlijk voor het voetlicht zullen komen Anton van ^Puinkerken, Gerard Wijdeveld, Jan Engelman en Gerard Knuvelder. Algemeene maatschappelijke ontwikkeling en een kijk op het groote wereldgebeuren van vandaag zal ongetwijfeld weer geven de cur sus van den heer Th. J. Oostendorp, getiteld: „Europa in den strijd tegen de crisis". De di recteur van de Zeevaartschool, de heer J. Th. Westerhof zal wederom cursus geven over de wonderen van het heelal met een program, dat menigen interessanten avond belooft. Groote belangstelling zal zeker ook trekken de cur sus van ir. A. Dubois over radio-ontvangst en uitzending. Willem Nieuwenhuis komt een cursus geven over de film. Dr. Kuiper, de di recteur van de Rotterdamsche Diergaarde, zal vijf avonden wijden aan het leven der hoogere dieren. Hiermede zijn wij nog niet aan het einde, want dan valt nog te vermelden een serie van drie lezingen, eene van Jan Beerends over Flo rence, eene van Pater Henri de Greeve S.J. over het H. Land en van Ir. Wijs (Sapiensi over het land van de middernachtzon. En een vijftal lezingen over, met excursies naar Rot terdamsche gemeentebedrijven: hoe wordt onze stad voorzien van electriciteit, gas, drinkwater, over onze vlieghaven en over den telefoon dienst. Met dit program mag onze R. K. V. U. weer voor den dag komen. Voeg daarbij nog 4e tooneel- en opera-avon den, alsmede de taalcursussen in Fransch, Duitsch, Engelsch, Italiaansch en Esperanto en ieder zal moeten toegeven, dat onze Rotter damsche Volksuniversiteit het komende cursus- Jaar weer op uitstekende wijze gerzorgd heeft voor de cultureele ontwikkeling van ons Katho lieke volksdeel. De groote openingsavond op Woensdag 30 September ,a.s. wordt ongetwijfeld al dadelijk een succes. Deze avond toch, waarop Pastoor Dalmatius van der Geest O.P. het openings woord zal uitspreken, zal worden opgeluisterd door het Balalaika-orkest en het koor van de Russische studenten aan de Leuvensehe Hoo- geschool onder leiding van Wladimir Pardigon. Moge na dien inzetavond, welke zeker zal slagen, ook gedurende het geheele cursusjaar da belangstelling voor elk onderdeel van het ontwikkelingswerk gaande blijven. UITVINDINGEN Tijd en geld in overvloed ter beschikking In overoude dagen was het schrijven geen handwerk voor frêle damesvingertjea. Men nam toen een bijil ter hand en hakte in steen datgene, wat men voor het nageslacht bewaar 1 wilde houden. Een beetje later ging men tot andere maatregelen over en vond men stalen buisjes uit, waaruit men een soort inkt op het perkament kon laten loopen. Bediende men zicth echter van tafeltjes, die met een laagje was overtrokken waren, dan kon deze „kala- mus'' natuurlijk geen dienst doen maar ge bruikte men een stift, dat stylos genoemd werd Behalve nun buisje en hun griffel hadden de Romeinen en de Grieken op hun schrijftafel nog een liniaal Liggen, een steentje om den griffel te slijpen, een schaar voor het perka ment en een passer, waarmede zij de afstanden tusschen de lijnen afmaten. Heelemaal tevre den met dit materiaal was men toch niet want men probeerde al metalen pennen te maken zonder daarin echter naar wensch te slagen. Toen kwamen de middeleeuwen met haar ganzenveders. Een paar eeuwien lang hoeft de menschbeid zich van dit instrument bediend sn de solu«>nste dingen zijn er mee geschreven geworden. Maar de memsch bleef ontevreden en vond altijd maar door nieuwe schrijfinstru menten uit. die ebhter constantelijk door de massa afgekeurd werden. Trouwens de massa is van aard wat konser- vatief uitgevallen. Lange jaren nadat de stalen pen al geperfectioneerd was, vonden velen dat het veel deftiger was met een zorgvuldig ver sneden ganzepen te schrijven precies zooais later sommige mensohen zich gepikeerd voel den wanneer ze een brief per schrijfmachine ontvingen. Maar toen knutselde op eenen goeden dag de uitvinder van de steendruk en de litografie, Aloysius Senefelder uit brokstukken van de veer van een horloge een stalen pen tezamen, die hij aan een rond houtje bevestigde. Daar- mede deed ongeveer 100 jaar geleden de stalen pen haar intree in deze wereld. Senefelders uitvinding werd echter dadelijk door de En- gelsohen opgekocht, welke in die dagen blijk, baar nog goed wakker waren en van Engeland uit deed de stalen pen haar zegetocht rondom heel de wereldkloot. Maar geheel en a-1 geper fectioneerd en gestandaardiseerd tot het in strument, zooals we dat tegenwoordig nog kennen werd de pen toch pa.s 75 jaar geleden, alweer door een DuitsCher en wel door Blanc- kerzt, die ook de eerste fabriek van stalen pen nen oprichtte. De komst van de schrijfmachines heeft de pen een weinig in de verdrukking gebracht maar toch niet zoo of de pennenfabrieken verwerken jaarlijks nog 3500 ton aan staal. Men tille dat gewicht maar eens op wanneer men zich een beeld wil maken van de wereld-pennen-con- sumptie Bij de labrikatie krijgt de pen eerst min of meer haar vorm. Dan wordt het merk er in geperst. Daarna komt het uitgloeien en dan komen de twee hoofdbewerkingen, die de pen haar waren aard veriaenen. Eerstens het splijten en het aanbrengen van een gleufje en ten tweede het slijpen van de punt. Van alle milliarden en mdlliarden van pen nen, die in den loop der eeuwen aan de mensch heid afgeleverd zijn, heeft maar een heele en kele het tot iets gebracht in deze wereld pre cies zooals dat ook het geval is met de men sohen zelf. En wanneer deze laatsten zelf door vernuft of fantasie uitblinken dan komen ze nog vaak onder de raderen, vooral wanneer ze ziob in een onbezonnen oogenblik aan de bran öbe uitvindingen wijden. Senefelder en Blanc- kertz hebben geluk op dit gebied gehad maar duizenden andere vernuftelingen, die al hun gaven op de constructie van een pen ingesteld hadden hebben het nooit of te nimmer tot iets gebracht. Over zulke mislukkingen zouden de patent- bureaux van de verschillende landen een woordje mee kunnen spreken. Wat Daitsobla.nd betreft worden hier jaar. lijks niet minder dan 70.090 verzoeken om bescherming van eene uitvinding ingediend. 70.000 per jaar! Dat is rond 192 per dag, de Zondagen meegerekend. Om dezen niagara van verzoekschriften het hoofd te bieden is een staf van 1300 ambtenaren aan het patentbureau ver bonden. Deze ambtenaren beginnen reeds dadelijk met rond 50.000 verzoekschriften bij eersten oogopslag af te slaan. De 20.000 overblij- venden worden dan dubbel sekuur aan den tand gevoeld. Ze worden stuk voor stuk op ongeveer 300 manieren getoetst en men schrikt er niet voor terug tot honderd jaar terug in allerlei akten, tijdschriften en andere pa-parassen te delven om te onderzoeken of de aangeboden uitvinding misschien al eerder door een ander gemaakt werd. En dat onderzoek strekt zich niet alleei: over Duitsehland maar over alle grootere landen uit. Wordt een uitvinder op grond van dit onder zoek afgewezen dan kan hij nog in hooger beroep gaan en wordt zijn zaak nogmaals on der de loupe genomen. Tal van uitvinders,, die meer met de techniek dan met de historie ver trouwd zijn moeten tot hun groote consternatie vast stellen dat een uitvinding, waaraan ze een half leven van noesten arbeid gespendeer I hebben al honderd jaar geleden ergens in Japan of Patagonië gepatenteerd werd. Kan een verzoekschrift tot bescherming eener uitvinding volgens het patentbureau aangeno men worden dan wordt het aanzoek publiek ge maakt en kan ieder die er iets tegen in te brengen heeft zijn protestschrift opstellen en indienen. Bij deize gelegenheid raakt het pa tentbureau telkens van zijn overbodigheid opnieuw doordrongen want hoe nauwgezet zijn onderzoek ook geweest moge zijn zoo blijkt toch dozijnen malen, dat men eene uitvinding, die zich nu intens komt aanmelden over het hoofd had gezien. Een uitvinding kan echter maar éénmaal gemaakt worden. Wordt ze dan dade. lijk geregiSteerd dan is ze „de" autentieke uitvinding en zijn alle navolgers plagiaatple. Verwacht wordlt: i Zwakke tot matigen, Zuid.Westelijke tot Westelijken wind, nevelig tot half of zwaar bewolkt, weinig of geen regen in het Zuiden, in het Noordien meer kans op regen, weinig verandering in temperatuur. Fietsers en motorrijders lichten 's avonds 7.34 tot 's morgens 6.08. op van lederen Woensdagavond om half 9 repetltU „Schiedama Mannenkoor" (dirigent Paul t, d. Putten). Groote zaal van den R. K. Volks, bond. lederen Woensdagavond van 8 tot 10 uur ln den R. K. Volksbond gelegenheid tot het al- halen van naaiwerk voor de Theresia-vereenl- ging. lederen Woensdagmiddag van 33% uur gelegenheid tot afhalen van Naaiwerk voor ds Missienaaivereeniging, Korte Kerkstraat 4. lederen Woensdagavond half 9 verplichte bijeenkomst St. Jos. Gezellen, Schiedam l, Ver- eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie over: Populair Godsdienstige Onderwerpen, door den praeses. lederen Donderdagavond van 810 uw repetitie Polyhymnia. R K. Volksbond. lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11 repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedam'* Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van EJd Flipse. Gebouw R. K. Volksbond. lederen Zaterdagavond: Ned. R. R. Bond van Houtbewerkers, Meubelmakers, Behan gers en aanverwante vakken ,St. Antoniua" Van half 8 tot half 9 zitting van het bestuur Gelegenheid tot aanmelding van leden. Donderdag 17 September Vergadering R. K. parochiale propagandaclub Sint Jan, Musis Sacrum. Half negen. Zondag 20 September Feestvergadering R. K. Werkmeestersbond ter gelegenheid van bet 12%-jarig bestaan. Bovenzaal Bondisgebouwaanvang 8 uur. Zondag 11 October GezeUendag. Prepagianda-bijeenkomst. Toe spraak pater L. Biesta O.P., directeur'van De Liebaart. R. K. Volksbond. 17 Sept.: Groote Schouwburg, Ellas weet het beter (Scbouwtooneel) 8 uur. 18 Sept.: Groote Schouwburg, De roode divan (Roitit Hofstadtooneel) 8% uur (voor volwassenen) Groote Kerk, Orgelvoordracht J. H. Besselaar Jr., 8 uur. 19 Sept.: Groote Schouwburg, De roode divan (Rott. Hofstadtooneel) 8*4 uur (voor volwassenen). 20 Sept.: Groote Schouwburg, De roode divan (Rott. Hofstadtooneel) 2 uur (voor volwassenen)Boefje (Rott. Hofstadtooneel) 8% uur. D a ge 1 ij k s: Tivoli, D® 7 sleutels van Bald- pate (Haagsch tooneel) 8j4 uur, Zondag ook 2 ,uur. Bioscopen: Goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 17 dezer in: Royal, Ein Tango für dich (voor volwassenen); Grand théatre. De privé-secretaresse (voor volw.) Thalia, Afvalligen (voor volwassenen); Luxor, Nooit meer liefde (voor volwassenen); City, Het ehantagecomplot (voor volwassenen). SCHIEDAM, 17 Sept. Officieele noteering van -ie commissie uit de Karuei vaD Koophandel Moutwijn Moutwijn per H.L. ad 46 piït. 8.50. HERMAN JANSEN Spoeling Spoeling i 1.40. gers, die voor bescherming niet in aanmerking komen. Zo mogen dan nog zoo te goeder trouw gedwaald hebben als dat slechts mogelijk is. Men zou het haast niet willen gelooven maar ondanks de 70.000 jaarlijkscihe aanmeldingen 'heeft men aan het patentbureau nog tijd en geld in overvloed ter beschikking. Zoo is men er dan ook toe gekomen 500.000 goedgekeurde verzoeksonriften te drukken, elk in 25 exempla ren die allemaal in de archieven van het pa tentbureau bewaard worden. Dat zijn dus sa men genomen 12,5 millioen akten, waarvan sommige een heel boekdeel beslaan en andere slechts een enkel zijdje papier. De besta klanten van het patentbureau zijn de groote fabrieken, die met heele staven van uitvinders met laboratoria emz. werken. De leiding heeft op dit gebied A. E. G„ die ln de inschrijviagsiboeken van verleden jaar niet min der dan ses vellen beslaat.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1931 | | pagina 1