R. K. LEERGANGEN TE TILBURG.
VOORBARIG
WANTROUWEN.
HET JAARBOEK.
BEZWAAR
MAANDAG
ifcf i'KMBER 1931
Opening van het twintigste cursusjaar.
de verbetering van ons
JUBILE PATER H HERMANS.
EM. PASTOOR W. M. H JOOSTEN f
MGR. DR. GOOSSENS OVER DE
middelbare ACTEN.
Reden voor dankbaarheid
en vreugde.
WEGENNET.
HET TWEEDE VIJFJAARLIJKSCHE
WERKPLAN.
BEZUINIGING BIJ HET LEGER.
Aanmoedigend schrijven van d,en
Minister vqn Defensie.
Een ieder kan rechtstreeks voorstellen
indienen.
Wmirn-
PROTEST TEGEN „DEN AANVAL
OP HET LEVENSPEIL"
NEDERLANDSCHE BALLETKUNST
ifeas dansgroep ^geve o
AFSCHEID Dr. C. J. VINKESTEYN.
DE PATERS CAPUCIJNEN TE
NIJMEGEN.
dr, Renkema j© d& S® Aaéel,
LEERSTOEL SANSKRIT UTRECHT.
->i
Het was te verwachten!
In het kamp der vrijhandelaren is men op
geschrikt. Hevig ontsteld door het wetsont
werp tegen dumping gaat men daar reeds
tot mobilisatie over.
Zij hebben een afkeer van vechttarieven,
van een economischen oorlog en zij laten de
industrieele vijanden, die met ongeoorloofde
middelen ten strijde trekken, zelfs frank en
vrij het land binnendringen.
Zij zijn voor vrede en laten zich het liefst
ongewapend door de binnendringers af
slachten.
Doch deze zelfde vredelievende economen
staan direct met de wapens gereed als zij
het wachtwoord: „Anti-dumping" hooren.
Men is reeds ten strijde getrokken en de
aanvoerder Prof. mr. dr. G. M. Verrijn Stu
art begint den aanval in het jongste nummer
van de Economisch Statistische Berichten.
De strijdleuze is: „Het Antidumping-voor
stel mag bij het Parlement geen genade vin
den."
Deze eerste aanval kan door de voorstan
ders van een actieve handelspolitiek reeds
direct onschadelijk worden gemaakt
Immers Prof. Verrijn Stuart geeft zelf toe,
dat in bepaalde gevallen een antidumping-
wet zin kan hebben. Zijn grootste bezwaar
gaat dan ook tegen de omschrijving van de
te bestrijden concurrentie.
Prof. Verrijn Stuart meent, dat „de deui
voor willekeur door het wetsontwerp wijd is
opengezet en dat de regeering een blanco vol
macht gegeven wordt." „Behandeling in het
Parlement is ietwat omslachtiger, maar
waarborgt veel beter, dan het onderhavige
voorstel zou doen, een voorkomen van mis
bruiken." Ziehier de hoofdmotieven, waarom
het wetsontwerp verworpen moet worden.
Het is wel zeer bedroevend, dat de vrij-
handelaars geen betere argumenten naar
voren kunnen brengen dan alleen den „ver-
trouwensfactor".
Prof. Verrijn Stuart wantrouwt de re
geering.
Zij zal misbruik maken van haar rech
ten en de deur voor willekeur wijd open
zetten.
Ditzelfde wantrouwen geldt ook tegenovei
'de Commissie van Onderzoek, welke ooi
de Kroon benoemd wordt en de regeenng
van advies zal dienen. Deze commissie za
niet minder dan 25 leden omvatten. Zonder
deze vooraanstaande persoonlijk e en an
de regeering feitelijk niets beginnen, want
de regeering zal alleen een afweermaatregel
invoeren, wanneer de Commissie daartoe een
voorstel doet.
Prof Verrijn Stuart wantrouwt dus ook
reeds een te benoemen commissie van 25 lei
dende figuren uit Nederland, waarvan hij de
namen nog niet eens kent.
Wel ietwat voorbarig.
Het is bedroevend na de klinkend geslaag
de Brabantsche industriedagen een derge
lijk betoog van een professor aan onze Rot-
terdamsche Handelshoogeschool in de Eco
nomisch Statistische Berichten te moeten
aantreffen, temeer daar in hetzelfde num
mer naar aanleiding van bovengenoemde in
dustriedagen het volgende wordt gepubli
ceerd:
„In de eerste plaats moet men bij de Bra
bantsche industrie niet alleen aam enkele
groot-bedrijven denken. Er zijn vele kleine
ondernemingen, die weliswaar niet zoo be
kend zijn als Philips, maar die niettemin
voor de Nederlandsohe markt toch van groote
beteekenis zijn (textiel-, sigaren-, schoenen
industrie enz.). Evenals onze geheele indus
trie wordt ook de Brabantsche ernstig door
de depressie getroffen. Men zit echter niet
bij de pakken neer, maar tracht door ver
betering van kwaliteit en technische outil
lage aan de afzetmoeilijkheden het hoofd tt
bieden- Wij hebben sterk den indruk gekre
gen, dat de ondernemingen groote aandacht
aan de verlaging van de productiekosten be
steden, om op deze wijze aan de steeds ster
ker wordende concurrentie het hoofd te bie
den. Dit zoo bij uitstek gezonde beginsel zal
dan ook steeds bij onze industrieelen op den
voorgrond moeten staan, omdat alleen op
deze wijze Nederland zijn positie op indus
trieel gehded kan handhaven en uitbreiden.
Voor de toekomst van ons land is dit een
eerste vereischte, maai- daarnaast verdienen
de producten van onze industrie hij ons Ne
derlanders ook de belangstelling, die zij
waard is."
Welnu als men er van overtuigd is, dat
de Brabantsche industrie niet bij de pakken
neerzit en haar best doet om het hoofd bo
ven water te houden, is het dan niet een
eerste vereischte, dat de regeering deze voor
ons land en voor onze toekomst van zoo
veel beteekenis zijnde industrie beschermt
tegen een ongezonde en alles verwoestende
dumping van de zijde van het buitenland?
Het is aan onze regeering en aan de te
benoemen Commissie van Onderzoek best
toevertrouwd voor een juiste toepassing en
uitvoering der wettelijke maatregelen zorg
te dragen.
Op 26 September a.s. hoopt pater Hyacinth
Hermans O. P. den dag te herdenken, waarop
hij voor vijf en twintig jaren tot redacteur van
„De Maasbede" werd benoemd.
De jubilaris zal dien dag om 8 uur een H.
Mis van dankbaarheid opdragen in de kerk
van het Allerheiligst Hart van Jesus. Van
half 4 tot 5 uur houdt hij receptie in de pas
torie (v. Oldenbarneveltstraat 91, Rotterdam).
Te Vroenhof (L.) is, voorzien van de H H.
Sacramenten der Stervenden in den ouderdom
van 76 jaar overleden, de Zeereerw. heer W.
M. H. Jooeten, emeritus pastoor.
4O-JARIG KLOOSTEFFEEST.
Op 24 Sept. herdenkt de eerw. Broeder Ray-
mundus Bijsterveld (uit Nuenen geboortig) zijn
40-jarig kloosterjubilé als Trappist in het
fcloofltey glflm t§ Ptepeaveejk
Met een plechtige H. Mis in de St.
die door studenten en docenten werd bijge
woond had Zaterdagmorgen de^opemng plaats
van
gen.
bet 20ste cursusjaar der R. K. Leergan-
Na de H Mis werd een bijeenkomst gehou
den in het Auditorium aan den Bosschenweg.
ne Rector der Leergangen Mgr. dr. Th. Gooa-
«na bracht hierbij verslag uit over het stu
diejaar 1930-1931, waaraan het vo-lgende ls
on R. K. Leergangen 19301931.
De vreugd verdaghvaert ons in 't jaar toch
eens to sanron
Dat aou een geschikt motto zijn verklaarde
dr Goossens in den aanvang van zijn verslag,
voer hetgeen ik zeggen ga, want bijzonder door
God gezegend mogen wij op het 19e cursus
jaar vol dankbaarheid en blijheid terugblik-
ken»
Het vorig jaar kon spr. een getal van 923
studenten noemen, waarmede op 31 Augustus
1930 het cursusjaar gesloten was, en hij voeg
de daar hij „met onze 923 studenten zijn wij
dit jaar met groote schreden naar de 1000 ge
komen, een getal, dat de Leergangen thans
niet meer als onbereikbaar behoeven te be
schouwen".
Met zevenmijlslaarzen, In plaats van voetje
voor voetje, zijn wij over de duizend heen ge
stevend niet alleen, maar sloten ons jaar af
met niet minder dan 1318 cursisten, een toe
name dus van 43 pet. een abnormaal percen
tage, wat mogelijk meer uw verwondering, dan
uw bewondering zal wekken.
Voor het allergrootste gedeelte is de toe
name te verklaren door een expansie naar
nieuwe terreinen, die de leergangen ter ont
ginning hebben gekregen. Tot nieuwe organi
satie van cursussen zijn de Leergangen altijd
binnen het raam van hun doel gaarne bereid
en zoo wordt uitbreiding van werkzaamheid
vaak slechts aanvaard, en niet ge-zocht. Aldus
is het met 't Jeugdleidersinatiuut, dat dit jaar
in ons totaal getal een toename van 258 cur
sisten geleverd heeft. Onder leiding van prof.
Rutten, die de directie van dit instituut op
zich heeft genomen, zijn in het afgeloopen jaar
met een viertal plaatselijke cursussen de werk
zaamheden begonnen, n.l. te Eindhoven, Nij
megen, Arnhem en Utrecht.
Een tweede, ook 'beduidende uitbreiding heb
ben de Leergangen dit jaar te boeken door een
tweetal cursussen in Paramentiek, die zij, al
wederom op dringend verzoek, ditmaal van den
Priestermissiebond, te Tilburg en te 's Bosch
hebben doen geven.
De cursus te Tilburg telde 52 deelneemsters
en die in den Bosch 45, hetgeen het beste be
wijs is, dat de Leergangen daarmede een goed
werk hebben gedaan.
Wanneer deze 97 cursisten opgeteld worden
bij de 258 van de Jeugdleiders-cursussen, geeft
dat te samen 355, maar dan blijft er nog een
voordeelig verschil van 40, waarvan ook weer
een verklaring is te geven. De twee opleidings
cursussen ml. voor Buitengewoon Onderwijs
tellen dit jaar dubbel mede: de oude cursus
sen zijn in Mei gesloten, en in den loop van
den zomer zijn wederom in Den Bosch en in
Den Haag twee nieuwe cursussen begonnen.
Zoo zijn de cursisten van vier cursussen in het
eind getal 1318 opgenomen.
Na dit globaal overzicht gaf de Rector een
kijkje op de verdeeling der cursisten over de
verschillende afdeelingen.
De afdeeling Algemeene Wetenschappen,
saamgesmolten met de 2e afdeeling der Han
delswetenschappen, telde 559 deelnemers, te
genover verleden jaar 562, de Academie voor
Beeldende en Bouwende Kunsten 161, tegen
over verleden jaar 143; het Muziekconserva
torium 164 en verleden jaar 171; het Centraal
Instituut voor Leerkrachten in de Gymnastiek
79 en verleden j ar 47. Bij dit laatste is de
zeer belangrijke toename nl. 68 pet. vooral te
verklaren door dj zeer goede vooruitzichten,
die de 'bezitters van een miiP'-dbare akte voor
Gymnastiek in de toekomst hebben, waarom
ook te Heemstede daarvoor een cursus werd
opge richt.
In het vervolg van het verslag werd gewe
zen op de uitbreiding der gebouwen. In den
loop der volgende maand zal de plechtige inze
gening van collegegebouw en bibliotheek door
Z. H. Exc. Mgr. Diepen plaats hebben.
Na enkele jubilea te hebben gememoreerd
wees de rector otp de behaalde resultaten bij
de studie.
Het aantal geslaagden bedraagt 129. Van
die 129 zijn niet minder dan 51 middelbare
bevoegdheden, wanneer bij de 44 middel
bare rijksdiploma's ook de 7 akten Paedago-
giek A en B worden opgenomen, die met een
middelbare bevoegdheid zijn gelijk te stellen.
Vanaf 1925 tot en met 1930, dus over de zes
laatste jaren zijn door de studenten der Leer
gangen in totaal 552 akten behaald.
Rector Goossens wijdde hierop in zijn ver
slag een uitvoerige bespreking aan een inter
view van Inspecteur Bolkestein waarin zeer
scherp i,s geaccentueerd: „Tegen ieder, die voor
een M.O. akte gaat studeeren", zoo luidt het
dan, „zeg ik: denk ni-et, dat U straks spoedig
een betrekking bij het M.O. kunt krijgen.".
Te-gen zulk een stemming meent spr. o,p te
mogen komen. Zeer zeker zijn er nog katho
lieke krach-ten, die de wettelijke bevoegdheid
hebben en nog niet een plaats bij het O. M.
hebben kunnen bemachtigen.
Maar dit is nu eenmaal het geval met alle
mogelijke betrekkingen: voorloopig zul-l-en bij
alle vacaturen wel meer gegadigden blijven
dan er plaatsen t>e bezet-ten zijn.
Spr. zou het dau ook ten zeerste betreuren,
a.ls onze middelbare scholen niet meer van uit
het Lager onderwijs aanvoer van leerkrachten
kregen. Op verschillende scholen hooren juist
die tot de ibeste docenten, en in paedagogis-cthe
scholing zijn zij den universitair-gevormden
ver ui-t de baas. Het is hier niet de gelegenheid
om te gaan afmeten of een leerkracht met
universiteitsopleiding de voorkeur heeft boven
een bezitter met' M.O.-akte, of amderom. Wel
wil spr. zeggen dat een schoolbestuur, hetwelk
aan een doctorandus per se voorrang geeft bo
ven een kracht met M.O.-akte, de ond-erwijsibe-
lang-en van zijn school slecht -begrijpt en dient.
Doch ook buiten het M.O. is er uo-g plaats te
vinden. En dan denkt spr. aan Kweekscholen,
U.L.O.HSchol-en, hoofda-ktecuirsussen e.d. waar
zij, die zi-ch in een of ander vak speciaal heb
ben bekwaamd, het/welk door de M.O.-akten
-wondt bewezen, Teel gemakkelijker een aan
stelling zullen krijgen en promotie zullen ma
ken dan anderen, die dezelfde bevoegdheid
niet in den zak hebben.
Men lette er tevens op, dat bij het neutraal
M.O. en V.H.O. voor Katholieken ook nog meer
plaats is, dan zij nu over het algemeen bezet
ten. Ook hi-e-r in het Zuiden komt nog voor,
dat zelfs aan gemeentelijke instellingen als
Gymnasia e.d. Katholieken met een lantaarn
tje te zoeken zijn, terwijl zij even goed benoem
baar zijn a-ls anderen en even goed het open
baar onderwij-s kunnen dienen als anderen.
Maar hoe vaak komt het ook voor, dat
zich daar geen katholieke sollicitanten aan
melden?
Men late zich niet afschrikken door meaedee-
lingen, dat de tijd en de kansen voor middel
bare akten voorbij zijn. Zoo speelt men in
de kaart van een reeds groote groep, die de
toekenning dezer bevoegdheden uitsluitend
aan de Universiteiten wil doen geven en de
middelbare akten wil doen verdwijnen.
Na deze uitweiding deelde de rector mede
dat het docentencorps der R. K. Leergangen
gestegen is tot 96.
Voor een nieuwen cursus Gemeenten-Finan-
ciën, die te Nijmegen bij vol-doende deelname
zal worden begonnen, zijn benoemd: Mr. Cl.
Prinsen, A. J. Smoor beiden te 's Bosch en
J. QuaadvUet te Vught.
Voor den cursus Plant- en Dierkunde voor
Kweekschooldocenten, waarvoor zooveel be
langstelling was, dat d-e inschrijving reeds
moest worden gesloten, is benoemd p. D-r. J.
Peeters S.J.
De directeur van de afdeeling Kerkmuziek
aan het Conservatorium, D-r. A. Smijers be
noemd tot buitengewoon hoogleeraar in de
theorie en geschiedenis der muziek aan de
Universiteit te Utrecht heeft,, omdat zijn tel
kens uitgebreide werkzaamheden te zwaar
voor hem werden, ontslag genomen.
Als zijn opvolger werd benoemd Dr. W. Kers-
semakers.
Met een woord van dank aan allen, dli©
zich in het afgeloopen jaar zich voor de R. K.
Leergangen verdienstelijk hebben gemaakt ein
digde Rector Goossens zijn uitvoerig verslag
Door de docente der R. K. Leergangen mej.
dr. Jacoba Hol werd hierop een openbare les
gegeven over: Oude en nieuwe opvattingen
over het ontstaan der gebergten.
Iiï een dezer dagen verschijnende Legerorder
is opgenomen de volgende beschikking van den
Minister van Defensie:
B(j meer dan èèn gelegenheid heb ik er op ge
wezen, dat de uitgaven ten behoeve van de lands
verdediging zich tot het strikt noodzakelijke moe
ten beperken. Om doorvoering van dit beginsel
te verzekeren is het allereerst noodig, dat bij zee-
en landmacht soberheid wordt betracht overal,
altijd en door allen. Ik heb mij er van kunnen
overtuigen, dat velen b(j voortduring dezen regel
in acht nemen en ik stel dit op hoogen prijs. Het
is mijn nadrukkelijke wensch, dat hun voorbeeld
door allen worde gevolgd. Een ieder, die tot de
weermacht behoort, dient b{j zyn handelingen,
dus ook by het gebruik van Rijksgoederen, voor
oogen te houden, dat elke kostenbesparing, de
kleinste niet uitgezonderd, haar beteekenis heeft.
Hy, die met gezag is bekleed, moet daar, waar
het pas heeft, zynen ondergeschikten zulks voor
houden.
Ik acht het mogelyk en zelfs waarschynlyk,
dat er officieren, onderofficieren en minderen
zyn, die denkbeelden hebben omtrent een of an
dere bezuiniging, welke naar hun meening kan
worden verkregen zonder dat de waarde der weer
macht er door zal verminderen. Ik verzoek hun
my deze denkbeelden schriftelijk te doen kennen
en ik machtig hen dit te doen in een rechtstreeks
tot my gericht schrijven. Ook indien verwezen-
lyking van hun denkbeeld slechts een oogenschijn-
lyk geringe, kostenbesparing tengevolge zou heb
ben, laten zy niet na het onder myn aandacht te
brengen.
De bruggen te Zaltbommel, Nijmegen,
Arnhem en Vianen voltooien, die
te Moerdijk beginnen.
Aan de Memorie van Toelichting tot de be
grooting van het Wegenfonds 1932 wordt het
volgende ontleend:
Wat den vorm aangaat, wijkt het plan 1932
belangrijk af van het plan 1927, omdat naast
den staat met provineiesgewijze rangschikking
der wegen (welks behoud in verhand met de
beteekenis van het plan voor de wegenlijsten
noodzakelijk was) ls opgenomen een overzicht
van de wegen, welke, verbinding gevende tus-
schen belangrijke verkeerscentra of -knooppun
ten. als een geheel moeten worden beschouwd.
In het centrum van het land komen weer
voor de reehtstreeksche verbindingen tusschen
Amsterdam's-GravenhageRotterdam en
Utrecht met die van Amsterdam en 's Graven-
hage naar Haarlem en ^ie van 's-Gravenhage
en Rotterdam naar Hoek van Holland. Een zij
tak tot aansluiting van het Westland aan het
havengebied te Rotterdam komt tegemoet aan
reeds herhaaldelijk geuite wenschen.
De verbinding van Rotterdam naar het Oos
ten en het Zuiden is vereenvoudigd door van
den weg van Rotterdam naar den Moerdijk den
weg naar GorinchemEist te laten aftakken.
In evenbedoelden weg naar het Zuiden is als
hoofdverbinding de rich-ting MoerdijkPrln-
oenhageZundert gekozen, terwijl door invoe
ging van de schakels MoerdijkOud-Gastel
Wouw en Oud-GastelSt. PhilipslandZijpe
goede aansluiting van Zeeland met het cen
trum van het land wordt gewaarborgd.
Het hier besproken Rijkswegenplan geeft een
wegennet, dat behalve de vereischte hoofdver
bindingen voor doorgaand verkeer met motor
rijtuigen, ook als aanvulling andere voor
name verbindingen bevat.
Geen primair wegennet
voor groot afstandsverkeer
In denzelfden gedachtengang wordt thans
voorgesteld ons wegennet verder te voltooien
en te vervolmaken, alleen die nieuwe wegen
daarin op te nemen, welke voor het verkeer
ook van locale strekking vereischt zijn, en daar
bij niet te vergeten de belangrijke oude wegen,
waarvan dat verkeer zal blijven gebruik ma
ken, omdat het gericht is op en afkomstig van
de woongebieden, die zich van oudsher langs
die wegen hebben gevormd en voor welker be
staan dat verkeer noodig is.
Het nu reeds in uitvoering nemen van een
primair net voor groot afstandsverkeer zou
bovendien noodzakelijkerwijs verbetering en
uitvoering van de in het Rijkswegenplan 1932
opgenomen wegen ophouden en ook niet over
bodlg maken en tenslotte zeer zware financieele
eisehen aan het Wegenfonds stellen, welke
vooreerst althans niet vervuld zouden kun
nen worden.
Financiering
Naar globale schatting gegrond op de prijzen
van begin 1930, kost de voltooiing van het
wegennet volgens het Rijkswegenplan 1932 on
geveer 435 millloen.
De regeering is bereid in de eerstvolgende
werkperiode' versnelde afwerking van de we
genverbetering te blijven bevorderen. Zij meent,
dat dit bereikt kan worden door er op aan te
sturen, dat in de eerstvolgende 10 jaren zoo
veel fondsen worden beschikbaar gesteld, dat
zoo mogelijk de meest dringende grooté wer
ken van het Wegenplan 1932 grootendeels vol
tooid kunnen worden. Hiertoe worden gerekend
alle groote rivieroverbruggingen, welke de
centra in het hart van het land onderling en
deze met de overige landstreken verbinden.
Dr. Vinkesteyn.
DE SALARISVERLAGING.
In de te Utrecht gehouden vergadering van
den Bond van administratief personeel bij
's Rijks belastingen is na scherpe debatten over
die voorgenomen salariskorting, een resolutie
aangenomen, waarin wordt uitgesproken dat
de buitengewone offerzin van den Nederland-
sohen rijksambtenaar reeds bij herhaling is
moeten blijken, o.a. door intrekking van het
premie-vrije pensioen, terwijl het welvaarts
peil van den rijksambtenaar heneden het ge
middelde van het Nederlandsehe volk ligt. De
vergadering was dan ook van oordeel, dat de
salarissen geen korting meer zouden kunnen
dragen en oordeelde de salariskorting hoogst
onbillijk.
Zij protesteerde tegen dezen aanval op het
levenspeil en droeg het bestuur op alle mid
delen aan te wenden om de regeering te be
wegen het voorgenomen besluit niet uit te
voeren.
De A. R. K. A- gaat een krachtige
actie voeren.
Het voltallig hoofdbestuur der A.R.K.A. ver
gaderde op 18 en 19 September te 's Graven
hage o.m. ter bespreking van de door de re
geering voorgenomen salarisverlaging. Beslo
ten werd een krachtige actie te voeren ten
einde de verlaging tegen te gaan. Een bespre
king niet de R.K. Kamerfractie en de R.K. Cen.
trale van Burgerlijk Overheidspersoneel werd
daartoe gewenscht geacht als aanvankelijke in
stantie. Voor het verder verloop der protest
actie zal naar alle waarschijnlijkheid contact
gezocht worden met de R K. Onderwijzersor
ganisaties tot het vormen van een zoo krachtig
mogelijk front.
De heer Ruigvoorn econ. cand. Tilburg werd
benoemd tot ambtenaar ten bureele der A. R.
K. A.
De commissie ter bevordering van de dans
kunst zal in het seizoen 1931-1932 drie avonden
van Nedwlandsoho Balletkunst doen onderne
men.
Voor den eerste dezer drie avonden. Donder
dag 8 October a.s. in den sl !n urg t
Amsterdam heeft de ooi :rio
Rodrigo bereid gevonden
Tweede
werkplan.
vijfjaarlijksche
In de naaste toekomst, waarop deze begroo-
ting betrekking heeft en welke toekomst even-
bedoeld tweede vijfjaarlijksche werkplan om-
rat, met de minister behalve bijna 34 millioen
voor de overbruggingen nog te kunnen beschik
ken over rond 90 millioen voor verdere we
genverbetering.
Bruggenbouw.
Het ligt in het voornemen de bruggen te
Zaltbommel, Nijmegen, Arnhem en Vianen in
deze periode te voltooien en de brug te Moer
dijk te beginnen. Omtrent den bouw van andere
bruggen, waarmede eveneens een aanvang kan
worden gemaakt, kan bier nog geen bepaalde
mededeeling worden gedaan.
In het algemeen staat voor oogen om met
de aangegeven bedragen verschillende wegen
in het centrum van het land zoover mogelijk
bruikbaar voor het verkeer af te treden, de toe
gangen tot groote rivieroverbruggingen en
zooveel doenlijk ook de daarop aansluitende
wegen gereed te hebben op het tijdstip, dat
de brug zelve voor bet verkeer kan worden
opengesteld, en de overige wegen eiken
weg als één geheel beschouwende zoover
in orde te maken, dat de meest hinderlijke
verkeersbelemmeringen, gevormd door bebouw
de kommen, bochten en dergelijke, worden op
geheven, alsmede voor zoover andere verbe
teringswerkzaamheden niet den voorrang ver
dienen de rijwielpaden van die wegen vrij
te maken van de haan voor snelverkeer, door
deze paden buiten de boomen aan te leggen.
Het eindcijfer van de begrooting is 33.05
milloen tegen 30.74 millioen voor de begroo
ting van 1931.
Treffende huldiging bij zijn heengaan
als inspecteur der gymnasia
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING.
Dr. C. J. Vinkesteyn, die met ingang van
1 September j.l. is afgetreden als inspecteur
der gymnasia, heeft Zaterdag in de aula van
het Eerste Stede-
ijk Gymnasium
aan de Laan van
Meerdervoprt te
den Haag 'n tref
fende afscheids-
ouldiging in ont
vangst mogen
nemengegroeid
uit de erkentelijk
heid van allen,
die met hem tij
dens zijn lange
hoog - verdienste
lijke ambtsver -
vulling l in aan
raking mochten
komen.
Toen te ruim S
uur de aula tot
de laatste plaats bezet was, sprak namens de
comité's de heer C. de Jong het openings
woord.
Toen in dit voorjaar aldus spr. het
ontslag van dr. Vinkesteyn bekend werd,
vormde zich spontaan een tweetal comité's
ten einde een bijeenkomst als deze te beleggen
om van den inspecteur der gymnasia afscheid
te nemen. In 't eene comité zijn de curatoren
en colleges der lycea vertegenwoordigd, in het
andere curatoren en gecommitteerden van
gymnasia en gymnasiaal onderwijs en andere
belangstellenden.
Namens beide comité's verwelkomde spr. dr.
Vinkesteyn en zijn familie. De aanwezigheid
van Z. Exc. den minister van Onderwijs is,
zoo zeide spr., een blijk van waardeering,
waarover wy ons verheugen.
Vervolgens verwelkomde spr. de aanwezigen,
onder wie wij opmerkten Z. Exc. dr. J. Th.
de Visser, oud-minister van Onderwijs; Jhr.
mr. C. Feith, secretaris-generaal van het
departement van Onderwijs, K. en W.; den
heer W. de Boer, chef der afd. Voorbereidend
Hooger- en Middelbaar Onderwijs van dat
departement; prof. Symons, voorzitter; prof.
Woltjer, onder-voorzitter en den heer Tilanus,
secretaris van den Onderwijsraad; oud-wet
houder dr. van der Meulen; den president
curator van het gymnasium te Schiedam; dr.
Renkema en dr. van Andel, opvolgers van dr.
Vinkesteyn; den heer Schaepman, secretaris
van het comité tot behoud der klassieke op
voeding In Nederland; wethouder mr.
Marchant; prof. dr. G. A. van Poelje, chef
der afd. Onderwys der gemeente-secretarie e.a.
De chef der afd. Hooger Onderwijs van het
Ministerie van Onderwijs, K. en W., mr. A.
van Beeck Calkoen en de oud-gouverneur van
Curasao, Helfrich, waren tot hun leedwezen
verhinderd.
De rij der sprekers werd geopend door Z. Exc.
den minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr. J. Terpstra, die, na een
van veel waamdieertag getuigende toespraak
de volgende mededeeling deed:
Het heeft H. M. de Koningin behaagd, u
dr. Vinkesteyn, wegens uw groote verdiensten,
te benoemen tot commandeur in de Orde van
Oranje-Nassau. Ontvang daarmede mijn harte-
lijken gelukwensch. God geve, dat het eere-
teeken u nog vele jare moge sieren.
Mr. W. A. Mees, president-curator te Rotter
dam, bood namens curatoren van 64 gymnasia
en lycea een geschenk in portefeuille aan, met
de besite wenschen voor een langdurige rust.
Namens de gecommitteerden bij de eind
examens sprak dr. Beversen.
Dr. G. H. Coops sprak namens de inspectie
van het Middelbaar Onderwijs.
Namens de vereeniging van rectoren en con
rectoren in Nederland roemde dr. Bosselaar
de goede verhouding tusschen dr. Vinkesteyn
en de vereeniging.
Als blijk van dank bood spr. een divan en
een klok aan.
Dr. Gunning sprak namens de lycea.
Ten slotte overhandigde de beer de Jong bet
geschenk van de comité's, bestaande uit een som
gelds met een album met de namen.
Het Jaarboek. Nadere aanduiding overbo
dig. Ieder begrijpt wat bedoeld wordt
Ruim elfhonderd pagina's, goed gevuld,
uitstekend papier, kostelijken inhoud Gra
fieken, statistieken, monografieën, berede
neerde historie, adressen, toestand in de
Oost en in de West kortom, het arsenaal
dat „Jaarboek van het onderwijs en de op
voeding der R. K. Jeugd in Nederland, N. I.,
Suriname en Curasao" heet, is wederom tot
onze beschikking.
Het boek bevat een schat van gegevens,
die ons in staat stellen veel boosaardige
aanvallen op het bijzonder onderwijs af te
slaan. Wij raden vooral onzen Katholieken
vertegenwoordigers aan den gids van 't Cen
traal Bureau te raadplegen als onderwijs
kwesties aan de orde komen.
Directeur Verhoeven wijst er op, dat pater
Hentzen's historisch overzicht nu „bij" is
(met „bij" blijkt dan bedoeld tot Maart '30)
en dat het overzicht over het jeugdwerk
doelmatiger is ingericht.
Terecht wordt de aandacht gevraagd voor
pater van Ginneken's studie over de pries
terroepingen. Het nieuwe opstel is veel beter
en veel uitgebreider dan het vroegere (1
Aug. '28) in „Dux" verschenene. Het verdient
meer dan nauwkeurige lezing alleen; men
zou er gerust eens een congres aan kunnen
wijden met ruime gedachtenwisseling. Wij.
hebben reden om den hemel dankbaar te
zijn, maar van belang is te trachten de oor
zaken van verval en bloei zoo secuur moge
lijk vast te stellen.
Eén cijfer mogen we uit dit boek toch aan
halen.
„Wie op zuiniger schoolbeheer wil aan
dringen", aldus dr. Verhoeven, „moet niet
het eerst bij het bijzonder onderwijs aan
kloppen. Op 1 Januari 1927 gingen er op de
openbare scholen 262.000 leerlingen en op de
bijzondere scholen 306.000; toch gaven de
gezamenlijke gemeenten in ons land over 1927
voor het openhaar onderwijs nog bijna 3 mil
lioen gulden meer uit dan voor het bijzon
dere."
Dit is duidelijk.
Zoo is het heele boek.
Het Bureau, dat het schenkt, is niet alleen
zijn duiten waard; het doet een werk van
groot cultureel en nationaal belang.
Het levert werkelijk iets eenigs; iets dat
zijn weerga vruchteloos in de katholieke we
reld zoeken zal.
Wij begrijpen, dat zelfs het Vaticaan onder
den indruk raakt; dat de Paus persoonlijk
het Jaarboek inzag en door kardinaal Pa-
celli dankbaar op het hooge belang doet
wijzen.
Aan het hoofd prijkt het portret van Mgr.
Jansen, den opvolger van den man, aan
wiens doorzicht en energie ons Bureau
nadere aanduiding eveneens overbodig
mede zijn aanzijn dankt.
Naar we vernemen, hebben de Paters Capu-
cijnen zich te Nijmegen gevestigd.
Hur voorloopige woonplaats is Oldebarne-
veldstraat 42. Tot praeses is benoemd de Wel-
eerw. Pater Fabianus.
DE MISSIëN VAN SCHEUT IN CHINA.
Het September-nummer der „Annalen van
Scheut" publiceert een statistiek van den gees
telijken vooruitgang in de vijf missie-gebieden
van China over het laatste jaar.
Daaruit blijkt, dat in die periode werden ge
doopt 17472 personen o.w. 5676 volwassenen.
Het bedoelde missiegebied telt nu bijna 150.000
Katholieken op een bevolking van bijna 11
millioen menschen.
GOUDEN PRIESTERFEEST.
De Zeereerw. Pater W. de Groot C.ss R., in
het Redemptoristenklooster te Rnos°ndaal,
hoopt op Vrijdag 16 Octobei den lag te
berdenken, waarop hij voor ie H.
Priesterwijding ontving.
Dankwoord dr. Vinkesteyn.
Hierna nam dr. Vinkesteyn het woord: Gij
moet wel gedacht hebben: Dit is een gelukkig
mensch. Dat mag ik ook zeggen. Ik heb een
ambt bekleed met den aanleg, welken ik van
den goeden God heb ontvangen. Een afscheid
als dit maakt dezen dag tot den gelukkigsten
van mijn leven. Spr. bracht dank aan den Mi
nister van Onderwijs voor zijn belangstelling
en voor de onderscheiding, aan bet initiatief
waarvoor hij wel niet vreemd zal zijn.
„Voor moeite bieden de Goden ons alle
goede dingen te koop aan". Den lof mijner
werkzaamheid neem ik aan. Iemand, gedrenkt
in de klassieken, weet wat zijn verdiensten
zijn en aanvaardt ze. Het was mij een genoe
gen te werken onder verschillende ministeries.
Ik heb mij vandaag gevraagd, waaraan heb
ik al deze hulde te danken. Is 't niet overdre
ven? Ik geloof dat een groot gedeelte van mijn
succes gelegen is in hef feit, dat ik zoo ont
zettend veel van mijn ambt en van mijn klas-
sieke opleiding hield. -Nederland moet zijn
klassieke opleiding in hooge eere houden. Onze
cultuur is voor een groot gedeelte gebaseerd
op de Grieksche cultuur. Onze cultuur moet
met de oude Grieken stevig vastgeknoopt blij-
ven. Nederland heeft een naapi van 't Grieksch
in de wereld. Laat Nederland bet werk der
groote mannen blijven waardeeren door de
klassieke opleiding in hooge eere te houden.
Er is gememoreerd, dat ik de gymnasia stel
boven de lycea. Ik zeg dit nog. Laat de lycea
zich tevreden stellen met het woord van dr.
Gunning. De lycea moeten blijven werken on
der de gymnasia.
Mr. Maes dankte spr. voor de portefeuille,
't Was een hooge zeldzaamheid, dat curatoren
afweken van mijn adviezen. Altijd heb ik den
leefregel van objectiviteit en onpartijdigheid
gehuldigd.
Dank aan de gymnasiale autoriteiten voor
bun waardeering, ook voor de innige samen
werking. Dit succes is te danken aan de eens
gezindheid. Slechts twee keer in 23 jaar moest
ik optreden.
Ik heb mij altijd beschouwd als den natuur-
lijken besohermer en optreder voor de klas
sieke opvoeding in Nederland. Ik hoop toch
met kracht te blijven ijveren voor het gymna
siaal onderwijs en de klassieke vorming. Het
doet mij genoegen, dat in het comité de secre
taris van de vereeniging tot behoud van de
klassieke vorming in Nederland zitting heeft.
Mijn taak is afgeloopen. Ik heb een gelukkig
leven en een gelukkig inspectoraat achter mij.
Gij hebt mij het afscheid moeilijk gemaakt,
maar het is een gelukkige dag.
Wij ontvingen een schrijven, waarin verba
zing werd uitgesproken, dat door ons (bij de
bespreking van de Millioenennota in ons Blad
van Donderdag)
„bezwaar wordt gemaakt tegen verlaging
van de salarissen met 5 procent, die toch
zeker gerechtvaardigd is door de daling der
eerste levensbehoeften.
Dat boeren en tuinders, wier inkomen niet
5 procent maar veel meer Is verlaagd, ook
aan die salarissen mee moeten betalen,,
schijnt bij U geen gewicht in de schaal te
leggen. Dat zijn maar minderwaardige
wezens, die er zijn voor de stad en geen recht
hebben op een menschicaardig bestaan".
Het schrijven besluit met de verzekering:
,dat de boeren hoe langer hoe meer ver
bitterd worden door de verwaarloozimg hun
ner belangen door de R. K. Staatspartij en
door de Pers".
Terwijl er gewaarschuwd wordt tegen even-
tueele „treurige gevolgen" bij een volgende
verkiezing.
Wij wenschen onze verbazing uit te spreken
over den inhoud van dit schrijven.
Immers, als schrijver ons artikel volledig en
nauwkeurig doorleest, zal hij oonsfateeren, dat
onze bezwaren tegen salarisverlaging wel flege.
lijk nader verklaard worden;
eveneens zal hij bemerken, dat wij ond niet
uitspreken over het gerechtvaardigd zijn der
verlaging door daling der levensbehoeften;
voorts zal schrijver ons moeten toegeven, dat
uit niets en niets blijken kan, dat 't bij ons
geen gewicht in de schaal zou leggen „dat
boeren en tuinders ook aan die salarissen
mee moeten betalen". Uit het feit, dat wij
over de boeren- en tuinders-salarissen ditmaal
niet schreven, volgt niet,- dat wij t eens zijn
met de wijze, waarop hun belangen behartigd
worden. Meermalen toch is door ons in dit
Blad voor de hoeren en tuinders gepleit, die
wij in 't geheel geen „miindervaardige wezens"
achten en zeker ook w e 1 recht hebben op een
menschicaardig bestaan.
Om kort te gaan, spreken wij den wensch
uit, dat van schrijver's slot-verzekering door
de autoriteiten nota zal worden genomen,
waarbij wij echter verklaren, dat van verwaar-
looing der belangen door de Pers althans
wat ons blad betreft geen sprake ls.
In de hoop, dat hiermede de verbazing op
gehelderd en het bezwaar opgeheven zal zijn.
wanneer gij uw taak moet neerleggen gij met
evenveel voldoening afscheid neemt.
Na eer en dank gebracht te hebben aan zijn
eohtgenoote voor de krachtige hulp in de op
voeding der kinderen sprak dr. Vinkesteyn nog
een woord van dank tot de ambtenaren van
het ministerie met wie de samenwerking zon-
der uitzondering aangenaam was, en tot het
gemeentebestuur van 's Gravenhage voor de
fraaie aankleeding en het beschikbaar stellen
der aula.
Op zijn „Hartelijk dank" volgde een luid
applaus.
Hierna werd thee geserveerd en plaatsten de
aanwezigen hun handteekening in een ge.
d-enkboek.
In tegenstelling met hetgeen wij Zaterdag
berichtten, vernemen wij thans, dat voor
den leerstoel voor Sanskrit te Utrecht niet
de benoeming is te wachten van den Amster-
damischen hoogleer Sar Faddegon, die eerst ia
aanmerking kwam, maar van een afgestudeerd
discipel der Utrechts oho Alma Mater, den hetg
Qomd», A
