ALGEMEEN OVERZICHT.
HET CONFLICT IN MANDSJOERIJE.
1
Terugtrekking der Japansche troepen
aanstaande
DE VOLKENBOND.
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 193Ï
HET CONSULT TE GENEVE.
De houding der strijdende
partijen.
HOE KONING NADIR ZIJN TROON
VEROVERDE.
HET FRANSCH BEZOEK AAN
BERLIJN.
Een actie tot herstel van het
vertrouwen
RAPPORT DER FINANCIEELE
COMMISSIE.
DE DEENSCHE WEERMACHT.
EEN STA-IN-DEN-WEG
MACEDONISCHE WRAAK.
LAVAL'S A.S. BEZOEK AAN
WASHINGTON.
Stauning's programmarede.
VLAAMSCHE DIENSTWEIGERAAR
VEROORDEELD.
„VLIEGT DE BLAUWVOET!"
DE OPMARSCH IN MANDSJOERIJE.
DE POSITIE DER BRITSCHE
REGEERING.
EEN COALITIE-REGEERING IN
AUSTRALIË?
DE FRANSCH-ITALIAANSCHE VLOOT-
BESPREKINGEN GEHEEL
MISLUKT?
BISSCHOP IN VRIJHEID
DE RELLETJES OP DE KURFURSTER-
DAMM.
Geen bemiddeling gewens
,-ate dagen uit
De berichten, welke de yoor een niet
Genëve komen, laten alle De yolken-
ongemotiveerde bezorgdhei groot
bond ziet zich, als een en politieke
aantal financieele, e^onwelke ]ui(ie om een
vraagstukken EeP'aa" 'waar 3lechts door zeer
oplossing roepen, do gamenwerking in den
nauwe ^^ydsohen goeden wil de redden
geest van wederM
de uitweg te v geenszins beweren, dat de
NU W!l'etot samenwerking niet aanwezig
goede J meenen dezen in vele belangrijke
iS: nestukken te bespeuren. Maar de theore-
J ,beopvattingen, de ideëen over de methode,
waarop de beangstigende en benauwende pro-
blemen moeten aangepakt worden, loopen zoo
sterk uiteen, dat hierop elke poging om tot
overeenstemming te komen, vastloopt.
Voor de waardeering van het werk der
staatslieden, politici en economen te Genëve
verschilt het natuurlijk hemelsbreed, of men
de mislukking hunner ingespannen actie aan
gebrek aan goeden wil of aan te sterk afwijken
de opvattingen moet toeschrijven, voor den
practischen arbeid, welke gepresteerd moet
worden, hebben beide oorzaken hetzelfde ge
volg. En dit zien de volken het meest, voelen
zij het bedroevendste aan den lijve.
Er wordt te Genëve over militaire en econo
mische ontwapening gesprokenmaar de
sprekers redeneeren langs elkaar heen. al moet
men toegeven, dat de standpunten elkaar de
laatste jaren genaderd zijn, meer wellicht dan
men oppervlakkig wel zou meenen. Op één
punt echter schijnt de tegenstelling nog
onoverbrugbaar te zijn: n.l. als het nationale
prestige in het geding komt. Dan trekt elke
natie zich op het engst mogelijke platform
terug en duldt zij geen inmenging van anderen
in haar .interne nationale aangelegenheden
Wellicht is dit het diepste wezen van alle
meeningsverschillenwelke in elk land
heerschen en vanzelfsprekend te Genëve. waar
de opvattingen internationaal getoetst gorden,
het sterkst tot uiting komen. Maar nooit blijkt
dit duidelijker dan wanneer twee volken met
de wapenen in de hand tegenover elkaar staan
om hun werkelijk of vermeend recht door
geweld, dat nog nooit een eerlijke scheids
rechter bij onrecht geweest is, af te dwingen.
Dan wordt geen inmenging van derden geduld.
Er zijn drie verdragen op grond waarvan
de mogendheden in%et Japansch—Chineesche
Mantsjoerije-geschil zouden kunnen ingrijpen:
het negenmogendheden-verdrag van Washing
ton, waarbij in 1921 de onderteekenaars zich
verplichtten de integriteit van Chma te eer
biedigen; het Kellogg-pact, dat de oorlog als
instrument van nationale politiek uit het
internationaal recht bande; en tenslotte het
covenant van den volkenbond krachtens het
welk elk conflict, dat tot oorlog zou kunnen
leiden, voor den bondsraad moet gebracht
worden.
Hetgeen zich op het oogenblik in Mantsjoerije
afspeelt, is volgens onze Europeesche begrip
pen reeds oorlog; maar in het Verre Oosten
is dit begrip blijkbaar veel rekbaarder, zoodat
men de Japansche operaties heel eufemistisch
nog onder de maatregelen kan rangschikken,
„geschikt om een oorlog te voorkomen". In dat
gebied, waar generaals voortdurend hun legers
tegen elkaar laten oprukken; waar de burger
oorlog een dagelijksche gewoonte is geworden,
heeft het plotselinge losbranden der kanonnen
niet onmiddellijk die fatale international
gevolgen, welke een in vergelijking onbeduidend
incident in Europa zou hebben.
Zelfs echter als men met deze Oostersche
mentaliteit rekening houdt, valt niet te
loochenen, dat het uiterst moeilijk zal zijn
dit conflict te localiseeren, als China en Japan
onhandelbaar tegenover elkaar zouden blijven
staan. Litwinoff heeft reeds in een onderhoud
met den Japanschen gezant te Moskou ver
klaard, dat de sovjetregeering een militaire
operatie tegen den Chineeschen Oosterspoorweg
„volstrekt ontoelaatbaar" acht. Een dergelijke
ontoelaatbaarheid wordt gewoonlijk met oorlog
„afgewend".
Dat de drie groote verdragen, welke het ge
vaar zouden kunnen keeren, tot dusverre
machteloos gebleken zijn, is, hoezeer men dit
verwachten kon, teleurstellend. Vooral echter
Is het betreurenswaardig, dat Japan, zU het
met enkele vriendschappelijke woorden, elke
volkenbondsbemoeiing afgewezen heeft te
meer, waar het conflict, hoe ernstig het in zich
ook is, voorloopig nog slechts in de eerste felle
ontwikkelingsfase verkeert, waarin een be-
bemiddelend ingrijpen meer kans op succes
heeft dan wanneer door de toespitsing der
nationalistische sentimenten en verwikkelingen
met een derde mogendheid het complex der te
regelen vraagstukken bijna onoverzienbaar is
geworden en het practisch onmogelijk is den
stroom van volkenhaat in te dammen.
Het meest verontrustende in dit conflict is
echter wel, dat de Japansche regeering de
drijvers van het conflict, de militaire autori
teiten, niet voldoende in haar macht heeft.
Het .schijnt, dat het nu gevolgde operatie-plan
reeds lang te Tokio gereed lag, als een soort
voorzorgsmaatregel, maar op het oogenblik,
dat de Japansche opmarsch begon, was het
bevel daartoe niet door de regeering gegeven.
Deze kon slechts het voldongen feit aan
vaarden.
De militaire macht in Japan is steeds tegen
de conciliante China-politiek der regeering
geweest; zij heeft ook nog een rekening met
Rusland te vereffenen. En achter de generaals
staan machtige economische invloeden in
Japan, die naar uitbreiding van hun markt
gebied hunkeren.
Hebben deze feiten er wellicht niet het meest
toe bijgedragen, dat Japan de oondsbemiddeling
afwees
De ontwapening
De alge-meene debatten over die vacamtie in de
bewapening zijn geëindigd met de benoeming
van een commissie van redactie, waartoe o.a.
de vertegenwoordigers der groote mogendheden
en der V.S. behooren.
Deze commissie zal zoo mogelijk reeds mor
gen op gTond van de verschillende voorstellen
een formuleering voorleggen, waarin alle bij
het debat aan het licht gekomen meeningen
opgenomen zijn.
De vertegenwoordiger van Zuid-Slavië en
die van Roemenië hebben zich bij het Fran-
sche standpunt aangesloten terwijl Benes, de
Tsjechische minister van buitenlandsche za
ken, zich tegen het ontwerp der 5 staten ver
klaard.
De Zweedsöhe minister van buitenjandsche
zaken, baron Ramel, lichtte het voorstel van de
5 staten nog kort toe en wees er op, dat dit het
maximum is van hetgeen onder de tegenwoor
dige omstandigheden gedaan kan worden,
doch het minimum van hetgeen gewenscht is.
Xn denzelfden zin sprak ook de Zwitsersche
bondsraad Motta.
De Canadeesche senator Beaubien zette nog
de wenschen van zijn land in zake de ontwa-
pening uiteen.
Generaal de Marini, de vertegenwoordiger
van Italië verklaarde met betrekking tot de
technische bezwaren, door Frankrijk ter spra
ke gebracht, dat hem uit zijn bijna 10 jarige
ervaring in zake het ontwapeningsvraagstuk
bekend is, dat bij alle voorstellen steeds tech
nische bezwaren geopperd worden. Hij diende
«en nader geformuleerd ontwerp in, dat als een
motie kan worden beschouwd, waarin het voor
stel van de 5 staten vereenigd wordt met de
Dositieve voorstellen der Italiaansche regee
ring, terwijl de datum voor eventueele ant
woorden van de regeeringen op 15 October
wordt vastgesteld.
Over de Fransche bezwaren brengt een W.B.-
telegram uit Genëve de volgende bijzonderhe
den De Fransche vertegenwoordiger Massigü,
stelde voorop, dat hij achter het Italiaansche
voorstel geen politieke beweeggronden wilde
zien De wereldcrisis, vervolgde hij, vindt met
haar oorzaak in de bewapening. Ook bestaat
er momenteel geen wedren in bewapening.
Spreker was het er niet mee eens dat een
wapeningspauze onmiddellijke vermindering
der werkloosheid ten gevolge zou hebben; hu
vond liet Italiaansche voorstel bovendien niet
practisch. De vredesmanifestatie, welke het
voorstelt, handhaaft slechts in schijn den sta-
Wat de bewapening te land betreft, achtte
spreker ook de aanbevolen metbode der be-
grootingsvaststellingen oneffectief; het komt
er immers minder op aan, zeide hij, we e u
gaven de begrooting voorziet, als wel, welke
onkosten er inderdaad worden gemaakt.
Dergelijke bedenk''-gen opperde de Fransche
vertegenwoordiger eveneens ten aanzien van
de bewapening in de lucht.
Ten slotte stelde hij voor, dat de vergadering
zich ertoe zou beperken, den wensch tot uiting
te brengen, dat de landen hun tegenwoordige
bewapeningen niet zouden verhoogen, o we
dat zij den volkenhond zou verzoeken, de re-
geeringen voor te stellen, hun vei tegenwoor
digers ter ontwapeningsconferentie de noodige
instructies mede te geven, opdat bij den aan
vang der conferentie een overeenkomst, als
met het wapening: vacantie-voorstel bedoeld,
kan worden aangegaan.
De Fransche regeering heeft reeds hu de on
derhandelingen van den laatsten tud die poli
tieke problemen op den voorgrond geplaatst,
waarvan de oplossing een ontspanning van
de atmosfeer zou kunnen bevorderen en
waarvan de oplossing wezenlijk zal kunnen
bijdragen tot het welslagen der ontwapenmgs-
conferentie.
Het Italiaansche voorstel is ook geenszins
zoo duidelijk als het schijnt. Het voorstel van
lord Robert Cecil, om de regeerw gen op te
wekken voor 1 November a.s. haar houding te
bepalen nopens het voorstel van het bewape
ningsbestand, is practisch niet te verwezenlij
ken. Massigü motiveerde zijn standpunt door
te verklaren dat een wapenbestand op het
oogenblik noch op net gebied van de land-,
noch van de zee- e- luchtmachten mogelijk is.
Wat de vlootbewaperingeu betreft zouden de
verouderde vloten tegenover de nieuwere in
het nadeel komen, waardoor de vlootverhou-
ding zou woiden gestoord. Op het gebied der
luchtmachten zouden de mogendheden ook tij
dens het bestand haar kleine vliegtuigen door
grootere kunnen vervangen. Wat de landmacht
betreft, hiervoor zijn de begroetingen reeds
tot 1932 vastgesteld.
Massigü legde er vervolgens den nadruk op,
dat men er rekening mede moet houden dat
de ontwapeningsconferentie een zwaren en lang-
durigen strijd zal hebben te voeren. Het is van
het grootste belang voor de geheele atmos
feer der ontwapeningsconferentie, dat reeds
van het begin af een algemeen bewapeningsbe
stand worde overwogen.
Massigli verzoekt ten slotte de regeeringen
het voorstel der Fransche regeering aan een
diepgaande studie te onderwerpen.
Het Hoover-moratorium
Volgens dien comes-p. te Washington van de
„Baltimore Sun" is Hoover van oordeel, dat
Duitschland op den grondslag der bepalingen
van het Young-plan het initiatief dient te ne
men voor een verlenging van het herstel-mora
torium.
Hoover zou, aan de hand van de rapporten
van minister Mellon van oordeel zijn, dat een
verlenging van het moratorium na 1 Juli a.s.
onvermijdelijk is en men gelooft, dat het Witte
Huis zou toestemmen in een verlenging met
twee jaar.
In ieder geval is de president van meening,
dat het voorstel tot verlenging niet moet uit
gaan van hem, doch dat de procedure, welke
in het Ycungplan is voorzien, door Duitsch.
land gevolgd dient te worden ter verkrijging
van een moratorium voor de herstelbetalin
gen, waarna de geallieerde regeer in gen het
vraagstuk van een moratorium voor de schuld
betalingen met de VeTeeni-gde Staten in be
handeling zouden kunnen nemen.
Bij het bezoek van Laval aan president
Hooiver zal ongetwijfeld ook het vraagstuk
der herstelschulden besproken worden en men
hoopt, dat wanneer het Congres het morato
rium voor een jaar in December a.s. zal heb
ben goedgekeurd, de Vereen igde Staten en
Frankrijk het eens zullen zijn geworden over
hetgeen daarna dient te geschieden.
Met de hulp van Europa
Bij de opening van het eerste parlement in
Afghanistan verklaarde koning Nadir, dat de
verovering van den troon hem niet slechts
gelukt was, dank zij goddelijke hulp, doch ook
dank zij den steun der Europeesche regeeringen
Do Engeleche regeering had hem zona er be.
paalde voorwaarden geholpen aan 750.000 pond
sterling en hem 10.000 geweren en 5 millioen
patronen geleverd, die hij met dankbaarheid
had aanvaard.
Bovendien had hij groote hoeveelheden wape
nen en munitie gekocht in Frannrijk, Duitsch
DE „FREUNDSCHAFT" NEERGESTORT.
De inzittenden ongedeerd
Naar een N.T.A.-telegram uit Londen meldt
is het Junker-watervliegtuig „Freundschaft",
dat den 12en September van de „Tempüner-
See" bij Potsdam voor een vlucht naar Nan
king gestart was, .iaar uit Vizagapatam aan de
kust van den Indisohen Oceaan gemeld wordt,
aldaar neergestort.
De inzittenden zouden geen verwondingen
hebben opgeloopen. Het is nog niet bekend, in
welke mate het vliegtuig beschadigd werd.
De vernielde Katholieke kerk van Belize, bij den wervelstorm, die Britsch Hojiduras
teisterde, werd verwoest. Onder de puinen vond men meer dan 150 slachtoffers.
GENEVE, 24 September. (V.D.) Het seere
tariaat-generaal van den volkenbond heeft het
rapport gepubliceerd van de financieele com
missie van den volkenbond aan den raad.
In dit rapport wordt verklaard, dat de po
ging, de tegenwoordige financieele moeilijkhe
den in eenige landen door een moratorium te
overwinnen, in geen enkel opzicht een defini
tieve oplossing kan brengen. Dergelijke maat
regelen zullen eerder tot verliooging van de
algemeene onzekerheid bijdragen. Moratoria
moeten onvermijdelijk tot een opeenhooping
van schulden op korten termijn leiden, die
steeds grooteren omvang zullen aannemen.
De financieele commissie wijst op het rap
port van de financieele deskundigen te Bazel,
in het bijzonder op de verantwoordelijkheid van
de regeeringen onverwijld maatregelen te ne
men voor het herstel van het vertrouwen. in
het rapport wordt dn gedeelte van het rap
port der deskundigen woordelijk overgenomen-
Er wordt op gewezen, dat er voldoende kapi
taal aanwezig is, doch dat dit eerst na het her
stel van het vertrouwen gebruikt kan worden.
Slechts dan, wanneer de politieke en eco
nomische betrekkingen werkelijk verbeterd
zijn en het vertrouwen is hersteld, zal het mo
gelijk zijn, het normale credietverkeer te her
stellen, hetgeen een terugkeer tot welvaart
mogelijk zal maken.
De financieele commissie wijst tenslotte op
de dringende noodzakelijkheid van een onmid
dellijke actie in hei belang van alle landen.
De Fransöhe minister va.n handel, Rollin, vees
er In aansluiting op het rapport, nadrukkelijk
op, dat geen economische krachtsinspanningen
zullen slagen, tenzij een internationaal ver
trouwen den weg heeft bereid.
Op het oogenblik, aldus spreker dat de
Fransche minister-president Laval en de minis
ter van buitenlandsche zaken, Briand, ziob op
maken, om de gTens te overschrijden, welke
getuigen was van zooveel lijden, is het te ho
pen, dat de bet-ee-kenls dezer reis, welke de
Fransche minis-t-ers, ondanks alle moeilijkhe
den ondernemen, door de volken goed worde
begrepen en dat zü worde hot begin eener
eerlijke, duurzame toenadering, onderpand van
veiligheid en vrede.
Ook een ontmoeting met Hindenburg
BERLIJN, 24 September (H.N.) De Fransche
minister-president en minister Briand hebben
den wensch te kennen gegeven, om bij hun
bezoek aan Berlijn ook door den rijkspresident
te worden ontvangen.
Aan dit verzoek zal worden voldaan. De juiste
tijd voor de audiëntie zal nog nader worden
vastgesteld.
DE SOVJET-PERS OVER GANDHI-
Gandhi, die te Moskou van ouds voor den
man der valsche overeenkomsten, den „bais
sier", „den sta-in-den-weg" voor de echte vrij
heid' van Lrndië wondt gehouden, heeft ook
thans, bij zijn verblijf te Londen, een absoluut
slechte pars in sovjet-land.
De „Isiwestia" spot met zijn „zwijg- en spreek
oefeningen" te Londen het blad gaat heftig
tegen den mahatma te keer, wijl hij steeds
weer met het woord „vrijheid" schermt, maar
nooit duidelijk uiteenzet, wat hij eigenlijk on-
der de vrijheid van Indië verstaat.
Moordaanslag in 'n Bulgaarsclie
gevangenis.
NaaT uit Sofia wordt gemeld, heeft Dinsdag
middag in de centrale gevangenis aldaar de ge
vangene Dontsdho Zafiroff, die zich wegens
moord op den Protogerowist Stre-zoff in arrest
bevindt, een aantal revolverschoten gelost op
zijn medegevangenen Kosturkoff en Trait-
söhoff. Beiden werden ernstig gewond.
De slachtoffers van den aanslag hadden in
Februari van dit jaar op straat den bekenden
leider der Michadiowisten, Gjuikoff, vermoord,
-zoodat deze revolveraanslag schijnbaar een
wraak is van de Michailowisten voor den
moord op Gjurkoff is
De gevangenis-autoriteiten onderzoeken op
bet oogenblik op welke wijze Zafiroff in het
bezit van den revolver is gekomen. Zij ver
moeden, dat het gevangenispersoneel mede
plichtig is.
Politieke stabilisatie
LONDEN, 24 September. (H.N.) Naar de
„Daily Tel." uit Washington verneemt, ver
wacht men, dat net bezoek van Laval aan
Washington den weg zal effenen roor een
conferentie, waarop niet alleen het goud- en
het valuta vraagstuk, doch ook vraagstukken
van het hoogste politieke belang besproken
zullen worden.
De weg tot politieke stabilisatie, welke te
Washington overwogen wordt, bestaat daarin,
om Duitschland er van te overtuigen, dat an
nuleering van de schadevergoeding en finan-
cieelen steun slechts dan mogelijk is, indien
Duitschland zich verplicht voor een vast be
paalden tijd niets te ondernemen om tot een
herziening van zijn Oostelijke grens te ge
raken.
KOPENHAGEN, 24 September (W.B.) De
Deensohe rijksdag is vandaag geopend met de
programmarede van minister-president Stau-
ning.
Hij verklaarde o.a., d^t den rijksdag onver
wijld een voorstel zal worden voorgelegd tot
wijziging van leger en vloot in een bewakings
corps en een staatsmarine.
Aanvaarding van dit wetsontwerp zooi een
zeer aanzienlijke vermindering der staatsuit
gaven mogelijk maken.
Verder zal een wetsontwerp betreffende de
werkloozen-verzetkering worden ingediend
Leger-Vlaamsch
Fermont uit Wachtebeke te-
Onze Antwerpsche correspondent schrijft;
Dinsdag stond woor den krijgsraad te Ant
werpen wederom een Vlaamsche dienstweige
raar n.l. Berten
recht.
Na het requisitoir stelde de voorzitter aan
Fermont de gebruikelijke vraag; Wat hebt gij
daar tegen in te brengen?
Fermont: Zoolang de Belgische wetten aan
de Vlamingen niet dezelfde rechten versohaf
fen als aan de Walen zal ik er mij niet aan
onderwerpen.
De voorzitter: Leustert iens Fermont ik
spreek hier na niemier als veurzitter maar as
ne voader. Het doet mai lijd dat zoo'n jonge
as gij zooiets moot doen en het doet mij spijt,
u in geval gij volhardt, in de gevangenis te
sturen. Tegen den doktoor hadde toch gezeid
van dienst te doen, of (en daarmede richt
hij zi-öh naar den krijgsauditeur) is da soems
'n andere zaak?
Do krijgsauditeur zoekt 'n tijdje in zijn pa
perassen en zegt dan: Ja dat is een andoT©
zaak!
De voorzitter: O, ja, 't is 'n andere zaak. En
gij blijft bij oew gedacht en als gij vrij zult
zijn, zult gij voert propaganda blijven maken?
Fermont: Ja.
De voorzitter: 1st uw consciencie die u da
zeet?
Fermont: Ja.
De voorzitter: Hedde gien spijt?
Fermont: Neen.
De voorzitter: In dees geval is het dus weer
spannigheid en kunde volgens de wet drie jaar
gevangenis doen.
Na een pleidooi van advocaat Scheere werd
Fer-mont tot 2 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld dus tot minder dan de minimumstraf,
bij de wet voorzien.
Toen het vonnis bekend werd manifesteerden
de toehoorders: Vliegt de Blauwvoet! Storm
op zee!
Een der betoogers werd gearresteerd.
GENèVE, 24 September. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Tegen het einde van de vol-
kenbondsvergadering hedenochtend heeft Ler-
roux als voorzitter van den volkenhondsraad
de mededeeling gedaan, dat de volke-nbonds.
raad in overleg met hedde geschil hebbende
partijen naar een oplossing van het Japansch-
Chineesch conflict streeft en dat hij hoopte
spoedig in staat te zullen zijn nadere mededee-
lingen te doen over den toestand, waarin de
zaken zich bevinden.
Lerroux beloofde in ieder geval aan de vol
kenbondsvergadering een nadere verklaring
te zullen doen, voordat hij Zaterdag zal uit
eengaan.
De voorzitter der volkenbondsvergadering,
Titulescu, bedankte en sprak zijn beste wen
schen voor het succes der bemoeiingen van
den volken-bondsraad uit.
Hij voegde echter er aan toe, dat het voor
den volkenhondsraad van belang zon kunnen
zijn, zioh bij zijn bemoeiingen verzekerd te
weten van dien steuin der openbare meaning,
zoodat bet daarom van nut zal kunnen zijn,
dat de raadsbesprekingen in het openbaar zul.
len gevoerd worden.
Titulescu nam akte van de belofte van
Lerroux, dat hij nog deze week een nadere
mededeeling zou doen, zoodat de volkenbonds
vergadering in ieder geval voordat zij uiteen,
gaat nog de gelegenheid zal hebben, zich over
deze kwestie uit te spreken.
GENEVE, 24 September (H.N.) De voorzit
ter van den raad van den volkenbond ontving
van .den Ohineesöhen minister van buitenland
sche zaken, Wang, een uitvoerig telegram,
waarin o.a. vastgesteld wordt, dat het beroep
van dien volkenbond op Japan en Ghina slechts
als een eerste stap tot bijlegging van het con
flict kan worden beschouwd eu dat terstond
maatregelen moeten worden genomen om de in
haar rechten beleed igde partij volledige vol
doening te schenken.
De Chineesche regeering neemt de adviezen
van den raad in vollen omvang aan. Zoo heeft
zij alle voorzorgmaatregelen genomen tegen
de voortgezette uittartingen van Japan. Aan
het advies tot terugtrekking van de weder-
zijdsche troepen heeft de Ohin-eesche regeering
reeds uitvoering gegeven.
Ten slotte verzoekt de Chineesche regeering
opnieuw terstond maatregelen te treffen, aan
gezien de toestand van uur tot uur verscherpt
wordt.
De vertegenwoordiger van Japan, die aan
vankelijk een negatieve houding had aangeno
men, oefende thans slechts kritiek op den ter
mijn, die voor eventueele regeeringsanhwoorden
is vastgesteld.
welk antwoord zal moeten worden gegeven op
het vertoog van den volkenbond en de nota
van Stimson. Men verwacht, dat het resultaat
van deze bespreking nog hedenavond zal wor
den gepubliceerd.
Volgens een nader N.T.A.-telegram uit Was
hington zouden de nota's aan Japan en China
nog niet verzonden zijn.
Men is te Washington van oordeel, dat de
toestand zich zeker niet verscherpt heeft en
hoopt nog, dat de pogingen van den volken,
bond succes zullen hebben.
De „Baltimore Sun" weet mede te deelen,
dat de Japanscbe gezant aan Stimson zou heb
ben meegedeeld, dat een ingrijpen van andere
mogendheden de bijlegging van .bet conflict
slechts zou bemoeilijken, wijl de openbare
meening in Japan daarvan een verlies van
prestige zou kunnen duchten.
Japansche verklaring
Washington-
te
GENEVE, 24 eptember (H.N.) De Chineesche
delegatie publiceert een telegram uit Nanking
waarin medegedeeld wordt, dat ten gevolge van
de militaire crisis in Mandisjoerije de Chinee
sche opstandige troepen hun verzet tegen de
Nankin-gregeering hebben gestaakt en het ge
heels land begonnen is zich aaneen te sluiten
tegen den aanval der Japanners.
Ten gevolge van de jongste gebeurtenissen in
Mandsloerije is in de wijk der buitenlanders
t9 Canton een run der Chineezen op de banken
begonnen.
Voorts is te Canton de boycot van Japansche
goederen begonnen.
GENèVE, 24 September (H.N.) De raad van
den volkenbond heeft vanavond opnieuw een
langdurige vertrouwelijke zitting gehouden.
Aangezien thans morgen op een nader bepalen
uur een open-bare zitting zal worden gehouden,
neemt men aan, dat vorderingen zijn gemaakt.
Naar verluidt, heeft de Japansche regeering
op sommige punten haar troeipein teruggetrok
ken en toegezegd, dat ook elders troepen zul
len worden teruggetrokken.
Antwoord van den volken-
bondsraad aan Amerika.
Twintig nieuwe aanhangers.
LONDEN, 24 September (R.O.) Volgens de
avondbladen zullen twintig afgevaardigden van
de labour-oppositie, onder wie twee oud-minis
ters, onverwijld naar de regeering overgaan,
waardoor de mogelijkheid, dat binnenkort al
gemeene verkiezingen zullen worden uitgeschre
ven, geringer zou worden.
Voor de buitengewone omstandigheden
CANBERRA, 24 September (R. O.) Heden is
bij het huis van afgevaardigden het voorstel
ingediend, om een „regeering voor de buiten
gewone omstandigheden" te vormen, waaraan
vertegenwoordigers van alle partijen van het
huis van afgevaardigden zouden deelnemen.
De eerste-miniiister en de leader der oppositie
verklaarden ziob ertegen.
PARIJS, 24 September. (V. D.) De bijzon
dere verslaggever van de „Paris Midi" meent
reeds heden te kunnen vaststellen, dat de in
den laatsten tjjé «©voerde Fransoh-Italiaansehe
rlnntlirrrrrlringra volkomen mislukt zijn.
GENEVE, 24 September. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT) Het voikenboud-ss-ecreta-
riaat heeft vanavond nog openbaar gemaakt
den tekst van het antwoord van den volken
bondsraad op het schrijven van de Ameri-
kaansche regeering, waarin de Amerikaanscbe
regeering haar instemming uitspreekt met de
door den volkenbondsraad getroffen maatre
gelen inzake het Chineesch-Japansehe geschil
en zich bereid verklaart nota's van gelijke lijn
als die van den volkenbondsraad naar China
en Japan te zenden.
De volkenbondsraad verklaart in zijn ant
woord aan de Anierikaangche regeering, zeer
verheugd te zijn over deze instemming.
De raad zal met vreugde voortgaan de Ame
rikaanscbe regeering op de hoogte te houden
van iedere handeling, die de volkenbond zal
stellen en van alle inlichtingen, die hij zal
ontvangen.
De volkenbondsraad spreekt de hoop uit, dat
ook de Amerikaanscbe regeering bereid zal
zijn, op dezelfde wijze den volkenhondsraad in
te lichten. De volkenbondsraad is overtuigd,
dat onafhankelijk van alle individueele stap
pen, die een of andere regeering wensche-
lij-k acht te ondernemen, in het bizon der dus
van een voortzetting van gemeenschappelijke
pogingen een succesvol resultaat het meest
waarschijnlijk te verwachten is
De brief van den volkenhondsraad aan de
Amerikaansche regeering is een duidelijke
poging, om met Amerika tot een duurzame sa
menwerking voor een vreedzame regeling van
het Japansch-Chineesche geschil te komen.
Amerika's nota aan Japan.
TOKIO, 24 September. (N. T. A.). In een
memorandum aan het departement van buiten
landsche zaken over de gebeurtenissen in
Mandsjoerije verklaart de Amerikaansche
staatssecretaris Stimson, dat de Vereenigde
Staten zich geenszins wenschen te mengen in
Japans aangelegenheden.
De door het JapanschChineesch conflict
geschapen toestand heeft echter, aldus Stim-
sen, een ernstige bezorgdheid doen ontstaan,
van zedelijken zoowel als van wettelijken aard,
bij de andere mogendheden, deshalve hij Japan
raadt, de kwestie ten spoedigste te regelen
zonder verder wapengeweld.
Er is te Tokio een spoedvergadering van het
kabinet bijeengeroepen, teneinde te overwegen.
NEW YORK, 24 September. (H.N.) De Ja
pansche gezant te Washington heelt vandaag
staatssecretaris Stimson de verzekering gege
ven, dat de Japansche troepen uit Mandsjoerije
worden teruggetrokken.
Russische démarche te Tokio.
BERLIJN, 24 September. (H.N.) Volgens een
bericht van het Russische telegraafagentsdhap
heeft de sovjetregeering als eerste buitenland
sche mogendheid Japan gevraagd, om den op
marsch van zijn troepen te staken.
Charbin niet bezet.
LONDEN, 24 September (V.D.) De Japansche
generale staf deelt mede, dat het operatieplan.
in Mandsjoerije is uitgevoerd. Het is de bedoe
ling, den status quo te handhaven. De diplo
matieke onderhandelingen en de informaties
aan de mogendheden zullen den minister van
buitenlandsche zaken wórd-en overgelaten.
Er zijn geen Japansche troepen naar Char,
bin gezonden,
Een officieel exposé der-
Nanking-regeering.
Men meldt uit Nanking van officieele zijde:
De Japanners zijn bezig hun lang vooraf -
beraamde plannen om drie Oostelijke provincies
van Ohina te bezetten, te verwezenlijken.
Onder voorwendsel, dat de Chinees-die sol
daten een spoorbrug in Zui-d-Mandsjoerije ver
woest zonden hebben, vielen de Japanners den
18en September om 10 uur 's avonds de be rak
ken der Okimeesohe troepen (Peitaying) te
Moekden aan.
De Ohïneesdhe troepen boden geen tegen
weer. De Japanners staken de barakken in
brand en noodzaakten de Okineesche troepen,
om terug te trekken.
Tegelijkertijd opende d-e Japanners 't vu-ur
op de militaire établissementen, het arsenaal,
de fabrieken en verwoestten deze. De graan-
depots en de umi-versitedt in het Noord .Oosten
gingen in vlammen op.
Op 19 September om half zeven 's morgens
rukten d-e Japanners de stad Moekden binnen
ontwapenden de troepen en de politie en be
zetten alle gouvernementsgebouwen, de kan
toren der posterijen en der telegraphic.
Aan de Chineesche zijde is het aantal doo.
den en gewonden bijzonder talrijk.
De Japanners gingen daarna voort en be
zetten met geweld Antoung, Chang Ohaung en.
het gebied ten Zuiden van Mandsjoerije, ter
wijl zij de troepen en de politie ontwapenden.
Japansche troepen uit Korea rukken op. Men
weet nog niet, hoever de Japanners in hun
actie zullen gaan. Uit het voorgaande blijkt
duidelijk het agressieve karakter van de Ja-
pamsche actie.
De cen-trale regeering is op 19 September
des avonds in spoedvergadering bijeengekomen
en heeft de volgende resoluties aangenomen,
welk telegrafisch aan alle organen van Kuomin-
tang zijn medegedeeld;
1. De communisten brengen thans 't bestaan
der naties in gevaar Zij moeten radicaal uit
geroeid worden. De gansche natie, één van ge
voelen en één van geest, moet de nationale
grondslagen consolldeeren en de kracht der
regeering vergrooten,
2. Het geheele volk -moet eensgezind met alle
energie, waartoe het in staat is de slachtoffers
van de rampen helpen en front maken tegen
den aanval uit den vreemde.
3. Alle leden der partij moeten onderlinge
verschilpunten voorloopig laten rusten, ten
einde een groot machtig lichaam te vormen, dat
den wil der natie om tot een eenheidsfront te
komen lean toonen
Uit
„El
Edict vernietigd
Caracas (Venezuela) wordt gemeld:
Universal", het officieele regeerings-
orgaan, bevat een bericht, dat Juan Vincente
Gomez het hoofd van het huidige uitvoerend
bewind van Venezuela, een besluit onder
teekend heeft, waarbij het edict vernietigd
wordt van zijn voorganger, die den bisschop
van Valencia, mgr. Salvador Montes de Oca,
in ballingschap had gezonden.
Mgr. Montes de Oca werd gearresteerd, toen
hü op re-is was van Venezuela naar Caracas.
Hij werd uitgewezen naar Trinidad, omdat hij
zich had uitgelaten over het burgerlijk huwe
lijk na een echtscheiding en gezegd had, dat
voor een katholiek slechts dat huwelijk geldig
is, da.t gesloten wordt voor den pastoor en
twee getuigen.
Het vonnis.
BERLIJN, 23 September. (V.D.) In het pro
ces in verhand met de relletjes op den Kurfür.
sterdamm op 12 September j.l. heeft d-e pre
sident der rechtbank nadat de rechtbank 5
uren had beraadslaagd het vonnis bekend ge
maakt.
Van de 34 beklaagden werden zes vrijgespr.>
ken. De koopman M, werd wegens landvre.
debreuk en ophitsing tot gewelddaden veroor
deeld tot 1 jaar en 9 maanden gevangenis
straf. De koopman K. werd wegens mede-
plichtibeid veroordeeld tot 1 jaar en 6 maanden
Negen andere beklaagden kregen 1 jaar en
3 maanden, één beklaagde 1 jaar en 1 maanl,
tien beklagden een jaar en de overige beklaag
den ieder 9 maanden gevangenisstraf. Het
proces tegen den jeugdigen Stahlhelmleidrr
Brandt is nog niet geëindigd. Zijn zaak is na >r
de instructie terug verwezen.
