m
FEUILLETON
:en KIND
- - «ÉMEa
DERTROPENÉSi
SPORT EN SPEL
LUCHTVAART
m
DÏNSUAG 29 SEPTEMBER 1931
CONFLICT NED. BIOSCOOP.
BOND EN N. C. F.
RADIO-PROGRAMMA
WAAR HET OM GAAT.
benoemingen
DE DREIGENDE STAKING BIJ
BRAAT TE DELFT
NOS JUNGUNT ROSAE.
DE LUCHTDIENST OP INDIE.
GESTOLEN SCHILDERIJ TERECHT.
DE ENGELSCHE CRISIS EN ONZE
TEXTIEL-INDUSTRIE.
HANDBOOGWEDSTRIJDEN TE DELFT
AUTO-WEDSTRIJD OM DEN
MAS ARIJ K-PRIJ S.
OM DEN GROOTEN PRIJS VAN
BERLIJN.
UITLOTINGEN.
Motorraces op de Avus-haan.
WIELERWEDSTRIJDEN IN HET
BUITENLAND.
MARKTBERICHTEN.
A. VON LANKA.
WOENSDAG, 30 SEPTEMBER.
Huizen (298 M., 1004 K.H.). Uitsl. N.C.R.V.-
uitzending. 8 Schriftlezing, 8.159.45 gramofoon-
platen; 10 N.C.R.V. Dameskoor; 10.30 zieken-
dienst, 1112 harmoniumbespeling m.m.v. mej.
D. Mynhout (sopraan), 12 politieber., 12.15 gra-
mofoonpl., 12.30 N.C.R.V. Dameskoor, H. Her
mann (viool), K. Borgers (cello) en mej. L.
Lauenroth (piano en harmonium), 2 gramofoonpl.,
2.30 Chr. lectuur, 34 Beethoven-concert Hen
driks-Trio, 56 kinderur, 6 O. C. v. Hemessen:
„Ervaringen in de pluimveeteelt", 7 causerie, 7.30
politieber., 7.45 ned. Chr. Persbureau, 8 Leger des
Heils, 10.15 Vaz Dias, 10.2511.30 gramofoonpl.
Hilversum (1875 M., 160 K.H.). Uitsl. V.
A. R. A.-uitzending. 6.457 en 7.307.45 lichaams
oefeningen, 8 gramofoonpl., 10.15 Trio Drukker en
W. van Cappellen (voordracht), 12 gramofoonpl.,
12.15 V.R.A.A.-Septet en gramofoonpl., 2 pauze:
2.15 P. J. Kers: „Onze keuken", 3 zang door J.
P. Harms. Vleugel Joh. Jong, 3.20 Maak het zelf,
door mevr. C. Schaake-Verkozen„Batikken voor
iedereen", 4.20 vervolg vocaal concert, 4.30 voor
de kinderen, 5.30 V.A.R.A.-Septet, mej. N. Ernst
(zang), J. Jong (piano), 7.15 causerie over soc.
pers, 7.30 Opera comique „Der Rosenkavelier
van H. Hoffmannsthal. Muziek R. Strausz, Malnz-
ner Operettegezelschap, Utr. Sted. Orkest en leden
van het Afdeelingskoor „Toonkunst", Utrecht.
Leiding Ad. Kienzl. In de pauze Vaz Dias. 11.30
12 gramofoonpl.
Daventry (1554 M., 193 K.H.)11.05 lezing,
12.20 orgelspel," 1.05 gramofoonpl., 1.50 orkest, 2.40
berichten, 2.45 schooluitz., 3.50 orkest, K. Park
(cello), 5.05 orgelspel, 6.35 kinderuurtje, 6.20 be
richten, 6.50 Strijkkwartet, Yvonne Arnaud
(piano), 7.10 lezingen, 8.20 Radio-tooneel, 9.20
tweede acte uit Ai'da, 10.05 berichten, 10.25 lezing,
10.40 orkest, 11.2012.20 dansmuziek.
De ministerieele circulaire betreffende
vergunning voor filmen aan de
openbare straat.
Bemiddelingspogingen van den heer
Henri Polak.
P a r (J s („Radio Paris" 1725 M„ 174 K.H.).
8.05, 12.50 en 6.50 gramofoonpl., 9.05 Radio-too
neel, 10.20 gramofoonpl.
Langenberg (473 M„ 634 K.H.). 7.25—8.20
11—1135 en 12.20 gramofoonpl., 1.25—2.50 orkest,
5.20—6.20 orkest, 8.50 orkest en viool, daarna be
richten en tot 11.50 orkestconcert, 11.50—1.50 or
kest en tenor.
Kalundborg (1153 M., 260 K.H.). 12.25—
1.35 orkest, 3.206.20 orkest en voordracht, 5 20
—6.50 gramofoonpl., 8.20—9.35 orkest en zang
9.35—9.50 Radio-tooneel, 9.50—10.20 voordracht
10.35—11.10 orkest, 11.10—12.50 dansmuziek.
Brussel, (508.5 M„ 590 K.H.): 5.20 en 6 50
gramofoonpl., 8.20 orgelspel, 8.50 concert. Her-
uitz. van Berlyn.
(338.2 M„ 887 K.H.). 5.20 dansmuziek, 6 50
gramofoonpl., 8.20 liederen, 8.50 Vlaamsch Volks-
tooneel, 9.20 orkest.
Z e e s e n (1635 M„ 183.5 K.H.). Ca. 7—7.50 gra
mofoonpl., 10.30 uitz. v. scholen, 10.55 en 12.20
berichten. Hierna gframofoonpl., 1.15B.20 be
richten, 2.20 gramofoonpl., 3.05-4.50 lezingen,
A50 concert, 5.50-8.50 lezingen, 8.50 concert uit
Berlin, orkest, solist A. Busch, 10.35 berichten
en daarna tot 12.50 dansmuziek.
In het Bisdom Haarlem
Z. H. Exc. de Bisschop mn Haarlem heeft
benoemd tot kapelaan te Boskoop den Wel-
eerw. heer J, Hofstede, eertijds kapelaan te
Halfweg.
10 Oifttl'
Tusschen de loonen van de groep verwar-
mingsmoniteure hij de firma F. Braaft te Delft
en die van dergelijke mionitenrs bij andere za
ken bestond nog al verschil.
De samenwerkende organisaties hadden een
Voorstel tot nivelleering van de loonen inge
diend en toen daaraan niet werd voldaan ten
slotte een ultiimaTJuim gesteld, hetwelk gisteren
afliep.
Naar wij vernemen is het tot staking niet
gekomen, daar de firma Braiait zdoh alsnog be
reild beeft verklaard, de voor verwarmings
«Monteurs geldende oontraotloonen ujfc te beta
len. Op enkele ondergeschikte punten moet nog
een regeling worden getroffen.
EEN OVERVLOEDIGE HARINGVANGST.
De bemanning van den Scheveningschen
motor-logger Margaretha Maria had op de
Ibaringvissoherij zulk een overvloedige vangst,
dut een groot gedeelte der haring niet eens ge
kaakt en ingezouten kon worden. Het laatste
deel werd gewoon op dek bewaard en in ver-
schen toestand te IJmuiden aan de markt ge
bracht.
Er is in den laatsten tijd een conflict ont
staan tuisschen een Ned. Bioscoopbond en het
Ned. Centraal Filmarchief.
Zooal-s men weet, heeft het Ned. Centraal
Filmarchief, dat in 1919 werd opgericht, ten
doel om Nederlandsehe films die voor het na
geslacht van beteekenis zouden kunnen zijn,
op zaakkundige wijzo en brandvrij te bewaren.
Aanvankelijk bestond er een goede samen
werking tusschen filmfabrikanten en het N
C. F. Door overeenkomsten met filmfabrikan
ten verkreeg het N. C. F. de negatieven van
films, die het voor zijn archief gewenscht
achtte. Dit waren over het algemeen films
van actueele gebeurtenissen, die na eenigeo
tijd als journaal in de bioscopen te hebben ge
draaid, voor de filmfabrikanten weinig of geen
waarde meer hadden, daarentegen vaak wel
voor het N. C. F. Zijnerzijds trachtte het N.
C. Fhet werk der filmfabrikanten te verge
makkelijken door een aanbevelend schrijven
aan de autoriteiten voor zijn filmvergunning
bi! officieele gelegenheden.
In het begin was Mulleus nagenoeg de eeni-
ge filmfabrikant, die actueeJe gebeurtenissen
opnam. Met zijn aanbevelend schrijven van bet
N. C. F. in den zak was hij overa-l bij en kreeg
hij steeds een goede plaats. Mullens had ten
slotte het monopolie voor opname van officiee
ls gebeurtenissen.
Intuschen waren er ook andere filmfabri
kanten opgekomen, wien het monopolie van de
heer Mullens wel wat in den weg stond. Dat
was de eerste aanleiding tot een minder pret
tige verhouding tusschen de filmfabrikanten
en het N. C. F. Het N. C. F. zag in, dat dit
niet in zijn belang was, en daarom werd het
monopolie van Mullens met diens welwillende
medewerking in 1923 opgeheven en werd ook
met andere filmfabrikanten gecontracteerd.
Kr bleven echter onder de filmfabrikanten
nog ontevredenen en bovendien ontstond er in
1930 eenig verschil van meening over de uit
legging van een clausule in het contract door
het N. C. F. met een fabrikant aangegaan en
wel over het recht van verkoop van het nega
tief door dien fabrikant.
Het N. C. F. verzocht zijn medebestuurder,
den heer D. Hamburger Jr., voorzitter van den
Bioscoopbond, deze kwestie met de directie der
Orionfabriek want dat was de betrokken
fabrikant op te lossen. De beer Hamburger
was wel bereid zijn bemiddeling te verleenen,
mits de geheele Bioscoopbond er bij werd be
trokken om tot een algemeens regeling te
komen. Dit denkbeeld had de instemming van
het N. C. F., maar tot een oplossing kwam het
niet.
Hangende deze onderhandelingen, die alleen
nog maar schriftelijk waren gevoerd, ver
scheen een circulaire van den minister van
Binnenlandsehe Zaken aam de gemeentebestu
ren, waarin werd verzocht slechts dan verlof
te geven tot bet filmen aan den openbaren weg
of om hulp te verleenen bij bet maken van
films, wanneer de fabrikant zich te voren ver
plichtte 't negatief af te staan aan het N. C. F.
Deze voorwaarde wordt door den Ned. Bios
coopbond onaannemelijk geacht, omdat de Ne-
derlandsche filmfabrieken, tegenwoordig niet
alleen voor het eigen land maar ook voor het
buitenland werken, wanneer van belangrijke
gebeurtenissen opnamen zijn te maken. En die
buitenlandscbe opdrachtgevers willen het ne
gatief hebben om dit be kiunnen vermenig
vuldigen.
Naar aanleiding van de ministerieele circu
laire, welke alleen In het belang was van bet
N. C. F. heeft de heer Hamburger gemeend ont
slag be moeten nemen als bestuurslid van bet
N. C. F. Tevens heeft de Bioscoopbond beslo
ten dat de filmfabriekanten nergens zouden
filmen, waar vanwege de poltle de verklaring
De burgemeesters van 430 steden uit Noord-Spanje na hun bezoek aan den
president, wien ze het Baskische statuut overhandigen.
con bet negatief aan bet N. C. F. af te staan
verlangd werd.
Het N. C. F. blijkt intussohen bereid om een
matige vergoeding voor het afstaan van film
negatieven te betalen en overweegt voorts het
zelf vervaardigen van films, welke voor het
archief van belang worden geacht.
Het zou echter dwaasheid zijn, wanneer het
N. C. F. zelf opnamen zou gaan maken van
gebeurtenissen, welke de filmfabrikanten ook
opnemen en waarvan zij" het negatief, na ge
bruik later toch weggooien. Het is daarom in
het belang van beide partijen, dat er samen
werking komt.
Het Eerste Kamerlid, de heer Henri Polak,
heeft zijn bemiddeling aangeboden om de par
tijen tot elkaar te brengen.
Naar wij vernemen, is de stand van zaken
met deze bemiddelingspogingen op bet oogen
blik zoo, dat bei-de partijen den beer Polak op
diens verzoek hebben meegedeeld welke voor
waarden zij elk voor zich voor samenwerking
stellen.
Algemeene jaarvergadering.
Een gedenkpennning.
Naar wij vernemen wordt door de N. V.
„Koninklijke-Begeer" te Voorschoten ter her
innering aan het instellen van den wekedijk-
schen luo'hbdienst NederlandIndië op 1 Octo
ber 1931 een penning vervaardigd naar out-
werpen van den beeldhouwer C. J. v. d. Hoef,
welke penning in een gelimiteerd aantal van
60 genummerde exemplaren aan penningver
zamelaars zal worden verkocht. De zilveren
penningen dragen de nos. 110 en de bronzen
de no. 11—60.
De Specht Is gisteren om 5.55 uur uit
Jodphur vertrokken, om 10.04 te Karachi ge
land, vandaar om 10 uur 50 vertrokken en om
16 uur 05 in Djask gearriveerd.
„De Reiger" is gisterenmorgen, om 4.10 uur
uit Alorsitar vertrokken. Aankomst te Medan
7 uur, vertrek 8 uur, aankomst Palembaug
14.34 uur, vertrek 14.59 uur, aankomst te
Batavia 17.40 uur
PROF. PICCARD IN ONS LAND.
Prof. Piocard zal Donderdag a.s. half 5 op
Waalhaven arriveeren. Des avonds houdt hij te
Rotterdam (geb. van K. en W.) zijn eerste voor
dracht. Vrydag treedt bij in den Haag (Dieren
tuin), Zaterdag te Amsterdam (Concertgebouw)
op.
De „Toorenvliet", d'ie Zaterdagmiddag in bet
museum de Lakenhal te Leiden was gestolen,
is nog dien eigen avond door den dief aan een
kunsthandelaar in Den Haag verkocht. Zoodra
deze Zondag van een diefstal vernam, heeft hij
de politie van een en ander op de hoogte
gebracht. Het schilderij is in beslag genomen;
de dief is evenwel nog niet ontdekt.
Rozen-tentoonstelling te Utrecht.
De vereeniging ter bevordering der rozen
teelt „Nos jungunt rosae" hield gisterenmid
dag haar 54e algemeene vergadering in het
Jaarbeursrestaurant te Utrecht onder voorzit
terschap van Jhr. P. P. de Beaufort. Na de
opening, notulen en ingekomen stukken las de
secretaris, de heer E. J. Ludding het jaarver
slag voor, waarin en-op werd gewezen, dat
sedert het najaar 1930 de verschillende kwee-
kerijen in ernstige mate lijden onder den druk
van de inzinking, welke de economische ver
houdingen over de geheele wereld ondergaan.
Het jaarverslag van den penningmeester
toonde aan, dat de achteruitgang van de fi-
nancieele positie van N. J. R. voor 800 ver
oorzaakt is door het resultaat van die ten
toonstelling te Den Haag en voor 437 door
het maken van het ontwerp voor de „Jhr. J.
L. Mock"-medaille.
De periodiek aftredende bestuursleden de
heehren E. J. Ludding, C. J. Posthuma en F.
J. Abbring weirden als zoodanig herkozen.
Nadat bekroningen waren uitgereikt aan de
prijswinnaars van do Rozen-tentoonstelling te
Zeist kwamen in behandeling de voorwaarden
door de Omroepvereenigingen gesteld voor het
houden van lezingen. Als een vereeniging, d-ie
cultureele belangen dient, acht N. J. R. het
noodzakelijk, dat zij kunnen spreken voor de
radio zonder dat daarvoor behoeft te worden
betaald. De om roep vereen ig i ng daarentegen,
i.e. de A.V.R.O., was van meening, dat er
voor de lezingen betaald diende te worden.
De besprekingen hadden tot nu toe geen re
sultaat.
Bij de bespreking van de rozententocnstel-
iing, welke in Juli van het volgend jaar in
het jaarbeursgebouw te Utrecht za.I worden
gehouden, ontstond een korts discussie over
de vraag of men gedurende twee of drie dagen
zal exposeeren. Een voorstel om de tentoon-
st-eting twee dagen te liouden werd afgewezen,
maar in overweging zou worden genomen een
plan om voor den laatsten dag vooral de
nieuwe soorten rozen te vervangen door ver-
sche. Mededeeling werd gedaan van plannen
om reeds nu propaganda te maken voor de
tentoonstelling.
Bij de rondvraag heeft een van de laden er
opmerkzaam gemaakt, dat de aanlegger
van het Utrechtsch rosarium, de heer J. J.
Denier van der Gan op 21 Oct a.s. vijf-en-
zeveutig jaar zal worden.
Door den secretaris van den R. K. Tëxtiel-
arbeiderstoond „St. Lam-bertus" is het volgende
telegram aan den Minister van Binnemland-
scbe Zaken en Landbouw gezonden:
„Vragen als gevolg vah den in Engeland ge
schapen toestand op korten termijn ingrijpende
maatregelen, speciaal voor de wolindustrie om
werkloosheid op groote schaal te voorkomen".
AUTOMOBIEL. EN MOTOR EXPERTS.
In een der zalen van Hotel „Terminus" te
Utrecht werd Zaterdag 26 September een al
gemeene vergadering gehouden van het Ne-
derlandisoh Instituut van Automobiel- en Motor
Experts, welke vergadering gevolgd werd door
een congres. Besloten werd een nauw contact
te zoeken met vereenigingen van experts in
het buitenland .teirwijl reeds contact was ver.
kiregen met de Chambre Syndicale des Experts
en Automobiles te Brussel.
Op bet congres werd naar voren gebracht,
dat experts juridisch steeds aan de mogelijk,
held zijn blootgesteld aangesproken te worden
voor de reparatiekosten en anderszins, op
grond van het feit, dat hij opdracht zoude heb
ben gegeven. Naar aanleiding hiervan werd
door de vergadering de volgende resolutie
aangenomen:
„De Expert treedt uitsluitend adviseerend
op, geeft geen opdraoht tot reparaties en doet
geen enkele toezegging tot betaling".
Verder werden de moeilijkheden naar voren
gebracht, welke ontstaan bij tot vaststellen
van de waarde van een automobiel in geval van
totaal verlies.
Auomotoielpolissen met z.g.m. „vaste taxatie,
clausules" en vaste procenten afschrijving be
vredigen tot rechtsgevoel weinig.
Dit congres heeft er veel toe bijgedragen
om de samenwerking tusschen assuradeuren ea
experts te bevorderen en meer eenheid te
brengen in de schade-regeling aan automobie
len.
Zander Maes, die een ronde voorsprong op al d»
andere renners had kunnen nemen. Tweede, of
een ronde was Jan Aerts, gevolgde door Ronsse,
Tommies, de Vocht. De Nederlandsche renner
Bogaert classeerde zich zevende, op twee ron
den. De Australiër Opperman en de Oostenrij
ker Bulla waren resp. 9e en 11e.
Op de banen van Frederik Hendrik te Delft
werden Zondag wedstrijden gehouden om den zil
veren wisselbeker.
De uitslag is als volgt:
le zestallen: 1 Willem Teil, Delft 310 pnt; 2
Romeinen, Rotterdam 301 pnt.3 Frederik Hen
drik, Delft 274 pnt.4 Reineveld, Delft 227 pnt.
Personeel: 1 B*. de Vos, Willem Teil, 64 pnt.;
2 F. Martens, Romeinen, 62 pnt.; 3 J. Masten
broek, W. T., 61 pnt.rozenprys H. Steür, Romei
nen 5 rozen.
2e zestallen1 Willem Teil 259 pnt.2 Romeinen
231 pnt.3 Frederik Hendrik 180 pnt.4 Reineveld
166 punten.
Personeel1 mevr. Etienne, Willem Teil 50 pnt.
2 L. v. Doorn, Romeinen 48 pnt.; 3 H. Verburg,
W. T. 47 pnt.rozenprys P. Wentink, F. H., 3
rozen.
Vrye schutters1 van Someren, Romeinen 41
pnt.; 2 Krusel, Fr. EL, 34 pnt.
Overwinning van Chiron.
Het Europeesch automobielrenprogramma is
besloten met de race om den prys van President
Masaryk by Brünn. Alle bekende bestuurders
namen er aan deel. Het wegtraject van 29 K.M.
142 M. moest 17 maal worden afgelegd, de totale
afstand bedroeg dus 495 K.M. 41.4 M.
Ongeveer 100.000 toeschouwers woonden de
spannende races by, die gewonnen werden door
den Franschraan Louis Chiron met Bugatti. Hjj
bracht het record van dien wedstryd, dat met
4 uur 54 min. 13.6 sec. op naam stond van von
Morgan, op 4 uur 12 min. 7.46 sec.
In de tweede ronde nam hy de leiding voor den
Italiaan Borzaechini (Alfa Romeo), die echter
spoedig de tweede plaats moest afstaan aan
Caracciola (MercedesBenz). In de tiende ronde
botste de Duitscher tegen een boom. Hy bleef
wonder boven wonder ongedeerd maar zijn wagen
werd dermate beschadigd, dat hy moest opgeven.
Toen kwam Maserati met Maserati-wagen op de
tweede plaats; de Italiaan moest echter in de
15e ronde opgeven. Hans Stuck met Mercedes
Benz werd daarop tweede. Van de 16 deelnemers
in de groote klasse, die van start gingen, kwamen
er slechts 6 door de finish.
Het resultaat was: 1. Chiron (Bugatti) 4 uur
12 min. 7.46 sec. (gemiddeld 141.3 K.M. per uur)
2. Stuck (Mercedes-Benz) 4.26.10,39 3. von Mor
gan (Bugatti) 4.30.00,6.
In de kleine klasse tot 1500 kub. c.M. wonnen
SchmitJagerndorf (Bugatti) 4.58.13,95; 2. Graaf
ArcoZinneberg (Amilcar)3. SoykaBrünn
(Bugatti).
WERELDKAMPIOENSCHAP DAMMEN.
De uitslag van de 10e ronde, Zaterdag te Pa-
rys gespeeld, was GarouteRaichenbach 11,
BizotPoireau 20; KingFayet 20; Weiss
Fabre 11; BoissinotWuille 02.
De uitslag van de 11e ronde was; Garoute
Fayet 02; PoireauWuille 20; WeissRai
chenbach 02; Bizot—Fabre 1—1; KingBoissi
not 20.
Die van de 12e ronde: KingGaroute 20;
WeissFayet 20; Bizot—Raichenbach 11;
FabreWuille 20; PoireauBoissinot 02.
Stand na de 12e rondeFabre 18, Bizot 17,
King 16, Weiss 15, Raichenbach 15, Garoute 10,
Fayet 7, Boissinot 7, Poireau 6, Wuille 5 punten.
KINGSFORD SMITH,
KARACHI, 28 September. (R. O.) Kingsford
Smith is hier om 11.20 uur aangekomen en start
te om 13.30 uur weer naar Jask.
NIEUW WERELDRECORD.
PARIJS, 28 September. (V. D.) De Fransche
vlieger Viscaya verbeterde het wereldrecord voor
lichte watervlegtuigen op den langen afstand door
18 uur 39 min. en 3 sec. in de lucht te blyven,.
waarby werden afgelegd 2311,420 K.M.
VERWOESTE GEWESTEN 1923.
100e Trekking van 21 September.
Serie 192.482 no. 2 met frs. 500.000, S. 390.530
no. 5 met frs. 100.000, S. 112.327 no. 3, S. 140.533
no. 2 en S. 387.090 no. 2 elk met frs. 50.000. De
andere nummers van deze Serie met frs. 550.
Zondag is op de Avus-baan de Groote Prys van
Berlyn verreden voor motorrywielen. Het traject
liep voor de kleinste klasse tot 250 ccM. over
10 ronden is 196,561 K.M., voor de drie andere
klassen over 12 ronden of 235,707 K.M.
De held van den dag was de Engelschman
Tom Bullus met N. S. U. Met groote regelmatig
heid legde deze ronde na ronde af in een gemid
delde uursnelheid van 160 K.M. Alleen toen hy
tankte waarvoor hy 32 seconden noodig had
kwam de Duitscher Wiese (B. M. W.) een
oogenblik aan de spits. Bullus eindigde als win
naar roet een uurgemiddelde van 159,2 K.M. Zyn
voorsprong op Wiese, die als tweede aankwam,
bedroeg meer dan een baanronde.
Bullus' tyd was 1 uur 28 min. 52,6 sec.; 2. Wiese
(B. M. W.) 1 uur 36 min. 24,6 sec. (gem. 146,6)
3. Rösen.
Onze Brusselsche correspondent meldt:
Een internationale 100 K.M. wedstryd, verre
den op de Brusselsche wintervélodroom, werd in
2 uur 13 min. 50 sec. gewonnen door den Belg
GORINCHEM, 28 September. Op de veemarkt
waren aangevoerd 246 runderen, 9 nuchtere kal
veren, 5 varkens, 865 biggen, 227 overloopers.
Handel traag. De pryzen waren als volgt: zware
kalfkoeien 300—325, melkkoeien 275325, kalf-
vaarzen 200—275, guiste vaarzen 150200, vare
koeien 175—225, pinken 90—150, stieren 100—
225, graskaiveren 40—70, nuchtere fokkalveren
16—20, nuchtere exportkalveren 8—12, drach
tige varkens 6085, natte zeugen 4055, over
loopers ƒ12—24, biggen ƒ6—11. Eierenmarkt:
kipeieren 5.50per 100 stuks, botermarktroom
boter 1.60—1.70, margarine 1.20—1.30 per kg.
RODENRIJS, 28 September. (Coöp. Groenten-
veiling' Ver. ,T3erKel er» Rodcnrya" O. A. kom-
kommers le srt. 5. witte komkommers le srt.
2.80, 2e srt. 1.50, bloemkool le srt. 3.30—
9.70, 2e srt. 1.60—3.30, sla le srt. 0.40—1.70,
2e srt. 60 ct„ andyvie le srt. 1.201.50, 2e srt,
5060 ct., meloenen 10, alles per 100 stuks;
stokprincesseboonen 22—33, stam idem 1631,
Duit3Che idem 9.4016.70, pronk idem 8.30
12.50, sny idem 1443, postelein 4.800, per
100 kg., tomaten A 2.40—3.70, B 2.10—2.90,
C 1.602.70, per 100 pond, peen le srt. 2.103,.
kroten 70 ct. per 100 bos, slavellen 10 ct. per kist,
peren 4.20, spruiten 312 per 100 kg.
ROTTERDAM, 28 September. (Veilingsvereen.
„Vrye Aardbeienveiling Charlois".) Aanvoer en
pryzen waren: kroten 34.10, uien 2.103,
snijboonen I 3034, idem II 16, eigenhei
mers 3.203.80, poters 2.203.10, witte kool
1.20—3, gele savoye kooi 2—3.10, peen 1.90
2.10, spruiten I 1014, id. II 57, spinazio
12—15, chin, kool 1.80—2.50, gron. kroon 6
7, louise bonne I 17IS, witte cousin 910,
maagdepeer 89, Williams 9—11, bloeme
79, jacques hebei 910, gies wild 910,
hert. elza 1213, alles per 100 kg.andyvie
1.203, bloemkool I 1.9016, idem II 68.90,
idem III 3.80—4.90, roode kool 2.804.50,
groene savoye kool 2.806, komkommers
33.90, meloenen 7—15, alles per 100 stuks;
rammenas 1-202.10, prei 1.80-3.40, peen
3.10—4.90, seldery 1.102., knolseïdery 1521,
radys 1.20—2, kroten 1.402.30, alles per 100
bos; boerekool 12—18 ct. per kist.
Vrij naar het Duitsch.
VAN
15.)
Rona was naar „Damfbytenna" gekomen, en
zeer vriendelijk ontvangen. Korwilb in het bij
zonder verheugde zich over den landgenoot, en
noodigde hem vit, op zyn verdere reis villa
„Habsburg" aan te doen, en daar ©enigen tijd
te blijven.
Dan ziet u mij al als gelukkigen echtge
noot terug, zei hij, met een teederen blik op
Mona Swift, die blozend naast hem stond.
En hij vertelde hem de geschiedenis van
zijn liefde, destijds, voor meer dan dertig jaar,
In Oostenrijk, en hoe hij thans, na langen
strijd met zich zelf, zijn geluk gevonden had.
Het verwonderde Rona een weinig, dat men op
„Dambytenna" niet in het minst voorbereid
was geweest op zün komst. Anda had dus geen
wooTd van haar ontmoeting met hem verteld.
Waarom niet? Zij gedroeg zich trouwens .ook in
alle andere opzichten eerder koel en afwijzend
tegenover hem, dan tegemoetkomend. Als zijn
heldere, vriendelijke blik haar trof, wendde zij
den haren telkens snel terzijde. En zijn blik
trof haar dikwijls, want hij stelde belang in
haar.
Anda dwong zichzelf, om zich in Rona's bij
zijn als de beminnelijke bruid voor te doen.
James Cook deed net zoo. Men hoefde niemand
ln zijn kaart te laten kijken. Het speet hem
tóch al, dat hij zich tegenover Ethel niet beter
beheerscht had. Haar bezorgde blikken waren
hem nu en dan onbeschrijfelijk hinderlijk. Van
de onlusten in Nepal sprak hij niet, en hij
liet Anda voortonpig in den waan, dat ze naar
Engeland zonden gaan.
Doch Rona voelde het gemaakte in hum beider
manier van doen, van den eersten dag a£ aan.
Die Oook, een man zoo hoffelijk, zoo correct,
en daarbij toch zoo koel als iets, kon alleen
een Engelschman zyn, was óf een stommerik,
Af een huichelaar. En Andahij kon het niet
helpen, maar het meisje boezemde hem steeds
meer belangstelling in, moest dood-ongelukkig
worden aan de zijde van dien man. Waarom
hadden zij zich verloofd?
Op zekeren avond ging hij met Anda alleen
in den tuin wandelen. Korwilb was met James
Cook voor een dagje naar Colombo gegaan.
Ethel en Mona zaten op de veranda. Rona sprak
van zijn reis, die hij eerstdaags beginnen zou,
en van de vele motieven, die Ceylon voor een
kunstenaar beeft. Anda luisterde verstrooid
naar hem. Er was iets, dat haar aandacht
in beslag nam, waarmee zij voortdurend bezig
scheen. Hij bleef tenlaatste lachend staan.
Ik geloof, dat ik u verveel met mijn ge
praat. Als ik u hinder, stuurt u me dan maar
gerust weg.
Heelemaal niet, meneer von Rona. Neem
me niet kwalijk, dat ik zoo slecht luisterde. Ik
ben vandaag zoo geërgerd, dat is alles.
Zeker omdat uw aanstaande weg is? zei
hij tegen zijn overtuiging in, nieuwsgierig, wat
ze zou antwoorden.
Anda hief verbaasd bet hoofd op.
Myn... aanstaande?
En zich dan herinnerend:
O juisthij is met papa naar Colombo.
Ik had het werkelijk vergeten. Neen, dat Is het
niet. Maar myn kamenier, 'n jonge inlamdsche,
die van jongsaf bij ons in huis geweest is,
heeft me vandaag meegedeeld, dat ze wil gaan
trouwen. Idioot, hè?
Waarom? als ze van haar uitverkorene
houdt
Ik wou haar meenemen naar Engeland.
Van hem houden bah, alsof dat domme ding
het zóó niet veel beter had! Ze gaan naar zijn
geboorteplaats en daar zal ze dan matten en
manden moeten vlechten, en haar man bedienen
als een slavin.
Wat haar toch niet beletten zal, gelukkig
te zijn, als die twee van elkaar houden.
U bent werkelijk komiek, dikwijle, me
neer von Rona van elkaar houden, dat is
in uw aogen allesU vindt zoo iets altijd
roerend, geloof ik
Natuurlijk. Daarvoor zijn we er immers!
Al het andere is byzaak. U bent in alle an
dere opzichten zoo verstandig en zoo oprecht,
juffrouw Korwilb, waarom wilt u juist in dat
ééne altijd onoprecht zijn?
Anda bleef staan, en zag hem toornig aan.
Ik onoprecht? Hoe durft u dat beweren?
Ik heb veel te diepe verachtdng voor de leugen.
En toch liegt u elk uur van den dag. Dat
is de eendge fout, die ik hij u ontdekken kon
en het doet me voortdurend pijn, als ik zie.
hoe een lief meisje, zooal3 u bent, daarmee
zichzelf verlaagt.
Anda wierp het hoofd hoogmoedig in den nek.
Legt u me dat eens uit, zei ze ruw.
Dat zal ik alleen doen, als ik heelemaal,
maar dan ook heelemaal, openhartig mag zijn.
- Natuurlijk.
Nu dan
Zij zetten zich neer op een bamboe-bank,
dicht bij de veranda, Anda zóó, dat haar hoofd
ln de schaduw van den mango-boom bleef, die
zijn takken over hen uitbreidde.
U bent een vrouw, en een mooi© vrouw,
dat mag ik, als oude man, er gerust bij zeggen,
en toch drijft u den spot met al het vrouwe-
lyke. U bent verloofd, en lacht om het woord
liefde. U piekert over de ingewikkeldste dingen,
en ziet het natuurlijkste voorbij. U hebt een
open oog voor alles wat mooi is, en haalt juist
'n leelijke voor den dag, wat is koude nuch
terheid anders? Uw lachen is een masker, uw
vriendelijkheid een frase, en zoo verknoeit u
uw leven op een jammerlijke manier. Is dat
alles geen tegenspraak, geen leugen?
Geen antwoord. Anda keek met aandacht
naar een groenen kever, die over de roode bloe
sems langs het pad klauterde. Tweemaal was
hij er al afgevallen, en telkens klauterde hij
maar weer opnieuw naar boven. Wat een dom
dier! Waarom bleef het niet onderaan?
Twee dingen zijn mogelijk, ging Rona
peinzend voort. Of u hebt u uit liefde verloofd,
waarom dat dan niet in trotsch geluk laten
b1 ijken door ieder woord, door lederen blik?
Of
Of?
Een wezenloos lachje speelde om Anda's lip
pen. Rona zag haar vlak ln het gelaat. Zijn
vriendeiyke blik werd streng, en de uitdruk
king van zijn gezicht hard:
Of het is niet uit liefde gebeurd, en dan
doet u het laagste wat een vrouw doen kan.
De glimlach om Anda's lippen verdween. Een
vale bleekheid overtoog haar gelaat. Zij stond
eensklaps op.
Het... het heeft werkelijk geen zin,
daarover te praten. Ieder doet, wat hij doen
moetu net zoo goed als ik. Het zijn twee
verschillende werelden. Misschien dat de uwe
vriendelijker ie, maar misschien is de mijne
trotscher!
Ik weet het Men noemt u bier een „prin
tten" Anda kromp Ineen, en maakte «en
afwerend gebaar Maar prinsessen zijn dik
wijls héél arm, met al haar trots.
Hij boog zich naar haar toe, en zei, terwijl
hy haar bijna smeekend in de oogen keek:
Lieve kind, doe toch dat koude harnas af,
dat je tot bloedens toe moet knellen. Het geluk
is alleen voor wie eenvoudig en bescheiden ls
ale een kind, en niet alleen zijn hoofd, maar
ook zijn hart laat spreken.
Op de veranda werd het eensklaps luidruch
tig. Een vreugdekreet van Mona Swift's lip
pen, het geluid van een zoen, en daarop Philip
Korwilib's aangename, gulle lach:
Zoo, kleintje, lieveling, daar hen ik weer,
gelukkig!
Anda kromp ineen. Dan lachte zij, hard en
hoonend.
Dat geluk moet ik zoeken? Dank u wel!
Rona zweeg. Hij meende opeens te begrijpen,
wat deze trotsche ziel verbitterd had. Natuur
lijk, dat hij dat niet dadelijk begrepen had!
Haar vader ging trouweneen stiefmoeder
tegenzin in het ouderlijke huis. Toen had
zij den eersten den hesten aangenomen, die
om haar hand vroeg, om maar weg te komen
Arm, mooi prinsesje! Als ze het maar wilde
inzien, vóór het te laat was. Want ze moest
er ellendig aan te gronde gaan.
Korwilb had een heeieri wagen vol geschen
ken meegebracht. Tsjanda moest vijf maal heen
en weer loopen, om alles naar de veranda te
brengen. Doosjes en kastjes van ebbenhout;
kammen, halskettingen, en armbanden van
schildpad; een olifantspoot als voetenbankje;
leuke vazen van aardewerk, en nog een hoop
andere leuke dingen.
O lieveling! Heel Colombo heb je geplun
derd! lachte Mona Swift ontroerd. Wat zal
dat heeriyk zijn, als we allebei stuk voor stuk
in ons huis gaan opstellen! O...!
Haar blik werd zacht en teeker. Ook hij
haalde sneller adem. Hun oogen ontmoetten
elkander. Stralend, al het andere vergetend,
als twee heel jonge memechenkinderem.
Rona's blik zocht Anda. Zij stond naast haar
verloofde. Beiden spraken vriendelijk en vorme
lijk met elkaar, als altijd, en heiden waren
bleek, en zagen langs elkaar heen met weife
lenden blik. Op een tafeltje naast ton lagen
verscheidene kostbare sieraden, die James voor
zijn aanstaande bad meegebracht: een robijn
van zeldzame grootte fonkelde al bijzonder
helder, in zijn omlijsting van parels
Rona kon zijin blik niet van hen afwenden.
Zij waren een moei paar... hjj gebruind, mager
doch krachtig gebouwd (iedere spier scheen van
staal)en zij met haar prachtig figuur, en
bloeiende jonkheid. Waarom hielden ze niet
van elkaar? Men zou zoo zeggen: ze hoefden
elkaar maar aan te zien, om in liefde te ont
vlammen.
Opeens kromp Anda ineen. Haar vader had
zich herinnerd, dat hij ook een dochter had,
knikte haar thans vriendelijk toe, en wenkte
haar knipoogend, om bij hem te komen. Met
haar slependen tred vroeger had ze altijd als
op vleugelen geloopen en het maskerachtige
lachje, dat haar thans eigen was, ging zij naar
hem toe. Hij liefkoosde haar teeder.- Hij was
in de beste bui; trotsch als man naast zijn
bekoorlijke bruid, trotsch als vader van dit
meisje, dat nu een dubbel voornamen indruk
maakte, sinds zij het wilde jongensachtige
met de manieren van een dame verwisseld had.
Want uiteriyk althans was zij nu heelemaal
'n „voorname dame". Zij droeg al Aang niet
meer die fantastische mengeling van Europee-
sche en iniandsche kleederdracht, maar uit
sluitend moderne dingen, die zij van Colombo
liet komen. Lange lichte handschoenen be
dekten haar armen, en het haar droeg ze kun
stig opgestoken. Om haar lippen speelde zoo
menigmaal thans het gemaakte lachje van de
vrouw van de wereld. „Afschuwelijk!" dacht
Rona, zoo dikwijls als hij dat lachje op haar
gezicht zag komen.
Haar matten droomerigen blik verklaarde
Korwilb zich als het natuurlijk gevolg van
veel nadenken. Mijin hemel, het was toch be
grijpelijk, een heel nieuw leven wachtte haar
nubruidegom, huwelijk, aanstaande reis
naar Engelandhet was maar al te natuur
lijk, dat ze daardoor een beetje uit haar gewone
doen werd gebracht.. Overigens had hy weiinig
tijd, om haar gade te slaan. Zoo merkte hij ook
nu niet haar heimelijk ongeduld, en babbelde
behaaglijk verder over zijn uitstapje naar Co
lombo of ze zich niet verwonderd had, dat hij
voor haar niets had meegebracht? Neen, daar
had ze heelemaal niet aan gedacht. Maar hij
had wel degelijk wat voor haar meegebracht.
Iets heel bijzonders, waar ze zeker blij mee
zou zijn.
Hy wenkte Tsjanda, die grijnzend verdween,
en tot volgende oogenblik met twee allerlief
ste voetenkussens terugkwam die van oli-
fantspooten gemaakt waren. Algemeen© ver
rukking, Ze waren dan ook prachtig; zoo
netjes opgevuld, en met wit, goudbestikt flu
weel afgezet, Geknipt voor een gezellig boekje
bij den haard. Tsjanda grijnsde veelbeteekenend
tegen zijn meesteres. Korwilb knipoogde vroo-
lijk.
Nn, je kent ze zeker niet?
Anda keek strak naar de kussens.
Van den rougue-oüfant, Anda, die jullie
toen in het bosch aanviel, en die door mr.
Raiger neergeschoten werd. Ik heb Tsjanda
toentertijd in alle stilte er op uitgestuurd, om
me de pooten te brengen, en ze dan naar Co
lombo gestuurd, om ze te bewerken. Nu heb ik
ze zelf meegebracht. Ze zullen een aardige
herinnering voor je zijn in Engeland, aan een
gelukkig af ge loipen avontuur.
Anda stond maar naar de kussens te staren.
Iedere druppel bloed was uit haar gelaat ge
weken. Een visioen rees voor haar opheer
lijk en overweldigend, en vreeselijk tegelijk.
Toen was het begonnen, een vreemde ziel had
■macht over liaar ziel gekregen, en zij kon zich
er niet tegen verweren, zooals zij zich tegen
den rogue-olifant niet had kunnen verweren.
Gevallen was zy van de hoogte, waarop zij zich
geplaatst had; ontrouw was zij geworden aan
alles, wat tot dan toe haar onwrikbare over
tuiging was geweest. Thans trof liaar de ver
gelding, altijd nog, want de g'oed, destijds in
haar hart ontstoken was daar onafgebroken
blijven smeulen
Een storm van waanzinnige opwinding greep
haar aan. Toorn, smart, verlangen, liefde, alles
woelde dooreen. Zij wiet niet meer, wat zij
deed. Die getuigen van haar vernedering zou
zij nu altijd voor zich zien? Die oorzaak van
haar smartelijke ellende
Met bevende handen greep zij naar de sier
lijke kussens, zette haar vingers in bet witte
fluweel, en slingerde ze toornig over de leu
ning van de veranda een eindver den tuin in.
Zy deed het, zonder er bij te denken, zij gaf
alleen gevolg aan een blind instinct. Sprakeloos
staarden de anderen haar aan. Niemand begreep
er iets van
Anda! riep James Cook, teTwijl hij zijn
voorhoofd fronste.
Zij hoorde hem niet. Langzaam was zij naar
de leuning van de veranda gegaan, en staarde
in den tuin. Lichamelijke smart deed haar ge
stalte ineenkrimpen. Zij wilde denken, maar
alles was zoo leeg in haar Rona trad op
haar toe. en trachtte haar hand te grijpen. Zij
stiet hem terug, en wendde zich af. Eensklaps
begroef zij het hoofd ln de handen, en weend»
als sen kind.
(Wordt vervolgd^
