ONTZETTENDE
KINDERMOORD
DE TOESTAND OM ONS HEEN IS DONKER
MAANDAG 5 OCTOBER 1931
Het wel en wee van
honderden gezinnen staat op
het spel
rn, ,Zm i™ 1131 s"'- -
D£ MOEDER TOTAAL
OVERSPANNEN
„Zoolang er geproduceerd wordt OM de WINST,
zal het zoo gaan
MENSCHEN EN MEENINGEN
Weer rumoer in Amsterdam
BANGE DAGEN VOOR DE
GEMEENTE OSS.
arbeiders, die niet in een
ONDERNEMING WERKZAAM
ZIJN.
brandstichting
BADEND IN HUN BLOED, DOOR
BIJLSLAGEN AFGEBAAKT, IN
HUN BEDJE AANGETROFFEN
HET CRISIS-CONGRES VAN
N.V.V. EN S.D.A.P.
Leedvermaak, gemengd met
bitterheid.
het mes.
HET ANTWOORD AAN ZAALBERG
EN KALFF.
DE HOOGEERW. PATER CLEMENS
FUHL.
Generaal der Augustijnen.
BEZUINIGING BIJ HET ONDERWIJS.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
COLLECTIEF CONTRACT OPGEZEGD.
DE DIEFSTAL VAN DEN POSTZAK.
ERNSTIGE AANRIJDING.
ONTGROENEN
AAN WIEN DE SCHULD?,
ONGEREGELDHEDEN IN DE VAN
SWTNDENSTRA AT
BIJ HET WAS SMELTEN.
HET GAAT OM DE WELVAART VAN EEN
HEELE LANDSTREEK
Wanneer Hartog's fabrieken uit Oss
zouden verdwijnen.
Van uit Oss verzoekt men óns opname van
het volgende
De berichten, welke tot nu toe in de pers ge
publiceerd zijn omtrent de gevolgen van een
eventueele overplaatsing van Hartog's Marga
rine- en Vetfabrieken, alhier, geven de juiste
strekking van een dergelijken maatregel niet
■weer.
De ramp, welke voor de gemeente Oss dreigt,
is aanzienlijk grooter dan die, welke zij té
doorstaan kreeg door de stopzetting van Jur-
gens' fabrieken voor enkele jaren terug Kwa
men daardoor circa 500 man werkloos, met de
overplaatsing van Hartog's fabrieken zijn in to
taal 1400 man gemoeid. Een direct gevolg hier
van immers -wordt het stopzetten van een aan
tal bedrijven in de gemeente, welke nagenoeg
uitsluitend voor Hartog's fabrieken werken,
met name kistenfabrieken, drukkerijen, enz.
Het laat zich begrijpen, dat de bevolking van
Oss met groote aandacht volgt, hetgeen om
trent deze aangelegenheid bekend wordt. Het
gemeentebestuur van Oss weet slechts, dat
nog niet definitief beslist is, dat Hartog's fa
brieken geheel of gedeeltelijk overgeplaatst
zullen worden. Deze overplaatsing zou dan ge
schieden, naar verluidt, deels naar Engeland
De beslissing berust bij de Unilever.
Wanneer de fabrieken in haar geheel bui
ten Oss zouden geplaatst worden, zou de ge
meente onvoorwaardelijk een zeer noodlijden
de gemeente worden. De lasten, welke de ove
rige, niet met werkloosheid getroffen ingezete
nen zouden moeten opbrengen, zullen hun
draagkracht stellig aanzienlijk te boven gaan.
De gemeente Oss alleen, d. i. buiten beschou-
Wlnf sela ten wat Rijk en provincie te dragen
zouden krijgen, zou per jaar minstens 150.000
meer werkloosheidsuitgaven krijgen. En dan
blJ deze becijfering nog maar uitgegaan van
een steunuitkeering, waarbij de hoofden van
gezinnen ƒ12 per week ontvangen. Het rijk
te>u in dit geval nog 500.000 per jaar moeten
uitkeeren.
Zou de mogelijkheid bestaan, de menschen
bij een werkverschaffing te plaatsen, wat op
zich zelf vanzelfsprekend de voorkeur verdient,
dan zouden de kosten voor de gemeentekas zijn
177.000.
Hun inkomsten, wegens gemis van dividend
en tantièmebelasting en andere belastingen,
zou de gemeente derven zeker 100.000. Dus
bij elkaar zou de gemeentelijke begrooting al
leen reeds met §50.000 meer bezwaard wof-
den.
Verméld dient hierbij, dat de gemeente Oss
thans reeds 80 opcenten heft op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting en dat zij daarbij
gerangschikt is in de derde klasse. Die 80 op
centen brengen volgens de in gunstige tijden
opgestelde raming 40.000 op.
De woningbouwvereenigingen zouden voor
taan ook met aanzienlijke tekorten haar boek
jaar moeten sluiten. Ook deze schadeposten ko
men per saldo op de schouders van de gemeente
Wanneer Hentog's fabrieken uit Oss zou
den verdwijnen, is ook de middenstand lam
geslagen. Geen wonder, dat de stemming in
alle lagen der bevolking zeer gedrukt is.
Het gemeentebestuur laat geen poging on
beproefd, om te trachten het dreigend onheil
te bezweren.
Zij, die te beslissen hebben, beschikken over
het wel en wee van honderdtallen gezinnen en
over de welvaart van een geheele landstreek.
Zeer te wenschen is het, dat voor het belang
er gemeente en dat der industrie, waarom het
er gaat, een oplossing gevonden kan worden,
mede beide gebaat zouden zijn.
zeer ernstig onderzoek naar alle moge-
en zal zeker niet nagelaten worden.
1 n i
Verplichting aangifte voor de
Ziektewet.
dacht op6 hTf K B^v V^stigt men onze aan"
zake vm inritten worden gegeven ter
in een eed aanglfte van arbeiders, die niet
iLln e?emmg werkzaam zijn en die met
7i Van onder de werking der
Ziektewet zijn gebracht.
In genoemd K.B. wordt bepaald, dat de werk
gevers van bedoelde arbeiders, indien deze ver
zekerd zijn bij de Ziekenkas van Raad van
Arbeid, verplicht zijn vóór 1 September 1931
aangifte te doen van den naam enz. van deze
arbeiders.
Ten aanzien van de aangifte door werkge
vers, die nd 1 Juli 1931 personen als hierbe-
doeld in dienst hebben genomen of nemen, is
bepaald, dat de aangifte van deze personeu
moet geschieden binnen veertien dagen na den
datum van indaenstreding.
De aangiften moet geschieden bij den Raad
Van Arbeid, binnens wiens gebied de werk
gever zijn woonplaats heeft of indien de werk
gever een rechtspersoonlijkheid bezittende ver
eniging of stichting is binnen wiens gebied
de vereeniging of stichting is gevestigd.
Voor zoover werkgevers de hier bedoelde aan
gifte nog niet liebben gedaan, zullen zij deze
zoo spoedig mogelijk hebben in te zenden, ten
©inde moeilijkheden te voorkomen.
Nadrukkelijk wordt er de aandacht op ge
vestigd, dat de werkgever die nalatig is in
het doen van aangifte, aansprakelijk kan wor
den gesteld voor het ziekengeld wegens onge
schiktheid tot werken, ontstaan voor of op
den dag der aangifte.
De aangiften moeten geschieden met ge
bruikmaking van formulieren, die bij den Raad
Van Arbeid verkrijgbaar zijn.
Voor de rechtbank te Breda werd behandeld
de zaak contra A. v. d. H., wonende te Tilburg
'beschuldigd van brandstichting in een sigaren,
fabriekje aldaar, waarin hij werkte, doch dat
hem niet toebehoorde. Tegen verdachte, die
alle schuld ontkende, werd een gevangenisstraf
«eëischt van 1 jaar.
In de woning van den boerenarbeider H. D.
aan de Dorpsikaide te Wateringen, is gister
ochtend een afschuwelijke kindermoord ont
dekt. De beide kinderen van D., de 6-janige
Aaldiert en -de 4-jariig» Harmetien, werden met
ingeslagen schedels dood in hun bedje aange-
troffen
Naar van bevoegde zijde vernomen, weird,
is Zondagmorgen vroeg dien burgermee Jer van
Wateringen de imededieei'mg gedaan, dat eir in
zijn gemeente een dubbele moord had plaats
gehad. T
Direct waarschuwde die burgemeester de Ju-
stitie in Den Haag. Zondagmorgen te ongeveer
half zes waren in het bewuste huisje aanwe
zig de subst.-offioie'r van Justitie mr. P. R.
Blok, de hoofdlnspecter der Hnagscihe recher
che de heer M. J. v.d Heuvel, de inspecteur,
de heer J. M. Waltman, chef van den Fotogra-
fischen en Dactyloscopisohen Dienst der Haag-
scihe Politie en dr. J- H. Huist, uit Leiden,
voor het wetenschappelijk onderzoek, benevens
dr Jansen uit Wateringen. Bedde kinorden, diie
te zamen sliepen, werden badend in hun bloed
in hun bedje aangetroffen.
Omtrent de toedracht van het gebeurde ver
nemen wij bet volgende.
De vader, diie als boerenarbeider van Pauw
iedieiren nodht plan. half drie de koeien moet
gaan med'ken, was ook Zaterdagnacht juist met
het werk bezig, toen hij plotseling erg hoorde
gillen en schreeuwen, en toen hij kwam toe-
Ioopen vond hij zijn vrouw in een geweldig over
spannen toestand. Het drama moet zicb toen
al afgespeeld hebben. De vrouw was geheel
en al van streek.
Gebleken is diat de 31-jarige vrouw van D.
gistermorgen tegelijk is opgestaan met baar
man.
De vrouw heeft verklaard, dat zij zich na
dat baar man zich verwijderd bad, weer ter
ruste heeft beg-evten. Een kwartier later heeft
zij de honden boorem blaffen, waarna zij op
stond en de verschrikkelijke ontdekking deed.
Volgons haar verklaringen had zij niemand
gezien.
Toen de man tot de vreeselijke ontdekking
was gekomen, dat zijn kindieren vermoord wa
ren, zag hij den bijl, waarmee heit feit ge
pleegd moet zijn, op eeni'gen afstand liggen en
herkende hij dit werkbiug als zijn eigendom.
Hij is toen naar don boer gegaan en dieze
heeft vervolgens den burgemeester gewaar
schuwd.
Inmiddels was de wouw zoo overstuur ge
raakt, dat de later ter plaatse gekomen Ju
stitie overbrenging naar de Ramaer-kliinieken
tie Loosdinen noodzakelijk achtte.
Er zou ook eeniig geld vermist zijn, circa
f 30, doch hieromtrent bestaat geen zeker
heid. Omtrent de motieven en d'e(n) dader(s)
bast men in het duister.
Het onderzoek van de Juetifoie in de woning
vain D. duurde van half zes in den morgen
tot twiee uur 's middags. De lijkjes der kinde-
fen ziJn onder politiebewaking daar achterge
bleven
Plet terrein om die woning was gistermorgen
«P 'n afstand van ongeveer 500 M.. door de
marecbiauissée afgezet en niemand werd toe
gelaten.
Allerlei oncontroleerbare geruchten do-en de
ronde, waarbij die dat de moord uit wraak
motieven zou gepleegd zijn, het meest opgeld
doet.
Volgens dien vader zou het uitgesloten zijn,
dat in den korten tijd,, dial; hij weg was, iemand
zijn woning zou zijn binnengeslopen.
MISLUKTE ROOFOVERVAL.
Men meldt uit Leende aan het „E. D.":
Als naar gewoonte ging de heer Bos, direc
teur van de boterfabriek te Leende, Vrijdag
middag op de bank te Eindhoven geld halen
om de loonen uit te betalen. Toen hij over het
fietspad naai Leende reed, werd hij door twee
ombekende personen gevolgd. Geen argwaan
koesterend reed hij floor, doch even later hoorde
hij een schot, dat gelost werd door een zijner
achtervolgers. Hij versnelde daarop zijn vaart,
doch spoedig werden nog twee schoten gelost.
Hierop trok de heer B. zelf zijn revolver en
loste eenige sohatep op zijn 'achtervolgers.
Toen hij omkeek zag hij, dat een dezer op
den weg lag, blijkbaar om de schoten te ont
wijken. Het tweetal, dat onbekend is gebleven,
was er blijkbaar van op de hoogte, dat B.
een belangrijk bedrag aan geld in zijn tasch
aan de fiets meevoerde.
Zaterdagmiddag ontstond in 'n bar aan de
Marnixlaan te Utrecht een vechtpartij tussohen
twee manspersonen, waarbij de 22-jarige J. H.
R., den 3 3-jarigen j. v m., zoodanig met eeu
mes irn het hoofd stak, dait dit er in bleef
staan.
De dader is gearresteerd, terwijl van M.
vervoerd is naar de afd. chirurgie van de
stichting Rijksklinieken. Zijn toestand is re
delijk wel. Oorzaak waren minder goede fami-
1 i everh ondingen.
DIEFSTAL VAN EEN AUTO EN EEN
SOM GELDS-
De Vierde Kamer der Amsterdamsche recht
bank heeft conform den eisch zes maanden
gevangenisstraf opgelegd aan een loopknecht,
die een onbeheerd staanden auto had weg
genomen en daarmee had rondgereden, tot hij
door de politie werd aangehouden. Reeds had
hij zich pl.m. 1000 toegeëigend ten nadeele
van zijn firma.
INSTALLATIE EEREGERECHTSHOF
VOOR JOURNALISTEN.
De plechtige installatie van het Eeregerechts
hof voor Journalisten, waarvan Mr. Loder de
eerste voorzitter zal zijn, zal plaats hebben
op Maandag 12 October te 10.30 in het Vredes
paleis.
Te Rotterdam, in het gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen, is Zaterdagmiddag het door
het N. V. V. en de S. D. A. P. belegde crisis-
congres geopend. Het werd bijgewoond door
een zeer groet aantal afgevaardigden, waar
onder vele kopstukken van de Socialistische
beweging hier te lande.
De voorzitter van de S. D. A. P. de heer J.
Oudegeest sprak het openingswoord, waarin hij
verklaarde dit congres te openen met eenig
leedvermaak, gemengd met bitterheid.
Daar ligt nu, zoo zeide hij, de wereld uit
elkaar en met wanhoop staan financiers en
ondernemers te kijken naar het onheil, dat ze
hebben aangericht, terwijl zij thans de gevolgen
willen leggen op de schouders der arbeiders
en op het levenspeil van de arbeiders.
Wat het doel van het congres betreft, zeide
hij, dat dit diende om de onhoudbaarheid van
het kapitalistisch systeem aan te toonen en
de noodzakelijkheid van planmatige productie
eu distributie, om de volle-verantwoordelijk
heid voor den tegenwoorddgen toestand te leg.
gen op hen, die daarvoor verantwoordelijk zijn
en om van hen te eiechen, dat zij met ons zul
len meewerken om den toestand t# verbeteren
met medezeggenschap der arbeiders. Na deze
openingsrede van den heer Oudegeest kwam als
eerste inleider aan het woord de heer F. van
der Walle over
Werkloosheidsverzekering,
werkloozenzorg en werk.
verruiming.
Als uitgangspunt van zijn ï-eferaat had de
heer van der Walle genomen de beschouwingen
van den heer Zaalberg en van den heer Kalff.
Men heeft, zoo zeide spr., geklaagd over don
onwil van ons, vakvereeuigingsleiders, om mede
te werken tot de loonsverlaging. Wij dienken
er absoluut niet aan om te worden gebruikt tot
medewerkers van de verlaging van het levens
niveau der arbeiders, zooals de arbeiders dat
bedoelen. En als zij denken, dat door inflatie
hun doel toch kan bereikt worden, zullen zij
zich vergissen.
Men spreekt, zoo zeide spr. verder, over het
hooge loon in Nederland. Inderdaad wij staan
op een hoog peil. Maar in de laatste jaren zijn
reeds vele loonsverliagingen over, ons geko
men, zonder dat wij ons daartegen hebben
kunnen verweren.
Wij staan, zoo vervolgde spr., aan de crisis
niet schuldig. In tijden van hoogconjunctuur
houdt men ons er buiten. De heeren, die dan
nimmer iets wenschen te weten van samen
werking met ons, moeten nu niet klagen over
een gebrek bij ons aan samenwerking met hen.
Wil men herstel van het economisch leven,
dan zijn wij bereid tot medewerking. Maar te
voren zal men het dan m-et ons eens moeten
worden. De prijs van onze samenwerking zal
zijn onze medezeggenschap en de aanvaarding
van hetgeen wij zien als een opbouw van een
nieuwe maatschappij.
Dan gaf spr. een schildering van den kri
tieken toestand op economisch gebied. Mo
menteel zijn er reeds over de 200.000 werk-
loozen. Dit is een ontstellend cijfer, maar de
daling van het Engelsche pond doet nog
grootere werkloosheid verwachten. Onze
scheepvaart, 'onze mijnbouw, onze wollestof-
fenindustrie, onze exportslachterijen, alles
zal nog meer te lijden krijgen.
Het kapitalisme ia verward. Laten we, zoo
concludeerde spr. zorgen niet verder meege
sleept te worden in de verdere ontwrichting.
Handhaving van de munt is handhaving van
ons levenspeil.
Juist in dezen tijd moeten regeering, pro
vinciën en gemeenten overgaan tot uitvoe
ring van groote werken. Spr. had daarbij
gedacht aan een vijfjarenplan. Daar zal veel
geld voor noodig zijn, maar als dit niet uit
vrijwillige leening is te verkrijgen, dan moet
het eT maar door gedwongen ieening komen.
Net als in den oorlog.
Uitvoerig stond spr. vervolgens stil bij de
punten werkloosheidsverzekering en werk
loozenzorg. Wat het eerste betreft, wees hij
er op, dat de regeering aan den toestand van
heden bij de werkloosheidskassen schuldig
staat door zich indertijd te voegen naar de
afwijzende houding der werkgevers en niet
te gaan in de richting, welke ook door een
wijlen Mgr. Nolens werd voorgestaan en ver
dedigd.
De wijze, waarop de regeering de werk
loozenzorg opvat, zal tot groote verbittering
leiden. Daaruit groeit reeds en zal nog
meer groeien een nieuwe stand van paupers,
met baat en wraak bezield, menschen, die
geen opbouw, maar slechts vernietiging ken
nen. Het gevaar, dat duizenden en duizenden
jonge mannen en jonge vrouwen door de el
lende tot het fascisme en het communisme
zullen worden gedreven.
De toestand om ons heen is donker. De
arbeidersklasse moet paraat zijn.
Na afloop van de eerste zitting trokken de
deelnemers van het congres in optocht naar
het terrein Dijkzicht, waar men zich aansloot
bij den grooten demonstratieven optocht, welke
door den Rotterd. Besturenbond en de fed.
der S.D.A.P. was georganiseerd.
In de avondvergadering werden allereerst
eenige uren gewijd aan de gedaebtemwisseding
over de inleiding van den heer van der Walle.
Niet minder dan 25 debaters voerden achter
eenvolgens het woord. Er werd daarbij aange
drongen op meer actie op breede basis, op meer
straatdemonstraties, terwijl van and-ere zijde
weer meer radicale actie werd bepleit. Er
werd gezegd, dat men geen woord had gehoord
over de middelen om de werkloosheid op te
heffen. Aangedrongen werd op doorzetting van
de Zuiderzeewerken en op aanleg der nieuwe
wegen met klinkerbestrating o.m. omdat hier
door werkgelegenheid in eigen laind wordt ver
schaft. De bouw van groote sportparken en
zwemgelegenheden, waarvan de meeste ge
meenten nog zijn verstoken, dient in dezen tijd
met kracht te worden aangevat. Het punt waar
over nog al verschil van meening bestond, was
de werkloosheideu-itkee ri ng in de groote steden.
In zijn antwoord wees de heer v-an der Wal-le
er op, dat massale demonstraties niet door
de Centrale leiding worden tegengewerkt, in
tegendeel. Maar als de leiding iets vraagt,
moet er volle medewerking zijn. De demonstra
tie van dezen middag was goed, maar geen
doekjes er om winden ze had beter kunnen
zijn.
Economische en finan
cieele reconstructie.
Te kwart over tien kwam de tweede inleider,
de beer J. W. Matthyseen aan het woord. Deze
wees er op, dat men ontgroeid was aan de
berusting van „God wil het" en zich bewust
was, dat deze crisis niet onontkoombaar maar
veroorzaakt is door de anarchie in het kapi
talistisch productie stelsel. De crisis ie het
middel van het kapitalisme om zijn productie
te regelen.
„Es war einmal" heeft men gezegd en ge
dacht dat door de kapitalistische organisaties
de trusts en kartels de crisissen voor goed
bezworen waren. Op welke motieven werden
die trusts opgerioht. Niet om de conjunctuur
te regelen, doch alleen om het winstcijfer op
te voeren.
Zooals men in den tijd d-er hausse dacht
„ons kan niets gebeuren", denkt men nu, in
den tijd der baisse „we komen er noodt meer
uit". Maar na deze crisis komt weer hoog
conjunctuur, weer gevolgd door neergang.
Zoolang we kapitalisme hebben, zoolang er
geproduceerd wordt om de winst, zal het zoo
gaan.
Waarom kan het kapitalisme niet plan-matig
produ-ceerem? Omdat het alleen voor de winst
werkt. Vijlt men een leeuw zijn tanden en
klauwen af, het wordt daard-oor geen schaap.
Voor zoover onze macht reikt, zal het niet
voldoende zijn de directie-kamers der onder
nemingen te bezetten. Br is kapitaal in over
vloed, maar het is geblokkeerd door gebrek aan
vertrouwen. Wat het kapitaal niet-planmatig
in drie jaar heeft versnoept met groote win
sten, moet eerst gespaard worden. En daarom
loonsverlaging, zegt men. Zou loonsverlaging
helpenJa, internationaal, maar niet op de
sempflistische wijzie als de heer Zaalberg heeft
gezegd. Want besparing 'op de loonen, betee-
kent vermindering van consumptie van goede
ren en vergroeiing der werkloosheid. Maar het
kapitaal zoekt den weg van den geringsten
weerstand en tracht te bezuinigen op de werk-
1 loozen-u-ltkeeringen. Maar in deze crisis biedt
de arbeider voor het eerst kraohtigen weer
stand.
Onze taak is het hooge welvaartspeil te hou
den, echter nooit meer dan beschikbaar is.
Het mooiste meisje kan niet meer geven dan
zij heeft, wat dan een oude slons als het kapi
talisme! (Gelach.) Die taak hebben we tijdens
de laatste hoogconjunctuur vlijtig beoefend en
daarmede voor de toekomst gezorgd. We hebben
daarmede het kapitalisme opgezweept tot mo
derne productiewijzen.
Verdoem de rationalisatie niet om de onmen-
schelijke toepassing ervan. Als we door ratio
nalisatie meer produceeren, kunnen we meer
vragen. Wanneer socialisme welvaart wil zijn,
moet er meer geproduceerd. Rationalisatie is
voor onze welvaart noodzakelijk. In de inter
nationale verhoudingen beteekent het geen ver
lies van werkgelegenheid. In, de gerationali
seerde bedrijven is het aantal arbeiders van
1925-1929 met 20 pet. toegenomen, in de niet-
gerationaliseerde afgenomen met 11 pet. Deze
crisis heeft onder de kleine bedrijven een ge
weldige opruiming gehouden.
Die rationalisatie heeft ook gemaakt, dat
de productie meer is toegenomen dan het aan
tal arbeiders.
In vergelijking met België is er in Neder
land te weinig werkgelegenheid en is het per
centage distribuanten te hoog, zoodat een be
langrijk percentage paraisiiteert op het alge-
meene volksinkomen. Willen wij aan dien wan
toestand een einde maken, dan zullen wij de
werkgelegenheden zelve moeten gaan inrich
ten.
De financiers oefenen een geweldigen druk
in economisch ën politiek opzicht. Maar zij
hebben genoeg onheil gesticht en daarom onze
eisch: de banken onder Staatstoezicht. Maar
daarmee staat het kapitaal niet onder Staats
toezicht. Want dit is in particuliere handen.
De gemeenschapsorganen moeten het beheer
over de kapitalen bezitten. En daarmee behoe
ven we niet te wachten tot het socialisme de
meerderheid heeft. We moeten werken aan
kapitaalvorming in handen der gemeenschap.
Dan alleen kan het voor de gemeenschap wor
den besteed. Als de Staat wil, kan hij het par
ticuliere bankwezen overheerschen. Een cen
trale bank van den Staat zou honderden mil-
lioenen tot zich trekken. En daarmede voort
gaande, zou de gemeenschap kunnen gaan wer
ken aan de planmatige productie. Spr. verwijst
in dit verband naar „Nieuwe Organen".
In het Russisch vijfjarenplan hebben wij een
voorbeeld, boe gehandeld kan worden. Er is
eerst om gelachen en gespot, maar dat heeft
afgedaan. Dat plan heeft Rusland gemaakt
tot een potentieele macht van groote beteeke-
nis.
In dit verband wijst spr. op het denk
beeld van den practischen prof. ir. Gelissen
van de Kath. Handels Hoogeschool te Tilburg
over de oprichting van een eleotriciteitsbank
als financier van de verschillende bedrijven.
Deze burgerlijke econoom denkt daarbij niet
meer aan particuliere financiers.
Ten slotte wekt spr. tot meer massale coöpe
ratie op. Want wij moeten van de particuliere
productie en van de particuliere distributie af. De
economische en financieele reconstructie moet
er komen. De gouden standaard valle, omhoog
de roode standaard (applaus.)
Te kwart voor twaalf werd de avondvergade
ring gesloten.
Zooals vermeld is, werd Zaterdag 26 Septem
ber in het Generaal-Kapittel van de Orde der
Augustijnen-Eremieten te Rome tot Prior-Gene
ralis gekozen de Hoogeerw. Pater Clemens Fuhi.
Deze werd 18 Juni 1884 te Aidhausen in Un-
terfranken geboren. Na volbrachte Humaniora
studiën aan het Gymnasium der Paters Augus
tijnen te Münnerstadt, trad hij 17 September
1893 in het Noviciaat van genoemde Orde. 1
Augustus 1897
ontving hij te
Würzburg de
H. Priesterwij
ding.
Van 1897 tot
1905 was hij
toen achtereen
volgens te Miin
nerstadt en te
Würzburg ais
zielzorger werk
zaam. In deze
jaren verwierf
bij door zijn
vele tridua en
retraiten een
zekere bekend
heid als spreker
van talent.
In 1905 volgde zijn benoeming tot Novice
meester. In 1908 werd hij Magister van de
Fraters Philosophen en Theologen, totdat hij
in 1912 tot Prior van het bekende Augustijnen
klooster te Münnerstadt gekozen werd.
Van 1920 "tot 1929 staat hij ais Provinciaal
aan het hoofd der Duitsche provincie. Ondanks
den zwaren na-oorlogschen tijd weet hij de
Provincie tot grooten bloei te brengen. Drie
nieuwe kloosters worden gesticht: in 1920 te
Carthaus bij Dülmen in Westfalen in 1925 te
St. Rita-Racine in Noord-Amerika en in 1929
te Berlijn.
Met een heel bijzondere zorg voor de oplei
ding van de jonge Augustijnen, stichtte Pater
Clemens te Würzburg een nieuw juvenaat voor
de priesterstudenten, en zoowel te Würzburg
als te Münnerstadt een degelijke vormschool
voor de vele Broedercandidaten.
Na zich in Duitschland zoo aan den bloei van
zijn provincie gegeven te hebben vertrok hij
in 1929 als Commissarius Provincialis naar
Amerika, waar hij met het bestuur over zijn
Duitsche Confraters belast was tot aan zijn
jongste keuze tot Prior-Generalis van de Orde
der Augustijnen-Eremieten.
^cetn oetond<
Hoogeerw. Eater Fuhl.
GEESTELIJKE VERZORGING MILI
TAIREN IN DE WEST.
Hoofdaalmoezenier kolonel Noordman
naar West-Indië.
i
Naar het Katb. Indisch Bureau ons mede
deelt, zal de hoofdaalmoezenier voor Leger en
Vloot, kolonel J. J. J. Noordman, naar
West-Indië gaan om te onderzoeken, hoe de
geestelijke verzorging der militairen in deze
kolonie moet worden geregeld, teneinde daar
omtrent voorstellen aan de Regeering te kun
nen doen.
Kolonel Noordman vertrekt Dinsdag 13
October met den oorlogsbodem „Van Nes"
naar Curacao en zal waarschijnlijk tegen
Kerstmis naar het vaderland terugkeeren.
ALLERHEILIGEN EN ALLERZIELEN OP
DE H. LANDSTICHTING.
Gelijk ieder jaar zullen er met Allerheiligen
en Allerzielen plechtigheden plaats hebben op
de H. Landstichting. De lezingen tot voorbe
reiding worden gehouden door den Z. E. Pater
j Luyts O.P. en zijn theologisch-liturgiseh van
inhoud.
Voor verdere inlichtingen kan men zich wen
den tot het Pelgrimshuis Casa-Nova.
Uitzending van leerkrachten stop
gezet.
BATAVIA, 2 October (ANETA).
De uitzending van leerkrachten voor het
lager en meer uitgebreid lager onderwijs is
geheel stopgezet. In November wordt te Batavia
een conferentie gehouden van den inspecteurs
van onderwijs, waar een reeks bezuinigings-
maatregelen in bespreking komen. De heror
dening en overdracht van het ónderwijs op de
locale ressorten zullen eerst worden behandeld
in de zitting van den Volksraad van 1932.
NAAR DE MISSIE
Op 7 October a.s. zullen de weleerw. fathers
M. Nabben (uit Sevonum), L. Onderwater (uit
Lisse) en S. Staats (uit Hillegom), priester
missionarissen van de St. Joseph's Congregatie
per s.s. Toledo vertrekken naar de Apostolische
Prefectuur van Buea in Britsch Kameroen
(West Afrika)
De Ooievaar in Kohlak.
De Ooievaar is Zaterdag om 6.10 uur uit
Medan vertrokken en om 9 uur in Alorstar
geland. Vandaar vertrok het toestel om 9.50
en landde om 14 uur in Kohlak.
Het postvliegtuig „de Valk" vertrok Zater
dag om 7.07 uur uit Athene en arriveerde om
13.03 uur in Cairo.
De Ver. van Reeders van Visschersvaartuigen
te IJmuiden heeft het bestaande collectieve
contract met den Centralen en den Chr. Bond
van Haven- en Transportarbeiders tegen 1
Januari opgezegd, doch zich bereid verklaard
over nieuwe voorwaarden te onderhandelen.
Een inlichting gevraagd.
Men meldt ons uit Den Haag:
De com cissans- van de afdeeling B verzoekt
den heer die op Dinsdag 29 September des
namiddags omstreeks half negen zich bevond
ter hoogte van de brug Nieuwe Duinweg, en
CornellsJolstraat en die gezien beeft, dat
daar een 2-persoons auto stopte, waaruit een
man stapte, die een vrij groote handtasch van
bruine stof bij zich had, zich ten spoedigste
voor het \erstrekken van inlichtingen aan te
melden aan zijn bureau, Alexanderplein 17.
Chauffeur door slaap overmand
Op dien Terheidemscheweg bij Breda is Zater
dagmiddag 'n wielrijder aangereden door
een uit België komenden vrachtauto, geladen
met geslachte varkens. De wielrijder C. W. B.,
stalknecht bij van Gend en Loos, werd tus
schen den auto en een boom gedrukt en ernstig
aan één der beenen gewond. Per auto is hij
later naar het St. Ignatiusgesticht overge
bracht. Zijn toestand was des avonds niet
onbevredigend. De auto is door de Bredasche
politie in beslag genomen. De aanrijding ge
schiedde door de schuld van den chauffeur:
waarschijnlijk was hü door slaap overmand.
585 DGVS 5
De rector van het Utrecbtsch Studentencorps,
de heer L. de Geer van 't Gein en Oudegein,
heeft 76 nieuwe leden geïnstalleerd en daarbij
geen geintjes gemaakt maar in eenigszins
plecbtigen stijl vrij ernstige woorden gebruikt.
Na geklaagd te hebben over de weinige be
langstelling van de oudere ieden, bij het ont
groenen, vervolgt hij, volgens het verslag in
het Utrechtsch Dagblad aldus
„Bij velen van hen, die hun aandacht aan
de Novitii geven, moest ik een mentaliteit
waarnemen, die geenszins de juiste voor een
,,ontgroener" genoemd kan worden.
Het is de groentijd, die bij een aantal jon
gelingen, die den wensch te kennen hebben,
gegeven corpslid te worden, de grondslagen
moet leggen voor hun opleiding en groei
tot waarlijk goede leden.
En helaas, aan het leggen dezer grondsla
gen heeft veel ontbroken weliswaar hebben,
er zich geen excessen, waarvan ik gelukkig
kan zeggen, dat zij tot het verleden behooren
voorgedaanen zal de groentijd niet nagela
ten hebben indruk te maken op de Novitii,
maar aan de leden van het Utrechtsch Stu
dentencorps stel ik hoogere eischen. Van een
onderzoek naar de goede en slechte eigen
schappen der kaalhoofdigen is nauwelijks
sprake geweest."
De redevoerende rector sprak nog meer be
hartigenswaardigs tot de novitii «elf
„Staat niet critiekloos tegenover hetgeen
gij zult waarnemen, maar wacht U er voor
deze critiek als de juiste opvatting te ver
kondigen, vóór gij bet object uwer afkeuring
volkomen kent en begrijpt. Wacht U er voor
met een opvatting mee te gaan, omdat het
de algemeen heerschende is, zonder in het
tegendeelin een koppige eigenwijsheid te
vervallen."
Hoe stemming wordt gekweekt.
Het A.V.R.O.-orgaan, de „Radiobode", gaf bil
de foto van Dr. J. Th. de Visser, die onlangs
voor de microfoon een rede hield welke
én door K.R.O. én door A.V.R.O. werd nitge-
zonden het volgende onderschrift:
„De neven-foto toont in haar veelzeggende
soberheid het trieste beeld van onzen ver
scheurden omroep. Men ziet er twee micro
foons naast elkaar staan.
Eén voor de A.V.R.O.; één voor den K.R.O.!
Beide vangen dezelfde klanken op.maar
zij zijn bestemd om aan verschillende ooiren te
worden afgeleverd. Aan Roomsche oorem die
van de eene microfoon en aan A.V.R.O.-ooren
die van de andere.
Terwijl een gansche beschaving in sloopende
koortsen ijltW
Hoe tendentieus deze ontboezeming des hee
ren Vogt is, moge blijken nit de volgende toe
lichting, welke lector J. Dito O. P. daarop
geeft in den Kath. Radiogids:
De K.R.O. was de eerste, die bij het Comitë
van de Herdenking der Gevallenen in Tilburg
verzocht de plechtigheid uit te zenden.
De A.V.R.O. richtte zich met ditzelfde ver
zoek tot het Comité, nadat aan den K.R.O. ver
lof was gegeven tot uitzending.
Toen de K.R.O. bemerkte, dat ook de A.V.R.O.
uitzond, heeft de K.R.O. terstond aan de N.S.F.
(di° den technischen dienst van beide verzorg
de) zijn wensch kenbaar gemaakt deze uitzen
ding met één microfoon en één versterking te
doen plaats vinden.
De N.S.F. antwoordde, dat de A.F.R.O. hier
mee niet accoord kon gaan.
Er kwamen dus twee microfoons enz. en de
uitzending kwam op dubbele kosten.
De A.V.R.O. was dus oozaak van „hef fries-
te beeld van onzen verscheurden omroep".
Het is Zaterdagavond dank zij vooral de
activiteit van de propagandisten en colporteurs
van de meest uiteenloopende richtingen weer
tamelijk rumoerig geweest in de stad.
Ditmaal is vooral de v. Swdndenstxaat in de
nabijheid van den spoorwegovergang het too-
neel hunner activiteit geweest. O.a. waren er
communisten, fascisten, het echtpaar Bon, ie
den van de Prot. Debatingclub, alsmede lieden,
die met de „Vrije Socialist" en met de Tri.
bune colporteerden, aanwezig.
In den beginne, deed de politie moeite om
hen met zachben drang te verspreiden, doch
daarop kwamen allen bij den spoorwegovergang
bij elkaar. Daar hier herhaaldelijk treinen
passeerden, waardoor de spoorwegbooman ge
sloten moeten worden, schoolden telkens veel
menschen om de propagandisten samen-
De politie moest lijdelijk toezien, omdat
wanneer zij krachtiger maatregelen zou heb.
ben getroffen, onschuldige voorbijgangers daar
van op de eerste plaats het slachtoffer zouden
zijn geworden. Thans bepaalde zij zich er boe,
ordeverstoring althans zooveel mogelijk te voor
komen.
Het bleef echter den geheelen avond tamelijk
onrustig in de omgeving.
Man en vrouw in brand.
In de woning van den heer P., in de Raad
huisstraat te Blaricum, heeft Zaterdag een
ernstig ongeval plaats gehad. In de keuken
was men bezig met het smelten van wrijfwas.
Plotseling vloog de inhoud van de pan in brand.
Toen de heer P. het vuur wilde blusschen
vatten zijn kleeren vlam. In zijn verbouwereerd
heid gooide hij het brandende pannetje naar
buiten, ongelukkigerwijze tegen mevr. P., die
op zijn hulpgeroep was komen toeloopen. Ook
haar kleeren vatten vlam. Hoewel men onmid
dellijk de brandende kleeren losscheurde, lie
pen beide ongelukkige brandwonden op. In
ernstigen toestand werden zij op last van eeu
geneesheer naar het St. Jansziekenhuis ts
Laren vervoerd.
