FEUILLETON
EN KIND
DERTROPENüü
MAANDAG 5 OCTOBER 1931
HET KANKERONDERZOEK VAN
DR. BENDIEN UIT ZEIST.
Het resultaat van het wetenschap
pelijk onderzoek in Nederland.
RUN OP EEN BANK.
SCHELDE—RIJNVERBINDING.
DE „COVERIN"-KWESTIE.
Een groot proces in het
W estland.
BEZOEK AAN „DE MAASBODE"
Weer een nieuw initiatief
A. VON LANKA.
„Het werk van arts Bendien heeft geen
waarde en berust op een aaneen
schakeling van fouten en
vergissingen".
Het Persbureau Vaz Diaa meldit:
Wij zijn thans in staat de uitkomsten mede te
deelen van 't in het laboratorium voor kanker
onderzoek van het Instituut voor preventieve
Geneeskunde te Leiden door Dr. de Bruine
Groeneveldt en de Kromme, met medewerking
van een scheikundige en een natuurkundige
verrichte controleonderzoek, dat Zaterdag in de
geneeskundige pers is gepubliceerd.
Men heeft in Leiden 360 zieke én gezonde
menschen onderzocht, dank zij de medewerkin-
van alle hoogleeraren, van den Chef van den
militair-geneeskundigen dienst en de directie
van de Bijenkorf. Eerst werden de scheikun
dige proeven van arts Bendien met het reagens
van apotheker Oldeman overgedaan. Daarbij
bleek dat de vervroegde uitvlokking van de ei
witten uit het serum bij tal van ziekten (en
bij kanker In bijzondere mate) voorkomt, maar
die uitvlokking op zich zelf voor de onderken
ning van kanker geen beteekenis heeft omdat
deze verhoudingen niet specifiek zijn. Bij tal
van jeugdige, niet aan kanker lijdende perso-
nen vtodt men dezelfde uitvlokkingsverhoudin-
gen als bij lijders aan kanker, terwijl ook de
uitkomsten van arts Bendien bij gezonde nor-
male menschen bij controle op groote schaal oor-
reetie behoefden. De samenstelling van de ver
schillende uit den handel aangekochte monsters
natrium-vanadaat bleek wel te wisselen, maar
de uitkomsten waren met alle gelijk. In Enge
land hebben de onderzoekers in het ziekenhuis
te Londen trouwens met van arts Bendien zelf
ontvangen natriumvanadaat de zelfde uitkom
sten verkregen als met het eigen preparaat, zoo
idat de bewering, dat de uitkomsten van hen,
die de methode met 'n ander materiaal contro
leerden daarom geen waarde zouden hebben, on
juist is gebleken. In de tweede plaats werd het
spectroscopische onderzoek van arts Bendian
herhaald met een Zeiss-toestel als door Bendie®
zelf gebruikt (alleen van een iets kleinere dis
persie). Daarbij werden de vondsten door de
heeren Campbell Smith, Holiday en Marrack in
het ziekenhuis te Londen verkregen ten volle
bevestigd. Van alle getoetste serummonsters
werd onverschillig of zij afkomstig waren van
gezonde menschen, van lijders aan tuberculose
of aan kanker bij onderzoek van de versch be
reide geel gekleurde oplossing van het neer
slag na toevoeging van azijnzuurnatriumvanadi-
maat een typische „tuberculosekurve van Beo
dien" verkregen en bij onderzoek van het ont
kleurde preparaat nadat het eenlgen tijd ge
staan had een typische „kankerkurve volgens
Bendie®."
Crisisstemming onder de Urker
visschersvrouwen.
„Berg het maar weer voor me op
De Kamper Nutsspaarbank heeft in 1917 te
Urk een bijkantoor gesticht onder toezicht
van een raad van plaatselijke commissarissen
van wie burgemeester Gravestein het voor
zitterschap bekleedt. Het bijkantoor heeft
zich voorspoedig ontwikkeld, doch zeer on
geleidelijk en met perioden van teruggang
wegens de wisselende en ongestadige inkom
sten der visschersbevolking.
Na het faillissement van de Kamper Bank
annex Boaz-spaarbank, was het begrijpelijk,
dat de onrust der Kamper-cliënten van de
Nutsspaarbank zich ook zou meedeelen aan
de Urker-bevolking, welke nauwe relatie met
Kampen onderhoudt en te dien einde werden
de noodige maatregelen getroffen, waarvoor
voldoende tijd was, daar aan het bijkantoor
per week slechts twee avonden zitting wordt
gehouden. En de maatregelen zijn dringend
noodig gebleken, maar tevens doeltreffend en
naar allen schijn voldoende, aldus schrijft het
„Handelsblad".
Reeds
DE NIEUWE KANAALPLANNEN.
Vergadering van de afdeelingsbesturen va
het vroegere comité van actie
bijeengeroepen.
Aan het slot van hun onderzoek komen de
heeren tot' de volgende conclusies:
1. De uitvlokkingsreactie van arts Bendien
als zoodanig heeft geen beteekenis voor de kan
kerdiagnostiek. Haar eventueele waarde wordt
ulW0)tend bepaald door de mogelijkheid van
spectroscopische differentiatie der serumeiwit
ten.
2. Deze spectroscopische differentiatie der
serumedwitten is volgens de door arts Bendiem
aangegeven methode niet mogelijk.
3. Aan de methode van kankerdiagnostiek,
beschreven ia het boekje Spezifisohe Veran-
derungen des Blusarums (ein Beitrag zur sero-
iogischen Diagnose von Krebs und Tuberku-
lose) van arts Bendien kan geen plaats, hoe
gering ook, worden gegeven in de rij der reeds
bekende meer of minder specifieke kanker
reacties.
Ook dieze Nederlandsche onderzoekers zijn
derhalve tot de slotsom gekomen, dat het werk
van arts Bendien geen waarde heeft en berust
op een aaneenschakeling van fouten en vergis
singen. Uit dit onderzoek blijkt tevens, dat de
bezwaren, die arts Bendien begin September
bij een persgeeprek, dat een onzer (Vaz Dias)
redacteurs met hem had, opperde tegen de
Engelsehe uitkomsten, niet steekhoudend blij
ken. Bij navraag is ons voorts gebleken, dat de
Leidsehe onderzoekers zich met arts Bendien
tijdig in verbinding hebben gesteld, maar deze
zijn belofte over te zullen komen en zijn eigen
chemicaliën te zullen zenden, niet heeft gehou
den. Deze heeft wel materiaal ter beschikking
gesteld van de heeren van het ziekenhuis te
Londen met heit reeds genoemde resultaat.
Een deskundige beantwoordde ons de vraag,
■hoe het Bendien dan mogelijk was uit 20 of
30 patiënten de kankerlijders aan te wijzen als
gerulmen tijd vóór het aanvangs-
uur der jongste zitting verdrong zich voor
het bankkantoor een groote groep personen,
waarin het vrouwelijke element, sterk in de
meerderheid was. Het was al dadelijk op
vallend, dat ook in deze omstandigheden de
aard van de Urker-bevolking zich niet ver
loochende. Er was geen sprake van het ang
stige min of meer vijandige, dat elders het
optreden van „runners" pleegt te kenmer
ken. Zoo werd al aanstonds de verschijning
van de plaatselijke directie en een paar hee
ren uit Kampen door de schare met opge
wekte gezichten en kwinkslagen begroet, wat
op gelijke wijze werd beantwoord. Dadelijk
daarop begonnen de terugbetalingen, waarbij
ook hier met volkomen terzijdestelling der
reglementaire opzegtermijn aan de aanvrage
tot ieder bedrag onmiddellijk: werd voldaan.
De eerstkomenden waren bijna allen vrouwen
van leeftijd In den bekenden dracht met de
bonte borstdoeken en breede schorten en de
mutsen, nauwsluitend om het smalle gezicht.
En in hun eigenaardig dialect met hooge
stemmen trachtten zij aanvankelijk toe te
lichten, dat zij het geld toevallig dringend
noodig hadden, om echter bij het waarnemen
van lachend ongeloof gul en blozend te beken
nen, dat men haar bang had gemaakt. Aan
de dringende aanmaning van natellen werd
meestal slechts vluchtig gevolg gegeven. Geld
en boekje werd in het voorschoot gerold en
de draagster verdween met herhaalde dank
betuiging en vriendelijken groet. De jongere
vrouwen vatten de zaak allesbehalve tiagisch
op en toonden zich zeer vatbaar voor humor.
De oudere mannen traden binnen met rusti-
gen groet en een greep naar de karpoetmuts.
De vrouwen kregen de schuld en zij gaven
aan den drang met tegenzin gevolg. En dat
dit niet geveinsd was, bewees een oude rob
door na de uitbetaling het geldbundeltje
bruusk toe te reiken aan een der Urker-
bestuurders m>t de woorden: „Daar, doe me
pleizier en berg hot maar weer voor me op
aan welk verzoek vanzelf niet werd voldaan'.
Inmiddels was het gedrang in en vóór het
gebouw zoo groot geworden en het rumoer en
gejoel van het jonge volk onder de wachtende
menigte en daaromheen zoo oorverdoovend,
dat de plaatselijke politie twee rijksveld
wachters en hun gemeentelijke collega het
noodig achtte, in te grijpen, den toeloop te
regelen en buiten de orde te handhaven. Alles
verliep verder geregeld en vlot. Er werd door
gewerkt tot elf uur Toen de laatste klant het
kantoor verlaten nad, bleek, dat een bedrag
van nagenoeg 50.000 (pl.m. 35 pCt.) over
pl.m. 120 posten was uitbetaald. Volgens hen,
die de Urker mentaliteit verstaan, zou de
spaarbank 'hiermee aan alle onrust ter plaatse
afdoende een ein/de hebben gemaakt.
volgt: alleen bij duidelijke kanker zijn de ver
schillen ten aanzien van de verhoudingen bij
gezonde personen zoo groot, dat men als regel
met de reactie van Bendien evenals met de vele
andere kankerreacties de kankerlijders wel kan
aanwijzen, maar dat heeft voor de practijk geen
waarde; als men uit een groote massa lijders
aan de meest verschillende kwalen kanker moet
aanwijzen, laat de methode van B. in den
steek.
Naar aanleiding van de gepubliceerde be
richten omtrent een Riju-Scheldekanaal. waar
in o.a. werd vermeld, dat door een vijftigtal
personen van alle Staatkundige richtingen een
schrijven is gezonden aan het Nationaal Co
mité inzake een NederlandschBelgische over
eenkomst (het vroegere comité van actie)
heeft het bestuur het navolgende schrijven ge
richt tot de besturen der afdeelingen-
„Zooals U ongetwijfeld niet ontgaan zal zijn,
is eenigen tijd geleden in een Nederlandsch
dagblad aangekondigd, dat onze Regeering
haar houding inzake een verbinding van Ant
werpen met den Rijn zou hebben gewijzigd en
wel in dier voege, dat door haar aanvaard
baar zou worden geacht, een kanaal, dat alle
kenmerkende eigenschappen zou bezitten, van
het Amtwerpen-Moerdijkkanaal uit het verwor
pen tractaat.
De juistheid aan dit bericht kwam ons aan
vankelijk zeer twijfelachtig voor. Immers, nu
geheel voor Nederlandsche rekening en ten
koste van aanzienlijke financieele offers, de
verbetering van een belangrijk onderdeel van
den bestaanden vaarweg (het Hellegat) in uit
voering is, kan, nadat de Regeering herhaal
delijk te kennen gegeven ueeüt het votum van
de Eerste Kamer te zulle® eerbiedigen, toch
kwalijk worden aangenomen, dat er ernstig
sprake zou kunnen zijn van een nieuw Ant
werpen Moerdijkkanaal in een of anderen
vorm.
Dit geloof in de eerbiediging door de Re
geering van de uitspraak der Staten-Generaal,
is sindsdien echter aan het wankelen gebracht.
Er wordt sinds kort zelfs nauwkeurig door de
pers aangegeven, hoe dit ontworpen kanaal er
zou uitzien.
Het zou van Antwerpen door de Oostelijke
deelen van Wester- en Ooster-Schelde en de
Westpunt van Noord-Brabant gaan naar het
Volkerak nabij Dintelsas of het Hollandscb
Diep nabij Willemstad. Voor een leder die
eenigermate op de hoogte is van scheepvaart
aangelegenheden, is het duidelijk, dat zulk een
kanaal alle kenmerkende eigenschappen beeft
van het verworpen AntwerpenMoerdijk
kanaal. Het zou zijn een boogvormig in plaats
van het oorspronkelijk gestrekte Antwerpen-
Moerdijkkanaal, doch overigens in wezen
daarvan niet verschillen. Van een uitsluitend
in het gebied der historische tusschenwateren
gelegen kanaal, dat niet Zuidelijker rijkt dan
de Wester Schelde bij Bath en niet noorde
lijker dan de uitmonding van den Steenberg-
sohe Vliet, welk kanaal, hoewel Nederlandsche
belangen, schadend, althans uit internationaal
productief oogpunt niet onaannemelijk zou
zijn, omdat daardoor althans de scheidings-
regeling van 1839 niet uit het oog verforen
wordt, zou men dus zeer nabij zij® genaderd
tot het door de Eerste Kamer en zelfs door
de Regeering onaannemelijk verklaarde Ant
werpenMoerdijkkanaal.
Deze stand van zaken, welke door de pers
meer en meer gederailleerd wordt aangegeven,
noopt ons te overwegen hetgeen onder deze
omstandigheden behoort te worden gedaan.
Wij achten een bijeenkomst van de besturen
der afdeeling daarvoor noodzakelijk.
Te meer bestaat daarvoor aanleiding nu bij
ons in den laatste® tijd uit verschillende dee
len des lands aandrang wordt uitgeoefend
om de tot nu toe aangenomen afwachtende
houding te laten varen.
Uit het hierbij gaande door 45 bekende per
sonen onderteekende schrijven, zal U b.v. blij
ken, dat men ons verzoekt, ons andermaal tot
comité van actie in te richten en al de stap
pen te doen om te voorkomen, dat wederom
onnoodige en onheilvolle beroering over ons
land wordt gebracht.
Mitsdien hebben wij de eer U uit te noodl-
gen tot een algemeene vergadering te houden
te 's-Gravenhage op Zaterdag 10 October a.s.
QPÏT" A Q rheumatlek. jicht, griep, hoofd-, kica- en zenuwpijn wordt volgen» Bnnn
J Seneesheeren op de meest afdoende wijze bestreden door Togal tablet- A f 1
Benomen door hen die andera middelen »<=haadt noch Uw hart. noch Uw maag en kan dus worden in- Vj/\ B m
slecht verdragen. Togal hielp waar andere middelen geen baat brachten. Bij Aooih 4 D (0 90
Zaterdagmorgen bracht een interessante
persoonlijkheid, de Slowakische oud-minister,
dr. v. Srobdr, uit Bratislava, die.met Masaryk,
Benes, Stefanic, Kramdr en Svehla tot de
groote opbouwers van de Tsjecbo-Slowakiscbe
republiek gerekend mag worden, een bezoek aan
de bureaux van „De Maasbode", te Rotterdam.
Z. Excellentie, die een reis door ons land
maakt en er ook als oud-journalist prijs op had
gesteld met ons bedrijf kennis te maken, werd
vergezeld door den directeur van de Böhmische
Union Bank, den heer H. Lustig, uit Bratislava.
Terugvordering van productengelden.
In het R. K. Vereenigingsgebouw te Naald
wijk is een vergadering gehouden van aandeel
houders der voormalige Coöp. Verduurzaam-
inriehting „Het Westland" genaamd Coverin,
welke coöperatie sedert een tiental jaren In
staat van faillissement verkeert. Zeer vele le
den van deze coöperatie een 400 tal heb
ben eerlang een proces gevoerd over de hoe
grootheid van de aansprakelijkheid der aan
deden. Dit proces is tot in hoogste instantie
gewonnen.
Thans is er een ndeuwe kwestie gerezen, die
met het gevoerde proces niets te maken heeft.
„Coverin" heeft destijds boonen en andere
producten, doch hoofdzakelijk boonen, gekocht
van haar leden. De koop geschiedde via de vei-
llngvereenigingen in het Westland..
Curatoren in het faillissement „Coverin"
hebben besloten, (thans na 11 jaar) de produc
tengelden (boonengelden) van de leden terug te
vorderen. Een dier leden is door curatoren
reeds gedagvaard!
Deze vergadering nu was belegd, om onder
ling te bespreken, of men gezamenlijk zou
gaan procedeeren dan wel of men de vorde
ringen individueel zou gaan betalen.
De voorzitter der vergadering had zich in
verbinding gesteld met de beide rechtskundi
ge raadslieden uit het vorige proces, mr. Tel-
ders en mr. Francken beiden te den Haag, met
de vraag, wat hun meening was. Mr. Francken
heeft getracht dit proces tegen te honden, doch
dit is hem niet gelukt.
Volgens den voorzitter was mr. Francken
van ooreel, dat de tuinders met dit proces
sterker zullen staan, dan met het vorige, dat
in alle instanties werd gewonnen.
Na breedvoerige besprekingen werd met al
gemeene stemmen besloten de vorderingen
niet te betalen doch te gaan procedeeren.
INTERN. COMITÉ.
WESTLANDSCHE BLOEMEN
TENTOONSTELLING.
H. M. de Koningin heeft voor de Westland-
sche bloemententoonstelling, die van 3 tot en
met 7 November a.s. in het nieuwe gebouw
der sntjbloemenveiling te Honselersdijk gehou
den wordt, een zilveren medaille beschikbaar
gesteld.
BOND VAN AMBTENAREN BIJ DE
WATERSCHAPPEN IN NEDERLAND.
Deze bond vergaderde Zaterdag te 's.Herto-
genbosch. Na een begroetingswoord door den
voorzitter der afdeeling Noordbrabant, den
heer Schampers, herdacht de bondsvoorzitter,
de heer M. J. van Haumen te Rijswijk (Z.H
het overleden eerelid den heer Kok. Mededee-
ling werd gedaan van de benoeming tot eere-
Jid van de heeren Reddingius te Groningen en
van Mechelen te Oud-Gastel. Benoemd werd
tot plaatsvervangend lid der financieele com
missie de heer Slagteir te Opperdoes bij Me-
demblik. Met de commissie-van de Veerdonk
zal in contact worden getreden inzake haar
rapport over de administratieve examens. Aan
het bestunr werd overgelaten als plaats voor
de volgende vergadering Utrecht of Zwolle te
kiezen.
Dr. van Drimmelen gaf een uiteenzetting
van de kunstwerken van het waterschap Het
Stroomgebied van de Aa, die in den namiddag
bezocht werden. Burgemeester van Hout, wa-
tergraaf van het waterschap, ontving daarbij
de deelnemers ten stadhuize te Helmond.
Voor den soc.-econ. opbouw der Wereld
Naar wij vernemen, heeft zich in vervolg op
het te Amsterdam einde Augustus gehouden
Sociaal Economisch Congres een Intern. Co
mité gevormd, bestaande uit de personen, oor
spronkelijk verantwoordelijk voor ontwerp en
leiding van het oongres-programma, n.l. miss
Mary van Kleeck, director Industrial Studies
Russell Sage Foundation, New-York, voorzit
ster; mej. M. L. Fleddërus, uitvoerend vice-
presidente van de International Industrial Re
lations Association, Den Haag; dr. F. Meyer zu
Schwabedlssen, firmant in de firma Bertels
mann und Niemann, Bielefeld; de heer C. H.
van der Leeuw, firmant in de firma De Erven
de Wed. J. van Nelle te Rotterdam; en de na
volgende personen: mr. Gerald Barry, editor
of „The Week-end Review", Londen; Hugo von
Haan, Chef der Informationsabteilung am
Internationalen Rationalisierungs-Institut, Ge
neve, Bertrand de Jouvenel, auteur de „l'Econo-
mie Dirigée", Parijs, dr. Lewis L. Lorwin, In
stitute of Economics of the Brookings Institu
tion, Washington, Fritz Naphtali, Let
ter der Gewerkschaftlichen Forschungsstelle
für Wirtschaftspolitik, Berlijn, lid van den
„Reiehswirtschaftsrat"; dr. Otto Neurath, direk-
tor des Gesellschafts- und Wirtschaftsmuseums
to Weenen, dr. H. S. Person, managing-director
Taylor Society New-York; dr. Fritz Pollock,
privaatdocent aan de Universiteit te Frankfurt
a/M.; P. J. S. Serrarens, algemeen secretaris
van het Internationaal Chr. Vakverbond, lid
van de Eerste Kamer, Utrecht, prof. J. B. Tayler
hoogleeraar ln de economie aan de Yenching
Universiteit, Peiping; dr. F. M. Wibaut, oud-
wethouder van Amsterdam, prof. dr. R. Wil-
brandt, hoogleeraar aan de Technische Hooge-
school te Dresden.
Het comité, dat dezer dagen te Parijs bijeen
kwam onder voorzitterschap van Mary van
Kleeck besloot de mogelijkheden te bestudee-
ren welke zouden kunnen lelden tot de vorming
van een Sociaal Economisch Centrum, van
waaruit de gegevens, zoowel van bestaande als
van te ondernemen studies, zouden kunnen
worden gecoördineerd met het doel, richting
te geven aan den sociaal-economische® opbouw
der wereld.
Het secretariaat van dit „1931 World Social
Economie Congress Interim Committee" zal
gevestigd zijn te New-York, Room 600, 130 East
22nd street. Voor Europa kan verbinding met
het comité ook worden verkregen middels het
adres Javastraat 66, den Haag,
DE VERLAGING DER AMBTENAARS
SALARISSEN.
De Vereeniging van Onderofficieren „Ons
Belang" vergaderde te Utrecht met vertegen
woordigers uit alle garnizoenen.
Uit de besprekingen bleek, dat de onderof
ficieren der landmacht de korting onbillijk en
onnoodig achten en ook voor hen niet te aan
vaarden.
Besloten werd een krachtige actie te voeren
tegen deze salarisvermindering. Een plan van
actie werd besproken en onder algemeene in
stemming vastgesteld.
KON. BEZOEK AAN ONS PAVILJOEN
TE PARIJS.
Een telegram van den koning van België
aan Koningin Wilhelmina.
H.M. de Koningin heeft het volgende tele
gram ontvangen van Z.M. den Koning der Bel
gen, naar aanleiding van Z.M.'s bezoek aan
het Nederlandsch Paviljoen te Vlncennes:
De Koningin en Ik stellen er prijs op Uwe
Majesteit te betuigen welk genoegen Wij ge
smaakt hebben door te Parijs het zeer schoone
en belangwekkende Nederlandsche Koloniale
Paviljoen te bezoeken, welks wederopbouw een
zoo groote eer is voor den moed en de wile
kracht der organisators.
(Get.) ALBERT.
H.M. de Koningin heeft hierop het volgende
antwoord gezonden:
Het verheugt Mij zeer te vernemen, dat Uwe
Majesteit en de Koningin te Parijs een zoo
gunstige® indruk van Ons Paviljoen op de
Koloniale Tentoonstelling hebben ontvangen,
en ik betuig Uwe Majesteit Mijn zeer op
rechten dank voor Haa/r vriendelijk telegram.
(Get.) WILHELMINA.
SCHOOL VOOR LAGERE
BEDRIJFSLEIDING
Men schrijft ons o.m.:
De dringende behoefte aan goed-gevormde
krachten in de lagere bedrijfsleiding en het
tekort hieraan door het ontbreken van een
opleidingsmogelijkheid in die richting, leidden
tot het besluit; over te gaan tot de oprichting
van een .school voor lagere bedrijfsleiding"
Het initiatief tot oprichting is uitgegaan
van de katholieke Jeugd-vereeniging op aan
dringen van de meisjes zelf, terwijl groot-in-
dustrieeleu van Noord Brabant hun volle sym
pathie en medewerking eraan schenken
Er zal vooral naar gestreefd worden de
meisjes geschikt te maken voor de practijk en
bij de samenstelling van het lesprogramma is
dan ook advies Ingewonnen van werkgevers
en bedrijfsleiders.
Na het rolgen van deze opleiding zullen de
meisjes sociaal, zoowel als technisch, voor haar
taak volkomen berekend zijn
De opleiding zal bestaan in het volgen van
twee cursussen van 6 maanden theorie, waar-
tusschen in 3 maanden practijk.
De drie maanden pTactijk zullen besteed
worden om de techniek van het bedrijf, waarin
men zich wil specialiseeren, te leeren kennen
of om praclisoh contact te zoeken met de jeugd,
organisaties van het arbeidende meisje.
Het ligt verder in de bedoeling de sohool voor
lagere bedrijfsleiding te doen zijn een voorbe
reiding tot de opleiding voor hoogere, sociale
bedrijfsleiding.
Als vooropleiding wordt geëieoht; eind
examen H.B.S., lyceum, middelbare meisjes
school of kweekschool. Voor leerlingen met
driejarige H.B.S. of M.U.L.O. zal een fcoelatings,
examen worden geëischt..
Om voor intelligente arbeidende meisjes, die
deze vooropleiding niet gehad hebben, de mo
gelijkheid open te stellen toöh deze school te
volgen, kunnen plaatselijk voorcursussen ge
geven worden, warvan de elscben nader zullen
omschreven worden.
De leerlingen moeten minstens 18 jaar oud
zijn
De school is gevestigd op „Bouvigne".
Nadere inlichtingen worden verstrekt door
de directrice mej. mr. J. Verbeek, Vacantiehiuis
„Bouvigne" Ginneken bij Breda.
NED. HANDELS. EN LANDBOUW-
BANK.
Aanvrage surséance van betaling.
Naar wij vernemen, zal de Nederlandsche
Handels- en Landbouwbank hoofdkantoor te
Haarlem surséance van betaling aanvragen.
SCHEEPVAARTVERKEER IN DEN
NIEUWEN WATERWEG
Gedurende de afgeloopen week zijn volgens
onze statistiek den Nieuwen Waterweg binnen-
geloopen 263 schepen, waarvan 0 zeilschepen en
0 zeelichters, met Inbegrip van 11 bunkerboo
ten. Hiervan waren bestemd voor Rotterdam
210 Hoek van Holland 7, Poortershaven 1
Maassluis 2, Vlaardingen 14, Vondelingen plaat
9, Pernis 0, Schiedam 9, andere Nederlandsche
havens 2 en Duitschland 9.
Gedurende hetzelfde tijdvak van 1930 kwamen
den Nieuwen Waterweg binnen 276 schepen, waar
van 0 zeilschepen en 1 zeelichter.
Sedert 1 Januari zijn aangekomen:
Schepen Netto ren
tons
N, WATERWEG 1931.10270 17,411.518
1930.... ,4.. 11502 19.468.738
Verschil... 1232 2.054.222
8057 13.408.999
9170 15.628.180
ROTTERDAM 1931
1930
Verschil... 1113 2.219.181
VLAARDINGEN 1931 508
1930618
1.140.965
1.442.815
Verschil.m no 301.850
1-527.364
1.091.865
SCHIEDAM 1931 509
1930433
Verschil,
PERNIS 1931
1930.
76
69
61
435.499
153.741
135.106
Verschil.,, g
DUITSCHLAND 1931
1930
Verschil...
MAASSLUIS
1930
Verschil.,
POORTERSHAVEN 1931
310
266
44
63
55
18.635
122.711
116.155
8
117
HOEK VAN HOLLAND 1931... 315
VONDELINGENPLAAT 1931... 391
Andere Ned. havens 1931125
Naar Rotterdam zijn opgestoomd
met 7.552 n. reg. tons welke c jfers zijn inbe
grepen in de statistiek voor de haven van Rotter
dam.
6.556
13.340
13.290
50"
202.675
607.175
622.525
66.563
3 schepen
Vrij naar het Duitsch.
AsJk.*-
VAN
20.)
Het is een stil plekje, als geschapen om er
te droomen. En Grace White, die de eenzaam-
beid zoekt, wandelt bijna dagelijks daarheen,
sinds de brug over de bergbeek gereed is, en
zoo ook voor de Oostelijk wonende planters
bet verkeer gemakkelijker maakt.
Het loopt tegen den avond. Grace is sinds
een half uur op haar plekje gezeten, en kijkt
In een boek, dat Allan haar gegeven heeft.
Maar zij leest al lang niet meer. Zij moet voort
durend aan Anda denken, die zij vandaag in
de verte gezien heeft. Wat was haar gang moe,
en wat zagen haar wangen bleek! Had zij ver
driet, dat haar aanstaande zoo lang niets van
zich lief hooren?
Allan vertelt nu en dan allerlei zonderlinge
dingen. Hij is dagelijks bij de Korwilbs, en
Anda lacht niet meer om zijn onvergankelijke,
maar hopelooze liefde. Zij is zacht en vrien
deltjk tegen hem, als nooit tevoren. Menig
maal komt weliswaar de oude heftigheid weer
in haar op, als Allan met haar over Engeland
spreekt. Zij haat de Engelschen, behalve Allan.
„Want jij bent goed. Jij bent geen egoïst", heeft
zij gisteren den vriend van haar jeugd ver
zekerd. Met een 6tralend gezicht en met een
onrustigen glans in de oogen heeft hij dat
dien avond aan Grace over verteld.
Sinds wanneer denkt Anda die grootste
van alle egoïsten zoo bitter over egoïsme?
luidde Grace's verbaasde wederwoord. Sinds
Vaan eer schat zij goedheid naar waarde?
Allan werd verlegen.
Waarschijnlijk, sinds Cook's egoïsme zoo
ruw in haar leven ingrijpt. Die man ie razend
zelfzuchtig. Hij moet toch zién, hoe ongaarne
ze naar Engeland gaat
Waarom doet ze het dan?
Ze zegt, dat er nu niets meer aan te ver
anderen is. Maar ik geloof
Wat?
Allan keek peinzend voor zich uit.
Weet je, wat ze laatst zei? Ze keek me
nadenkend aan, en toen vroeg ze plotseling
bijna heftig: „Waarom ben je toen eigenlijk
zoo weinig bij ons gekomen, toen ik me ver
loofd had, Allan?"
Grace was verschrikt ineengekrompen.
En wat denk jij daarvan, Allan?
Hij aarzelde even met zijn antwoord. Toen
zei hij zachtjes:
Dat ze Cook heelemaal niet uit liefde
neemt. Ze heeft misschien veel eerder dan wij
allemaal gemerkt, wat er tusschen haar vader
en mrs. Swift in de maak was, en heeft zich
toen zonder tehuis gevoeld. Cook liep ale een
gek achter haar aan. Nu bekommert hy zich
niet al te veel om haar. Sinds hij van Kandi
wegging, heeft hij maar één keer heel vluchtig
geschreven. Hij werd geprikkeld door haar
weerbarstige manier van doen en nu
Hij zweeg even. Dan ging hij nóg zachte#
voort:
En misschien, als ik destijds om haar
hand gevraagd had
Allan! riep Grace uit Denk je zóó over
haar? Dat ze den eersten den besten neemt,
om onder dak te zijn? Kun je van zoo'n vrouw
houden?
Allan zweeg, en keek schuw naar den grond.
Maar Grace wist nu met zekerheid, dat het
een heimelijke hoop was, die hem meer dan
ooit naar de Korwilbs dreef. En haar doffe
afkeer van Anda, vlamde op tot gloeienden
toorn. Maar vandaag, toen zij Anda zoo moe
en bleek naar de plantage van haar vader had
zien gaan, was haar toorn weer gezakt Zij kon
niet anders, haar hart zwol van medelijden.
Want dat was geen trotsche, egoistieche vrouw
meer. Missohen niet eens 'n gelukkige vrouw.
Een vogel met gebroken vleugels.
Steeds weer komt Grace die vergelijking in
de gedachte. Maar wie heeft haar vleugels
gebroken? Raiger? Zeker hij hield van haax.
Maar nooit had Grace bij Anda de geringste
belangstelling voor Raiger opgemerkt. Ze wa
ren trouwens dat avontuur met den olifant
daargelaten zoo zelden bij elkaar geweest
Dus dam toch Cook
Grace blijft aan het peinzen. Hij was zoo
zacht en goed geweest tegen haar, vroeger.
Geen enkele man had haar ooit zoo teeder aan
gezien Toen bemoeide bij zich opeens
heelemaal niet meer met haax. Allan had ge
lijk. Wat had hij als een gek achter Anda aan-
geloopen met fonkelende oogen, als een
leeuwentemmer Zij, Grace, was opge
schrikt opzij gegaan, daarvoor. Afkeer, walging
had hij haar toen ingeboezemd. Na de verlo
ving had ze hem niet meer teruggezien
Schreden, die van de richting kwamen, waar
het station lag, wekten Grace uit haar gepeins.
Dan opeens een steek in haar hart twee
verraste uitroepen, eer verschrikt dan bit),
verwarde blikken. De man, aan wien zij
juist gedacht had, stond vóór haar.
Zij herstelde zich sneller, dan Cook, wiens
wangen zich dieprood gekleurd hadden.
Waarom schrik ik eigenlijk? vroeg zij zich
vol bitterheid af. Eéns zou ik hem toch heb
ben moeten terugzien. Waarschijnlijk is hij
juist met den trein aangekomen, en heeft hij
den nieuwen weg gekozen, om te voet naar
Habsburg" te gaan.
Glimlachend reikte zij hem de hand.
Welkom, mr. Cook. Ik ben blij, dat bet
toeval mij gelegenheid geeft, u mi eindelijk
persoonlijk met uw verloving geluk te wen-
schen.
Wat 'klonk dat alledaagsch! Maar op dat
oogenblik kwam haar niets anders in de ge
dachte. En iets zeggen moest zij, om het wilde
kloppen van haar hart te overstemmen. Hij
drukte haar de hand.
Dank u, zei hij, zonder haar aan te zien.
Geluk kaa men altijd gebruiken. Vooral, als
men op het oorlogspad is.
Hij was verstrooid, verlegen.
O ik bedoelde met uw huwelijk.
Ja juist ook dat. Hoewel!,
Hij nam zijn tropenhelm af, en veegde met
zijn zakdoek over zijn voorhoofd. Toen ging
hij naast haar zitten op de bank.
Grace lachte gedwongen.
Het huwelijk is toch geen oorlogspad.
Wie kan dat zeggen? Overigens dacht ik
daar op het oogenblik niet aan, maar aan
mijn dienst, die me al binnen heel kort naar
de grens van Nepal roept.
Zij hief verrast het hoofd op.
U gaat dus niiet naar Engeland?
Later misschien, zei hij ontwijkend. Voor-
loopig hebben we daar een kleine schermutse
ling in het Noorden. Ik ben nu gekomen, om
mijn huwelijk daarom te bespoedigen. Bin
nen veertien dagen moet ik in Benares zijn.
Zwijgen. Grace begreep niet, wat zij van
de zaak moest denken, en hij scheen niet erg
gestemd, om verdere inlichtingen te geven.
Na een poos zei Cook opeens zachtjes, zonder
op te ziien:.
Grace, ben je boos op me?
Zij beefde om den teeederen klank in
zijn stem, en zijn vertrouwelijke aanspraak.
Haar hart begon nog angstiger te kloppen.
Harder, dan haar bedoeling was, kwam het
antwoord van haar lippen:
Ik? Waarom zou ik boos zijn, mr. Cook7
Ik begrijp niet, hoe u aan die zonderlinge
vraag komt?
Het leek me zoo mompelde hij.
Ik heb u zoo lang niet gezien en uw
gelukwensch daar straks klonk zoo vor
melijk.
Zij wist niet, wat te antwoorden. En plotse
ling, vóór zij het voorzien had, had hij haar
hand gegrepen, drukte hij die stevig, en stiet
hij uit:
Wensch mij geluk, Grace, veel veel geluk
want ik kan het waarlijk wel gebruiken'
by al de ellende, die vóór mij ligt
Mr. Cook, stamelde Grace bulten zich
zelf, terwijl zij haar hand trachtte te bevrij
den, die hij evenwel niet losliet, niettegen
staande haar afwijzend gebaar.
Haastig ging hij voort:
Ik ben gek, nietwaar? Zoo dichtbij, had ik
het ware geluk, en ik, dwaas die ik was, storm
de bot voorbij blind waanzinnig achter
èen stroowisch aan. Waarom beef je zoo, Gra
oe? Lieve Grace, mag ik je dian niet zeggen
hoe ongelukkig ik me zelf gemaakt heb? Ik
wil niets anders, dan
Mr. Cook, viel Grace hem bevend in de
rede, dat moogt u mij niet zeggen. Ik heb
u altijd voor een man gehouden, waar ik ach
ting voor kan hebben. Hot geloof daaraan
moogt u mij niet óók nog ontnemen.
Hi) werd bleek, en liet haar hand los. Een
hartverscheurende glimlach speelde om zijn
smalle lippen.
Vergeef het mij. Uw achting. Neen, ik
wil u het geloof daaraan niet ontnemen
het was dwaasheid, wat me zoo deed spreken,
Ik had niet verwacht, dat ik u hier zou aan
treffen. De verrassing was te groot laat
dat mijn verontschuldiging zijn.
Een1 vormelijke buiging en hij ging. Met
bleeke lippen, huiverend niettegenstaande de
hitte rondom, staarde zij hem na. Ja er be
stond een geluk op aarde ook voor haar.
Daar ging het heen met vlugge, krachtige
schreden weg, voor altijd.
Anda zat alleen op de veranda, toen haar
bruidegom kwam. Zij had hem niet verwacht,
maar zij was evenmin verbaasd ails aangedaan,
toen hij plotseling voor haar stond. Hy moest
heel hard geloopen hebben, want zyn adem
ging moeilijk, en zijn bruine, ongeschoren ge
zicht was gloeiend heet. Maar de hand, waarin
Anda een oogenblik vluchtig de hare legde,
was ijskoud.
Mag Ik je een verversching laten brengen?
vroeg ze met de uitgezochte beleefdheid, die
het kenmerk was van haar omgang met Cook.
Hy bedankte.
Straks, als je zoo vriendelijk wilt zijn.
Nu zou ik vóór alles over het doel van mijn
kornet met je willen spreken, Anda. Ik kan
nameiyk niet lang blijven Ethel verwacht
me met den avondtrein op „Dambytenna."
Zy was over den korten duur van zijn be
zoek de avondtrein naar Kandi vertrok al
binnen twee uur even weinig verbaasd, als
over zijn onverwachte komst. Hij schoof een
stoel bij.
De zaak is namelijk deze. Aan de grens
van Nepal zijn onlusten uitgebroken, en er
worden troepen heenge-stuurd. Ik heb mij aan
gemeld als vrijwilliger binnen veertien da
gen moet ik in Benares zijn
Hij had gesproken, zonder haar aan. te zien.
Thans hield hij even op, en keek In haar onbe
weeglijk gelaat. Had hij misschien toch ver
wacht, daarop schrik te lezen een spoor van
deelneming of bezorgdheid? Men kon bij dat
soort dingen, waarvan niemand den afloop koq
voorspellen, toch altü'd ook zijn leven er bij in
schieten
Maar Anda schrok niet. Heel kalm, terwijl
alleen haar oogen vroegen: „Is da,t de heele
reden van je komst?" zag zij hem aam
Een diepe plooi verscheen op zyn voorhoofd
Zijn smalle lippen persten zich nog vaster op,
een. Dan ging hij snel voort:
Onder deze omstandigheden zou ik Je wil
len verzoeken, er in toe te stemmen, dat ons
huwelijk reedis over acht dagen plaats vindt.
Thans gleed er toch iets als een uitdruk
king van schrik over haar gelaat. Haar don
kere oogen vestigden zich met onzekeren blik
op hem.
Zoo gauw al? Waarom niet gewacht, tot
je terug bent?
Ik houd er niet van, dingen uit te stel
len, die men eenmaal besloten heeft.
Anda's hoofd boog zich voorover,
En wees eens heel eeriyk, Jamee
heb je dat werkelijk besloten? Is het geen be*
sluit, waarvan je misschien nu al
spijt hebt?
Hij kromp ineen.
Wat moet die vraag beteekenen? Ben ik
soms een schooljongen? Jij hebt mijn woord,
en ik jouw woord ik geloof, dat daarmee
alle vragen vanzelf ophouden.
Anda liet het hoofd zakken.
Je woord, ja, dat heb ik. En jij het
mijne kwam het zacht over haar lippen.
Cook stond ongeduldig op.
Meer heb je immers niet gewild. Denk aan
Nuwara Je hebt toentertijd heel ver
standig over het huwelijk gesproken. Ik bea
heelemaal van jouw meening geworden.
Ouderwetsch standpunt, anders erover
denken. Schikt het je dus over acht dagejiT