DE NIEUWE GEESEL DER
i MENSCHEN.
algemeen overzicht
ONVERMIJDELIJK
PAUS OVER DE ELLENDE
DER PROLETARIËRS.
Daar is nog geen malaise
MA ANDAG 5 OCTOBER 1931
Tijdelijke onteigening van
grootgrondbezit.
een catastrofe zonder weerga
CHINA'S ELLENDE
Liefdadigheid.
EEN APOSTOLISCH SCHRIJVEN.
Kruistocht van liefdadigheid en
hulpvaardigheid.
ONRUST IN FINLAND,
DRA15MAvan\ALKEI1BURG'S
e A ••iLEVERTRAAtl
Hernieuwde activiteit der Lappo's.
LEEUWARDEN
WIE ZIJN DE GELUKKIGEN?
MUITERIJ AAN BOORD
VERLOVING VAN EEN DOLLAR.
PRINSES.
NIEUWE ONLUSTEN TE GLASGOW.
EEN GROOTSCHE PLECHTIGHEID.
ARME LENTEBODE V -
TEGEN EEN BOOM
GOEDKOOPE KOLEN VOOR
WERKLOOZEN.
DE REIS VAN LAVAL NAAR
AMERIKA.
Amerikaansch voorstel tot
wapenbeperking
DE JAPANNERS IN MANDSJOERIJE.
Zij werpen uit vliegtuigen
bommen.
DE WERKLOOSHEID IN DE VER. ST.
Overleg met Engeland?
DE LOONSVERLAGINGEN IN
DUITSCHLAND.
TYPHOON NABIJ VLADIWOSTOK.
DE AANSLAG OP KONING ZOGOE
Zorg voor werkloozen i
De „Gaceta" van Madrid publiceert thans
een wetsontwerp betreffende de gedwongen
bebouwing van landerijen.
In alle gemeenten, waar zich landerijen be
vinden, die door den eigenaar zelf niet wor
den bebouwd, zullen deze tijdelijk overgaan in
het bezit van plaatselijke landbouweommis-
sies.
Na een onderzoek ter plaatse door een po-
litioneele commissie zal d,en eigenaren nog
twee dagen tijd gegeven worden, om zich te
bedenken. Daarna zal tot tijdelijke onteige
ning worden overgegaan.
Voor de bebouwing der landerijen, zullen in
de eerste plaats wenklooze landarbeiders in
dienst genomen worden.
Eerst wanneer de geheele oogst is binnen
gehaald, zullen de landerijen wederom aan de
eigenaars worden teruggegeven, echter zon
der schadeloosstelling.
Een derde van de opbrengst van den oogst
zal ten goede komen aan de personen, die zich
met de exploitatie belasten, een derde aan de
arbeiders en een derde aan de gemeenten.
MADRID, 3 October. (V.D.) De Spaansche
regeering heeft besloten 10 millioen peseta's
beschikbaar te stellen voor ondersteuning aan
da werkloozen.
De regeering heeft verder goedgekeurd een
decreet, waarbij een systeem tot het contro
leeren van den invoer in het leven wordt ge
roepen.
Het onderwijs.
Naar het secretariaat van de „.Federaclon
de Amlgos de la Ensenanza", bond van onder-
wijsvrienden, ons uit Madrid meldt, heefit de
bond dezer dagen aan den Spaanschen minis
ter van onderwijs een schrijven gericht waar
in met kracht geprotesteerd wordt tegen het
door den minister ingediende wetsontwerp,
volgens hetwelk ieder onderwijsinstituut, waar
aan niet minstens vijf leeraren met universi
taire titels verbonden zijn of worden, moet
worden gesloten.
Door deze wetsbepaling worden honderden
colleges in Spanje getroffen.
Bovendien zullen ongeveer duizend leeraren,
die jaren lang in het onderwijs werkzaam ge
weest zijn, hun ambt noodgedwongen moeten
neerleggen.
De Jesuieten.
Naar „El Matl" uit Madrid verneemt, gaan
aldaar geruchten, dat de oversten der Jesuie-
tenhuizen uit Rome reeds bericht hebben ont
vangen, dat zij uit hun functie zijn ontslagen.
Ook wordt gemeld, dat de verbannen bis
schop van Victoria, mgr. dr. Muglca, die op
het oogenblik in Frankrijk vertoeft, benoemd
zal worden tot bisschop van Coria in de pro
vincie Caceres.
dende kinderen ondernomen worden.
Maar niet alleen aan den iichamelijken hon
ger moet gedacht worden, maar ook aan den
honger der zielen.
Men moet helpen, om den ongelukkigen
troost te brengen en vertrouwen in te boeze
men en ook den haat tegen de beter bemid
delde klassen moet men helpen bestrijden.
Deze hulp tot leniging van den nood der kin
deren is een algemeens plicht, welke uit het
Evangelie voortvloeit.
De H. Vader wijst er op, dat deze kruistocht
het vuur van den haat en den hartstocht moet
helpen dooven, de vlammen van liefde en
eensgezindheid moet doen oplaaien en tot den
vrede en het welzijn der maatschappij en van
het individu moet leiden.
De bewapenings-wedstrijd.
Vervolgens legt de Paus er nadruk op, dat
de oorzaak van vele kwalen van dezen tijd ge
legen is in den naijver tusscheo de volken on
derling.
De geweldige sommen, die aan het algemeen
verkeer zijn onttrokken, alsook de wedstrijd in
de bewapening dragen veel schuld aan de .te
genwoordige crisis.
De Paus verzoekt dan den bisschoppen, tqt
wie het schrijven gericht is, de hjin onderhoo-
rige geloovigen tot het schenken van rijke gif
ten aan te manen en deze giften dan op juiste
wijze te verdeelen van het centrum van hun
diocees uit.
Tot het opwekken der offervaardigheid zul
len alle daartoe dienstige middelen, als het
gebed, de prediking, en de pers, worden aan
gewend.
De Paus besluit zijn schrijven met te wijzen
op de feesten van de H.H. Engelbewaarders en
van Christus Koning en schenkt aan allen, die
aan het groote werk bun hulp verleenen, den
apostolischen zegen.
De apostolische brief vangt aan met de
woorden: „Nova impendent".
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren:
Zijne Heiligheid de Paus heeft onder dag-
teekening van 2 October, het feest der H.H.
Engelbewaarders, een Apostolisch schrijven uit
gevaardigd, waarvan de „Osservatore Romano"
hedenavond den Latijnschen en Italiaanscheo
tekst publiceert.
De Paus gewaagt in zijn schrijven van den
nieuwen geesel, die de menschheid bedreigt.
Vooral de kinderen, de zwakken en de vol
komen onbemiddelde arbeiders en proletariërs,
die reeds tot nu toe zooveel onder de crisis
geleden hebben, worden door de ellende ge
troffen.
Het vaderhart van den Paus wordt samenge
snoerd van weedom bij den aanblik van zoo
veel ellende.
Vooral de kinderen.
Inzonderheid dreigt deze in den aanstaan
den winter voor de kinderen, die de onschul
dige slachtoffers zijn van dezen tijd van em-
stigen nood.
Wij aanschouwen, aldus de H. Vader, een
groote massa eerlijke en ijverige arbeiders, die
slechts wensohen op eerlijke wijze hun dage-
lijksch brood te verdienen, doch die thans tot
werkloosheid zijn gedoemd en met hun gezin
nen in groeten nood geraken.
Zoo er geen leniging in den nood komt, is
het te vreezen, dat vele arme gezinnen tot wan
hoop zullen vervallen.
De Paus verheft dan, evenals zijn onmid
dellijke voorganger, Paus Benedicus XV, zijn
stem, opdat allen medehelpen, teneinde de el
lende te verzachten.
Een kruistocht.
Er moet een ware kruistocht van christelijke
liefde en hulpvaardigheid voor de hongerlij-
De binnemilandsohe politieke toestand in Fin
land heeft de laatste weken een scherp karak
ter aangenomen. De oorzaak ligt in de tege
moetkoming, welke de regeering aan de arbei
dersorganisatie in zoo verre heeft getoond, dat
ze heeft toegestaan, de eenigen tijd geleden bij
officieel besluit gesloten bondslokalen weer te
openen.
Dit riep de Lappo-organisatie in het geweer.
De „mannen van Lappo" zien in den maat
regel der regeering een ontoelaatbare concessie
aan de werkliedenbonden, welke naar het oor
deel der Lappo-politici communistisch zijn. Er
ontstond natuurlijk bijzondere verbittering, toen
het arbeiderslokaal te Lappo zelf ook weer ge
opend werd.
Naar het schijnt zal de Lappo-organisatie
een nieuwe activiteit gaan ontplooien; ze beeft
het werkliedemhuis te Lappo met planken laten
dichtspijkeren en ook de brand ie het arbeiders
gebouw te Alavo zou haar werk zijn.
De toestand wordt nog toegespitst door de
arrestatie van den zoon van den hoofdleider
der Lappo-mannen Losola, wegens doodslag
op een communist.
Deze zaak zal, als ze voor het gerecht komt,
nog zeer veel sensatie verwekken.
EEN ERFENIS VAN 2 MILLIARD GULDEN
Een bescheiden souper van
In 1927 stierf in New-York de multimullion-
nair Payne Whitley. Thans zijn de geldzaken
van den overledene geregeld en ls gebleken,
dat het vermogen, dat genoemde heer achter
gelaten had, 800 millioen dollar (2 millard gul
den) bedroeg.
Het Is de grootste erfenis, waarmee ooit een
gerechtshof van New-York zich bezig te houden
had.
De oude ondervinding, dat geld geld maakt,
werd hier wederom bevestigd door het feit,
dat alleen de waarde van het grondbezit tus-
schen de jaren 1927 en 1929 met 50 millioen
vermeerderd was.
De winsten, behaald door speculeeren met
de effecten uit de nalatenschap, konden nog
voor de krach der New-Yorksche beurs gereali
seerd worden.
De nalatenschap bracht het hoogste bedrag
aan successierechten op, dat ooit betaald moest
worden. Dit bedroeg n.l. 17.5 y illioen dollar
en steeg door verdere uitgaven tot een totaal
van ongeveer 25 millioen dollar.
COMMUNISTISCHE PROPAGANDA
OP DE „BOCHUM"
HAMBURG 3 October (H.N.) Een deel van
het personeel in de machinekamer van het
stoomschip „Bochum"', dat in den afgeloopen
nacht naar Montreal zou begeven, weigerde
kort voor het vertrek dienst te doen.
De politie begaf zich daarop aan boord en
nam de voornaamste verzetplegers in hechtenis,
die zich wegens muiterij zullen te verantwoor
den zulleu hebben. Het' schijnt, dat de beman
ning onder communistiscchen invloed heeft
gehandeld.
In de Park-Avenue, de voornaamste straat
van New-York, bevat de k'einste en een
voudigste woning 15 kamers en de huurprjjs
bedraagt 7000 dollar per jaar, terwijl de huizen,
welke wat weelderiger ingericht zijn, 40.000
dollar per jaar aan huur kosten.
Bij zulke huurprijzen mag men ook niet ver
wonderd staan over de kosten, welke bij
familiefeestjes gemaakt worden. Zoo werden
onlangs 50 gasten uitgenoodigd op de ver
loving van een dollarprinses. Het huis werd
met behulp van een decorateur in een
Chineeschen tuin omgetooverd, wat een uit
gave van 15.000 dollar vereischte. Het diner
kostte per hoofd 25 dollar. Voor dansmuziek
werd 1800 dollar neergeteld.
Om half één 's nachts werd uit de Chineesche
keuken een „bescheiden" soupertje opgediend,
dat alles bij elkaar 300 dollar had gekost.
Tenslotte traden vijf danseressen op, die het
aardige sommetje van 6000 dollar in de wacht
sleepten, waarna nog een uitstekend ontbijt
werd geserveerd.
De politie handen vol werk
Ta Glasgow hebben zich de onlusten van
Donderdag Vrijdag herhaald. De opstootjes
begonnen tegen nalf 9, toen een groote menig
te werkloozen voor het gerechtsgebouw bijeen
kwam om te betoogen. Zij werden door de po
litie uiteengejaagd, doch later verzamelden
zich in de binnenstad telkens weer groepen,,
die de ruiten van de winkels inwierpen en de
uitstallingen plunderden. De politie bad haar
handen vol werk om te verhinderen, dat de
onlusten zich uitbreiduen en 't duurde tot laat
in den nacht, voordat de orde hersteld was. In
het geheel werden 53 personen gearresteerd.
Marconi zal haar helpen
opluisteren.
Men meldt ons uit Rome:
Een bisoudere correspondent van het „Gior-
nale dTtaJiia" meldt uiit Rio de Janeiro, dat ter
gelegenheid van de inwijding van het groote
monument van Ohiristus Koning op den „Monte
Corcovado" senator Marconi Wan zijn jacht
„Elettra" af de verlichting ter opluistering van
de plechtigheid dienend, zal aansteken.
De plechtige inwijding zal 12 October as.
plaats vinden.
MASSA-STERFTE BIJ DE ZWALUWEN
Uit Serajewo wordt gemeld, dat in de laat
et9 dagen op de hoogvlakte van Bosnië dui
zenden doodgevroren zwaluwen werden ge.
vonden die wegens het plotseling invallen van
den winter vroeger dan gewoonlijk naar het
Zuiden getrokken waren, doch boven Bosnië
.in een hevigen sneeuwstorm zijn geraakt, waar
door zij gedwongen werden, bun toevlucht op
de hoogvlakte te zoeken, waar zij echter even
eens door de strenge koude werden verrast.
Bij het smelten van de sneeuw zijn thans
duizenden doode zwaluwen gevonden.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK IN DE
FRANSCHE JURA
Een ernstig auto-ongeluk heeft in de Fran-
sche Jura plaats gehad. Een auto, die door de
vrouw van een geneesheer werd bestuurd, ge
raakte bij het passeeren van een anderen auto
aan het slingeren en kwam tegen een boom
terecht. De bestuurster, haar moeder en een
dochter werden op slag gedood, terwijl een
andere dochter ernstig gewond werd.
13 Mark per ton.
ESSEN, 3 October. (W.B.) De door het Rhei-
nisoh-Westfaliscben Kohleosyndicaat ingestelde
commissie heeft besloten, de mindere soorran
kolen voor 13 rijksmark per ton aan behoef
tige werkloozen te leveren.
Dit beteeikent een vermindering in prijs
van dertig procent.
Over de doorvoering van dit besluit zal met
de arbeidsbureaux en gemeenten in het Roer
gebied en omgeving onderhandeld worden.
ALS LIEFDE VERANDERT IN HAAT
De „Republique" bevat een artikel over de
reis van Laval naar de Vereenigde Staten.
Hierin wordt o.a. medegedeeld, dat president
Hoover de Fransche regeering vermoedelijk
een compromis-voorstel zal doen.
Wanneer nfen goed ingelicht is, dan zou de
president der Vereenigde Staten een verminde
ring van de uitgaven voor het leger van Frank
rijk, Duitsohland en Engeland met ongeveer
25 pet. voorsteilen, om daartegenover een ver
mindering der oorlogsschulden met 50 pet. in
het vooruitzicht te stellen.
Gedurende de laatste dagen heeft de Fran
sche regeering gelegenheid gehad het Ameri-
kaansche standpunt te leeren kennen.
Aanslag met zoutzuur
FRANKFURT, a.d. MAIN, 3 October. (W.B.I
Een gescheiden man heeft hedenmiddag op het
Frankfurter hoofdstation een aanslag op zijn
vroegere echtgenoot© gepleegd.
Hij goot de vrouw, die sinds drie jaar aan
het station werkzaam is, een flesoh zoutzuur
over het hoofd.
De vrouw, die achter het buffet stond, hield
beschermend de handen voor de oogen en
hieraan slechts is het te danken, dat zij het
licht van haar oogen heeft behouden.
De man werd door omstanders gegrepen eu
aan de politie overgeleverd.
Anderen rukten de vrouw de door het zuur
aangetaste kleederen van het lichaam.
Zij heeft zware brandwonden aan den rug
en de beenen opgeloopen em moest naar het
ziekenhuis worden overgebracht.
TSJANG-TSJOENG, 3 October. (R.O.) De
kazernes van Peishan en Tsjengtse aan den
spoorweg MoekdenHailoeng zouden totaal
zijn verwoest door Japansche vliegtuigen, welke
bommen wierpen op Chineesche troepenkorp.
sen.
Het aantal slachtoffers van het bombarde
ment wordt op meer dan tweehonderd ge
schat.
Meer staatsbemoeiing
NEW YORK, 3 October. (R.O.) Bij de offi-
cieele opening van de campagne tot stichting
van een fonds voor werkverschaffing aan
werkloozen, zinspeelde Lamont van de Morgan-
bank op de mogelijkheid, dat de regeering der
Vereenigde Staten verplicht zal zijn, dezen
winter een s-oort werkloosheidsverzekering in
te stellen.
Het pessimisme, neemt fantastische en on-
redelijke afmetingen aan, zeide spr. De facto
ren voor een commercieel en industrieel her
stel, aldus Lamont, zijn echter duidelijk te
zien. Hij voegde hier evenwel aan toe, dat, ais
de particuliere organisaties en individueele
pogingen den werkloozen niet voldoenden steun
verleenen, de staat het zal moeten doen.
PARIJS, S October. (H.N.) Volgens de „Petit
Parisien" zal lord Reading, de Engeische mi
nister van buitenlandsche zaken, Woensdag
waarschijnlijk te Parijs komen, teneinde met
minister-president Laval en minister Briand
de politieke en financieele vraagstukken te
bespreken, welke de Fransche minister-presi
dent bij zijn bezoek aan Washington met pre
sident Hoover zal behandelen.
Officieel bevestigd is dit bericht echter nog
niet.
MOEKDEN, 3 October. (R.O.) Een onderzoek,
heeft uitgewezen, dat op vier verschillende
plaatsen tijf en veertig Koreanen zijn ver.
moord.
Men vreest, dat een verder onderzoek nog
talrijke andere moorden aan het licht zal
brengen.
BERLIJN, 3 October. (H.N.) In het rijksar-
beidsministerie hebben gisteren onderhandelin
gen plaats gehad tussohen de directie der Mans-
feld A.G. en de vertegenwoordigers der be
trokken vakvereenigingen, in tegenwoordigheid
van de betrokken regeeringsinstanties van het
rijk en van Pruisen.
Van de zijde der regeering werd een loons
vermindering van 12 verlangd, terwijl de
vertegenwoordigers der vakvereenigingen
slechts een verlaging van 7 wilden aanvaar
den.
Aangezien geen overeenstemming kon wor
den bereikt, zijn de onderhandelingen afgebro
ken. Er is thans sprake van een stopzetten
van het bedrijf, indien de vakvereenigingen op
haar standpunt blijven staan.
Zeventig schepen vermist'
15 dooden.
MOSKOU, 2 October (V.D.) Uit Wladiwostok
wordt gemeld, dat een hevige typhoon de Still*
Oceaan-kust heeft geteisterd. Zeventig schepen
worden vermist; twee schepen sloegen oom e*
da 15 inzittenden verdronken.
Uitspraak in 't proces.
RIED, 3 October. (.W.B.) In het proces
wegens den aanslag op koning Zogoe van
Albanië werd de beklaagde Gjeloshi wegens
poging tot moord tot zeven jaar, de tweede
beklaagde Cami wegens medeplichtigheid tot
drie jaar kerkerstraf veroordeeld.
DE MUITERIJ OP DE „BOCHUM".
HAMBURG, 3 October. (W.B.). Van de 17
stokers van het stoomschip „Bochum", die
gisterennacht in staking waren gegaan, hebben
veertien het werk weer hervat. Het schip zal
waarschijnlijk hedenmiddag de haven verlaten.
Klaar voor den aanval. De tentjes met
zoute krakelingen voor het Münchener
October feest.
