CRISIS INTERPELLATIE IN
DE TWEEDE KAMER.
DE EENZAME LUITENANT.
DE REGEERING
ANTWOORDT
ZATERDAG 17 OCTOBER 1931
Dr. Kortenhorst raakt den zenuw
der moeilijkheden.
MR. MARCHANT OVER DE
ECONOMISCHE CRISIS.
STEUNVERLEENING AAN DE
ONDERNEMINGEN.
„Ome industrie kwijnt niet ten
gevolge van te hooge
loonen".
ONZE LAATSTE CENT VOOR DE
OPLEIDING DER JEUGD.
SNELHEIDSWEDSTRIJDEN OP
DEN WEG.
folkloristische optocht een
DE „WINSUM" VLOT.
EEN VERKLARING VAN PROF.
E. DRERUP.
UIT DE MIJN.INDUSTRIE,
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE.
Eat bodged s ÖAarnwel
Minister Ruijs de
Beerenbrotick.
ALLES AFWENTELEN OP DE OVERHEID
IS UIT DEN BOOZE
Wie die beraadslagingen in die Kamer gieter-
middag aanhoorde, mag met voldoening cön-
stateeren, dat het peil In ons parlement zeer
hoog staat, vergeleken met dat in andere
lahden. Was dè rede van dr. v, d. Tempel een
knap stuk werk géweest, ook het antwoord
der Regeering de Premier sprak en Minis
tef Verschuur zat achter de Regeeringstafel
was klaar en stond ver boven het niveau
van een gewoon vraag.
en antwoordspel.
Voegt men daarbij de
rede van mr. Korten-
horBt, die een schat
van gegevens bevatte
en die van den heer
Schouten, welke een
geduchte aanval recht
streeks op veel zwak-
ke steeën in de tac
tiek der S. D. A. P.
was, dan is de ba
lans opgemaakt.
Wat wij nu weten
als vaststaand voor
allen is, om met dr.
r. d. Tempel te spre-
ken, dat de toestand
waarin ohs land mo
menteel verkeert, uitermate moeilijk" moet
Bêeten eü dat ,,alle kringen uitermate zwaar
Zijn getroffen". Gelukkig ia deze toestand
noch- hopeloos noch zelfs zoo, dat er reden is
voor een paniekstemming; wel is klaar als
glas, dat wij one ernstig bewust moeten zijn
van het feit, dat oppassen de boodschap is.
Nog ia onze betalingsbalans goed een uit
Zondering, zooals mr. Kortenhorst aantoonde
én een ding waarmee wij zeer voorzichtig
moeten manoeuvreerén, waarsohuwde de heer
Schouten niet ten onrechte. Wat ons vooral
handicapt Bet was de heer Kortennorst die
daar op wees en het schijnt ons werkelijk de
meest beangstigende plek in one nationaal
economisch bestaan is de financleele toe.
stand van Indië, waar de vlottende schuld
angstwekkend Is gestegen. Van dezen kant
wordt ons geld mee ten ernstigste bedreigd.
En hierover zijn wij 't nu wel allen grondig
eens, dat, kost Wat kost, inflatie moet worden
vermeden.
Maar wie dit doel wil, moet ook de midde
len willen en zoo Is 't te begrijpen, dat de
Regeerihg naar lager niveau wil, niet als mid
del om ült de crisis te geraken, maar als ge.
Volg van de internationale crisis waarop ons
land geen overwegenden invloed uitoefent,
tyj^^die het gtootemdeels ondergaat.
_LDr, v. d, Tempel zoowel minister Ruijs
al? hêeren Kortenhorst en Schouten hebben
dit geconstateerd kon, na alle critlek op het
huidig productie-stelsel, welke de Minister grif
onderschreef, oók geen universeel geneesmid
del aanbieden. „Gij hebt dat ook nergens ge.
daan, waar gij regeerdet", aldus scherp de heer
Schouten. Gêen land en geen stad, waar geest-
Verwanten van de S.D.A.P, de verantwoorde,
lijkheid droegen of dragen, zijn aan de crisis
ontkomen of konden haar overwinnen, Dit
Werd zoo duidelijk met voorbeelden bewezen,
dat de socialisten er weinig op terug hadden
én vol verbazing de boetpredikatie van den
anti-revolutionairen spreker over zich heen
lieten gaan.
Dr. Kortenhorst, die berekende, dat een
Vierde deel van óns productief vermogen, dat
Ifl 1930 in totaal ruim 4 miljard 284 millioen
gulden bedroeg, aan openbaren dienst besteed
werd, zag drie middelen om de crisis door te
geraken: inperking der uitgaven, bevordering
van den export, beperking van den invoer.
Dat de regeering niet stil alt, heeft minister
Ruijs bewezen. Zij verleende steun aan groote
Industrieën en de scheepvaart; zij bemiddelde,
waar opheffing van werkgelegenheid dreigde;
zij heeft een commissie van advies inzake de
exportcredieten ingesteld, al is zij voorzichtig
met Rusland, hetgeen, naar uit de cijfers van
dr. Kortenhorst bleek, nog niet zoo dom is.
Deze voorzichtigheid heeft haar ook geleld
bij de beoordeeling van de oprichting eener
Industrlebank (ook al niet ten onrechte, zoo
als dr. Kortenhorst weer opmerkte), hij haar
politiek van werkverruiming, een zaak, wélke
ie tabourregeering evenmin aandurfde, ett
haar nauwlettend toezicht öp dé gemeenten,
waaronder ér zijn, die Zoo gevaarlijk operee-
ren{ dat de geldmarkt er onrustig onder wordt.
De moeilijke toestand in de bedrijven heeft
de regéering bewogen in te gaan op hét denk
beeld werkgevers en arbeiders samen te roe
pen om over den voortgang van het bedrijfs
leven te Conferêeren. Niet algeméene loons
verlaging was het primaire doel, maar Wel
inzicht verschaffen ovér toestanden, waar
loonsverlaging noodig is. Niemand Is natuur
lijk enthousiast voor loonsverlaging, maar wat
de regeering hier deed, is volkomen conform
„Quadragesimo Anno". Want de Paus schrijft'
„Ook moet, bij de bepaling van het loon, re
kening gehouden worden met het bedrijf en 1
zijn ondernemer. Want het zou onrechtvaard!»
zijn overmatige loonen te eischén, die het be
drijf niet kan dragen zonder zelf tên gronde
te gaan en de arbeiders mee te sleepen ln de
ellende.... Laten dus allen, zoowel werklieden
als leiders, met vereende krachten en gemeen
overleg, de moeilijkheden en bezwaren trachten
°™r*'nüen 8" een verstandige staats-
poli lek hun hij dit heilzame werk tot steun
zijn.'
Het deed ons genoegen dr. Kortenhorst te
hooren verklaren, dat de katholieke werkge
vers geen heil zien in het liberale loonsverla-
gings-recept-zonder-meer en dat hij publiek de
tferkgêvers toeriep niet tot verlaging over te
gaan dan in uiterste noodzaak. Maar deze
noodzaak kan er zijn: wij hoorden van zeer
groote fabrikanten, die 't a.s. jaar geen In
komstenbelasting zullen betalen....
Waar de zaken zóó staan, hebben wij ons
wel even verwonderd over de moties—v. d.
Tempel, die neerkomen op verhoöging van de
uitgaven voor werkloozen en vermindering van
den arbeidstijd. Wat dit laatste betreft en-
taffieerlng van de 40 urenweek te Genève
dat Is een voorstel, waar wij ook de meening
van een mr. Joekes wel eens over willen hoo
ren. Maar wat de verhooglng dér werkloozen-
Ultkéeringen aangaat, gezien hetgeen ln
Duitschland en Engeland geschiedt, gezien ook
den triestefl toestand van velen, die nog wer
ken, niet het minst op het platteland, gezien
ten slotte de overgroote werkloosheid, welke
over 1932 nog wordt gevreesd, kunnen wij ons
indenken, dat de regeering er niet aan kan
denken deze elSchen in te willigen. Wie op
haar standpunt staat en vóór alles de waarde
vastheid van hét geld wil handhaven door een
evenwichtige begrooting, kan zulke Voorstellen
niet serieus nemen. Het heeft ons trouwens
verbaasd, dat dr. v. d. Tempel een steun aan
werkloozen voorstelt ln natura, ln zulk een
vorm als juist de contact-commissie, welke de
regeering adviseert en waarin ook socialisten
zitting hebben, heeft, afgewezen.
Natuurlijk zijn wij voor steun, maar alles
afwentelen op de Overheid is uit den booze.
Wij stemmen dan aok volkomen ln met dr.
Kortenhorst, die ln den gèest Van het laatste
apostolisch schrijven en met verwijzing naar
Prinses Juliana's initiatief, aanspoorde tót
hulp waar geholpen kan worden en die daarbij
aan de regeering de vraag stelde of er ook
geett mógelijkheid was goederen In natura uit
te deelen opdat niet, zooals nu in noodlijdéftd
West Friesland, massa's producten als waarde
loos wórden weggeworpen.
De ernstige toestand op het platteland werd
ook nog evsn aangeraakt doof den heer Schou
ten terwijl dr. Kortenhorst speciaal de aan
dacht vestigde op de dreiging voot onzen ex
port op Engeland, dat bijna een Vierde deel
van onzen heélen uitvoer betrekt.
Slaat dit mede op het niéuwe Wetsontwerp
betreffende den invoer, dat de Premier aan
kondigde
Het debat duUrt voort
Dr. Severijn, die benoemd Is tot hóogleeraar
te Utrecht ln de theologische faculteit, heeft
gistermiddag zijn collega's vaarwel gezegd
Deze a.r. predikant zat sinds 18 September
1929 in de Kamer. Slechts eenmaal voerde
hij het woord en toen hebben wij dadelijk ge
dacht: een beste professor. Prof. Vlsscber kan
met dezen opvolger tevreden zijn.
BURGEMEESTER ROMIJN t-
In den ouderdom van 61 jaren is te Haar
lem overleden de heer P. A. Romijn, in leven
burgemeester van de Rijp en Graft.
\.v
ZEDENMISDRIJF.
De rechtbank te Assen veroordeelde gisteren
D. O. te Dwingelo, thans gedetineerd, wegens
het plegen van een zedenmisdrijf tot 1 jaar
gevangenisstraf. De eisoh luidde 2 jaar ge
vangenisstraf.
Mr. H. P Marchant.
Een redacteur van het Persbureau Vaz
Dias te Amsterdam heeft dezer dagen een
onderhoud gehad met mr. H. P. Marchant,
lid der Tweede Ka
mer en wethouder
van 's-Gravenhage.
Het gesprek mét den
heer Marchant liep
over de moeilijkhe
den, waarmede de
Nederlandsohe indus
trie te kampen heeft,
over de mógelijkheid
om daar verbetering
ln te brengen en of
lie verbetering te be
verken zou zijn door
oen algemeene loons-
crlaglng.
Gevraagd naar de
mogelijkheid om
door het uitvoeren
van groote werken
de werkloosheid te beperken, antwoordde mr.
Marchant, dat het ondernemen van belangrijke
werken natuurlijk de werkloosheid vermin
dert. Wij laden daardoor echter nieuwe kapi-
taallasten op ons met alle m-oierllijkhedeü,
welke daaruit in de toekomst kunnen voort
komen. Daarmede is dus rekening te houden.
Het stopzetten van de Zuiderzeewerken zou
al zeer oneconomisch zijn. Men kan wel zeg-
gen, dat de waarde van den grond, Zelfs bij
normale prijzen, de kosten niet meer kan dek
ken, maar dit standpunt schijnt mij toch on
juist.
Men zou alleen tot stopzetting van de Zui
derzeewerken kunnen besluiten, als men van
meening is, dat landbouw- en zuivelproduc
ten hebben afgedaan. Maar als men zich stelt
op het standpunt, dat wij straks te gronde
zullen gaan, kan men niet regecren."
Vervolgens vroegen wij den heer Marchant
nog naar zijn meening over de steunverleenïng
aan industrieën om op deze Wijze de werkloos
heid te verminderen.
„Deze sten nverl een ing mag alleen van tijde-
lijken aard zijn en daarbij zeer beperkt. De be
trokken industrie zal hebben te bewijzen, dat
zij Inderdaad levenskrachtig is en door den
steun er bovenop zal komen."
Daarna kwam het gesprek op loonsverla
ging en de wensehelijkheid om deze verlaging
georganiseerd tot stand te brengen, dat wil
zeggen, door onderling overleg van alle orga
nen, welke daarbij betrokken Zijn. Te dien aan
zien formuleerde de heer Marchant zijn stand
punt als volgt;
„Er zijn verschillende collectieve contracten,
wélke binnen éenigen tijd afloopen en het Is
volkomen te begrijpen, dat de vakbeweging
alles in het werk Stelt óm loonsverlaging te
voorkomen. Evenzoo Is het te begrijpen en uit
economisch oogpunt wellicht niet onjuist, dat
de werkgevers- de loonen naar beneden trach
ten te krijgen. Dit is hun belang, niet alleen
voor dit Oogenblik, maar ook voor later, wan
neer wèer betere Verhoudingen zullen zijn ont
staan. De ondernemers kunnen dan een nieu
wen aanloop tot loonsverhooging afwachten, E,n
daarom geloof ik, dat de ondernemers hij hun
eisch voor verlaging meer denken aan de toe
komst, dan aan het heden.
Ik ben eohter een absoluut tegenstander van
het streven naar loonsverlaging als middel om
de industrie op de been te houden. Men moet
de zaak niet zoo algemeen bezien. Is er een
geval, dat een industrie dreigt onder te gaan
uit de bewezen oorzaak van te hooge loonen
dan is verlaging aangewezen. Maar in dat ge
val zal men bij de arbeiders dan ook geen hals
starrigheid aantreffen. De mensehen blijven
heusch liever aan het werk tegen minder loon,
dan dat Zij werkloözènsteun krijgen. Het is
echter dwaasheid te beweren, dat een alge-
meene loonsverlaging een algefneene Indus
trieels opleving ten gevolge zou hebben. De ar
beiders zijn werkelijk niet weigerachtig om
ook iets te doen; voorbeelden uit den laatst en
tijd wijzen duidelijk aan, dat ln gevallen, wan
neer een industrie dreigt te gronde te gaan
tengevolge van het loonpeil er een schikking
getroffen kan worden. Wanneer loonsverlaging
noodzakelijk is wijst zich dit vanzelf aan. Onze
industrie kwijnt niet tengevolge van te hooge
loonen, maar tengevolge t?X allerlei omstan
digheden. Kijk eens naar Philips. De misere
-N HET RIJK DER „KLONTJES". Een paar rakkers op de suikerbie
ten, die by de opening der campagne te Halfweg liggen opgeslagen.
hier heeft met de loonen niets te maken? Phi
lips zit met groote crediet&n die niet worden
afgedaan, met onverkoopbare voorraden wel
licht; er zijn nog tal an andere oorzaken."
„Bent u ook van meening, dat wij op weg
zijn naar een blijvend lager niveau, ziooals dr.
Colijin onlangs heeft betoogd?"
„Wij zijn op weg naar een blijvend lager
prijsniveau. En wanneer dit gepaard moet gaan
met verlaging van het loon, wordt dit vanzelf
aangewezen eu nogmaals dan blijken de
arbeiders niet onhandelbaar. Maar: ln den
stroom der ontwikkeling van het sociale leven
ontvangt het kapitaal een voortdurend kleiner
deel van het provenu en de arbeiders een
steeds grooter. En daar moet rekening mede
gehouden worden."
Tenslotte voegde Mr. Marchant nog de vol
gende opmerking aan het gesprek toe: „Re-
geeren is alleen mogelijk wanneer men van
de veronderstelling uitgaat, dat na den zor-
gelijken tijd een betere zal komen. Is men
van meening, dat toch allee verloren Is, dan
komt men steeds -ot verkeerde maatregelen.
Het komende geslacht zal een harden be-
staansstrijd hebben te voeren, heviger dan
het thans levende. Het zal groote moeite
kosten de maatschappij weer „op gang" te
krijgen, maar dan zal er ook èen verbazende
behoefte bestaan aan goede werkkrachten. Wij
moeten daarorm onzen laatsten oant uitge
ven voor de opleiding der jeugd om het op
groeiende geslaoht in den strijd van het be
staan te sterken. Laten wij daarom het on
derwijs e® de opleiding niet verknoeien."
Tweede Kamer om onvoorwaardelijk
verbod gevraagd.
Naar aanleiding van een in den afgeloopen
zomer te Aarle-Rixtel plaats gehad hebbend
ongeluk met doodelijken afloop bij een weg
wedstrijd, heeft de gemeenteraad van genoem
de Noord-Brabantsche gemeente thans beslo
ten een verzoek te richten tot de Tweede Ka
mer om te komen tot een onvoorwaardelijk
verbod van snelheidswedstrijden op den open
baren weg.
In het verzoek wordt door burgemeester Ter
meer gewezen op het toenemend gevaar op
den weg, hetwelk onnoodig door wedstrijden
wordt vergroot, welke door de snelheid en
roekeloosheid, waarmede zij gehouden worden-
ontaarden in excessen.
De Vereeniging van Nederl. gemeenten ziet,
volgens haar advies, de bezwaren van deze
wedstrijden niet zoodanig in, dat zij een ver
toog tot de regeering zou richten. De Raad
besloot om het verzoek meer effect te laten
sorteeren adhaosiebetuigingen te vragen
aan alle gemeenten in Noord Brabant en ln
Noord- en Midden-Limburg.
ZIJN EIGEN CANDIDATENLIJST
AANGEVULD.
De 32-jarige H. de B. te Tilburg had bij de
laatste verkiezingen voor den gemeenteraad
op een candidatenlijst, waarop hü zelf no. 1
stond, nog eigenhandig eenige namen van kie
zers gevoegd. Hij werd deswege voor de recht
bank te Breda veroordeeld tót 30 boete, te
vervangen door 30 dagen hechtenis.
VERMOMDE PROCESSIE?
Het feest der Brabantsche studenten
te Baarle-Nassau.
Het Tweede Kmerlid de heer Moller heeft
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw de volgende vragen gesteld:
1. Is 'aam den Minister bekend, dat op
Zondag 9 Augustus j.l., bij gelegenheid van
den landdag van het Brabants studentengllde
van Onze Lieve Vrouw, gehouden to Baarle-
Nassau, de studenten een folklorischen optocht
wilden houden, met als eindpunt het terrein
van de nieuwe St. Salvatorkapel, te Baarle-
Nassau, en zij daarna op het terrein een open
luchtspel zouden opvoeren?
2. Is aan den Minister verder bekend:
a. dat de burgemeester van Baarle-Nassau
dezen optocht verboden heeft en dit wel onder
aanvoering van zijn meening, dat zuljï een.
optocht naar den kapelakker een vermomde
processie zou zijn, althans dat hij, wanneer
in de toekomst uit dergelijke optochten mis
schien een processie zou groeien, het verwijt
wilde voorkomen, alsof hij zich in het begin
niet voldoende daartegen zou hebben verzet;
b. dait voornoemde burgemeester wederom
uit vrees voor naar zijn meaning toekom
stigs mogelijkheden, den studenten verbood hét
openluchtspel op den kapelakker op té Voeren;
c. dat dezelfde burgemeester, altijd Uit de
zelfde vrees, de studenten liet Weten dait, wan
neer zij hun kamp in de huurt van de kapel
opsloegen, hij zelfs alle verdere vergunningen
voor het houden van hun landdag zou wei
geren, als Brabantsche koffietafel op de markt,
het maken van muziek, enz;
d. dat tengevolge van dit optreden van
den burgemeester, in het geheel geen optocht
gehouden la, ornaat ook de plaatselijke Com
missie van voorbereiding niet meer wilde mee
werken aan den folklori&öhem optodht naar een
ander eindpunt, ten einde geen voet te geven
aan willekeurige verklaringen Van de bepall-
gen, neergelegd in art. 171 van de Grondwet?
3. Is de Minister niet van oordeel, dat het
optreden van voornoemden burgemeester blijk
geeft van een geheel onjuiste opvatting om
trent zijn taak van het handhaven der open
bare orde, en een ernstig machtsmisbruik ls,
en dat met name diens eigenaardige Opvat
tingen en Uitleggingen van art. 171 van de
Grondwet ln geen geval mogen worden aan
vaard?
ONDANK IS 'S WERELDS LOON.
Door een reiger in het oog gepikt.
Donderdag is te Z-oeterwonde een reiger tus.
eoheo struikgewas verward geraakt. Toen de
heer C. O. dit bemerkte en het dier wilde be
vrijden pikte het hem met zijn langen snavel in
het linkeroog. In h&t Academisch Ziekenhuis te
Lelden bleek, dat de heer O. dit oog zal moeten
missen. Ondank is 's werelds loon.
Naar Lloyd's meldt, la het Ned. s.s. Wln-
sum, dat dezer dagen by Aaleeund aan den
grond was gevaren, vlot gekomen. Heden
hoopt men in Aalesund binnen te loopen.
Naar aanleiding van het protest der Cura
toren der R. K. Universiteit zendt prof. Drerup
de volgende verklaring aan de „Gelderlander":
De verklaring van Curatoren der R.K. Uni
versiteit naar aanleiding van een passus in
mijn overdrachtsrede zal zeker met groots
voldoening ontvangen zijn.
Want ze neemt een misvatting weg, die ont
staan schijnt te zijn, door een minder juiste
vertaling van den oorspronkelijken Duitschen
tékst.
Mijn juiste bedoeling Is reeds ln een voet
noot op bladz. 7 van de officieele uitgave van
den tekst ln het jaarboek der Universiteit
duidelijk aangegeven.
Hieruit blijkt, dat deze bedoeling geenszins
is geweest curatoren door den gewraakten pas
sus te kwetsen.
Prof. Dr. E. DRERUP.
Tegen het eenzijdig doorvoeren
van verslechteringen.
De Ned. R.K. en de Prot. Chr. Mijn Werkers-
bond en dé Centrale van werkers in het mijn
bedrijf hebben een schrijven gezonden aan de
Contactcommissie voor het Mijnbedrijf, waarin
Zij wijzen op hun herhaalde bereidwilligheid
tot gezamenlijk overleg met de directies om
te trachten maatregelen te nemen om aan de
gevreesde gevolgen van den huldigen toestand
in het bedrijf zooveel mogelijk te ontkomen.
Niettemin zijn de directies daar niet op Inge
gaan en worden thans maatregelen getroffen.
Welke de positie der arbeiders ongunstig beïn
vloeden. Na vermelding van die maatregelen
en hun bezwaren daartegen, spreken de bonden
nogmaals hun bereidwilligheid uit om met de
mijnondernemingen samen den toestand onder
de oogen te zien, waarbij dan ook kan warden
nagegaan of het wenschelijk is gezamenlijk bij
de regeering op het treffen van maatregelen
aan te dringen.
Voorts verzoeken zij de contactcommissie bij
den betrokken minister met klem aan te drin
gen op zoo spoedig mogelijke regeling van de
kwestie der pensioenverzekering, terwijl zij
tenslotte voorstellen de bestaande verlofrege
ling na 31 December met twee jaar te verlen
gen.
Bespreking van loonsverlaging
in Enschedé.
De Enschedesohe fabrikanten vereeniging
heeft de werknemersorganisaties ln de textiel,
industrie Uiitgenoodtgd tot een oomferemitie ter
bespreking van loonsverlaging, waartoe blijk
baar het plan bestaat. De conferentie zal
vermoedelijk ln den loop der volgende week
plaats vindon.
JUBILEUM ZUSTERS VAN LIEFDE
TE VOORHOUT.
In December a.s. zal het Vijf eü twintig
jaar geleden zijn, dat de zusters van Liefdé
te Veghel zich ln de gemeente VoOfhoUt Ves
tigden.
In een deze week gehouden vergadeirlng
van hooiden van gezinnen werd besloten dit
feit niét onopgemerkt te laten voorbijgaan.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
De „Raaf" vertrok gisteren te 4.66 uur Uit Ta-
voy en landde om 7.05 te Bangkok. Het vlieg
tuig vertrok vandaar te 8.04 uur en arriveerde
na een tusschenlanding tè Alorstar, om 15.68 te
Medan.
De „Reiger" ls gisteren te 6.04 uur uit Bata
via vertrokken en na een tusschenlanding te
Palembang om 14.16 uur te Medan geland.
Het .postvliegtuig „De Leeuwerik" ls giste
ren om 6.25 uur uit Boedapest vertrokken en
om 8.30 uur te Belgrado aangekomen. Vandaar
vertrok het vliegtuig om 9.30 uur, doch moest
later wegens dén zwaren sneeuwval terug»
keeren.
HET VERONGELUKTE JACHT.
De papieren, die op het lijk van het door de
„Insulinde" te O os tm ahorn aangebrachte lijk
van den schipper van het bij Schiermonnikoog
verongelukte Jacht zijn gevonden, zijn opge
stuurd naar den Amerilkaansohen consul-gene
raal. Deze heeft verklaard, dat het hier geen
Amerikaan betreft. Waarschijnlijk ls 'de ver
dronkene van Duitsche nationaliteit. Gisteren
middag ls het slachtoffer te Oostmahorn be.
graven. Dó zeevarende bevolking van dit
plaatsje deed het stoffelijk overschot uitge
leide.
Uit het Engelsch van
FERGUS HUME.
IQ.)
Misschien is dat maar het beste ook,
merkte een dorre ambtenaarsvrouw op, de
hemel mag weten wat voor schandaal er aan
het lacht zou komen. Het spreekwoord zegt
terecht: maak geen slapende honden wakker.
De aanwezigen zouden reden hebben om
zich deze wijze uitspraak later te herinne
ren!
Ik ben overtuigd dat Mr. Sampson een
belooning zal uitloven, zei Lady Berwin tot
degenen die om haar heen zaten. Hij scheen
groote achting voor zijn overleden compagnon
te koesteren en zal er wel niet in berusten
dat zijn dood ongewroken blijft.
Hijik bedoel Tyrrel, was een tamelijk
intieme vriend van u, Lady Berwin, nietwaar?
vroeg Tommy Paxton.
Neen, zei de aangesprokene VTij onver
schillig. hij behartigde mijn zaken alleen
maar, meneer Paxton en als hij hier kwam
hadden zijn bezoeken uitsluitend een zakelijk
doel. Zijn compagnons zullen voor mijn belan
gen blijven zorgen en ik denk dat dat zon
der meneer Tyrrel net zoo goed zal gaan als
met hem. Niemand ter wereld is onmisbaar,
tenminste dat heb ik nog nooit gemerkt!
Kapitein Drake, die de eindeiooze conver
satie over den moord tamelijk vervelend be
gon te vinden, verwijderde zich van het
groepje dat om Lady Berwin verzameld was
en zocht het gezelschap van juffrouw Chet-
wynd, die nog steeds bij het venster stond en
nagenoeg geen deel had genomen aan het
geeprek. De knappe jongeman Drake was
even dertig keek voor de zooveelste maal
met bewondering naar haar gracieuss figuur
en wondermooi gezicht. Ze was goudblond
een en al vuur en energie en opgewekt
heid. gaar blaccwe oogen en stralend-blonde
haren, haar felllooze trekken en róomlgen
teint zouden aan haar verschijning iets van
bovenaardsche rust en Verhevenheid hebben
gegeven als niet iedere oogopslag en leder ge
baar van geestige wilskrachtige levendigheid
hadden getuigd. Er was niets tams, niets be
daards zelfs aan Edith Chetwynd; ze bezat
het sterke temperament dat men meestal bij
donkere vrouwen vindt.
Lady Berwin haar aangetrouwde tante
was onmiskenbaar een krachtig© natuur,
maar Edith Chetwynd was ook geen persoon
die over zich liet heenloopen. De oudere dame
had gedacht gemakkelijk spel to hebben met
het mooie, blank-en-blond© meisje dat bij haar
was komen Inwonen en waarvoor ze eigenlijk
een beetje minachting voelde, maar Edith Bad
zich een waardige tegenstandster getoond, die
zich niet in een hoek liet duwen. Het feit op
zichzelf al, dat het meisje zoo dapper en
standvastig vocht, maakte Lady Berwin begee-
rig om overwinnaar te blijven. En de oorzaak
van den strijd tusscben de jonge vrouw en de
oudere, was Edith's huwelijk. Lady Berwin
had Gervase Drake ale echtgenoot voor het
nichtje van haar man uitgezocht, terwijl het
meisje zelf haar keus had laten vallen on
Edgar Heath. Alle argumenten en bedreigin
gen van haar tante, slaagden er niet in om
Edith afvallig te maken van den man aan
wien zij haar liefde gegeven had. Het eenige
wat Lady Berwin kon doen was zooveel mo
gelijk te beletten dat Edlth en de luitenant
elkaar, anders dan in het bijzijn van anderen
spraken. Eerst was ze daar tamelijk goed in
geslaagd, maar langzamerhand was in Edith
een sterk verzet Ontwaakt tegen deze beper
king van haar vrijheid en ze had er op ge
staan Heath te ontmoeten waar en wanneer
zij wilde. Het eenige wat de oudere vrouw dan
ook kon doen was met allerlei Heten en voor
wendsels een tête-A-tête zooveel mogelijk te
verhinderen.
Lady Berwin verwachtte haar neef dien
middag dan ook op haar „thee" en naarmate
de tijd verstreek en hij niet kwam, begon zfj
zich meer op' haar gemak te voelen. Het was
met een gevoel van groote voldoening dat ze
haar huwelijkscandl 4aat op bet meisje sag
toegaag,
Edith begroette Drake uitermate koel, want
ze vond hem heelemaal niet sympathiek en
het feit dat haar tante verlangde dat ze hem
zou aanmoedigen, maakte haar afkeer van
den kapitein nog grooter. Drake van zijn kant
was tot over zijn ooren verliefd; de schitte
ring in zijn oogen toen hij zich vlakbij het
meisje bevond, sprak duidelijke taal. Gewoon
lijk was hij spraakzaam genoeg, maar hoe vrij
moedig hij ook was, de onmiddellijke nabij
held van Edith maakte hem ondanks zichzelf
een beetje beschroomd en in den aanvang van
het gesprek was zijn conversatie allesbehalve
vlot.
Het is vreeselijk warm vandaag, vindt u
Ook niet, juffrouw Chetwynd, begon hij noga!
aarzelend, heel warm!
Wat een buitengewoon oorspronkelijke
opmerking! antwoordde Edith kool en geprik
keld.
Ik kan niet oorspronkelijk zijn ln uw
nabijheid, stamelde de kapitein.
Dat is dan heel jammer, meneer Drake.
Ik houd erg veel van oorspronkelijke men-
schen.
U hebt vandaag tenminste Iets oorspron
kelijks gehoord op het gebied van de misdaad.
Edith Chetwynd keek hem onverschillig aan.
Misdaden interesseeren me niet en deze
niet meer dan andere, zei ze mat.
Er zijn ln leder geval prettiger dingen
om over te praten antwoordde Drake, vooral
met een jonge dame. Maar u begrijpt zeker wel
dat we in de kazerne vol zijn van deze his
torie.
Dat kan ik me voorstellen en vooral-u-
zelf, omdat de arme man ln uw kamer ver
moord is.
Ik heb andere, kamers betrokken, juf
frouw Chetwynd; ik voel er niets voor om ln
een bed te slapen, waarin een doode gelegen
heeft.
Om welke reden denkt U, ls meneer Tyr
rel vermoord? vroeg Edith na een pauze en
meer toet het doel om hem aan 't praten te
krijgen waardoor hij haar minder zou aan
staren, dan omdat de zaak haar eigenlijk be
lang inboezemde.
Drake streek over zijn sti I .ven
vogr bi antvBPordde,
Dat is een moeilijke waag, zei hij ein
delijk. Het kan zijn dat de moordenaar de
papieren in zijn bezit wilde hebben, die de
advocaat in zijn geheimen zak had opgebor
gen, zooals Paxton meent. 'Het kan Ook een
geval van gewone berooving zijn, waarbij de
dader Tyrrel vermoord heeft toeh hij toeval
lig wakker werd om te voorkomen dat hij
alarm zou maken, dus zonder voorbedachten
raad. Al zijn kostbaarheden en het geld dat hij
bij zich had worden immers vermist. Er zijn
ook oen paar zilveren snuisterijen van mij
verdwenen; ik veronderstel dat de moordenaar
die ook meegenomen heeft. Ik heb er Ludlow
een nauwkeurige beschrijving van gegeven;
als de (lief probeeren wil ze te beleenen of te
verkoopen, loopt hij tegen de lamp. Dan is
er nog een derde mogelijkheid
Drake pauseerde even als om de aandacht
van zijn toehoordster te prikkelen.
En dat is? vroeg ze dan ook.
Kijk eens. Tyrrel ellep ln mijn kamer,
terwijl ik met verlof was, dus bestaat de mo
gelijkheid dat de Indringer gemeend heeft dat
ik in dat ongeluksbod lag. Het zou best kun
nen, dat ik als slachtoffer bedoeld was, juf
frouw Chetwynd.
Hebt u dan reden orft te denken dat
Iemand u wilde vermoorden? vroeg het meisje
verbaasd,
O neen. Drake liet een gedwongen lachje
hooren. Of het moest onze vriend Heath zijn.
Edlth schrok en kreeg een kleur.
Waarom zegt u dat? vroeg ze haastig.
O ik maak maar een grapje 1
Dan vind Ik dat een misplaatste eh ge
vaarlijke grap, antwoordde het meisje scherp.
Ik zou het tegen niemand anders zeg
gen dan tegen u, juffrouw Chetwynd. Maar
het is vreemd dat Heath, die vlak boven de
kamer sliep, waarin de moord gepleegd is,
geen enkel verdacht geluid heeft gehoord.
Ik heb begrepen dat meneer Tyrrel in
zijn slaap geworgd is, protesteerde Edith.
Drake haalde de schouders op.
Dat denkt Ludlow tenminste. Maar dat
ls louter theorie. Maar ik geloof natuurlijk
direct dat Heath vaat in slaap was. Ik west
dat hij mij niet mag, maar Ik zou de laatste
zijn con leta in z^jn nadeel, te zeggen,
Edlth negeerde zijn laatste opmerking en
ging ln op het eerste gedeelte van wat de
kapitein gezegd' had.
Waarom zou meneer Heath niet mo
gen? vroeg ze terwijl ze weer een kleur kreeg.
De man keek haar strak aan.
Ik denk niet dat het u moeilijk zal val
len om de reden daarvan te gissen.
Dat kan ik niet. En wil het ook niet pro
beeren.
Heath heeft een Jaloerschen aard, be
schuldigde Drake op fluisterenden toon,
Wat Wil u daarmee zeggen? vroeg Edlth
uit de hoogte.
Juffrouw Chetwynd, viel hij hartstochte
lijk uit, maar nog steeds op zoo zachten toon
dat de anderen ln de kamer het niet konden
hooren, u weet even goed als ik dat het Heath
niet aanstaat dat lk u attenties bewijs.
Houdt u astublieft op, kapitein. Dit Is
noch de tijd, noch de plaats om op 'die manier
té praten: Trouwens lk heb uw attenties tot
nu toe niet opgemerkt.
Lady Berwin ls op de hoogte van mijn
bedoelingen.
Edlth antwoordde op verontwaardigden
toon, eveneens fluisterend.
Dat maakt de zaak voor mij absoluut
niet andere. Ik vind uw manier van spreken
bultengewoou onbehoorlijk, kapitein e® lk wi!
u wel zeggen dat als lk een echtgenoot kie3,
inijn keuze niet ln 't minst beïnvloed zal wor
den door Lady Berwin,
Volgens Lady Berwin hebt u al gekozen.
Misschien, klonk het uit de hoogte, maar
dat is toch ln elk geval een zaak die mij alleen
raakt.
Ik zal u nooit goedsolrlks aan Heath
overlaten, zei Drake dreigend.
U vergeet uzelf, antwoordde Edlth, vuur
rood van drift en verontwaardiging om de on
beschaamdheid van dezen vasthoudenden aan
bidder, en als u voortgaat op die manier tegen
mij te spreken, zal lk mt) bij meneer Heath
over u beklagen.
Dat zou ik niet doen als ik u was. Heath
heeft op het oogenblik genoeg aan zijn eigen
zaken, juffrouw öhetwynd.
Vraag u het Heath zelf, antwoordde do
kapitein veel bet-eekenend.
Dat zal lk zeker doen en u zult u tegen»
over hem moeten verantwoorden over wat u
gezegd hebt. Laat u mij alsublieft passeeren.
Er was een blik dn Drake's oogen, die toonde
dat hij haar graag had willen tegenhouden
en haar zijn overmacht toonen. Maar de ka»
mer was vol menschen, dus er zat niets anders
op dan aan haar verzoek te voldoen. Hij voelde
zich vernederd en uit het veld geslagen door
haar ijskouden toon van meerderheid. Maar
op het oogenblik dat ze langs hem heengleed,
waagde hij het haar op smeekenden toon
„Edith" lü.het oor te fluisteren. Zij keek hem.
aan met oogen donker van verontwaardiging,
maar zei geen woord en liep door naar het
midden van de kamer. Drake beet zich op do
lippen over zijn onvoorzichtigheid en zijn stem
ming werd er niet beter op toen even later
Heath binnenkwam.
Toen Lady Berwin zag dat Edlth aanstal
ten maakte om den nieuwen gast tegemoet ta
gaan, verhinderde ze een ontmoeting door on
middellijk te zeggen:
Zoo, ben Je daar, Edgar? Kom direct ba
mij zitten en vertel me alles van het gerechte
lijk Onderzoek.
Heath en Edlth konden alleen maar een
snellen blik wisselen en Drake genoot inwen
dig, toen hij zag met hoeveel kennelijken te
genzin zijn collega zijn tante gehoorzaan.de.
En ook over het gezicht van Lady Berwin
gleed een verstolen glimlachje.
Ik hoor, begon deze dame, terwijl ze zich
met een grooten, kleurlgen Spaanschen waaier
koelte toewuifde, dat de uitspraak den moord
aan onbekende daders toeschrijft.
Ja. Ik veronderstel overigens dat Drake
en Paxton u wel allee van de zaak zullen
hebben verteld, antwoordde haar neef stijf,
jee, zij en al de andere officieren van
het regiment waren toch ook bij het onderzoels
tegenwoordig.
Wat is jouw opinie over deze geschiede
nis, Edgar? vroeg de gouverneur.
Ik heb er geen opinie over.
Je hebt er geen opinie over? En je slis®
in de kamer vlak boven, die waar de awft
