mmmm
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
\- 4T\
54ste JAARGANG
DINSDAG 3 NOVEMBER 1931
No. 16173
BUREAU" KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. 68085
TWEE KATHOLIEKE SCHOLEN
GEOPEND
te
Mmmm»
■MP
GEMEENTERAAD
FRANS JOSEPH HAYDN
UIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
OVERGEBRACHT
DIEFSTAL
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
BROERSVELD OMHOOG!
31
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, tranco
bi) vooruitbetaling:
Per drie maanden f 3.25; per maand f 140;
per week 25 cents.
Bij /bezorging tranco per post betaaagt de
abonnementsprüs per drie maanden f 3.76. bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 6 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIEPRIJS bedraagt
Voor 16 regels: 1.55, elke regel uieer 26 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarlet,
Liefdadigheidsadv. balt tariet. Voor Liefdadig-
heidsadvert. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-ad verten tlön6 regels 0.60; 10
regels L—15 regels f 1.60, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bi) te voegen.
Q^tis-Ongëvailenverzekering 500.— bij overlijden door een ongeval; 500.— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.- bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.- bij verlies van een duim; io. bij verlies van een wijs
vinger; 50.- bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.- bij verlies van eiken anderen vinger. - De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt
Sober maar „af" en geriefelijk
De katholieken vam het nieuwe Westen zijn
sedert twee maanden in het gelukkige bezit
van twee nieuwe lagere scholen, een voor
jongens en een voor meisjes. Beid» gebouwen
zijn echter tot één geheel vereenigd, al kan
men van het eene niet in het andere overloop-en
en vinden de knapen hun ingang aam die Bos-
hoomlaan en de meisjes dien aan d» Francois
Haverschmidtlaan.
Wanneer men het complex nadert, wordt
men onmiddellijk getroffen door 't eenvoudige
doch vriendelijke karakter van de gevels. Die
gunstige indruk kan bij het binnentreden ge.
handhaafd blijven! Ook hier blijkt, dat men
wel geen weelde heeft willen betrachten, maar
er toch in geslaagd is, eenvoud aan „af '-held
en geriefelijkheid te verbinden. De eerw.
Zusters Dominicanessen, die hier onder leiding
van Zuster Odulpha werkzaam zijn, en de
eerw. Broeders, die met Broeder Hubertus als
hoofd de jongensafdeeliing verzorgen, zijn dan
ook bijzonder voldaan over de arbeidsrutmte,
welke zij hier konden bezetten. Moge het werk
dJezer religieuzen door de voorspraak van de
beschermheiligen der beide scholen, St. Agnes
en St. Benmardiuo, rijkdom van zegen
erlangen!
Bij een bezoek aan het tweevoudig gebouw
trof het, dat wij het eerst de jongensschool
kondien bezichtigen. Wij zagen, dat onmiddel
lijk achter de vestibule het trappenhuis be
gint. Voorts vindt men hier een spreekkamer,
een bergplaats voor leermiddelen (met keurige
rekjes voor platen en kaarten), de residentie
van het hoofd der school, en verder de gang in:
drie klasselokalen en een nis om er jassen en
petten In achter te laten. De langwerpige speel
plaats, bestraat met tegels, grenst aan een
fietsenstalling, welke ook buitenom is te
reiken. Boven treft men vier
wijl één (houten) trap hoog-er zich de
uitstrekt begrensd door een schuin dak. Het
."getouw rust op een fundeering van
!Xr welke wegens den lagen waterstand ter
plaatse met betonnen „oplangers" (zoo noemt
men bouwkundig de verlengstukken) zijn ge
kroond.
Bijzonder prettig doet in gangen en lokalen
de kleurencombinatie aan: vlakken dal-rood
worden er door zwarte randen omlijst. Ook de
llcht-groene tegeltjes langs de muren der corri
dors, en de betonnen trappen, hier en daaT
onderbroken door een vierkantje van lood,
blijken welgekozen te zijn. De firma de Lint
en Co. te Delft leverde ze, terwijl de tegels
der gangen van de tegelfabriek Schiedam af
komstig zijn. In de klasselokalen valt vooral
het practise he schoolbordensysteem op: de oude
,ezel" is hier niet meer van stal gehaald, ter
wijl bet zwarte vlak naar den kleinsten lill-
putter af k<m dalen.
De begin®®1011' die in de jongensschool zijn
toegepast, zijn ook doorgevoerd in het meisjes-
gedeelte. Enkele kleinigheden verschillen, maar
de sfeer i8 dezelfde althans voor zoover
de bouwmeesters die schiepen, want bij de zus.
ters Vindt m>en natuurlijk een gordijntje, een
mat ie of een bloemetje meer! Een tamelijk in-
c-riioend onderscheid is toch, dat de zusters
als voornaamste kleur grijs en rood hebben
gekozen. De centrale verwarming, welke het
gebeele complex bestrijkt en door de Getors.
Vincent alhier ls aangelegd, heeft onder de
vi, school de algeroeene bron in den vorm
twee ovens. "Wat de verlichting der belde
aoholeu betreft, de Getors. Schweere te K'dam
eT via de fa- Heggelmam alhier, zorg
gedragen, dat de kindteren In de late mid-
I ren in een weldadig verspreid licht zitten
i nwerken. Een andere opmerkelijke lichtbron
w hooige met lood doorsneden raam in de
trappenhuizen, waarop a"erJ0i kleurige figuren
zijn aangebracht en dat het daglicht aldus
vriendelijk uitnoodigt. binnen te komen.
Wie hebben het drabbele bouwwerk eigenlijk
doen verrijzen? Het architectonisch ontwerp is
door c* n heer A. P. P- Roovers vervaardigd,
en onder diens leiding in samenwerking met
den heer C Kramers Th.zn. uitgevoerd. Als
aanneemster trad op de Arbeiders Coöperatie
r*t w uitvoeren van bouwwerken „Rotter,
tem", terwijl tavw.om 1M0 bw™.
En als „ij ™a.
totstandkoming van het ge» gedaan
te werken, hun uiterste best ^bben ^daan,
gelooven wij diiit gaarne en wel omdat de
wijzen talrijk en tastbaar zijn.
Plechtigheid der inzegening
Hedenmorgen zijn de beide scholen op offi
cieel© wtize geopend en door de hoogeerw. heer
deken A. J. C. Schraag ingezegend. Wegens
gezondheidsredenen moest de deken deze plech
tigheid tot dit tijdstip laten uitstellen.
Onder de belangstellenden aanwezigen be
vonden zich de wethouder van het onderwijs,
de heer P- de Bruin. mr. ir. M. M. v. Praag,
directeur van den Woningdienst, voorts de
heeren J- Pas' rijks-inspecteur en dr. Smit,
gemeentelijk inspecteur, de zeereerw. heer
j. B. W. M. Möller, voorzitter der St. Willi-
brordusstichting en de heeren A. J. de Koning,
Adr. Zoetmulder en J. M. A. Lindeman, be
stuursleden; verder de zeereerw. heer pastoor
yj j. J. Schaab, de algemeene overste der
Zusters Dominicanessen van Voorschoten, de
heeren A. Vogel, chef van de afdeeling onder
wijs, de raadsleden J. v.'d. Tempel en B. Hoogen-
dam, de beide architecten A. P. p. Roovers en
C. Kramers Thzn. en namens de „Arbeiders
Coöperatie" de heer Wanders. Begrijpelijker
wijze woonden ook de eerw. broeders en zusters
en de leeken-leerkrachten deze plechtigheid bij.
Nadat deken Schraag de gebruikelijke cere
monieën had verricht, derhalve de gebouwen
al zegenend was doorgeschreden en het kruis
aan den wand had gehecht., zongen de jongens
en meisjes eenige liederen ter opluistering. „W«
vormen eene ridderwacht van knapen, kloek
en sterk", zoo klonk het treffend door de
nieuwe lokalen. Ook de meisje lieten zich als
Verdienstelijke zangeressen kennen. j
Burgemeester Max van Brussel legt eer
krans op het nieuwe monument voor da
burgers, die in den wereldoorlog gefusil
leerd werden.
Toespraak van den deken.
Nadat de deken zijn kerkelijk gewaad had
afgelegd, hield hij een bezielende toespraak. De
hoogeerw. heer Schraag beschouwde de gesta
dige stadsuitbreiding als een zeer gunstig ver
schijnsel, maar deze brengt ook haar zorgen
mee, vooral ten aanzien van de geestelijke en
intellectueele ontwikkeling van de jeugd. Nu
staat alles in het teeken der bezuiniging. Men
moet echter niet vergeten, dat de meest aan
gename en dankbare uitgaven die voor de
jeugd zijn. Hoe beter immers de ontwikkeling
van de „spes patriae" is, des te grooter mogen
onze verwachtingen voor de toekomst zijn. De
deken bracht dank aan B. en W„ in het bij
zonder aon de wethouder voor het onderwijs,
mdat zij er voor gezorgd hebben, dat door den
geest van bezuiniging het onderwijs niet werd
geschaad. Verder ging zijn erkentelijkheid uit
naar het bestuur der St. Willibrordustsichting
en het onderwijzend personeel; Spr. verwachtte
dat wat de broeders en zusters den kinderen
leeren zullen, in het verstand en het hart der
kleinen bewaard zal blijven en hij hoopte, dat
dezen het onderwezene ook in hun werk zullen
toonen, opdat de naam des Heeren steeds meer
geprezen worde.
Pastoor Möller dankt.
Hierna betuigde de zeereerw. heer Möller als
leider der St. Willibrordusstichting er den deken
zijn dankbaarheid voor, dat deze Gods zegen
over school en wijle had afgeroepen. Spr. her
innerde aan de uitspraak van de Duitsche
bisschoppen, die verklaren „dat wel arm een
volk is, dat aan zijn onderwijs moet raken
want dan raakt het aan de toekomst". Ge
lukkig heeft ook de wethouder dit goed begre
pen. De heer de Bruin weet niet alleen aan den
vooruitgang van het openbaar onderwijs, maar
ook aan clien van het bijzonder onderwijs
hartelijk mede te werken. Wat 'wij, aldus sPr-'
door jarenlange strijd hebben verkregen, kunnen
wij niet prijsgeven, maar wij begrijpen vol
komen, dat de crisis haar eischen stelt. Daarom
heeft pastoor Möller ook altijd gezegd, dat
men alle luxe achterwege moest laten. De
essentieele dingen van het onderwijs moesten
echter onaangetast blijven. In dit verhand
dankte spr. ook de beide architecten, den aan
nemer en de opzichter. Wijders dankte hij de
heeren Pas en dr. Smit voor de betoonde mede
werking, voorts de christelijke onderwijsveree-
ningingen, en de onderwijzers en onderwijze*
ressen. Ten slotte stelde pastoor Möller de beide
patroonheiligen der scholen, St. Agnes en St.
Bernardus, aan de leerlingen ten voorbeeld.
De wethouder aan het woord.
Het woord was daarop aan wethouder de
Bruin, Deze deelde eerst mede, dat de burge
meester wegens bijzondere omstandigheden ver
hinderd was hier aanwezig* te zijn. Dan wenschte
hij het schoolbestuur met de ingebruikneming
der nieuwe gebouwen geluk. In deze school
komt op royale wijze de zon binnen. Dat komt
aan de kinderen ten goede. Zij hebben licht,
lucht en vriendelijkheid noodig! De wethouder
meende, dat ons geslacht niets te veel doet,
wanneer het voor de jeugd alles doet, wat het
kan. De huidige jeugd immers krijgt misschien
wel meer verzorging dan wij in onze prille
jaren, maar haar toekomst is somberder dan
die welke wij eens vóór ons hadden. Spr. besloot
met de hoop uit te spreken, dat in deze scholen
in de jonge nienschen iets van het onverwoest
bare besf worde gelegd, dat achter de wolken
altijd de zo*n schijnt.
Tolk van het personeel.
Namens de algemeen-oversten der beide religl-
euse-congregatles, uitte broeder-overste, de
eerw. heer Engelbertus, een dankwoord. Hij
was ongetwijfeld de tolk van het geheele onder
wijzend personeel, toen hij verzekerde, dat dit
alle krachten zou jaspannen om aan de gestelde
verwachtingen te beantwoorden.
Toespraak Rijksinspecteur.
De heer Pas, de rijksinspecteur, bood even
eens zijn gelukwenschen aan. Het vervulde
hem met voldoening! dat de scholen aan de
eischen van hygiëne voldoen en doelmatig van
Inrichting zijn. Spr. hoopte, dat de verschil
lende scholen in deze wijk op edele wijze met
elkaar zouden wedijveren. Wij kennen, zoo
ging de rijksinspecteur voort, een wettelijke
gelijkstelling, zU. do algemeene waardeering,
Agenda
Voor de openbare vergadering vain den Ge
meenteraad, luidt de agenda:
1. Voorstel van B. en W. om hun College
machtigen tot openbare verhuring voor
den tijd vain een jaar va.n diverse perceel en
wei- en hooiland, gelegen in den Nieuwland-
sichen- en Oud-Mathenesserpolder.
2A. Voorstel van B. en W. tot aankoop van
den heer C. J. P. v. d. Hoonaard te Rotter
dam vam een buiten de rooilijn vóór het pand
aan de Ovesischieschesitraat no. 78 gelegen
strookje grond, ter oppen-vlakte van pl.m. 9 M2.
2B. Voorstel van B. en W. tot aankoop
van de heeren Mrs. G. de Grooth en d.
Schuur te Rotteredam van een buiten de rooi
lijn aan den Rotterdamisehem Dijk Z.Z. gelegen
strook grond, ter oppervlakte van 167 M2.
3A. Voorstel van R. en W. ami hun Collego
te machtigen over te gaan tot het rooien van
een 10-tal hoornen op het terrein van de
voormalige Schiedamsche Offieieren-Vereoni.
ging, thans als sportterrein In gebruik ge
geven aan de Afd.* Schiedam van den Ned.
Arbeiders Sportbond.
3B. Voorstel van B. en W. om hun College
te machtigen tot het rooien van de ieppboo.
men langs de parterre hij den ingang van
het Juliiamapark en tot vervanging daarvan
door lindeboom.
4. Advies van B. e W. naar aanleiding
van de ingediende bezwaarschriften tegen den
aanslag in het vergunningsrecht.
5. Voorstel van B. en W. tot het verleenen
van een er edict van ƒ1.130, ten behoeve van
de aanvul ing van den inventaris van de U l.
O. school Gl.
6. Voorstel van B. en W. om hun College te
machtigen tot uitvoering in werkverschaffing
van die ophooging van het gedeelte van den
Klein-Babberspolder tusschen de Poldervaart
en de perskade naar de voorschriften van den
Minister van Binnen-landsche Zaken en Land
bouw en daarvoor een credlet beschikbaar te
stellen van bruto 170.000.
(Hierbij Is gevoegd een nader schrijven be
treffend» het met den Minister gepleegde
overleg).
7. Voorstel van B. en W.: a. tot vaststel
ling van rooilijn en peil van een gedeelte van*
den Rotterdamschem dijk, de Broersvest en de
Korte Singelstraait;
b. tot het verleenen vain een credlet van
80.000 voor de afwerking van de Broersvest,
Bij de uitvoering van
„Die Schöpfung"
Frans Joseph Haydin, een der drie groot»
Weenscbe klassieken (de anderen waren Mozart
en Beethoven) werd op 31 Maart 1732 te
Robpau geboren als twteede zoon van een
muzikaal aangelegd wagenmaker, die rijker
met kinderen was gezegend (het gezin Haydn
breidde zich successievelijk uit tot 14 per
sonen!) dan met aardsche -goederen. Zijn eerste
muzikale opleiding ontving de groote toon
kunsten aar- i n - d en-d o p vam rector Frankb van
de school te Hadmburg, waarna hij op 8-jarigen
leeftijd koorknaap werd in de We-emsche St.
Stefanuskerk. Deze functie, als we dat zoo
m-ogen noemen, heeft hij tot 1750 bekleed, toen
stemwisseling oorzaak was, dat hij door zijn
broeder Michael als koorknaap werd vervangen.
Een moeilijke tijd volgde nu voor den jongen
toonkunstenaar, die zich blijkbaar vrij goed
kon schikken in zijn levenslot, hetgeen moge
blijken uit zijn eigen verklaring: „Als ik op
mijn dakkamertje, voor mijn door de wormen
opgegeten klavier zat, benijdde ik geen koning
om zijn geluk". Intusschen volgde hij lessien
bij den Italiaiamschem zangleeraar Porpora
(sommigen beweren, dat Haydn d» functie van
kamerdienaar vervulde, maar dat is niet juist)
Terwijl hij in dien kring o.m. heeft kennis
gemaakt met den componist v. Glück.
Een volgende functie van Haydn was: leider
der muziek bij Graaf Morzin (die zich de
weelde van een eigen orkest kon veroorloven),
waardoor hij tevens in staat werd gesteld, een
eigen huisgezin op te zetten. In 1761 volgde
wederom een promotie, in den vorm van een
benoeming tot kapelmeester bij graaf Bsterharz
waar hij voornamelijk zijn symphonieën en
strijkkwartetten tto steeds grooter» volmaakt
heid wi®t o*p te voeren. Dit leven duurde tot
1790, toen E&terhaz's kapel werd ontbonden en
Haydn op pensioen werd gesteld, zoodat voor
den componist de gelegenheid vrij was, om in
te gaan op het aanbod van den violist Salomon,
om over te komen naar Engeland, waar hij,
tijdens een tweetal reizen uitbundige successen
oogstte. En eerst hier ging de eenvoudige
musicus ten volle beseffen, hoe groot de waarde
van zijn oeuvre eigenlijk wel was.
Na de tweede Engel-sche reis eindelijk, kwam
Haydn er toe, zijn „Schöpfung" neer te schrij
ven, welke op 29 April 1798 voor fle eerste maal
werd uitgevoerd, terwijl een drietal jaren later
Wëenen zijn „Jahreszeitem" leerde kennen.
Wij zien hierin eenige overeenkomst met
3 Nov.: Groote Schouwburg, De Patriot
(Rott. Hofstadtooneel) 8.15 uur (voor volw.)
Groote Nutszaal, liederenavond Emiel Hulle-
broeck, 8 uur Tivoli-schouwburg, zangavond
Dimitri Smirnoff, 8 uur.
4 Nov.: Groote Schouwburg, Rigoletto (Ital.
Opera) 8 uur (voor volwassenen) Geb. v.
K en W., le abon.-conoert, Concertgebouw
orkest, 7.45 uur.
6 No v.: Tivoli-schouwburg, Walzer aus Wien
(Fritz Hirsch-operetbe) 8)4 uur (voor volw.)
7 No.v.: Geb. v. K. en W., 3e pop. Zaterdag
middagconcert Rott. Philh. Orkest, half 4.
8 Nov.: Geb. v. K. en W., R. K. Mannenkoor
De Vereenigdie Kerkzangers, kwart voor 8 uur.
D a g e 1 ij k s: Circus Sarrasami, half 8,
Woensdag ook 2 uur.
Bioscopen: goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 5 Nov. in: Grand théatre,
Trader Horn (voor volw.); Olympia, City
Lights (voor volw.)Royal, De privé-secreta-
resse (voor volw.); Roxy, Mannen van het
Noorden (voor volw.); Colosseum, Een geraf
fineerde intrigante (voor volwassenen)Cen
traal, De onbekende vader (voor volw.)Corso
Ich glaube nie mehr an eine Frau (voor
volwassenen)Capitol, Mevrouw en haar chauf
feur.
Tentoonstellingen; Museum
Boymans, werk van Johannes Tavenraat (1809.
1881), (tot 15 Nov.) Toonkamers voor
Kunstnijverheid, W. de Withstraat 31: „De
Trekvogels" tot 10 Nov.) Algemeene Kunst
handel, Visschersdijk 111: werken van A J
van 't Hoff (tot 23 Nov.)
Verwacht wordt: Matige tot krachtigen,
Zuid-Westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt,
weinig of geen regen in het Oosten, In het
Westen meer kans op regen, aanvankelijk
zachter.
8. Voorstel van B. en W. oim te besluite*»- Verdi, die eveneens op hoogen leeftijd nog
tot opheffing van le Vischmarkt.
9. Voorstel van B. en W. tot reorganisatie
van het Burgerlijk Armbestuur.
10. Interpellatie door het lid van den Ge
meenteraad, den heer W. Oollé, inzake de door
den Burgemeester genomen bijzondere politie
maatregelen en meer In het bijzonder over de
wijze van optreden door de politieautoriteiten
tegenover een bepaalde politieke richting der
bevolking van de Gemeente Schiedam.
11. Interpellatie door het lid van den Ge
meenteraad, den heer B. G. Hoogendam, inzake
het houden van een optocht in verhand met
de „Rerumi-Nova:rum"-h'erdenlking op Zondag
21 Juni 1931.
25 JAAR IN DIENST DER GEMEENTE
Zondag 1 November j.l. was het 25 jaar ge
leden, diat mej. C. C. Schot in diemsit van de
gemeente trad. Aan haar zijn gedurende de
kwarteeuw de zorgen voor het schoonhouden
van het Raadhuis toevertrouwd en zij heeft dit
gedaan op een wijze, waarvoor haar gisteren
terecht waardieerimg werd betuigd, zoowel van
de zijd» van het gemeentebestuur als van het
personeel van het Raadhuis.
Ongetwijfeld zal deze dag haar in aangename
herinnering blijven.
CURSUS stofschilderen
Op Donderdag 5, Vrijdag 6 en Zaterdag 7
November zal op initiatief van de drukkerij en
kamitoarboiekhlandiel Meircu|riu:s in Musis Sa
crum weer een cursus in stofschildereui wor
den gegeven en wel des middags van 3 tot 5
en des avonds van 8 tot 10 uur.
Voor stofschilderen ontstaat hoe langer zoo
meer animo en we verwachten dat ook dat
van dezen cursus, waarvoor men zich bi) Mer-
curius, Lange Haven 77, kan aanmelden, nog
weer grooter belangstelling zal blijken dan
vorig jaar
AANRIJDINGEN
Gistermiddag reden op den hoek van de
Anltbomie Muysstnaat in de Westfrankeland-
scheStraat een vierwielige wagen, bespannen
met een paard en bestuurd door C. G. van V.
uit Vlaardingen en een dri-ewielige bakfiets,
bestuurd door W. van D„ wonende alhier, tegen
elkaar. Het paardentuig werd beschadigd.
Een wielrijder C. van H„ wonende aihier,
geraakte gister op de Koemarkt d-oor hal zien
van eemiige auto's geheel van streek. Hij wist
niet beter te doen dlan zijn fiets voor een auto
te gooien en zelf op zij te springen. Het rijwiel
werd geheel vernield.
MISHANDELD
H. v. d. S„ alhier dee-d bij die politie aangifte
van mishandeling in zijn woning door zijn
zwager.
welke alle richtingen thans deelachtig worden
Het bijzonder onderwijs is geen groeps-, maar
een algemeen belang. Blijkens de welwillende
houding der autoriteiten wordt dit nu alge
meen in woord en daad erkend. Waarvoor
oden de 66 pCt. bijzonder onderwijs voor de
40 pCt. openbaar onderwijs moeten onderdoen
Aan het eind van zijn rede uitte de heer Pas
er zijn bevreemding over, dat aan deze dub
bele school, een gymnastieklokaal ontbreekt,
terwijl er in de onmiddellijke nabijheid een ge
schikt terrein gelegen is. Vertrouwen deed hij
dus, dat alsnog plannen zullen worden beraamd,
om deze leemte aan te vullen.
Nadat pastoor Möller de officieele bijeen
komst gesloten had, werden de nieuwe ge
bouwen in oogenschouw genomen.
muziek neerschreef, welke al het vroeger ge
maakte in jeugdige frischheid „.er-trof.
Een first class musicoloog als spiro zegt
hierover nog o.m. 't volgende, voldoende inte
ressant, om het In vertaling weer te geven:
Haydn's persoonlijkheid gaf aan deze zoo
op elkander gelijkende, en toch verschillende
werken ziel en leven, evenals hij den reeds
lang verouderden vorm van heit Oratorium
nieuw leven gaf
Schöpfung en Jahreszeiten hebben op zich
zelf nauwelijks meer zin dan 't een of ander
dialiogiseerend bijbelsch stuk van Handel; wan
neer men echter zulk een „Ohrensehmaus» ge
niet, vraagt men naar zin noch beteekenis;
men geniet, en wanneer men al genietend tot
erkentenis van het recht tot genieten. In de
plaats van de Saksische we zouden haast
zeggen Angelsaksische plompheid, is de echte
Oostenrijksche gratie gekomen; in de plaats
van het stijve schema, de fijgevaelde tact; in
de plaats van het massieve, de sierlijkheid.
Haydn had zich intusschen gevormd aan de
opera van Mozart en hij weet immer, welken
toon hij moet aanslaan, hoe hij een cilmax
moet voorbereiden, waar hij moet eindigen."
En verder lezen we nog:
„Hij was de dichter van den naleven humor,
van den schertsenden eenvoud, van de opper
vlakkige slechts hier en daar, door oogen-
blikken van inkeer in zichzelf onderbroken
vroolijkhed-d; maarhij was dichter!
Onbezorgd, vroolijk en kinderlijk-onbevangen,
aldus kunnen we Haydn's beste karaktereigen
schappen samenvatten. En zelfs de Xantippe
waarop hij bij zijn huwelijk bet oog had laten
vallen, is niet in staat gebleken hem dat goede
humeur geheel en al te doen verliezen.
Daarbij was Haydn een vroom man: „Nooit
was ik zoo vroom", zoo vertelt hij zelf, „als
toen ik aan mijn „Schöpfung" werkte dage
lijks viel ik op mijn knieën en bad God, dat hij
mij kracht zou geven, het werk gelukkig te
voleinden." Intusschen zijn er nog velen, die
aanstoot nemen aan den eemigszims tuchtigen
toon, welke in Haydn's religieus georiënteerde
muziek doorklinkt, doch dozen moeten beden,
ken, dat Haydin een Zuid-Dmltscher was, of
heter nog: Oostenrijker, in wolk land elk
kerkelijk feest tevens volksfeest was. „En
volksvreugd'', zegt Wouter Hutscbeuruyter, „is
't die o-ok'uit Haydn's kerkmuziek ons tegemoet
klinkt".
Over Haydn en zijn opus „Die Schöpfung
waarvan „Polyhymnia" a.s. Donderdag een uit
voering geeft, zou nog heel wat te vertellen
zijn. Alleen ree-dis Haydn's nalatenschap van
125 symphonieën zou in staat zijn, het noodige
commentaar uit to lo-kken. Maar genoeg daar
over. We hebben slechts in korte lijnen Haydn's
figuur willen schotsen en tevens trachten aan
te toonen, met welke ooren men zijn oratorium
„Die Schöpfung" moet beluistoren, o-m dit opus
naar waarde te kunnen schatten. En die er
meer van wil weten: hij ga zelf maar eens
luisteren naar het concert, waarvoor wij met
bovenstaand artikeltje een korte inleiding heb
ben willen geven.
WILL. K.
De drie personen, dlie Zondagnacht ln de
N.V. drogisterij „De Papaver" hebben Inge
broken en door de politie werden ingerekend
zijn vanmorgen ter beschikking van de Justitie
te Rotterdam gesteld.
De kantoorbediende J. W„ alhier, deed bij de
politie aangifte, dat tijdens zijn afwezigheid
10 uit zijn portefeuille is ontvreemd uit zijn
jasje dat op het kantoer hin*.
SCHIEDAM, 3 Nov. Officieele noteerimg van
de commissie uit de Kamer van Koophandel
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 8.50.
HERMAN JANSEN
Fietsers en motorrijders lichten
's avonds 4.58 tot 's morgens 6.30.
op van
Spoeling 1.40.
Spoeling
Winkeliersverecniging opgericht
De winkeliers uit het Broersveld zijn Maan
dagavond in café Centraal opnieuw bijeen
gekomen om de oprichting van een eigen ver-
eeniglng voor te bereiden. Z-ooals de leider
dezer bijeenkomst, de heer G. Schoeffer, uiteen
zette, zou vooral worden gestreefd naar een
betere verlichting, welke volgens hem alleen
door booglampen verkregen kon worden. Het
was allerminst de bedoeling, dat de op te rich
ten buurtvereemdging afbreuk zou doen a!an de
groote middenstandsorganisaties. Integendeel,
hij stelde zich voor, dat in de nieuwe vereeni-
gi-ng veel propaganda voor de middenstands-
beweging zou worden gemaakt en de wljkver-
eenigingen ©enigszins als ou-derdeelen hiervan
zouden worden beschouwd. Van de drie mid
denstandsorganisaties zou wellicht siteun ver
kregen kunnen worden naar gelang er leden
hiervan bij de buurtvereeniging zijn aange
sloten. De winkeliers van het Bro&rsveld
moeten zooals de heer Schoeffer verder be
toogde, paraat zijn, omdat heit, als de I a*sage
eenmaal klaar is, niet uitgesloten is, dat ook
meer aandacht aam het Broersveld zal worden
geschonken.
De hee-r Joh. Brounts, lid der Permanente
Commtsisie van den middenstand, juichte het
plan van een afzonderlijke vereenlging te vor
men ter behartiging van de BroersveliFwelan-
gen. tien zeerste toe. Hij hoopte echter, dat de
buurtvereen-igingen niet te zelfstandig naar
buiten zouden gaan optreden, zooals op eigen
houtje adresseeren, en wel o-mdat eenheid noo
dig en de Permanente Commissie officieel er
kend is. In gelijken geest spraken hierna de
heeren J. Nouman, eveneens lid der Permanente
Commissie en Korvinns van de Christelijke
MiddenstandBvereeniging.
Uiit het antwoord van den voorzitter bleek,
dat men steeds contact met de permanente
commissie zon zoeken en deze van alle plan
nen op de hoogte zou houden. Ten slotte werd
met algemeene stemmen tot de oprichting van
een Wiihkeliersvereeniging, welke, zooals reeds
eerder bepaald, „Broersveld Omhoog" zou hee-
ten, overgegaan. Het definitieve bestuur is
samengesteld uit de heeren J. Schaeffer. voor
zitter; voorts J. Hers-hach, J. Kreuger, J. v. J.
Schalk en A. van Doorn, onder wie de overige
functies zullen worden verdeeld.
lederen Maandagavond rei>etltle Harmonie,
gezelschap St. Ambrosius, R. K. Volksbond.
8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar.
Dinsdag bestuursvergadering R. K. Metaal,
bewerkersbond t,St Eloy", Gebouw R. K. Volk»
bond.
lederen Woensdag om half negen bestuur»
vergadering van het afdeelingsbestuur van den
N. R. IC. Volksbond.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams» - Mannenkoor" (dirigent Paul t.
d. Putten). Groote zaal van den R K. Volk»
bond.
lederen Woensdagavond van 8 tot 10 uur ln
den R. K. Volksbond gelegenheid tot bet af
halen van naaiwerk voor de Theresla-vereent
ging.
lederen Woensdagmiddag van 33% nul
gelegenheid tot afhalen van Naaiwerk voos de
Missienaaivereeniging, Korte Kerkstraat 4.
lederen Woensdagavond nalt 9 verplichte
bijeenkomst St. Jos. Gezellen, Schiedam l, Ver.
eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie
over: Populair Godsdienstige Onderwerpen,
door den praeses.
lederen Donderdagavond van 810 ma
repetitie Polyhymnia. R K. Volksbond.
lederen Donderdag om 8 uur repetitie R. PC
Gemengde Tooneelvereeniging „Alberdingk
Thijm". Gebouw R. K. Volksbond. Tevens aan
melding nieuwe leden.
lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11
repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedam'»
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van EdL
Fiipse. Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Vrijdag om 8 uur cursus R. K.
E.H.B.O. Gymnastieklokaal, ingang Warande.
Eiken Vrijdagavond om half negen in den
R. k. Volksbond knipcursus van den R. K.
Vrouwenbond.
lederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond
van Houtbewerkers, Meubelmakers, Behan
gers en aanverwante vakken ^St. Antonius".
Van half 8 tot half 9 zitting van het bestuur.
Gelegenheid tot aanmelding van leden.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 2 Nov. Vertrokken: Eng. s.s.
Authority, kapt. C. Wingfield, met olie naar
Landen; Noarsch m.s. Gundine, naa Gibral
tar voor orders; Lettisch s.s. Evermore, ledig
naar Libau.
SCHIEDAM, 3 Nov. Vertrokken: s.s. Slot-
Laam, met graan naar Libau; s.s. Stad Zwolle,
ledig naar Rotterdam.
ARCHANGEL, 1 Nov. Vertrokken: s.s. Po
seidon met papierhout naar Schiedam.
BURGERLIJKE STAND
Aamgiftfe van 30 Oct.2 Nov.
GEBOREN: Arendje, dochter van J. Mak en
G. van den Bos. Hoofdstraat 91 Theodorus,
zoon van J. H. Heinsbroek en G. J. M. van der
Tuijn, Gasstraat 14 Maria A. Th., dochter
van L. W. Kramers en N. W. Beukers, Willem
de Zwijgerlaan 4S een als levenl. aangegeven
kind van L, A. Kers en A. M. van der Toorn
Bilderdijkstraat 13.
OVERLEDEN: J. C. van den Boom, 71 jaar,
echtgenoote van F. Prins. Nassiaulaan 75
J. C. van de Pas, 12 jaar, van Beverens-traat. 3
W. Feelders, 74 jaar, echtgenoote van W,
Nesse. Westfrankelamdschestraait 50 P
Oprei, 82 jaar. Ampère-straat Ha
Dinsdag 3 November
K.R.O.-conoert. R. K. Volksbond. Kwart voor
aebt precies.
Donderdag 5 November
Buitengewone ledenvergadering Ned. R. K.
Fabrieksarbeidersband „St Willibrordus". Spre
ker de heer F. Brussel, over: „De toekomst
der R. K. Vakbeweging". R. K. Volksbond;
half acht.
Uitvoering „Die Schöpfung" door Polyhymnia.
R. K. Volksbond. Acht uur.
Opening tentoonstelling R. K. Jeugdlectuur.
Gymnastieklokaal Nieuwe Haven. Half acht.
Vrijdag 6 November
Tentoonstelling R. K. Jeugdlectuur. Gymnas
tieklokaal Nieuwe Haven; 59 uur.
R. K. Jonge Middenstandsvereen. „Katholiek
Leven". Spreker die heer Th. Oostendorp over
„Mensch en Machine". Gebouw B"ijersbergen.
Half negen.
Zaterdag 7 November
Tentoonstelling R. K. Jeugdlectuur. Gymnas
tieklokaal Nieuwe Haven; 29 uur.
Zondag 8 November
Eerste lustrum jóngenscongregaltie van den
H. Thomas (Sint Jansparochie) Musis Sacrum;
acht uur.
Frits Bouwmeester-avond. R. K. Volksbond.
Acht uur.
Tentoonstelling R. K. Jeugdlectuur. Gymnas
tieklokaal Nieuw» Haven; half 12 tot 9 uur.
Dinsdag 10 November
Dinsdag 10 Nov. PI. Comité voor de K.S.A.
Filmavond in den R. K. Volksbond 's avonds
8 uur.
Woensdag 11 November
Utile Dulci; opvoering ,.De Zeven Sleutels
van Baldpate". Musis Sacrum. Acht uur.
Donderdag 12 November
Utile Dulci; opvoering „De Zeven Sleutels
van Baldpate" voor leden van de Schiedamsche
Burgerwacht. Musis Sacrum. Acht uur.
Zondag 15 November
Jaarlijksche kerkhof oef en ing St. Barbara,
vereeniging. Aanvang 3 uur.
Dinsdag 17 November
Ouderavond Broedersscholen. Spreker Br,
Pius, directeur R. K. Kweekschool, Den Haag,
R. K. Volksbond; acht uur.
Donderdag 22 November
Ouderavond in den R. K. Volksbond voor d»
Si. Josephgezellea Schiedam L
f
