DE TWEEDE KAMER OVER
HET REGEERÏNGSBELEID.
r
Het oordeel van de Katholieke fractie.
DE GEHEIMZIIÏMIQE DERDE
DONDERDAG 5 NOVEMBER 193Ï
EEN NIEUWE GRIFFIER
BENOEMD.
DE REGEERING KAN IN T ALGEMEEN
OP DEN STEUN DER KATHOLIEKE
FRACTIE REKENEN
WEIGEREN TOT INKWARTIERING
VERLEENING.
Qi
DE MOORD OP DEN CHINEES.
DE POSTDIEFSTAL.
ONDER KLEI BEDOLVEN.
HONDERDDERTIG STOFZUIGERS
VERDUISTERD.
FELLE BRAND TE DEN HELDER.
BRANDSTICHTING
CONFLICT IN DE TWENTSCHE
TEXTIELINDUSTRIE
AUTO TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
AUTO GESLIPT.
AUTOBUS MET ARBEIDERS TE
WATER.
ANGSTIG ONTWAKEN.
MARKTBERICHTEN.
1
Een regeeringscrisis uitlokken hoogst
onverantwoordelijk geacht
Indien de attèntie, waarmee de Kamer een
spreker volgt als graadmeter mag gelden van
het gezag, dat zulk een redenaar bij baar ge
niet, dan staat de autoriteit van prof. Aal-
berse ver boven pari. Want al den tijd, dat
deze sprak en de rede duurde van kwart
over een tot ruim half drie was het dood
stil in de Kamer. De leden achtten het blijk
baar een genoegen, dit rustige college van
den oud-hoogleeraar in de economie te volgen
en de pers kon de uiteenzetting uitstekend
verstaan. Maar het was niet enkel een les, In
tegendeel tevens 'n verhelderend, leidend en
moedig woord, waarvan ver buiten de Kamer
kennis moeit en zal worden genomen.
Over de hoofdoorzaken der crisis heeft prof.
Aalberse duidelijk gesproken. Wie trouwens
het verdrag van Versailles kort maar krachtig
een „monument van economisch onverstand"
noemt, laat anderen niet in raadselen. Zonder
er doekjes om te winden heeft de leider der
katholieke fractie het individualisme aangewe
zen als den kanker in de hedendaagsche we-
xeldhuishouding en tegen dit individualisme
eenerzijd3 en het collectivisme anderzijds de
solidaristische theorie der katholieken, o.a.
met een beroep op Quadragesimo Anno, uiteen
gezet en verdedigd.
Ook de Regeering weet wat zij aan prof.
Aalberse heeft. Deze heeft twee noodzakelijke
dingen op den voorgrond gesteld: een sluitende
begrooting en een evenwichtige betalings
balans.
Over de salarisverlaging zei prof. Aalberse
drie merkwaardige dingen. De liberalen, die
altijd zoo tegen regeeringsingrijpen bij het
loonpeil waren geweest, schenen daaT nu niet
afkeerig van te zijn; de arbeiders moesten zich
niet laten verlakken door de leuze (uitgevon
den door Ford c.s.) „hoog loon schept koop
kracht", om de eenvoudige reden, dat het een
„dwaling is als een olifant" om te meenen, dat
koopkracht tot stand kan komen zonder pro
ductie; de Regeering eindelijk had misschien
kunnen wachten met de salarisverlaging, al
thans haar eerste toelichting wat duidelijker
kunnen stellen. Nu zij eenmaal a gezegd heeft,
meent prof. Aalberse, dat ze niet alleen moet
luisteren naar luide protesten, maar ook naar
stille goedkeurenden. Doch de katholieke leider
heeft niet verheeld het psychologisch gevaar,
dat men de voorstelling kon wekken als liet
de Regeering zich voor -het karretje van alge
meens loonsverlaging spannen. Ook wij mee
nen, dat dit gevaar niet gering is omdat zoo
weinig menschen eenlg besef hebben van den
noodtoestand waarin wij verkeeren. Sommigen
gelooven pas als zij wat liefst den gulden
vallen zien.
Nu is prof. Aalberse niet bang om harde
maatregelen te nemen, die noodig zijn, maar
hij heeft ook de liberale „kostenverlaging"-
leus even op de huid getikt met zijn besliste
aansporing wel te bedenken, dat kostenverla
ging niet alleen loonsverlaging is en dat reser
vatie van de blnnenlandsche markt, althans
van een deel ervan, óók kostenverlaging betee-
kent voor verschillende bedrijven. Vrijhandel
is mooi, aldus prof. Aalberse, maar wij moeten
niet zoo doctrinair zijn, dat wij aan dit ideaal
zelfs onze betalingsbalans, die groot gevaar
loopt, gaan opofferen.
In dit verband heeft de katholieke ledder te
recht gewezen op de ondeugelijkheid van ge
nerale tariefverhoogingen. De veralgemeening
is hier uit den booze. Het is toch duidelijk,
dat b.v. verhooging van de tarieven op bedrijfs
auto's misschien meer na- dan voordeelig wer.
ken. Het contingenteeringswetje achtte prof.
Aalberse onvoldoende en de Regeering zal wel
begrepen hebben, dat de katholieke fractie er
beslist op rekent, dat al het mogelijke voor
de noodlijdenden ten plattelande wordt ge
daan. Haar positie is sterk, maar heeft mr.
Aalberse er bij gezegd, alléén op voorwaarde,
dat van deze positie geen misbruik wordt ge
maakt.
De Regeering kan in 't algemeen op den
steun der katholieke fractie rekenen Een re-
geeringscrisis uitlokken, achtte de leider dezer
fractie hoogst onverantwoordelijk, temeer om-
dat er van een „nationaal" kabinet überhaupt
geen sprake kan zijn. Op Aalberse's positieve
vraag of de socialisten daaraan zouden willen
deelnemen, antwoordde Albarda gistermiddag
immers onmiddellijk met een categorisch
„neen!" Over een program praten, achtte de
soc. dem. leider blijkbaar niet eens noodig.
Hiermee is het liberale idéaal om langs een
omweggetje nog eens wat te zeggen te krijgen
in het Staatsbestuur, voorloopig van de baan.
De liberalen zullen de katholieken ook tegen
over zich vinden bij pogingen tot sociale af
braak. Prof. Aalberse is voor maatregelen, die
door den ernstigen toestand worden vereischt,
maar hij is tegen fatalistisch pessimisme, dat
alleen maar paniek teweeg brengt en spreekt
openlijk uit, dat de Christen, ook de regeeren-
de Christen, die uit overtuiging handelt, op
Gods hulp mag hopen.
De kloeke rede werd algemeen met instem
ming ontvangen. Behalve de pietelt, waarmee
de katholieke spreker tweemaal aan wijlen
Mgr. Nolens herinnerde, was de rede zelf een
bewijs, dat hij die haar uitsprak met alle
kracht de staatkunde zal weten voort te zet
ten van Mgr. Nolens, die onze politieke positie
op ongeëvenaarde wijze consolideerde door zijn
beheerscht optreden.
Een goed teeken was, dat ook de C.-H. mr.
Rutgers van Rozenburg inzake de handelspo
litiek zich goeddeels bij prof. Aalberse aan
sloot met het nuchtere adagium: „Eerst lezen,
dan filosofeeren". Dat de heer Knottenbelt nog
niet zoo ver is, doet ons leed, maar kan helaas
niets veranderen aan het feit, dat een beta
lingsbalans met een tekort van 400 millioen
plus de integrale vrijhandel ons naar den kel
der zal helpen. Deze liberale afgevaardigde
wil trouwens ook bezuiniging van onderwijs
uitgaven enverhooging der onderwij
zers-salarissen. Heeft ht) er aan gedacht, dat
deze salarissen ook door het Rijk worden be
taald? En dat voor de rest de onderwijs-uit-
gaven, vergeleken met andere diensten, heele-
maal niet zoo barbaarsch hoog zijn als vrij
zinnige fantasten, die de cijfers niet kennen,
voortdurend beweren? Maar dit zal bij de a.s.
herziening der L. O.-wet wel ter sprake ko
men.
In den persoon van mr. L. A. Kesper, heeft
de Kamer met zoo goed als algemeens stem
men (de 2 blanco's waren, naar ons verzekerd
is, niet van de communisten, zooals wij ten
onrechte hoorden veronderstellen), een nieu
wen griffier benoemd.
De nieuwe griffier maakte vooral naam
door zijn financieel-administratieve artikelen,
o.a. in „Financieel Overheidsoeheer" en in de
juridische tijdschriften, terwijl hij een mono
grafie over „De beteekenis der Middelenwet"
schreef in het Gedenkboek, dat prof. Krabbe
werd aangeboden.
Moge mr. Kesper zijn gewichtige functie
met dezelfde ambitie als zijn voorganger ver
vullen!
Ds. Faber ontslagen van rechtsvervolging.
De kantonrechter te Zutfen heeft gisteren
uitspraak gedaan in de zaak tegen het Tweede
Kamerlid ds. Faber, die terecht had gestaan
ter zake van zijn weigering tot het verleenen
van inkwartiering en tegen wien de ambtenaar
van het O. M. een geldboete van 75 subs. 75
dagen hechtenis had geëisc.ht.
De Kantonrechter heeft ds. Faber ontslagen
van rechtsvervolging.
In zijn vonnis overwoog de kantonrechter,
dat de vordering in art. 5 der Inkwartierings-
wet vermeld, alleen kan worden gedaan ter
zake van een aanvraag van de militaire autot
riteit, in artikel dier wet vermeld, daar zon
der die aanvraag de burgemeester niet bevoegd
is een lastgeving tot inkwartiering te verstrek
ken. De kantonrechter overwoog verder, dat
deze aanvraag dus een essentieele vereischte is
voor de strafbaarheid van het feit. dat het
ontbreken daarvan in de dagvaarding behoort
te leiden tot ontslag van rechtsvervolging.
Overwegende, dat wel in de dagvaarding is
vermeld dat de vordering door den burgemees
ter is gedaan krachtens de Wet van 14 Sept.
1866, Staatsbl. 138, doch dat de dagvaarding
feiten behoort in te houden en dat de vermel
ding van de feitelij .te bestanddeelen van een
delict niet kunnen vervangen worden door ver
wijzing naar een wet,- heeft de kantonrechter
ds. Faber ontslagen van rechtsvervolging.
J. DE FOIJW. t
Te Nijmegen is op
leden de heer J. De
van poliittöe aldaar.
78-jarigen leeftijd over-
Fouw, oud-commissaris
U'-v---'
Gisterenmorgen installeerde minister Beelaerts van Blokland (in het midden), de
commissie, die de regeering van advies zal dienen inzake den op te richten regee-
rings-persdienst.
KORTING UITKEERING GEMEENTE
FONDS.
Een krachtige actie ertegen door A.R.K.A.
te wachten.
Het Hoofdbestuur van de A. R. K. A. kwam
Woensdag te Den Haag in spoedvergadering
bijeen, in hoofdzaak mede om het standpunt
der vereeniging te bepalen nopens het wets
ontwerp no. 178 tot korting van 3 pet. op de
uitkeering uit het gemeentefonds.
Het Hoofdbestuur besloot met algemeene
stem-men tegen aanneming van dit wetsont
werp een zeer krachtige actie te voeren in
overleg met de R. K. Centrale van Burgerlijk
Overheidspersoneel, terwijl het in overweging
zal stellen een algemeen landelijk congres te
beleggen, waarin de voorgestel-de maatregel
aan nadere bespreking zal worden onderwor
pen, een en ander is zoo mogelijk op korten
termijn tot stand te brengen.
Inlichtingen verzocht.
Het bureau Warmoesstraat 48 te A'dam ver
zoekt hun, die inlichtingen kunnen verschaf
fen omtrent den moord op den Chinees, die
op 3 November des namiddags te ongeveer
9.15 uur op den Binnenkant vóór perceel 24
vermoedelijk door een revolverschot van het
leven werd beroofd, zich zoo spoedig mogelijk
aan genoemd politiebureau te vervoegen.
Naar wij nader vernemen heeft een recher
cheur uit Rotterdam in den vermoorden Chi
nees op den Binnenkant, wat men reeds ver
moedde Sji-Tjai herkend, zoodat de identiteit
van den vermoorde is vastgesteld. Deze Chi
nees is secretaris van de Vereeniging „de Drie
Vingers". Hij laat een weduwe en een kind
in kommervolle omstandigheden achter.
Een der zakken in het water gevonden.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Uit het water op de Hugo de Grootkade is
een postzak opgehaald, afkomstig van den
diefstal, welke Maandagavond plaats had. De
zak bevatte brieven en drukwerk. De andere
zak is nog zoek.
Arbeider levensgevaarlijk gewond.
Dinsdagmiddag heeft op het fabrieksterrein
der firma Oosthoek en Zoon, te Alphen a.d.
Rijn, een ernstig ongeluk plaats gehad. De
26-jarige ai beider J. Dirkzwager was bezig met
het afgraven van klei, bestemd voor de pan
nenbakker ,toen de kleihoop ter hoogte van
eenige meters plotseling naar beneden stortte,
waardoor D. geheel werd bedolven. Eenige ar
beiders, die getuigen waren geweest van het
ongeval, schoten onmiddellijk toe en wisten den
man met veel moeite te bevrijden. Een ont
boden geneesheer constateerde, dat de borst
kas van het slachtoffer was ingedrukt, terwijl
hij voorts ernstige inwendige kneuzingen had
opgeloopen.
In zorgwekkenden toestand is D. naar zijn
woning overgebracht.
Oneerlijke vertegenwoordiger.
Men meldt oma uit Amsterdam:
Een Engelsche firma, die in stofzuigers han
delt, is onlange het slachtoffer geworden van
'n belangrijke oplichting^ De vertegenwoordiger
van het Amsterdamsehe filiaal van deize firma,
had op zich genomen de colporteurs aan te
stellen, die voor de bewerking der klanten
zouden zorg dragen. Hij fungeerde daarbij
tevens als tusaohenpersoon tussohen de firma
en de colporteurs. Van de firma ontving hij de
stofzuigers in totaal onge-veer honderddertig
die hij aan de colporteurs moest ter hand
stellen. Afrekening bleef eebter gehee-l achter
wege en toen mee argwaan kreeg en de zaak
ging onderzoeken, bleek dat de vertegenwoor
diger de stofzuigers had verkocht of beleend
en het geld ten eigen bate had gebruikt.
Voor de firma beteekende dit een belangrijke
schadepost, omdat iedere stofzuiger een ver
koopwaarde van 140 vertegenwoordigde. In
-totaal was de firma dus benadeeld voor een
bedrag van ruim 18.000.
De centrale recherche is er echter in geslaagd
een vrij groot deel der verduisterde machines
weer op te sporen en in beslag te nemen. De
oneerlijke vertegenwoordiger ls reeds eerder
gearresteerd.
Twee perceelen uitgebrand.
Gistermorgen te ongeveer zeven uur heeft
te den Helder een brand een pakhuis en een
woning in de asch gelegd. Naast het perceel
Oude Kerkstraat 24, bewoond door den heer
Doorn, heeft deze een pakhuis en koeienstal.
Hij was met zijn melker bezig zijn koeien te
verzorgen. Doorn zou op zolder hooi halen toen
daar opeens de valramen uitsloegen. In een oog
wenk stond de geheele zolder in lichte laaie,
het pakhuis brandde geheel uit. De vlammen
sloegen over een steeg van ongeveer iy2 Meter
hreedte en tastten daar de woning aan van
den heer Wal, welke eveneens een prooi der
vlammen werd. Vooraf hadden echter de be
woners bijna den geheelen inboedel in veilig
heid kunnen brengen. Over de oorzaak is nog
niets bekend. Alleen de heer Doorn was verze
kerd. De huurder van het pakhuis en de
eigenaar van de verbrande woning niet.
Assistent gearresteerd.
MEDAN, 3 November. (ANETA).
Brand verwoestte een assistentenhuis op de
onderneming Deli-Toewa van de Deli Mij. Op
last van de Justitie werd de bewoner J. D.
t H. in preventieve hechtenis gesteld, ver
dacht van brandstichting. De inboedel was
verzekerd tot een bedrag van 6000. De ar
restatie geschiedde kort voor het vertrek van
de mailboot, waarmede de verdachte met ver
lof naar Holland zou vertrekken.
DE GOUDSCHE GLAZENZEGELS-
Zooals men zal vernomen hebben staat nog
tot 15 November de verkoop open van de post
zegels, die verkocht worden ten bate van de
restauratie der Goudsche glazen.
De postzegels zijn geldig tot 31 December
1932. Ieder kan dus een voorraad postzegels
Inslaan, welke nog gedurende meer dan een
jaar gebruikt kunnen worden.
K. S. A.-CURSUS IN SOCIOLOGIE
Aangemoedigd d-oor het groote succes, daar
mede vroeger ondervonden, heeft de K.S.A. te
Leidien besloten, dlit jaar weder, na eenige on
derbreking een grooten schriftelijken cursus in
sociologie (staats, of maatschappijleer) te
openen.
Dak dergelijke cursussen zich in het ver
leden mochten verheugen in een buitengewoon
groote deelname en door zooveJen van allen
rang en Stand ten einde toe met alle ambitie
werden gevolgd, bewijst wel voldoende, dat er
een dringende behoefte is aan een dergelijke
leiding bij de sociale ontwikkeling der Neder-
landsche Katholieken.
De cursus vangt aan op 1 December a.s. De
prijs daarvan is zeer laag gesteld. Inlichtingen
verstrekt het Centraal Bureau der K.S.A. te
Leiden,, Steenschuur 17.
Beide inzittenden zwaar gewond..
Woensdagmiddag te ongeveer half zes is de
automobilist Postma uit Assen nabij het zie
kenhuis ,„St. Jan" te Soesterberg bij bet pas-
seeren van twee andere auto's door een uit
de tegenovergestelde richting komenden auto
aangereden en tegen een boom gebotst. De auto
is daarbij ernstig beschadigd. De heer Postma
en een bij hem in den wagen zittende dame
werden ernstig gewond. Per ziekenauto van
het vliegkamp zijn zij naar het ziekenhuis
Ligtenberg te Amersfoort overgebracht, waar
zij ter verpleging zijn opgenomen. Hun toe
stand is van dien aard dat zij niet kunnen
worden gehoord.
Een voorstel van den rijksbemiddelaar.
Gisteren confereerden ten stadhuize te En
schedé de rijksbemiddelaar en de partijen be
trokken bij de conflicten in de Twentsche
textielindustrie. Aan het eind der vergadering
heeft de rijksbemiddelaar voorgesteld den sta
tus quo gedurende een week te handhaven, zoo
wel wat betreft het conflict bij de firma Jan-
nink, als wat betreft de algemeene loonsverla
ging, ten einde in dien tijd een bevredigende
regeling voor partijen voor te bereiden, welke
besproken zal worden in een door. hem op
Woensdag a.s. te houden bijeenkomst te 's-Gra-
venkage, Deze bespreking zal plaats hebben,
als beide partijen voor Zaterdag te kennen
geven met het voorstel in te stemmen.
STOOMSCHOENENFABRIEK
A- H. VAN SCHIJNDEL.
Twee gewonden.
Gisteravond slipte op Óen Heerenwegte
Heemstede, een auto, komende uit Haarlem,
tengevolge van de gladheid van den weg en
kwam in botsing met een dikken boom. De be
stuurder, de heer van F-, koopman en wonen
de te Hillegom, bekwam een gecompliceerde
enkelbeenbreuk en een hoofdwonde. Zijn mede
passagier, de heer S., eveneens uit Hillegom,
kreeg inwendige kneuzingen. Dr. van Aalst,
uit Bennebroek, verleend de eerste hulp,
waarna belden naar het ziekenhuis te Haar
lem werden vervoerd. De auto zelf werd ern
stig beschadigd.
Gisteravond Is een autobus met arbeiders
uit Leeuwarden, die werkzaam zijn bij de
werkverschaffing te Veenwoude, nabij dit dorp
in de vaart gereden. Door het stukslaan van
de ruiten konden allen zich redden. Drie der
inzittenden liepen evenwel verwondingen op,
waarvan twee van ernstigen aard. Zij zijn
naar Leeuwarden overgebracht. De chauffeur,
die deze bus gewoonlijk rijdt, was gisteren
verhinderd. Zijn vrouw nam het werk over,
maar al spoedig bleek, dat zij nog niet vol
leerd was in het besturen van een auto, met
het bovenstaande gevolg.
Heeft thans officieel surséance van
betaling aangevraagd.
Blijkens mededeeling van den griffier der
Arrondissementsrechtbank te 'sHertogenbosch
beeft de N.V. Koninklijke Stoomschoenen-
fabriek A. H. van Sckijndel te Waalwijk een
verzoekschrift ingediend tot bekoming van.
surséance van betaling. Op 1 December a.s.
zullen de schuldeischers der N. V. worden ge
hoord.
STOPGEZET.
Sinds Maandag j.l. heeft de N.V. Industrie,
en Handels-Maatschappij v.h. A. Valstar Jzxl,
te Honselersdijk, haar bedrijf stilgelegd.
Geleidelijk aan heeft de Maatschappij 'perso-
neel ontslagen; de laatste week ook 17 man in
vasten dienst. Des winters vonden In dit be
drijf ongeveer 30 personen arbeid en des zo
mers 40 a 50 personen. De oorzaak dezer stop
zetting is gelegen in het tekort aan leveranties,
het langdurig verleende crediet en de scherpe
concurrentie. Hiermede is een der oudste kis
tenfabrieken in bet Westland stopgezet. In
korten tijd reeds de derde fabriek in deze om
geving.
STAKING IN DE „WEITEMANSLANDEN"
GEëINDIGD.
De staking onder de tewerkgestelde werk-
loozen uit verschillende gemeenten, werkzaam
in de „Weitemanslanden" onder de gemeente
Vriezenveen, is geëindigd en derhalve heeft de
burgemeester aldaar zijn verbod van samen
scholing met ingang van 4 November inge
trokken.
Ook de versterking der politie is opgehe
ven.
BRANDEN.
Te Alteveer (gem. Nwe. Pekela) ls het café
van den heer G. Drent tot den grond afge
brand.
Doordat te Woerden een vonk uit een ge
leegden asohbak in een hooiberg oversprong,
is deze in vlam geraakt en afgebrand. Het
vuuir sloeg over op de boerderij van den vee
houder v. Maurik, welke eveneens in vlammen
opging. Van den inboedel kon nagenoeg niets
gered worden.
MOORDAANSLAG OP ZIJN VROEGERE
VERLOOFDE.
Voor de rechtbank te Almelo stond Dinsdag
terecht J. H., 27 jaar, timmerman te Ensche
dé, terzake, dat hij in Juni 1930 te Lonneker
zijn vroegere verloofde B. van S. met een
scheermes verscheidene sneden in hals en
hoofd heeft toegebracht met het doel haar van
het leven te berooven.
Verdachte bekende onder snikken en tranen
de verwondingen te hebben toegebracht, omdat
het meisje connectie met een anderen jongen
te Harderwijk had aangeknoopt en daarom de
verloving had verbroken.
Op den bewusten dag had hij het meisje op
gewacht en getracht de verbroken verloving
weer te herstellen. Toen zij hem daarop in het
gezicht uitlachte had hij in drift de daad ge
pleegd.
De vroegere verloofde zeide zich weinig van
de zaak te herinneren, doch ontkende hem
uitgelachen te hebben.
De officier van justitie, W. Wolfson, meende,
dat verdachte het voornemen heeft gehad het
meisje te dooden en eischte een gevangenis
straf van 2 jaar en 6 maanden, met aftrek van
preventief.
De verdediger mr. G. J. Sybrandy, bepleitte
de uiterste clementie.
Uitspraak over een week.
Te Einighausen werd de dienstbode van de
wed. M. wakker door het gerinkel van glas
scherven. Toen zij van de slaapkamer wilde
gaan, om te onderzoeken, wat er aan de hand
was, liep zij tegen een man, die haar met een
hard voorwerp op het hoofd sloeg en in het
gelaat verwondde.
Op het hulpgeroep van de weduwe, die in
hetzelfde vertrek sliep, sloeg de onverlaat OD
de vlucht. De politie slaagde er nog niet in
hem op te sporen.
HR. MS. „VAN NES".
Blijkens een bij- het Departement van Defen
sie ontvangen draadloos bericht, bevond Hr.
Ms. torpedobootjager „Van Nes", op weg naar
West-Indië, zich 3 November 's middags 12 uur
op 19 gr. 14 min. N.b. en 44 gr. 15 min. W.I,
Alles wel aan boord.
DELFT, 4 November. Vette varkennmarkt.
Vette varkens 39—43 ct. per kg. levend gewicht.
Aanvoer 117 stuks.
RODENRIJS, 4 November. (Coöp. Groentenvei-
ling Vereen. „Eerkei en Rodenrös" G.A.) Sla le
soort ƒ1.20—2.40, 2e soort ƒ1.19 per 100 krop,
roocle kool 1.30 per 100 stuks, stokprmcesse-
boonen 60—71, stam- 44—60, snijboonen 53
—59, spinazie ƒ2.20—10.70 spruiten 1.90—7 per
100 kg., peren ƒ7.90, tomaten A ƒ1.80—8, B ƒ1
"10> C 11.70 per 100 pond, peen le soort
1.605.50 per 100 bos, slavellen 10 ct. per kist.
ROTTERDAM. 4 November, Veilings vereeniging
Vrjje Aardbeienveiling Charlois: spruiten le soort
2.204.50, 2e soort 0-501.90, uien 2.904.50,
Chin, kool 1.101.40, roode kool 12.90, kro
ten 1.204, gele savoye kool 1—2.40, witte kool
12.40, spinazie 617, kleiperen 79, ponds
peren 89, wynperen le soort 1319, 2e soort
610, nouv. porteau le soort 1420, 2e soort 7
10, bloemee 99.80, sterappelen 1416, belle
fleur 88.90, winterlouw 89, goud reinetten
le soort 1518, 2e soort 79 per 100 kg., groene
savoye kool 13.90, bloemkool le short 5.50
10, 2e soort 1—3.20, andijvie 0.50—1.80 per 100
stuks, prei 1.203.20, rammenas 22.50, knol
selderij 617 peen 24.90, selderjj 0.501 per
100 bos, boerekool 1018 ct. per kist.
I
23)
door
WILHELM HOLT
(Uit het Dultach vertaald)
Ut zou graag met u «ver deze zaak wil
len spreken, herhaald© hij onbeschroomd.
Op de woorden „met u" legde hij bij zonde
ren nadruk, zoodat Werner hem verwonderd
aankeek.
Met mij? vtroeg (hij, waarom juist met
mij?
De man knikt»
Ja, miet u. Ik weet wie u bent en ik wil
u meteen zeggen, dat onze ontmoeting niet
toevallig is, zooals u misschien dacht, toen
u geheel in gedachten verzonken tegen mij
aanbotste. Ik heb op u gewacht.
Zoo, zoo? zei Werner, en voelde direct
dat hij nu op z'n tellen moest passen. En
.waarom? Wait kunt u mij te zeggen hebben?
Laat me beginnen met u te zeggen, dat
het geen nieuwsgierigheid van mijn kant is.
T®n eerste wilde ik weten, of u al wist, dat
de zoon van professor Evan reeds van zijn
reis terug is. Uit de groote verbazing, die u
toonde, is 't mij intusschen duidelijk gewor
den, dat zulks niet het geval was.
Werner verwenschte zijn onvoorzichtigheid.
En verder? vroeg hij koud.
O, antwoordde de andere opgewonden,
tioeo Ik me daarvan overtuigd had, stond mijn
besluit vast, u in vertrouwen te nemen. Ik
,wil n een en ander dienaangaande vertellen,
dat R teer zeker Interesseeren zal.
Zoo? Weet u dlan wait?
Ja, iets heel bijzonders. En n kunt er
gebruik van maken, als u dat noodig vindt.
Vermoedelijk beteekent dat voor u, het In de
krant te publiceeren. Maar daar heb ik niets
tegen.
Frits Werner bekeek den man, die naast
hem liep, nog 'nis met groote opmerkzaamheid.
Hij had hem Vroeger nooit gezien. Wat zon
die vreemdeling hem te vertellen hebben? En
waarom had hij, al® hij wait bijzonders wist,
juist hem uitgezocht? Daarvoor moest hij
toch bepaalde redenen hebben. Dat hij alle
reden had, om voorzichtig te zijn, dat be
greep hij maar al te goed. De vreemdeling
scheen zijn gedachten te raden.
Ik geloof, dat u mij iniet vertrouwt, zei
de hij.
Maar dat is ook niet noodig. Ik heb me-
dedeelingen, die u zeer ipteresseeren zullen.
En u kunt ook heel gemakkelijk onderzoeken
of ze waar zijn. Maar nu is de inleiding lang
geoeg. Kijk, het bericht in de krant, dat ds
zoon van den professor gisteren in zijn va
derland teruggekeerd is, is valscb.
Valsch? riep Werner, hij is dus niet te
rug?
O Ja, hij is terug. Maar hij ie gisteren
niet aangekomen. Hij is al dagen lang in 't
land. Hij was al hier, toen zijn vader ver
moord werd.
Onmogelijk! schreeuwde Werner bijna, u
vergist zich of u fantaseert.
Wat ik u zeg, is de zuivere waarheid.
Evan is op 'n Fransdh schip uit Rio de Ja
neiro gekomen en al veertien dagen geleden
in Marseille geland. Van diaaruit ls hij den-
zelfden dag nog met den nachttrein van PariJ»
naar zijn vaderland gereisd Reken nu zelf
maar uit, of hij hier kon zijn, ja of neen, toen
zijn vader vermoord werd. En hij was hier.
Maar als dat waar le* dan...,
O, u wilt zeggen, dat zijn gedrag zeer
merkwaardig en geheel onverklaarbaar moet
genoemd worden. Nu, dat te zoo. Als iemand,
wiens vader vermoord wordt, zich koudbloedig
afzijdig houdt en de wereld laat gelooven,
dat hij in 't buitenland zit, en niet eens hij
de begrafenis tegenwoordig te.zeker, dat
te merkwaardig, daar hebt u gelijk in. En
als 't bekend wordt, dan keert de publieke
meening zich tegen hem en zegt: ,,Evan te
door zijn eigen zoon vermoord".
En zegt u dat ook? vroeg Werner.
Ik? Volstrekt niet. Ik zeg niet meer,
dan ik verantwoorden kan. En dat is slechts
dit: De zoon van professor Evan te veertien
dagen geleden met 't stoomschip „La Patrle"
in Marseille aangekomen en was twee dagen
later hier te lande. En ook weet ik, dat hij
'n paar dagen geleden op den Beukenhof ge
weest te.
Op den Beukenhof?
Ja, en wel op den dag, waarop zijn va
der begraven ds.
Onmogelijk! riep Werner weer.
Hoor 'ns. 't Is voor u 'n kleinigheid,
om uit te zoeken, of hij met 't genoemde schip
naar Europa gekomen te. En als er nu van
daag in de krant staat, dat hij eergisteren
met 'n ander schip van dezelfde maatschappij
in Marseille aangekomen is, dan weet u met
een, dat dit niet waar te. Nu, u zult binnen
kort zeer zeker den jongen Evan ontmoeten,
en als hij ook tegenover u deze leugen staan
de houdt, dan is dat voor u 'n bewijs, dat hij
redenen heeft, om de waarheid achterbaks te
houden.
De man sprak zoo kalm en zeker, dat Wer
ner hem bijna zou gelooven.
Maar wie bent u dan eigenlijk? vroeg
hij ten slotte. Hoe weet u dat allemaal, en
waarom ik moet dat nog eens vragen
waarom hebt u juist mij opgezocht, om dat te
vertellen?
Dat dóet allemaal niets ter zake. U stelt
levendig belang in deze zaak en ik wil u
een nieuwen weg wijzen. Ik zeide u reeds, dat
u van mijn mededeelingen gebruik kunt ma
ken, wanneer 't u belieft. En nu neem ik af
scheid van u, mijnheer.
Maar nu wilde Werner den man, dien hij
eerst kwijt wilde zijn, niet zoo maar laten
weggaan.
Zoo kunnen wij niet scheiden, mijnheer,
zeide hij. Na alles, wat u mij verteld hebt,
moet u nu ook uw naam zeggen.
Mijn naam doet niets ter zake, en meer
kan ik u niet zeggen.
Hij wilde weggaan
'n Oogentolik nog! vroeg Werner. U bent
van meening, dat ik uwe mededeelingen,
wanneer ik ze waar bevonden heb, ook zou
moeten publiceeren.
Natuurlijk. U bent journalist, en wat u
te berichten hebt, zal sensatie verwekken.
Dus u wenscht dat? Maar ale ik ze niet
zoo vlug publiceer, als u graag zondt hebben,
zult u dan 'n anderen journalist of de politie
ervan in kennis stellen?
Dat te 'n vraag, die ik niet beantwoor
den kan. Wij (moeten elkaar goed verstaan.
Wanneer u zoudt zeggen: die heele zaak gaat
me niets aan, dan zou toet voor tnij doelma
tiger zijn een ander in de zaak in te wijden,
die er wel gebruik van maken zou. Maar of
u dit nieuws nu direct in de Krant zet of eerst
het spoor volgen wilt, dat tot. opheldering der
duistere geschiedenis lelden zal, dat moet u
zelf weten.
Dus, als ik in de eerstvolgende dagen
niets zal publiceeren van hetgeen u mij ver
teld hebt, dan zult u niet direct naar een
ander puWlcatiekantoor loepen?
Neen, heelemsl niet.
Goed, dat is dius uitgemaakt. En uw
naam wilt u rnjj niet zeggen?
Wordt nu atoteblieft niet vervelend!
luidde het antwoord.
En meteen spreng de vreemdeling op 'n
juist voorbijrijdende tram. Varuaf 't balkon
wenkte hij nog met z'n hand, terwijl Werner
hem met de grootste verbazing nastaarde.
Groote God! mompelde hij bij zich zelf,
de zaak wordt steed's ingewikkelder. Wat 'n
merkwaardige dingen heb ik nu weer ge
hoord! En wait mag daar achter steken? Als
't waar is, wat die man beweert, dan neemt
alles weer 'n andere wending, maar 't wordt
daarom niet minder geheimzinnig en onver
klaarbaar. En die man, die man wat heeft
hij ermee uit te staan?
Dat was een vraag naast vele anderen,
waarop 'n antwoord niet zoo gemakkelijk te
vinden was.
Nu ging Wetnner eindelijk naar 't huis van
bankier van Gielen, zooals hij den voriigen
avond zijn vriend beloofd had.
Deze scheen al op hem gewacht te hebben
en ontving hem mot de vraag:
Wat voor nieuws breng je papa en mij
Hm, ik dacht zoo, dat *t nog ui van ge-
wicht was, antwoordde Werner. De kist is
weg.
De kist? De kist van den professor bedoel
je?
Juist. En ik dacht, dat dit je vader ook
wel interesseeren zou.
Natuurlijk, ik heb hem gezegd, dat je ko.
men zou. Hij is al zoover beter, dat hij ]e
graag ontvangen zal. Kom mee.
Frits volgde zijn vriend in de ziekenkamer,
waar hij den bankier vond. Zijn gezicht zat
nog bijna heetemaal in velband, maar was, al
niet meer zoo opgezwollen. Hij gaf Werner 'n
hond.
t Doet me pleizier, zeide hij met 'n beetje
onduidelijke stem, dat u bomt. Wait voert u
hierheen
Frits vertelde, dat de Wat verdwenen waa
en op welke totaal onverklaarbare manier dit
was gebeurd. De bankier en zijn zoon luister
den met aandacht en groote verwondering.
't Is inderdaad allemaal vol geheimen,
zeide Antoon,
Zijn vader knikte.
Hebt u eenig vermoeden, wie de dief zijn
kan? vroeg Werner.
Er volgde 'n korte pauze. D&arop vroeg de
bankier;
Hebt u vermoedens?
Toen ik mij op weg begaf naar hier had
eer.,g6!^autWOOrtMfl Werner, maar nü ge-
ioo i a het de zoon van den professor
geweest te.
Vader en zoon keken elkaar verrast aan.
Waarom geloof je dat? vroeg Antoon,
Omdat ik vandaag vernomen heb, dat de
zoon van den professor terug is van zijn bul-
tenlandsche reis. En ik heb nog meer gehoord,
^at hij niet nu pas gekomen te, maar al
r<>p' oerder, dat bij al in 't land was, toen zijn
vader vermoord werd.
Hoe weet je dat? vroeg Antoon en de toon
'n zijn stem verried Antoon, dat dit bericht
voor die twee geen nieuws was.
Dus is t zoo?
Antoon keek z'n vader aan, ails om hem te
vragen of hij Werner alles bekennen moest.
Deze knikte en zeide:
Jt, 't is zoo. Wij wisten 't. Vertel Antoon.
(Wordt vervolgd).