tweede kameb.
OPENBARE BEDEDAG VOOR
NEDERLAND.
BUITENLANDSCHE ZAKEN IN DE
„Waterstaat" aan de orde
ZATERD v r' T■- V i- WJl 1931'
DE RELIGIEUZE
ONDERWIJZERS.
HUN SALARISSEN.
EEN WEINIG KIESCH INITIATIE!.
VISITATIEREIS.
DE REGEERING ANTWOORDT.
Volkenbond, handelspolitiek
en België.
DE TIOOGE" SALARISSEN
VERLAAGD.
Nieuwe Commies-Griffier.
OPHEFFING VAN DEN NED. R. K.
TOONEELBOND?
ERNSTIG VERKEERSONGE
VAL BIJ HALFWEG.
AUTO IN BOTSING MET EEN
TRACTOR.
In de Tijd" van gisterenavond suggereer,
A Deelen pr. een gedachte, die, zooals de
Tijd" in een naschrift opmerkt „vooral
sedert de algemeene crisis sterk leeft in Ka
tholieke kringen, inbegrepen zoowel van hoo-
ge en lage geestelijkheid als in die van reli
gieuze onderwijzers en onderwijzeressen."
De gedachte n.l. dat onze religieuze onder
wijzers en onderwijzeressen „zich tot den
Minister van Onderwijs zouden wenden met
het vrijwillige aanbod een gedeelte van hun
salaris te laten vallen."
Wij kunen verzekeren, dat deze gedachte
reeds veel ouder is dan de algemeene crisis.
Onlangs ontvingen ook wij van geachte
zijde een dergelijke suggestie, waaraan wij
echter geen publiciteit meenden te moeten
geven, niet omdat wij tegen de gedachte zelf
bezwaar hadden, maar omdat wij het lan
ceeren daarvan als onkiesch aanvoelden.
Zouden onze onderwijzende congregaties
met een dergelijk aanbod willen komen, dan
moet dit geheel aan haar worden overgela
ten. Pressie van de publieke opinie achteu
wij niet fijn gevoeld.
Immers met het behoefte-element, objectie!
beschouwd, is bij de salarieering reeds reke
ning gehouden.
En daarvoor is alles te zeggen: een onge
huwd onderwijzer heeft nu eenmaal minder
noodig dan een gehuwd.
Het gaat echter te ver, wanneer de pu
blieke lichamen rekening gaan houden met
de verschillende wijze, waarop b.v. ongehuw-
den hun salaris wenschen te besteden.
Dan komt er een subjectief element in,
waarmede overheidsoiganen zich niet heb
ben in te laten.
Willen bepaalde categorieën vrijwillig af
stand doen van een gedeelte van hun sala
ris, daar is niets tegen, maar dan moet het
ook volkomen vrijwillig gebeuren.
Pressie van de publieke opinie is hier uit
den booze.
Zelfs wanneer deze uitgaat van een kloos
terling, zooals de eerw. heer Deelen schijnt
te zijn: immers hij spreekt van „wij klooster
lingen."
Een privé-kloosterling moet deze kwestie
niet publiek aanhangig maken, zeker niet,
wanneer hij zelf niet tot een onderwijs-con-
gregatie zou behooren.
Maar zelfs indien dit laatste wel het ge
val was, zou in dergelijk initiatief weinig
persoonlijke verdienste schuilen.
Immers de schrijver meent zelf, dat onze
religieuze onderwijzers en onderwijzeressen
eenige verlaging van salaris wel niet per
soonlijk „aan den lijve zullen ondervinden.''
Daarenboven zijn privé-kloosterlingen wel
nauwelijks in staat om de financieele moge
lijkheid, draagwijdte en gevolgen van een
dergelijk voorstel ook maar eenigermate te
beoordeelen.
Dat kan alleen het bestuur eener congre
gatie.
En wat de eene congregatie zich op finan
cieel gebied zou kunnen veroorlooven, dat
zou een andere zich wellicht niet kunnen
permitteeren.
Dat een privé-kloosterling publiek het ini
tiatief neemt tot een voorstel, dat alleen van
de gezamenlijke onderwijscongregaties zou
kunnen uitgaan, achten wij buitengewoon
ontactisch.
Wij hopen en verwachten, dat de leiders
der publieke opinie hier meer kieschheid
aan den dag zullen leggen dan de initiatief
nemer in kwestie.
Mochten de gezamenlijke onderwijs-congre
gaties meenen, dat er reden bestaat tot een
dergelijk edelmoedig voorstel wij zullen
het van harte toejuichen.
Maar men late initiatief en beslissing in
volle vrijheid geheel aan haar.
em. PASTOOR CHR. TH. J. KARS t
Gistermorgen is de Zeereerw. heer C.hr. Th.
J. Kars cm. pastoor van de parochie van den
H. Martinne te Ebben (Gelderland) sedert
kort verblijvend in het O. L. Vrouwe-gestlcht
te Boskamp, in den ouderdom van 57 jaren
overleden, meldt het Over. Dhl.
DIAMANTEN KLOOSTERJUBILé
Den 26en November a.s. hoopt Zuster Ma
ria Séraphine (in de wereld Josephine Truf-
fino, geboren te Leiden) den dag te herdenken,
dat zij vóór zestig jaar haar intrede deed in
de Congregatie der Zusters van Liefde van
O. L. Vrouw, Moeder van Barmhartigheid te
Tilburg.
NAAR DE MISSIE
Men verzoekt ons te melden, dat de Eerw.
Zusters van de Congregatie van de Zusters Do
minicanessen van Voorschoten zich reeds op
Vrijdag 20 November naar de West-Indische
missie begeven hebben.
De algemeene overste der Congregatie der
Zusters van het Allerheiligste Hart van Jesus
te Moerdijk, zal meldt „St. Jansklokken"
3 December een visitatiereis ondernemen naar
de Missiestaties in Zuid-Sumatra.
INZEGENING OPLEIDINGSINSTITUUT
Z. H. Exc. Mgr. A. Diepen, zal naar „Sint
Jansklokken" meldt Zaterdag 28 November het
opleidingsinstiuut der St. Annavereeniging voor
N. A. Vakken inzegenen.
JAC. DE VEEN f
Men meldt ons uit Enkhuizen:
In het Snouckvan Loosen ziekenhuis al
hier overleed de heer Jac. de Veen op den
leeftijd van 71 jaar.
De overledene nam ©en vooraanstaande
plaats in het Vereenigingsileven in en was vooral
onder de visscliers een zeer geziene persoon
lijkheid.
Dat wij klaar wakker de vergadering ver
heten, al was dat dan diep in don nacht werd
veroorzaakt door het optreden van bui gei
Wijnkoop, die er in slaagde tegen drie uur
zoo luidruchtig te praten, dat de voorzitter
na een gedachten hamerroffel dezen loco-ge
zant van Moskou het woord moest ontnemen.
Het was Donderdagavond zoo rustug gegaan
Zeker" de waardeering voor den Volkenbond
liep uiteen Het meest mild was mr. Joekes
7 uiteen. Het n» het Geneefsck insti-
t^ljn be°or ee inheld, waarvan hij tocü
Ïfd de rakle Sn zag,' welke de Minister
zwakk zaken ook niet loochent,
'JT-Wilson's
ai ziet deze uit wijnkoop, noch een
hernieuwd?3 toren-van-Babel-bouw zooals ds.
Zandt,
het^wel 'ongeveer eens zijn geweest met de
gemattode bewondering van dr. Schokking en
de niet" zoo optimistische beschouwing van mr.
Heemskerk Regeneratie en evolutie heeft de
Volkenbond noodig, ldus de grijze Minister
Staat die de samenstelling van den
Vólkenbondsraad terecht als een vitium origi-
nis aanwees, en de positie waarin Duitschland
gebracht werd, niet slechts als een bron van
binnenlandsclie onrust (de nazi's!) maar ook
knaging aan den Volkenbond aanduidde.
Om dan" maar te zwijgen van andere tegen
i. ,.„n tl ATIOO 1 t A wnl v, n A.t 1. i
stellingen op
internationaal terrein, niet het
minst tot uiting komend in de ontwapenings
kwestie, de daarbij bahoorende vraag van de
pacten-aanpassing en de regeling der territo
riale wateren. Nederland moet doen wat het
kan, zijn regeering moet volharden, maar schit
terend acht mr. Heemskerk de toekomst niet,
noch voor den Volkenbond in 't bijzonder,
noch voor de wereld in 't algemeen.
De economische actie van den Volkenbond
is mislukt, zegt de veteraan der A. R. partij,
en de protectie tiert welig, zoodat Nederland
zelfs tot afweer gedwongen is. Deze misluk
king erkent ook mr. Joekes, maar, merkte de
V. D. afgevaardigde niet ten onrechte op, laat
men ook bedenken in welken tijd van univer-
seele economische depressie de pogingen zijn
ondernomen. Inderdaad, voegde de Minister
daaraan toeniet de beginselen bleken on
juist, slechts het ©ogenblik om ze jn tractaten
om te zotten, is nog niet daar. Van de confe
rentie tot beperking der bewapening durft de
Minister iets verwachten indien de internatio
nale openbare meening meewerkt en in dit
verband bracht hij met mr. Schokking hulde
aan het petdtionnementswerk van de Neder
landsche Dagbladpers. Tegenover den C. H.
leider merkte de Minister op, dat de delegatie
met twee vertegenwoordigers der grocftste poli
tieke partijen (mr. van Lanschot en de heer
Vliegen) is uitgebreid om met een nationaal
front te Genève te komen, want op bet punt
van internationale beperking der bewapening
bestaat er in ons land een communis opinio.
Te uitgebreid mocht onze delegatie echter weer
niet worden omdat de conferentie wel heel
lang zal duren en men mede door haar werk
zaamheid de aanpassing van het Volkenbonds-
pact en dat van Kellog hoopt te bewerkstel
ligen.
Behalve de heeren van Voorst tot Voorst
en Weitkamp, heeft dr. Kortenhorst de ge
legenheid aangegrepen over de handelspolitiek
te spreken en de
Minister te polsen
over den a.s. econo-
misohen voorlich
tingsdienst.
Ziet mr. Joekes
nog steeds alle heil
in den vrijhandel,
waarvan hij niet
dan tijdelijk en in
uiterste noodzaak
wil afwijken en
welken hij zeker
niet door actief op
treden wil vervan
gen, mr. Korten
horst, wiens goe
den kijk op de
handelspolitiek de
- vi minister publiek
erkende, beschouwt de zaken anders. Voor
hem, evenals voor den minlgt is de vraag
vrijhandel of protectie geen dogma, maar een
zaak van practische politiek, afhangend van
wisselende omstandigheden. Daarom vraagt
de katholieke afgevaardigde aandacht voor het
meer en meer veld winnend stelsel van invoer
verboden met contingenteeringdaarom wil
hij een regeling met Engeland; daarom
wenscht hij, die aan een tol-unie met België
denkt, wederkeei ige preferentieele tarieven
tusschen Nederland en Indië; daarom over
weegt hij eau bepaling jn de komende Tarief-
wet, die de ïegeering de bevoegdheid geeft
met wisselende tarieven te werken.
Of de minister „de juiste gemoedsgesteld
heid", welke de heer Kortenhorst aan Plutar-
ehus ontleende, op dit punt bezit, is voor ons
een heele vraag. Wanneer wij hooren, hoe de
heele economische voorlichtingsdienst van
Buitenlandsche Zaken practisch op 't Plein
blijft, hoe de gewichtigste commissies daar
blijven vergaderen, ja zejfs de roemruchte
Raa-d van Bijstand schijnt te blijven (als te
genhanger van den komenden Economischen
Raad dan twijfelen wij een beetje aan de
actieve bedoelingen van Minister Beelaerts.
Deze moet erkennen, dat er aan de toepassing
van de meestbegunstiging wel eens wat ont
breekt de D'uitsckHongaars.chRoemeen-
sche verdragen, waar zoowel mr. Kortenhorst
als mr. Knottenbelt op wezen, zijn er een spre
kend staaltje van en dat men zich vergist
heeft in den loop der zaken in Engeland, maar
hij rilt al bij de gedachte aan contingenteeren.
Men is immers zoö welwillend tegenover ons
en waardeert onzen afkeer van discrimatie zoo
en alle landen hebben toch van de bescher
ming te lijden.
Zeker, maar wat heeft het buitenland nu
eigenlijk aan ons land, ondanks den eenzijdi-
gen, vrijen invoer hier, gespaard De wel
willende woorden zijn heel aardig en de waar
deering is prachtig, maar de daad heet: con
tingenteering Verdragen met preferentieele
Dr. L. G. Kortenhor
st
graanrechten, die regelrecht tegen afspraken
ingaan en alles behalve fraaie voorkeurtarie
ven op spoorwegen. Buitenlandsche Zaken
moet wèl weten, dat een zeer groot deel van
het Nederlandsche volk deze dingen beu is. En
dat dit volk er niet beter op wordt, als het
personeel op genoemd departement niet ver
mindert, omdat men er blijkbaar de oude han- j
delspolitiek graag zoo lang mogelijk wil vol-
houden.
België is natuurlijk weer het onderwerp
van bespreking geweest voor de verschillende i
gevaardigden. Eerst, kreeg de Eerste Kamer
er van langs: het verwijt van den heer Joekes
za.1 zij minder achten dan, dat van mr. Heems
kerk, die echter even sterk, ja nog sterker
dan de v.-d.-afgevaardigde er den nadruk op
legde, dat over tractaten de prioriteit van de
gedach.tenwisseling met de Regeering aan de
Tweede Kamer behoort. Beide afgevaardigdeu
waren het er ook over eens, dat, hangende de
onderhandelingen, de Regeering beter deed
niet te spreken, al wenschte mr. Joekes con
tact met de commissie va.n buitenlandsche
zaken uit de Tweede Kamer. Beide afgevaar
digden spraken ook in 'n verzoenenden geest
over de noodzakelijkheid om met België tot
overeenstemming te komen.
In nog sterker mate bijna geschiedde dit
door den heer Lockefeer, die het nut van een
nieuwen kanaalweg betwijfelde, maar als zijn
meening uitsprak, dat, zoo men België een
nieuwen weg gaf, dit ook de best mogelijke
moest zijn.
Voorzichtiger was dr. Schokking, die de
Regeering tot prudentie aanmaande. Meer
positief uitte zich mr. Knottenbelt, die het
opnam voor de belangen van Rotterdam. De
liberale afgevaardigde deed dit chauvinistisch
noch agitatorisch, maar hij wilde het verwijt
voorkomen niet tijdig zijn meening te hebben
gezegd over een kanaalplan, waartegen hij,
speciaal in 't belang van Rotterdam, bezwaar
moest maken. De argumenten van den heer
Knottenbelt zijn de moeite van overweging
waard. Voorstanders van een kanaal kunnen
hem echter misschien vragen stellen: Kan
niet worden aangestuurd op een verbinding
RotterdamAntwerpen Is het verder posi-
tief zeker, dat op den duur geen groote ont
wikkelingskansen blijven voor de drie Noord-
zeehavens
Het is in elk geval duidelijk, dat er een
oplossing moet komen. Nederland kan natuur
lijk geen politiek voeren la ds. Zandt, die
weer een waardige tolk bleek van wat van
Karnebeek eens brandmerkte als „historische
instincten".
De Minister heeft zich, zoóals men kon ver
wachten, in de ruimte gehouden. Geen der
sprekers kreeg een schaduw van een antwoord.
Alleen verdient opmerking, dat Zijn Exc.
meent, dat het „in abstracte" geprojecteerde
kanaal geen afwijking van het oorspronkelijk
Nederlandsche standpunt is. En al ware dat
zoo, voegde de Minister erbij, de hoofdvraag
zou toch wezen, wat de practische gevolgen
van een eventueele verandering zijn.
Deze uiting was om in mr. Heemskerk's
taal te spreken misschien weer een fout
van den Minister. De heeren Knottenbelt en
Krijger keken elkaar veelbeteekenend aan.
Tenslotte was er de heer Wijnkoop met zijn
bepleiten van de erkenning van Rusland (daar
hielp de heer Knottenbelt aan mee in 't belang
van de scheepvaart) en zijn fantasieën over
Nederland's deelneming aan „het Fransch—
Belgisch militalristisch-imperialistiscb ver
bond". Waren er geen officierenbesprekingen
geweest en gewichtige bezoeken, tot in Indië
toe
Geen besprekingen en alleen beleefdheids
bezoeken, repliceerde de Minister.
„Praatjes", zei onze Moskousehe vriend. Of
liever, hij zei iets, wat den altijd hoofschen
heer Beelaerts van Blokland verontwaardigd
zijn papier deed neergooien met de woorden
„Als ze me niet geiooven, spreek ik niet door".
Intusschen had de Minister eventjes een
boekje opengedaan over de communistische,
quasi van de Russische regeering onafhanke
lijke propaganda, welke men.mèt diplomatieke
of handels-vertegenwoordiging in het land
haalde.
Om twintig minuten voor drie beigon de
Minister van Koloniën te praten. Twee avon
den had de heer de Graaff op zijn interpellant
moeten wachten. Maar toen nam de zeventig
jarige ook wraak door een verklaring, welke
zoo droog-komiek was, dat de aanwezigen in
een luiden lach schoten maar de heer Wijnkoop
in woede ontstak.
„Ik vraag stemming over het salaris van
dezen Minister", zoo begon de repliek op echt
Hebreeuwsche wijze, om spoedig in zulke „Tri-
bune"-terminologie te ontaarden, dat de voor
zitter er een eind aan maakte.
Eerlijk gezegd, hadden wij dit al wel eerder
verwacht, want de heer Wijnkoop maakt op
schrikbarende wijze misbruik van het geduld
van den zeer zaohtmoedigen president. Het
schreeüwen en onbehoorlijk bejegenen van
Ministers en medeleden schijnt dezen man een
tweede natuur geworden. Anders is een orde
verstoring in 't holle van den nacht, in een
Kamer met enkele menschen niet goed ver
klaarbaar. Maar wij begrijpen nu, waarom de
communist zoo graag overdag had willen pra
ten de tribune was nu immers verlaten als
een kerkhof.
En dat bij zulke heldendaden
Zooals wij reeds gemeld hebben, zou de Ka
mer gisteren een keuze doen uit de lijst van
25 sollicitanten er was inmiddels nog één
gegadigde bijgekomen voor de betrekking
van commies-griffier. Men herinnert zich, dat
inplaats van den onlangs tot Commissaris van
Drenthe benoemde griffier, in diens plaats
werd gekozen de heer Kesper. Het giDg dus
gistermiddag om de daardoor ontstane vacature
Maar heel vlot ging het niet. Ofschoon de vo
rige griffier liberaal was, de huidige zeker
links is (hij legde geen eed af bij zijn in func
tie treden) en de eerste commies-griffier even
eens als links wordt aangeduid, scheen een
groot deel in de Kamer het noodig te vinden,
ook de derde plaats van het bureau maar weer
door een man van links te laten bezetten. Na
dat bijna eén uur gestemd was, behaalde mr.
E. C. M. Deurvorst met 47 tegen 44 stemmen
op mr. A. F. Schepel de overwinning. De ge
kozene, die Katholiek is, was werkzaam op
eenige particuliere kantoren, secretaris van
de Commissie tot onderzoek naar het Cadeau
stelsel en tot dusver ambtenaar bij de Haag-
scbe Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Ofschoon pas drie en dertig jaar, bleek de
nieuwe ambtenaar der Kamer de oudste van
de lijst der sollicitanten.
Dat de Kamer, na vijf en twintig hoopvolle
menschen teleurgesteld te hebben, den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken niet „broode
loos" wilde maken, zooals de heer Wijnkoop
De sprottijd brak weer aan. Te Volendam worden de spieringen aan lange pennen
geprikt om tot sprot te worden „omgewerkt".
In „Sancta Maria" treffen wij den tekst
aan van het schrijven van het Nederlandsch
Episcopaat, hetwelk, zooals wij dezer dagen
meldden, Zondag a.s. in alle Katholieke Kerken
van ons land zal worden voorgelezen:
De Aartsbisschop en de Bisschop
pen van Nederland. Aan de hun
toevertrouwde Geestelijkheid en
Geloovigen. Zaligheid en Vrede
in den Heer.
De economische crisis, welke zich over ge
heel de wereld heeft uitgestrekt, drukt reeds
geruimen tijd met haar ontwrichting van het
zakenleven en daaruit voortvloeiende werk
loosheid, armoede en gebrek, als een zware
beproeving op de menschheid, terwijl niemand
met zekerheid zeggen kan, wanneer en hoe
het linde zal komen. In dezen algemeenen
nood is het voor de geloovigen een groote
troost te weten, dat het lot der menschheid
ligt in de handen van den Algoeden Hemel
vader, die zijn almacht vooral openbaart door
barmhartig te zijn en te sparen.
Met allen aandrang vermanen Wij U daar
om, B. G., om door een nederig, berouwvol,
volhardend en vertrouwvol gebed uw toe
vlucht te nemen tot den troon van Gods barm
hartigheid, opdat God, die door de zonde be-
leedigd en do«*r de boetvaardigheid verzoend
wordt, genadig zijn oogen sla op de gebeden
van zijn smeekend volk en de geeselen zijner
gramschap afwende, die wij voor onze zon
den verdienen en het Hem moge behagen uit
komst te verleenen in de maatschappelijke
nooden, welke de wereld hebben getroffen.
Wijl echter het gezamenlijk en openbaar ge
bed zooveel te krachtiger is en zooveel te meer
bij God vermag, schrijven Wij bij dezen voor,
dat op Zondag, den 29en November a.s., onder
het Lof, het Rozenhoedje zal worden gebeden
met de Litanie van het H. Hart van Jesus en
de akte van eerherstel tot het H. Hart van
Jesus, om Gods barmhartigheid over de we
reld af te smeeken.
Wij roepen U tot deelname aan deze ge
beden op en sporen U tevens aan, de H. Mis
van verplichting tot dezelfde intentie bij te
wonen.
Op dienzelfden dag zullen ook de geloovigen
van alle christelijke kerken in ons vaderland
tot datzelfde doel met ons in bet gebed ver-
eenigd zijn.
En zal dit Ons schrijven op Zondag, den
22en November a.s. in alle tot onze Kerk
provincie behoorende kerken, alsmede in de
kapellen, waarover een rector is aangesteld
onder alle vastgestelde diensten van deD
predikstoel worden voorgelezen.
Gegeven te Utrecht, den 12en Nov. 1931.
t J. H. G. JANSEN,
Aartsbisschop van Utrecht.
t L. J. A. H. SCHRIJNEN,
Bisschop van Roermond.
t P. A. W. HOPMANS,
Bisschop van Breda.
t A. F. DIEPEN,
Bisschop van 's Bosch.
t J. D. J. AENGENENT,
Bisschop van Haarlem.
dat wenschte, was te verwachten. Zij keurde
artikel 1 van de begrooting, zijnde de post
van het ministerieel salaris, goed en daarna
de geheele begrooting van Buitenlandsche Za
ken.
Er bleef toch nog een somber werk over.
In verband met de algemeene, tijdelijke sala
ris-korting, moeten ook die ambtenaren er aan
geiooven, wier tractementen bij de wet zijn
vastgesteld, n.l. de leden van den Raad van
State, van de Algemeene Rekenkamer, van
de rechterlijke macht en van de militair-rech
terlijke macht. Ook hier bedraagt de korting
voor hen, die gehuwd zijn of gehuwd geweest
zijn, 2J4 pet. van de eerste 2000 en 5 pet.
van het meerdere; de ongehuwden missen 214
pet. van de eerste 1000 en 5 pet. van het
meerdere. Indien naast de jaarwedden vergoe
dingen of traktementsverhol gingen worden
genoten, wordt de korting toegepast op het
gezamenlijk bedrag daarvan. Ingeval een amb
tenaar in het huwelijk treedt in den loop van
een maand ,gaat de daarmede samenhangende
wijziging van de korting in op den eersten
van die maand. De korting brengt geen wij
ziging in de vast aan de ambten verbonden
wedden, zoodat zij geen gevolgen met zich
brengt in den vorm van lagere pensioengrond
slagen en lagere pensioenen, terwijl zij even
min invloed uitoefent op het bedrag van de
kindertoelage. De korting geldt, volgens de
wet, voor Ue-t tijdvak van 1 Maart 19321
Maart 1935. Z. h. st. ging de wet er door, al
wilden de soc.-dem. fractie geacht worden te
hebben tegen gestemd.
Een heele reeks ontwerpjes ontmoette even
min bezwaren. Dat een dame en nog wel
een arts publiekelijk vragen stelde over
bijzonderheden betreffende de bevoegdheid
vanvroedvrouwen, ging ons een beetje
ver. Blijkbaar Minister Verschuur ook, die er
zijn wijziging van de wet, regelend de uitoefe
ning der geneeskunst, toch ook z. h. st. door
kreeg.
De Kamer is ten slotte urenlang met Water
staat bezig geweest. De heer Guit en een rist
andere sprekers drongen aan op naleving der
collectieve arbeidscontracten in de bestekken
der Rijkswerken. Anderen bezwoeren den Mi
nister toch voor meer veiligheid op den weg
te zorgen, o.a. door verplichte werktijden voor
chauffeurs.
Minister Reijmer luistert met een engelen
geduld, dat men bij een zoo beweeglijk man,
als HU is, niet zou vermoeden. Zelfs de „don-
der"-redevoeringen van generaal Duymaer van
Twist ontstellen hem niet.
ZEVENDE EEUWFEEST DER
H. ELISABETH.
Donderdag, feestdag vain de H. Elisabeth van
Hongarije, heeft ter gelegenheid van het ze
vende eeuwfeest van haar zalig afsterven in
de kerk der paters Capucijnen in den Bosch
een herdenkingsplechtigheid plaats gehad,
waarbij Z.H. Exc. Mgr. A. F. Diepen het lof
gecelebreerd heeft.
Z.H. Excellentie werd daarbij geassisteerd
door den Hoog eerw. Pater Stanislaus minister-
provinciaal der Capucijnen en den zeereerw.
Pater Caesarius, gardiaan van het Capucijnen-
klooster aldaar.
De zeereerw. Pater Dominicus Terstee-
gen O.P. hield tijdens het lof een feestpredi
katie. De feestelijk versierde kerk was geheel
gevuld.
De sohola eantorum der St. Jansbasiliek zong
onder leiding van den heer P. Kallenback de
lofgezangen.
Het R. K. A. T. dringt op stichting van
een diocesanen bond aan.
Het bestuur van het R. K. Amsterdamsch
Tooneelgezelschap heeft aan de besturen der
vereenigingen aangesloten bij den Ned. R. K.
Tooneelbond een schrijven gericht, waarin het
aandringt op liquideering van dezen bond en
oprichting van den Diocesanen R. K. Tooneel
bond voor het bisdom Haarlem.
In de vergadering van 18 November 1930
van het Hoogw. Episcopaat, hebben de Aarts
bisschop, alsmede de bisschoppen van Breda,
's Hertogenbosch en Roermond besloten hun
bisdommen uit den Ned. R. K. Tooneelbond
te doen treden, zoodat deze zou worden een
diocesane bond van het bisdom Haarlem.
Het bestuur van het R. K. A. T. meent nu,
dat het formeel niet juist zou zijn den Ned.
R. K. Tooneelbond om te vormen tot een
diocesanen bond. Het doet voorstellen voor de
a.s. jaarvergadering van den Ned. R. K. Too
neelbond in den boven aangegeven zin. Als
candidaat voor het voorzitterschap van den
op te richten diocesanen bond stelt het be
stuur Anton Sweers. den leider van het R.
K. A. T.
WILLY DERBY TERUG.
Gistermorgen om kwart voor tiien kieerue
Willy Derby met zijn reisgenoot prof. Paulton
van zijn Indische tournee terug.
Een groote menigte zoo groot dat men
zich wel afvroeg, welke grootheid er arri
veerde was bij bet Haagsche Staatsspoor
station saamgestroomd.
Toen Derby het station uitstapte, verbrak de
juichende menigte de politieafzetting en drong
ai les om den populairen zanger heen.
Nadat de noodige foto's en films waren ge
maakt, ging men in auto's, voorafgegaan door
de Postfanfare, naar den Dierentuin, om
stuwd door een groote menigte. In de nieuwe
zaal van den Dierentuin werd Derby door ver
schillende personen toegesproken, waarop de
conferencier verhaalde van zijn Indische erva
ringen, hoe hij ontvangen was. en naderhand
medewerking van den kunstkring kreeg, hoe
hij zijn werk had gedaan, hoe hij het land
vond en hoe warm het was, en dat hij in betere
tijden misschien nog eens terugkeerde.
De aanhangwagen versplinterd door
de N. Z. Holl. Tram.
Gisterenavond om even over vijven, is op den
Haarlemmerweg enkele minuten gaans van het
Kruithuis te Halfweg, een ernstig ongeluk ge
beurd waar bij echter gelukkig geen slacht
offers te betreuren zijn. Het ongeluk was in
Amsterdam al spoedig bekend, omdat de foren,
sen, die zich na kantoortijd steeds in grooten
getale met de Haarlemsdhe tram naar hun res
pectievelijke woonplaatsen begeven, zioh giste
renmiddag plotseling genoodzaakt zagen, om
van den trein gebruik te maken
Aan de eindhalte van de N. Z. H.-tram in de
Spuistraat te Amsterdam stonden verschillende
tramtreinen te wachten, doóh aan de vele pas
sagiers werd medegedeeld, dat de trams voor-
loopig niet zonden vertrekken en dat zij dus
verstandig zonden doen, om den trein te nemen.
Door een bijzondere overeenkomst tussohen de
N Z. *H. tram en de S. S. zijn de plaatskaar-
ten voor de tram ook geldig in den trein, zoo
dat de mensohen althans geen financieeel na
deel hebban ondervonden. Velen echter zijn
langen tijd opgehouden en kwamen veel later
dan gewoonlijk tlhuis.
Chaos op den Haarlemmerweg.
Veel ernstiger Het zlcih de toestand op den
Haarlemmerweg aanzien. Het tramverkeer was
totaal geblokkeerd en de verschillende kris-kras
door elkaar staande ten deele zwaar gehaven
de wagens waartusschen de menschen op ge
wonden heen en weer liepen, gaven het tafreel
een min of meer chaotisch aanzien. Een van
de masten van het stroomdradennet was als
een rietje afgeknapt en ten einde het gevaar,
dat de loshangende electrische kabels oplever
den te bezweren had men onmiddellijk na het
ongeval, het net stroomloos gemaalkt. Trams,
die onderweg waren, werden daardoor plotse,
ling tot stilstand gedwongen, terwijl de lichten
doofden, hetgeen begrijpelijkerwijze onder de
passagiers een heele consternatie veroorzaakte.
In de eerste oogenblikken maakte de duister
nis het uiterst lastig om op de plaats van het
onheil de schade op te nemen. Gelukkig bleek
al heel spoedig, dat er niemand gewond was,
zoodat dit ongeluk geen slachtoffers heeft ge-
es ebt, hetgeen gezien de zware, materieele
schade, een wonder genoemd moet worden.
Een ruineuze aanblik-
De plaats, waar het ongeluk gebeurde was
bood een ruinenzen aanblik. De eerste wagen
van een uit drie wagens 'bestaanden tramtrein
die onderweg was van Amsterdam naar Haar
lem en vol zat met passagiers, was ontspoord
en totaal ontwricht. Op enkele decimeters af
stand van het' water was het gevaarte tot
staan gekomen. Het bovenstuk van den wa
gen was gedeeltelijk van het onderstel gerukt
en zwaar beschadigd. Geheel hing de carosse-
rie boven de wielen. Op zij was in den wagen
een groot gat geslagen en door den vreeselii-
ken schok waren ongeveer alle ruiten gebro
ken. Vlak er naast lag het overblijfsel van een
totaal vernielden aanhangwagen van een mo-
tortracfor en van den laatste staken de wie
len nog juist boven den oever van de Haarlem-
mer Trekvaart uit. De rest lag geheel onder
den waterspiegel.
Even verder stond een deerlijk gehavende
luxe-auto. die aan de achterzijde tamelijk wed
vernield was.
Toen de eerste opwinding bedaard was, begon
men onmiddellijk aan het opruimingsweilk, na.
dat allereerst de passagiers van de tram ge
deeltelijk per taxi's en gedeeltelijk per tre
van het station Halfweg naar Amsterdam en
Haarlem waren doorgereisd.
De toedracht.
Het bleek, dat het ongeval zioh als volgt had
toegedaan. Omstreeks vijf uur passeerde een
tractor met aanhangwagen van de firma Mail-
devange te Haarlem die op weg was naar Am
sterdam, het Kruithuis. Uit de tegenoverge
stelde richting naderden juist op dit moment
twee personenauto's. De achterste hiervan toe-
behoorende aan notaris Hink te Purmerend.
die zelf in den wagen zat, terwijl zijn chauf
feur stuurde, wilden de eersten personenauto
passeeren.
De chauffeur haalde iets te ver uit naar
links, met het gevolg, dat hij in botsing kwam
met den aanhangwagen van den tractor Op
zichzelf was dit ongeluk niet van ernstigen
aard, daar alleen de personen-auto beschadigd
werd, doch de inzittenden ongedeerd bleven.
Door den schok echter kon de chauffeuT van
den tractor het stuur niet meer houden, ern
daar hij vrij snel reed, vloog de tractor met
aanhangwagen en al dwars over de trambaan
de Haarlemmervaart in. De koppeling tusschen
de beide voertuigen brak op het laatste mo
ment af, zoodat de tractor alleen te water
geraakte en de aanlhang-wagen dwars op de
trambaan bleef staan. De chauffeur wist zich
bijtijds te redden en kwam met den schrik en
een nat pak vrij. Inmiddels naderde uit de
richting Sloterdijk een tramtrein der N. Z. H..
Tramweg Mij. De chauffeur trachtte tever
geefs de aandaoht van den trambestuurder
te trekken, om verder onheil te voorkomen,
doch de laatste zag het obstakel op de tram
baan helaas te laat. In volle vaart reed de
tram op den wagen in, die fcotaaü versplinterd
werd. Ook de tram werd gelijk reeds gezegd,
deerlijk gehavend, zonder dat Iemand, zelfs de
bestuurder niet, eenlg letsel opliep.
Een vonkenregen, veroorzaakt door kort
sluiting daalde over de plaats des onheils.
EEN BIOSCOOPCONFLICT IN ZUTFEN?
Naar aanleiding van 'n besluit van den raad
der gemeente Zutfen, waarbij een voorstel tot
heffing van een vermakelijkheidsbelasting tot
20 pCt. in het leven is geroepen (tot nu toe
werd in Zutfen geen vermakelijkheidsbelasting
geheven) hebben de bioscoopexploitanten, woon
achtig te Zutfen, zich tot het hoofdbestuur van
den Nederlandschen bioscoopbond gewend, met
bet dringend verzoek bun te willen bijstaan,
daar zij het niet mogelijk achten hun exploita
tie onder de nieuwe belasting-verordening ver
der te blijven voeren.
In de eerstvolgende vergadering van het
hoofdbestuur van den Nederlandschen Bios
coopbond zal thans in overweging worden ge
nomen om de bioscopen in Zutfen te sluiten.
ZELDZAAM JUBILE
In December a.s. zal het 130 jaar geleden
zijn, dat de Drijfriemenfabriek voorheen A.
Drost Zn. te Haarlem werd. opgericht.
Aanzienlijke stagnatie.
Al heel spoedig kwam hulp op dagen. Eener-
zijds in den vorm van materiaalwagens der
N. Z H. uit Haarlem, met een staf technisch
personeel, anderzijds in den vorm van een uit
gebreide politiemacht uit Amsterdam, onder
leiding van commissaris Pijper en inspecteur
Modderman, van het bureau Admiraal de Ruy-
terweg, geassisteerd door enkele rij'ks-veldwach-
ters.
Met de berging werd onmiddellijk een aan
vang gemaakt, doch het duurde tot ongeveer
half tien, voordat het tramverkeer over één
spoor kon worden hervat. De trambaan was n.l.
ook geheel ontzet, hetgeen het opruimingswerk
bemoeilijkte. Men verwaohtte, dat het weTk
den geheelen nacht door zou duren, en dat
■het tramverkeer eerst hedenochtend op de nor
male wijze zou kunnen worden hervat.
Nader vernemen wij nog, dat de, auto vuu
notaris Hink uit Purmerend, die in Bloemen
dal woont, door de Amsterdamsche politie in
beslag is genomen. Het staat vast, dat het
ongeluk veroorzaakt is, door het onvoorzich
tige rijden van den chauffeur van notaris Hink.
Het ongeluk is gebeurd, op enkele honderden
meters afstand van de grens van de gemeen»
Halfweg en dus nog juist op grondgebied d4t
gemeente Amsterdam. .1
