UIT BIADEH En
TIJDSCHRIFTEN
GAAT NIET DOOR!
„LOCK" Kauwbonbon
DE QEhEIMZinniQE DERDE
DINSDAG 1 DECEMBER 193Ï
TOLOORLOG TE MAARTENSDIJK
Een truc die mislukte.
Stagnatie op den straatweg Hilversum
Utrecht.
met de oude sleur, den
geheelen dag te rooken,
zonder zoo nu en dan een
te gebruiken.
VERKEERS-PROPAGANDA IN
AMERIKA.
R. K. HANDELSREIZIGERS.
AUTO TE WATER GEREDEN.
AUTO VAN EEN BRUG GEREDEN.
ONGELUK OP DEN MUIDER-
STRAATWEG.
DE PASSIESPELEN VAN
OBERAMMERGAU.
Het comité van actie tegen den tol op den
straatweg Hilversum—Utrecht is gisteren met
zijn daadwerkelijken strijd tegen den tol bij
Maartensdijk begonnen.
In de eerste plaats zijn op initiatief van het
comité de autobussen Hilversum—Utrecht
voorzien van een groot geel plakkaat, waarop
gedrukt staat: „Volg mij niet. Het kost u 40
cent tolgeld voor luxe auto's of twee gulden
voor vrachtwagens. Rijdt liever over Soest-
dijkDe Bilt."
De eerste van een plakkaat voorziene bus
werd gistermiddag gevolgd door een groot
aantal particuliere auto's. Vóór den Maartens-
dijkschen tol hield de kolossale stoet halt. Er
waren naar schatting toen ruim honderd wa
gens. Hier werden de deelnemers aan den op
tocht toegesproken door den leider van de ac
tie, den heer P. van den Hoek.
Mr. Westrik, advocaat te Hilversum en ju
ridisch adviseur van het comité, sprak zijn af
keuring er over uit, dat deze tol nog bestaat
en waarschijnlijk nog tientallen jaren zal blij
ven bestaan op een weg, die twee groote
plaatsen als Utrecht en Hilversum met elkaar
verbindt. De boerenwagen met paard, geit of
bok, wordt beter beschermd dan de auto. Spr.
gaf dan ook zijn voornemen te kennen om zijn
auto met behulp van een paard door den tol
te laten trekken.
Vervolgens werd een paard voor den auto
van den heer Westrik gespannen, die nu door
gang door den tol eischte tegen betaling van
7% cent, het gebruikelijke tarief voor met
paarden bespannen voertuigen. De tolgaarder
eischte echter het autotarief van veertig cent.
Mr. Westrik zette tegenover den tolgaarder
uiteen, dat men hier niet te doen had met een
auto in den zin der wet, omdat zijn door een
paard getrokken automobiel geen door mecha
nische kracht bewogen voertuig was. Toen
de tolgaarder bleef weigeren, en den tolboom
zelfs met een extra slot verzekerde, verzocht
mr. Westrik den aanwezigen gemeenteveld
wachter van Maartensdijk proces-verbaal van
deze weigering op te maken. Inplaats van aan
dit verzoek gevolg te geven, verwijderde de po
litieman zich.
Een verzoek aan den burgemeester om ter
plaatse te komen, werd eveneens niet ingewil
ligd.
Mr. Westrik voorzag zich nu van een aantal
getuigen, doch aangezien zich inmiddels een
groote volksmenigte verzameld had, sommeer
de de teruggekeerde gemeenteveldwachter
hem, zich uit de menigte te verwijderen,
waarop hij weer plaats in zijn auto nam.
Inmiddels waren nog tal van voertuigen op
den drukken straatweg aan weerszijden van
den tolboom aangekomen, doch de tol bleef on
herroepelijk gesloten.
Gistermiddag te ruim drie uur was het ver
keer op den weg dan ook geheel gestremd en
de tolboom nog steeds geblokkeerd.
Congres te Amsterdam.
De Nederlandsche commissie voor verkeers-
propaganda in Amerika hield in Amsterdam
een congres.
Na een huishoudelijke vergadering in het ge
bouw der Nederlandsoh-Amerikaansche Kamer
van Koophandel aan de Keizersgracht, werd
in Theater Tuschinski een vertooning gege
ven van enkele propagandafilms over Neder
land. Een paar Nederlandsche filmpjes
hoewel zwak van opzet en uitwerking zul-
len in Amerika mogelijk aan het gestelde doel
beantwoorden en zeker prijzenswaardig is het
dat men getracht heeft het misverstand bij
de meeste Amerikanen, dat heel Nederland op
klompen loopt ,op te helderen. Een geluids-
journaal van de Fox Movietone, waarop Vo
lendammers tusschen de bollenvelden worden
gefotografeerd e.d., bedierf den indruk van
de eerste films weer.
t.c
In de expositiezaal der N.V. Koninklijke Begeer te Den Haag wordt een tentoon
stelling gehouden van werk van de leden van de Ned. Vereeniging voor Kunst
nijverheid. Een uitstalling van fijn glaswerk.
GEEN HUISJE IN DE DUINEN MEER.
Uit de mededeeling van den burgemeester
in de raadsvergadering van Koudekerk© is
gebleken, dat in duinen onder die gemeente
geen woningen meer zullen mogen worden ge
bouwd. Juist de laatste jaren neemt het aan
tal zomerhuizen in de Walehersche duinen
zeer toe.
HET GEVAAR VAN DEN WEG.
De Hoofdcommissaris van politie te Gronin
gen heeft tot de burgerij een oproep gericht om,
ingeval op den openbaren weg een verkeers
ongeval plaats heeft, ertoe mee te werken dat
de bestuurder van auto of rijwiel wordt staan
de gehouden, of althans in het betlang van het
politioneele onderzoek zijn identiteit kan
worden vastgesteld. Het is ook daar den laat-
sten tijd herhaaldelijk voorgekomen, dat, bij
zelfs ernstige ongevallen, de bestuurders der
voertuigen, zich vlug uit de voeten maakten,
zonder zelfs naar de aangeredenen om te zien.
AUTO OVER EEN SLOOT GESLINGERD.
Zondagavond, circa half zes, had op den Roer-
mondschen weg, te Weert, een aanrijding plaats
tusschen den luxe-auto van den heer W. Leuken
aldaar en een wagen uit Zuid-Limburg.
Deze laatste werd dwars over den weg ge
slingerd, wijl de auto van den heer W. tusschen
de boomeu door, over een sloot 't ondersteboven
op het land werd geslingerd.
Beide wagens bekwamen eenige schade. De
inzittenden van beide wagens bekwamen won
der boven wonder geen noemenswaardig letsel.
Lf®r op d6n da§ werd medegedeeld, dat het
in het voornemen ligt het volgend jaar een
groote film over Nederland te laten maken.
Des middags bestond er in het American hotel
gelegenheid een tentoonstelling te bezichtigen
voor propagandamiddelen, die gedurende het
laatste jaar in Amerika verspreid zijn door
den heer G. H. Rayelli, leider van de verkeers-
afdeelimg van de Ned. Kamer van Koophandel
te New York. Deze tentoonstelling omvatte
naast een keurige selectie brochures en pla
ten, een twintigtal diorama's van ons land,
die binnenkort in de uitstalkasten van de
Amerikaansche relsbureaux zullen worden ge
plaatst, vooral met het oog op de feesten, die
ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan der
universiteit van Amsterdam gevierd zullen
worden.
Omstreeks drie uur werd in het American
hotel een vergadering gehouden, die door ver
schillende belanghebbenden bij het toeristen
verkeer va.n Amerika werd bijgewoond.
De heer Ravelli bracht verslag uit over de
propagandawerkzaamheden in de Vereenigde
Staten over het jaar 1931.
Aan dit verslag ontleenen wij het volgende:
Wellicht zal het jaar 1931 een der zwartste
bladzijden in de geschiedenis van het vreem
delingenverkeer opleveren voor wat betreft
het bezoek van Amerikanen aan Europa. Van
1 Januari tot 15 Juli werden vele duizenden
transatlantische passagiers minder in Ooste
lijke richting vervoerd dan gedurende het
zelfde tijdvak in 1930.
Niettemin kan geconstateerd worden, dat
de werkzaamheden op het bureau in New
York niet achteruit gaan, integendeel stijgen,
de zijn, hetgeen slechts kan worden verklaard
door de grootere bekendheid, welke dit bureau
krijgt en de betere ligging ervan waardoor het
publiek gemakkelijker in de gelegenheid ge
steld is zich persoonlijk op ons bureau te doen
inlichten.
Baldadigheid de oorzaak
Zondag werd de brandweer gealarmeerd voor
'n auto, die op de Nw. Heerengracht te A'dam
te water was gereden. De auto stond onbe
heerd aan den walkant en waarschijnlijk heb
ben enkele kwajongens uit baldadigheid de
remmen losgemaakt. Het gevolg hiervan was,
dat de auto achteruit 't water inreed. Hij is
later door den reddingswagen van de brand
weer op den wal geheschen.
Buitengewone vergadering te Utrecht
van St. Christoffel,
Onder voorzitterschap van den heer J. B. Til-
man heeft de Ned. R.-K. Vereeniging van han
delsreizigers te Utrecht een buitengewone alge-
meene vergadering gehouden in het Gebouw
van K. en W.
Nadat de voorzitter hij zijn openingswoord ge
memoreerd had, dat op 26 December „St. Chris
toffel" 15 jaar zal bestaan, kwam in behande
ling een voorstel tot het verplichtend stellen
van een werkloozenkas, aangesloten bij den
Rijksdienst der werkloosheidsverzekering, over
eenkomstig het rapport der commissie.
Het is vast komen te staan, aldus dit rapport,
dat ook in „St. Christoffel" maatregelen getrof
fen moeten worden, om steun te kunnen ver-
leenen aan diegenen, die door de malaise zijn
getroffen en zonder inkomsten geraken. Het
V. O. F. zal in de toekomst niet in de behoeften
kunnen blijven voorzien, waarom naar andere
middelen dient te worden omgezien. De eenige
weg is wel, om het lidmaatschap van het werk-
loozenfonds verplicht te stellen. De premie
daarvoor dient gevonden te worden in verhoo
ging van contributie, waarbij ook rekening
dient te worden gehouden met andere voor de
deur staande voorzieningen.
Met algemeene stemmen werd dit voorstel
na luttele discussies aangenomen.
Vervolgens kwam in behandeling de wijziging
van Statuten en Reglementen volgens een rap
port der commissie.
Bij de behandeling hiervan ontstond eenige
discussie over de principieele vraag of een han
delsagent, die personeel in dienst heeft, in deze
vereeniging thuis hoort.
Zoo iemand wordt immers patroon en valt
niet in de termen om lid te worden van een
organisatie van werknemers.
Volgens de voorgestelde wijziging wordt een
reiziger voor wien de V. O. F. geldt in het ge
val hij zelf patroon wordt, hospitant en als zoo
danig blijft hij aangesloten bij het V. O. F. Het
voorstel van het bestuur, dat beoogde om art.
8 te doen schrappen, waardoor een patroon ge
worden agent dus geen lid meer zou kunnen
zijn, werd verworpen. Tevens werd verworpen
een voorstel om die leden-handelsreizigers, die
buitengewoon lid waren en niet aangesloten
bij het V. O. F. vervallen te verklaren van hun
lidmaatschap.
DE IDEALE PERSFOTOGRAAF
De koning der onbescheidenheid is een bui
tengewoon bescheiden man en dankt daaraan
zijn naam. Hij heet dr. Erich Solomon, is
Duitscher, in de zestig en zooals het een man
van zijn ras betaamt, tamelijk corpulent. Maar
bescheiden, o zoo bescheiden, een levende
tegenstelling met den gemiddelden persfoto
graaf, die van onbescheidenheid leeft, maar
hij is tóch persfotograaf, tóch onbescheiden,
onbescheiden althans op zijn bescheiden ma-
Inzittenden gered.
Gistermorgen om 7 uur reed de heer Heer.
spink uit Schoonebeek met zijn auto vau de
openstaande draaibrug in het Picardiekanaa!
bij Coevorden. De twee inzittenden va.n den
auto kwamen er met enkele verwondingen
ONGELUK IN EEN CENTRALE
Monteur overleden.
Een der slachtoffers van het ongeluk in de
centrale op de Hoogte Kadijk te Amsterdam,
die mat 'n hoogspanningskabel van, 50.000
volt in aanraking is gekomen, is in 't Binnen
gasthuis waar hij verpleegd werd, aan de ge
volgen overleden.
DOOR EEN AUTO AANGEREDEN.
Gisterenavond is aan het Damsterdiep te
Groningen de 28-jarige apotheker R. van B.
aangereden door een luxe-auto, bestuurd door
H. J. K. Het slachtoffer werd overgebracht
naar het Ziekenhuis omdat vermoed werd dat
hij inwendige kwetsuren heeft opgeloopen.
Melkboer van zijn kar geslingerd.
Toen Zaterdagavond te ruim 5 uiur de melk
boer C. de Dood uit Weesper karspel met paard
en wagen op den Muideratraatweg reed van
Naardien naar Muidien, werd hij aangereden
door een hem aohteroprijdenden auto. Hij werd
op den straatweg geslingerd en moest met een
schouderfractuur naar de Majellastiohting te
Bussum worden vervoerd. Zijn zoon, die naast
hem op den wagen zat, kwam met den schrik
vrij. De automobilist had het achterlicht van
den wagen niet gezien.
Briand heeft hem „le roi des indiscrets"
genoemd en hieruit blijkt, dat hij met hoog©
heeren als Briand regelmatig in contact
komt. Inderdaad, hij beweegt zich tusschen
de grootste staatslieden der wereld, is zelfs
bij hun intiemste conferenties tegenwoordig
en verdient daardoor een niet onaanzienlijk
salaris, een salaris, dat ook een Amerikaan-
schen persfotograaf doet watertanden. En tot
voor enkele jaren was dr. Erich Salomon niet
eens een fotograaf, amateur of beroeps, laat
staan persfotograaf. Waaruit blijkt, dat vaak
buiten het vak staande menschen meer oog
op deszelfs mogelijkheden hebben dan de vak
lui, hetgeen intusschen niet alleen voor de
persfotografie geldt.
Dr. Erich Salomon was ook in het Witte
Huis, toen Hoover en Laval er hun hoogst
gewichtige besprekingen hielden, waarover ze
een hoogst onbeteekenend communiqué pu
bliceerden. Terwijl de twee groote mannen
gewichtig zaten te fluisteren, maakte dr. Sa
lomon foto's, die inderdaad documenten zijn
van het moderne politieke leven, want deze
fotograaf maakt geen foto's van menschen,
die zich angstig in postuur hebben gezet,
maar levensechte kiekjes. Van poseeren is
geen sprake, zijn slachtoffers merken nauwe
lijks, dat ze gefotografeerd worden, weten in
ieder geval niet het juiste moment en komen
dus totaal ongedwongen op de kiek, evenals
bij sommige films. Mussolini, Brünlng,
Mac Donald etc. hebben zich aldus in hun
gewichtige conferenties laten vereenigen, er
van overtuigd, dat het nageslacht niet alleen
de papieren zal willen zien, maar ook de per
sonen, die bij de een of andere internationale
overeenkomst betrokken waren.
Een Amerikaansoh blad bracht dr. Salomon
naar de Vereenigde Staten en gaf hem de
opdracht, de LavalHoover-conferentie te
kieken. De opdracht aanvaarden was gemak
kelijk, maar haar uitvoeren moeilijk, want
president Hoover houdt echt on-Amerikaansch
niet van nieuwigheden en hij weigerde perti
nent, dr. Salomon bij zijn besprekingen met
den Fransehen premier toe te laten. Deze
echter, ofschoon zoon van een uiterst conser
vatief land, pleitte voor den Duitscher en het
mocht ten slotte.
Dr. Salomon heeft een veelbewogen leven
achter zich. Hij studeerde in de rechten, werd
advocaat, daarna bankier en ten slotte pers
agent. Als zoodanig hoorde hij van een came
ra, die zoo klein was, dat men haar in de
hand kon verbergen en toch uiterst scherpe
beelden gaf. Hij kocht zulk een instrument
en maakte er toen zijn specialiteit van, open
bare personen te kieken, zonder dat deze zich
er van bewust waren. Hij was tijdens de laat
ste conferentie in Den Haag en moet daar
I-Ienderson hebben gekiekt, terwijl hij zich als
schilder had vermomd en van een ladder af
den Engelschen staatsman kiekte, toen deze
zich op het balcon van zijn hotelkamer ver
toonde. Hij vermomde zich ten behoeve van
z'n vak op allerlei manieren, trad op als
kellner, zat stiekem achter palmen, speelde
conducteur etc. etc. Maar hij maakte het nie
mand lastig, toonde zich altijd uiterst be
leefd, werd ten slotte door de overheid uit-
genoodigd, zijn krachten openlijk te vertoonen
en fotografeerde op bijeenkomsten van den
Volkenbond, fotografeerde tevens bet teeke
nen van het Kellogg-pact.
EEN GOEDE DAG VOOR ONZE
STAATSPARTIJ
Het „Huisgezin" schrijft;
De 28ste November van dit jaar zal in de
Annalen van de R. K. Staatspartij als
een belangrijke datum moeten worden ge
noteerd.
De Partijraad, het hoogste politieke or
gaan der Partij, en zijn nieuwe voorzitter,
die is de voorzitter der R. K. Tweede Ka
merfractie, hebben elkaar voor het eerst
ontmoet.
En die ontmoeting is geworden de toets
steen voor het wederzijdsche vertrouwen,
dat die proef glansrijk beeft doorstaan.
Daarmee is de band van eenheid tusschen
de vertegenwoordigers onzer Partij in de
Tweede Kamer en de leiiders van de Kies
kringen, van de georganiseerde kiezers dus
vaster geknoopt, de eenheid der Partij der
halve bevestigd en verstrekt.
En dat onder zeer moeilijke omstandig
heden
Want er was ©enerzijds hij velen een
ernstige ontstemming over het feit, dat de
Kamerfractie unaniem de Regeering had
gesteund in hare salarlskortingpiannen
anderzijds bestond onzekerheid of de weder
partij de motieven van de Kamerfractie, om
zoo te handelen, wel objectief zou tegemoet
treden en op bun juiste waarde schatten.
Onder deze omstandigheden hebbein de
nieuwe leider van de Kamerfractie en het
Partijbestuur terecht 'begrepen, dat een
openhartige gedaohtenwisseling alléén een
wankelend vertrouwen voor ineenstorten
kan behoeden.
Na de rede van mr. Aalberse en den indruk
ervan op den partijraad te hebben gememo
reerd sluit het blad:
Zoo gezien, heeft de jongste Zaterdag die
die eenheid van de hoogere organen der
R. K. Staatspartij nadrukkelijk heeft be
vestigd, het aanzien van de R. K. Tweede
Kamerfractie ongetwijfeld verhoogd en haar
Invloed verstrekt.
Zij zal ook de macht en de hechtheid van
de geheel© Partij ten goede komen, als de
bevrediging, die in den kring van 'de Par.
tijraadsleden is gewekt, zich door een hoogst
noodzakelijke voorlichting ook aan die kie
zers mededeelt.
In het vaste vertrouwen, dat het Partij
bestuur, dit Inziende, ter zake diligent zal
zijn, aarzelen wij niet den 28sten Novem
ber van dit jaar voor de R. K. Staatspartij
een gewichtige en zegenrijke dag te noemen.
E!EN GELUKKIG DEBUUT
De grootste en mooiste indruk van deze
zoo in alle opzichten schitterend geslaag
de Partijraadsvergadering is wel die, dat
Kamerfractie en Partij in een harmonie van
vertrouwen diohter hij elkander zijn gebracht,
dan misschien ooit te voren het geval was.
Wat des te opvallender mag worden ge
noemd, omdat het de laatste dagen scheen,
dat de verwijdering en wantrouwen nooit
grooter was dan nu, schrijft de „Residentie
bode" en vervolgt dan:
Dit verblijdend® resultaat mag op de al
lereerste plaats geweten worden aan het
gelukkige debuut van den nieuwen frac
tie- en Partijraadvoorzitter mr. Aalberse,
die reeds door zijn eerste optreden in deze
nieuwe en zoo moeilijke functie, welke hij
bovendien aanvaardde in tijdsomstandighe-i
den welke moeilijker waren dan ooit, bij
dit hoogste politiek partij college, voor goed
is ingeburgerd.
In volle openhartigheid en vertrouwen
wil ik u leiden en voorlichten, aldus de
nieuwe voorzitter bij zijn installatie, maar
wederkeerig vraag ik ook uw vertrouwen
en uw oprecht© critiek.
Laten wij er tegenover elkander geen
doekjes omwinden, laten we elkander eer
lijk en oprecht zeggen, hoe wij over elkan
der denken, maar laat bet onderling ver
trouwen daaronder nooit lijden.
Mr. Aalberse heeft dit vertrouwen ge
schonken en in een oprechte openhartig,
beid heeft hij zijn standpunt uiteengezet en
verdedigd.
Maar niet minder oprecht heeft daarop
de Partijraad hem en met hem ook heel
de Katholieke Kamerfractie zijn volle ver
trouwen geschonken en toen Zaterclagmor-
gen, na zijn indrukwekkend pleidooi mr,
Aalberse daar spontaan en hartelijk ge,
meend een ovatie in ontvangst had te ne-
men, toen voelde ieder der aanwezigen dat
daar een grootsch moment plaats had en
e Plaats van Mgr. Nolens in ons Katholiek
politiek leven op een hoopvolle en verblij
dende wijze was bezet.
Het mooi® succes van deze Partijraadsver.
jade-ring meent het blad ook te moeten toe
schrijven aan de sobere en toch zoo stem
mingsvolle en aangrijpende herdenking van
Mgr. Nolens:
In ontróerenden eenvoud heeft daar mr,
Aalberse met beelden uit het intieme leven
van dezen staatsman, Mgr. Nolens voor ons
uitgeteekemd, zooals maar weinigen daar in
den Dierentuin aanwezig, hem zullen heb.
ben gekend. Daar leerden we den grooten
priester-staatsman anders kennen dan den
man met den strengen kouden blik, den
„real politieker", met zijn schijnbaar ver
starde onaandoenlijkheid, die sfinx-achtige
figuur die zoo moeilijk begrepen werd.
Kortom den mon, zooals de kunstenaar
die hem in brons moest vereeuwigen, hem
heeft gezien en ons daarom een zoo slecht
gelijkend beeld van Katholieken leider gar.
Met een fijn psychologisch teekentalemt
li oef t mr. Aalberse daar in den Dierentuin,
Mgr. Nolens' beeld voor ons ontworpen en
daardoor als een duurzaam graniet, de
herinnering in onze harten geprent, diep en
overtuigend, als van een man met een non
hele inborst, groote liefde, teere aandoen
lijkheid en aangrijpenden eenvoud, die zich
zelf als het ware met een benauwend pant
ser omsloot, omdat hij overtuigd was op die
wijze heit beste de belangen van de Katho
lieke Staatspartij te kunnen dienen.
Een man, die tot zijn dood toe heeft wil.
len leven in de vrome eenzaamheid, omdat
hij geen ander en hooger ideaal kende dan
de Katholieke belangen te dienen. Men kan
twisten over de grootheid van een derge-
tjke levensopvatting van den Katholieken
leider, die tevens priester "was,'maar Cr kan
slechts waardeering zijn voor de wijze
waarop Mgr. Nolens eenmaal zijn taak zoo
ziende deze tot in de kleinste details, met
verzaking van elk eigenbelang, heeft ver.
vuld, tot de laatste dagen voor zijn dood
tOÖ.
In dit licht heeft mr. Aalberse het beeld
van zijn grooten vriend en voorganger aan
den Partijraad ontvouwd en met een bijna
ingehouden adem heeft deze geluisterd, een
vol uur lang.
ANNY RUTZ IN ENGELAND.
Aan een persman heeft de Maria-vertolkster
van verleden jaar in Oberammergau's Passie
spel verklaard, dat zij naar Engeland was ge
komen omdat ze Engelsch wilde leeren, maar
ook omdat het in dezen tijd zoo moeilijk is
de eindjes aan elkaar te krijgen en haar moe
der, die, gelijk bekend, weduwe is, haar hulp
n-ood ig heeft.
Toen de Passiespelen ten vorigen jare ten
einde waren, had ze wat geld overgespaard,
waarmee achterstallige schuld werd betaald,
zoodat er niet veel overbleef. Haar huis, waar-
In dan kamers verhuurd worden, vormt het
eenig middel van bestaan der familie en dat
brengt momenteel niet meer dan 30 per
maand op. Ze had dus naar andere bronnen
van inkomsten om te zien en dan ook reeds
overal naar een betrekking gesolliciteerd als
typiste of cassière, kinderjuffrouw e.d. Haar
zuster Mia, die in de tableaux van het Passie
spel mededeed, vond een tijd lang arbeid op
een fotografisch atelier te Innsbruck, doch
ook deze kreeg gedaan.
Ondertusschen werd een harer schoolvrien-
dinnen, die in het koor der spelen zong,
ernstig ziek, de dochter van den postdirecteur,
en de dokter schreef haar verandering van
lucht voor. Zij bood zich aan als hulp in de
huishouding bij een Engefechc familie en deze
adviseerde Anny, om ook mee te komen Wat
zij aanstonds deed.
„Mijn mevrouw is niet katholiek, doch erg
sympathiek en vriendelijk voor mij en ik voel
me erg op mijn gemak. De arbeid valt niet
mee; m'n handen worden ruw en rood en
mijn haar kan ik niet in den vorm houden
zooals ik gewoon was thuis te doen. Maar
hoofdzaak is dat ik de zorg van moeder en
zusters help verlichten en daarmee ben ik Ge
lukkig".
De Passiespelen van Oberammergau, die
ingevolge een oude belofte door het geloovige
volk om de 10 jaar worden opgevoerd (de
laatste spelen werden in 1930 gehouden) zul
len in afwijking van de oude gewoonte ook in
1934 worden herhaald, zulks In verband met
het derde eeuwfeest van de Passiespelen die
ia 1634 voor het eerst werden vertoond.
wilt u zelf hem overtuigen, diat hij nieit voor
samenzweerder in de wieg gelegd is.
Genoeg, zei Janowsiki. Ik weet niet, hoe
j ilk 't met u heb. Met u kan men geen ernstig
woord spreken.
Hij siprak deze woorden met bljrzonderen na.
druk uit, en zich tot Werner keerend voegde
hij eraan toe:
Kom. laten we gaan en deze heeren
alleen laten. Misschien nemen ze toch nog
notitie, van hetgeen ik hun gezegd heb.
Hij streelk z'n hoed glad en ging de kamer
uiiit. Werner volgde hem. Hij had 'n gevoel,
alsof hij meespeelde in 'n dolle klucht en niet
in een dood ernstig stuik. Evan en Janowsiki
keken hen nog 'n oogenlblik na, en waren
zelf zoo verbluft dat ze eerst geen woorden
wisten te vinden.
door
WILHELM HOLT
(Uit het Duitseh vertaald)
45)
Mijnheer Jonowski gelooft dat zelf ook
niet, zei Bunnlg doodkalm. Want al acht hij
u ook in staat, om verraad te plegen, hij weet
toch ook heel goed, dat Jozef Evan niet zijn
vrouw aan eenig gevaar zal blootstellen.
De Rus staarde Bunning aan.
Wee* u dat niet van hem? vroeg Ihiij op
doffen toon.
Neen. Maar de politie weet misschien nog
meer, en dat moet voor u reden genoeg zijn,
uw koffers te pakken. U kunt 't voor mijn part
oök laten, maar u bent gewaarschuwd.
Wat voor belang hebt u er bij, om mij te
•waarschuwen
Geen enkel. Voor mijn part mogen ze u
arrestee ren. Maar de heer Werner hier wil
met juffrouw Alice Evan trouwen, en hij vindt
't minder prettig, dat zijn toekomstige zwager
ook gearresteerd wordt. Daarom zijn we hier
gekomen, om hem te waarschuwen.
Anders niets? vroeg Janowsiki.
O ja. Ik heb meteen de gelegenheid waar
genomen, om den heer Evan aan 't verstand
te brengen, dat hij hij 'n geheime revolution-
naire cluib eigenlijk niets verloren heeft.
Aha, u geeft dus toe, dat u hem tot ver
raad wilt overhalen.
O neen, heelemaal niet. Maar hij moest
jBic-t ii toeken, en dat wil hij niet Misschien
Toen Werner met den detective op straat ge
komen was, zeide hij:
Ik begrijp er niets van. Uw houding was
voor mij ©ven raadiseiaahtlg als aie van die
twee anderen, 't Is ook ellendig, dat die
Janowski ons juist overvallen meeat.
Misschien was het 'n gelukkig toeval,
Nu hij eenmaal zoo plotseling voor ons opdook,
moest ik van deze gelegenheid zooveel moge
lijk profiteeren.
Maar dat hebt u niet gedaan.
O toch! Die oude Nihilist kent mij zoo'n
beetje, en ilk weet zeker, dat hij mijn waar
schuwing niet in den wind slaat. Kijk, dat
heb ik in elk geval bereikt, dat die heeren
revolutionnairen gauw hun koffers zullen
pakken.
Evan ook?
Ja, Evan oolk.
En wat dan?
Ja, weet u, mijnheer Werner, ails ze voelen
dat de grond te heet wordt onder thua voeten.
dan gaan ze er van door. Maar eerst zullen
ze zeker nog trachten, hun silag te slaan. En
hoe gauwer ze diat moeiten doen, des te minder
Eiijn ze er op yooafbereid.
Maar wat sullen ze dan doen?
Dat Hangt er van af. Als ze werkelijk
meenen, dat u 't met Josef Evan eens bent,
dan zullen ze tegen u maatregelen treffen.
Maar zijn ze overtuigd, dat de bankier alleen
het geheim bezit, dan zullen ze *t nem, in ge
val van nood, met geweld afhandig maken.
Dan moeten er tegenmaatregelen getrof
fen worden.
Die zijn al getroffen, beste vriend.
Ik snap er niets van. De heete zaalk wordlt
voor mij ten minste, steeds ingewikkelder, zei
Werner, die zich geheet! huilpelooo voelde.
In tegendeel, we zijn dicht hl] de oplos
sing van het naadlsel, heel dicht, antwoordde
Bunning lachend.
Mijnheer Bunning, zei Werner, bij u weet
men werkelijk niet, of X ernst or gekheid is.
Gelooft u nu werkelijk, dat er uitzicht bestaat,
dat het raadsel opgelost wordt?
Bunning floot even tussdhen z'n tandem door
en antwoordde dan:
De oplossing is nabij, reiken daar maar op.
En wilt u mij niet zeggen, hoe die zijn
zal?
De detective schudde het hoofd.
Net, of ik dat kan. Neen. De stelling
van den vijand is ondermijnd, de mijne ver
sterkt. De mijn zal springen, maar hoe, dat
moeten we afwachten. Maar we zullen hopen,
mijnheer Werner, dat alleen schuldigen ge
troffen worden en dat diegenen, over wie u
bezorgd bent, ongedeerd er van af komen.
Zwijgend gingen ze naast elkander verder.
Plotseling zed Werner.
Ik zou u wel kunnen haten, mijnheer
Bunning, omdat u mij overal bulten spel laat.
Dat is onverdraaglijk. Ik wil ook handelend
optreden.
Dat komt nog, wacht maar, luidde het
kalme antwoord.
XVII.
Daags na zijn kennismaking met Bunning
beleefde Werner de onaangenaamste sensatie
in de heele aan verrassingen toch zoo rijke ge
schiedenis.
Toen hij 's avonds de 'kramt doorkeek, vond
hij 'n bericht, warop ih/ij 'n oogenlblik Verlamd
van schrik Weef zitten staren, terwijl zijn vin
gers het blad krampachtig vasthielden.
Even Halter las hij 't bericht nog 'n keer, als
of hij zijn eigen oogen niet vertrouwde. Dan
overviel hem eem orkaanachtige woede. Hij
frommelde de krant als 'n bal ineen en gooide
ze woedend im 'n hoek.
Stommeriken! hijgde hij Ik begrijp niet,
hoe die ezels zoo iets kunmen laten drukkem.
Hij rukte de telefoonhoorn va.n 't apparaat
en vroeg 't nummer van de Neuesbem Naenrich-
ten
Is de chef te spreken vroeg hij kortweg
Deze was er niet, wel echter de heer Kraus,
en Werner verzocht, hem met dezen te verbin
den
Hallo! liep hij na 'n korte pauze. Hier
Werner, ja. Spreek ik met mijnheer Kraus?
Zeg me aa toch eens, mijnheer Kraus, hoe
kunt u nu toch in 's hemelsnaam zoo'n onzin
nig bericht in uw blad opnemen? Wat ik
bedoel? Wel natuurlijk dat sensatie-bericht in
de moordgeschiedenis Evain. Jelui zijn gewoon
weg krankzinnig.
Aan 't andere einde van den telefoondraad
scheen men zich niet zoo ganw van de wijs te
laten brengen en zich niet befeedigd te voelen.
In elk geval achtte men Werner niettegen
staande zijn onparlementaire uitvallen toch nog
'n antwoord waardig.
Hij luisterde en eerst speelde er 'n verachte
lijk ongeloovig glimlachje om zijn lippen. Op
eens werd hij doodsbleek.
Is dat werkelijk waar? Dan is de politie
krankzinnig.
Weer kreeg hij 'n antwoord, diat hem echter
van verbazing deed ontzetten.
Wat? schreeuwde hij. Is dat zijn werk?
Dat geloof ik niiet. Nu ik zal k aanstonds wel
hooren.
Hij hing den hoorn op z'n plaats, raapte t
meen gefrommelde blad van de vloer op, streek
't glad, zoo goed als 't ging en las voor den
derden keer bet bericht, dat 'hem zoo ontsteld
had. t W'ae ook werkelijk geen wonder, dat hij
zoo van elireek was geraakt. De Neuoslten
Naehriohtem beweerden niiet meer en niet
minder, dan diat in samenhang met den moord
ep professor Evan zijn beide kinderen Josef en
Allee, gevangen genomen waren,. Verder
stond er, dat er zoo goed als zekere bewijzen
voor handen waren, dat ze medeplichtig wa
ren aan de nog steeds niet opgehelderde mis
daad.
Werner was woedend.
Als de krant bericht had, dat Jozef Evan
gearresteerd was, dan zou hem dlit 't eerste
moment ook wel overrompeld hebben. Want
hij wenschte Alice's broer zeker niet zoo iet©
onaangenaams en bovendien was hij, vast
overtuigd, dat 'hij geen vadermoordenaar was.
Maar al te zeer zou hij niet verwonderd ge
staan hebben. Want de mogelijkheid bestond,
dat de politie intusschen er achter gekomen
was, wanneer Evan in 't land teruggekeerd
was en uit het feit. dat hij al l,ang terug was,
toen zijn vader vermoord werd, de conclu
sie getrokken nod. dat hij er ook schuld aan
had. Maar dat er in de wereld iemand zoo
krankzinig was, om te veronderstellen, dat
Allee in staat, geweest zou zijn, om haar va
der te vermoorden, dat ging boven zijn ver
stand. En dan stond er nog in die stomme
kramt dot «r zoo goed als uekere bewijzen
tegen Al'i'ce voorhanden waren. Werner ge
loofde er (natuurlijk niets van. dat zijn meisje
aan de gruwelijke misdaad, hoe dan ook,
eenige schuld had, en was overtuigd, dat
spoedig aan 't licht zou komen, wat voor 'n
stommiteit de politie begaan had. Wat hij
echter verder nog P®r telefoon gehoord had,
dat had zijn verbazing en zijn woede nog
verhoogd. Want Kraus had hem in vertrou
wen verteld, diat de politie die twee gear
resteerd had op aanraden- van den detective
Bunning en diat deze bewijzen in handen ge
kregen had tegen Alice en haar broer.
Die vervloekte fat! donderde Werner, en
hoe stem van me, om zoo'n vent mijn veto-
trouwen te schenken en hij zag er al zoo
doin uit! Al zeggen ze ook duizend maal, dat
kij n uitstekende, scherpzinnige detective ie,
is niets meer dan 'n ezel. En j© kunt hem
niet vertrouw en ook. Want de kerel deed, als
of zijn grootste zorg was Evan te redden. Eln
nu laat hij hèm niet alleen, miaar ook zijn ar-
'®e zuster gevangen zetten, t Is toch 'n sterk
stuk.
Terwijl Weiraer zich zoo opwond, was het
voorwerp van zijn toorn dichter bij hem, dam
hij wel dacht. Want juist op dat moment
steeg Bunning de tra® op maar Werners kar
meir en stond meteen vóór zijn oogen.
Goeden avond, zeide hij en reikte Wer
ner met 'n innemend lachje de hand. Werner
deed," alsof hij 't niet zag, be ant vvoordde zijn
groet heel koel en vroeg o® scherpen toon:
Is 't waar mijnheer Bunning?
Wat bedoelt u? vroeg deze kalm.
Werner liet hem de krant zien.
O, zeide de detective, ik heb 't avondblaé
nog niet gelezen. Wat staat er in?
Dat Alice Evan gearresteerd is.
Zoo? Dus toch?
(Wordit vervolgd^
