\0
GELD
BEDRUPS-
KLEEDING
2?
Iiiiiiiijll
TE KOOP OUDE COURANTEN
INCASSO-BANK
B. EIJSBOUTS
ADVERTEERDERS,
DENKT DAARAAN!
t
BIJ IEDEREN BOEKHANDELAAR
gratis koopen
Me jumper mu bij u« mantel cadeau.
Onze Kabouters.
n. v.
III
WW
f
f
f
f
f
f
f
KMDERKIEEDIIIG
HOEDEN
C. O. DE JONG,
ADVERTEEREN
ZONNESCHIJN
TORENUURWERKEN
i IP
HEEflEü EN DAIHES PARAPLUIES
GRATIS
8
VRIJDAG 4 DECEMBER 1931
•Li
I#
DE REE1KYVIEEN VAN DE
H. ELISABETH.
DE VONDST IN DE STE. GUDULE.
NEDERLAAG DER FRANSCHE
REGEERING.
REICIISBANNER-DEMONSTRATIE.
ONTWERP-INVOERVERBOD VAN
RUSSISCHE GOEDEREN IN
AMERIKA
SCHILDERIJENVERVALSCHING.
VERLOOFD
ANNA VRIESINGA
Joh. S. Terpstra.
ALEXANDRINE,
Mej. M. A. A. Brüning,
Zr. M. ALEXANDRINE,
FRANCISOUS EVERARDUS
HAGEN,
Anna Petronella Kramer,
GABRIEL L. J. ERAS,
GABRIEL L. J. ERAS,
WIM,
Nationale Volksbank
brengt P. 8C. iets
ENGELSCHt PETTEN
FILIALEN TE ROTTERDA1 EN VOORBURG
li
KOOPT BIJ ONZE
ADVERTEERDERS
3.25
2.50
TALONS .7.50 4.75
MET ONöTERrCLIcJKE BOEK
VOOR ALLE KINDEREN
'NGjFoO.öo
GEB: Fo 1.50
Denkt U er aan I!
bij
ScMMguieg 73-79. n'dam. MMmsclMIli 209, Schiedam
KA 1|(
KOMT
SPOTKOOPJE
H.H. KAPPERS
NETTEN HALFWAS
GEM. BETALING!
5.50
6.50
25.—
HQQFDSTEEG HOUTTUIN- 5QERE.N5TEIGER-MIDDE.N5TEIGER4
Tot en met 1000 Ko4 ct. p. Ko.
Boven 1000 Ko. tot en met 2500 Ko31/2 ct. p. Ko.
Boven 2500 Ko. tot en met 5000 Ko3 ct. p. Ko.
Gevestigd te AMSTERDAM
KANTOOR SCHIEDAM
Voorschot op
CEELEN- EN CQNNOSSEMENTEN
ONGEACCEPTEERD HANDELSPAPIER
Alle Bankzaken. Safe-Deposit
ASTEN
NEDERLANDSCHE FABRIEK VAN
ANGELUS LUIDWERKEN
KLOKKEN EN CARILLONS
VRAAGT PROSPECTUS EN PRIJSOPGAVE
De Courant, die hier
ter stede het MEEST
GELEZEN wordt, is 1
n
KOEMARKT 4
TELEFOON 68085
Bevindt de schedel zich te Weenen, te
Brussel of te Besancon
Van onzen correspondent.)
Brussel, 1 Dec. 1931
In „De Maasbode" van 19 November jl is
een correspondentie uit Weenen verschenen
naar aanleiding van de herdenkingsfeesten van
de Heilige Elisabeth. De kwestie der kostbare
relikwieen, waaronder een schedel, die door
de Elimbethinneri van de Landatrasse bewaard
worden, werd er in aangeroerd en dat is aan
leading geweest, dat wij hier van geestelijke
zijde werden opgebeld en men ons de vraag
stelde of men te Weenen niet wist, dat enkele
maanden geleden in de St. Gudulehoofdkerk,
te Brussel, door den archivaris dezer kerk
dien Norbertijuer kanunnik Lefèvre, een schedel'
wend ontdekt, waarvan wordt verondersteld
dat dit de echte schedel-relikwie van de H
Elisabeth van Thiiringen is?
Wij hebben geantwoord dat het ons, aan de
tand van particuliere inlichtingen, bekend was
dat men te Weenen wed degelijk de argumen
tatie van kanunnik Lefèvre kende en deze be
vestigde ons dit, hieraan toevoegende dat ten
overvloede in bovengenoemde correspondentie,
zonder het er den schijn van beeft, op nega
tieve wijze wordt geantwoord op argumenten
welke hij in privé-briefwisseling met geeste
lijken te Weenen heeft aangevoerd om zijn
thesis te staven en waarvan hij veronderstelde,
dat men er geen ander dan vertr ou wel ijfc ge-
kruik van zou gemaakt hebben, totdat men
over vastere gegevens zou beschikken om er
een definitieve uitspraak op te baseeren.
Voor ons werd het dus een kwestie van ob
jectiviteit om, nadat wij in een corresponden
tie de ontdekking van kanunnik Lefèvre had
den medegedeeld en van Weeneu uit daar in
ons blad reeds twee maai tegen geschreven
werd, de loyale gewoonte van hoor en weder
hoor toe te passen. Daarom zijn wij kanunnik
Lefèvre gaan opzoeken in zijn bureau in het
Koninklijk Archief te Brussel, waar hij werk
zaam is.
Hij had het artikel natuurlijk al gelezen
en was er niet best over te spreKem.
Gij hebt het woord, zeiden wij, kom met
Uw argumenten voor den dag.
- Zeer gaarne, luidde zijn antwoord, en ik
dank „De Maasbode" voor haar objectiviteit.
Terzake, zooals gij weet is de kwestie van het
bewaren der resten van de Heilige Weduwe
van Thüringen enkele maanden geleden we
der ter sprake gekomen door de ontdekking,
hier te Brussel van den schedel van een jonge
vrouw, die niet ouder dan 25 jaar kon ge
worden zijn en waarvan een sene imposante
documenten getuigt, dat hij van de Heilige
Elisabeth van Hongarije is.
Hoe blijkt dat uit Uw documenten?
De relikwie in kwestie werd aan de Col
legiale Ste Gud'Ulekerk te Brussel nagelaten
door Aartshertogin Isabella welke haar met
de goedkeuring van den Aartsbisschop van
Besangon in 1617 door Philips Willem van
Nassau, prins van Oranje was geschonken. De
schedel berustte op dait oogenblik in de kloos
terkapel van Gray in Frameohe-Comité, waa.r hij
in 1586 op bevel van koning PiLips II was
gebracht. Deze vorst was er in 1567 de bezit
ter van geworden tengevolge van de beslag
legging op de goederen van het Huis van
Oranje door den hertog van Alva, tijdens de
troebelen. De echte schedel van de H. Elisabeth,
die vanaf haar dood in het hospitaal van
Marburg was ge-bleven, was in de XlVde 'eeuw
aan Jean III, hertog van Brabant beloofd.
Daar deze belofte niet gehouden was, besloten
de aartshertogen in 1614 om te probeeren den
schedel alsnog te bekomen. Zij zonden hiertoe
een afgevaardigde naar Marburg; deze wist
aan zijn meesters slechts mede te doelen, dat
volgens den aartsbisschop van Mainz, ordina
rius van die plaats, het grootste gedeelte van
het lichaam der Heilige vroeger „naar Baita-
vië" was gebracht. De onderhandeiinigen we-r
den voortgezet en na nieuwe informaties inge
wonnen te hebben, bekwam men de zekerheid,
dat de relikwie zich in Franohe-i omté bevond!,
waar het Huis van Nas-sau vroeger talrijke
landgoederen geërfd had. Zoo rond in 1617
de overbrenging plaats.
In welke omstandigheden is de schede!
van Marburg in handen van de prinsen van
Nassau gekomen
Dat heb ik tot nog toe niet met zeker
heid kunnen uitmaken. Dit moet plaats gehad
hebben tusschen 1549 en 1567. Een gissing,
die door de documenten schijnt gesteund te
worden, zou willen dat dit geschiedde ten ge
volge van een in dien tijd gesloten huwelijk
en een accoord tusschen het Huis van Nas
sau en dat van Hessen, omtrent het bezit der
gronden van Katzenelnbogen. De schede) die
in de St. Gudule bewaard wordt, komt in elk
geval uit de Oostelijke landen en zeer waar
schijnlijk van het Huis van Hessen, wat men
kan afleiden uit een inscriptie welke er bij is.
En de schedel van Weenen
Te Weenen wordt een schedel vereerd,
waarvan de traditie bevestigt, dat hij die van
de H. Elisabeth is. Ter staving van deze mee
ning voert men als bewijs aan een document,
dat in 1609 door aartshertog Maximiliaan van
Oostenrijk afgeleverd werd; de prins ver
zekert, dat zijn aalmoezenier in 1588 van hem
opdracht kreeg om uit Marburg „ein Theil
des Cörpjers" van de Heilige Elisabeth over
te brengen naar het klooster der Clarissen te
Weenen. Legt men dezen tekst op strikt ob
jectieve wijze uit, dan kan men er geen deci
sief argument in vinden ten gunste van den
schedel, die thans te Weenen getoond wordt.
In de attestaties van relikwieën wordt de
schedel (voorwerp van bijzondere vereering
en dat beschouwd wordt als een kostbaar
overblijfsel) altijd aangeduid met een uit
drukkelijke en preciese formule: cranium of
caput. Het document van Maximiliaan levert
dus geen onwederlegbaar bewijs van de echt
heid der relikwie van Weenen, net zoo min
als een in 1614 door den generaa-i-commissaris
der Franciskanen, Requesens, gezonden schrij
ven, dat spreekt van „majori parte reliqui-
arum quarn servant sanctimoniales" en zoo
min ook, ten slotte, als de talrijke aflaatbrie
ven, welke aan de geioovigen verstrekt wer
den voor het bezoeken van de kapel der Cla
rissen op den dag van het feest der H. Elisa
beth. Het is trouwens verrassend te consta
teeren, dat, toen de aartsbisschop van Mainz
in 1614 door de aartshertogen ondervraagd
werd, hij absoluut niets afwist van de over
brenging, welke in 1588 naar Weenen zou ge
schied zijn. Volgens hem bevond het lichaam
der Heilige Weduwe zich „in Batavië". Hier
kan ik aan toevoegen, dat de aartshertogen
van het bestaan der te Weenen vereerde over
blijfselen op de hoogte waren; zij dachten
echter, dat het deze waren van een koningin
van Hongarije, die denzelfden naam droeg
doch in 1381 als franciskaansche derde nrde-
linge gestorven was. Tusschen de correspon
dentie welke tot hen gericht was, bevindt
zich een brief uit het jaar 1620, waarin de
abdis van Weenen hun mededeelt, dat de door
de Turken verjaagde Clarissen van Presburg
in haar klooster hadden medegebracht de
lichamen van de Heilige Elisabeth en van de
Heilige Margaretha, beide koninginnen van
Hongarije.
Hoe staat, volgens U, momenteel de
kwestie der relikwieën van de Heilige Elisa
beth van Thüringen. Concludeert U positief
tot de echtheid van den te Brussel ontdekteD
schedel
Het exposé, dat ik U gaf, bewijst, dat het
probleem dezer relikwieën zeer ingewikkeld
is. Wil men een objectieve oplossing geven,
dan moet men geduldig wachten, totdat ge
heel de documentatie vereenigd, zorgvuldig
geklasseerd en bestudeerd is door een streng
en onzijdig criticus. Het zou dus zeer gè
waagd zijn, indien men zich, op het oogen
blik dat deskundige specialisten nog blijven
weifelen en perplex staan, met zekerheid over
de authenticiteit der verschillende bestaande
relikwieën zou uitlaten.
Wat stelt U voor
Dat men zou wachten met definitief over
authenticiteit te spreken, totdat het feiten- en
documentenmateriaal één der naar voren ge
brachte thesissen zal hebben bevestigd.
De credieten voor den scholen
bouw.
PARIJS, 3 December. (N.T.A.) In de kamer
werd de regeering' hedenochtend bij de voort
zetting van de debatten over het verleener van
credieten voor de uitvoering van werken van
algemeen belang, die aan het Fransche econo
misch leven ten goede zouden komen, in de
minderheid gebracht.
Tegen den wensch der regeering en der fi-
nancieele kamer commissie werd namelijk een
door den socialist Lambert ingediende motie
voorstellende terugzending van het hoofdstuk
naar de commissie, wegens de naar ae mee
ning van de meerderheid der kamer niet vol
doende credieten voor het bouwen van scho
len met 325 tegen 263 stemmen aangenomen
LONDEN, 3 December. (H.N.) Volgens een
bericht uit Washington, zal de volgende week
als het congres voor de nieuwe zitting bijeen
komt, een wetsontwerp aan den senaat worden
voorgelegd, dat de invoer van alle Russische
goederen in de Vereenigde Staten verbiedt.
De aanhangers van het verbod verklaren,
dat de Amerikaansche productie door een
dergelijken maatregel zal worden beschermd.
WEER UIT CAYENNE GEVLUCHT.
Naar gemeld wordt, zijn uit de misdadi-
gerscolonle Cayenne weer een aantal veroor
deelden ontkomen. Hieronder bevinden zich
4 Duitsckers, die in het vreem<Ielingenlegioen
gediend hadden en die door de krijgsrade vaa
Oran en Tunis waren veroordeeld.
De Franschen zijn beter dan de
Trocadero-inannen, wordt
betoogd.
BERLIJN, 2 December. (W.B.) De afdeeling
Berlijn van den Rijksbanier zwart-rood-goud
beeft hedenavond in het Sportpalast een
massabetooging gehouden in verband met de
actie der nationaal-socialisten, waarbij o.a. het
woord gevoerd werd door den vertegenwoor
diger van het Centrum, Schulrat Kellermann,
die als lid van een delegatie van den Rijks
banier deelgenomen heeft aan het ontwape
ningscongres te Parijs.
In het kort schilderde spreker de indrukken,
die hij daar had opgedaan. Ondanks de storm
achtige tooneelen in het Trocadero, hadden de
Duitsehe vertegenwoordigers zeer gunstige
indrukken uit Parijs medegebracht. De voor
vallen in het Trocadero dienen niet te wor
den beschouwd als een uiting van den Fran
schen volkswil, üoch slechts ais een georga
niseerde „Hetze" van de Action Franqalse.
De Duitsehe vertegenwoordigers te Parijs
hadden over het algemeen het gevoel gehad
en waren tot de overtuiging gekomen, dat in
Frankrijk een sterke beweging naar Duitsch-
Iand bestaat, die het voornemen heeft, met
alle middelen strijd tegen het fascisme te voe
ren.
Naar een Wolff-telegram uit Berlijn meldt,
heeft het openbaar ministerie tegen den kunst
schilder Otto Wacker een aanklacht ingediend
wegens bedrog.
Aangeklaagde heeft in de jaren 1925-'28 der
tig schliderijen, voorzien van een valsche
handteekening van Van Gogh verkocht als echte
Van Goghs tegen een gemiddelden prijs van
ruim 10.000 mark.
RIKA v. BRUGGEN
en
AAD BLOEM.
Zondag, 6 December 1931.
Jacob Catsstraat 18.
19730 6
"Wij geven met vreugde kennis van
de geboorte onzer Dochter
MECHTHILDA JOANNA.
J. LINDEMAN
j. Lindeman—Koib
Rotterdam, 2 December 1931.
Beukelsdük 104.
19777 7
De Heer en Mevrouw
ROOZEN—WITTEVEEN,
geven met blijdschap kennis van
de geboorte van hun Dochter
JOHANNA MARIA.
Heemstede, 2 December 1931.
Bronsteeweg 43.
19778 7
Eenige kennisgeving.
Heden overleed na voorzien te
zijn van de H.H. Sacramenten
der Stervenden onze onverge
telijke Moeder, Behuwd- en
Grootmoeder
in den ouderdom van ruim 81
jaar.
Sedert 1911 Wed. van
Franeker, 2 December 1931.
Uit aller naam
S. P. TERPSTRA.
19798
Heden overleed in het Moeder
huis der Zusters van Liefde,
alhier, zacht en kalm, na een
kortstondige ziekte, voorzien van
de H.H. Sacramenten der Ster
venden, onze innig geliefde
Zuster, Behuwdzuster en Tante,
de Eerwaarde Zuster
in den ouderdom van 51 jaar.
FAMILIE BRÜNING.
Tilburg, 2 December 1931.
Bredaseheweg 251.
19763 19
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na een kortstondige
ziekte, tijdig voorzien van de
H.H, Sacramenten, onze dier
bare Leerares
litt. Rom. dra.
DE LEERLINGEN VAN HET
SINT THERESIA-LYCEUM.
Tilburg, 2 December 1931.
19761 14
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na langdurig, gedul
dig lijden, voor zien van de H.H.
Sacramenten der Stervenden,
onze innig geliefde Vader, Be
huwd- en Grootvader, de Heer
Weduwnaar van Mevrouw
Pauselijk Oud-Zouaaf,
in den ouderdom van ruim 86
jaar.
Uit aller naam
A. HAGEN.
Rotterdam, 2 December 1931.
Meidoornstraat 77b
De teraardebestelling zal plaats
hebben Zaterdag 5 Dec. a.s. op
de R. K. Begraafplaats Croos-
v.'ijk- Vertrek vanaf het sterf
huis te 10 lA uur.
yWTEUw.vn.—
19769 28
Hiermede vervullen wtf den treu-
rigen plicht U kennis te geven
van het overlijden van onzen be
minden Broeder, Behuwdbroeder
en Oom, den Heer
na voorzien te zijn van de H.H.
Sacramenten der Stervenden,
geheel overgegeven aan Gods H.
WH, den ouderdom van 55
jaren.
Wij bevelen den overledene ln
Uwe godvruchtige gebeden aan.
Tilburg, 1 December 1931.
HENRI ERAS
MARIA ERASJanssen
en Kinderen
CONSTANCE DE BEER—Eras
KAKEL DE BEER en Kinderen
JO ERAS
JOSEPHINE MEUWESE—Eras
PIET MEUWESE en Kinderen.
De solemneele Uitvaart zal plaats
hebben op Zaterdag 5 December
om 10 uur In de Parochiekerk
van het Goirke. Bijeenkomst ln
de kerk.
Geen bezoek. Geen bloemen.
19693 34
Met leedwezen geven wij kennis
van het overlijden van den Heer
eertijds mede-Directeur, met wien
wij steeds aangenaam hebben sa
mengewerkt.
Tilburg, 1 December 1931.
De Directie der N.V. Wollen
Stoffen' ibrieken van H.
Err.s en Zonen.
Heden overleed in het Gem. Zie
kenhuis (Zuidwal) Den Haag,
na een kortstondige ziekte, ons
eenigst geliefd Zoontje en
Broertje
in den aanvalligen leeftijd van
2 jaar.
Zijn bedroefde ouders
M. A. W. DRIESSEN
H. M D. DRIESSEN—
Cleophas.
's-Gravenhage, 3 December 1931
Weteringkade 84.
De begrafenis zal plaats hebben
op Zaterdag a.s. te 9 uur van
het Ziekenhuis uit in het fami
liegraf op het R. K. Kerkhof
(Kerkhoflaan), Den Haag.
f 50.tot 500.Ambtenaren
alsmede Werklieden en Bedienden
met flinke Burgerpositie ook zon
der borg.
Billijk tarief. Lage aflossingen.
Goen verzekering noen spaark. o.d
Rotterdam: Mauritsweg 8.
Schiedam: v. Smaleveldstraat 21a
Dordrecht: Geldeloozepad 86.
Gouda: Westhaven 17.
677 DGVS 15
IN
wat li elders niet vindt.
Apart, elegant,
eigen fabrikaat.
487UVS 25
ROTTERDAMSCHEDIJK 225-227
TELEFOON 69572
onze groote specialiteit
REGENJASSEN (Profiteert mede van den lagen Pondenkoers)
1Ü448S 75
A
3
19708 16
electr. Naailamp bij aank. nieuwe
Naaimachine. Hagelnieuwe Hand-
naaimach. 39. Luxe inzinkb. Trap-
naaimach. 8 Pfaff Trapnaaimach.
75. Singer inzinkb. Trapm 5 lad. 60.
Kipstraat ED Tel. 52176.
Re-areeren. Inruilen.
STOFJASSEN voor Heeren,
in licht- en donkergrijs,
beige en groen keper 4.25 3.75
STOFJASSEN keper, voor
Dames, beige en bruin 2.95
beige en groen
Ie kwal. keper 3.50
wit jeans
zwart Venetian
DRIL COLBERT
grijs
6.25
KAPPERSJASSEN
wit jeans
DOKTERSJASSEN
wit jeans
SLAGERSJASSEN
wit jeans 2 rij
n - n
KELNERS SMOKING
wit jeans 6.25 4.25.
MACHINISTEN BUIZEN
in blauw keper
1 rij met revfers
2 rij m. staand boord
KOKS BUIZEN
wit jeans
OVER-ALLS, in bruin, beige
en blauw keper
4.25 5.— 5.50
OVER-ALLS, keper met
patentsluiting
OVER-ALLS voor Stukadoors
in wit keper
OVER-ALLS in blauw keper
met veiligheidsluiting
ENGELSCH LEEREN
BROEKEN
MANCHESTER PAN-
MACHINISTEN PANTALONS
blauw keper, alleen prima
kwaliteit
HUISKNECHTEN JASJES
blauw en rood gestreept 5.25
Deze prijzen gelden tot en met
maat 52. vanaf maat 54, kleine
prijsverhooging.
MOTORPIJPEN
bruin en zwart lak 4
waterproof 8.50
MOTORJEKKERS
in bruin leder gevoerd
met im. peau de Pêche
in bruin leder gevoerd
met peau de Pêche.
in bruin leder gevoerd
m. prima peau de Suède
in zwart leder, gevoerd
met plaid 45.37.50
33.— 29.—
N VUITo. P D BOLLE ROTTERDAM.
1793 prrr)C'FUN
Rynbende
1
Mod. divankleed met bijpass, tafel
kleed, nog niet gebruikt, spotprijs
opruim Mesdaglaan 24a bij Rem-
brandtlaan. 2189S
C. J. van Gerdinger, Van Ruys-
daellaan 1, Vraagt een
Moquette-Leerameubl., Dress., Buf
fetten. Theemeub., Divans, Karpett-,
Bedd., Dek., Ledlk., Spiegels, enz.
Simonstr. 44 en 57, nabij Schlekade
Tel 41541. 6969
516998W 3U
Zeer ruime sorteering ook in de
groote maten.
ONGEBRUIKTE EXEMPLAREN
Af te halen aan het hoofdbureau van DE MAASBODE. Groote Markt 3d
Rotterdam en onze verschillende bijkantoren
Groote hoeveelheden FRANCO wal Rotterdam
TEL. 69070-69071 - TUiNLAAN 80
Volgestort Kapitaal f 30.000.000
Reserve f 9.300.000
4
