Een kostbaar bezit
SPORT EN SPEL.
DONDERDAG 10 DECEMBER 1931
RADIO-PROGRAMMA
HET TWENTSCH TEXT1EL-CONFL1CT
ornithophilia.
KON. NED. AUTOMOBIELCLUB.
DE NEDERLANDSCHE SCHOEN-
NIJVERHEID.
NIEUWE GOUDZENDING NAAR
NEDERLAND.
NATIONAAL CRISISCOMITE.
H. M.'S „RIGEL" NAAR INDIE.
VOETBAL IN HET BUITENLAND.
Een West-Europeesch blok
TSJECHEN IN NEDERLAND.
ENGELAND SPANJE 7—1.
LUCHTVAART.
PUBLIEKE VERKOOPINGEN.
MARKTBERICHTEN.
VRIJDAG, U December.
Huizen (1875 M., 100 K.H.) Algemeen pro
gramma 8 00-8.00 NCRV.-, 8.00-12.00 KRO.: 8.00
schriftlezing' 8.15—9.45 gramofoonplaten10.30
ziekendienst11.00 gramofoonplaten; 12 30 NCRV.-
kwartet (cello-viool-fluit-piccolo-piano)2.00 gra
mofoonplaten; 3.00-4.30 mevr. Gr de Knegt-
ter Haar (zang), H. J. Berghout (cello), Rie
Beute (piano); 4.30—4.45 gramofoonplaten; 5.00
orgelconcert door G. Snijders6.00 causerie over
een kalenderschild6.30 radio-dokter; 7.00 tuin-
bouwpraatje; 7.30 politieberichten; 7.45 causerie
over de Zuiderzee-afysluiting8.00 concert
KRO.-orkest o. 1. v. J. Gerritsen met medew.
v Meta Reidel. O.a. Petite suite, Debussy en
fragmenten uit „Carmenn", Bizet; 11.00—12.00
KRO.-kunstensemble. O.a. Slavische Rhapsodie,
Friedemann.
Hilversum (298 M., 1004 K.H.) 6.4512.00
VARA' 12.00—4.00 AVRO.; 4.00-8.00 VARA.; 8.00
11.00 VPRO.11.00—12.00 VARA; 6.45—7.00 en
7.3(p_7.45 gramofoonplaten; 8.00 VARA-septet en
gramofoonolaten10.15 voordracht door K. Bak
ker; 10.30—12.00 gramofoonplaten; 12.00 Omroep
orkest; 2.00 causerie over de Amsterdamsche
havenwerken (voor dt scholen)2.30 gramofoon
platen; 3.10 Kovacs Lajos en zyn orkest; 4.00
piano-recital door Joh. Jong; 4.30 voor de kin
deren; 5.15 VARA-orkest; 6.00 gramofoonplaten;
6.15 vervolg concert; 7.00 causerie over het kapi
talisme; 7.208.00 vervolg concert. Potp. „La
Mascotte", Audran; 8.00 VPRO.; 12.00 gramo
foonplaten (VARA).
Daventry (1554 M., 193 K. H.) 11.05 kerst
vertellingen 12.20 piano, viool, alt)1.05 orgelcon
cert; 1.50 gramofoonplaten; 2.45 voor de scholen;
2.50 lezingen; 3.45 vertellingen; 4.05 kerstvertel
lingen van Dickens; 4.35 voor de sholen; 4.50
Moschetto en zijn orkest; 5.35 kinderuurtje; 6.20
berichten; 6.50 lezing; 7.10 muziekbespreking;
7.30 actueele causerie; '7.50 lezing; 8.20 „Carmen"
opera van Bizet; 9.05 berichten; 9.25 lezing; 9.40
„Julius Caesar", tragedie van Sakespeare; 11.10
12.20 dansmuziek.
Parjjjs (Radio-Paris 1725 M., 174 K. PI.) 8.05
en 12.50 gramofoonplaten; 9.05 „Le vieil homme
tooneelspel van Georges de Porto Riche.
Langenberg (473 M., 635 K. H.) 6.207.20
gramofoonplaten; 12.251.50 orkest' 4.20 5.20
orkest H. Pensis (viool)7.258.15 Werag-orkest.
O.a. voorspel „Carmen", Bizet; 8.25 „Vasan-
tasena", spel van L. Keuchtwanger. Muziek van
H. Ebert; 9.35 berichten en tot 11.20 dansmuziek.
Kalundborg (1153 M., 260 K. H.) 12.051.20
concert uit Hotel Angleterre; 2.204.20 radio-
orkest; 7.20—9.30 „En Fallit", hoorspel van Björn-
son; 9.45—10.2' Scandinavische volksmuziek.
Orkest. Hierna tot 11.50 dansmuziek.
Brussel (508 M„ 590 K. H.) 5.20 orkest; 6.20
gramofoonplaten; 6.50 Jupiter-symphonie, Mozart*
8.20 avondconcert. O.a. onvoltooide Symphonie,'
Schubert.
(338.2 M., 887 K. H.) 5.20 orkest; 6.20 gramo
foonplaten; 8.20 omroeporkest; 8.50 De Brigadier
hoorspel van H. Melis; 9.35 conctrt. O.a. fantasie
„Les Saltimbanques", Ganne.
Rome (441 M„ 680 K. H.) 8.20 operette Boc-
cacio", van Fr. v. Suppé.
Zees en (1635 M., 183.5 K. H.) 1130 wam„
foonplaten1.20—2.00 dito; 3.50—4.50 orkest- 8 20
zie Langenberg; 9.20 uitzending ten bate der
werkloozen.
Heden weer onderhandelingen.
Zooals wij meldden, zouden heden de leiders
van de groote arbeidersorganisaties met de
vertegenwoordigers der Twentsche fabrikanten
opnieuw bijeenkomen.
De besprekingen kunnen van gewicht zijn,
daar do vertegenwoordigers der werkgevers,
mede op verzoek der arbeidersleiders, bianco
mandaat gevraagd en verkregen hebben.
Naar een algemeene staking?
De af deeling Enschedé van den Alg. Ned.
Bond van Textielarbeiders „De Eendracht"
hield een druk bezochte vergadering naar aan
leiding van bet besluit der gezamenlijke bestu
ren om Vjaandag a.s. de staking af te kon
digen, bij alle fabrieken waar de nieuwe loons
verlaging van 5 pet. Is afgekondigd.
Met algemeene stemmen besloot de ver
gadering Maandag op bedoelde fabrieken in
staking te gaan.
Eenzelfde besluit werd genomen door de af
doe ling Glanerbrug van genoemden bond.
Steun.uitheeringen.
Gisteren zijp de diverse organisaties begon
nen met het verleenen van steunuitkeering
De landelijke federatie van textielarbeiders
verleent ook steun aan de ongeorganiseerde
stakers, voor zoover die gehuwd of kostwln-
naars zijn. Zij ontvangen twee derde van de
reglementaire uitkeering.
De toestand te Enschedé is ongewijzigd. Het
aantal stakers is ongeveer gelijk aan dat van
Maandag. Overal in de gemeente is het rustig.
TE KOOP Onder Scbellingwoude zijn twaalf schepen van de eens zoo trotsche vloot der Maatschappij Nederland opgelegd. De slapte in
ket scheepvaartbedrijf dwang de Maatschappij deze schepen te koop aan te bieden
34ste Internationale tentoonstelling
te Utrecht.
Heden is in het Jaarbeursgebouw te Utrecht
de o 4ste Internationale tentoonstelling van
Ornithophilia geopend geworden, maar reeds
gisteren was er voor de pers gelegenheid om
de drie parterres van bet Jaarbeursgebouw,
die door Ornithophilia in beslag zijn genomen,
vast eens te bekijken.
Aan een origineels® maaltijd, waaraan
vaderlandsoke wintergerechten, als boerenkool
met worst, hutspot met klapstuk e.a.werden
geserveerd, overhandigde de heer Oscar
Schaerff, prasident des Bundes Deutsoher
Zwergkuhn Ziidhter, aan het bestuur de
Sclhaerff-miedaille voor de beste inzending
dwerghoen der®, terwijl bij den voorzitter, den
heer ir. o. f. Westvaal, namens den beer
Schaohteaibal, 'voorzitter van den Duitschen
Algameenen piulmveebond, een plakkett© aan
bood als persoonlijk geschenk, alsmede een
medaille als prijs voor het beste dieT van de
tentoonstelling.
Alhoewel de tentoonstelling zelf nog niet
geheel gereed ls gekomen, was het todh zeer
goed mogelijk zicih een beeld van de uitge.
breidheld daarvan te vormen.
De gebeele expositie bestaat uit 3600 num
mers, die samen ongeveer 4500 beestjes ver
tegenwoordigen. Hieronder zijn dan niet alleen
kippen in alle denkbare variaties, maar ook
duiven, fazanten, patrijzen, kalkoenen, kana
ries en verder konijnen, terwijl zelfs een in
zending van drie-en-twintig zilvervossen aan
wezig zal zijn.
Op de eerste plaats natuurlijk voor de
liefhebbers, maar daarnaast wel Voor iedereen,
die zich voor wat meer interesseert dan het
eigen kleine kringetje, bevat deze expositie
zeer veel dingen, die de moeite van het gaan
zien dubbel en dwars waard zijn.
Zoo noemen wij bijvoorbeeld de buiten
gewone Inzending kuifhoenders, daarnaast een
prachtige collectie Java krielen blauw van
den heer Ostermann uit Baarn, die in bet
geheel met 145 dieren vertegenwoordigd Is.
Deze blauwe krielen worden gefokt door
kruising van witte en zwarte soorten. Bij
dezelfde inzending boort ook een serie witte,
zwarte en blauwe Langshankrielen. De heer
Ostermann is tijouwens de eenige fokker in
Holland, die blauwe dieren fokt.
Verder noemen wij de naakthalskrlelen, de
moderne Engelsehe vedhtkrielen, de ongeloof
lijk groote Orpingtons.
Bij de duiven ls een zeer uitgebreide col
lectie holle kroppers, waarbij de inzending
van Henry Reij uit den Haag een belangrijke
plaats inneemt.
Aan de tentoonstelling Is ook een commer
cieel© afdeeling verbonden, waar verscheidene
firma's haar producten en machines demon-
streeren, terwijl er tenslotte ter opluistering
inzendingen zijn o.a. van het Ned. Merken
bureau, het Instituut voor parasitaire en
Infectieziekten van de Rijksuniversiteit te
Utrecht en de Nationale vereeniglng van Pels
konijnenfokkers.
Een groot aantal prijzen Is beschikbaar
gesteld voor de verschillende inzendingen.
Vestiging van een inlichtingenbureau
te Arnhem.
In het pand Velperbinnenslngell 1, ln het
hartje der stad, is te Arnhem door de K.N.A.C.
een inlichtingen-bureau gevestigd, gelijk ook
te Amsterdam sedert geruimen tijd bestaat.
Minder krachtige ontwikkeling
in 1930.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt
de volgende cijfers mede omtrent de voortbren
ging en het verbruik van de Nederlandache
Schoenfabrieken, welke in 1930 5000 of meer jaar
schoenwerk vervaardigd hebben.
Aantal ondernemingen
Prod, van schoenwerk
(X 1000 paar)
Waarde (X ƒ1.000.000)
van de verbruikte
materialen e.d.
de productie
den afzet
Personeel op pl.m.
15 Sept.
Primair vermogen der
krachtwerktuigen op
31 Dec. 5270
1926
204
1927
200
1928
209
1929
203
1930
204
7650
8150
9050
9040
9330
17.2
36.3
36,3
18,6
38,3
38,6
22,6
44,1
43,1
21,0
43,5
43,2
19,5
42,0
41,9
9250
9660
10340 10230
10390
5250 5340 5440 6120
Ofschoon blykens bovenstaande cyfers de
productie in 1930 290.000 paar grooter was dan
in 1929 terwijl die van 1929 nog zelfs beneden
die van 1928 bleef is deze stijging betrekkelijk
gering te noemen in vergelyfting met de krach
tige ontwikkeling van vorige jaren, n.l. van 1924
tot 1928 gemiddeld per jaar 520.000 paar.
Het binnenlandsch verbruik van schoenen be
droeg in 1930 14.200.000 paar en ging dus in ver
gelijking met het vorige jaar even sterk vooruit
als gemiddeld per jaar sedert 1921, n.l. met onge
veer 500.000 paar. Deze vermeerdering bleef
echter belangrijk achter by die van 1927 tot 1928
(1.300.000 paar) en van 1928 tot 1929 (800.000
paar).
Bovendien is in 1930 de stijging van de binnen-
landsche behoefte meer aan de buiteniandsche
dan aan de binnenlandsche industrie ten goede
gekomen.
EEN BATA-SCHOENFABRIEK IN
NEDERLAND
Naar een geschikt terrein wordt uitgezien.
Naar uit betrouwbare bron aan de Nwe. Ven-
losche Crt. wordt medegedeeld, heeft de directie
van de bekende Bata-schoenfabriek uit Tsje-
cho-Slowakië besloten ook in Nederland een
fabriek van haar producten op te richten, zooals
0. a. in Zwitserland en andere landen.
Reeds eenigen tijd geleden' werd door des
kundigen uitgezien naar een geschikt terrein,
liefst dicht bij de grens en in de onmiddellijke
nabijheid van een spoor- en waterweg.
Verder moest dit terrein pl.m. 100 H A. groot
zijn, veel stroomend water en een goeden water
afvoer bezitten, met het oog op de leerfabrica-
tie. Deze deskundigen hebben o. a. ook opme
tingen gedaan bij het landgoed de Holtmühle
te Tegelen. Reeds zijn onderhandelingen met
de eigenaars aangeknoopt om dit terrein aan
te koopen, zoodat 't niet onmogelijk is, dat
Tegelen eerlang een machtige industrie rijker
wordt
Dat de Bata-fabvieken inderdaad grootsche
plannen hebben, moge hieruit blijken, dat vol
gens info .atie bij een eventueel nieuw op te
richten schoenfabriek, een eigen scheep- en
vlieghaven zal worden aangelegd.
Heden zijn weer zes vliegtuigen opgestegen
met een lading goud van 5040 kg. aan boord
met bestemming .voor Amsterdam.
ONTSLAG.
Bij de Gloeilampenfabriek Volt te Tilburg
zullen tot Februari geleidelijk 400 500 per
sonen worden ontslagen. Reeds is aan 70 man
ontslag verleend.
Bezoek van Prinses Juliana aan de
bureaux.
Gisterochtend bracht H. K. H. Prinses
Juliana, eere-voorzitster van het Nationaal
Orisiscomité een bezoek aan de bureaux van
dit comité, gevestigd ln Haar paileis, Kneuter
dijk 20. H. K. H. had den wensch te kennen
gegeven, dat dit bezoek geheel on-officleel zou
plaats hebben, aan welken wensch dan ook ge
volg is gegeven.
Omstreeks 11 uur kwam H. K. H. vergezeld
van freule A. Snouck Hurgronje in de bu
reaux aan, waar zij werd ontvangen door de
secretarissen, die H. K. H. de werkwijze van
het secretariaat in details verklaarden. Op
minzame wijze onderhield de Prinses zich met
de dames en heeren van de verschillende af-
deelingen en verliet na een half uurtje het ge
bouw.
Het secretariaat van het Nationaal Crisisoo-
mite deelt nog het volgende mede:
De vereeniglng voor den Effectenhandel te
Amsterdam heeft een bedrag van 10.000 ge
zonden.
De Maatschappij tot Uitvoering van Zuider
zeewerken heeft een gift van 2500 overge
maakt.
De N. V. Lips' sloten en brandkastenfabrlek
te Dordrecht heeft gratis voor de heeren van
het Nationaal Orisiscomité een brandkast ter
beschikking gesteld.
Vredelievende bestemming van
een mijnenlegger.
Vrijdagmorgen a.s. zal van den steiger der
HollandAmerika Ljjn te Amsterdam H. Ms.
„Rigel", een 1500 bruto reg. ton metend stoom
schip, dat is ingericht als mynenlegger, naar
Indië vertrekken. Het schip is gebouwd door
de Nederlandache Dok My., op 6 November 1.1.
Is het officieel in dienst gesteld.
In Den Helder is alles aan boord genomen
voor de groote reis, die geschieden zal onder
commando van kapitein-luitenant ter zee Schltt-
ter.
Het vaartuig, dat in het witte kleed der tro
pen is gestoken, waar by de gele, afgedekte
schoorsteen helder afsteekt, heeft aan de achter
zijde een breed, open gedeelte voor het leggen
van de mynen.
De bestemming van de „Rigel" in de tropen
is echter van zeer vredelievenden aard; eenmaal
in Indië wordt het schip van de oorlogsmarine
afgeschreven en waarsehynlyk in dienst gesteld
als transportvaartuig voor bestuursambtenaren;
niet onwaarschynlyk is ook dat de gouverneur-
generaal er voor eventueele dienstreizen, in plaats
van de „Woga", gebruik van zal maken. De
maximumsnelheid van dit nieuwe gouvernements
stoomschip bedraagt 12% mjjl.
Te Brussel is het tot een meer spannende dan
fraaie party tusschen Zwitserland en België ge
komen. De Belgen zyn over het spel van hun
ploeg, vooral over de voorhoede, waarin eigen-
lyk alleen de jonge mld-voor Capellen voldoe
ning schonk, niet byster tevreden en vooral het
energieke en opbruisende in 't spel onzer Zuider
buren juist hun kracht in de wedstryden
tegen Nederland! ontbrak vrywel. De over
winning, is dan ook niet overweligend, 21, al
dient opgemerkt dat de Zwitsers niet tegen
vielen en goed party gaven. Maar als steeds
is men in de appreciatie van den wed-
stryd toch wel verschillend en de Zwitsersche
bladen gewagen van een zeer goede, gelyke
party die beter in een gelyk spel had kunnen
eindigen. Met dat al wachten de Zwitsers nog
steeds tevergeefs op een overwinning. De laat
ste overwinning, die zy behaalden, was te Zü-
rich tegen Nederland. Sedert dien kregen ze 8
achtereenvolgende nederlagen te incasseeren.
Vooral als men bedenkt dat Zwitserland door
zyn geregeld contact met de Centraal-Europee-
sche landen en Italië en door het terzyde schui
ven van de amateursbepalingen, alle mogelyk-
heden heeft tot „spelcultuur", dan is voor hen
dat eeuwige verliezen toch wel zeer onaange
naam.
Het is intusschen wel eigenaardig hoe men in
Zwitserland over het West-Europeesche voetbal
denkt.
In een voorbeschouwing voor dezen wedstryd
sprak men in een leidend blad van de serie ne
derlagen der Zwitsers, die in de laatste jaren
alleen onderbroken waren door 'n tweetal over
winningen op de „herzlich schwache Hollander
und die ebenso wenig starke Franzosen" en
thans heet het van de Belgen, dat zij heusch
niet zoo slecht speelden, dat ze niet meer dat
primitieve „kick and rush", doch soms ver-
dienstelyk short passing speelden. Wanneer men
na een dergelyke serie klappen nog in zoo'n
toon over anderen schryft, is men nog lang niet
op den goeden weg tot beter spel te geraken.
Wy schryven deze inzichten toe aan het feit
dat de Zwitsers deel uitmaken van de Centraal-
Europa-groep die zich, vooral nu Hirschman
geen secretaris-penningmeester meer is, ai-
machtig waant. Juist uit dien hoofde zou het
van byzonder groot nut zyn, als thans wat
in diverse organen der Fransche, Belgische en
Hollandsche pers reeds gememoreerd is tot
een West-Europeesch blok gekomen werd.
FrankrykBelgië-Nederland zou daarvan de
kern zyn en nader zou men overwegen moeten
of wel Duitschland of Spanje en Portugal of
e.v. alle drie er toe behooren zouden.
Ook de internationale voetbalpolitiek in Europa
elscht groote activiteit van de leiders. Naast
het Centraal-Europeesch blok begint ook de
Balkan-groep en de Scandinavische constellatie
steeds meer invloed uit te oefenen en juist daar
om is het samengaan van de West-Europeesche
landen zeer gewenscht. Men moet altyd zorgen
niet geïsoleerd te worden.
Vluchtig even langs enkele velden van Europa
(geen slachtvelden al lijkt 't er een enkele maal
wel eens op!) speurende, zien we dat in Farys
de Racing Club de France de leiding heeft, op
den voet gevolgd door de Club Frangais.
In Oostenrijk won Sportclub met 41 van Ni
cholson. Sportclub was in dezen zomer in Ne
derland, won alle wedstryden en speelde met
2—2 tegen Ajax gelyk. Nicholson komt in het
a.s. voorjaar in ons land toeren. Dit is een van
de zwakste Weensche ploegen, doch ook van
dit team zullen de Hollandsche clubs nog wel
wat leeren kunnen.
Zy nog vermeld dat de beide Mitropacup-
rivalen Vienna en W.A.C. met 1—1 gelyk speel
den. Adrnira leidt hier nu.
In Hongarye won Yjpe3t met 4—4) van Atilla,
kreeg Nemzetti met 1—3 klop van III Bezirk en
speelden Vasas en Bockskay met 2—2 gelyk.
In Italië luidden de uitslagen: Milan—Genova
3—0; CasaleAllessandria 2—2; Bologna—Juven-
tus 1—1; Roma—Lazio 2—0; Triestina—Ambro
siana 2—2; Bari—Modena 1—0; Torino—Napoli
4—1; Pro VercelliBrasda 1—0; Fiorentlna—
Pro Patria 10.
In Duitschland trok als steeds de wedstryd
Spielver. Fürth—Erster F.C. Nurnberg de aan
dacht. Fürth won tegen verwachting met 3—1.
Opvallend was in Noord-Duitschland de 51 van
de Hamburgr S.V. op Holstein, Kiel. De club
van Harder, die al zoovele malen kampioen van
Noord-Duitschland was en ook al een paar ma
len van geheel Duitschland, heeft thans weer
een zeer sterke ploeg.
In Praag organiseerden de sterkste clubs,
Sparta en Slavia, beide een belangryk friendly
game. Het gaat scherp tusschen die 2 clubs. Ze
hebben de le helft van de competitie met ge
lyke cyfers beëindigd en Zondag op Zondag con-
curreeren ze nu ook nog buiten competitie-ver
band. Praag is echter zoo groot en de ambitie
voor voetbal eveneens, dat er wel eenige wed
stryden gelyktydig gespeeld kunnen worden.
Sparta slaagde er in met 3—2 van Rapid uit
Weenen te winnen en Slavia klopte no. 1 van
de Hongaarsche Liga, Ferencvaros met 21. De
belangstelling voor deze clubs, voor Sparta
vooral, zal des te grooter zyn nu Sparta op 30
Maart, 1 en 3 April a.s. in Nederland komt
spelen, misschien wel als trainingspartner van
het Nederlandsche elftal. Het spel in Praag
staat trouwens op hoog peil en al behoort Vic
toriaZizkov vermoedelijk tot de zwakkeren,
toch zal ook deze ploeg, die op 23 December a.s.
's avonds op 't veld van V.U.C. tegen 't Haag-
sehe elftal en op 25 December tegen Ajax te Am
sterdam speelt, wel 't een en ander te waar-
deeren vallen. Er is zelfs sprake van een wed
stryd Nederland—Tsjecho Slowakye op 29 Maart
te Amsterdam, een wedstryd die zeker een by-
zondere attractie zou vormen.
Nog bereikten ons eenige uitslagen die be
langstelling verdienen.
VictoriaZizkov, de club die over 14 dagen
in Nederland komt, is een wintertoer begonnen
te Antwerpen met 10 overwinning op den kam
pioen van België, de Royal Antwerp F. C. De
Antwerpenaren hadden hun elftal nog versterkt
zoodat dit resultaat wel toont dat deze Tsjechen
voetballen kunnen. Hun veldspel was goed, doch
de afwerking der aanvallen, speciaal het schieten,
was zwak.
Voorts toerde nog een van de winder be
kende Tsjechische clubs n.l. Nachod, in België.
Ze speelde met 33 gelyk tegen de Racing Club
Gent en won van C. S. Schaerbeek met 52.
Tenslotte vermelden we nog dat Noord-Duitsch
land met 31 van West-Duitschland won, dat
te Krakau het Belgisch elftal van een Foolsche
combinatie, die als het Poolsche elftal te be
schouwen was, won met 21 en dat een zeer
onvolledig Weensch elftal te Belgrado met 41
van Belgrado won.
EUROPEESCH ZWEMRECORD-
De Engelschman Trippelt heeft te Sheffield de
400 meter rug gezwommen in 5 min. 47.2 sec.,
waarmee hy het Europeesch record, dat met
5.57.7 op naam stond van den Duitscher Ktippers,
met meer dan 10 seconden heeft verbeterd.
is een doos of tube „Zy "-Crème, zy beschermt
Uw gelaat even afdoende tegen guur herfstweer
of felle winterkou als een warme bontmantel of
behageiyke pels het Uw lichaam doet.
Reel. 4888 DGVS 7
Gisteren is de ianden-voetbalwedstryd Enge
land—Spanje gespeeld. Hy werd bygewoond door
ongeveer 50.000 toeschouwers. De Engelschen
waren verre in de meerderheid en leidden by
rust met 30. In de tweede helft voerden ze de
score tot 7—0 op. waarna Spanje een doelpunt
maakte, zoodat de eindstand 71 werd.
De ploegen waren als volgt samengesteld:
Engeland: Hibbs (Birmingham) d.Cooper
(Derby County) en Blenkinsop (Sheffield Wed
nesday) a.; Strance (Sheff. Wedn.), Gee (Ever-
ton) en Campbell (Huddersfield Town) m.Crooks
(Derby County), Smith (Portsmouth), Dean
(Everton), Johson (Everton) en Rimmer (Sheff.
Wedn.) v.
SpanjeZamora (Madrid) d.Ciriaco (Madrid)
e- Quincoces (Madrid) a.Leon (Madrid), Gam-
borena (Union of Irun) eh Roberto (Bilbao A.V.)
m.Vantolra (Seviila), Regueiro (Madrid), Sa-
matler (Barcelona), Marreo (Madrid) en Gore-
stiza (Bilbao) v.
Scheidsrechter was de Duitscher dr. P. Bau-
wens.
AANVAL OP HET AFSTANDSRECORD.
In Engeland worden voorbereidingen getroffen
voor een recordvlucht op den langen afstand in
rechte lyn zonder tusschenlanding. De Engelsehe
officieren Gayford en Bett zullen daarvoor op 22
December starten van het Cranwell-vllegveld
met een Fairey eendekker voorzien met een Na
pier Lionmotor van 530 P.K., die reeds een proef
vlucht naar Egypte maakte. Het doel is Kaap
stad^ de route zal gaan over Marseille, Tunis,
de Sahara, Nigeria, Portugeesch West Afrika en
de Walvlsch-baai, een afstand van 5990 mjjl.
Het record staat op naam van twee Amerikanen
die 5012 myl aflegden van New-York naar Kon-
stantinopel.
TE ROTTERDAM.
In het Notarishuls aan de Geld kade.
Op Woensdag 9 December, des nam. ten 2 uur,
EINDAFSLAG.
Pand en erf, Zyl 1, hoek Zylsteeg 7a, b. In bod
op 14.600. Daarop verkocht.
Pand en erf, Jonker Fransstraat 103. In bod
op 44.200. Daarop verkocht.
Dubbel pand en erf, Josephstraat 49. In bod op
14.600.
Pand en erf, idem 47. In bod op 11.200.
Pand en erf idem 45, uitk. Josephlaan, In bod
op ƒ10.300.
Daarop verkocht.
Pand, Pottebakkersteeg 18. In bod op 12.100.
Daarop verkocht.
Pand, Pottebakkersteeg 20. In bod op 11.900.
Daarop verkocht.
VOORLOOPIGE AFSLAG.
Winkelhuis, Binnenweg 121. Trekgeld ƒ36.000.
Pand en erf, Jacobusstraat 57. Trekgeld 16.200
Winkelhuis, Gr. Vlsscherystraat 59. Trekgeld
15.200.
Idem, Idem 61. Trekgeld 15.400.
Pand en erf, Busken Huetstraat 53. Trekgeld
f 13 700
Winkelhuis, Nic. Beetsstraat 52 hoek Multitull-
straat 11. Trekgeld 19.400.
Pand en erf, Bergweg 120. Trekgeld ƒ19.800.
Idem, Meubelstraat 13. Uit de hand verkocht.
Idem, Tweeboschstraat 9. Trekgeld ƒ8550.
Iidem, idem 11, Trekgeld ƒ8550.
Idem, idem 13. Trekgeld ƒ8600.
Idem, idem 14. Trekgeld ƒ8550.
Idem, idem 17. Trekgeld ƒ8600.
Idem idem 19. Trekgeld ƒ8500.
ROTTERDAM, 9 December. (Veilingsvereeni
glng Vriie Aardbeienveiling Charlois) Spruiten
le srt f 2.70-5.40, 2e srt 1-2.60, uien 4 80.
ƒ4.70, kroten ƒ1.10—2.60, gele savoye kool ƒ1.10
—2.60, eigenheimers 4.404.60, id. poters JS.60
—3 80 neen f 2.904, roode kool 1—3.10. witte
kool <160—1.10, Weiperen le srt 11-12, 2e srt
67, comptesse de paris 2430, goudreinetten
extra ƒ41, le srt 14—16, 2e srt 5.80-6, zoete
bellefleuren 7.80-8, zure id. 10-12, pondsperen
r ioii, gieser wildeman 12 per 100 kg., andyvie
f 0.50—1.90, groene savoye kool 0.50—2.20, bloem-
Vrw-,1 le srt f 48, 2e srt 13.20, sla 1.60 per
100 stuks, knolselderij le srt 1®T^Je1®rt
■iplerii f 2 202.70, pieterselie 1.602.10, prei le
srt ?3-3M?le srt 1.10-1.80 per 100 bos, veldsla
2131 ct, boerekool 519 ct per kist.
RATTFRDAM 9 December. (Coöp. Tuinbouw-
100 krop, slavellen 12-19 ct per kg., prei L90
-2.80, pPéen 2.10-L80 per 100 boj, peen 3 20-
4.10 per 100 kg., tomaten A A.60, B 1L60, C
f 5 30 CC f 2 20 per 100 pond, selder^ 2.50—3-bO,
pieterselie ƒ2, roode kool 1.20-1.8°. groene tool
ƒ3—3.10, boerekool ƒ4 per 100 kg., ^nduvie
-2.40 per 100 krop, spruiten le srt {3-4.50, 2e
srt 1.60—1.90 per 100 kg., witlof le srt 7 10 ct
Per kg*
ROTTERDAM, 9 December. De prjjzen besteed
aan de bloemenveiling van de Oo5p. Tuinbouw
veiling Rotterdam en Omstreken G A. waren als
volgt- hadlev 2.70—4.20, butterfly 3-10—7.&0,
Columbia 3-6.70, golden 2-70^80^ enropa
ƒ7.10, florex ƒ4.80,, e. g. hill 6.60-7-80. briarciiii
2.30-7, kilham 8.40—10.10, rose hill 5.20. po
tentaat ƒ3, aug. noack 3.40-5 90, rosalandia
3.70—6.30, seringen 4—9 ct per tak, anjers 5
—7, chrysanthen 12—39 ct, pulling 6—14 ct pa -
men ƒ1—1.10, clivia ƒ1.65, cyclamen 11—40 ct,
cactus 7—24 ct, primula 15—20 ct, begonia 8 ct.
Aanvoer rozen 11.000 stuks.
Vrij naar het Fransch.
Door A. T.
20).
HOOFDSTUK V.
Als Jacoubé Bihartz en zijn oude vader niet
in de linker-galerij hadden gezeten, was Dama-
ris dien Zondag niet de kerk binnengegaan:
zoo onwaardig voelde ze zich. Maar de twee
mannen zaten op yua gewone plaats en zouden
spoedig gemerkt hebben dat de „juffrouw"
niet op de liare was, op het oude, bijna ver-
wormde knie.bankje. Het meisje was dus bij
het Heilig Offer tegenwoordig op de plaats en
in de houding van den tollenaar. Bij de laatste
gebeden ging ze heen door de zijdeur
naar het kerkhof, zooals ze 't den eersten Zon
dag ook had gedaan en, zonder ditmaal ver
keerd te loopen, stapte ze recht naar het af
gelegen graf. Een friseche bouquet lag er op,
maar ©en andere droeg den stempel van een
bloemen m a a ks ter uit Hendaye.
Damarie stond weer op. Nu wist ze 't! Die
bloemen waren daar neergelegd door de moor
denares. In wair door <110 ontdekking ging
ze naar beneden, tus»chen de graven door. tot
aan het uiteinde van het terras. Het schouw
spel was niet zoo tooverachtig als den eersten
keer. 's Nachts was het weer er niet beter op
geworden, een dikke mist belette het uitzicht
en dreigende wolken hingen boven het dood-
sche veld. Geen enkele zonnestraal speelde
op de muren der hler-en-daar verspreid lig
gende huizen. De lucht was zwoel en als ln
afwachting van een geweldig onweer. Damaris
voelde zich bedrukt. Langzaam wandelde ze
terug naar Iruski-Saindua, zoo in gedachten
verdiept, dat ze misschien wel twintig keer
bijna door een auto overreden werd. Zooals
eiken Zondag was moeder Bihartz druk in de
jveer, om vóór de Hoogmis de beesten te ver
zorgen; Nika was bezig haar broertje te was-
schen, die luide protesteerde, als ze wat te
hardhandig was naar zyn zin.
t Zal zwaar weer worden merkte Dama
ris op, om ook wat te zegge®.
Toch zal t nog wel een tijdje duren, voor
het losbreekt, juffrouw. Voor den middag ver
wacht ik 't niet.
Damaris wilde naar boven gaan; maar pas
was ze een paar treden opgeklommen, of ze
wendde zich tot Mirentchu, die haar al blij-
lachend had verwelkomd;
Vanmiddag ga ik naar Hendaye. Daar
ben ik nog niet geweest.
Plotseling was in haar het verlangen opge
komen, de moordenares van Flora Murray te
leeren kennen. Hoe ze 't zou aanleggen, wist
ze zelf nog niet, maar ze twijfelde toch geen
oogenblik aan haar succes.
Direct na 't ontbijt ging ze in haar witte
japon met Thann op stap en bleef bij 't viaduct
op de tram wachten. Deze zat vol toerieten,
die veel herrie maakten, maar daar lette ze
niet op. Omdat Thann in den bagagewagen
moest, ging ze daar ook maar in. Rechtop
staande keek ze maar alle bekende plekjes:
Ametsa, waarvan de luiken nog gesloten wa
ren; Saint-Jean-de Luz, Ciboure met z'n oude
huisjes, het kasteel van Abbadië en eindelijk
de Sanatorias die in de buurt van Henday
waren gelegen. Bij het Casino stapte ze uit,
maar ze lette niet op den pseudo-Moorschen
bouwstijl en de vier pavlljoentjee er om heen;
ze ging naar de steenen bank op den boule
vard om te kijken naar de onmetelijke vlakte,
heel ver weg bepaald door de Bidassoa. Toch
gunde ze zich geen tijd om de tenten, opgesla
gen langs de zee, te tellen, noch om het con
trast op te merken tusschen de lachende Fran
sche kust en die van Spanje, woest en kaal;
slechts één gedachte bezielde haar; te vinden
die ze zocht! En afgaande op vage, hier-en-
daar opgevangen aanduidingen, ging ze op
weg naar den zandigen landtong, waar de laat
ste huizen stonden. De tamarisken wierpen vol
doende schaduw op den weg en een zacht
windje maakte ze tot groote waaiers. De hitte
was draaglyk. Met kleine pasjes liep ze voort.
Haar hart bonsde als ging ze naar een
plaats van ontzetting. Ternauwernood eloeg ze
acht op de Basklsche huizen met hun onver
staanbare, vreemde namen, maar die toch zoo
leuk lagen midden ln een keurig verzorgd
tuintje, vol met ritselende tamarisken.
Sommigen ervan hadden roode luiken, zoo
als de Monstra®s-Hoeve, en bijna alle hadden
ze buitengalerijen, door half-ronde bogen afge
sloten. Ten laatste bereikte ze een villa, vrij
wel achteraf, maar zöó opgesmukt met hangen
de geraniums, dahlia's en rozen dat Damaris
haar naam had geraden, voor ze dien had ont
cijferd.
„Loria" die bloemenvillb kon ze alleen
maar heeten. Alle gordijnen waren omlaag
en geen menscbelijke stem klonk tot haar
door. 't Was zeker het uur voor een middag
slaapje.
Ik ben te vroeg gekomen, d>acht Damaris.
Ze stak den weg over en richtte haar oogen
naar beneden op bet strand vlak vóór haar;
juist tegeilover de villa was een tent opgesla
gen, die er bij scheen te hooren.
Ze zullen wel gauw naar de tent komen,
dacht het meisje. De zon brandt te fel, om een
wandeling te maken.
Voor haar was een trap, die ze afging. Een
beschaduwd plekje beneden kwam haar zeer
geschikt voor, om alles af te kijken. Ze zette
zich er neer en Thann ging, zooals gewoonlijk,
vlak naast haar liggen. Eerst beschouwde ze
de zee. Een donkere streep bij den horizon kon
digde een onweer aan; maar daarvoor was de
spiegeling zoo verblindend, dat ze er bijna niet
tegen in kon küken. Op het strand was het
buitengewoon stil: alleen een groepje toeris
ten bracht er wat leven. Maar ook deze gin
gen spoedig weg en weer was de onmetelijke
vlakte geheel verlaten.
Damaris 'nam een boek uit haar fcasch en
trachtte te lezen, maar ze kon haar gedachten
niet bijeen houden; het minste geluid deed
haar gespannen toeluisteren: .Anders hoor of
zie ik ze heelemaal niet," dacht ze.
Eindelijk tegen vier uuir hoorde ze vlak
bij zich een heescke stem:
Mama, de zee is te laag. Ik ga vanavond
niet baden.
Ik ook niet, riep een fijn meisjes-stem
metje terug. Zullen we een beetje in de zon
gaan liggen, Ganich?
Nog vóór ze hen gezien had, wist Damaris,
wie het waren; de kinderen van Ramon.
Ze deed, als las ze heel ijverig in haar boek,
maar steelsgewijze keek ze intusschen naar
de kinderen
Ze waren beiden bijna hetzelfde gekleed
en met hun korte haren leken ze zoo sprekend
op elkaar, dat men den jongen bijna niet van
het meisje kon onderscheiden. De tegenwoor
digheid van Damaris bevreemdde hen; ze ke
ken haar brutaal aan. Het viel haar nu op,
hoe ze in 't gezicht en in lichaamsgestalte pre
cies op hun vader leken; maar in hun zwarte
expressieve oogen lag een vurige gloed, dien
ze ongetwijfeld van hun moeder hadden. Toen
ze een beetje van hun verrassing bekomen wa
ren, gingen ze dioht hij haar liggen even bui
ten de schaduw van de tent en met de armen
voor het gezicht bleven ze zoo eenige oogen-
blikken zwygend en bewegingloos liggen; maar
spoedig raakten hun tongetjes weer los.
Heb je dien hond gezien, Maina; 't schijnt
een echte rashond te zijn.
Ja, maar hij ziet er niet erg zachtaardig
uit.
We zullen 'ns kijken; als ik 'm eens floot?
En voordat Maina had kunnen antwoorden,
had haar broertje dit plan al ten uitvoer ge
bracht.
Thann richtte zich op, nog hijgend en met
hangenden ftaart, maar hy gehoorzaamde niet.
Blijf liggen, beval zijn meesteres.
Hij strekte zich weer uit en legde z'n kop
op z'n pooten, gereed om te gaan slapen. Maar
het gefluit bleef aanhouden.
Nu richtte hij zich weer op en blijkbaar wil
de hij ditmaal aan de Invitatie gehoor geven.
Het kleine meisje werd bang en overeind
springend maakte ze aanstalten, om op de
vlucht te gaan.
Hij byt niet, verzekerde Damaris.
De jongen hield den snuit van de hond al
tusschen zyn handen en sprak hem met de lief
ste naampjes toe.
Zijn zusje kwam een beetje schuchter nader
bij, maar besloot toch ook al gauw haar lief-
koozingen by die van haar broertje te voegen.
Thann, die anders niet zoo gauw vriende
lijk jegens vreemdelingen was, scheen nu zeer
vereerd te zijn met de toegenegenheid der
kleinen en hy beantwoordde ze, door blij te
kwispelstaarten.
Maiina wendde zich tot Damaris:
Heeft u dien hond al lang? vroeg ze
stoutmoedig.
By na twee jaar.
Voor een dame, die alleen is, is zoo'n
hond een goede bewaker.
Waarom denk je, dat ik alleen hen?
Juffrouw, vandaag is 't Zondag; als u
een echtgenoot en kinderen hadt, zouden die
bij u zijn. Bovendien; u draagt geen trouwring
Ze was dichterbij gekomen; met 'n lenige
beweging ging ze zitten naast de onbekende
in 't wit.
U woont zeker niet in Hendaye?
Neen, ik maak alleen maar een uit
stapje.
Dat dacht ik aJ dadelijk; want, als ik
uw gezicht al eerder had gezien, zou ik 't niet
vergeten zijn.
Al pratend liet het meisje zand tusschen
haar vingers glijden. Haar broertje was al
weg; hij had gemerkt, dat Thann alles terug
bracht, wat men ver weg gooide en nu smeet
hy met steenen en stukken hout, alleen maar
om den hond te zien loopen en springen.
Bevalt 't je hier, vroeg Damaris, de rol
len omkeerend.
O nee, we kennen hier niemand. We kun
nen nog niet eens 'n spelletje tennissen tenzy
met ons tweetjes. Als mama moe is en niet
wil uitgaan in den auto, valt de tijd lang, dat
verzeker ik u! We zyn veel liever in Parijs!
Dan neemt papa ons tenminste nog eens mee
naar 'n museum of 'n bioscoop; en als 't
mooi weer is gaan we naar het boech en
soms nog verder: naar Versailles of Fontai-
nebleau.
Heeft papa jullie Maina en Ganich ge
noemd?
Ja naar de houten beelden bij een huis
in Ciboure, welke die bijnamen hebbe® gekre
gen, omdat in Baskee bijna alle meisjes Marie
en alle jongens Jean heeten. Dat zijn trouwens
de namen, die we bij hef Doopsel hebben ge
kregen.
Hoe komt het dan, dat je hier niemand
kent?
Die strikvraag had Damaris gesteld voor
ze er erg m had, maar aanstonds deed haar
teere natuur haar de wreedheid er van voelen.
In de oogen van het kind, dat al zooveel gezien
en begrepen had, kwam een feraeergeelagea
uitdrukking. Ze kruiste de beenen en schui
felde zenuwachtig met haar voeten door het
zand.
Gelukkig kwam er al spoedig afleiding. Van
den boulevard riep een vrouwenstem in het
Spaansch:
Maina en Ganich, waar zijn jullie?
Hier mama!
Goed hoor! Ik kom bij jullie!
Madame Etchorria daalde de trap af. Dar
maris kon haar nu goed bekijken. Langzaam,
met ongelyke stappen kwam ze naar beneden;
ze was groot en elegant ook in 't wit
maar haar bijna wasgele gelaatskleur scheen
er op te wijzen, dat ze niet geheel gezond was.
Maar toen ze de oogen opsloeg, werd de in
druk, dien men op het eerste oogenblik van
haar kreeg, toch een beetje gewijzigd; er was
nog zooveel leven in dien vurigen blik, die
zoowel een innige teederheid als een dollen
waanzin uitdrukte. Ze scheen verraef, haar
dochter met 'een onbekende in gesprek te vin
den. Haar gelaat versomberde.
Maina, beval ze, de zon brandt te sterk.
Ik verlang, dat je ln de schaduw blijft.
Hoewel onwillig, gehoorzaamde het meisje
en volgde haar moeder. Om zich wat te ver
strooien, nam ze uit een taech, die aan het
tentzeil vast zat, een kijker en richtte haar
op den horizon.
O, riep ze, ik zie een groot schip, heel
ver weg. 't Lijkt wel 'n oorlogsschip. Het
draagt de driekleur.
En zonder verlof te vragen, stond ze weer
op, om den kijker aan haar nieuwe vriendin
te geven.
Kijk u ook maar eens. U zult 't wel leuk
vinden.
Maar Damaris oordeelde het beter, eerst
een vragenden blik op haar moeder te werpen,
als wou ze zeggen:
Vindt u het goed.?
Een hoofdknikje scheen haar te antwoc>ï>
den: j
Ga uw gang.
(Wordt vervolgd), 8
