MGR. AENGENENT OVER DE GRAAL.
LANDBOUW IN DE TWEEDE KAMER.
CRISIS EN STEUN.
VRIJDAG 11 DECEMBER 1931
GRAALHUIS TE ALKMAAR
INGEZEGEND.
EEN BELANGRIJKE REDE VAN
HAARLEMS BISSCHOP.
REDE VAN DEN BISSCHOP.
DE PONDEN-TRANSACTIE DER
NEDERL. BANK.
De verkoopvoorwaarden.
A fscheidsklanken.
ER WORDT GEDAAN, WAT MOGELIJK IS
GEMEENTEFONDS.
KINDERTEHUIS ONTRUIMD.
ORNITHOPHILIA
CENTRAAL MISSIE BUREAU IN
INDIE.
Gisterenmiddag is het nieuwe Graalhuis in
de Emmastraat te Alkmaar plechtig ingewijd
door Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, bis
schop van Haarlem.
De Graalvlag wapperde van den gevel en
door een eerewacht van Graalmeisjes met hun
kleurige banieren werd Z. H. Exc. opgewacht.
Geassisteerd door de drie pastoors van
Alkmaar, den hoogeerw. heer Deken E. P.
Rengs en de Zeereerw. paters L. E. Biesta
O.P. en A. J- H. H. Baetsen O.P. verrichtte
Mgr. de inzegening.
Daarna werd Z. H. Exc. ontvangen in de be
nedenvertrekken van het Graalhuis, waar zich
behalve de vertegenwoordigers van de plaatse
lijke geestelijkheid en een groot aantal gonoo-
digden ook bevonden de heer mr. Wendelaar,
burgemeester van Alkmaar, mej. L. v. Kers
bergen, centraal Graalpresidente, en vele leid
sters van de Graal.
Toen allen gezeten waren nam mej. van
Kersbergen het woord.
De Centraal-Graalpresidente dankte aller
eerst Mgr. Aengenent voor zijn tegenwoordig
heid. U, monseigneur, aldus spr., hebt door
uw medewerking de slichting van dit Graal
huis mogelijk gemaakt. In Alkmaar heeft de
Graal een kern van enthousiaste katholieke
meisjes aangetroffen en is zij er in geslaagd
een groep krachtige en bezielde leidsters te
vormen, met offerzin en liefde voor het apos
tolaat.
Onze tegenstanders spannen al hun krachten
in om hun doel te bereiken n.l.: God de we
reld uit. Wij hebben ons precies het tegen-
overgestelde ten doel gesteld. Wij bezitten onze
clubs voor ontspanning en ontwikkeling, maar
ons hoofddoel is en blijft een leger te vormen
Van katholieke jonge vrouwen, in den besten
Mn des woords.
De Graal wil den waarachtigen katholieken
Beest kweeken in onze maatschappij zij wil de
Parochies bevolken met -degelijke katholieke
vrouwen, zij wil de congregaties tot bloei
brengen en zoo op haar wijze medewerken
aan het herstel der katholieke maatschappij.
Sedachte. Wij beloven U, dat wij met al onze
brachten zullen werken voor ons groote doel:
katholieke meisjes en vrouwen van de daad
io vormen
Nadat een van de Alkmaarsehe leidsters
bad gesproken, was het woord aan een van
de graalcadetten, die een kort en ferm speech-
je hield. Zij vertolkte haaf dankbaarheid voor
het feit, dat de jonge meisjes in de Graal ge
legenheid krijgen haar talenten in dienst te
stellen van het apostolaat. Wij meisjes, aldus
zei ze, hebben dit altijd verlangd en wat de
enkeling niet kon, dat vermogen wij nu allen
tezamen. Al onze krachten zullen wij van nu
af geven en wij beloven U, Monseigneur, dat
wij allemaal missionarissen zullen worden.
Een gewoon Graallid betuigde haar dank-
baarheid voor het totstandkomen van het
nieuwe graalhuis.
De Deken van Alkmaar, de hoogeerw. heer
E. P. Rengs betuigde zijn vreugde over de
stichting van het Alkmaarsehe Graalhuis en
gaf aan Z. H. Exc. de verzekering, dat de
geestelijkheid van Alkmaar gaarne bereid is
om de verlangens van Haarlem's Bisschop
Inzake de Graal tegemoet te komen.
Daarop nam Z. H. Exc. Mgr. J- D. J. Aen
genent het woord.
Allereerst richtte Mgr. een woord van wel
kom tot den burgemeester. Uw aanwezigheid
hier, aldus Monseigneur, is een nieuw bewijs
•voor uw belangstelling ook voor het Katho
lieke leven In deze stad en dit kunnen wij
niet genoeg waardeeren.
Het is vandaag een gelukkige dag voor Alk
maar, aldus vervolgde Z. H. Exc., allereerst
om de consecratie van het altaar in de Domi-
nicanenkerk die vanmorgen heeft plaats gehad,
en op de tweede plaats om de inwijding van
dit gebouw. Gij, Katholieken van Alkmaar, hebt
getoond niet alleen zorg te willen dragen voor
den steenen tempel Gods, waarvoor gij een
nieuw altaar schonkt, maar evenzeer voor den
levenden tempel Gods, die uw eigen kinderen,
uw dochters vormen.
Een beroep op de geeste
lijkheid.
Het zal langzamerhand wel algemeen bekend
zijn dat ik een groot bewonderaar en een krach
tig promotor ben van de Graal. Ik wensch thans
voor het gansche diocees te herhalen, dat ik
deze jongevrouwenbeweging, die gedragen en
gestuwd wordt door de congregatie van de
Vrouwen van Nazareth, een beweging vind
idealer dan welke andere ik mij ook zou kunnen
denken en die ik voor niets ter wereld meer
zou willen missen in mijn diocees.
Mijn eenige en vurige wensch is het dat de
Graalbeweging zich in dit bisdom zoo snel
mogelijk zal uitbreiden.
Van de Graal zal in de toekomst een onschat
bare kracht uitgaan voor de bevestiging van
ons Katholiek leven. Honderdduizenden zullen
van het werk, door de Graal verricht, de vruch
ten plukken, want deze beweging streeft naar
de vorming van echte, degelijke, Katholieke
huismoeders, en dat zijn de voortreffelijkste
menschen die er op de wereld bestaan. De Kerk
en de maatschappij kunnen haar niet missen.
Monseigneur richtte zich dan tot de pas
toors van Alkmaar en wenschte hen geluk met
de stichting van dit Graalhuis. II wensch hun
te verzekeren, aldus Monseigneur, dat zij de
Hnancieele offers, die de instandhouding van
dit tehuis vergt, met blijheid zullen blijven
dragen omdat zij weten dat het mijn harte-
wensch is, dat dit Graalhuis tot vollen bloei
geraakt. Dit zal zeker offers vergen maar ik
weet, dat deze offers gaarne gebracht zullen
worden, waaneer ik het vraag.
Ik wensch ook een beroep te doen op alle
eerw. zusters en eerw. heeren geestelijken van
heel het bisdom, om meisjes, die den religieu
zen staat willen omhelzen, te wijzen op de
congregatie van de Vrouwen van Nazareth.
Deze congregatie is wel jong, maar ik garan
deer de stabiliteit van deze jonge congregatie
De pastoors moeten dus de meisjes, die roeping
gevoelen, krachtig aansporen te treden in de
congregatie van de Vrouwen van Nazareth.
Ook de leeken moeten begrijpen, dat hun kin
deren in de Graal thuishooren.
De eerw. Zusters van de lagere scholen moe
ten al haar leerlingen, voor dezen de school
verlaten, aansporen om lid te worden van de
Graal.
Ook op de eerw. zusters, die onderwijs ge
ven aan de lycea, de H. B. S-en en de gym
nasia, doe Ik een beroep om met ijver en animo
haar leerlingen aan te sporen zich te laten
inlijven in de Graalbeweging.
Alleen wanneer zij zoo doen, handelen zij in
mijn geest en Ik weet, dat, wanneer ik op
haar een beroep doe, zij gaarne bereid zijn
daaraan gevolg te geven.
Het ligt voor de hand, dat een jonge be
weging blootstaat aan critiek en ook niet ont
komen zal aan misverstanden.
En een beweging, die zoo met open vizier
naar buiten treedt als de Graal, staat daaraan
nog meer bloot dan andere organisaties.
Ik wil bij deze gelegenheid op die misver
standen wijzen opdat ze ophouden te bestaan
en ik wil ook een antwoord geven op de on
billijke critiek, die hier en daar wordt uit
geoefend, opdat zij tot zwijgen zal worden
gebracht.
Misverstanden ten opzichte
van de Graal.
Het eerste misverstand, dat bestaat ten op
zichte van de Graalbeweging, is. dat zij los
staat van de congregatie.. Zelfs in een tijd
schrift dat aangewezen is om leiding te geven
aan de mannelijke jeugdbeweging, heb ik nog
onlangs de bewering gelezen, dat de Graal los
staat van de meisjescongregatie. Dit is een
absoluut misverstand. De Graal is evenzeer
verbonden met de congregatie als de patro
naatsbeweging voor jongens.
De congregatie, en ik zeg dit voor het ge-
heele bisdom, is het uitgangspunt van alle
actie op bet gebied van de meisjesbeweging.
De graalleden moeten in bet algemeen lid zijn
van de congregatie.
Voor sommige groepen voor meisjes moet
echter in dit opzicht een uitzondering worden
gemaakt. De meisjes echter, waarop deze be
paling slaat, worden niet volledig lid van de
Graal maar blijven, ook wanneer zij „inge
kleed" zijn, aspiranten, totdat zij in de con
gregatie zijngetreden.
Het tweede misverstand, dat gerezen is en
dat geheel en a! uit den weg geruimd moet
worden, is> dat de Graal geheel los en onaf
hankelijk van de parochiegeestelijkheid zou
staan.
Dit is oen droevig misverstand en daartegen
protesteer ik ten sterkste. Want de Graal staat
niet los van de parochieele geestelijkheid.
Ik heb zelfs voorgeschreven en de Vrou
wen van Nazareth hebben mij om dit voor
schrift verzocht dat de Vrouwen van Na
zareth op vastgestelde tijden overleg moeten
plegen met de parochiegeestelijken, om te ver-
n&msn we.lke wenschen door de laatste ten
opzichte van de Graalbeweging worden ge
koesterd.
Hoe is bet mogelijk dat men zegt, dat de
Graal niets met de parochiegeestelijkheid te
maken heeft Ik kan mij ©enigszins indenken
hoe dit misverstand misschien is ontstaan.
Ik heb bepaald, dat de kapelaans die de con
gregatie leiden, niet belast mogen worden met
de dagelijksche leiding van de Graalclubs, ten
zij er een apologetische cursus wordt gegeven.
Het Is mijn stellige overtuiging dat de di
recte leiding voor een jonge vrouwenbeweging
niet door den priester op zich moet worden
genomen.
Om verschillende redenen is het beter dat
dit niet gebeurt. Op de eerste plaats meen ik
dat wanneer een kapelaan zijn werk goed wil
doen hij geen tijd heeft om zich met de dage
lijksche leiding van een meisjesbeweging be
zig te houden. Zijn werk is immers op de
eerste plaats het geven van catechismus, het
preeken, en vooral ook het huisbezoek dat wel
het grootste en voornaamste deel van zijn
taak is. Daarnaast hebben de kapelaans nog
de zorg voor de mannelijke jeugd.
Op de tweede plaats zijn mannen minder
geschikt dan vrouwen om zich met de directe
leiding van een meisjesbeweging bezig te
houden. Dit is geen werk dat den man goed
afgaat.
Maar ook al zouden de mannen de benoodlg.
de capaciteiten wel bezitten ,dan nog zou het
ongewenscht zijn wanneer zij zich bemoeiden
met dit werk. De eenheid van de Graalbewe
ging zou er door in gevaar worden gebracht
Alleen een religieuze congregatie als van de
Vrouwen van Nazareth kan dit werk naar be-
hooren vervullen.
Met deze eenheid in de beweging hangt de
stabiliteit en de continuïteit ten nauwste
samen .zoodat het ook daarom gewenscht is
de dagelijksche leiding toe te vertrouwen aan
de Vrouwen van Nazareth en niet aan de pa
rochiegeestelijken.
Het derde misverstand, dat bestaat ten aan
zien van de Graal is, dat sommigen- zeggen,
dat de Graal beter zou doen, wanneer ze haar
leden wat meer gewone en practlsche kun
digheden leerde. Maar de Graal doet dit reeds.
De Graal vormt de meisjes ook practisch tot
goede huismoeders. De vele cursussen zijn
daarvan het bewijs. Van dit werk blijkt niet
zooveel naar buiten, maar men mag daarom
maar niet veronderstellen, dait zij dit werk
verwaarloost.
Een vierde misverstand is, dat de Graal
bloeiende meisjespatronaten, waar zij die aan
treft, stuk slaat.
Dit is onjuist en de Graal zou dit trouwens
zelfs niet wenschen. Zij wil de bestaande meis
jespatronaten zooveel mogelijk overnemen en
langzamerhand omvormen in den Graal-geest.
De leidsters van die Patronaten wil zij ook
zooveel mogelijk overnemen, maar zij wil
boven dit werk een andere vlag zetten.
De microfoon in den klokketoren van
StPieterwelks klokgelui op 8 December
per Vaticaansche Radio werd uitgezonden.
Onbillijke critiek.
Er wordt echter ook critiek uitgeoefend op
de Graalbeweging en deze critiek is dikwijls
onbillijk. Een van de voornaamste punten van
critiek, die mij steeds het meest onaange-
naam heeft getroffen, is wel dat men beweert,
dat de Graal geheel en al opgaat in uiterlijk,
beid.
Op deze bewering wensch ik een viervoudig
antwoord te formules-ren.
Op de eerste plaats leven wij In een tijd,
waarin wij onze geloofsovertuiging niet meer
alleen in de hiniienkamews mogen houden. Wij
moeten de straat op en onze levensbeschou
wing met blijheid uitdragen. Dit doet men in
dezen tijd overal, niet het minst bij onze fel
ste tegenstanders, die al zoover gekomen zijn,
dat zij eere-doctoraten in de goddeloosheid uit
reiken.
Daartegenover past het, dat wij onze katho
lieke levensbeschouwing uitdragen en wij
mogen God dankbaar zijn, dat onze meisjes
dit leeren in de Graalbeweging.
Op de tweede plaats echter vraag ik mij af,
wat het voor een redeneering is, om, wanneer
men uiterlijkheden ziet, te zeggen dat de be
weging daarin geheel opgaat Een dergelijke
wijze van spreken verraadt een gebrek aan
de meest elementaire logica. Men heeft trou
wens niet het recht zoo te spreken, want deze
uiterlijkheid is slechts mogelijk door de sterke
innerlijke bezieling, die haar voortstuwt.
Wanneer men wil antwoorden op de vraag
of de Graalbeweging innerlijke waarde bezit,
dan moet men de feiten kennen. Niemand kent
die feiten beter dan ik en daarom stel ik er
prijs op te verklaren, dat de innerlijke waarde
van de Graalbeweging zoo groot en krachtig
is als men zich slechts denken kan.
Het noviciaat van de Vrouwen van Naza
reth duurt twee jaren en is strenger dan dat
van menige andere religieuze congregatie.
De religieuze geest kan niet Inniger zijn,
dan zij is in de Congregatie van de Vrouwen
van Nazareth en daarom ontzeg ik een ieder
het recht te beweren dat de Graal-beweging
in uiterlijkheden opgaat.
Men beweert ook, dat de Graal de uithuizig
heid van de meisjes in de hand werkt. Dit
is ten deele waar. Maar dit ia ook noodlg.
Wij moeten naar buiten treden. God vraagt
van ons de uitoefening van het apostolaat en
daarvoor moeten, de meisjes zich buitenshuis
scholen in haar clubs. Overigens is de uit
huizigheid, die de Graal veroorzaakt, werke
lijk niet zoo groot, want de Graalleden maken
In den regel er zijn uitzonderingen
slechts deel uit van twee clubs, zoodat zij
daardoor niet meer dan twee avonden per
week worden bezig gehouden.
Ten derde zegt men, dat de Graalbeweging
zoo duur is. Ook dit verwtjt is ongemotiveerd.
Verschillende meisjes, die het moeilijk betalen
kunnen, worden geheel gratis In de Graal
beweging en ln de clubs opgenomen. Maar is
het een onbillijkheid wanneer een meisje, dat
flink verdient, ook behoorlijk bijdraagt voor
den bloei van haar organisatie
Vervolgens becritiseert men hier en daar
de Graal sterk om de fouten, die wel eens
door haar begaan zijn. De jeugd maakt altijd
wel eens fouten en bij 'n jeugdige Inthousiaste
beweging zooals de Graal is, ls dit niet te
vermijden. Maar op dergelijke fouten mag
niet alle nadruk worden gelegd met voorblj-
zieni van al het goede dat de Graal presteert
en zeker mogen begane fouten niet gebruikt
worden om de Graal te kleineeren en tegen
te werken.
Het is een fout geweest om in sommige
plaatsen de Paasch-boodschap van de Graal
des nachts te doen aanplakken. Maar deze
fout wordt in een bepaalde stad zoo uitgespon
nen en uitgemeten, dat er velen zijn, die
daarom alleen de Graal niet sympathiek ge
zind zijn. En een dergelijke houding kan niet
gebillijkt worden.
Een oude spreekwijze zegt, aldus besloot
Z. H. Excellentie, van Alkmaar begint de
victorie. Mogen van dezen dag af, nu het
Alkmaarsehe Graalhuis werd geopend, de mis
verstanden, die er beerschten, verdwijnen en
moge de ongemotiveerde critiek op de Graal
ln den vervolge achterwege blijven.
Moge de Graalbeweging bloeien tot in lengte
van jaren en moge zij haar rijke vruchten
uitstorten over de stad Alkmaar en de om
liggende dorpen.
Toespraak van den burge
meester.
Tenslotte sprak nog de heer W. C. Wende-
lens, burgemeester van Alkmaar.
Spr. bracht dank aan de Graalbeweging
voor haar uitnoodiging om bij de plechtigheid
tegenwoordig te zijn en aan Z. H. Excellentie
voor de tot hem gerichte vriendelijke woor
den.
Katholiek Alkmaar, aldus spr., kan er zeker
van zijn, dat ik te allen tijde belangstelling
zal hebben voor het werk van de Graal. Ik
ben mij ervan bewust, dat de bloei van de
geordende gezinnen bevorderd dient 'te wor
den, wil onze maatschappij weer gezond wor
den, en evenzeer besef ik, dat wanneer men
zijn talenten niet ln dienst weet te stellen
van het hoogere, elke arbeid ijdel is. De Graal
verstaat deze belde dingen uitnemend en
daarom kan zij op mijn sympathie en belang
stelling altijd rekenen.
Hierna wérden ververschingen rondgediend
en bestond er gelegenheid het nieuwe Graal
huis ln oogenschouw te nemen.
Dit nieuwe Graalhuis is hoofdzakelijk in
denzelfden trant ingericht als de Amster-
damsche Graalhuizen. De clubkamers zijn met
smaak en met heel weinig middelen ingericht.
De vrouwelijke vaardigheid en intuïtie heeft
hier wonderen gedaan en wij twijfelen er niet
aan of dit nieuwe huis zal al onmiddellijk het
middelpunt worden van de bloeiende Graal
beweging in Alkmaar en omgeving.
Op de eerste étage is een kapel ingericht,
waar een eenvoudig en stijlvol altaar is ge
plaatst. Rond dit centrum moet de Graal
beweging in Alkmaar wel groeien. Het kan
niet anders.
God wil het
Op de vragen van den heer Joekes betref
fende de pondentransactie van de Nederland-
sche Bank heeft de heer.de Geer, minister van
Financiën als volgt geantwoord:
De verkoop heeft plaats gehad tot een bedrag
van 7.839.000 pond, subsidiair te verhoogen
met 425.000 pond, die a deposito uitstaan bij
de Bank voor Internationale Betalingen, in
verband waarmede de Nederlandsche Bank er
prijs op stelde zich omtrent den verkoop hier
van een beslissing voor te behouden.
De voorwaarden, waaronder de verkoop
heeft plaats gehad zijn in hoofdzaak de vol.
gende:
a. De koopprijs is gelijk aan den koers
van den dag, met dien verstande dat door Ne-
derlandsch-Indië niet méér zal behoeven te
worden betaald per pond dan 9,45, noch
minder zal zijn verschuldigd dan 9,25.
b. De Bank zal geen betalingen van het
verschuldigde onder aanbod van levering
der benoodigde ponden kunnen voderen dan
op of na 15 Augeustus 1934 voor het uitstaand
bedrag der Nederlandsch-Indische pondenlee-
ning 1921C en op of na 15 Januari 1935 voor
het uitstaand bedrag der leening 1923B.
c. De Bank verbindt zioh ook na evenge-
melde data niet tot opeisching over te gaan,
indien en zoolang haar positie als circulatie
bank dit te barer beoordeeling zulks mo
gelijk maakt.
d. De Bank zal het op te eischen bedrag
maand te voren opzeggen.
e. De betaling van de opeischhare bedragen,
voor zoover deze de normale aflossingen op
de pondenleeningen overtreffen zal niet kun
nen worden gevorderd, dan nadat de verelschte
wettelijke machtiging zal zijn veTleen-d tot het
openen van het daarvoor beraoodigd krediet
door het Rijk aan Nederlandscbe-Indtë.
Volledigheidshalve moge aan het vooraf
gaande nog worden toegevoegd hoewel dit
buiten de gestelde vraag omgaat dat een
soortgelijke overeenkomst tot een bedrag van
2-500.000 pondi, door Nederlandsdh-Indië ge.
sloten is met de Javasohe Bank. Tijdens de
mededeeltngen, gedaan in de Kamerzitting van
3 December jl., was hieromtrent nog geen de
finitief antwoord van de Javasohe Bank in
gekomen.
De aankoop is geschied in overeenstemming
met, doch buiten aandrang van de Nederland
sche Regeering. Wettelijke goedkeuring ls
verelscht voor de opening van het krediet door
het Rijk aan Nederlandsch-Indië, zoodat het
verdere verloop van de transactie afhankelijk
ls van de beslissing der wetgevende macht.
De Volksraad zal in de gelegenheid worden
gesteld, zich over de materie uit te spreken.
„Welken vorm heeft de aarde,
Marie
„De aarde ls rond".
„Kan jij me nu zeggen, Hans, waar
om dit zoo is
„Omdat u het gezegd heeft,
meester".
De opbrengst voor 19321933.
In de Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer inzake de begrooting van het gemeente
fonds voor 1932-1933, zet de minister van finan
ciën uiteen, dat de doorwerking van de wet
nog niet voldoende is geweest om een defini
tief oordeel over de resultaten te kunnen vor
men. De opbrengst der inkomstenbelasting over
1932-1933 is geraamd op 72.000.000. In ver
band met het afwijkende tarief kon de op
brengst der gemeentefondsbelasting iets hooger
worden gesteld, n.l- op 75.000.000. Bij de
raming van die opbrengst der opcenten op de
vermogensbelasting is rekening gehouden met
de daling van de waarde der vermogens.
Vernietigend rapport van
den hygiën!st.
Naar het ,,Vad\' verneemt, heeft de politie
een particulier kinderhuis, dat gevestigd was
op het Belgische Plein te 's Hage ontruimd.
Het betreft hier, aldus genoemd nlarl, een
onderneming van mevrouw S, P. M. S.-van D.,
die aanvankelijk te Bilthoven haar bedrijf
heeft uitgeoefend, maar vandaar vertrokken
is, blijkbaar omdat zij bemerkte, dat anders de
politie zien met de zaak bemoeien zou.
Nauwelijks had zij zich te 's Gravenhage ge
vestigd, of er kwamen ernstige waarschuwin
gen bij de politie binnen. Een onderzoek werd
ingesteld door de kinderpolitie. In de eerste
plaats bleek, dat de dame geen aangifte gedaan
had bij de bevoegde autoriteit maar bij een
bezoek aan het kinderhuis bleek ook, dat de
waarschuwingen uit Utrecht en omstreken ten
volle gerechtvaardigd waren.
Den hygiënist der Gemeente is toen ver
zocht een deskundig onderzoek in te stellen.
Het rapport, dat dr. Noordhoek Hegt heeft
uitgebracht, ls vernietigend. Hij trof acht
kinderen in het tehuis en constateerde bij al
len huidziekten. Bij een zuigeling nam hij ont
stekingen waar, die het gevolg moesten zijn
van te geringe zorg. Geneeskundige hulp had
moeten worden ingeroepen.
Ook verder constateerde hij groote onzin
delijkheid. Op de bedjes vond hij één dun wol
len dekentje. De leidster zeide, dat de andere
dekens bevuild waren, maar de inspectrice van
de kinderpolitie had den avond te voren ook
slechts één dekentje op de bedjes aangetroffen.
Mevrouw S. ver klaarde verder voorstandster
te zijn van niet te warme ligging voor kinde
ren. Zij zegt vroeger verpleegster te zijn ge
weest.
De conclusie van den deskundige was, dat
de betreffende dame ongeschikt moet worden
geacht voor het grootbrengen van kinderen.
Een en ander gaf de politie aanleiding van
baar bevoegdheid gebruik te maken en het
kindertehuis te ontruimen.
De inspeotrioe heeft er zorg voor gedragen,
dat de stakkerds beter warden onderge
bracht.
Dit schrijnende geval bewijst weer eens,
hoe nuttig werk de kinderpolitie verrichten
kan. Maar tevens wijst het op de noodzake
lijkheid om eerst bij de politie te informeeren,
voor men kinderen aan vreemden ter verzor
ging geeft.
Wie de leidster van de afd. kinderpolitie
kenden, kunnen bevestigen dat men nimmer
tevergeefs op haar een billijk beroep kan doen.
Ruijs gaat heen. Althans als Minister van
Landbouw, indien de nieuwe departementale
indeeling werkelijkheid wordt. Bij het schei
den van de markt leert men elkander kennen
en indien wij mogen afgaan op hetgeen de
lange, lange rij sprekers bij de afcfeeling
Landbouw te zeggen had, dan hebben de boe
ren apris tout aan dezen bewindsman geen
kwaden minister gehad. Deze beeft hun zijn
belangstelling getoond op velerlei terrein; hij
heeft een vrij nauwe samenwerking tot stand
gebracht tusschen departement en boerenor-
;anisaties, terwijl noch het landbouwonder
wijs, noch tentoonstellingen zijn aandacht ont
gingen.
Nooit heeft een Nederlandsch Minister van
Landbouw voor zulke moeilijkheden gestaan
als wij nu beleven. De verschrikkelijke crisis,
welke over de wereld woedt, teistert onze hee-
le landbouwende bevolking, d.i. bijna een
vierde deel der geheele natie. De Katholieke
Boerenbond berekende, dat in Gelderland,
Utrecht en Overijssel in totaal niet meer dan
187 bedrijven winst maakten en dan een winst,
die 37 lager was dan die men over 1929
'30 genoot. De landbouw-export is voor een
zeer groot deel vernietigd en de vleesch uit
voer daalde binnen korten tijd voor de helft
der waarde. Een groot deel der tuinbouwpro
ducten is waardeloos; de Westlandsche tuin
derij voelt den val van het Engelsche pond
en de zuivelproductie, die langer waarde hield,
volgt de algemeene daling. Het is altijd in
deze volgorde gegaan zegt dr. Bierema, maar
met deze wetenschap schiet het platteland,
dat niet over veel weerstandsvermogen be
schikt, weinig op. Het heeft recht op hulp,
constateerde de heer Weitkamp terecht, die
van socialisatie weinig heil verwachtte.
Dat de Regeering wel iets en zelfs veel ge
daan heeft om den landbouw te helpen, werd
gistermiddag van verschillende kanten royaal
toegegeven en men dankte Minister Ruijs. Een
groot en vast program tegen de crisis uitvoe
ren de vrijheidsbondsche dr. Bierema er.
kende eerlijk, dat 't moeilijk ging, daar de
toestand telkens zoo snel verandert. Er wordt
gedaan, wat mogelijk is, beleed de c.h. heer
Bakker en voegde er hij, dat ook voor de over
heidshulp grenzen bestonden.
Over de Tarwewet, die Minister Ruijs er
door kreeg, na zwaar geschut in werking te
hebben gesteld, bleek men nu algemeen tevre
den. De a.r. beer v. d. Heuvel bepleitte echter
een verhooging van het mengpereentage opdat
heel het inlandsch product hier worde ver.
bruikt, een denkbeeld, dat den Minister niet
verwerpelijk schijnt. Deze afgevaardigde heeft
terecht geprotesteerd tegen de sensationeele
en demagogische beat rij ding, waaraan de wet
bloot staat in de liberale, communistische en
socialistische pers. Wij moeten er echter bij
voegen, dat de soc. dem. heer Hiemstra zich
op dit punt van zijn partij-pers losmaakte en
de goede werking der Tarwewet erkende.
Hetzelfde kan men zeggen van den stêun,
welken de Regeering aan de suikerbietenteelt
verleent, welke zij nu met 14 in plaats 7 mil.
lioen gulden helpt. De heer Jac. Vos, die de
tarwewet de „meest sympathieke" hulp noem
de, was ook tevreden over den steun aan de
bieten, welke hem nu voldoende leek, daar hij
een vermindering van de suikerproductie en
een stijging van de prijzen durft verwachten
Ook de heer Loerakker was over den geboden
steun tevreden, maar drong er op aan (hierin
later bijgevallen door den heer v. d. Heuvel)
dat nu ook algemeene verlaging van de uiterst
sobere loonen der landarbeiders zou worden
voorkomen.
Had de heer Jac. Vos bepleit het aardappel-
pootgoed onder de landbouwuitvoerwet te bren
gen een maatregel, die de aardappelteelt
helpt zonder schade voor de schatkist de
EEN BRUTALE DIEF.
Woensdagmiddag hoorde de winkelier O, te
Haarlem die boven zijn winkel aan de kleine
Houtstraat hoek Gasthuisvest verbleef, de win
kelbel tweemaal overgaan. Toen hij in den win
kel kwam, was daar echter niemand te vin
den. De heer O. ging daarna weer naar boven.
Toen hij later weer beneden kwam, ontdekte
hij, dat uit een in den winkel staand bureau
een bedrag van 785 aan bankpapier was ont
vreemd. Men vermoedt dat de dader, nadat
hij naar binnen was gekomen, zich achter de
artikelen als rollen behangselpapier zich heeft
schuil gehouden, totdat de heer A. weer naar
boven wak. De electrische draad van de bel
wae door den dief doorgesneden.
heer v. d. Heuvel meende, dat, wilde men de
groote voorraden aardappelmeel opgeruimd
krijgen, het noodig zou zijn ook aardappelmeel
in het brood te mengen. Hij -erkende, dat de
kwaliteit van het brood dan wel minder
wordt, maar schijnt dit te willen aanvaarden
om aldus tijdelijk de aardappelteelt ln gang
te houden en later onzen export van aard
appelmeel weer te hervatten.
In elk geval bleek obk de heer Bierema van
meening, dat credieten verleenen alléén, het
geen de Regeeiing tot dusver doet, voor de
aardappelmeeliudustrie eenvoudig uitstel van
executie is.'
Vroegen de heeren Loerakker, Jac. Vos en
Braat ook steun voor de vlascultuur, die an-
ders niet loonend is en vee! werkgelegenheid
biedt, men wees er ook op, dat naast de klei
boeren nu de zandboeren eveneens geholpen
zullen moeten worden. Wij betwijfelen of dit
alleen door middel van verlaging van vracht
tarieven en door z.g. „kleine" middelen kan
geschieden. Met alle respect voor de verzeke
ring van den heer v. d. Heuvel, dat de zand
boeren het niet zoo kwaad hebben als de klei
boeren, duidelijk is, dat de laatste uiteindelijk
veel minder weerstand hebben. Indien men
niet den sterken schijn wil wekken, dat de
hulp alleen aan de kleiboeren wordt veTleend,
dient deze ook uitgestrekt tot de zandboeren.
En men zal hier de zaken waarschijnlijk héél
radicaal moeten aanpakken om werkelijk suc
ces te behalen. De heer Braat zei op een gege
ven oogenblik: „Als we met Rusland willen
concurreeren, kunnen we de boel wel stil leg
gen". Inderdaad schuilt daar waarheid in.
Maar het voornaamste is vo-r het oogenblik te
zorgen, dat de landbouwende bevolking .loo
nend werken kan. Daarvoor is noodig, dat be
paalde producten op behoorlijken prijs ver
kocht kunnen worden en dit zal een stevige
organisatie noodig maken althans voor den
afzet. Of de Overheid zich hier geheel buiten
zal kunnen houden, lijkt twijfelachtig. Ook
's heeren Eb els' wenschen gingen trouwens in
een richting, welke sterken regeeringssteun
vraagt, die nog niet direct van financieelen
aard behoeft te zijn.
Vroeg mevr. Bakker aandacht voor de be
langen van zangvogels, trekhonden, en vee,
dat vervoerd wordt, de heer Engels stelde een
veel gewichtiger zaak aan de orde. Deze Katho
lieke afgevaardigde speecht niet dikwijls, maar
als hij een keer opstaat om zijn zorgvuldig
voorbereide en geheel uitgeschreven denkbeel
den op rustige wijze uiteen te zetten, kan men
verzekerd zijn, dat hij iets te berde heeft te
brengen, dat de aandacht waard ie. Het plei
dooi van dezen gewezen fabrieksarbeider, die
de gevolgen der industrie jarenlang aan den
lijve ondervond, was er op gericht, om aan alle
arbeiders, die op het platteland wonen, in den
geest der Landarbeid-erswet, welke nu alleen
eldt voor arbeiders die van landarbeid een
hoofdberoep maken, een eigen bestaan als
kleine boeir mogelijk te maken. De katholieke
afgevaardigde, die b. v. in Twenthe een gebee-
len of gedeeltelijken ondergang der textiel-in-
dustrie niet onmogelijk acht, wil ook fabrieks
arbeiders op het platteland weer in staat stel
len „zelfgenoegzame totaliteit" te worden om
een teekenende uitdrukking van wijlen prof.
v. d. Vlugt te gebruiken. Hij hoort den kreet
van Chesterton, die den Engelschen toeroept
.terug naar het land" en ziet het Duitsche voor
beeld, waarop hij uitdrukkelijk wijst. Indien
's heeren Engels' denkbeeld voor verwezenlij
king vatbaar is, dan schijnt het de volle aan
dacht van deskundigen waard. Het ziet er vre
delievender uit dan het voorstel dergenen,
die alleen heil zien in protectie. Natuurlijk kan
de landbouw niet onverdedigd worden gelaten
tegen invoer uit gedeprecieerde landen, maar
allen invoer van rogge en tuinbouwproducten
verhinderen, lijkt eerder gezegd dan gedaan.
Nog afgezien van de, vroeger reeds docr Co-
iijn behandelde vraag of zmlke protectie geen
zware schaduwzijden heeft voor den landbouw,
bestaat er ook twijfel of deze er inderdaad,
voor zoover het de zandboeren betreft, mee ge
holpen zou zijn.
Het sprektrslijstje is nog niet uitgeput.
De prijzen.
Op de expositie van Ornithophilia te Utrecht
zijn de volgende prijzen toegekend:
De zuiveren medaille van H. M. de Koningin
werd aan E. Oostermann te Baarn, met de beste
collectie krielkippen. Tevens ontving hij de
vaas uitgeloofd door den ex-keizer van Duitseh-
land (met het beste dwerghoen). De bronzen
medaille, uitgeloofd door H. K. H. Prinses
Juliana, werd toegekend aan den heer A.
Keijzer te Almen, voor de beste collectie sier-
dniven, de zilveren medaille uitgeloofd door
dén Commissaris der Koningin in Utrecht aan
den heer M. Dreesman te Zeist, voor de beste
collectie sierduiven op één na; zilveren me
daille, beschikbaar gesteld door B. en W. van
Utrecht, werd toegewezen aan den heer W. Peek
te Scheven inged, voor de beste collectie meeu
wen; een verzilverde medaille van den minis
ter van Staat, minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw viel ten deel aan dr. S.
Timmers te Harderwijk.
Een speciale medaille, beschikbaar gesteld
door den voorzitter van de vereeniging van
Duitsche dwerghocnfokkers, werd toegekend
aan den beer E. Ostermann te Baarn, voor de
beste collectie jagerkrielen. De zilveren me
daille, geschonken door de gemeente Utrecht,
werd uitgereikt aan den heer A. Tennekes, te
Kampen, voor de beste collectie Wyandotte
krielen. De bronzen medaille van de Kamer v.
Koophandel aan E. Ostermann te Baarn voor de
beste collectie Langshanskrielen. De bronzen
medaille van de V. V. V. „Utrecht" aan H. G.
W. Aardenne te Dordrecht voor de beste col
lectie 4001000 K.M. vliegende postduiven. De
zilveren medaille van den burgemeester van
Utrecht, na loting, aan C. Bouwmeester te Til
burg voor de beste collectie konijnen. De her-
inneriiügemedaille, verhouden aan den prijs
„de Victorie kraaiende haan" aan H. Scholte
te Enschede voor een oolleotie pluimvee. De
plaquette, uitgeloofd door de Vereeniging van
Duitsche dwerghoenfokkers, aan H. Scholte
te Enschede, voor het hoogst aantal punten
in de collectie hoenders.
liet K. I. B. en C. K. K. B. vernemen uit
Indië, dat op 31 October j.l. de stichting „Cen
traal Missiebureau" te Batavia in het leven is
geroepen en dat het met 1 November zijn werk
zaamheden heeft aangevangen.
Het C. M. B. bestaat voorloopig uit twee
afdeelingen, n.l. afdeeling A voor de behande
ling van algemeene zaken; aan het hoofd dezer
afdeeling staat pater G. H. Baptist M. S. C.,
en afdeeling B voor de behandeling van zaken
12, Batavia (Centrum).
Het C. M. B. is gevestigd: Entree Gondangdia
van onderwijs en opvoeding; aan het hoofd
dezer afdeeling staat pater dr. Jos- van Baal
S. J..
GELOOFSAFVAL IN BERLIJN
Volgens de nieuwste statistische opgaven be
treffende de Duitsche rijkshoofdstad, hebben
in het afgeloopen jaar in Berlijn 66.635 per
sonen hun lidmaatschap van het kerkgenoot
schap waartoe zij behoorden opgezegd (vorig
jaar 57.640) Hiervan behoorden er 59.255 tot
een protestantsch kerkgenootschap en 6794, die
zich vroeger katholiek noemden, alsmede 5S6
Israëlieten.
Van 1925 tot 1930 zijn er in Berlijn alleen
260.636 Protestanten en 40.475 katholieken uit
de kerk getreden.
KWtS'i'o ALCALA ZAMORA, die gisteren tot
president der Spaanse lie republiek is gekoze®
