SPORT EN SPEL
HALLO, BANDOENG
VOETBAL-BESPIEGELING.
ZATERDAG 12 DECEMBER 1931
RADIO-PROGRAMMA
RADIOCENSUUR EN S. D. A. P.
Afdeeling II.
FRANKRIJK EN DE OLYMPISCHE
SPELEN.
MARKTBERICHTEN.
R K. F.
K. N. Y. B.
Afdeeling I.
ZONDAG 13 DECEMBER.
Huizen (1875 M-, 160 K. H.) 8.30 NCRV.,
9 30 KRO 5.00 NCRV., 7.45-11 KRO. 8.30 Prot.
Morgenwijding; 9.30 Hoogmis uit het St. Domi-
nicuscollege te Nijmegen; 11.45 Middenstands-
kwartiertje 12.00 Concert. Russisch balalaika
orkest o.l.v'. I. Schustow; 1.30 Godsdienstonder
richt" 2.00 Gramofoonpl.2.10 Causerie over Bil-
derdiik; 2.30 KRO-orkest; 4.15 Ziekenlof5.00 Ge
wijde muziek; 5.20 Prot. Kerkdienst. Hierna tot
7.tó zang; 7.45 Voetbaluitslagen; 7.50—10.20 Uit
Keulen; Operette ,,Das Hollandweibchen" van
Kalman. Dirigent Kühn, regie Anheisser. In dc
pauze Vaz Dias en gramofoonpl.10.40—11.00
Epiloog.
Hilversum (298 M., 1006 K. H.) 8.15—10
VARA., 10.30—12 VPRO-, 12—5 AVRO., 5—8
VARA., 8—12 AVRO. 8.15 Gymnastiekles; 8.30
Esperantocursus8.55 Voetbalnieuws; 8.00 Tuin-
bouwhalfuurtje9.25 VARA-varia; 9.30—10 Gra
mofoonpl.; 10.30 VPRO.; 12—1 AVRO-kamer-
orkest; 1.00 Reispraatje over Spanje; 1.30—2 Ver
volg kamerorkest; 2.00 Boekenhalfuurtje2.30
Concertgebouw-orkest o.l.v. dr. W. Mengelberg.
Ania Dorman piano; 4—4.45 Hendrika van Tus-
schenbroek-programma. Dameskoortje o.l.v. Fré
van Huffel. Piano mevr. Dentz-Went; 4.45 Gra
mofoonpl. en Vaz Dias; 5.00 Kinderuurtje; 6,00
Instrumentaal concert. Amsterd. Solisten Kwin
tet en gramofoonpl.; 6.45 Voordracht; 7.308
Vervolg concert; 8.00 Vaz Dias'; 8.15—8.45 Om
roeporkest. O.a. I mZirkus, Armandola; 8.45
Zang door mevr. L. Sanders-Herzberg9.UU
Praatje door W. Vogt; 9.20 Vervolg Omroeporkest
Ged. „Grafin Mariza" Kalman; 9.30 Vervolg zang.
9 45 Vervolg concert, o.a. „Fledermaus", Strausz,
10.30 Uit Scala theater den Haag: Oeral-kozak-
kenkoor; 10.45—12 Gramofoonpl.
Daventry (1554 M., 193 K. H.H) 10"^7
11.05 Tijdsein, berichten; 3.20 Kerk-cantate
159, Bach; 4.20 Orkest; 5.35 Adila Fachiri viool
en K. Long piano; 6.20-6.40 «Jnderuurtje, «A»
Berichten9.25 Albert Sandler en zfjn orke
Thea Philips sopraan. O.a. „Finlandia
en selectie uit de werken van Schubert.
P a r y s (1725 M„ 174 K. H.) 8.05 Gramofoon
platen 12.20 Kath. morgenwijdingU20
Gramofoonpl.; 5.20 Symphonie-orkest Rary
Pierre Monteux, o.a. 1ste symphome, „itzen-
8.20 en 9.05 Gramofoonpl.; 9.20 Comed.e-uitzen-
uing; 9.40 Gramofoonpl.
Langenberg (473 M„ 0r~-
7-50 Orkest; 10.50 Bach-cantate1
kest; 3.505.20 Orkest; 6.50-7.M „Frinz Llgojans
^rautfahrt", kinder tooneel; Hierna tot
weibchen", operette van Kalman. Hierna tot
11.20 dansmuziek.
K 1 v. c- (1153 M-, 260 K. H.) 12.20
1 11 n rt bo r g kest. i.201.50 Gramo-
7-1.20 Mogens Hansens orkes - „ng 05
(oonnl 2 454 20 Orkest en solisteni.zu B.us
Uit „„«rotte ,,De kleine Prinses".
Orkeot Deensche p Rlyspel 1 8.50 Piano-soli
ÖooreStn4,nn re Ellegafrd i 9.30^10.20 Orkest en
solisten, o.a. uit „Maskerade" Op. v. Nielsen.
•Öierna dansmuziek.
Brussel (508 M.. 590 K. H 12.35~2.05
Dansmuziek- 5 20 Omroeporkest6.20 en 8.20
Gramofoonpl'; 8.50 Dubois-herdenking met me
dew. v. het Omroeporkest.
/eoo 2 M 887 K. H.) 12.352.05 Gramofoonpl.
5.20 Orkest '6.20 Gramofoonpl.; 8.20 Opera's
..Judith" van Honnegger en „Les yeux clos"
fan E. d'Albert.
Rome (441 M„ 680 K. H.) 8.20 Gevarieerd
concert. Tevens comedie-uitzending, o.a. fragm.
„Die Walküre" van Richard Wagner.
.A Z e e s e n ««5 M., 183.5 K. H.) 7.05 Popu-
tb laire muziek door de kapel Ilja Livschakow; 7.50
Zie Langenberg; 9.35 Berichten en hierna tot
11.50 dansmuziek door Hans Schindler en zijn
orkest. Intermezzo, gramofoonplatenverslag van
den Hshockey-wedstryd OttawaCanada en Ber
liner Schlittschuhklub.
Parijs (Radio Paris 1725 M„ 174 K. H.) 8.05
en 12.50 gramofoonplaten8.20 „Marathon",
van Divoire; 9.50 gramofoonplaten. O.a. trio ln
g-moll, Schumann.
Langenberg (473 M., 634 K. H.) 6.25-7.20
en 11.35—12.10 gramofoonplaten. 12.25—1.50 orkest.
H. Sasz (piano); 4.205.20'orkest; 7.209.00
Werag-orkest o. 1. v. Pensis. O.a. 2de Rhapsodie,
Liszt; 9.35 berich/ten en hierna tot 11.20 dans
muziek.
Kalundborg (1153 M„ 260 K. H.) 11.20—
I.20 concert uit Hotel Angleterre; 2.504.50 orkest
7.208.20 muzikale voodracht (gramofoonplaten);
9.35—1-20 feest van de vereen, der revue-schrij
vers. Met medew. v. orkest en solisten.
Brussel (508 M., 590 K. H.) 12.35—2.05 gra
mofoonplaten 5.20 dansmuziek6.20 en 6.50 gra
mofoonplaten 9.05 viool- en piano-sonates van
Beethoven9.50 dansmuziek.
(338.2 M„ 887 K. H.) 12.35—2.05, 5.20 en 6.50
gramofoonplaten. 8.20 dansmuzieg. Guus Deloot
en zijn dansorkest; 9.20 concert door de Augustij
nen.
Rome (441 M., 680 K. H.) 8.20 licht folkloris
tische muziek.
Z e e s e n *(1635 M., 183.5 K. H.) 7.20 concert
0. 1. v. Gerahdf Maasz; 8.05 concert o. 1. v.
Oscar Fried. O.a. Symphonie fantastlque, Berlioz;
9.40 berichten. Hierna populaire en dansmuziek
door het Emdé-dansorkest.
MAANDAG, 14 December.
Huizen (1875. M., 160 K. H.) Uitsl. NCRV.-
uitzending; 8.00 schriftlezing; 8.15—9.43 gramo-
foonlezing; 10.30 zlekendienst11.00 Chr. lectuur;
II.3 012.30 gramofoonplaten. 12.30 orgelconcert;
1.45 gramofoonplaten; 2.00 uitzending voor scho
len; 2.35—3.15 causerie over kamerplanten3.15—
3.45 gramofoonplaten; 4.00 ziekenuur; 5.00 chr.
lideren; 6.30 gramofoonplaten; 6.15 verteluurtje
voor jongeren6.45 causerie door H. Amelink7.00
Engelsche les; 7.45 Ned. Chr. persbureau; 8.00
Bach Weihnachts-oratoruim door de Chr. Orat.
Vereeniging te Hilversum o. 1. v. J. Wagenaar.
Met medew. v. solisten en het Utr. Sted. Orkest;
ca. 9.05—9.25 gramofoonplaten; 10.30 Vaz Dias;
10.40 gramofoonplaten.
Hilversum (298 M., 1006 K. H.) Algemeen
programma verzorgd door de VARA; 6.457.00
en 7.307.45 gymnastiek; 8.00 gramofoonplaten;
10.15 voordracht dor Minnq Erfmann; 10.30 trio
Pro Arte; 11.00 voordracht; 11.15 vervolg con
cert; 11.45 voordracht; 12.00 VARA-septet en gra
mofoonplaten 1.45 pauze; 2.15 voordracht; 3.00
Piano-recital door Th. Schwartz; 3.30 gramofoon
platen; -1.30 kindervertellingen; 5.00 trio W. Druk
ker en gramofoonplaten; 6.40 Philosofisch praatje
door Leo Frank; 7.00 Paedagogisch concert o. 1.
v. P. Tiggers; 8.00 P.T.T.-uitzending8.15 uit
Haarlem: concert Sten des Volks, VARA-orkest
met medew. van H. Nieland (orgel), G. Dekker
(sopraan), M. v. d. Spoelt (alt), P. Zwager (tenor)
O. Couperus (bariton). Leiding; A. Krelage. O.o.
orgelconcert F-dur, Hilndel9.00 lezing9.20 ver
volg concert; Der Tod Jesu, oratorium van C. H.
Graun; 10.30 Vaz Dias; 10.40 piano-recital door
Fritz Pfeiffer. Hierna gramofoonplaten tot ü.ou.
Daventry (1554 M., 193 K. H.) 12.20 B mch-
mond (sopraan) en het Eileen Wright trio1.20
Commodore Gran Orkest; 2.20-2.50 gramofoon
platen; 4.20 Moschetto en zijn orkest; 5.35 kin
deruur; 6 20 berichten; 7.10 boekbespreking; 7.30
en 7.50 lezing; 8.20 variété-programma; 9.20 be
richten; 9.40 causerie „Oorlog en Vrede"; 10.00
kamermuziek. Kwartet en plano. O.a. kwartet
III, op 30, Tschaikowsky11.20—12.20 dansmuziek.
De schrapping van enkele passages'in de ra
diorede van den heer Schmidt heeft evena s
aan ons ook aan verscheidene andere bladen
aanleiding gegeven tot het maken van eenige
opmerkingen over de houding der socialisten
inzake radiocensuur.
De heer Vliegen komt daarop thans terug
in een artikel in „Voorwaarts", Hij betoogt
daarin het goed recht van de V.A.R.A. om er
een dergelijke censuur op na te houden, en ze
voorts het standpunt der S.D.A.P. ten opzich
te van de overheidscencuur nogmaals uiteen.
Wat het eerste betreft, geen verstandig den
kend mensch zal dit recht aan de V.A.R.A. of
welke andere omroepvereeniging ook, ontzeg
gen. Dit hebben wij dan ook nimmer betwist.
Wat de overheidscensuur aangaat, door den
heer Vliegen „een aanranding van de vrijheid"
genoemd, het lijkt ons doelloos daarover een
onvruchtbaar debat te beginnen. Alleen willen
we op twee dingen wijzen, welke de schrijver
zelf aanvoert.
Op de eerste plaats wijst hij de partijgenoo-
ten erop, dat bij de beantwoording van de
vraag, of de onderwerpelijke schrapping te
recht of ten onrechte is geschied, het oog moet
worden gehouden „op het feit, dat de rede niet
bestemd was voor een publiek in een vergade
ring, een publiek, dat reageeren kan en zoo
noodig opheldering vragen, maar een radio-
publiek, waarschijnlijk bestaande uit vogels
van de meest divers denkbare pluimage
En verder:
„Wanneer evenwel een omroepvereeniging
zelf weigert een en ander uit te zenden als, het
zij in strijdt met de wet, waaraan zij evenals
ieder ander is onderworpen, hetzij in strijd
met het belang voor de behartiging waarvan zij
is opgericht, dan vervult zij haar natuurlijken
■plicht", (curs, van ons. Red. Msb.).
Zulk een natuurlijken plicht nu heeft o.i
ook de staat tegenover geheel het volk i.e. te
genover het radiopubliek „bestaande uit vo
gels van de meest divers denkbare pluimage":
juist omdat hij niet de garantie heeft,, dat wat
eenige omroepvereeniging geschikt acht voor
uitzending ook inderdaad voor dat publiek
geschikt is.
Hoezeer dit klemt, blijkt te over, als de heer
Vliegen zelf het subjectieve van het voordeel
der omroepvereeniging met nadruk naar vo
ren brengt, waar hij met betrekking tot de in
terpretatie van strijd tegen de openbare orde,
de veiligheid van den staat of de goede zeden
schrijft:
„Zeker, wij hebben onze eigen meening over
wat onder deze dingen is te verstaan. Wij ach
ten bijvoorbeeld het bestaan van een gewapen
de macht, die niet in handen is van de Over
heid, zooals de burgerwacht, in wezen en ge
vaar voor de openbare orde en zelfs voor de
veiligheid van den Staat. Wij vinden het non
sens als sommige burgemeesters hoogstaande
tooneelstukken van Heyermans e.a. in strijd
verklaren met de goede zeden en de opvoering
verbieden".
Juist dat subjectieve maakt een objectieve
overheidscensuur, die met de belangen van
heel het radiopubliek rekening houdt, noodig.
INDISCHE STAATSSPOOR
TRAMWEGEN,
EN
Zelfstandigheid van het bedrijf thans
verzekerd.
Naar Aneta verneemt is het zelfstandig ma
ken van het bedrijf der Staatsspoor- en Tram
wegen, gelijk zulks bepleit werd in de motie
van het lid van den Volksraad ir. W. F. Staar-
gaart, thans praetisch verzekerd.
li.
Wij recapituleeren even, waarover deze ar
tikelen gaan. Over de salariskortingen in In-
dië. 5 ging er Juli j.l. reeds af 1 Januari
a.s. wordt dit 10 En er dreigt nog meer.
Kan best, zeggen velen. De salarissen zijn daar
toeh veel te hoog. Dit nu moeten we ten eenen-
male tegenspreken. Een gehuwd landsdienaar
met kinderen kent daar even goed zijn zorgen
als hier. Alleen de bachelor (en naar dezen
wordt de ambtenaar dikwijls getaxeerd) kan,
als hij wil, nog wel eens een spaarpotje maken.
Een onzer toonde reeds in een lezing, gehou
den op 2 Mei j.l. in de Oranje-Sociëteit te 's-Gra-
venhage, aan, -dat een academisch gevormd
ambtenaar, gehuwd en met 2 kinderen bene
den de 6 jaar, in een stad als Batavia een meer
dan sober bestaantje leidt
Een ander lid van ons comité, eerst onlangs
gerepatriëerd, moest van een klein gezin uit
een groote stad op Java, dat een inkomen van
4oo,per maand -f- 40,toeslag genoot,
de groeten aan familieleden overbrengen, maar
kreeg het verzoek mee toch asjeblieft niets te
vertellen van de kommervolle financiëele om
standigheden, waarin men daar ginder ver-
keerde.
Wat Indië duur maakt, dat zijn de huishu
ren, de bedienden, waar men het daar niet
buiten kan stellen, de hooge doktersrekeningen
(malaria en typhus, gezwegen nog van de ope
raties de hooge schoolgelden, de kosten voor
vervoer. En dat alles drukt het zwaarst op de
gezinnen, vooral op de gezinnen met veel kin
deren.
We hebben geprotesteerd en blijven protes
teeren tegen de korting als systeem we vin
den nog steeds, dat het Gouvernement de bij
het in dienst treden in vooruitzicht gestelde
salarissen (en pensioenen moet blijven uit
betalen; de Regeering is blijkbaar een andere
meening toegedaan, althans acht zich niet in
staat aan deze verplichtingen te voldoen.
SoitWe erkennen de force majeure, maar
verzoeken met allen aandrang zoodanig te po-
tongen (het Indische woord voor korten) dat
er geen noodtoestanden komen. De ondersteu
ningsfondsen van de vakvereenigingen, waar
op toch al zoo dikwijls een beroep werd ge
daan (ligt hierin ook al niet opgesloten, dat
de tractementen niet te hoog waren?), de par
ticuliere liefdadigheidsinstellingen zullen niet
bij machte zijn de schulden aan te zuiveren,
waarin de ambtenaar met het groote gezin
noodzakelijk zal moeten vervallen.
Men overwege dus onze voorstellen.
We zullen aantoonen, dat ze de Regeering
toch de gezochte miljoenen verschaffen, dat ze
rechtvaardig en praetisch uitvoerbaar zijn. Ze
zijn ontworpen door het Hoofdbestuur van den
Katholieken Onderwijzersbond in Nederlandsch-
Indlë, dat zich op het standpunt plaatste, dat
de bestaande standplaatstoelagen en kindertoe
slag (alleen geldend voor enkele zeer dure
plaatsen en voor gezinnen met 5 of meer kin
deren, waarvan minstens 2 school gaan) zou
den uitgekeerd blijven.
Het Hoofdbestuur van den K. O. B. onder
schrijft volkomen alle grieven der Indische
Ambtenaren tegen de salariskorting en blijft
dus o.m. opkomen
le. tegen de weigering der Regeering om
overleg te plegen met -de Organisaties van Amb
tenaren
2e. tegen het feit, dat deze korting geen
anderen grond beeft, dan de noodzakelijkheid
van het nemen van fiscale maatregelen
3e. tegen het opleggen van deze korting,
vóórdat andere fiscale maatregelen zijn inge
voerd, of althans in vollen omvang zijn toe
gepast.
Mocht echter, ondanks de uitspraken van den
Volksraad en het algemeene verzet van de
Indische Ambtenaren, de salariskorting voor
1932 toch haar beslag krijgen, dan wenscht het
H. B. van den K. O. B. bij deze een poging te
doen om de lasten dier korting op een billijker
wijze te verdeelen, dan zou geschieden door een
uniforme korting op alle salarissen.
In het kort komt het onderstaande voorstel
hierop neer rekening houden met de bijzon
dere moeilijkheden van de gezinnen.
Er zijn tal van salarissen, vooral die van be
ginnende ambtenaren, die geen enkele korting
kunnen dragen.
Toch zouden reeds vele onbillijkheden wor
den weggenomen, wanneer besloten werd
I. Van de salarissen tot 300 een korting te
heffe®, voor gehuwden e® kostwinners over de
eerste 100 niet meer dam 2 pet., over de
tweede 100 niet meer dan 4 pet., over de decda
100 niet meer da® 6 pet.; voor ongettvuwdie®
en gehuwde dames, igeen kostwinsters over de
eerste 100 niet mieer da® 4 pet., over de twee
de 100 niet meer dan 8 pet., over de derde
100 niet meer da® 12 pet., en verder, voor
elke volgende 300 van het salaris of gedeelte
daarvan, deize korting te doen opklimmen;
voor gehuwden e® kostwinners met telkens
hoogstens 1 pet. meer dan die ko-rting of de op
klimming over de vorige 300, voor ongelhuw-
De winnaars van den Nobelprijs voor den
vrede: links, Nictfaas Butler, rechts, mej.
Jane Adams,
te stellen. Het Ned.-Indische Gouvernement
heeft bij het toekennen van een kindertoeslag
(zie boven) dit bezwaar blijkbaar niet gezien.
We meenen dus, dat onze voorstellen zeer
goed uitvoerbaar zijn en bevelen ze nogmaals
ten zeerste aan bij allen, die in deze materie
medezeggenschap hebben.
HET R. K. COMITé VAN ACTIE
INZAKE VERLAGING VAN DE
SALARISSEN DER INDISCHE
AMBTENAREN.
den met telkens hoogstens 2 pot. meer da® de
korting of de opklimming ovot de vorige 300,
de korting over die eerste 300 va® het salaris
daarbij stetendev volgens het bovenstaande,
op resp. hoogstens 4 e® 8 pet.
II. Voor elik kind heneden 21 jaar deze kor
ting te verminderen met Vs van het bedrag dier
korting.
O verzichtDe korting zou da® worden: over
de eerste 300 hoogstens 4 pet. voor gehuwden
en kostwinners en 8 pot. voor ongehuwde®;
over de tweede 300 tcsp. 9 en 18 pet., over de
diende 300 reep. 15 e® 30 pet, over de vierde
300 resp. 22 en 44 pet. enz.
Of: In procenten van het salaris (d.w.z. van
de bovenste salanisgrenizen van elk dier groe
pen): heneden 100 2 pet. voor gehuwden en
kostwinners e® 4 pet. voor ongehuwde®; 100
tot 200 reap. 3 en 6 pet.; 200 tot 300 reep.
4 en S pet; 300 tot 600 reap. 6%i 13 pot.,
600 tot 900 reap. 9% en 18% pet., 900
1200 resp. 12% en 25 pet.
Deze procenten zijn de maxima die eerst De-
rekend worden bij het bereiken van de boven
ste ealarisgirens.
Werken we dit uit voor ee® salaris van 500
pea- maand, dan komiem we voot een ongehuwde
tot ee® korti®g van 12 pet., voor ee® gehuwde
zonder kiimdeirem tot één van 6 pet., waarvan
voor elk kind nog pet. af zou gaan.
Bij eie® salaris van 1000 's maands worde®
de,ze getallen resp. 21,2 en 10,6 terwijl voor
elk kind het percentage met 113/40 zou wonde®
verminderd.
Al dadelijk rijst de vraag: hoeveel pet. wordt
dit nu gemiddeld1! Hier moeten we, helaas, het
antwoord schuldig blijven.. Maar h,et Ned.-Inidi-
sche Gouvernement beschikt over de middelen
om dlit .te berekenen. Aan het eind va® elke
maand wordt voor alle ambtenaren ee® tracte-
mensstaat ingediend. Een duplkaatje hiervan
met vermelding van het aantal kinderen er op
zou gezonden kunne® worden naar het Centraal
Bureau voor de Statistiek bijv., waar al heel
spoedig het sommetje zou kunnen worde® uit
gewerkt.
Mocht nu de 10 pet. niet zij® bereikt, dan
wordt eenvoudig elk percentage zoo ver op
gehoogd, dat dlit gemiddelde is gehaaid.
Het rechtvaardige van een tegemoetkoming
aan de groote gezinnen is door de regeering
reeds erkend bij het verleenen van een kinder
toeslag ad 10 pc.t van het salaris met een
maximum van 25 gulden per maand. Deze gold
tot nu toe slechts voor enkele zeer dure plaat
sen en we zouden deze gaarne gehandhaafd
zien, althans voor die gezinnen, die volgens
onze voorstellen achteruit zouden gaan. Eerst
eenige dagen geleden heeft de Regeering ook
een dergelijke® toeslag afgekondigd voor alle
andere plaatsen; echter slechts 5 pet. en ook
alleen voor gezinnen met 5 of meer kinderen,
waarvan minstens 2 schoolgaan. Onze voorstel
len zijn voor deze personen gunstiger. Wij vra
gen voor een gezin met 5 kinderen (het al of
niet sohoolgaan laten we huiten beschouwing)
bij een salaris van resp. 200, 400, 600,
800 's maands niet verder te gaan dan tot een
korting van resp. 2.25, 7.87%, 14.62%,
25.87% 's maands. Het Gouvernement daaren
tegen gaat tot achtereenvolgens 10, 20, 35,
55; ook zelfs bij nog grootere gezinnen.
Dat een celibatair, vooral wanneer hij tot de
heter gesala'rieerden behoort, wel wat meer zal
kunnen bijdragen in deze crisisheffing, mogen
we wel zonder bewijs aannemen. Toch zal van
de zijde der ongehuwden wel heftig verzet tegen
onze voorstellen, mocht de Regeering ze over
nemen, komen. Wij iraken hier slechts de op
merking, dat het persoonlijk belang in laatste
instantie steeds voor het algemeen belang moet
wijken.
Tenslotte mag men niet aankomen met de
opwerping, dat vooral hij de Mohammedaanse'ie
ambtenaren het kindertal moeilijk zal zijn vast
NEDERLANDSCHE FEDERATIE VAN
INSTELLINGEN VOOR DE ONGEHUWDE
MOEDER EN HAAR KIND.
Dezer dagen verscheen het verslag der Neder-
landsche Federatie van Instellingen voor de
ongehuwde moeder en haar kind (F- I. O. M.)
loopende over het tijdvak 1 Maart 19301 No
vember 1931. We ontleenen er het volgende aan.
De F. I. O. M. stelt zich ten doel, met behoud
der volkomen zelfstandigheid der aangesloten
instellingen de belangen te behartigen van de
ongehuwde moeder en bet buiten echt geboren
kind; het bevorderen, steunen en vruchtdra
gend maken van het werk der bestaande instel
lingen. De statuten werden goedgekeurd bij
K. B. van 11 Juli 1930.
Op 1 November 1931 waren bij de F. I. O. M.
aangesloten 40 instellingen, waaronder de vrij
groote centrale vereenigingen, welke zicli op
dit terrein bewegen, met name: de Vereeniging
Onderlinge Vrouwenbescherming, de R. K. Ver
eeniging ter Bescherming van Meisjes in Ne
derland, de Vereeniging ter Bescherming van
Joodsche meisjes in Nederland, de Nederland-
sche Vrouwenbond tot Verhooging van het Ze
delijk Bewustzijn en de Nederlandsche Midder-
nachtzendingsvereenlging.
Plannen tot oprichting van een Vereeniging
voor Maatschappelijk Werk in het Academisch
Ziekenhuis te Leiden zijn in voorbereiding.
Gedurende het verslagjaar nam de secretaris
60 gevallen in behandeling, welke hem deels
door instellingen, deels door autoriteiten be
reikten. In verreweg de meeste gevallen kon
een gunstig resultaat worden verkregen.
DE MOERBIJBOOM TE GOES.
Do beroemde en in alle geschriften over
Goes genoemde moerbijboom, staande op het
plein van het Slot Ostende en naar de historie
meldt, geplant door Jacoba van Beieren, is niet
meer. Daarmee is 'n interressante Goessche be
zienswaardigheid verdwenen. Eenige jaren ge
leden werden nog aan H. M. de Koningin bij
Haar bezoek aan Goes, vruchten van dezen
boom aangeboden.
De tegenwoordige eigenaar van het Slot
Ostende heeft den boom, die door ouderdom
een onooglijk aanzien had gekregen, gerooid.
Een stuk er van heeft nog een plaatsje gekre
gen in het museuim voor Z. en N. Beveland.
50dt-pe'
Reel. 4899 DGVS 10
gereedelyk een nederlaag voor de Rotterdam
mers kan voorspeld worden. Op Spangen was
de uitslag 11. De Stormvogels hebben thuis
nog niet verloren en West Frisia werd in een
uitwedstrijd nog niet verslagen. Trekt men deze
lyn door, dan wordt het een puntenverdeeling
in IJmuiden. Ook in Enkhuizen was een gelyk spel
het resultaat, 't Is echter de vraag ot de ben
jamin nu tegen den Stormvogels-speltrant is
opgewassen. R.C.H. verloor in Hilversum met
43 van 't Gooi maar wint in Haarlem. H.B.S.
werd in Koog met 42 geklopt en moét heel wat
vollediger uitkomen en heel wat beter spelen
dan den vorigen Zondag, wil ze ook op Hout-
rust een nederlaag tegen K.F.C. ontgaan. Dat
H.V.V. van de moeilijke beurten harer naburen
zal profiteeren om den achterstand wat In te
loopen, gelooven we niet hard want de geel
zwarten krijgen zelf ook een moeilyk karwei
op te knappen. H.V.V. moet n.l. naar H.D.V.S.
en ze verioor aan den Wassenaarschea Weg
reeds met 52 van de Schiedammers.
Raakt Fejjenoord nu, na een glorierijke reeks
van 9 overwinningen in de 10e beurt het eerste
punt verloren ging, in een inzinking, zooals ook
in vorige seizoenen soms het geval was? Het
kan morgen blijken als de Rotterdammers
A.D.O. in Den Haag gaan bekampen. Ze won
nen thuis met 30 maar het is voor ons een
groote vraag of na de jongste zege der residen-
tieelen op V.S.V. de Maasstedeljjken er weer zoo
goed van afkomen. Feljenoord kan met haar 4
punten voorsprong wel een stootje verdragen
maar by een eventueele nederlaag ln Den Haag
zou D.F.C. weer gevaarlyk kunnen worden. De
Dordtenaren zullen n.l. uit hun thuiswedstryd
tegen V.U.C., waarmee ze in het eerste treffen
gelyk speelden, wel twee punten halen. V.S.V.
en Z.F.C., die resp. de derde en vierde plaats
innemen, staan in Zaandam tegenover elkaar
met gelyke kans; in Velsen was de uitslag 11.
Xerxes is na de goede beurt tegen V.U.C. in Den
Haag haar aanhang verplicht nu ook eens voor
de eerste overwinning in een thuiswedstryd te
zorgen. En dit kan best nu H.F.C. de bezoeken
de tegenparty ls, waarmee in Haarlem reeds
werd gelyk gespeeld. En dit zal ook moeten om
niet op de onderste plaats terug te vallen daar
Hilversum eveneens eigen grond onder de voeten
krygt tegen een niet overmachtige ploeg als
Blauw Wit is. De Amsterdammers wonnen in
het Stadion met slechts 21 en het zou ons niet
verbazen wanneer nu Hilversum aan 't lang
ste einde trok.
Het Fransche Olympisch Comité heeft beslo
ten naar de Olympische Spelen te Los Angeles
te gaan met een ploeg van 90 personen (officials
inbegrepen). Deelgenomen wordt aan athletiek,
roeien, boksen, wielryden, schermen, hipplsme,
worstelen, zwemmen, krachtsport, kunstryden op
de schaats, ski, schieten en zeilen.
Leonidas naar de leiders Ajax
tegen Sparta Nieuwe inzinking
bij Feijenoord?
Eerste klasse E-
De drie clubs, welke hier aan het hoofd gaan,
spelen alle een thuiswedstryd. De voornaamste
ontmoeting achten we die in Haarlem, wyl daar
de leiders by betrokken zyn met Leonidas als
tegenparty. De Boys hebben 2 verliespunten
minder dan H.B.C. en 3 minder dan D.H.L. Wan
neer Leonidas nu den Haarlemmers een échec
bezorgt zou dit aan de spanning ten goede ko
men. Evenwel betwyfelen we het, dat de Rot
terdammers, die in eigen stad door T.Y.B.B.
met 31 werden verslagen, voldoende capaci
teiten bezitten om voor een revanche in Haarlem
te zorgen. H.B.C. handhaaft zich wel in de
tweede positie, door Spartaan in Heemstede te
kloppen terwil D.H.L. derde blyft door een
zege over S.J.C. te Delft. Graaf Willem kan
zich eenige sporten omhoog werken wanneer
de Hagenaars van G.D.A. winnen. We achten
hen daartoe in staat, al verloren ze in Loosdui
nen met 53. D.E.M. en Donk, die den staart
van de ranglyst vormen, bestryden elkaar in
Beverwyk. Te Gouda zegevierde D.E.M. reeds
met 62; op eigen veld kunnen ze hun succes
doubleeren.
AjaxSparta! Het treffen tusschen deze clubs
kon in vroeger tyden tot de groote gebeurte
nissen van het seizoen gerekend worden maar
thans staan de zaken heel anders. Nu is het
niet meer dan een kamp tusschen nummer één
en nummer voorlaatst waarby de krachtsver
houding van zoo'n uiteenloopenden aard is dat
LEIDEN, 11 December. Veemarkt. Aangevoerd
598 runderen, 72 kalveren, 379 schapen Stieren
120330, kalf- en melkkoeien 165300, handel
stug, varekoeien 125265, handel stug, vette
ossen en koeien 150325, 4076 ct. per kg.,
handel stug, graskalveren 3580, vette kalve
ren 4070, 56105 ct. per kg., nuchtere kalve
ren 7—14, handel matig, vette schapen 1822,
weideschapen 1417, handel traag, mestvarkens
12—23, biggen 3—7, handel traag.
LEIDEN, 11 December. Kaasmark.. Goudsche
kaas le soort 28—30, 2e soort 25—27, Leidsche
kaas le soort 31—35, 2e soort 26-30 per 50 kg.
Aangevoerd 68 party en Goudsche en 23 party en
Leidsche kaas. Handel flauw.
RODENRIJS, 11 December. (Coöp. Groenten-
veilingvereen. „Berkel en Rodenrys" G.A.) Ro
zen briar cliff 2—5.40, rosalandia 2—6.00, aug*
noack 1.85—5.30 per 100 stuks, crysanthen gr.
bloemig: pulling 4—14 ct., miss edith cavell 4—12
ct., louis germ 616 ct., red majestic 48 ct.,
sax export 510 ct. per stuk, tulpenFred. Moore
18—43 ct„ brillant star 27—41 ct„ prins van Oos-
tenryk 3551 ct., red duke 1319 ct. per dozyn,
idem (met bol) resp. 0.80, 2.604.10, 2.90—3,
0.50—1.40 per 100 stuks, diversenasp. plumosus
1132 ct., asp. sprengerie 9 ct., irissen 2640 Ct.,
tros-chrysanthen 929 ct„ fresia 411 ct., helle-
boris 7—23 ct., per bos, hulst 46 ct. per ko,;
seringen 5—8 ct. per tak, calla 2630 ct. per stuk,
hyacinthen 2.20—6.80 per 100 stuks, azalea 81
ct., cactus 21—27 ct. per kelk. begonia's 7—22 ct.,
cyclamen 22—51 ct., rododendrons 70—80 ct.,
phoenix 1.221.33 per pot.
ROTTERDAM, 11 December. De pryzen, heden
besteed aan de bloemenveiling van de Coöp. Tuin
bouwveiling Rotterdam en Omstreken G. A. wa
ren als volgt: hadley ƒ3.105.70, butterfly 3 -
ƒ5.10. Columbia 3—6.70, golden 2.20--3.40,
europa 8.30, florex 3.50, e. g. hill 3.106.40,
briarcliff 2.30—6, kilham 3—8.60, rose hill ƒ5.60,
pernet ƒ4.40, potentaat ƒ2.90, aug. noack 2.70
—4, dame edith helle ƒ6, rosalandia ƒ2—5.50:
orchideeën 29—31 ct per stuk, seringen 25 ct
per tak, troschrvsanthen 1245 ct per bos, pui
ling 6—13 ct per 'stuk. Aanvoer rozen 13.000 stuks.
Azalia's 1.10—2.40, nephrolopis 24—80 ct, palmen
0.70—3, phoenix 1.10—1.20, cyclamen 13—36 ct,
tremula 25—26 ct, primula 12—15 ct, sprengerie
15—19 ct. begonea 11—45 ct, varens 4—5 ct.
ROTTERDAM, 11 December. (Coöp. Tuinbouw
veiling Rotterdam en Omstreken G.A.) Sla (Mei
koning) le soort 5.708.10, 2e soort 3.40—5.10
per 100 krop, slavellen 12—17 ct., spinazie 11
ct., witlof 11 ct. per kg., bloemkool le soort 17
ct„ 2e soort 13 ct. per stuk, tomaten A 3.20
5.70, B ƒ6—8.20, C 2.10—3.20, CC ƒ1.10 per 100
pond, peen 2.104.20, roode kool 12.20, boe
renkool 2.60—3.40, spruiten le soort 3.205,
2e soort 1.70, uien 1.10—4.70 per 100 kg., sel-
dery 1.50—3.10, kroten 2—3 per 100 bos, an-
dyvie le soort 1.80—2.40 per 100 struik.
uitstrekkend: "k Heb er zooveel uren aan be
steed! 1
Maar als 't moest om uw ziel te redden,
zou u er dan in toestemmen?
Jacoubé werd ernstig:
Om z'n ziel te redden, moet men in alles
toestemmen, zetlfs al zou 't ons 't leven koste®!
verzekerde hij büna plechtig.
Itet meisje stond op; er was niets meer van
haar werk over da® een stapel zwarte, fladde
rende vezeltjes. Ze gaf de makhila aan den
oude terug.
God vraagt u dit offer niet, zei ze met be
wogen stem, terwijl ze poogde te glimlachen;
uwe ziel is niet in gevaar.
Ze ging naar de deur, gevolgd door Tbann,
die dadelijk was opgesprongen; Mirentcliu nam
de lamp, om haar in de gang bij te lichten.
Eensklaps verdonkerde het blije gelaat van bet
boerenmeisje, alsof ze vermoedde, wat er was
gebeurd.
Toen ze terugkwam, zei haar moeder:
Er was iets niet in den haak met de juf
frouw. Ze is niet meer zo:als in 't begin, toen
ze zoo graag met ons praatte om Baskische
woorden aan te leeren.
Mirentchu zette de lamp op tafel en, het
hoofd dicht bij moeder, fluisterde ze:
Van morgen in Guéthary heeft één mijner
vriendinnetjes mie verteld, dat ze haar eenige
dagen geleden gezien heeft bij de kapel Saint-
Joaef in gezelschap van Ramon Etchorria.
E®, wat denk je? vroeg de moeder.
Hij zal haar ten huwelijk gevraagd heb
ben. Ze wil er niet in toestemmen en daarom
gaat ze heen.
De goede God zij geloofd, dat Hö haar
de kracht gegeven heeft, de verleiding te weer
staan, sprak de oude werkman ernstig die zijn
werk het polijsten van een mispelhouten
stok hervat had. Ze had kunnen bezwijken! Ik
heb haar nog niet tot de Heilige Tafel zien
naderen.
"t Was even stil in de keuken; er werd
nooit kwaad gesproken van- een evenmensch.
Waarom zou men met strengheid de juffrouw
beoordeelen, die altijd zoo zacht en lief was,
en die nu na een verblijf van vijf maanden
hen ging verlaten, terwijl haar ziel leed on
der iets, wat alleen zij zelf wist.
Den volgende® morgen brachten de groote
ossen, den rug bedekt met gestreepte linnen
doeken onder den prikstok van Jakès
de bagage van Damaris naar het station. Nog
even een vluchtig vaarwel aan de kamer,
waar ze uiren van vrede en rust maar ook da
gen van angst had gekend, dan een hartelijk
afscheid van de goede huisvrouw en Nica
die beiden schreiden en ze opende de deur
om te vertrekken.
U zult weer terugkomen, is niet juffrouw?
vroeg haar 't meisje door haar tranen heen.
We zouden er zoo'n verdriet van hebben, als
we u nooit weer zouden zien.
Ze wou hoop geven aan deze kinderlijke toe
genegenheid, maar terugkomen in dit land,
waar Ramon Etchorria woonde, dat was on
mogelijk. En daarom antwoordde ze eenvou
dig:
Och, m'n lieve kind, wat weten we van
de toekomst?
Nog eens richtte ze haar oogen naar de ven
sters, waar ze zoo vaak zat te peinzen. Ge
opend voor de morgenzon schenen ze haar toe
te roepen:
Waarom ga je heen? Wy zouden je nog
licht en friscbheid wille® geven.
Het briesje speelde in de blaren en rankjes
van den wingerd; de monstrans verscheen en
Damaris zag de stralende hostie, maar wel
verre van een verwijt te hooren, meende ze,
een straal van liefde te zien, waardoor eens
Maria Magdalena getroffen werd hij den door
tocht van Jesus.
Nooit zal ik het „gezegend huis" verge
ten, lispelde ze zacht.
En toen zonder zich om te wenden
uit vreeis, dat men haar betraande oogen zou
zien, sloeg ze den ongelijken weg in, waar de
keisteenen haar het loopen bemoeilijkten.
Op halver hoogte deed een getrappel van
kindervoetjes haar stilstaan; Tiki deed moeite,
haar in te halen.
Hier juffrouw, zei ze; neem dat als
vergoeding voor de suikerklontjes: Terselfder-
tijd stak ze haar een kleine zilveren medaille
toe, nog warm van haar borstje.
Kus bet! klonk het bijna bevelend
Damaris kuste het. En toen deed ze geen
moeite meer, haar tranen te bedwingen.
Aan het station vroeg Mirentchu:
Waarheen moet uw bagage gestuurd wor
den, juffrouw?
Damaris had niet anders gediacht, dan naar
Parijs terug te keeren; maar de herinnering
aan 't banale hotelletje, waar ze zou moeten
afstappen en aan de menschen, die ze er kon
ontmoeten was haar onuitstaanbaar. Waarom
zou ze niet in Beaumont uitstappen, waar het
nu rustig was vanwege den vacantietijd? Ze
kon dan met haar notaris spreken, eenige
achterstallige betalingen regelen en het graf
van haar ouders bezoeken, om te zien, of de
man, die met het onderhoud belast was, z'n
plicht vervulde.
Ze gaf haar verlangen aan Mirentchu te
kennen, die oogenhlikkelijk een adres op de
koffers plakte, zonder het gewicht van de
daad te vermoeden. In den trein gezeten, dacht
de reizigster over haar plan na. Het was niet
zoo maar toevallig dat ze naar Beaumont ging,
maar ze werd er heen gedreven door 'n in
stinctmatige behoefte, orde en licht in haar
armzaligen geest te brengen, waar alles ver
warring en duisternis was. Ze verlangde naar
hódr, die ze voor drie jaar, toen ze begon te
wankelen in haar geloof, ontvlucht was, om
dat ze haar doordringenden blik vreesde; hddr,
die op het Instituut Notre-Dame door leerares-
een en pensionnares kort-weg madame genoemd
werd en die in den hoogsten graad de Godde
lijke gave bezat, de zielen te doorgronden. Maar
boe zou ze zich aan haar vertoonen? Wat zou
ze zeggen? Ze vroeg het zich af gedurende de
gebeele reis en had nog niets beslist, toen ze
aan het station van Beaumont aankwam. Een
koetsier riep haar toe;
'n Rytuig, mevrouw?
Ze knikte „ja" en ging machinaal op de uit
gerafelde kussens zitten.
Waar moet ik u heenbrengen, mevrouw?
Ze aarzelde even met 'n antwoord. In 't
hotel zou ze een voorwerp van nieuwsgierig
heid worden. Het Sint-Catharinahuis riep te
veel herinneringen in haar op en ook Solange
de Naintré ontmoette ze liever niet. Maar haar
dierbaar penaionnaatEn resoluut klonk
het:
Naar het Instituut Notre Dame!
De koetsier klom op den bok en even daarna
rolde bet rijtuig weg
Einde van het Tweede Deel.
DERDE DEEL.
HOOFDSTUK I.
De oude portierster herkende de aangekome
ne onmiddellijk.
Juffrouw Clairvault! riep ze, vriendelijk-
lachend.
Ze opende de deur van een donkere spreek
kamer. De stoelen zorgvuldig tegen den
muur geplaatst schenen te kijken naar
een groot ivoren Christusbeeld, waarboven een
gravure bing, die den Heiligen Dominicus
voorstelde op het oogenblik, dat bij van de
Heilige Maagd den rozenkrans ontving.
Madame is op 't oogenblik op retraite in
Bordeaux, vertelde de oude gedienstige, en
Madame Meran en Madame de Serignal, uwe
vroegere leerlareseen, zijn met haar meege
gaan. Alleen Madame Vigneau, de nieuwe as
sistente, is hier, om alles te regelen en de
bezoekers te ontvangen.
Ik ken haar niet, stamelde Damaris te
leurgesteld.
O, dat is niet erg. Ik zal wel zeggen, wie
u bent u zij zal blij zijn, u gastvrijheid aan te
bieden. Nu is ze bij Pater la Reynière, als ze
weer vrij is, zaïl ik u komen roepen. Wilt u
misschien zoolang in den tuin gaan?
Damaris hield van de open lucht; ze ging
veel liever naar buiten, dan hier in die som
bere kamer te blyven. Ze daalde de trappen
van het bordes af en, vast besloten, haar hart
voor die onbekende niet open te leggen, kwam
ze op een groot erf, vol fruitboomen. De pen-
slonnaires mochten daar alléén maar komen,
als er processie was; dan waren de kleinste
hoornen met een vlaggetje versierd.
Damaris herinnerde zich, hoe ze eens een
lekkere pruim had weggehaald en hoe dat haar
teer gewetentje had verontrust.
Toen greep ik al naar de verboden vrucht,
dacht ze melancholiek.
De ondergaande zon overgoot de torens van
de kathedraal met 'n rooden gloed, 't Zou wel
spoedig donker worden. Ze begaf zich naar een
prieel, omrankt door een wijnstok, waarin een
tafel stond en een paar stoelen, ten behoeve
der pensionnaires, die daar op vaste tijden
'n beetje gingen rusten. Daar ging ze zitten
met de ellebogen op het lage muurtje tusschen
de® tuin en de Clain. De laatste zonnestralen
weerkaatsten tegen de oude brug en besche
nen nog even de eendjes, die nog een laatste
maal in het water plasten, om dan naar de
kooi te waggelen. Alles was rustig en kalm.
Als ik gewild had, dacht Damaris, zou
mijn leven even helder en klaar geweest zijn
als dit water. Waarom heb ik toch het onze
kere gekozen boven het zekere, het onweer
boven rust en kalmte? En haar verleden kwam
weer voor haar geest. Ze zag in, dat ze Savin
toch ook beminde, ai was haar liefde niet zo>
vurig als de zijne. Ze had toch nooit iemand
anders bemind dan hem.
Hij heeft me willen behoeden voor al dat
lijden. Als ik geluisterd had naar zijne waar
schuwing zou ik nu niet zijn als een wrak, dat
niet weet waarheen het geslingerd zal worden.
Om die gedachten van zich af te schudden
en dat heldere water niet meer te zien, dat
van de meelfabriek kwam aangolven, nam ze
uit haar taseh een krant, die ze onderweg had
gekocht, maar nog niet had doorgelezen. De
politiek interesseerde haar niet en juist was ze
van plan het blad weer dicht te vouwen, toen
de rubriek „Basses-Pyrenées" in eens haar at
tentie trok. Ze las:
IIENDAYE, 23 September.
Een tragische gebeurtenis heeft gisteren
avond onze mooie streek in rep en roer ge
bracht. Mevrouw Ramon Etchorria, de geschei
den echtgenoote van den grooten Baskischen
schilder en die het vorig jaar nog zoo nauw
betrokken was in een proces, Is tijdens het
baden verdronken. AIM pogingen, om de le
vensgeesten weer op te wekken, zijn mislukt.
Damaris liet de krant vallen. Zou dat maar
louter toeval zijn? Ze dacht aan de droeve
woorden der nog jeugdige vrouw:
Myn kinderen zouden gelukkiger zijn,
als ik er niet meer was.
Ze verborg haar gelaat in de handen: „Ra-
degonde Thézard zou haar wel weerhouden
hebben, die draagt God met zich mee en geeft
Hem aan die Hem noodig hebben. Ik heb de
woorden niet kunnen vinden, om haar te red
den en trouwens, ze heeft mij gezegd"
Ze weende bitter. Wat was ze toch diep on
gelukkig!
Maar tusschen haar groote smart kwam in
eens de gedachte in haar op: „Nu is Ramon
vrij! Vrij! Maar haar „Justicièro"! Haar boek
had de vrouw gedreven tot zelfmoord en altijd
zou het staan tueschen haar en hem, om haar
te beschuldigen en te zeggen:
Neen, ge zijt niet vrij om te vergeten! Ik
plaats me tusschen u beiden.
Damaris rilde er van. Haar handen waren
ijskoud.
Ze kon het niet langer uithouden tusschen
al dat blije groen, nog even beschenen door de
late zon. Ze wilde weg, naar de schaduw, naar
de duisternis, om haar betraand en vertrokken
gelaat te verbergen. Langzaam klom ze de
licht-glooiende helling op naar de kapel, die
altijd open was. Slechte het flikkerende, geel-
roode vlammetje van de godslamp veris rak het
halfduister.
Als een gewond dier, dat terugkruipt naar
zijn leger, om dé&r te sterven, liet ze zich
neer vallen in één der eikenhouten banken,
op dezelfde plaats, waar ze gezeten had bij
haar eerste Heilige Communie Daar zat ze
onbeweeglijk. Maraa Vauclair was een schrik-
beeld geworden voor de ongelukkige vrouw die
meende in den dood de vergetelheid te vinden.
Damaris voelde nu hetzelfde. Zy vroeg zich
af, hoe ze die schim zou kunnen doen stikken,
want ze wilde haar niet langer naast zich dul
den, die dubbelgangster van haar eigen per-
so n, die voorgaf haar den weg te wijzen naar
den roem, maar haar slechts geleid had naar
schaamte en wroeging. (Wordt vervolgdj
