EEN HISTORISCHE DAG VOOR SPANJE
EEDSAFLEGGING van president
ZAMORA.
X
de republiek der
BARCELONA'S
KERKHOVEN.
AMERIKA EN HET
WERELDHERSTEL
mm 11
POLITIEK DER NAZIS.
WERKERS".
mm
JAPAN EN CHINA.
DE TARIEVENOORLOG.
ZATERDAG 12 DECEMBER 19
DON NICETO ALCALA ZAMORA.
lil»
Van royalist tot republikeinsch
president.
HITLER GEEFT NIEUWE
TOELICHTINGEN.
HET AFTREDEN VAN HET
JAPANSCHE KABINET.
ENGELAND DREIGT FRANKRIJK,
NAZIS EN CENTRUM IN HESSEN.
GEHEIMZINNIG OVERLIJDEN.
De sinistere plechtigheid der
seculariseering.
SAMENZWERING VAN MANILLA.
VERKLARING VAN SENATOR BORAH
GROOTE BRAND TE HAVRE.
HET PRESIDENTSCHAP VAN
LITAUEN.
FRANKRIJK'S WERKLOOSHEID.
De
GOEDKOOP VLEESCH.
LANDDAG-AFGEVAARDIGDE UIT
DEN TREIN GESTORT.
EEN EIERENCONVENTIE.
M
Spanje Is een nieuwe periode van zijn ge
schiedenis ingetreden. Met de aanneming der
republikeinsche grondwet en de verkiezing van
den nieuwen president, don .Nlceto Alcala Za
mora, die heden plechtig geïnstalleerd is, heeft
•het révolutionnaire tijdvak voor de constitutio-
neelen toestand plaats gemaakt.
Toen de cortes deze belangrijke beslissing
hadden genomen, met de eenstemmigheid van
alle aanwezigen, doch tijdens een demonstra
tieve afwezigheid van de uitgesproken katho
lieke fracties, stond te midden van de toejui
chingen, waaraan geen einde scheen te zuilen-
komen, de president der constitueerende ver
gadering Besteiro op om onmiddellijk te ver
klaren, dat de grondwet, welke nu door de
volksvertegenwoordiging was aangenomen,
„geen definitief doel was, doch veeleer het uit
gangspunt voor de hervorming van Spanje.
Met het oog op de toekomst, moet men wel be
seffen, dat hoe zwaar de taak, welke wij ver
richt hebben, ook was, de taak, welke ons nog
wacht, nog eindeloos zwaarder zal zijn n
zinspelende op het beruchte artikel 48 vei aar
de hij, dat „de revolutie in het onderwijs, welke
in Spanje aangevangen is, haar vruc 1 en oo -
in het politieke leven moet afwerpen
Maar toch besefte Besteiro, enkele ogen
blikken slechts nadat „de grondwet van de re
publiek der werkers", van de republiek „van
allen, die den arbeid liefhebben was aange
nomen, dat, hetgeen door de afgevaardigden
verricht was, zeer wankel is, omdat het niet op
den werkelijken wil en de diepste overtuiging
van het grootste deel der volksmassa kan
steunen.
De groote campagne voor de herziening der
constitutie is reeds begonnen, nog voor de
inkt der onderteekening droog is. Want al kan
men er op rekenen, dat het decreet tot bescher
ming der republiek met onverbiddelijke ge
strengheid zal worden toegepast, het zal niet
kunnen verhinderen, dat de Katholieken den
strijd met onverminderde kracht zullen voort
zetten tegen de fundamenten van een staa t,
welke met de heiligste belangen van het land
den spot heeft gedreven.
Het ware ongetwijfeld mogelijk geweest om
gemeenschappelijke basis te leggen, waarop
het staatsgebouw hecht en krachtig zou kun
nen worden opgetrokken. Maar loge, socialisme
en anti-clericalisme meenden nu meteen den
grooten slag te kunnen slaan en hebben een
document ontworpen, dat de rechten der Kerk
aantast en de religieuse belangen der bevolking
verwaarloost.
Ze hebben met hun pogen succes gehad, ech
ter een voorloopig succes. De Katholieken, die
tot dusverre weinig belang in het politieke
leven stelden, beginnen zich krachtig te orga-
niseeren. En daar zij nog steeds de groote meer
derheid van het land vormen, is het mogelijk,
dat de huidige grondwet met haar anti-kerke
lijke bepalingen kortstondig van duur za! zijn.
Slechts terreur zal haar tijdelijk kunnen
handhaven.
Er heerscht bittere verontwaardiging, wijl
de gekozen afgevaardigden hun mandaat niet
volgens den volkswil gebruikt hebben. Zij had
den opdracht gekregen een republikeinsche
grondwet te ontwerpen, echter niet om die
grondwet een anti-clerlcale, een anti-godsdien
stige strekking te geven. Dit misbruik van
macht, door vele andere gevolgd, zal zich wre
ken. tegen de bedrijvers zelf.
Niemand minder dan de nieuw-gekozen pre
sident, Zamora, heeft enkele maanden geleden
op sensationeele wijze zijn ontslag als eerste
minister-president der jonge Spaansche repu
bliek genomen, omdat naar zijn meening de
godsdienstkwestie niet volgens verdraagzaam
heid en rechtvaardigheid werd opgelost. En
hij kondigde aan, dat hij zijn ambt neerlegde
„om mij geheel te kunnen wijden aan de pro
paganda voor een wettige herziening der grond
wet, alvorens andere invloeden zich zouden
doen gelden om haar te bestrijden".
Zamora dacht daarbij ongetwijfeld aan de
monarchistische Invloeden, welke door de anti
kerkelijke tendenzen der cortes in die dagen
aan macht schenen te winnen. En het is zeker,
dat niets zoozeer het rustige afwachten van ex-
koning Alfonso rechtvaardigt, als juist de wijze,
waarop de anti-clericalen in een roes van
•machtswellust hun republikeinsche hartstoch
ten botvieren. Die wijze jaagt alle Katholieken,
allen, die orde en rust, vooral in onze hache
lijke tijden, jls de grondslagen van een nieuwe
welvaart beschouwen, tegen het huidige Spaan
sche regiem in het harnas.
De nieuwe president Zamora ls katholiek;
wat de Katholieken van hem te verwachten
hebben, zal de toekomst moeten leeren. Waar
om deze man, die een historische positie op
gaf, wijl hij de anti-kerkelijke wetgeving niet
kon en mocht goedkeuren, zich enkele weken
later candidaat liet stellen voor het president
schap, zoodat hij d-e grondwet door zijn hooge
gezag zou moeten dekken, is het geheim van
hem en zijn raadgevers. Zeker is, dat de cam
pagne voor grondwetsherziening, zoolang deze
op wettige wijze gevoerd zal worden, in hem
nooit den van anderen zoozeer te vreezen tegen
stand kan ondervinden; dat hij zelfs in zijn
godsdienstige overtuiging het middel zal vin
den om deze beweging in legale banen te leiden.
Het anti-clericalisme der groot-steden heeft
in de eerste revolutionnaire opwinding getriom
feerd; de nieuwe grondwet is er de bekroning
van. Naast deze richting ontwikkelen zich
nu twee acties: die der Katholieken, construc
tieve elementen voor eiken staatsvorm, maar
ook die der bolschewistisehe agitatie.
Men kent het parool van Moskou voor
Spanje: zich voorloopig op den achtergrond
houden in stillen ondermijnenden arbeid, en
ondertussche-n den strijd tegen de Kerk, het
eenige bolwerk tegen het communisme, aan
wakkeren. Een deel van dit program wordt
door de anti-clericalen met veel geestdrift, maar
in uiterste verblindheid uitgevoerd. De drei
ging van den chaos is nog allerminst van
Spanje afgewend; zij is integendeel nog in
nerlijk versterkt, wijl het sterkste element van
orde, de Kerk, in haar macht gefnuikt wordt.
Daarom moet men de ontwikkeling der gebeur
tenissen in deze „republiek der werkers" met
de grootste bezorgdheid blijven volgen, vooral
nu de sociale onrust de laatste dagen weer
teekenen van opleving begint te toonen.
„El presidente'.
Terecht merkte „El Debate" naar aanlei
ding van deze vermakelijke rok-geschiedenis
toen op, dat de heeren, die zoo'n geweldigen
afkeer hebben van den „burgerlijken en bij
kans monarchistischen rok" zich wat graag
laten rijden in luxueuse limousines, bestuurd
door „gegalonneerde'' chauffeurs, en er geen
bezwaar inzien, te reizen in luxe-treinen en
te logeeren in de beste hotels Met dat al be
vond zich minister Prieto enkele dagen gele
den toch in een moeilijk parket, zoodat hij
zelfs aan de vertegenwoordigers van de pers
Zondag werden te Barcelona de kerkho
ven gelaiciseerd. De scheidingsmuur rond
het Katholieke kerkhof wordt verwijderd.
Don Niceto Alcala Zamora werd in 18G6 in
de provincie Andalusië geboren.
Hij studeerde in de rechten en was aan
vankelijk werkzaam als advocaat. Politiek
sloot hij zich aan bij de liberale monarchisti.
sche partij.
Rond het jaar 1900 werd hij voor de eerste
maal als afgevaardigde van het kiesdistrict
La Carolina in de kamer gekozen waar hij al
heel spoedig door zijn groote redenaarsgaven
de aandacht trok en de vertrouwensman werd
van den liberalen leider graaf de Roma'.ones.
Deze noodigde hem tweemaal uit in zijn ka
binet de portefeuille van oorlog te aanvaar
den de laatste maal in 1915.
Tijdens den oorlog ontstond er echter een
wijziging lusschen beide leiders, daar Roma-
nones voor aansluiting van Spanje bij de en
ten-te was, terwijl Zamora een onvoorwaarde
lijke neutraliteit wenschte.
Later werd Zamora nog minister van ar
beid.
Hij was een heftige tegenstander van Primo
de Rivera, van wien hij tijdens de dictatuur
zware vervolgingen te verduren had. Ook met
de regeering Berenguer voerde hij een feilen
politieken strijd.
In het najaar van 1930 werd hij in de mi
litaire oproeren verwikkeld en in November
1930 gearresteerd.
Met de republikeinsche leiders Maura, De
los Rios en Caballero werd hij den ISsten
Maart 1931 voor het opperste gerechtshof te
Madrid tot een gevangenisstraf van zes maan
den veroordeeld, ofschoon de officier van
justitie een gevangenisstraf van vijftien jaar
geëischt had. De verzachting van het vonnis
e-n vooral het besluit tot opschorting van de
straf werden toenmaals beschouwd als een
groote zwakheid der toenmalige regeering.
In het begin van 1930 ging Zamora officieel
naar de republikeinsche partij over. Toen
daarop den 14en April 1931 de cortesverkie-
zingen voor drie vierden tegen de monarchie
uitvielen en de republiek werd uitgeroepen
vormde hij den 15en April daaropvolgend de
voorloopige regeering, totdat hij na goedkeu-
ring van het grondwetsartikel betreffende de
religieuze orden met den toenmaligen minis
ter van binnenlandsehe zaken, Maura, zijn ont
slag indiende en plaats maakte voor het ka-
binet-Azana.
De installatie van het nieuwe
staatshoofd.
Onder een overweldigende deelneming van
de Madrileensche bevolking en van een ont
zaglijke schare Spanjaarden uit alle deelen
van het land, die van de voor deze gelegen
held verminderde spoorwegtarieven hadden
gebruik gemaakt, vonid gistermiddag de plech
tige installatie van Alcala Zamora als presi
dent der Spaansche republiek plaats.
Op het vastgestelde uur arriveerden voor
het congresgebouw de gala-koetsen, waarin
don Niceto met een der vice-presidenten van
de kamer en de leden van een uit vertegen
woordigers van alle kamerfracties gevormde
commissie van ontvangst gezeten waren.
Eenige dagen geleden was er sprake van,
dat noch de nieuwe president noch de leden
van het comité van ontvangst van de gala
koetsen van het oude koninklijk paleis ge
bruik zouden maken, wijl deze karossen, zoo-
als minister Prieto, die met de organisatie
der plechtigheden belast was, aan de vertegen
woordigers van de pers zeide, al te kwistig
met monarchistische emblemen gesierd zijn
en te Madrid de noodige paarden voor deze
karossen niet beschikbaar zouden zijn.
Men schijnt hiervoor echter een bevredigen
de oplossing gevonden te hebben door de
meest in het oog loopende emblemen weg te
laten nemen.
De koets, waarin Zamora met den voorzit
ter van de commissie van ontvangst gezeten
was, was omgeven door de onlangs ingestelde
lijfwacht van den president der republiek, ter
wijl de andere auto's geëscorteerd werden
door troepen der civiele garde te paard
De zaal van het „palacio del congreso" was
tot in de uiterste hoeken met afgevaardigden
allen gekleed in ambtsgewaad, en andere hoog-
waardigheidsbekleders gevuld. Tot de tri
bunes hadden alleen personen toegang, die
van een speciale kaart waren voorzien.
Aan weerszijden van het podium, waarop
de nieuwe president en de leden der regeering
plaats namen, waren tribunes opgeslagen voor
de leden van het corps diplomatique, de rech-
ters van het hoogste gerechtshof, de leden van
den staatsraad, de vertegenwoordigers van le
ger en vloot en andere officieele persoonlijk
heden.
Opmerkelijk was, dat eenige regeeringsper
sonen niet in rok verschenen waren. De opper
ceremoniarius van het protocol, minister In-
dalecio Prieto kreeg zooveel bezwaren te hoo-
ren, toen hij eenige dagen geleden het voor-
nemen te kennen gaf, om de kleeding in rok
voor deze gelegenheid verplichtend te stellen,
dat hij hiervan al heel spoedig terugkwam
Naar het W.B. uit München meldt, heeft de
leider der nat.soc. partij, Adolf Hitler, giste
ren weer, ditmaal aan eenige vertegenwoor
digers der N.S.D.A.P. uit het Sudetenland, een
onderhoud toegestaan, waarin hij een zeer uit
voerige uiteenzetting gaf van de politiek der
nazis, en zich speciaal met de Duitsch-Kngel-
sche en de Duitsch-Fransche verhouding be
zig hield.
In Engeland, aldus Hitier, heeft op het
oogenblik een belangrijke ommekeer ln de
openbare meening plaats.
Frankrijk is met zijn militaire en goud-
politiek op den goeden weg, om zich tot we-
reldschuldige te maken.
Ook ln Amerika en Italië neemt de antl-
Fransche strooming met den dag toe.
Het is een domme vergissing, als men meent,
Duitschland voor tientallen jaren tot wereld
slaaf te kunnen verlagen.
Thans wordt de onhoudbaarheid der schade
vergoeding ook in Italië, Engeland en Ame
rika erkend.
Het grenst aan het belachelijke, als onze te
genstanders ons beschuldigen, dat wij ue tri
buutbetaling met oorlogszuchtige middelen
willen oplossen. Wij willen geen oorlog, maar
gelijke rechten voor alle Duitschers in de we
reld.
Voor mij bestaat er geen twijfel, aldus Hitier,
dat het nationaal-socialisme in de naaste toe
komst in het rijk met legale, grondwettige
middelen aan het bewind zal komen.
Wanneer Duitschland eenmaal tegen bol-
schewisme en marxisme immuum gemaakt is,
zal het niet alleen het vertrouwen in de Duit-
sche levenskracht en economische kracht her
stellen, maar ook in politiek opzicht een fac
tor zijn, welks vriendschap voor de anderen
waardevpl en aantrekkelijk is.
Wat de politieke vraagstukken
Zuid
moest bekennen, dat deze kwestie een van de 0ogt.Europa betreft, zeide Hitier dat deze al-
Jl 1 a Kil 1 n n 11 n 1 mrAn n O H ATI I - -1 _1
moeilijkste was, die hij in zijn leven had op
te lossen.
Zooals vanzelf spreekt, waren alle leden
van het corps diplomatique, ongeveer tachtig
ln getal, en de aanwezige militaire autoritei
ten in gala-uniform.
De eigenlijke plechtigheid der eedaflegging,
waardoor de nieuwe president definitief zijn
ambt aanvaardde, duurde slechts enkele mi-
nuten. Onder doodsche stilte sprak Zamora
de eedsformule uit, waardoor hij trouw zwoer
aan de republiek en aan de grondwet. Met
een kort woord van den president van de
kamer en de leiders der verschillende frac
ties werd deze plechtigheid, die overigens een
zeer eenvoudig karakter droeg, besloten.
Hierna begaven zich de nieuwe president
met zijn familie, de leden der regeering, het
corns diplomatique en de overige autoriteiten
naar het „palacio d'Oriente".
Op de esplanade voor de „puerta del Prin-
cine" waren twee tribunes opgeslagen, waar
op de cortesafgevaardigden plaats namen. Al-
leen de nieuwe president en de ministers met
hun familieleden en de leden van het corps
diplomatique gingen binnen in het paleis, om
van de balcons, die uitzien op de „plaza
d'Oriente", het défilé der troepen gade te
slaan.
Toen de koets van Zamora voor den ingang
van het paleis arriveerde was het geheele
plein reeds bedekt met troepen van het gar.
nizoen, mariniers, cavaleristen, troepen der
civiele-garde en detachementen der regionale
troepen, militaire politie van Alava en Bis-
caye, een hondertal „Miqueletes" uit de pro
vincie Guipuzcoa met hun trompetters, de
jongens" van het eskader van Catalonië en
een prachtig detachement Marokkanen.
Als een kleurig lint van reusachtige afme
tingen ontrolde zich het défilé op de plaza
d'Oriente" voor de oogen van den nieuw ge
kozen president en van de duizenden en nog
eens duizenden, die het nieuwe staatshoofd
met een eindeloos „viva toejuichten.
TOKIO, 11 December. (V.D.) Naar verluidt,
zouden verscheidene vooraanstaande personen
in het economisch leven door het Japansch
Chineesch conflict groote verliezen hebben ge
leden en zouden zij een wijziging van de Ja-
pansche politiek in China verlangen om
vredesonderhandelingen mogelijk te maken,
waardoor de Japansche uitvoer naar China
weder zou kunnen opleven.
Studenten tot rust.
SHANGHAI, 11 December. (R.O.) De Chi-
neesche studenten hebben hun betoogingen,
welke zij sedert eenigen tijd hielden, vandaag
gestaakt, daar de burgemeester hun eischen,
waaronder het ontslag van den Chineeschen
chef der politie, heeft ingewilligd.
Verdeelde
meemngen over
moratoriumjaar
Hoover's
Havas meldt, dat in goed ingelichte kringen
te Parijs wordt meegedeeld, dat het Foreign
Office aan Frankrijk een nota heeft doeD toe
komen, waarin de intrekking wordt gevraagd
van het compensatierecht van 15 pet. wegens
de daling van het opdat Brittannië zich
niet genoodzaakt zal zien op zijn beurt een
extra-compensatierecht op den invoer van
Fransche producten in te voeren.
De Londensche „Morning Post" bevestigt
bovenstaand bericht. De Britsche mededeeling
is den Franschen gezant te Londen overhan
digd. De nota moet in scherpen toon gesteld
zijn.
leen kunnen beoordeeld worden onder den
gezichtshoek van Duitschlands houding jegens
Frankrijk.
In de Oostenrijksche kwestie zullen wij, ver
volgde Hitler, het standpunt van het zelfbe
schikkingsrecht van onzen broederstam nooit
opgeven, al worden daartegen ook economische
Donaufederatieplannen of dynastieke belan
gen aangevoerd.
Een oorlog van Europeesche staten onder
elkaar zou heden zooveel beteekenen als het
openzetten der poorten voor het bolschewisme
Bij het eerste kanonschot zou tegelijkertijd
de bolschewistisehe revolutie haar eerste visi
tekaartje in de Europeesche hoofdsteden van
alle landen afgeven.
Hitier bij Hindenburg?
BERLIJN, 11 December (W.B.) Volgens de
„D. Allg. Ztg". verluidt in politieke kringen,
dat de nationaal-socialistisehe partijleider Hit-
Ier heden door den rijkspresident zal worden
ontvangen.
Volgens een andere lezing heeft Hitier den
rijkspresident inderdaad om een nieuw onder
houd verzocht, doch is tot dusver geen datum
voor de bespreking vastgesteld.
Nader wordt uit Berlijn gemeld
Adolf Hitler bevindt zich reeds te Berlijn,
waar hij besprekingen met de leiders der mid
denpartijen tracht te voeren, echter tot dus
ver zonder veel resultaat.
Naar verluidt, zal ook van een onderhoud
van den nazi-leider met den rijkspresident
geen sprake zijn. Het onderhoud zou reeds ge
weigerd zijn
Ook van een nieuwe ontvangst der buiten-
landsche pers is niets gekomen.
MÜNCHEN, 11 December. (V.D.) Naar aan
leiding van het bericht van een nieuw bezoek
van Hitier bij rijkspresident von Hindenburg
schrijft het nationaal-socialistisehe hoofdor
gaan, de „Völkische Beobachter", dat Adolf
Hitler geen verzoek heeft gedaan voor een
nieuwe audiëntie bij von Hindenburg.
Het antwoord op de voorwaarden
der nat.-soc.
MUNCHEN, 11 December. (V.D.) Naar aan
leiding van de 12 punten, die de nationaal-
socialisten in Hessen het centrum hebben voor
gelegd, als voorstel tot samenwerking in de
regeering, schrijft de „Völkische Beobachter"
dat het centrum over deze punten eventueel
wel zal willen onderhandelen.
De nationaal-socialistisehe landdagfractie
heeft echter nadrukkelijk verklaard, dat van
onderhandelingen geen sprake kan zijn en dat
eerst de 12 punten in hun geheel moeten wor
den aanvaard of afgewezen.
Elk ontwijkend antwoord hierop zal als een
afwijzing worden beschouwd.
DARMSTADT, 11 December. (H.N.) De een
trumsfractie van den Hesslschen landdag heeft
vanmorgen schriftelijk geantwoord op de voor
stellen der nationaal-socialisten inzake samen
werking voor de verkiezing van den staats
president.
De fractie wijst in haar antwoord met na
druk op het constitutioneels karakter van de
centrumspartij, zoodat samenwerking slechts
mogelijk is met partijen, die zich eveneens
streng constitutioneel willen gedragen. De
fractie kan daarom slechts met de nationaal-
socialisten samenwerken, als deze openlijk
verklaren, dat zij uitsluitend den geheel wet
tigen weg wil bewandelen, alle „putsch"-po-
gingen veroordeelt en geen andere machtsmid
delen dan die van den staat zal dulden.
Wat de voorstellen tot vereenvoudiging en
bezuinigingen in het wetgevende, regeerings-
en bestuursapparaat betreft, wijst het ant
woord er op, dat de centrumspartij daarnaar
altijd binnen het kader van de grondwet heeft
gestreefd en dit ook bewezen heeft door de in
grijpende bezuinigingen, welke tot stand zijn
gekomen in de laatste 4 jaar, sedert het cen
trum de portefeuille van financiën heeft aan
vaard.
De fractie is daarom bereid, over deze pun
ten onderhandelingen te voeren en aan de uit
voering van de bezuinigingen mede te werken,
voor zoover de bepalingen van de grondwet
van Hessen of het rijk dat toelaten
Naar „El Debatje" meldt, had Zondag j.L te
Barcelona, gelijk men weet, de „plechtige'
seculariseering plaats van de kerkhoven dezer
stad.
In den voormiddag begaven zich de leden
van den gemeenteraad, geëscorteerd door de
stedelijke garde in gala-uniform, naar de nieu
we stedelijke begraafplaats.
Nadat één der gemeente-secretarissen het
seculariseeringsbesluit had voorgelezen, ging
de burgemeester over tot het afbrekeD van
een klein muurtje, dat eenige dagen tevoren
speciaal voor deze gelegenheid tussclien het
Katholieke kerkhof en het openbare was op
gericht, daar het onmogelijk is, den reusach-
tigen muur tusschen beide kerkhoven, die
tevens als steunmuur van het terrein dient,
te verwijderen.
Toen het symbolische muurtje was afgebro
ken, vond de plechtige inwijding plaats van
de nieuwe trap, die beide op verschillende
hoogte gelegen kerkhoven verbindt.
Aan de „plechtigheid" namen vertegenwoor
digers van alle linksche groepen, alsmede
deputaties van andere gemeenteraden uit de
provincie deel.
Verschillende organisaties waren versche
nen met haar vaandels en banieren, waarvan
er eenige met magonnieke emblemen gesierd
waren.
De burgemeester wees in een rede op het
„groote gewicht" der seculariseering, die hij
een „onschatbare verovering" der republiek
noemde.
Het voornaamste werk. dat hij als burge
meester van Barcelona sinds 14 April heeft
tot stand gebracht, ls, naar zijn meening, de
verwijdering van de afscheiding tusschen de
kerkhoven.
Zoowel in de omgeving van het stadhuis, als
op den weg naar lie1 kerkhof waren uitge
breide politiemaatregelen genomen. Van Bar
celona uit waren speciale autobusdiensten ge
organiseerd, om een zoo groot mogelijk pu
bliek op liet kerkhof bijeen te brengen.
Na afloop van de „plechtigheid", begaf zich
de gemeenteraad naar het paleis van schoone
kunsten, waar het stedelijk orkest een concert
gaf, im de seculariseering der kerkhoven
feestelijk te vieren
Onder de Katholieke bevolking van Barce
lona heerscht een groote ontstemming over
deze profanatie. De bisschop van Barcelona,
mgr. Irurita, heeft, naar aanleiding van het
seculariseeringsbesluit, een protestschrijven
uitgevaardigd, waarin hij zijn verontwaardi
ging te kennen geeft over dit feestelijk ver
toon op een voor allen heilige plaats en over
de schending van den gewijden grond door de
actie der seculariseering.
Bovendien, zegt de bisschop in dit schrijven,
is de seculariseering een schending van den
laatsten wil van hen, die op een Katholiek
kerkhof wenaekten begraven ie weraan.
Student van doodslag verdacht
Onze Antwerpsche correspondent meldt:
Deze week is te Antwerpen overleden de
groot-industrieel W„ bestuurder van verschil
lende maatschappijen. In de bladen werd op
gegeven: plotseling dood. doch bij de lijk
schouwing hebben de- doktoren een ernstige
hoofdwond geconstateerd
Als gevolg daarvan werd een onderzoek in
gesteld, hetwelk uitwees, dat de groot indu
strieel eenige dagen geleden te Luik om fa
milie-aangelegenheden handgemeen was ge
weest met een Roemeensch student, waarbij
de laatste W. een zoodanlgen slag op het hoofd
had gegeven, dat bloeduitstorting in de herse
nen had plaats gehad.
De politie te Luik heeft de zaak in banden
genomen en men verwacht de aanhouding
van den student.
Ruim 20Ö arrestaties.
LONDEN, 11 December. (H.N.) In Manilla
is een samenzwering tegen de Amerikaanfcche
overheid ontdekt, naar aanleiding waarvan
214 personen in hechtenis zijn genomen.
De samenzweerders behooren tot de revolu
tionnaire tangula-organisatie.
Zooals gemeld, zou de ratificatie van het
schulden-moratorium door het congres vóör 15
dezer moeten plaats hebben.
Die mogelijkheid schijnt reeds zoo goed als
uitgesloten.
Garner de voorzitter van het huis van ofge-
vaardigden, heeft n.l. reeds verklaard, dat het
huis geen beslissing zou nemen over het mora
torium van Hoover vóór 15 December.
Wij zullen geen wettelijken maatregel
goedkeuren, zeide Garner die van zóó
groot belang is, voordat wij de noodige inlich
tingen daarover hebben verkregen.
Waarschijnlijk zal de commissie voor finan
ciën volgende week gehoord worden.
Natuurlijk beteekent dit dat de regeeringen
op den 15en December met hun betalingen
in gebreke zullen blijven, omdat het Congres
nog geen beslissing over dit voorstel zal ge
nomen hebben, voegde Garner er echter aan
toe.
De republikeinen verklaarden eveneens, dat
het huis niet vóór 15 December kon handelen.
In den senaat sprak o.a. senator Borah. Hij
verklaarde, dat hij in ieder geval tegen verlen
ging van het moratorium was en ook tegen
herziening van de oorlogsschulden.
Een democratisch afgevaardigde voerde tegen
het voorstel van Hoover aan, dat het niet
aanging om verschuldigde buitenlandsche beta
lingen uit te stellen of te verminderen, terwijl
de Ver. Staten zoo in nood verkeeren.
NEW-YORK, 11 December (V.D.) De meeste
Amerikaansche ochtendbladen bespreken Hoo
ver's voorstel aan het comité tot wederinstel
ling der oorlogsschulden-commissie met instem
ming aangezien daardoor het congres wordt ge
dwongen een deel der verantwoordelijkheid op
zich te nemen.
De handhaving van het oude Amerikaansche
principe dat het herstelvraagstuk uitsluitend
een Europeesche aangelegenheid is is practisch
onmogelijk.
De vermindering der herstelbetalingen moet
worden gevolgd door verlaging der oor
logsschulden. Het congres zal ten slotte worden
gedwongen zijn potlood te nemen en te gaan
rekenen.
Wanneer, aldus de „New-York Times" het
congres eenmaal zoover is, kan het slechts
tot een slotsom komen: vermindering der
schulden.
WASHINGTON 11 December. (N. T. A.) Om
trent de verklaring van senator Borah, waar
in hij zich tegen uitbreiding van het morato
rium en herziening der oorlogsschulden uit
sprak, wordt nog gemeld, dat Borah zijn stand
punt aldus omschreef:
Europa heeft tot dusver nagelaten, het mo
ratorium te gebruiken, em de aangelegenhe
den in orde te brengen, welke het in orde
moet brengen. Eerder is een economisch her
stel niet mogelijk. Een bijeenroeping der com
missie voor de buitenlandsche schulden heeft
geen zin, daar zulk een commissie geen ar
beidsterrein zou vinden.
Het is niet mogelijk eenig voorteeken te ont
dekken, zoo verklaarde Borah verder, dat wijst
op plannen in Europa, om tot vermindering
der bewapening of een verstandige regeling
van de kwestie der herstelbetalingen te ge-
^OpVond van de betalingscapaciteit der ere-
diteur-etaten hebben wij de oorlogsschulden
verminderd en afgezien van 7 milliard dol
lar. Een nieuwe regeling op gTond der beta
lingecapaciteit zou, gezien den huldigen toe
stand in Europa, op een algeheele schrapping
der schulden moeten uitloopen.
Negen millioen schade
In Havre heeft Donderdag naar het B. T. A.
meldt, een hevige brand verscheiden groote
gebouwen en haven-entrepots, waarin o.a.
30.000 balen koffie waren opgeslagen, vernield.
De schade bedraagt zeven millioen francs
aan goederen en twee millioen aan de gebou
wen.
Twee brandweerlieden en twee havenarbei
ders werden gewond.
is minder ernstig dan in
het buitenland.
PARIJS, 11 December. (HAVAS). Tijdens de
debatten in de kamer over de interpellaties be
treffende de werkloosheid, verklaarde de mi
nister van arbeid. Landr.v, dat de officieele
statistieken uitwijzen, dat het aantal volledig
ondersteunde werkloozen 10.400 bedraagt en
dat van de gedeeltelijk werkloozen twee mil
lioen.
Ten slotte legde hij er nog den nadruk op.
dat, hoewel de crisis ernstig is, hij in Frank
rijk minder hevig is dan in het buitenland.
Gisterenmorgen vroeg werd in een sloot
langs de spoorlijn tusschen Stolberg en Vietz
het lijk van een man gevonden.
Het onderzoek wees uit, dat men te doen
had met het lid van den Pruisischen landdag,
Leonhardt, die, op weg van Schneidemühl
naar Berlijn, uit den trein moest zijn geval
len.
Toen de D.-trein in Berlijn aankwam, vond
men inderdaad in een coupé de actentasch,
hoed, jas en schoenen van den verongelukte.
Leonhardt was eigehaar van een drukkerij
en krantenuitgeverij te Fürstenberg en was
afgevaardigde voor het district Frankfurt a/d
Oder van de economische partij. Eenigen tijd
geleden is hij echter toegetreden tot de fractie
van de Duitsche staatspartij.
Smetona herkozen.
Gisterenmiddag vond voor de eerste maal
sedert den staatsgreep van 17 December 1926
de verkiezing van een staatspresident plaats,
onder voorzitterschap van den minister-presi
dent Tubelis.
De huidige staatspresident Antonas Smeto
na, wiens candidatuur niet bestreden werd,
werd door de 116 voor deze verkiezing spe
ciaal gekozen volksvertegenwoordigers met
een ruime absolute meerderheid herkozen tot
staatspresident van Litauen voor den duur
van zeven jaar.
Twaalf landen treden toe.
BRUSSEL, 11 December. (B.T.A.) Twaalf
landen, n.l. België, Duitschland, Frankrijk,
Griekenland, Italië, Nederland, Noorwegen,
Spanje, Uruguay en Zwitserland hebben de
conventie inzake het merken van eieren,
waarmede de internationale diplomatieke
conferentie haar werkzaamheden besloten
heeft, onderteekend.
De overeenkomst regelt den in-en-uitvoer
van eieren door uniforme en duidelijke mer
king en heeft bovendien ten doel, de onder
scheiding van versche en geconserveerde
eieren mogelijk te maken.
HET BELGISCH KABINET.
BRUSSEL, 11 December. (V.D.) De socialis
tische „Volksgazet van Antwerpen" zegt met
aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid te
kunnen melden, dat de minister van financiën,
Houtart zal worden vervangen, terwijl Tschof-
fen minist-er van binnenlandsehe zaken zal
worden.
De groote moeilijkheid Zou echter zijn, een
liberaal te vinden voor het ministerie van
landsverdediging. De tegenwoordige minister
van landsverdediging, Dens, zou aftreden,
doch wi& zijn plaatsvervanger is kan nog niet
gezegd worden.
De mogelijkheid bestaat, dat een Katholiek
dezen post zal bezetten.
Maatregel der Duitsche regeering.
BERLIJN, 11 December. (W.B.) Door de
rijksregeering zijn voor de winterhulp en
tevens als een hulpmaatregel voor den land
bouw gelden uitgetrokken, welke het mogelijk
zullen maken, dat de noodlijdende bevolking
zich versch rund- en varkensvleesch tegen
Ivwiaagda prijzen kan aanschaffen.
GROOTE BRAND.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag is
de cementfabriek van Gebr. Stultjens te St.
Truiden aan de Belgisch-Nederlandsche grens
totaal afgebrand. Ook de voorraden gingen
verloren.
De schade wordt geschat op 1 millioen
tranoa.
Burgemeester Cennak van Chicago helfÊi
padvinders speelgoed repareeren,
dat met Kerstmis aan arm*
kinderen wordt uitgededU^
