r. ss-N DE R. V. S. IN HET CRISISJAAR E -r5 «ï.'-s Oostersche Nieuwjaarsviering ZATERDAG 2 JANUARI 1932 EERSTE KAMER EN SALARIS VERLAGING IN INDIE. j EEN ERNSTIG ^OORD. Socialistische motie verworpen. CRITIEK OP VL00TPER50NEEL. half drie vergaderen presentie. DE MOTIE-KNOTTENBELT. To* DE UTRECHTSCHE KLINIEKEN. Dc nieuwe stichting „Stads- en Academisch Ziekenhuis opgericht. U3\iVh,wiT t. Utrecht, S. r.' welke het hebt», v.tt Definitieve uitkomsten nog niet bekend. Ook thans weer belangrijke bedrijfswinst. Beleening en afkoop van polissen vertoonen de normale locneming Thans millioen J vsmiddclen. DE DIRECTIE AAN HET WOORD. r," ÏÏMhW. h«»«r S.M..W OM» d,r-bel overige berust de dagelijbsohe lei- V Z- A J Steur dr. G. Fabius, tot dus- de FAKKEL. IL PERUGINO. wTeta! JSüH.t»i« tTteeriinÏen Veranderlijke klassen sa-men °1930 8469 zwakzinnige kinderen hui- Sh r i l Aet IS een gevlochten se!uk Mgr. Aengenent heeft op de feestvergade- ring van hoofden van R-K. Blondere Scho len een ernstig woord gesproken, (zie onze courant van Woensdag) dat zeer zeker tal lozen Katholieken uit het hart is gegrepen; waarnaar wellicht velen reeds eemgen tijd met een zorgvol verlangen hebben uitgezien: Toen klachten van velerlei zijden den Ifaarleinschen Bisschop bereikten, heeft deze niet langer gezwegen. Het pijnlijkst werd zeer zeker in katho lieken kring gevoeld de wijze, waarop door sommigen over geestelijken en religieuzen werd geschreven, en dat wel in een toon, die meer op verbittering scheen gericht, dan op verbetering van hetgeen men meende te moeten laken. Niet alleen met het geschreven, maar ook met het gesproken woord werd aldus ge ageerd. En wanneer dan als indruk van zulk een gesprbken woord wordt gegeven dat men geen jogenblik het gevoel had, dat werke lijk uit liefde voor de kerk op zoo scherpe wijze werd gwa-ittzeerdj d'n^mU^ wel 0udegee8t d"ie cen scharloos de scherpste verooi de f ,o,iikp _tPning van twintig gulden per dag te gering lijk optreden en dan wordt het v_erderf® achtte. haten geestverwanten dus maar niet een kleine pauze, heeft Met uitzondering Tan M uur tot d»e Eeist© Kam© peze vergadering was zeker geen fprma'' ,listische pers bij dit colle- geld welke e ar onze meening is het ge veronderstelt. «Berste Qm veel te niet de taak der maar vaQ praten; zij Je zin, dat zij wetsontwerpen 111 „.'behandelen als beschikte zij Techt van amendement en kon zij aanbrengen in beslissingen van de cassatie niet zoo over het wijzigingen —oordigin En zj. moet even. Volks vertegen Kamer betre- min het rei j-i-. den. Als j6 Eerste Kamer haar taak juist op- h'hoeven haar openbare vergaderingen Vat', 1(Lal niet lang te duren. Het voornaam- 'ieC tverk geschiedt dan in de-afdeelingen. De st0.^iStische pers moest zich trouwens herin- a001pn_ dat 't een van haar partijgenooten was Oudegeest die een schadeloos twintig gulden per dag te gering dus maa over „jacht op presentiegeld" spreken! Er waren niet minder dan vijf en dertig wetsontwerpen aan de orde, waaronder enkele van gewicht. Met uitzondering van den Iie- mier en de ministers van buitenlandsche zaken en onderwijs, was dan ook de regeering aan wezig, Maar slechts twee ministers zijn in eigenlijken zin met de Kamer slaags geweest. Want de hoffelijke gedachtewisseling tusschen Minister Donner en Jhr. van Sasse van IJsselt over de regeling der kosten van de toepassing der artt. 373 m, 373 n, en 374 van het B.W„ mocht geen gevecht heeten. De Katholle e senator, die altijd waaksch is, waar het jus tie-aangelegenheden betreft, kreeg een evie Hokfl volk, ja V00r I digend antwoord van Minister Donner, die aan katholiek hoio„ ri« icinrioi.ro„v,fPro hphoorliik geld ter beschik- daarvan wel op zeer tastbare wijze monstreerd. Ook met de moraliteitsbegrippen op me ratuur-gebied dreigden wij op een zeer ge va.arlijk hellend vlak te geraken. Het leek soms wel, of het woord van a Apostel over sommige dingen, die der christenen niet genoemd mocMe den, voor deze tijden niet meei S0b wbs. ripn nric® Afstomping van den eerbied voor ing ter en voor het kerkelijk gezag, - o ook van het zuivere katholieke eg ra het punt van moraliteit, ook in 0 tuur, zou voor ons katholieke vo^ bet(Je_ de geheele maatschappij een ^Daartegen hfeft Haarlem^ Biss^°P willen waarschuwen, en w U 111 r n daarvoor dankbaar zijn. Wij hebben er reeds op gewezen, dat de ra dicale motie-Knottenbelt om ontbinding van contracten en overeenkomsten mogelijk te ma ken, in liberalen kring nog al eenige commotie heeft verwekt. jje „Avondpost" laat er zich thans zeer scherp over uit. Het blad vindt, dat dergelijke motie niet zonder partijoverleg had mogen worden ingediend, en richt zich tegen het bui tengewoon radicale karakter der motie: De wet zal alle individueels overeenkom sten ongedaan kunnen maken; loon-contrac- ten, leverings-contracten, koop-contracten, buur-contracten vernietigen. Det wet zal alle renten onderhanden kunnen nemen. Wij her halen: niets zal meer veilig zijn, de Over- held kan een streep halen door alles wat burgerrechtelijk overeengekomen is. Alle rechtszekerheid van dezen aard komt op losse schroeven te staan en te vervallen. Wij moeten eerlijk zeggen, dat wij er be duusd van hebben gestaan. i Zie: er is tegenwoordig, wij hebben er meerma len op gewezen, een sterke neiging onder de liberalen om met de pijnlijkste nauwgezet heid toe te zien, dat de Overheid op sociaal gebied ook niet maar één streepje te ver gaat, doch thans worden door de liberale fractie oij motie, incidenteel, maatregelen ge vraagd zóó diep insnijdend en principieel zóó belangrijk, als werkelijk maar zelden aan de orde zijn geweest, en die maatregelen be- teekenen dan een dwingend ingrijpen van den Staat in burgerrechtelijke verhoudingen. Het Haagsche blad vindt, dat de liberalen door deze „paniekmotie" „zich officieel tot de kampioenen der loonsverlaging hebben gepro moveerd en dat zij naar den eenen kant op sociaal-gebied zooveel mogelijk staatsonthou ding predikend, „naar de andere zijde inzake de loonen een abnormaai-sterke staatsbemoei ing" voorstaan, en destaat „met een waarlijk communistische of fascistische bevoegdheid be- aan kleeden". De „Avondpost meent ten slotte, dat bet misschien 't beste zal mjn j(Je stilletjes te laten sluimeren." Wij gelooven, dat deze laatste wengch ingegeven niet alleen door be2waren inhoud der motie, maar ook door den an^st dat deze aan de liberale partij gGen g0€d doen. de Kinderrechters behoorlijk geld king stelt, maar hen wil nopen het toegestane bedrag zoo ongeveer ponds-ponds gewijs o\er de arrondissementen te verdeelen. Als men e denkt, dat er nog een 18.000 kinderen onder art. 373 vallen, is het begrijpelijk, dat overleg hier niet overbodig kan zijn in verband met ae benoodigde uitgaven. Meisjes op een oorlogsschip", schijnt de titel te wezen van een of ander tooneelstuk, maar prof. van Embden had 't niet over fantasie doch, naar hij meende, over onwelvoeglijke werkelijkheid, die zich zou hebben voorgedaan den kruiser „Java", toen deze in 19^0 Australië bezocht. De v. d. hoogleeraar heelt vroeger al vragen over deze zaak geste m hij was met het gegeven antwoord niet evl0 den. De vorm, waarin prof. van Embden zijn ook naar den inhoud niet bijster sterk be oog kleedde, leek ons minder gelukkig. Zoo b.v. zijn opmerking, dat de Minister niet had moeten informeeren bij den commandant van ae „Java", omdat deze „belanghebbende" zou zijn. Minister Deckers was daardoor zichtbaar ge prikkeld en zijn antwoord was dan ook op c vinnige af. Z.Exc. verklaarde, dat hij e,S®ner beweging direct een onderzoek had ingeste toen hij geruchten vernam; dat hij natuur lijk had geinformeerd bij den verantwoorde lijken commandant maar ook bij den consul- generaal van Sydney, die den Minister zoowel volledige politie-rapporten had overgelegd als een brief van den Minister-President van Nieuw Zuid Wales, d.d. 18 Dec., waarin deze bewindsman de berichten, waarop prof. v Embden zich beriep, „schromelijk overdreven heeft genoemd. Nu, dat de Australische pers, evenals de Amerikaansche, kan overdrijven, weten allen die haar kennen. Zoo kunnen wij ons voorstel len, dat geheelonthouders ginds, bezwaar heb ben gemaakt tegen het schenken van bier aan boord aan bezoekers. De Minister heeft dit ook afgekeurd. En wij weten, dat deze bewindsman het meent, als hij verklaart, dat zijnerzijds geen zedeloosheid aan boord zou worden ge duld. Een sprekend staaltje daaromtrent ons toevallig kort geleden persoonlijk ter oore ekomen. Toch, al zijn er dan geen „schandalen" ge beurd en al is er wellicht geen reden om voortaan den heer Ketelaar of een ander be zadigd Vrijzinnig-democraat als gedeputeerde zee mee te zenden op oorlogsschepen, meenen wij, dat een weinig ingetogenheid aan onze officieren in den vreemde, niet zou mis staan Het schijnt ons absoluut onnoodlg, dat aan boord „feestelijkheden" plaats vinden waarbij blijkbaar niet steeds het bes-te publiek komt En wie even nadenkt, zal ook toestem- dat het aan boord laten en zeker lang van „dames" zijn onmisken- heeft. Wij weten wel, dat de Defensie persoonlijk zeer strenge toegedaan, maar bet is de vraag Nederlandschen consul de werden vergezeld ih een publiek huis! In zooverre is het goed, dat prof. van de zaak heeft afingeraakt. Het moge aan Nederlandsche ambtenaren en militairen lee- ren, dat het hun geraden is ook in den ^reeni- de zich behoorlijk te gedragen en te beden ken, dat elke onvoorzichtigheid, vooral als zij dan nog kan worden opgeblazen, zooals mot het Australisch geval inderdaad geschied schünt, gevaarlijke gevolgen kan hebben. De heer Moltmaker, leider der socialistic e spoorwegorganisatie en sinds zijn recente reis naar Indië blijkbaar ook Indonesisch speciali teit der roode fractie in de Eerste Kamer (a was mr. Mendels nog voortdurend souffleur) had bezwaar tegen goedkeuring van de tweede 5 pet. verlaging van de salarissen der Indische ambtenaren, die op 1 Januari a.s. moet ingaan. Minister de Graaff verzekerde, dat Indië in zulke moeilijke omstandigheden verkeerde „als wij nooit gekend hebben" en op de opmerking, dat de geest der ambtenaren zoo verbitterd was, durfde hij zelfs zeggen: „Hoe zou de geest der ambtenaren wel zijn als de Indische Regeering tenslotte heeleniaal niet meer in staat zou zijn de salarissen te betalen?" Eer een Minister het waagt, zich zóó sterk uit te drukken, moet de nood toch wel hoog zijn Deze verklaring en het index-argument be lette echter den heer Moltmaker niet een motie tot afkeuring en suspensie van de ver laging in te dienen, welke met '24 tegen 8 stemmen verworpen werd. Vóór de motie stem de alleen het kleinste deel der socialistische fractie (de rest ontbrak op dat moment) en d-e v.-d. heer van Embden. Er tegen stemden alle aanwezige katholieken, ook de heeren de Bruyn, Nivard en Serrarens. Na deze „daad kan de S.D.A.P. gerust zijn. Het noodlo.t wil dat „Het Volk" dezer dagen juist spot met den motie-regen van afdeelingen tegen het pditii bestuur en vraagt „aan den zondvloed van moties een einde te maken en alle kracht op actie tegen de tegenstanders der arbeiders beweging (te) concentreeren". Men zou aan soc.-dem. parlementsleden kunnen vragen op dit punt een beter voorbeeld te geven aan hun eigen menschen en de Regeering te helpen het financieele evenwicht, in Indië schromelijk verbroken, te herstellen. Aangens"in is zuut werk niet, maar hije langer men uitstelt, hoe moeilijker de situatie wordt. De houding der sociaal-democraten en van prof. van Embden t. o. v. Indië schijnt ons weinig fraai, om geen sterker woord te bezigen. Deze heeren weten ook, dat Indië's inkomsten voor dit jaar bijna 200 millioen beneden de raming blijven en ongeveer 330 millioen zullen bedragen, terwijl de uitgaven zijn geraamd op rond 530 millioen. Het is niet aan te nemen, dat de motie-mannen een be- „rootings-tekort van 200 millioen mogelijk achten. Maar het is evenmin mogelijk zulk een reusachtig tekort te dekken zonder de perso- neels-uitgaven te verminderen. Het verwijzen naar de defensie waarop trouwens sterk bezuinigd wordt is hier tocb waarlijk niet voldoende. Wij vinden het socialistisch op treden in deze omstandigheden ongehoord en zijn van mcening, dat alle eerlijke ambtenaren, hoe zuur de salaris-kortingen voor hen ook zijn, dit zullen toegeven. De regeling van den uitvoer van bloem bollen, de gewijzigde Schepenwet, de geld- leening voor Indië en de verhooging van de opcenten op de invoerrechten aldaar, 2jjn alle z h. s. aangenomen. Tegen het laatste wets ontwerp hadden de vrijhandelaars bedenkingen en de socialisten met prof. van Embden wil den geacht worden te hebben tegengestemd. Maar de heer Dobbelmann bracht nog eens de kwestie der preferentieels rechten in een Indisch-Nederlandsche unie ter sprake, waarbij hij krachtig door prof. Diepenhorst werd ge steund en zelfs zwakjes werd geholpen door den vrijheidsbondschen industrieel uit Twenthe, den heer Gelderman. De voorzitter heeft de leden onder wie wij tot onze vreugde ook weer prof. Steger opmerkten, die ongesteld is geweest met een „Zalig Nieuwjaar" huiswaarts gezonden tot de tweede week in Januari, Met ingang van gister zijn opgeheven de in 1M25 opgerichte stichting btads- en Acade misch Ziekenhuis te Utrecht, waarin de kli nieken voor inwendige ziekten, voor neus-, heel- en oorziekten en voor huid- en geachts k waren ondergebracht, alsmede de in stichting Acade- ziekten Heelkundige en Vrouwenkliniek en van de Psychiatisch-Neurologische Kliniek; (Rijks klinieken) was opgedragen. Met ingang van gister is door het Rijk en a renieenta Utrecht opgericht een nieuwe Lhüng t w Stads- en Academisch Zieken zoodat De R. V. S. (Levensverzekering Maatschappij N.V. Rotterdameche Verzekering Sociëteiten) te Rotterdam heeft aan haren binnen- en bui tendienst een circulaire gericht naar aan -■ ding van de vele geruchten die omtrent har< instelling de ronde doen. Hieraan ontleenen wij het volgende: Nu 1931 ten einde spoedt en wij ons een meening omtrent de resultaten van ons )>ed>nj! hebben kunnen vormen die niet belangrijk door de definitieve cijfers in ons jaarverslag zal wonden gewijzigd, stellen wij er prijs op u. in deze bijzondere tijdsomstandigheden, zoo spoe dig mogelijk van de voorloopige uitkomsten m kennis te stellen, daarbij oordeelende naar wat op dit oogeniblilk is te overzien. Zonder twijfel za'l 1931 gerangschikt moeten worden onder de ernstigste crisisjaren, die de wereldgeschiedenis heeft gekend. Wij zouden ons niet gaarne wagen aan een voorspelling hoe en wanneer deze crisis een eri,nde zal nemen. Slechts zij er aan herinnerd, dat reeds vele malen de wereld door een crisis werd geteisterd en dat sombere voorspellingen, die als eenig mogelijk uiteinde een algemeenen chaos zien, ook reeds bij vorige cAses opgeld Een begeleidend en in den grond ook wel begrij-pelijk verschijnsel in crisistijden is het ontstaan van een algemeen en groeiend wan- i Het plotseling optreden van albsol-uut omer Aiivvn CEBREKKÏGE JONGENS DAN ^ckte, zeer ernstige gebeurtenissen tart m MEER onderscheidingsvermogen ting zijn ondergebracht. Tot secretaris der Stldbting is benoemd dn r ClZnorf referendaris ter gemeente-secre- utrecht aan wien het administratie- huis. MEISJES? Merkwaardige cijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek publi ceert thans een statistiek van het buitengewoon I O voor 1930, waarvoor de ehef der afdeeling onderwÏ statistiek dr. Rh. J. Ideniburg een uitvoerige inleiding sbhreef. Daarin wordt een S geschetst van dit onderwijs in Dmtsoh- ,and en Engeland, terwijl da^nejensjjokjjtn andere Europ onderwijs'hIer te' lan-de laten we hieronder het voornaamste volgen waartij wel heelmerk- waardig is dat zooveel meer jongens dan meis- ]erèp de betrokken onderwijsinrichting worden aangetroffen, sterke mate het onderscheidingsvermogen aan en schept een voor het zaaien van wantrouwen vruchtbaren -bodem. 1-Iet gevolg is dat omtrent vele ondernemingen de meest fantastische ge ruchten de ronde doen endikwijls zonder nader onderzoek geloofd worden! Een sprekend voorbeeld! Wij hoorden ver schillende maten beweren dat d-e R. V. S zou worden overgenomen door Maatschappij door Maatschappij Y of door Maatschappij Z. Wij behoeven u zeker niet de verzekering te gewen dat er, onzerzijds althans, nooit over ge dacht is, laat staan over gesproken. Geruchten, feiten en cijfers dienen zeer zeker te allien tijde nuchter en zakelijk beoordeeld te worden en nu meer dan ooit! In den loop van ddt Jaar zijn eenige maten agressieve beschouwingen omtrent de f'inan- oieele positie van on-ze Maatschappij gepubli- G^firid Deze waren niet steeds door geheel compe tente hand geschreven, en evenmin vloeiden ze steeds voort uit zuivere motieven. In het alge- 1) Het overzicht kwam te laat in ons bezit dan dat wij het Donderdag konden plaatsen lied.) men, verblijven bare gevaren Minister van Het strijdorgaan der links- socialisten. Blijkens een circulaire, waarin d<? ^"schij- üiiog van „De Fakkel", het liniks-soc istisch weekblad, per 1 Januari wordt aangc nriij.gd, aal dit blad niet alleen een discus®10 rgaan ïijn, maar ook een bied voor algemeen e. sr,c ja lietisobe, politieke, economische en cu ln*®0te voorlichting, terwijl het" bovenal het karakter er Iandsche journalisten vreemde, door een weg gewezen werd naar en dat zij door hem Men schrijft ons uit Rome; De kunsthistoricus mgr. L. Canuti,, beeft een nieuw boek over Perugino uitgegeven, een belangrijk werk in twee deelen. De schrijver poogt o.a. aan te toonen, dat Perugino een diep-religieuse natuur is £6" weest, wat in de kunsthistorische literatuur wel eens werd betwijfeld. Mgr. Canuti komt, evenals Perugino, Citta della Pieve. uit In Nederland waren in 1930 6. scholen voor mpen kan men zeggen dat die J waarvan 4 met internaat en 2 zit(jh speciaal richtten tegen den aard van on «elf standi ge 'dagscholen. Zij werden door 849 etteotenibete©giiing. Het gaat natuurlijk_ivie aan bezocht, tegen 819 teerlingen in 1929. dat wij met de schrijvers van dergelijke ai tl Het aantal Jongens overtreft het getal meisjes. kolen een potemtek zouden ondernemen. Bet Het aantal jonge Aan d<3_ nu de reeultóten der R. V. S. ze»9 scholen waren 97 hoofden en onderwijzers 0TOr 193i een vasteren vorm en 19 vakonderwijzers verbonden. Er waren 'n nemen, u zoo spoedig mogedij teerlingen dat der vrouwelijke belangrijk. De zijn dat de R. V. S. steeds ®roote bedrijfswin rhouding wa.s hier als 64:36. Aan deze sCho- 9tcn had. waren 21 hoofden en onderwijzers en 25 D,e wlnsten vloeiden voort uit de volgende vakonderwijzers werkzaam Het aantal sCholen voor zwakzinnigen be droe- In 1930 90, d.i. 7 meer dan in 1929. I fin waren er 48 openbare, 12 Protestentscb- ChristaS, 26 Roomscih-Katholieke, 2 Israeli- Christeiij ]e bijandere schoten. Deze b li 7i1n bestemd voor debiele, imbeciele scholen - J Behalve deze scholen waren en idiote kinderen. Boliaive_ac^^ ver len b™enede sterfte was lager dan waarop gere- ke"e! 'maakten meer rente dan wij noodig ha3dedeno:nze onkosten waren lager dan ervoor beschikbaar was. Die winsten kwamen slechts voor een dee iom aai maIImkeTlaissen voor zwakzinnige- I tot uitdrukking in de Winstrekening, er nog a-f-zon-derltf söholen verbon- het grootste deel werd gebruikt tot versterking kinderen aan der scholen steeg van extra-reserves. bracht en toegelicht. Wij herinneren hier aan de „Extra-toe voeging aan de Premiereserve eu aan" de „Extra-reservefondsen". Wij hebben reeds opgemerkt, dat de bedrijfs winsten steeds voor het grootste deel worden aangewend tot versterking van de extra-reser ves Ook hierbij werd onze leuze in practijk ge bracht, dat de belangen der verzekerden voorop dienen te staan. Uit onze jaarverslagen 1925 t/m. 1930 is gemakkelijk op te maken, dat in die jaren van de bedrijfswinsten 7,2 millioen gulden aan de extra-reserves werd toegevoegd, waartegenover genoten in ""^"rw«s van deze kinderen tengewoon lager 12 pot. ,n Pro waren er 63 pet. 1 Roomsoh- testantsrt-Chnstelijke, 23 pct.^ Katholieke en -P g0meen-ten, waa.r scholen zwakzinnigen zijn ge- plaatselijke scnoien bevolking 11 (j,gewoon het aantel schoten en leer. j POGING TOT DOODSLAG. Te Assen zijn gisteren in arrest gesteld, J. J. de N., afkomstig uit Rotterdam en J. afkomstig» uit Arnhem, thans verpleegden t0 Veenhuizen, verdacht van poging tot doodslag op den opzichter M. Klok. scholen scholen. jWn^eriTi/een paar grafische voor®te11'^ I de^uitgekeerde winst met inbegrip van de len uit-rteeld, terwijl de verbreiding van het wlnstgratmcaties aan het personeel nog geen zwakizinnigenonderwijs in 0ns Iaind op U millioen gulden bedroeg. Een duidelijk be- o verzicih tsk a art je valt af te lezen Van de 100 iat 0K steed8 gestreefd Is naar krachtige leerlingen der scholen TOOr,ijk het I reservefondsen, die in staat zouden zijn om in vrouwelijk geslacht- hoofden en werkzaam, In 1930 3 schoten voor sleehthoo- nKen Ae.n deze scholen waren 29 onderwijzers en 10 vakonderwijzers kwade tijden ernstige schokken te kunnen op vangen. Een deel van die extra-reserve werd, op grond van statutaire bepalingen, geboekt als „Extra-toevoeging aan de Premie-reserve"; de rest werd toegevoegd aan de „Extra-Reser vefondsen". In totaal bedroegen deze extra- Het Japanschè Nieuwjaar viel, vóór dat bij de Restauratie den Gregoriaanse en w'erd overgenomen, later in dan ans, "ik in het begin van Februari en werd toen van «wn strijdorgaAii zal dragen tot versterkt^» tevens beschouwd als het begj^ d0ps^dag met en opvoeding van het ravolütionnaire ki'asss- bewuatzijn, het enthousiasme en de strijdvaa -- digheid der arbeidersklasse in dezen tijd wao crisjs-nood en crisis-actie." De redactie wordit gevormd door F yan Goes, J. de Kadt en P. J. Schmidt. der Vliegenierster„Ik vlieg liever onderstboven, nu het, stortregent. Ik Heb ta« pas laten „perrdanenten", Het combineeren van bet seizoen der bloesems kwam vroeger ook beter tot zijn recht dan tegenwoordig, echter Japan offerde zijn oeroude gewoonte en zijn schoonheidsgevoel gewillig op om oo wat de tijdrekening betreft, in overeenstem ming te komen met de rest der wereld. De beteekenis, deels ook godsdienstige, van het Nieuwjaarsfeest, San-ga-nichi, is voor de Japanners grooter dan wij, Westerlingen, er aan hechten. ^'j toch beschouwen de eerste drie dagen van het jaar als een geschikte gelegenheid om zich voorspoed en geluk te verzekeren en om hiel toe te geraken, worden nog steeds een aantal oude gebruiken in acht genomen. Een vrijwel algemeene gewoonte is het waken gedurende den geheelen nacht om een welkom toe te roepen aan het nieuwe jaar, hetwelk geluk, dan wel tegenspoed en lijden zal brengen. Allen echter begroeten het vol hoop, hetgeen duidelijk blijkt uit de vreugde, die op dien dag door Japan heerscht. Zelfs do meest onverschillige staat op dezen dag om wier uur 'smorgens, „op het uur van den tyger", op, baadt zich en trekt nieuwe kleeren aa'n om zijn eerbied te betuigen voor dezen „eerwaardigen" dageraad. Geluk wacht hen, die op dezen dag een groet brengen aan de opkomende zon en velen begeven zich dan ook naar een geschikte plaats vanwaar zij de eer ste stralen va.n het morgenrood kunnen aan schouwen. Yerdör is bet een algemeen gebruik om alsdan een Shlnto-tempel te bezoeken. 8 legen in dat deel der windstreken waai het nieuwe jaar zijn naam ontleent, zooda jaar weer audere tempels een grooten oe hebben. ,e n Zij bezoeken eikaars woningen en egr elkander met: „O-medeto-gozaimaSU (em gelukwensch) of met het meer de n&e. nenshi" (verheven jaarbegin). De ^es en bestaan doorgaans uit eieren, J'l'Vf1stbare gebak, doch ook wordt wel op m h00g. wijze uiting gegeven aan gevoelens .1» ai, aer Meden en moet ner al zijn schulden op liiven is hebben afgelost. Daarbij in g0^ komende noodlottig voor zijn ciedl hel penoo- jaar en overal tracht men d«ook digde geld bijeen te ki koste van groote offers-v(j(5r NicUwjaar veran dert het geheete aanzien der ^^^gen eplant. Zelfs ,rea ;*d'P arnión zetten eenige van de armsten onder d bamboe-twijgen voor deze groene takken oxwe» „i„atsen Reeds enkele dagen het get en dor i>e n. morgen tot den gen gewerkt, plantjes foor de deuren der woningen no meer gegoeden plaatsen hun woningen. De me de kad0- aan elke zude va rt> bestaande uit matsn, een soort va boven met hamhoe- dunne denneboompjes, van boven re Alle "'klassen^ rijkeen" Jn^'uachtcn boven- dten nog een touw van rijstestroo te spannen dien nog ee deur geplaatst zijn, de op pale - herinnering aan de Zonne- koord o^k nog ste^s in gebruik hij de Shinto- koord, oo afscheiding aan te geven van demPgeereinTgde ruimte der miya tegenover de "op D9Nieuwjtaarsdag worden aan dit touw. vruchten vai-ens, papierstrooken en kreeften vr „aarvan elk zijn symbolische be- t^kenis heeft! Het stroo wijst op den Gods dienst de vruchten op aardsche zegeningen fn L kreeft geeft uiting aan den'wensch: gekromd is als die van dat schaaldier Wanneer men in dez< wandelt, overal schijnen groene lanen van dennen bladeren rechtheid en een deugdizaani^ evcneens voor Dl. kaaf.reehte stammen regeiniat.i? op leven dezen tijd door de straten ze herschapen in en bamboetakken. Des 'avonds," wanneer voor elk huis papieren lantaarns zijn geplaatst, vol vreemde opschrif- ten schijnt le'geheele stad één gloed va- kleurenllcht, hetgeen met de zich in lu fraaie kleeren daartusschen voortbewegende drommen wandelaars een waarlijk sprookjes achtigen indruk ni3ükt. Tn theorie is elke arbeid op Nieuwjaarsdag uitgeslotende Regeering geert drie officieele rustdagen, Zelfs de dagelijksche bezigheid van het vegen der vloermatten is verboden. Doch, dat nietsdoen is slechts nominaal door de ver- nlichting tot het afleggen van tallooze bezoe- ken aan vrienden en kennissen, om tocb aan allen „o-medeto" toe te wenschen. Ook de huiselijke festiviteiten zijn talnjk nemen veel tijd in beslag, terwijl het eten aan vaste voorschriften is gebonden en afwijkt van de gewone dagelijksche gebruiken, thee bijv. moet worden gezet van wakanuzu water) uit de bron geput zoodra de de Nieuwjaarszon daarop (jong eerste stralen van s chiinen Verder worden op dien dag groota h»jeveel heden rijstkoeken gebakken, kajami-mochi genaamd, bestrooid met gedroogde dadelsnip pers, kake, varens, maagdepalm en garnalen, die ook aan de shime kazari waren vastge maakt en binnenshuis op een houten tafel geplaatst. Daarop worden teveus kreeften, kastanjes, gedroogde sardines en haringkuit gelegd om dan deze pyramide lekker neer te zetten op de eereplaats in het huis de „toko- no-ma". Deze tafel met voedingsmiddelen heeft een allegorische beteekenis in verband met een oude Chineesehe legende, die verhaalt van drie eilanden waar de jeugd eeuwig duurt, waar vogels en dieren allen een vlekkeloos witte kleur hebben en waar de bergen en pa leizen zijn gebouwd van zuiver zilver en goud. Al die lekkernijen wijzen dan ook op wel vaart, geluk en lang teven; bijv. de sardientjes die altijd in pareu zwemmen op trouw in de liefde, de kastanjes beloven succes in zaken enz. enz. In wezen is de huidige vorm van Nieuw jaars-vieren nog dezelfde als die ter eere van de Shinto-goden in den ouden tijd, terwijl de moclii wijst op den heiligen spiegel der Shin- to-relikwieën; en tal van symbolen, vooral de Shime Kazari en de Gohet doen terugdenken aan „de Eeuw der Goden. Des avonds loopen venters rond met schil derijen van het „Schtp-der-Schatten", waar in de zeven geluksgoden zijn gezeten. Daar boven staat een ode geschreven van 31 letter grepen, die luidt: na-ka-ki-yo-no-to-o-no-ne-fu- ri-no-mi-na-me-za-me-za-me-na-mi-no-ri-fu-ne-no-o- to-no-yo-ki-ka-na. Gelezen van voren naar ach teren of omgekeerd, blijven de woorden het zelfde en luiden vertaald: „Zij zijn alten ont waakt uit den langen nacht der slaap en hoe lieflijk is het geluid, wanneer het schip de golven klieft". Inderdaad, door de lange en aanhoudende reeks van festiviteiten is het Nieuwjaarsfeest in Japan hèt feest bij uitnemendheid, voor jong en oud, voor arm eu rijk. reserves per einu 1930, zooals u bekend is, niet minder dan 9,9 millioen gulden, t.w. 5,4 mil lioen „Extra-toevoeging aan de premie-reserve en 4,5 millioen „Extra-Reservefondsen". De premie reserve per uit. '30 bevat nog een aanmerke lijke extra-reserve. Volledigheidshalve willen wij hier nog ei en aanstippen dat ook onze eigenlijke premiere serve, per ultimo 1930 groot 45,7 millioen gul den, nog een aanmerkelijke extra-reserve be vat. Het zou ons te ver voeren, indien wij in dezen brief zouden trachten deze extra-reserve in cijfers uit te drukken. Maar wij willen u toch in staat stellen u daaromtrent een denk beeld te vormen. Daarvoor moeten wij terug grijpen naar de jaarverslagen van 1924 en vroeger. In die jaren, toen nog geen uniforme publiciteit was voorgeschreven, brachten wij dio extra-reserve in onze Balans tot uitdruk king door middel van onze Wiskundig bere kende Zekerheidsreserve. Voor nadere bijzon derheden moeten wij u naar onze verslagen ver wijzen. Slechts zij er hier aan herinnerd, dat eind 1924 in de wiskundig berekende reserve van 23 millioen een extra-reserve van niet minder dan 6.4 millioen aanwezig was. Ook zij opgemerkt, dat sinds 1924 wel versterking maar geen verzwakking van de grondslagen der ra- serveberekening plaats vond. Conclusies der directie. Resumeerende komen wij dus tot de volgen de conclusies De bedrijfswinsten, die aan de R. V. S. een groote draagkracht verleenen, zijn voor verre weg het grootste deel aangewend tot extra-ver sterking. De extra-reserves stelten de R. V. S. in staat om aan zeer ernstige schokken het hoofd te bieden. De premiereserve is op uiterst veilige grond slagen berekend en bevat zelf ook nog een aan merkelijk surplus. Bespreken wij nu de resultaten der beleggin gen, dan ligt het voor de hand om allereerst een woord te wijden aan dat onderdeel, hetwelk dit jaar in het brandpunt der belangstelling staat. Groote boekverliezen op ef fecten. De uitwerking der crisis treedt op de meest zichtbare wijze vooral bij de Effecten als ge volg van de dagelijksche prijsvorming aan de effectenbeurzen. Het spreekt dan ook vanzelf, dat de ver scherping der crisis in 1931 een verdere daling van de effectenkoersen veroorzaakte. Deze be perkte zich thans niet tot de aandeelen ook de obligatiën, waaronder die van den Neder landsche Staat, van de gemeenten, zoomede d» pandbrieven van hypotheekbanken, ondergin gen een gevoelige daling. Men kan slechts constateeren, dat de tegen woordige algemeene massale depressie geen en kel onderdeel der effectenbeleggingen ontziet en dat elke Maatschappij van Levensverzeke ring, in het algemeen elk instituut dat belang rijke bedragen heeft te beleggen, noodzakelij kerwijs naar beurskoers gerekend groote verliezen moet lijden. Ook de R. V. S. zal per ultimo dezer groote boekverliezen moeten af schrijven. Wij gaan met meerdere millioe. nen extra-reserve het nieuwe boekjaar in. Hiervoor zijn aangewezen het bedrijfssaldo en de extrareserves die in de vorige jaren zijn gevormd. Het juiste bedrag der afschrijving is nog niet bekend wij zulten daarvoor de eindcij fers moeten afwachten. Wel kunnen wij zeg gen dat, naar de koersen van heden gerekend, een belangrijk deel van onze extra reserves noodig zal blijken, maar evenzeer dat wij met meerdere millioenen extra-reserve het nieuwe jaar zullen ingaan! Wij hebben ons sinds enkele maanden van nieuwe beleggingen onthouden en bovendien nu en dan, waar zulks wenschelijk scheen, ef fecten gerealiseerd. Het gevolg is dat ons be drag aan onmiddellijk beschikbare kasmidde len vrij sterk Is opgeloopen. Het bedraagt thans ruim 4% millioen gulden (voor het grootste gedeelte geplaatst bij de Nederlandsche Ban en neemt door premieontvangsten en rentebe talingen nog regelmatig toe. Wij weten nog niet of door alle Maatschap pijen in Nederland de beurskoers te allen tijde zal worden gehandhaafd. Reeds kan men hier en daar stemmen hooren, die een andere waar deering bepleiten, ook uit Engeland en Amerika. „Wij zijn in staat alle boekver liezen tot op de beurskoersen af te schrijven. Vast staat echter, dat wij in staat zijn alle boekverliezen tot op de beurskoersen af te schrijven en dat daarna nog een aanmerkelijk bedrag aan extra-reserves zal overblijven. In dit uitermate scherpe crisisjaar lijkt ons dit een verheugend getuigenis voor de positie der R.V.S. In 1931 heeft er geen enkele executie plaats gehad; rente en aflossing werden regelmatig betaald, zoo zelfs, dat er op heden niets achter stallig is. Van de hypothekenportefeuille der R. V. S. ten bedrage van ruim 27 millioen gulden, mag geconstateerd worden, dat zij door de groots overwaarde der onderpanden volledig gedekt wordt en in alle opzichten prima is. Men kan er van overtuigd zijn, dat de Maat schappij aan alle verplichtingen kan cn zal voldoen. „NEBELSPALTER" „Zeg, Elsje", tn'n zwarte, of BAnjgetfokke»", kijk jij oris, of ik nou m'n bruine schoenen heb

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1932 | | pagina 5