NA DE EERSTE OPWINDING
THANS BEZINNING.
BRUNING'S VERKLARING MEER OP HAAR
JUISTE WAARDE GESCHAT.
DE BEZETTING VAN
MANDSJOER1JE.
ST. ALBERTUS MAGNUS
DINSDAG 12 JANUARI 1932
INDRUK in verschillende
hoofdsteden.
He hoop op een oplossing
begint te herleven.
VON HOESCH BIJ LAVAL.
de KATH. ACTIE IN ITALIË.
HAAR NIEUWE STATUTEN.
DREIGENDE OPSTAND IN
HONOLOELOE.
Wegens moord op een inlander
TWEE POLITIE-BEAMBTEN
GEARRESTEERD.
JAPANSCHE MILITAIRE ACTIE
IN HET ZUIDEN.
HINDENBURG'S AMBTS.
PEBIODE.
Nazis en Duitsch-nationalisten
eensgezind.
BRUENING'S VOORSTEL AFGEWEZEN
ENGELAND EN BRITSCH-INDIE.
Ansari tot zes maanden gevange
nisstraf veroordeeld,
vanVALKEMBURG 5
LEVERTR
LEEUWARDEN
DE „LITTERAE DECRETALES".
ITALIE'S KONING AAN DEN
PAUS.
De reactie in Frankrijk.
PARIJS, 10 Januari. (Havas). De door
rijkskanselier Brüning aan den Brltschen
ambassadeur in Berlijn afgelegde verklaring,
dat Duitschland zijn herstelschulden niet lan
ger kan betalen en te Lausanne op schrapping
zal aandringen heeft zekere Fransche radicale
afgevaardigden ertoe gebracht, zich minder vij
andig te betoonen tegenover het beginsel eener
regeeringsconcentratie.
Men schrijft aan Laval de bedoeling toe,
hiervan de noodzakelijkheid te zullen aantoo-
Den in een openbare verklaring op den dag 113
hervatting der parlementaire zittingen.
In de pers wordt Briining's verklaring van'
zelfsprekend druk besproken. Er wordt me
nadruk gewezen op de commentaren van Flan
din, den minister van financiën, wele volgens
de bladen het juiste Fransche standpunt we
geven.
Hitier en Brüning.
Verschillende bladen vragen zich af, wat
de mogelijke terugslag zal zijn Yan Brüntag's
verklaring op de houding der oppositie ten
opzichte van Laval en of hierdoor niet de
samenstelling van een concentratie-cabinet,
waarin de radicaal-socialisten zijn opgenomen
wordt vergemakkelijkt.
Het „vodje papier" weer
eens opgehaald.
PARIJS, 11 Januari. (H.N.) De verklaring
van den rijkskanselier in zake de schadever
goeding heeft in de Parijsche pers, zooals men
•weet, vrij groote verontwaardiging gewekt, en
de storm duurt ook in de bladen van Maandag
morgen voort.
Zelfs een zeer bezadigd man als de bekende
economist Romier, die onlangs in de „Paris
Midi" het stelsel der schadevergoeding ver-
°ordeelde, verklaart thans in de „Petit Pari-
dat het verloochenen van zijn verplich
tten duoj. Duitschland een politieke provo-
tuur '8 en b6t van een politiei£ a.von-
renress^0 de Paris" schrijft over eventueele
kunnen n^aatreSelen' die Frankrijk *>u
het dollar?60" r,e Bank van Frankrijk kan
Engeland e?fliet' dat zij met de Bank van
bemiddeling Va?6 Federale Reservebank doo.
betalingen ter bank voor internatl'xia.e
rijksbank heeft g^?kking Van d® ^ITf*
bruari niet verleng6?'1 bÜ afloop op einde Te
Ook stelt het blad'.,
gekeerd kan worden TraaS> of niet
van heffing van direct?1161 vroege"e S?lit
schen invoer in Frankri^chTten op den D,UV'
men het er over eens, d k' n ieder geva
Brüning niet de vrijheid 0len rijkskanselier
nieuw „vodje papier" in °et laten om eeP
werpen. Papiermand te
Het blad „L'Oeuvre" stelde
.of dr. Brüning er de voorhaag de vraag,
failliet te gaan. De Fransche ?an geef'
Duitache nationalisten moeten t d®
Weten, waarheen dat leidt, n.i. noch" .?lnS 6
triomf van de eene, noch tot een een
de andere partij, maar tot b°lsje^is??be van
De „Quotidien" acht den toestand, d'
verklaring van Brüning ontstaan, 2per
temeer, daar de rijkskanselier met d6 nationa
listen onderhandelt.
.De „Peupie" stelt vast, dat er van een een.
2lidige opzegging, waarvan °°rspi.0tlj
Afding werd gemaakt, geen sprake is> gk
dat de rijkskanselier slechts de Prinetpleele
iouaing heeft aangegeven, welke de Du;t
f^eatie te Lausanne zal aannemen. Dit S,P®
en n de mogelijkheid van onderhandel^^
n» ?6ök°msten niet uit.
Rcbi bn'aire" hoopt, dat, hoewel de Duit.
P6PS eensgezind het denkbeeld van eer»
oorloopige regeling heeft afgewezen, de Dult.
eche regeering toch voorzichtig zal zijn. Brü-
rung heeft de kwestie echter in het open aar
aan de orde gesteld, wat noodlottige gevolsen
kan hebben.
De „Matin" schrijft, dat men zich niet moet
verwonderen, dat dr. Brüning aan den voor
avond van de schadevergoedingsconferentie
met opzet zijn kaarten heeft gemeend te moe
ten open leggen, Wellicht behoeft men de of-
Hcieele verklaring van Berlijn slechts te be
bouwen als een principieel voldoening geven
al? Hitier en dr. Schacht. Thans is echter
ding01 seslagen en Frankrijk moet zijn hou-
„La PaIen en dienovereenkomstig handelen.
zelf er J°hrnal" merkt op, dat Duitschland
den mimhu)d aan heeft, als het antwoord van
geweest. s?6r van financiën Flandin vurig is
op het ofte'1 was een onvermijdelijke reactie
De „Echo'ef van den rijkskanselier.
Frankrijk de Paris" stelt de vraag, of
rechtshof te vb'6" het internationale ge-
blijft echter no?ravenhage zal aanroepen. Er
gevaar af, dat L/11 andere weg open, op het
fictie van een een einde maakt aan de
Frankrijk kan V?s«b-Fransche toenadering,
blijken bij de eersteVziïn ontstemming doen
direct of indirect beste gelegenheid, dat
vraagd Het Duitsche 2L zijn Bteun wordt ge-
n.l. slechts aan één dra??°mlsche leven hanSt
titel: vodje Papier^1 y®1 °°der„ d6n
vraag, of Frankrijk nog OV6r rsail!fs de
«anctiemaatregelen beschikt. Eve'uTi?1 PerU-
nax betreurt het blad het dat Frankrijk het
Rijnland heeft ontruimd. Men heeft vergeten,
dat het Duitsche volk slechts voor geweld
buigt en steeds slechts gedwongen betaald
heeft.
Naar de bezinning.
PARIJS, 11 Januari. (H.N.) De Depêche de
Toulouse" komt terug op het artikel, waarin
zij voorstelde, de schadevergoedingsschulden
te schrappen.
Het blad stelt vast, a at dit voorstel de goed-
keuring van zijn lezers heeft ontvangen zoodat
het niets terugneemt van wat in het eerste
artikel gezegd en verlangd werd.
Da kwijtschelding van de schadevergoeding
zou na de volgende conferentie kunnen volgen.
Of deze conferentie tot een of ander morato
rium leidt, is bijzaak. Hoofdzaak is, dat Frank
rijk en Engeland hun overeenstemming be
tuigen over de geldigheid der contracten en
het voortbestaan van de aanspraken.
Deze elementaire vaststelling kan geschie
den in een vorm, dat Hitier geen voordeel
daaruit kan trokken.
Overigens is het blad van opvatting, dat een
dergelijke geste van Frankrijk tegenover
Duitschland de Fransche regeering de meest
ongezochte gelegenheid zou geven om o.p goede
gronden de Vereenigde Staten uit te noodigen
tot een definitieve regeling van het vraag
stuk der oorlogsschulden.
BERLIJN, 11 Januari. (V.D.) Te bevoegder
Plaatse te Berlijn constateert Aen, dat de ver
klaringen van den rijkskanselier betreffende
het herstel-vraagstuk, afgezien van Frankrijk,
over het algemeen rustig en met voldoening Is
ontvangen.
Overal in Frankrijk is, naar men heeft ge
constateerd, de eerste opwinding weer geluwd.
De oorspronkelijk verwachte bedreiging, dat
Frankrijk niet op de conferentie te Lausanne
zou verschijnen, is niet gekomen.
Hierbij wordt gewezen op het Havas-bericht,
dat de Fransche regeering zich weliswaar haar
standpunt voorbehoudt, waarover morgen de be
slissing zal vallen, doch tegelijkertijd mede
deelt, dat Frankrijk te Lausanne zou verschij
nen.
Ook de voornemens, een beroep te doen op
het permanente hof van internationale justi
tie te Den Haag, zijn nog niet tot uitvoering
gekomen.
Het dreigement, dat Frankrijk zijn aandeel
in het herdisconto-orediet aan de Rijksbank
niet meer zal verlengen, zal sJechts tot gevolg
hebben, dat de aan den dag getreden onmacht,
tot betalen nog beter zal blijken.
Zoo noodig kan deze maatregel op andere
wijze worden goedgemaakt.
Britsche persbeschouwin
gen.
LONDEN, 11 Januari. (H.N.) De verklaring
van dr. Brüning over het vraagstuk der scha
devergoeding vindt over het algemeen instem
ming bij de liberale en socialistische bladen.
Lansbury, de leider der oppositioneele ar
beiderspartij, verklaarde, dat de arbeiders
partij wensoht, dat er een einde zal komen
aan de betalingen voor de schadevergoeding.
De Engelsche regeering moet aan de wereld
verklaren, dat Engeland geen schadevergoe
ding ontvangen, noch oorlogsschulden betalen
wil.
De socialistische „People" gelooft, dat men
in Fransche kringen een onmiddellijke bijeen
komst der schuldeischersstateu verlangt, om
een gemeenschappelijke politiek vast te stel-
en. Het doel zou natuurlijk zijn, tegenover
a's?hland dwangmaatregelen te nemen. Het
dat aeL? Van oord6el> dat Frankrijk in
de Vereen! i ?P dSn SteUn van Engeland of
vlT, gd6 Staten kan rekenen.
stuk de s?8 ?'aden meenen' dat hetvraag-
SnetÏLd «i Pr!°edIng Vandaag in den
schrijft, dut Brüning-, J,.
langnjkste diplomatieke gebeurtenis met ll
trekking tot het herstelvraagstuk Is sedert het
Hoover-moratorium, in officieele Engelsche
kringen een goeden indruk heeft gemaakt De
volledige schrapping van alle schulden Is
steeds het doel der Engelsche politiek ge
weest. Frankrijk en Amerika hebben echter
het Engelsche standpunt nooit goed begrepen.
De gebeurtenissen gingen den laatsten tijd
echter in een sneller tempo, en door deze
nieuwen stap van Duitschland wordt het
tempo wel al heel sterk versneld.
In een ander artikel schrijft de „Observer",
dat de verklaring van Brüning een knap stuk
staatkunde is, dat echter vele gevaren met
zich brengt. Factoren van binnenlandsche po
litiek hebben bij dit besluit ongetwijfeld een
groote rol gespeeld. De rijkskanselier is ver
moedelijk van meening, dat zijn positie op de
conferentie van Lausanne hierdoor belangrijk
sterker wordt. De geheele politiek van 't cen
trum was er voortdurend op gericht, Hitier te
dwingen, zijn kaarten open te leggen.
De „Sunday Times" gelooft niet aan een
Franseh dreigement, aan de conferentie van
Lausanne niet te zullen deelnemen. Het ge-
Zt,öd verstand zal op den duur overwinnen
■^'semeen is men het erover eens, dat Duitsch-
'a"d de herstelbetalingen niet meer kan op-
rengen, al weet men ook nog niet precies,
g'at er moet gaan gebeuren. Engeland is zich
Qrvan bewust, dat het net van herstel- en
h°?0Ssschuiden de grootste hinderpaal is voor
not 6conomisch herstel der wereld. Het in de
Ping Van Balfour gedane aanbod tot schrap-
kracht'aQ alle ^bulden is ook thans nog van
eische In elk S6Val zal Enseland echter
schuli?' dat «et de schrapping der herstel
schulden tegel^kertUd ook de intergeallieerde
De o aan Amerika vervallen,
ning zi'èhUn<3ay GraPbic" verklaart, dat Brü-
punt van wT zijn verklaring op het stand"
heeft voor i plaatst en definitief gekozen
particuliere 1T standPunt van prioriteit der
standpunt aan? waard001" bet Engelsche
anzienluk versterkt wordt.
Interview Mac Donald.
LONDEN, u
Januari (H.N.) MacDonald
klariZg over hm010'^ Van dr' Brüning's ver-
a in por» ^aagstuk der schadevergoe-
ctnndn? 5Vi€w gezegd, dat de politiek
en t P 0 der Engelsche regeering
B T a li PIaatse ea ter juister tijd
bekend geüiaakt kunnen worden.
Voor MP'S an gezegd worden, dat in ver
band met den economi-schen toestand, zooals
die in het rapport der deskundigen van Bazel
is uiteengezet en In verband met de vraag-
DE STOET MET EET STOFFELIJK OVERSCHOT VAK MAGINOT passeert het gebouw
van Afgevaardig den te Pa/njs.
stukken op het gebied der binnenlandsche
politiek van Duitschland, het niet onwaar
schijnlijk was, dat een dusdanige verklaring
als die van dr. Brüning op de conferentie van
Lausanne blijkt te zullen geschieden, zou wor
den afgelegd.
Het feit, dat de verklaring thans reeds is
afgelegd, maakt de conferentie noodiger dan
ooit, want het is onmogelijk, de dingen zoo te
laten, als zij zijn.
De tegenwoordige toestand is het gevolg van
internationale overeenkomsten en een inter
nationale conferentie is daarom noodig, om
den toestand onder de oogen te zien.
„Het is genoeg
BERLIJN. 9 Januari. (V.D.) De Werkoom-
missie van Duitsche Bonden publiceert ter ge
legenheid van den jaardag van de in werking
treding van het verdrag van Versailles een
uiteenzetting, waarin de verwoestende en on
heilsvolle werking van het vredesverdrag
wordt aangetoond.
De noodzakelijkheid van een herziening
dringt zich tegenwoordig nog sterker naar
voren dan tot nog toe. In het herstelvraagstuk
is een nieuwe voorloopige regeling voor
Duitschland onaannemelijk. Duitschland kan
niet meer betalen en voelt zich daartoe ook
niet meer verplicht Wat de ontwapening aan
gaat, moet Duitschland gelijk behandeld wor
den als de andere staten.
De Werkcommissie van Duitsche Bonden
roept daarom, onder het parool: „Het Is ge.
noeg", op tot den eindstrijd tegen de herstel
betalingen.
PARIJS, 11 Januari. (N.T.A.) De Duits^
gezant te Parijs, von Hoesch, is heden namid
dag uit Berlijn naar de Fransche hoofdstad
teruggekeerd, waar hij onmiddellijk een lang
durig onderhoud had met den Franschen mi
nister-president Laval.
Frankrijk boos op Mac Donald.
PARIJS, 11 Januari. (V.D.) De Parijsche
ochtendbladen bevatten uitvoerige beschou
wingen over de houding van Engeland ten op
zichte van het herstelvraagstuk. Klaarblijke
lijk in verband met de nog te Parijs gevoerde
onderhandelingen worden geen directe aanval
len op de Britsche regeering gedaan, doch
de meeste bladen zijn het er over eens, dat de
verklaring van Mac Donald ongetwijfeld 2e"
sohikt is, om Duitschland te steunen.
Enkele bladen schrijven dat de Engelsch-
Duitsohe overeenstemming thans niet meer te
ontkennen valt. Als Brüning het er maar °P
gewaagd heeft, zijn belangrijke verklaring te
doen, dan kon zulks slechts geschieden, omdat
hij niet slechts de instemming van de Londen-
sche city, doch ook in zeker opzicht van de En
gelsche regeering dacht te hebben.
De uitlatingen van Mac Donald geven intus"
schen niet slechts zijn persoonlijke meenin?
weer, aangezien hij den tekst er van met de
medeleden van zijn kabinet heeft besproken-
n.l. met den minister van buitenlandsehe za
ken en den kanselier van de schatkist.
„De knoop doorgehakt
NEW YORK, 11 Januari. (V.D.) De „Tribu
ne" schrijft in een hoofdartikel onder het op
schrift „De knoop doorgehakt" over de ver
klaring van dr. Brüning, dat de Hitler-bewe-
ê'ing zoodanig is gegroeid, dat het voor elke
Duitsche regeering een dwaasheid zou zijn 8^
weest, te Lausanne tegenover de Europeesche
staatslieden In het strijdperk te treden, zon
der zich van te voren te hebben verzekerd van
den steun van Hitier.
Het blad bestrijdt de bewering van den
Franschen minister van financiën, Flandin.
dat de stap van Brüning het vertrouwen za'
vernietigen en de depressie verergeren. De
Amerikaansche banken en het departement
van financien te Washington hebben reeds lang
op een dergelijken stap gerekend.
Het Amerikaansche standpunt gaat echter
niet zoo ver als de Duitsche opvatting, dat
deze stap van dr. Brüning het einde der her
stelkwestie beteekent.
Het blad zet dan uitvoerig uiteen, waarom
Amerika wel een tijdelijke bevrijding van den
politieken schuldenlast kan rechtvaardigen,
doch geen eenzijdige afwijzing van alle schul
den. Dat kan in elk geval al niet, zoolang de
Duitsche rijksspoorwegen in tegenstelling tot
andere Europeesohe spoorwegen vrij van schul
den zijn, wanneer alle herstelverplichtingen
geschrapt worden.
De „New York Times" gelooft aan een
zwenking naar links van Frankrijk. De ver
zoeningspolitiek van Briand zal de Fransche
opvattingen te Lausanne en te Genève be-
heerschen, meent het blad.
De indruk in Italië.
ROME, 10 Jamiuari (V. D.). In fasaistis-cho
kringen herinnert men in verband met de
verklaring van Brümi.ng, aan de redevoering
van Mussolini te Napels, waarin hij vroetg, of er
dan werkelijk 60 lange jaren moesten voorbij
gaan, voor men een streep ondier de debet- en
01-eidütiitlkeir.iiirg zou lirunnncoi hrelklkenv wetfc®
ontstaan is uit het bloed van 10 millioen jonge
menisehen, d:ie de zon nooit weer zouden zien.
Verdei wijst men op de door Mussolini uit
gesproken woorden: Hoeveel tijd zal er nog
vergaan, voordat de overtuiging baan breekt,
dat er in het economische wereldsysteem iets
niet in orde moet zijn?
Uit de dag-bladen blijkt, dat Italië zijn dui
delijk uitgesproken standpunt gehandhaafd
heeft. De „Popoio d'Italia" wijst op de nauwe
aaneenschakeling van hersteflibeta.llingen, oor-
Iogsschulden en particuliere schulden. Het zou
een groote stap voorwaarts beteekeneu, wan
neer de wereld zou inzien, dat zij veel armer
Is, dan zij meent,,
Men meldt ons uit Rome:
Dezer dagen zijn de nieuwe statuten van de
Katholieke Actie voor Italië verschenen, waar
in alle punten van de overeenkomst tusschen
den H. Stoel en de Italiaansche regeering van
3 September 1931 vervat zijn.
De nieuwe statuten zijn het eerst bekend
gemaakt aan de Italiaansche bisschoppen,
daar door hen thans iedere werkzaamheid der
Katholieke Actie in Italië wordt geleid.
Het nieuwe decreet is beduidend korter dan
het vorige, dat uitkwam in 1923, en dient tot
regeling van de werkzaamheden der ze3 orga
nisaties, welke hier tot de Katholieke Actie
behooren.
Alleen de organisaties voor de Katholieke
vrouwenverenigingen krijgen, buiten de in
dit decreet vervatte statuten, nog een specia e
regeling.
Het eerste artikel van het decreet luidt,
dat door de Katholieke Actie in Italië alle
leekenorganisaties worden omvat, om op deze
basis de katholieke principes in het leven van
bet individu, het huisgezin en den staat door
te voeren.
De Italiaansche Katholieke Actie is toege
wijd aan het H. Hart en heeft als bijzonderen
patroonheilige den H. Franciscus van Assisië.
De organisaties der Katholieke Actie oefe
nen haar werkzaamheid uit buiten elke poli
tieke partij en staan onmiddellijk onder de
kerkelijke overheid.
De Katholieke Actie is verdeeld in verschil
lende takken, namelijk de Katholieko man-
nenvereenigingen, de Katholieke mannelijke
jpugd, de Katholieke hoogeschoolstudenten, de
Katholieke vrouwenvereenigingen en de Ka
tholieke vrouwelijke studenten.
Elk dezer vereenigingen beschikt over loka
len en diocesane afdeelingen, welke onmiddel
lijk onder den betrokken bisschop staan en
door dezen worden de leiders der vereenigin
gen benoemd.
Bovendien bestaat in ieder diocees een gene
rale raad, aan het hoofd waarvan een presi
dent en een assistent staan.
Deze bestuurders worden rechtstreeks door
den Paus benoemd. Voorts wordt de Katho
lieke Actie geleid door achttien diocesane
voorzitters, die volgens de bepalingen der bis
schoppen verdeeld worden en arbeiden.
Het vaandel der Katholieke Actie is de Ita
liaansche driekleur, waarop een kruis is aan
gebracht met daaromheen de woorden „Azione
Cattolica Italiana".
Van bijzonder belang is artikel 20, volgens
hetwelk het geoorloofd is, dat ook professio-
neele groepen in de Katholieke organisaties
gevormd kunnen worden.
Deze groepen hebben echter geen syndica
listisch doel, doch dienen slechts tot religieu
ze, moreele en cultureele doeleinden.
NEW-YORK, 11 Januari (V.D.) In verband
met een opzienbarender moord op een inlan-
der, waarbij een dame uit de beste kringen
van New-York, haar schoonzoon en een vriend
betrokken zouden zijn. is in Ho-noloeloe de
nationale garde gemobiliseerd, daar men het
uitbreken van een opstand der inlanders
De drie genoemde personen bevonden zich
in de nabijheid van het lijk van den inlander
Joe Kahahawai, toen dit aan den voet van
den Koko-berg gevonden werd. De dame uit
New-York, wier echtgenoot vroeger adjudant
van president Roosevelt was, haar schoonzoon,
die marine-officier is en diens vriend, een
marine-soldaat, werden onder verdenking van
moord gearresteerd en aan boord van een re-
geeringsvaartuig gebracht, daar men een aan
val van de inlanders op de gevangenis vreesde.
Aangenomen wordt, dat deze zaak met den
moord op de vrouw van een Amerikaanschen
marine-officier in November 1931 do<?r een in-
lander In verband staat, waarbij de thans ge
doode inlander betrokken was.
Verdacht van verduistering
PLAGEN, 9 Januari. (V.D.) Vrijdag werden
twee bestuursambtenaren van het politiepre-
sidium te Hagen gearresteerd, onder sterke
verdenking van verduistering.
Tegen het einde van het jaar liepen er ge
ruchten, dat er tekorten^ bij het politiepresi-
aium zouden voorkomen. Er zou 150.000 R.M.
ontbreken, voor welker dekking men leenin
gen zou hebben gesloten.
Polltiepresident Schoebel diende tegen den
verspreider van 'n vlugschrift der N.S.D.A.P.,
waarin deze bewering in vraagvorm stond, een
aanklacht wegens beleediging ln, waai door,
daar bewijsmateriaal toen nog ontbrak, de
vervaardiger en drukker van het vlugschrift
een geldboete van 50 R.M. kregen.
Deze aangelegenheid heeft tooh de overheid,
op aandrang van het departement van finan
ciën, steeds bezig gehouden. Polltiepresident
Schoebel is sedert eenlge weken siek.
TOKIO, 11 Januari. (R.O.) Troepen treffen
voorbereidingen voor een uitgebreide militaire
actie tegen de bandieten in bet Zuiden van
Mandsjoerije. Dertien treinen voor het vervoer
van troepen worden in Moekden In gereedheid
gehouden.
Engelsche nota aan Japan.
LONDEN, 11 Januari (H.N.). De Engelsche
regeering heeft een nota tot Japan gericht,
waarin zij verzoekt, te willen bevestigen, dax
Japan vasthoudt aain de politiek vam de open
deur voor alle naties in Mandsjoerije.
De Japansche gezant te Londen moet op
dracht hebben out vangen, uit naam van de
Japansche regeering deze bevestiging te geven.
Japan aan de V. St.
TOKIO, 10 Januari (V.D.) De Japansche
nota van antwoord op de Amerikaansche nota
houdt in hoofdzaak in: De militaire maatre
gelen in het gebied van Tsjingtsao hebben
geen ander doel dan de ongeregelde Chi-
neesche troepen en de bandieten te verdrij
ven. Dit geschiedt overeenkomstig het besluit
van den volkenbondsraad d.d. 10 December j.l.
Japan als onderteekenaar van het negen-
mogendhedenverdrag heeft niet de bedoeling
China's onafhankelijkheid, of de „opendeurpo-
litiek" in Mandsjoerije te schenden.
Japan wenscht, dat het Mandsjoerijsche ge
schil wordt bijgelegd en zal daarbij de beide
volgende gezichtspunten in acht nemen:
1 Geenerlei maatregelen, die in strijd zijn
met het Kelloggpact, zullen worden genomen;
2. Japan is voornemens geenerlei nieuw
verdrag, of nieuwe overeenkomst met China
in de Mandsjoerijsche kwestie te sluiten.
Japan wenscht evenwel een staking van de
systematische anti-Japansche beweging in
China en de erkenning van de tusschen Japan
en China bestaande verdragen.
Het incident te Charbin.
WASHINGTON, 11 Januari. (R.O.) Nu de
regeering der Vereenigde Staten de verzeke
ring heeft ontvangen, dat de Japansche re
geering de schuldigen aan den aanslag op den
Amerikaanschen gezant te Charbin zal straf
fen beschouwt men het incident als beëindigd.
Wordt Charbin door de Ja
panners bezet?
MOSKOU, via Kowno 11 Januari (V.D. Vol
gens berichten uit Charbin heeft de Japansehe
generale staf in de laatste da-gen weer troe
pen gezonden naar Noord Mandsjoerije, ten
einde de bezetting van Charbin voor te be
reiden. De Chineesche autoriteiten zouden geen
tegenstand bieden, doch de stad zonder strijd
overgeven aan de Japanners.
Japansche compagnie vernietigd.
TOKIO, 11 Januari (R.O.) Volgens een bericht
uit Japansche bron is een Japansche com
pagnie infanterie-soldaten en een detachement
geniesoldaten te Hsinllntoen hij Tahoesjan door
een groote troep Chineesche bandieten bijna
geheel vernietigd.
Dank zij de tijdige aankomst van Japansche
hulptroepen, werden de bandieten tenslotte
teruggeslagen en zijn de Japanners opnieuw
meester van Hsinlintoen.
BERLIJN, 11 Januari. (W.B.) Naar wij ver
nemen, heeft de aangekondigde bespreking tus
schen Adolf Hitler en dr. Hugenberg heden
middag plaats gehad. Het onderhoud duurde
tot in den avond voort. Naar in betrokken
kringen verluidt, heeft de bespreking tot een
overeenstemming geleid.
De belde partijleiders zullen den rijkskanse
lier in een schrijven mededeelen, dat zij een
verlenging van de ambtsperiode van den rijks
president door den rijksdag afwijzen, aange
zien een dergelijke verlenging van het presi
dentieel mandaat een grondwet wijzigend ka
rakter zou hebben.
In welingelichte kringen rekent men er ech
ter op, dat het antwoord de mogelijkheid van
een verkiezing van Hindenburg door het volk
op breede basis niet uitsluit
Men houdt er rekening mede, dat het ant
woord nog hedenavond zal worden overhan
digd.
BERLIJN, 11 Januari (H.N.) De Duitsch-
nationale overwegingen voor het besluit, om
den ambtstermijn van Hindenburg niet door
den rijksdag te laten verlengen, komen hierop
neer, dat de Duitsch-nationa-len in een derge
lijke handeling geen betuiging van vertrouwen
in den rijkspresident kunnen zien, doch slechts
een betuiging van vertrouwen in den rijkskan
selier, van wien het voorstel is uitgegaan
Voor een dergelijke betuiging van vertrouwen
in den rijkskanselier bestaat voor hen geen
aanleiding
Voorts zijn zij van oordeel, dat een oplossing
van deze kwestie door het parlement geen
versterking van de positie van den rijkspresi
dent beteekent, doch een versterking van de
maoht-sbevoegdheden van den rijksdag, wat ook
in verband met de aanstaande onderhandelin
gen te Genève niet gewensoht is
BOMBAY, 9 Januari. (V.D.) Dr. Ansari, de
derde voorzitter van het congres, is tot zes
maanden gevangenisstraf en een geldboete van
200 roepies veroordeeld. De communistenlei
der Roy is te Cawnpore wegens deelnemen aan
een samenzwering tot 12 jaar deportatie ver
oordeeld.
De effectenbeurs in Bombay is heden door
een vrouwelijk vrijwilligerscorps gesloten.
De politie heeft een groote demonstratie
van congresaanhangers verboden.
Een bedrag van ruim 60.000, dat het con
gres bij een bankfirma te Bombay ter be
schikking stond, is door de regeering in be
slag genomen.
LONDEN, 11 Januari. (V. D.) Uit Ahmedabad
wordt gemeld, dat te Bardoli de echtgenoote
van Gandhi en twee andere vooraanstaande
vrouwen uit de nationalistische beweging zijn
gearresteerd.
Reel. 678 DGVS 19
De „Osservatore" publiceert de „Litterae
Decretales", waarbij de vereering van den
Heiligen Albertus Magnus als „Confessor Pon
tifex" met den titel van Kerkleeraar aan de
geheele Kerk wordt voorgeschreven.
De H. Vader wijst er op, dat Albertus het
beschouwende en het actieve leven op de ge
lukkigste wijze in zich heeft vereenigd en gaat
den levensloop van den Heilige na, Zijn devo
tie tot de H. Maagd en Zijn groote geleerdheid
op den voorgrond stellend.
Sint Thomas heeft Hij gevormd en verde
digd. Om Zijn voorzichtigheid en rechtvaar
digheid werd Hij zoowel voor persoonlijke als
voor publieke aangelegenheden als scheids
rechter uitverkoren.
Groot zijn Zijn verdiensten als provinciaal
van de Duitsche Dominicanen, zoodat ook de
pausen van Zijn diensten gebruik maakten
voor moeilijke en gewichtige zaken. Met name
vertrouwde Alexander IV aan Hem en Zijn
medebroeders de verdediging en de versprei
ding toe van het ware geloof in Noord-Duitsch*
land. Zelfs aan het pauselijk hof trad Hij als
Evangelie-verklaarder op. Zooveel indruk
maakte Hij op Alexander IV, dat deze Hem in
zeer moeilijke tijden aan het hoofd plaatste
van de Kerk van Regensburg. Ook toen hielden
de talrijke beslommeringen Hem niet van de
beoefening der Godgewijde wetenschap terug.
Van den last van het bisschopsambt op Zijn
verzoek door Urbanus IV ontheven, trok Hij
als prediker voor het H. Land door Duitsch
land en Bohemen. De overige jaren Zijns le
vens bracht Hij door met prediken, leeraren,
schrijven en reizen o.a. naar Nijmegen en
Antwerpen, tot Hij in Keulen rust vond.
Vooral hield Hij met groot succes visitatie
bij vele kloosters, de gewone leeken niet ver
getend en ook met den H. Lodewijk van
Frankrijk in vriendschap verbonden. Op het
tweede concilie van Lyon, waarheen Hij zich
op hoogen ouderdom begaf, gaf Gregorius X,
door Zijne bemiddeling, zijn goedkeuring aan
de keuze van Rudolf van Habsburg tot
Roomsch Koning.
Al dit werk echter schijnt licht, vergeleken
met Zijn wetenschappelijk werk en Zijn ge
leerde geschriften. De geheele toenmalige we
tenschap beheerschte Hij, zoowel de theologie
en de philosophie als de natuurwetenschappen;
de sterrenkunde, de cosmographie, de meteoro
logie, de klimaatleer, de physica, de mechani
ca, de bouwkunde, de chemie, de mineralogie,
de anthropologic, de dier- en de plantkunde.
Veel verwerkte Hij bovendien in Zijn ge
schriften over de weefkunst, de scheepvaart,
den landbouw, enz. Alle wetenschappen ech
ter In haar geheel en in haar samenhang om
vattend, steeg Hij op van het levenlooze naar
het levende, van het levende naar het geeste
lijke, van bet geestelijke naar God. Wat men-
schelijke wijsheid van oudsher had achter
haald, gebruikte hij tot verdediging en toelich
ting van het H. Geloof.
Vooral Aristoteles' geschriften benutte Hu-
Thomas volgde Hem hierin na. Zoo werd door
Zijn toedoen de geheele wijsbegeerte, maar
vooral die van Aristoteles tot een geschikt
instrument voor de Theologie. Dit was- ^jn
groote streven: alles wat Hij aan waars en
schoons in de wijsheid der heidenen vond, den
Schepper aan te bieden en toe te heiligen. Zoo
brak Hij de banden, waarmede de natuurlijke
wetenschap in de macht van niet-Katholieken
zat gevangen.
Als een echt theoloog duchtte Hij voor zich
geen nadeel in een juist onderzoek van het na
tuurlijke. Als in een encyclopedie vatte Hij, de
„Doctor Universalis", de wetenschap van zijn
tijd samen. Zelfs de niet-Katholieke geleerden,
ook van dezen tijd, prijzen Hem. In wijsbegeer
te en gewijde wetenschap had, Sint Thomas
uitgezonderd, nooit iemand grooter gezag dan
Hij. Hij vooral is de auteur van de theologle-
methode, nog heden bij de vorming van den
clerus in gebruik. Zijn geschriften ademen ook
een groote devotie.
De Paus noemt dan de voornaamste werken
van Albertus op.
Ook na Zijn dood stond Albertus steeds in
de hoogste eere en vereering; God zelf toonde
Zijn heiligheid door vele wonderen. Velen On
zer voorgangers, aldus Plus XI, hebben gun
sten verleend om Zijn vereering te bevorderen,
h.v. Innocentius VIII, Urbanus VIII, Alexan
der VII en Clemens X. Pius IX gaf voor geheel
het aarts-diocees Keulen verlof Zijn feest te
vieren. In den laatsten tijd is dit ook toege
staan aan andere Duitsche diocesen en aan
het aarts-diocees Parijs. Herhaaldelijk is dan
ook gevraagd om Zijn heiligverklaring en de
toekenning van den titel van Kerkleeraar.
Door allerlei ongunstige tijdsomstandigheden
werd dit verhinderd. In dezen tijd echter heb
ben kardinalen, patriarchen, bisschoppen, pre
laten, kloosteroversten, vooral universiteiten,
seminaries en colleges hetzelfde opnieuw van
Ons gevraagd.
Albertus, die In Zijn tijd zoo vaak den vre
de tusschen allerlei twistenden tot stand
bracht, is vooral een heilige voor dezen tijd,
die den vrede op allerlei wijzen zoekt maar
hem niet vinden kan. Ook de wetenschap kan
veel tot de vestiging van den vrede bijdragen,
indien zij in onderwerping aan de rechte rede
en het bovennatuurlijk geloof wordt beoefend.
Maar daaraan mankeert bet tegenwoordig dik
wijls. In Albertus echter stralen menschelijke
en goddelijke wetenschap ln de juiste verhou
ding. Zijn voorbeeld leert, dat er tusschen we
tenschap en geloof geen tegenstelling, maar de
innigste samenhang is.
Daarom komen Wij thans door de canonisa
tie aan Ons en aan aller wensch tegemoet en
bepalen, dat het feest van Albertus op den 14en
November, Zijn geboortedag, door de geheele
Kerk zal worden gevierd, als „Confessor Pon
tifex" en Kerkleeraar.
Naar wij vernemen, zal er voor den H. Al
bertus Magnus geen plechtige heiligverklaring
volgen. Maar als voor een persoon, die reeds
sinds onheugelijke tijden als heilig werd be
schouwd en vereerd, geschiedt de heiligver
klaring uitsluitend bij decreet.
Koning Victor Emanuel III heeft, na de ver
leening van de Christusorde, het volgende
telegram aan den H. Vader gezonden:
„Zijne Excellentie monseigneur Borgonginl-
Du'ca heeft mij heden de hoogste Christus-ord.®
overhandigd. Diep ontroerd betuig ik Uwe Hei
ligheid mijn levendigen dank voor de bemin
nelijke gedachte, mij deze hoogste onderschei
ding te verleenen en ik verzoek tegelijk Uwe
Heiligheid de betuiging van mijn diepstea
eerbied te willen aanvaarden."
w.g. Victor Emanuel II|i j
l
