ALGEMEEN OVERZICHT.
DE OORLOGSDREIGING IN
HET OOSTEN.
srM*
DE SCHULDEN.
Opwinding te Moskou; toenemende
spanning te Shanghai.
STRIJD OM CHARBIN.
WOENSDAG 27 JANUARI 1932
HET OPROER IN DE DARTMOOR-
GEVANGENIS.
DE KERKVERVOLGING
IN MEXICO.
AARTSBISSCHOP GEARRESTEERD
EN ONTVOERD.
DE BRAND BIJ SARRASANI.
Een nasleep.
DUIKBOOT VERMIST.
DE FRANSCH-BRITSCHE GEDACHTEN
WISSELING.
Nog steeds geen overeenstemming.
DE SPOORWEGRAMP BIJ MOSKOU
IN BEGIN JANUARI.
BIJ ONGELUK
Verklaring van het ministerie van
hinnenlandsche zaken.
LOYOLA GESLOTEN.
De nuntius over de gevolgen van
de Jesuieten verbanning.
DE TOEPASSING VAN HET
ONTBrNDINGSDECREET.
ONTPLOFFING IN KOLENMIJN.
Commandant Ting Tsjao ten
aanval.
DE JAPANNERS IN AANTOCHT.
Verscheiden dooden.
'"SP" V""u"r;, "f '«tan».
new Y0RK'df? d!n£ari' (Ro Uit Tokio
wordt geme uteche regeering een
De vijandelijke legers tegenover
elkaar.
HET ULTIMATUM NOG STEEDS NIET
AANGENOMEN.
JT
GENEVE RADELOOS.
Geen sanctie-maatregelen?
OOK FRANKRIJK BESCHULDIGD
VAN WAPENFABRICAGE. I
HET POOLSCH-RUSSISCH NON-
AGRESSIEVERDRAG.
Door beide partijen geparafeerd.
HET PROCES TE LiiBECK.
f Japan, China en de Volkenhond
De zes en zestigste zitting van den volken-
bondsraad onderscheidt zich in één opzicht
sterk van de overwegende meerderheid harer
voorgangsters: er zijn ditmaal geen of bijna
geen ministers van buitenlandsche zaken in
Genève.
Dit beteekent geenszins, dat er geeiv belang
rijke punten op de agenda staan; wel, dat nog
belangrijker vraagstukken nog geen voldoende
diplomatieke voorbereiding hebben gevonden
om Teeds voor „een bespreking van aangezicht
tot aangezicht" rijp te zijn.
Anderzijds valt echter ook niet te loochenen,
dat voor de terughoudendheid der groote staats
lieden van het voorplan ook wel eenige aan
leiding te vinden kan zijn in een der vraag
stukken, 'twelk ditmaal te Genève den hoofd
schotel zal vormen: het conflict in het Verre
Oosten, dat door de incidenten van Shanghai
■wederom in een meer acuut stadium is ge
komen, en dat steeds feller dreigt het formeele
karakter van een oorlog te krijgen, welke zijn
reactie op verscheidene andere mogendheden
zal uitoefenen.
Het Japansche imperialisme grijpt steeds
consequenter en radicaler om zich heen. Na
dat het alle toegangswegen tot Mandsjoerije
beeft veroverd en daardoor een feitelijke
contróle, sterker nog een werkelijk heer
schappij over dit gebied uitoefent, zonder dat
het noodig is eiken vierkanten meter gronds
met Japansche soldaten te beplanten, heeft
let nu een aanval op het hart van China
zelf ondernomen om onder de bedreiging van
een bezetting der havenstad Shanghai de in
williging van zijn eischen, waaronder het
beëindigen van den anti-Japanschen boycot
wel een eerste plaats inneemt, door te zetten.
Wat wij doen, is voor ons een kwestie van
leven of dood. Met dit devies rechtvaardigt
Japan al zijn daden en steeds meer schijnt
de wereld er in te berusten, dat op zich zelf
■wellicht gewettigde doeleinden door een po
litiek van geweld en afpersing worden door
gevoerd. Met een beroep op de anarchie in
China; op de onzekerheid, waarin men steeds
verkeert over de vraag, met welke Chinee-
sche regeering men eigenlijk moet onderhan
delen, houden de Europeesche en Amerikaan-
eche regeeringen zich op den achtergrond,
wel wetende, dat zij inderdaad toch machte
loos zouden zijn om haar eischen door te
zetten, niet zoozeer wijl haar de machtsmid
delen ontbreken, dan wel omdat, door het
onderlinge wantrouwen en de groote tegenge
steldheid der belangen de eensgezinde wil
Ontbreekt om de nieuwe rechtsorde te verde
digen en te handhaven.
Het behoeft niet te verwonderen, dat onder
dergelijke omstandigheden het aanzien en
prestige van den volkenbond zoowel in China
als Japan ernstig geleden hebben. Eerstge
noemd land ziet, dat elk beroep, dat het op het
volkenbondsverdrag doet, vruchteloos blijft,
terwijl Tokio zich in zijn opzet voelt gesterkt
om, nu de gelegenheid zich daartoe biedt, on
belemmerd door allerlei verdragen, zijn groote
doel te verwezenlijken, vasten voet op het
Aziatische continent te krijgen, zich daar een
markt voor zijn industrieels expansie, een
koloniaal gebied voor zijn overbevolking, welke
practisch de geheele wereld voor zich geslo
ten ziet, te veroveren.
Hoe moeilijk de strijd van China tegen dit
Japansche imperialisme is, wordt wel het
best gedemonstreerd door de oneenigheid,
welke in het Chineesche kabinet zelf over de
houding tegenover Japan heerscht. Wellicht
heeft men daar aanvankelijk gehoopt, dat
Genève in staat zou zijn de Japansche be
geerten te bedwingen; toen deze verwachting
echter een desillusie bleek, groeide in het
land zelf het verzet en allerwege vormden
zich betrekkelijk sterke groepen, welke een
krachtiger optreden tegen de Japanners
eischten. Tsjang Kai Shek was het eerste
slachtoffer van deze volksbeweging, maar zijn
opvolgers de premier Sun Fo en de minister
van buitenlandsche zaken, Eugen Tsjen, ble
ken evenmin bij machte de Japansche vloed
golf te keeren.
Beiden zijn weer afgetreden, waarbij mi
nister Tsjen verklaarde, dat hij heenging, wijl
Tsjang Kai Shek, die nog steeds de leidende
figuur in de koeomintang en derhalve in
China blijkt te zijn, weigert krachtig verzet
tegen Japan te bieden. Op dit oogeublik wordt
weer met Tsjang onderhandeld, opdat deze
het premierschap weer zal aanvaarden. Ver
klaart hij zich daartoe bereid, dan zal zijn
eerste pogen ongetwijfeld zijn rechtstreeksche
onderhandelingen met Japan te openen, wijl,
na het fiasco van den volkenbond, slechts
deze weg voor China, dat bovendien in de
moeilijkste financieele zorgen geraakt is, open
blijft om met Japan tot overeenstemming te
komen.
Onder dit licht gezien, schijnt de kans op
een bijlegging van het Chineesch-Japansch
conflict dus grooter dan zij tot dusverre was.
De oplossing zal dan echter geheel in het
voordeel van Japau uitvallen, dat de macht
heeft om, met enkele concessies van onder
geschikte beteekenis, China zijn wil op te
leggen en aldus zijn groote doeleinden te ver
wezenlijken.
Maar daarmede is, gelijk dat steeds bij ge
welddadige oplossingen het geval is, wederom
het zaad van nieuwe, nog ernstiger conflicten
uitgestrooid. Ernstiger conflicten, omdat de
partners nu niet meer zullen zijn het zwakke,
door burgeroorlog verdeelde China, maar de
reuzen onder de naties: Rusland en de Ver-
eenigde Staten. Amerika blijkt ditmaal, voor
al in verband met Shanghai, den toestand als
zeer ernstig te beschouwen, terwijl de ver
bittering in Moskou, bijzonder nu Japan blijft
weigeren een niet-aanvalsverdrag met de
sovjet-regeering te sluiten, met den dag in
scherpte toeneemt. De „Iswestia" is zelfs van
meening, dat Japan's actie tot een verstoring
van den vrede „moet" leiden.
Zoo nemen de problemen in het Verre Oos
ten in beteekenis en gevaarlijkheid toe. Zon
der dat, helaas, de volkenbond kracht genoeg
toont om den bedreigden vrede effectief te
beschermen.
Een batterij, opgesteld tegenover het station van Manresa, na de relletjes, die door
de communisten daar georganiseerd werden
LONDEN, 26 Januari (V. D.) Naar uit New
York wordt gemeld is de aartsbisschop mgr.
Orozeo y Jimenez van Guadalajara (Mexico),
waar de godsdienststrijd weer in alle hevigheid
is ontbrand, plotseling on-der geheimzinnige om
standigheden aangehouden en per militair
vliegtuig naar onbekende bestemming ontvoerd.
Onze Amtwerpsche correspondent meldt:
Maandag heeft het muziekkorps van Sarra
sani op de Groenplaats te Antwerpen een wel
geslaagd concert gegeven. Br was zelden zoo
veel publiek op het plein.
Geruchten deden de ronde dat er tegenibe-
toogingen zouden plaats hebben maar alles
bleef rustig en de mannen van Sarrasani be
leefden een schitterend succes.
Tijdens de pauze werd bekend gemaakt, dat
de voorstellingen a.s. Zaterdag weer zouden
hervat worden.
Een beleedigingszaah
De brand in het circus Sarrasani te Berchem
schijnt nog een nasleep te zullen hebben.
In sommige Belgische bladen werd namelijk
beweerd, dat er indirect in verhand met dezen
brand verdenkingen waren geuit tegen een
Dultschen concurrent van het circus Sarra
sani.
Of deze beweringen juist zijn, valt nog niet
Uit te maken, doch feit is, dat deze Duitsehe
concurrent zioh terecht of ten onrechte, dat
zal nog moeten blijken gekrenkt gevoelt.
Dezer dagen vervoegde zioh bij een der Bel
gische bladen de chef van den persdienst van
het concurreerende circus, de heer Jean Hojlpé,
die verklaarde, dat hij bij het Nederlandsch
gerecht de heer Sarrasani is te Sohevenin-
gen gedomicilieerd een aanklacht heeft in
gediend tegen den heer Sarrasani wegens be-
leediging.
Sarrasani zou te Berlijn (aan de „Naahrich.
ten Zentrale" en aan de Berlijnectoe pers) de
beschuldiging hebben geuit, dat de brand,
welke laatst bij mij is uitgebroken, is aange
stoken door een Duitsohen concurrent, die in
België vertoeft. Twee personen zijn gearres
teerd; één van hen is de perschef van mijn
poncurrent".
Het spreekt vanzelf, dat deze beschuldigin-
gen aan 't adres van Sarrasani geheel voor
rekening zijn van het Belgisch blad, dat ze
van den heer Hoppé zou hebben vernomen.
De heer Sarrasani, die te Berlijn vertoefde,
heeft tot nog toe niets in verband hiermede
van zich laten hooren.
E«b derde olifant van het circus Sarrasani
dat door brand geteisterd werd, is gisteren,
naar TJ>. uit Antwerpen meldt, overleden.
D«e olifant was van alle verbrande olifan
ten het ergst er aan toe.
Men vwest, dat nog twee olifanten aan de
opgeloopen verwondingen zullen omkomen.
LONDEN, Januari (V.D.) De onderzeeër M
2 wordt na hedenmorgen bij Portland te zijn
pndergedoken, vermist.
Men vreest, dat de duikboot aan boord*
(waarvan zich yijltig opvarenden bevinden, ge
zonken is.
PARIJS, 26 Januari (V.D.) In politieke krin
gen verluidt, dat inderdaad de Britsche ambas
sadeur Lord Tyrrell gisteren den Framschen
minister-president Laval een memorandum
heeft overhandigd, waarin het Britsche stand
punt inzake het herstel vraagstuk wordt uiteen
gezet. Na een bespreking, die ongeveer twee
uur duurde, zou toen een nieuw uitgebreid
Fransoh voorstel met de Fransche reserves
naar Londen zijn getelefoneerd, terwijl in den
1-oop van den avond een nieuw gewijzigd En-
gelsoh voorstel op dezelfde wijze naar Parijs
is doorgegeven.
Hoewel er sprake is van 'n zekere toenade
ring tusschen de beide standpunten, zouden er
nog ernstige meenimgsverschillen bestaan, die
men door verdere onderhandelingen uit den
weg hoopt te ruimen.
Van Engelsohe zijde is men van oordeel, dat
de herstelconferentie, welke in Mei of Juni bij
een zou komen, minstens een oplossing voor
een reeks van jaren zou moeten treffen. Voorts
acht Engeland het noodig, een uitgebreid mora
torium in te willigen voor alle Duitsehe beta
lingen .Van Fransche zijde echter was noch
Laval, noch Flandin bereid in te gaan op een
oplossing, die practisch een einde maakte aan
de herstelbetalingen, zonder rekening te hou
den met de houding van Amerika inzake de
schuldenkwestie.
Frankrijk kon niet verder gaan dan zijn
concessies, bestaande uit de verlenging voor
één jaar van het Hoover-moratorium. Een in
Mei of Juni bijeen komende herstel conferen
tie zou geen besluiten mogen nemen, die ver
der reiken dan één of twee jaar.
Zware gevangenisstraffen.
BERLIJN, 26 Januari. (H.N.) Het hoogste
gerechtshof te Moskou heeft den machinist
van den trein en den stationschef, die ver
antwoordelijk zijn gesteld voor het spoorweg
ongeluk, dat in het begin van Januari in de
buurt van Moskou plaats had en waarbij 68
personen om het leven zijn gekomen, elk tot
10 jaar gevangenisstraf veroordeeld, terwijl
een aantal andere beklaagden tot gevangenis
straffen van 1% tot 8 jaar veroordeeld wer
den.
De marinecommisisie van het Amerikaansche
Huis van afgevaardigden meldt H.N. heeft het
crediet van 616 millioen voor het vioolbouw,
programma goedgekeurd, doch tevens besloten,
de desbetreffende wet nog niet in deze zitting
van het huis te behandelen, zoodat de uitvoe
ring van het program vertraagd zal worden.
VERGIFTIGD GEHAKT GEGETEN.
NEW YORK, 26 Januari. (V.D.) Te Fresne
in Californië hebben 13 Mexicanen bij onge
luk gehakt gegeten, waarin rattenkruid.
Dientengevolge zijn vier kinderen aan ver
giftiging oven-leden.
Men vreest, dat ook een aantal der volwas
eenen, die ziek zijn geworden, het er niet
levend zullen afbrengen,
LONDEN, 25 Januari. (V.D.) Het ministerie
van binnenlandsche zaken publiceert een offi-
cieele verklaring over de gebeurtenissen in de
Dartmoor-gevangenis te Princetown. In deze
verklaring wordt ontkend, dat gevangenen zijn
neergeschoten evenals de bewering, dat eenige
gevangenen er in zouden zijn geslaagd, te ont
vluchten. Van de ongeveer twintig gewonden
bevinden zich twee in levensgevaar.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat het feit,
dat na de muiterij verschillende misstanden
ontdekt zijn, erop wijst, dat de toestand in de
gevangenis onhoudbaar was.
De „Times" schrijft, dat de gebeurtenissen
in een andere eeuw of minstens in een ander
land dan Engeland thuis hooren en eischt, dat
het resultaat van het onderzoek uitvoerig zal
worden gepubliceerd.
LONDEN, 25 Januari. (R.O.) De nacht is in
de gevangenis van Dartmoor rustig verloopen.
Alle gevangenen waren in hun cellen opge
sloten.
Het middengedeelte der gevangenis Is ge
heel uitgebrand.
Volgens een ooggetuige kwam de politie nog
juist op tijd. Ware zij tien minuten later ge
komen, dan zouden zicht ongetwijfeld gevaar
lijke gevangenen in .de omgeving verspreid
hebben met noodlottige gevolgen voor de een
zaam gelegen boerenhoeven.
De directeur der gevangenis werd van een
wissen dood gered door een trouwen gevange
ne. Deze bood dapper weerstand aan de hij
kans waanzinnige muiters, die met knuppels
en ploertendooders gewapend waren.
De directeur staat bekend als een voorstan
der van een menschlievende behandeling der
gevangenen. Toen hij directeur van een andere
gevangenis was, voerde hij éen stelsel in, waar
bij de gevangenen hun eigen stukje grond krij
gen. Op Dartmoor waren spelen ingevoerd en
onlangs werd er een voetbalwedstrijd gehouden
tusschen twee elftallen van gevangenen.
Militaire bewaking.
LONDEN, 26 Januari. (R.O.) Een detache
ment officieren en manschappen is gisteren
avond van de kazerne te Plymouth naar Prin
cetown vertrokken.
Hum aanwezigheid daar wordt slechts be
schouwd als een voorzorgsmaatregel. Zij zijn
opgesteld aan beide zijden van den weg naar
de Dartmoor-gevangenis. Andere soldaten be
waken alle wegen in de nabijheid van de ge
vangenis.
Op de zijwegen van Princetown naar Exeter
zijn barricades opgericht.
In de gevangenis zeif is alles rustig.
Revolutionnaire propagan
da de oorzaak.
LONDEN, 25 Januari. (V.D.) In het minis
terie van binnenlandsche zaken heeft Maandag
een speciale spoedzitting plaats gehad, ter be
spreking van de incidenten in de gevangenis
te Dartmoor. Er is een enquêtecommissie in
gesteld, welke Dinsdag haar werkzaamheden
zal aanvangen.
Uit het onderzoek Is tot nu toe reeds komen
vast te staan, dat de muiterij is voorbereid
door en ten deele het gevolg is van revolu
tionnaire propaganda. Een der belhamels ls
een beruoht inbreker, die Maandag tegenover
de autoriteiten belangrijke bekentenissen af
legde omtrent het ontstaan der muiterij. Om.
trent deze mededeelingen wordt evenwel niets
bekend gemaakt.
De voorbereidingen inzake de muiterij wer-
den door geheime teekenen van cel tot cel
doorgegeven en besproken tijdens de gemeen,
schappelijke werkzaamheden en de rusturen
der gevangenen.
De muiters waren voornemens den gouver
neur der gevangenis te dooden. Deze kon zich
evenwel tijdig in een cel hegeven tot de on
lusten voorhij waren.
Eenige gevangenen bedreigden nog Maandag
de bewakers. Overigens is evenwel de rust her
steld. De bewaking op allo, belangrijke punten
deir gevangenis is verdrievoudigd. De wachters
zijn thans allen voorzien van geladen revol-
vers.
LONDEN, 26 Januari. (H.N.) In den afge-
loopen nacht is in 100 auto's een afdeeling
soldaten naar het gebied van Dartmoor over-
gebracht, die dit omsingelden.
Alle voetgangers en auto's op de wegen naar
Dartmoor werden aangehouden en moesten
zich legitimeeren.
Tegenover den hoofdingang van de gevan
genis zijn machinegeweren opgesteld. Deze
maatregel is getroffen, daar men bevreesd is
voor een aanval op de gevangenis van buitenaf
door gedetineerden, die buiten werken.
LONDEN, 26 Januari. (R.O.) In een commu
niqué van het ministerie van binnenlandsche
zaken wordt medegedeeld, dat zich sedert
Zondag in de gevangenis van Dartmoor geen
nieuwe onlusten hebben voorgedaan.
Het schijnt, dat de gevangenisdirectie vooral
vreesde voor een aanval van bulten af door
oud-gevangenen, ten einde de gedetineerden te
bevrijden. Men gelooft, dat het plan zorgvul
dig door de partijen binnen en buiten de mu
ren was voorbereid. Men meent de laatste da
gen verschillende oud-gevangenen in auto's in
de omgeving der gevangenis te hebben waarge
nomen.
SAN SEBASTIAN, 26 Januari. (R.O.) Het
Jesuietenhuis in San Ignacio de Loyola is
sinds Zondag gesloten. De paters hebben reeds
alle toebereidselen gemaakt, om zich naar
België te begeven.
Het eerste bericht over een werkelijke inbe
slagneming van eigendommen der Spaansche
Jesuieten bereikt ons uit Aranjuez, dat ruim
twintig mijlen van Madrid verwijderd ligt. De
gemeentelijke autoriteiten hebben de politie
bevel gegeven, in de omgeving van het Jesuie
tenhuis aldaar te surveilleeren en ervoor te
waken, dat niets fneer uit het gebouw veiwij-
derd wordt. Alleen de superior en zes paters
bevinden zich nog in het huis.
Aan een vertegenwoordiger van Havas, die
hij in het paleis der nuntiatuur in audiëntie
ontving, verklaarde de pauselijke nuntius,
mgr. Tedeschini, dat hij reeds Zaterdagavond
van den tekst van het decreet kennis genomen
heeft, nog voordat deze door de pers werd ge
publiceerd. De nuntius voegde eraan toe, dat
zijn ambt van diplomaat hem echter belet,
thans reeds zijn persoonlijke opinie bekend te
maken.
De vertegenwoordiger van Havas herinnerde
den nutius eraan, dat volgens een in Spanje
zeer verbreide opinie, de goederen der Jesuie
ten reeds lang geleden in veiligheid zouden
gebracht zijn door overdracht of verkoop van
de eigendommen der orde aan personen, die
geen lid der orde zijn.
Mgr. Tedeschini antwoordde hierop, dat de
materleele schade voor de orde aanzienlijker
zal zön dan men wel denkt. Men vergeet over
flét algemeen, zeide de nuntius, dat de regee
ring eenige maanden geleden een decreet heeft
uitgevaardigd, waardoor de verkoop van eigen
dommen der orde aan andere personen verbo
den werd.
Mgr. Tedeschini is van meening, dat een der
grootste nadeelen aan de orde wordt toege
bracht door het verbod, om nog langer onder
wijs te geven.
Tenslotte wees de nuntius er nog op, dat ve
len ten onrechte gelooven, dat de Jesuieten-orde
invloed heeft op politiek gebied. Als dit het
geval was, zeide de nuntius, zou wat thans ge
beurt, niet plaats hebben. De sociëteit van
jesus doet haar invloed slechts gelden op gods
dienstig gebied dank zij de deugden en de
groote kennis van haar leden. Op sociaal ge
bied is baar invloed, als zij bestaat, zeer be
perkt.
MADRID, 26 Januari. (R.O.) Uit Saragossa
zijn verschillende compagniën infanterie, die
machinegeweren met zich meevoerden, naar de
provincies Teruel en Huesca vertrokken, om
de communistische onlusten te onderdrukken.
MALAGA, 26 Januari. (R.O.) Gisterenavond
werd de politie, die een geheime vergadering
ontdekt had, door de deelnemers aan deze ver
gadering overvallen.
In de schietpartij, welke hierop volgde, werd
een aanvaller gedood en twee ernstig gewond.
Drie personen werden gearresteerd.
MADRID, 26 Januari. (R.O.) Aan het minis
terie van binnenlandsche zaken wordt ver
klaard, dat volgens uit alle deelen des lands
ontvangen berichten, overal volkomen rust
heerscht.
Te Barcelona gaat de arbeid normaal zijn
gang. Te Sollana hebben de stakers eenige po
gingen tot sabotagepleging gedaan door de te
lefoonleidingen door te snijden. Te Sevilla
wordt gestaakt, doch onder volmaakte rust.
In de provincie zijn verscheidene arrestaties
verricht.
T"*~
TOKIO, 26 Januari. Reuter meldt, dat de
commandant van de Chineesche spoorweg-be
waking, Ting Tsjao een aanval heeft gedaan
op de Chincezenwijk van Charbin, Futa-TIen.
Hierbij zijn d&tig Chineesche politiemannen
gedood en twintig burgers. De soldaten plun-
er en de stad en doodden ieder, die weerstand
bood.
"t»otief van Ting Tsiao schijnt te zijn,
..n llem ora door de Chineesche mlli-
1 613 besloten is, den gouverneur van
fharMii'T'5 Kirin de controle over de stad
„arl Keven- Men vreest voor een nieu-
van ^tng Tsjao die zijn troepen
thans teruggetrokken heeft.
MOSKOU, via Kowno, 26 Januari (V D 1 Het
^^rXjeder^ sov3et-unie bevestigt,
Z woïen - ^a—
denlllSSnVolfelsplrteVgandIfSgTuYt
Charbin is vertrokken, zou vCTlnlnlorden
door den leider der troepen van generaal Sisia
generaal Gui.
Te Moskou heeft het bericht nopens de se
beurtenissen te Charbin groote onrust tewee r
gebracht. Verklaard wordt, dat het optreden
van Japan te beschouwen is als een verder ver
grijp tegen de Russische belangen in het bij
zonder ook wat den OostChineeschen spoor
weg betreft.
LONDEN, 26 Januari. (V. D.) Glster^aV«ln
vond een ernstige mijngasontplofDng P
de Llympia-mijn in het Rhondda-dal in Zum-
Wales, waardoor onmiddellijk v
kers gedood werden, terwijl andere in de mij-
nen werden ingesloten.
De ontploffing, welker oorzaak nog ont
kend ls, werd mijlen ver in den omtrek ge-
boord
In de mijn werkten op het oogeublik vai*de
ramp ongeveer 25 arbeiders.
Een reddingsbrigade daalde terstond ra de
mijn af en slaagde er met groote moeite in,
zeventien kameraden naar boven te brengen.
Vier van hen overleden kort nadat zij aan de
oppervlakte waren gebracht, terwijl de overi-
gen met betrekkelijk lichte verwondingen en
eeü enkele met gasvergiftiging in een'zieken
huis moesten worden opgenomen.
Het reddingswerk werd buitengewoon be
moeilijkt doordat op de plaats van de ramp
een brand uitbrak die pas in den loop van den
nacht gebluscht kon worden.
Met man en macht wordt het werk om de
acht nog ingesloten mijnwerkers te vinden,
voortgezet.
LLYMPIA, 26 Januari. (R. O.) Nog zeven
lijken zijn geborgen, waardoor het aantal
dooden tot elf ls gestegen.
De mijn brandt nog steeds.
De bekende tenor John Evans, die vrijwillig
aan het reddingswerk deelnam, werd door het
gas vergiftigd en is overleden.
CHARBIN, 26 Januari (V.D.) Dinsdagmorgen
zijn ernstige onlusten uitgebroken in het Chi
neesche stadsdeel van Charbin.
Groote demonstratieve optochten trokken de
straten der stad door. De leiders eischten een
oorlogsverklaring aan Japan. De militairen
stonden machteloos tegenover de groote me
nigte.
Da opperbevelhebber der Chineesche bewa
kingstroepen is afgetreden.
LONDEN, 26 Januari. (H.N.) Volgens be
richten uit Japansche bron is de voorhoede
van de Japanners reeds voor de stad Charbin
aangekomen, zoodat de bezetting van de stad
binnenkort wordt verwacht.
Bestraffing der anti-Japan
sche pers.
De Japansche zaakgelastigde heeft een be
zoek gebracht aan maarschalk Tsjang Hsoe
Liang, oud-opperbevelhebber van Mandsjoerije
en verklaarde dat hij op last van den Japan-
schen minister van buitenlandsche zaken de
opheffing van het blad „Peking-Leader" eischte,
alsmede de arrestatie van den redacteur.
Verder eischte hij, dat verontschuldigingen
werden aangeboden over de berichten, die dit
blad over de Koreaansche kwestie heeft gepu
bliceerd.
SHANGHAI, 26 Januari (R.O.) Op verzoek
van den Japanschen admiraal Shiosawa zal het
orgaan van de Koeomintang „Republican Daily
News" niet meer verschijnen. Admiraal Shio
sawa nam aanstoot aan enkele verklaringen
van het blad ten aanzien van de jongste on
lusten.
Generaal Ma en de Japanners-
MOSKOU, 26 Januari (V.D.) Het
Russische persagentschap meldt, daLa TSjeng
2000 man van het leger van generaa
Sjan te Tsitsikar zijn aangekom®"-
tocht waren de vertegenwoordig®^^ het
Japansche oppercommando aanwezig n»
den Japanschen generalen
Chineesche troepen bracht TaDanscj1€ v 1 an"
schen commandant en het Japa»«clbe vaande,
de militaire eerbewijs die d00r de JaPanners
Tsjeng Sjan op 1 eu teitsikar ver
wacht.
Britsche nota.te Tokio.
nota hee S aan Japansche regee
ring. N6mJT°rMllJk llandelt over de ex
territorialiteit in China.
DE SPANNING TE SHANGHAI.
LONDEN, 26 Januari. (H.N.) Volgens berich
ten uit Shanghai is het aantal Chineesche troe-
P®n aldaar door de troepenconcentraties van
<te laatste dagen tot 17.000 man gestegen. Het
station Cheng Joe wordt door 7.000 man be
waakt, terwijl de overige troepen tusschen de
vesting Wang Ko en het Chineeseba stadsge
deelte opgesteld zijn.
De sterkte der Japansche troepen is opge
voerd tot 4000 man, die de belangrijkste stra
tegische punten van het havengebied bezet
hebben. De toestand is uiterst gespannon.
Omtrent de aanneming van het Japansche
ultimatum is nog steeds geen overeenstemming
bereikt en de Chineesche bevolking is bevreesd
voor een bezetting van het eigenlijke stadsge
bied, indien de Chineesche burgemeester er
niet spoedig toe besluit, het ultimatum aan te
nemen.
Van Japansche zijde verluidt, dat, tot ver
krijging van de schadevergoeding, overgegaan
zal worden tot het innen van de havenrechten
door de Japanners, waarbij buitenlandsche
schepen echter ongehinderd zullen worden ge
laten, teneinde internationale verwikkelingen
te voorkomen.
De crisis in Nanking*
NANKING, 26 Januari (R o Generaal Sien
Ming Sjoe, vice-president vandeTu^erïn"
den raad en minister van het1! ultvoeren-
llet verkeerswezen, is
benoemd tot minister van buitenlandsche za-
Ken.
De afgetreden Chineesche minister Van bui
tenlandsche zaken, Eugene Tsjen, heeft aaa eeii
persvertegenwoordiger verklaard, dat hij 9%*.
treden is, omdat de vroegere president Tsjang
Kai Shek weigerde krachtig tegen Japan op
te treden.
Japan is voornemens, aldus Tsjen, Mand
sjoerije te annfexeeren en China te verbrokke
len.
Japan heeft nimmer met de Chineesche cen-
traie regeering onderhandeld, doch steeds al
leen met plaatselijke autoriteiten.
Als tweede oorzaak van zijn aftreden noemde
Tsjen den buitengewoon slechten financieelen
toestand van China.
Naar verder uit Shanghai vermeld wordt,
heeft do Chineesche minister van financiën het
voorbeeld van den minister-president en den
minister van buitenlandsche zaken gevolgd en.
eveneens zijn ontslag ingediend.
GENEVE, 26 Januari. (V.D.) Na «en kortd
openbare zitting, waarin de voorzitter Paul
Boncour rapport uitbracht over de werkzaam
heden van de internationale commissie voov
intellectueele samenwerking, ging de volken
bondsraad hedenmorgen over tot een geheime
zitting, ter voortzetting van de behandeling
van het Japansch-Chineesche conflict in Mand
sjoerije. Deze zitting die twee en een half uur
duurde, werd niet bijgewoond door den Japan-
Bnhen en den Chineeschen vertegenwoordiger.
Besloten werd, dat de particuliere besprekin
gen tusschen den Japanschen en den Chinee
schen vertegenwoordiger te Genève hervat
zullen worden. Uitvoerig hield men zich bezig
met den kritieken toestand, dio op het oogeu
blik te Shanghai heerscht.
Ten aanzien van dit conflict bevindt de vol
kenbondsraad zich in de grootste moeilijkhe
den. Sommige raadsleden geven min of meer
openlijk toe, dat zij niet weten wat zij doen
moeten. Engeland en Frankrijk zouden er
niets voor voelen om de sanctie-maatregelen
van art. 15 vaii het volkenbondspact tegen
Japan toe te passen.
Voorloopig zal men daarom waarschijnlijk
tegenover tie scherpe verwijten en voorstellen
van den Chineesctien. vertegenwoordiger in den.
raad, verwijzen naar het ondéraQëk, dat op het
oogenblik door de volkenbondscominissie in
Mandsjoerije wordt ingesteld. Aangezien de
commissie, die eerst naar Washington is ver
trokken, pas in April haar eigenlijke werk
zaamheden in Mandsjoerije zal aanvangen, zal
de volkenbondsraad zich pas in zijn Mei-zitting
met het resultaat van dit onderzoek kunnen
bezighouden. Hierdoor foU JaPan tijd winnen
en is de raad voorloo|»B bevrijd van de zeer
moeilijke taak, een beslissing te nemen.
GENEVE 26 Januaii. (H.N.) Vandaag heb
ben vertrouwelijk besprekingen tusschen den
voorzitter va" den raad van den volkenbond,
Paul Bonco"1-' en de vertegenwoordigers van
China en Japan P'aats gehad, waarbij Boncour
hun verzocht, alles in het werk te stellen, om
den toestand in Mandsjoerije en Shanghai niet
te verscherpen. Donderdag zal het conflict op
nieuw voor den raad in behandeling komen.
Eveneens tegengesproken.
PARIJS, 25 Januari. (R.O.) Havas meldt:'
Uit officieele bron wordt verklaard, dat het
bericht van de „Neue Montag Zeitung", waar
in wordt beweerd, dat Frankrijk belangrijke
militaire voorbereidingen treft en dat zekere
industrie gedurende de drie laatste maanden
55.000 nieuwe werklieden to dienst heeft ge.
nomen, absoluut onjuist is.
Eveneens is het onjuist, dat de Fransche
fabrieken, welke voor de nationale verdedi.
ging werken, de laatste maanden arbeiders ill
dienst hebben genomen.
-WARSCHAU, 25 Januari. (H. N.) Uit Mos
kou wordt gemeld dat de Poolsche gezant
patek en de Russische volkscommissaris Lit-
winoff vanavond een pact van non-agressie
tusschen Polen en Rusland hebben gepara
feerd.
Het verdrag bestaat uit een inleiding, acht
artikelen en twee aanvullende protocollen.
De verdediging aan het woord.
I
LiiBECK, 25 Januari (W.B.) De heden ge
houden zitting van het tuberculoseproces vond
ouder gi'ot)te belangstelling plaats. Heden hield,
namelijk de advocaat van dr. Altstaedt zijn plei-
d°pio verdediger dr. Hoffmann, begon met het
O.M. gebrek aan objectiviteit in het proces te
verwijten en citeerde daarna een groot aantal
brieven, die hij uit artskringen ontvangen had
en waarin geprotesteerd wordt tegen het ver
wijt van het O.M. dat dr. Altstaedt voor 100
procent theoreticus zou zijn en door eerzuchtlga
motieven gedreven werd.
Dr. Altstaedt wordt hierin als een ervaren
arts voorgesteld, die zeker het beste heeft voor
gehad en" geen bijbedoelingen gekend heeft. D«
verdediger besprak daarna uitvoerig de onder
handelingen welke aan de invoering van dj
methode Calmette in Liibeck, in Duitschland m
buiten Duitschland zijn voorafgegaan.
