ATSTE
DE STAATSGREEP IN MEMEL
ZEETIJDINGEN
moord te hemmen
INTERNATIONALE POLITIEKE REACTIE.
Wie Shaw ontdekte
MAANDAG 8 FEBRUARI 1%*
HET CONFLICT BIJ PIET SMIT'
het stroopersdrama te
hemrik.
deZRiitgrrSen' te ongeveer acht uur, hebben
den iTffpn gemeenteP°litie den verdachte van
zinaa te wf8"8'88 0p den Jachtopziener ld-
aanceh^n 1 'ln'I®terP ten huize van zijn ouders
AUTOBOTSING TE LEEUWARDEN.
RUITERTORNOOI TE BERLIJN.
NEDERLAND TWEEDE IN DEN
LANDENWEDSTR1JD.
AUTO TE WATER GEREDEN.
BRAND TE HEERENVEEN.
DE HUIZER ZENDER.
DE MEMEL-CONVENTIE.
Frankrijk heette N00r(Jell.ke yan Qost_
(-)-
MARKTBERICHTEN.
VISSCHERIJ.
SCHIPPERSBEURS.
RIJNVAART.
BINNENLANDSCHE HAVENS
WISSELKOERSEN.
STOOMVAARTLIJNEN
BUITENLANDSCHE HAVENS
GEMENGDE BERICHTEN
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN
Oude vrouw dood gevonden
in haar woning.
Het Betuwsche dorp Hemmen, werd Zon
dagmiddag in zijn rus** Setoord door het be
richt, dat er een moord op een oude vrouw
was gepleegd.
In een huisje in de Molenstraat woonde
alleen de ongeveer 70-jarige mejuffrouw Th.
v. Brakel.
Zondag merkten de huren op, dat het huls
je gesloten bleef en tegen den middag werd
in verband hiermede de burgemeester, de
heer A. R. de Hartog gewaarschuwd, die zich
ipet den veldwachter naar de bewuste wo
ning begaf.
Het huisje werd geopend en in de keuken
vond men de oude vrouw dood op den vloer
liggen. Op den grond lag veel bloed en in
verband hiermede, wordt aan moord gedacht.
In het huisje was echter verder niets over
hoop gehaald, zoodat men tot dusver in het
duister tast.
Wanneer hier van een moord sprake is, 8-
moet deze hebben plaats gehad Zaterdagavon^
tusschen acht en elf uur, toen de vrouw a
thuis was. et ult
Hedenmorgen om half eif Is het Pa
Arnhem gearriveerd om een onder
stellen.
%v PI -t'-ü-
De heer Wacht waarschuwde al biii vMihaat
tegen pogingen van de Revo q
gings-Oppositie, de bekende
conflict te beïnvloeden, de menschen te ver-
deSzU; vergadering was do r ongeveer 650
man bezocht.
De groote politiemacht is te 8 uur tot en-
kein ^nteioopnvan°den morgen zijn nog enkele
,,it de fabriek gegaan.
Omstreeks 12 uur ontstond er eenige dei-
ümsir wörkvvillisren. dip
De staking hedenmorgen
begonnen
SLECHTS 100 VAN 800 MAN NAAR
binnen.
j;r is na Donderdag, den dag van conferen
ties met den Metaalbond en den Rijksbemid
delaar zonder resultaten geen wending in het
dreigend conflict meer gekomen, zoodal de
staking bij do N.V. Machinefabriek en Scheeps
werf P. Smit hedenmorgen een feit was.
Voor een goed begrip van de situatie mogen
de standpunten van beide parttien nog eens
worden gereleveerd
Het directie-standpunt was neergelegd in
een circulaire aan het personeel destijds door
ons gepubliceerd en waarin o.a. werd gezegd:
Bij nauwkeurige raadpleging en vergelijking
der statistieken over de prijzen voor het le-
vensonderhoud, blijkt reeds thans dat sedert
1921, het topjaar voor den Scheepsbouwer, de
kosten voor het levensonderhoud voor den
werkman, voedsel, huishuur, ontspanning enz.
alies ingerekend, totaal met ca. 25 pet zijn ge
daald. De inkomsten der werklieden in de me
taalindustrie zijn in die 10 jaren met ca. 15 pet.
.$fti;miuderd.
Iu dezen tijd van grooten nood voor de Me
taalindustrie is dus de loonst'andamd v-> ir den
Metaalarbei(]el.( by 48-urige arbeidswi k, even
als in 192i_ 10 'pct gunstiger dan in in t topjaar
der industrie 1921, toen toploonen aan de
werklieden werden uitbetaald.
Zooals Dek(.Q(j bezjt ,je werf nog een aan-
U1 belangrijk opcjrachten terwjjl zij ter ver-
krÜ.?LoLV6Td9re bestellingen, een aanzien-
1 drie^a-l mudo^1 j»® bij den bouw van een
niet te vo]-n,1-^ooszee-IIi0tortrJW'el'3'
j-zer schepen brengt Ve"'aging in den ^UW
personeel mede" Zn,00, r bet bedanken
;:ntot een dartoon*^' de directie
d0 volgende maand tot v<5JuL V®n 10 P
ambten en werklieden zal mL?ntSlag Van
In enkele conferenties "*.en overgaan,
derszijde gepoogd deze voorsteiw1 van arbel"
maken. De directie heeft echter °v,nsedaan te
wijze gehandhaafd, was aileeu w r ziens-
m net. verlaging over het a]„Jreid om de
deelen in groepen met 8 en uf pj®60 ta ver-
De werknemers hebben zich 1
loonsverlaging verzet, zooals wij yaen deze
tholieken hoofdbestuurder den heer*1 den ka"
Abbevé vernamen, omdat le reeds b Tan
tariefsverlagingen bij Plet Smit hebbe'atleri:,ke
gevonden; 2e in September 1931 n Plaats
uurloon verlaging is toegepast; 3e 5 Pet
(Iing van de nieuwe loonsverlaging geen"*881""
werk brengt in de industrie, terwijl aemeer
laging het sein kan worden voor andere wl!v
gevers in deze branche hier en elders oni
met belangrijke loonsverlagingen te komen
Waar van directie-zijde in geen enk®j op,
zicht o.a. het voorstel van den Kijkehetaiu.
delaar om de verlaging in twee termijnen te
doen geschieden, ketste ook af a zou het
evenmin door de arbeiders zijn aanva r
moest het tot een conflict komen.
Het uitbreken der staking gaf vanochtend
uiteraard een heeie drukte aan den Kreek weg.
Om half acht is officieel de aanvangstijd der
fabriek, maar om half zeven waren al honder
den stakers in de omgeving op de been, om
medearbeiders, die nog wilden binnengaan
van hun voornemen af te brengen. Tot m
IJsselmonde waren stakingepos ten uitgeze
Een zeer behoorlijke politiemacht te voet.
te paard en per motor, onder leiding van
hoofdinspecteur v. Vleuten, was aanwezig, om
zoo noodlg de orde te handhaven Een breed
terrein voor de fabriek was vrij gehouden.
Niemand mocht daar blyven Btaa„ 8
ien kLt wPei'8°ne6,: VaD verseheidene kan
ten tW. fa °°k 06 Politieautoriteiten
n zelfs tÏ°? HllIe&ersberg, Barendrecht,
Sp Alles ver-
schreeuwend,, el rustl- Slechts enkele
achterna se^t ePgaaa ^'erdt'n Per motor even
ingejaagd. n arkenoordschen polder
de vraag, hoe-
De meeste 8pa
veel ma" er n,-,ar bi g bracht
half acht de sirene voor a20? gaan" Toen om
waren ruim honderd man k, de maal glng
zoodat naar het genu^bllnnen d® Poorten,
lende cijfers over de n<J van de verschil-
bonderd man in staking w n€eIsterkte zeven
eerstgenoemde honderd zy* g8gaf"' 0nd" de
en jongens, van Wle enkele dn OU(*eren
werden gebracht. d°or hun ouders
Langzaam stroomde de menietc
naar het Colosseum waar om kwL en„trok
appel vergadering werd gehouden e0n
Als voorzitter fungeerde hier hb
Abbevé, die evenals later de heer wS I"
den modernen e de heer Hordijk van rien
Christelijken bond het verloop Jk van1 den
derhandelingen releveerden en kracX Z
wekten om den goeden geest te bewa fu en
nauwkeurig aan instructies van Z
leiding te houden en den «trijd in het be,ana
ran de arbeiders ïn algemeen vol te hou-
Hmdtrpeks 12 uur '"'«'SB Qi
n I lu' toen twee werkwilligen, die tegenover
dl werf op den West-Varkenoordschen Weg wo-
„aar huis gingen om te schaften. Een
honderd man postte op den weg om hen naar
de fabriek terug te brengen. Ze zijn echter niet
meer verschenen.
Wo hebben nog bij de directie van den Me
taalbond geïnformeerd naar de situatie in de
over de bezetting in dp. nfrióoHn
bona gwM*uc suuatio in
fabriek, over de bezetting in de afdeelingen
een mogelijk stopzetten. Mededeelingen wen
echter niet verstrekt.
en
'den
De vluchteling aangehouden.
F. Ver Hi ff' Het ls de on§eveer 29-jarige J.
d*e aan een verhoor werd on-
valle rfen' beeft toegegeven, dat het schot ge-
ono- 1 dock v°lgcus zijn zeggen was dit per
geschied op het moment, dat hij zijn
»eweer uit elkaar wilde nemen. Hij ontkende
an ook aangelegd te hebben. In tegenstelling
fff'mede' Z^'n de verklaringen van het slaeht-
otfer en van den jachtopziener Jonker, die wel
degelijk hebben geconstateerd, dat de verdachte
met zjjn geweer in aanleg heeft gevuuid.
De toestand van het slachtoffer is zeer ern
stig, doch niet levensgevaarlijk. De kans Is
zeer groot, dat hij voor altijd het gebruik van
zijn arm zal moeten missen.
Nader vernemen wij dat de verdachte in af
wachting van het nader onderzoek te Beetster-
zwaag wordt gevangen gehouden en dat hij ver
moedelijk Dinsdag naar Leeuwarden zal wor
den overgebracht.
Jongen gedood.
Op het kruispunt JavaatraatSumatrastraat
in Leeuwarden zijn een melkauto en een per.
sonenauto met elkaar in botsing gekomen. De
melkauto, welke op zij werd gegrepen, kan
tvide met het gevolg, dat een der jongens, die
in den laadbak meereden, onder den wagen
terecht kwam. Hij kreeg zware kwetsuren aan
hoofd en borstkas en was vrijwel op slag dood.
Ook werd nog een meisje aan een bovenbeen
gewond.
Kap. de Kruyff levert de beste
individueele' prestatie.
Aan het springtornooi om den Prjjs van Duitsch-
land namen gisteren in de arena aan den Kaiser-
damm te Beriyn vertegenwoordigers van Duitsch-
land, Nederland, Hongarije en Tsjecho-Slowakië
deel.
De prijs werd gewonnen door Duitschland, door
welks deelnemers in totaal 33 fouten werden
gemaakt tegen 36 door Nederland en 56% door
Tsjecho-Slowakië, terwijl de Hongaren, die by
den vijftienden start reeds 8-1 fouten hadden,
opgaven.
Kapitein de Kruyff verwierf den eereprys jKpoi
de beste individueele prestatie.
Bestuurder verdronken.
Gisterennacht is de ongeveer 25-jarige zoon
van <^n landbouwer Z., uit Nieuwe Pekela,
toen hij van een danspartij naar buis terug
keerde, bij de Kilbrug, waar de weg een bocht
maakt, de vaart in gereden en verdronken.
De jongeman chauffeurde zelf en zat alleen
In den wagen.
Bewoners in nachtgewaad
ontkomen.
Gisterennacht, te ongeveer twee uur ont
dekte de kunstschilder Z. te Heerenveen, ter
wijl hij bezig was met schilderen, dat er rook
zijn kamer binnendrong. Hij spoedde zich naar
buiten en zag, dat de woning van zijn buurman
met wlen hij onder een dak woont, in lichte
laaie stond. Onmiddellijk maakte hij alarm en
de bewoners, uit hun slaap opgeschrikt, vlucht
ten in nachtgewaad naar buiten, terwijl zij hun
kinderen in dekens wisten te wikkelen. Buren
begonnen onmiddellijk met emmers water het
vuur te bestrijden en toen later de brandweer
ter plaatse kwam, slaagde men er met vereen
de krachten in, het vuur meester te worden.
De woning brandde voor het grootste gedeelte
uit, terwijl van den inboedel het meeste verlo
ren ging of ernstige waterschade bekwam. Ook
bij den heer Z. werd belangrijke waterschade
aangericht. De schade is zeer belangrijk en
wordt door verzekering gedekt. De gezinnen
zijn bij buren ondergebracht.
Van de zijde van den K. R. O. meldt men
ons, dat met ingang van morgen 8 Februari
reeds van 5 uur 's middags af in plaats van
8 uur 's avonds zal worden uitgezonden op
den tot 20 K.W. versterkten zender.
OORHANGERS VAN 10000 DOLLARS
VERLOREN.
LONDEN, 5 Februari (V.D.) Prinses Alexis
Mdivani, do Amerikaansolie echt-genoote van
d-an zoom van generaal Mdivani dieaide de
camp is geweest van den tsaar, heeft alhier,
tijdens een uitstapje uit Parijs oorhangers
verloren ter waarde van S 10.000,
den.
Aangemoedigd waarschijnlijk door de ge
beurtenissen in het Verre Oosten en door de
houding, welke de groote mogendheden in dit
conflict hebben aangenomen, heeft het kleine
I.iiauen, dat ook tot eigen droeve ervaring ge
leerd heeft, dat het 't best is de wereld een
voudig voor een fait accompli te stellen, een
staatsgreep in het Memelgebied uitgevoerd,
welke de tegenwoordige verwikkelingen op in
ternationaal gebied nog wat komt versterken.
De feiten zijn betrekkelijk nuchter en dut
delijk Nadat de Litausche gezant te Berlijn
nog den SOsten Januari JJ. in opdracht zyner
regeering medegedeeld had, dat de berichten ln
da Dultsche pers, volgens welke de Litausche
regeering of de gouverneur van Memel een
staatsgreep in den zin hadden, van allen grond
ontbloot waren en dat de Litausche regeering
llaar internationale verplichtingen in Memel
zou eerbiedigen, komt nu het betrekkelijk ver-
rassemjej door het Litausche persagentschap
°f«cieei bevestigde bericht, dat de gouverneur
iff kernel den voorzitter van het directorium
twf heef' afgezet, en dat Böttcher door
een6 ''itausche gendarmen in een auto met
dien°if:>0k6nde bestemming is ontvoerd. Boven-
hy (j &6ft gouverneur Merkys verklaard, dat
de Liif'etr°rfen maatregelen in opdracht van
Deze 1.1Scl19 regeering heeft uitgevoerd,
dat het Ste nu laat officieus mededeelen,
verklari,,Sebeuren in verband staat met een
den lan-cif VV6'ke Böttcher op 25 Januari in
gens welifS Van Piemel heeft gedaan en vol-
lijn aan on f a'9 Particulier persoon te Ber
ment van v t'1,hande5in§en op het rijksdeparte-
Volgens jnii°,ksvoorzl'6ning heeft deelgenomen,
geering is if ttingen achter der Litausche re-
ficieele persf.lf,61' biJ d*e gelegenheid als of-
hij zich aan 6e el'd opgetreden. Aldus zou
teit van de-n Li? Vergrij'p t<?sen de souvereini-
gemaakt. Toen hZZn staat hebben scbuldig
genheid weidde Bbovendien in deKe aangele-
nel!r Merkys te een van gm,ver'
teerd worden, naff f3.™6'1' b« ^al'res"
Z-en was. h» ™n zijn ambt ont-
In Duitschland sprevt
den Memel-putsch. iLZ, yan d0B twee'
Januari 1923 LitauerS hehben den 10den
Ïeds afgescheiden, m het van Duitschland
reeds a s maar voorloopig nog door
Pruisen een opstand geënsceneerd en het ge
bied rond ®™01 geanaexeerd. Sindsdien heh
ben de purtsche™ m Meme! st6eds een taaien
kamp voor hun rechten gevoerd, terwijl Li-
tauen zijn greeP op dit gebied steeds heeft po
gen te versterken. Rust heeft in de stad dan
ook nooit geheerscht, niettegenstaande de in
ternationale verdragen, welke <ie rechten der
beide partij©11 vaststelden
Want het lot van Memel ls geen aangelegen-
helde, welke alleen Duitschland en Litauen
betreft; vier groote mogendheden; Engeland,
Frankrijk, Italië en Japan hebben in 1924 met
Litauen de Memel-conventie gesloten, welke
den kleinen Ooetseesta&t wel de souverelnitelt
over het. bedoelde gebied liet, maar hem te
gelijkertijd de verplichting oplegde om de
Memellandsche autonomie) vooral in bestuur,
schoolwezen en rechtspleging te eerbiedigen.
De internationale ervaring heeft voldoende
geleerd, dat dergelijke verdragen, welke er bo
venal op gericht Zijn om onoverbrugbare tegen
stellingen te overbruggen, steeds tot ernstige
conflicten leiden. Litauen bad een uitweg naar
de zee noodig, kon dezen slechts verkrijgen
door de annexatie van het Dultsche Memel-
gebied. Litauen was, omdat het op de overwin
naars van den wereldoorlog kon steunen, de
sterkste. Het kreeg Memel, maar onder sterke
beperkingen, met belangrijke concessies voor de
Dultsche meerderheid. Het werd souverein met
een internationaal begrensde souvereiniteit.
Duitschland zelf is buiten de conventie ge-
ïouden, daarom kan het geen maatregelen
tegen de staatsgreep nemenmaar wel kan bet
de geheele aangelegenheid voor den volken
bondsraad brengen en Berlijn heeft zich dan
ook gehaast dezen stap reeds te doen, waarhij
f0, belaripljke voordeel heeft, dat rijkskan-
Bruning zelf 0p het oogenblik, zij het
voor heel korten tijd in Genève is, en zeker
niet zal nalaten de Dultsche eischen en wen-
schen met alle kracht en zwaar te onderlijnen.
De groote moeilykheid zal in de interpreta
tie van art. 17 der Memelconventie gelegen
zijn. Deze verklaart, dat de door den gouver
neur benoemde voorzitter van het directorium,
feitelijk een regionale landdag met autonome
bevoegdheden, niet afgezet kan worden - en
volgens de usance gedurende zijn ambtsperiode
onschendbaarheidsrechten geniet. zoolang hij
het vertrouwen van den landdag geniet. En
deze heeft, nog zeer onlangs, met een sterke
twee derde meerderheid Böttchers politiek en
stappen te Berlijn onvoorwaardelijk goedge
keurd.
Maar nu beschuldigt de Litausche regeering
Böttcher van landverraad, en voor deze even
tualiteit zijn geen bepalingen getroffen zoo
dat men een langdurige rechtsprocedure kan
verwachten, voor aleer een definitieve uit
spraak volgt. Tenzij de garandeerende mogend
heden tegenover den kleinen staat met" alle
forschheid willen optreden, ofschoon het ook dan
nog Litauen zeer goed mogelijk zal zijn door
uitsteltactiek hij benoemingen eiken vooruit
gang in deze kwestie, zeer ten ongenoegen van
Duitschland, op te houden.
Wat echter door dit nieuw» geschil weer dui
delijk gedemonstreerd wordt, is de crltieke
situatie aan Duitschland's Oostgrens, waar de
door de vredesverdragen geschapen toestand
slechts door allerlei kleine hulp. en lapmidde
len in evenwicht kan worden gehouden. De
werkelijke pacificatie van Europa zal dan ook
slechts verkregen kunnen worden, als juist in
deze gebieden redelijke toestanden zijn ge
schapen.
Het Memel-incident ls van betrekkelijke on
beduidendheid, wijl Litauen hitter weinig sym
pathieën geniet. Zou men echter een dergelijk
Poolsch-Duitsch conflict krijgen, dan zouden de
gevolgen niet t» overzien zijn,
Op een mistigen dag
Bernard Shaw heeft in deze wereld allerlei
zonderlinge ontdekkingen gedaan. En dit komt
misschien, omdat hij zelf volgens alle regelen
van de kunst ontdekt werd en het toen zelf
nauwelijks geloofde, wat tegenwoordig nog met
zijn eigen ontdekkingen vermoedelijk het ge
val is.
De man, die Shaw ontdekte, was een Oos
tenrijker, Siegfried Trebitsoh genaamd. En de
ontdekking geschiedde omstreeks 1900. Het is
inmiddels al weer lang geleden en menigeen
zal dus wel opzien bij het vernemen van het
feit, dat Sliaw ontdekt werd, dat hij niet op-
eens als een komeet aan het firmament ver
scheen en de wereld in verbazing en in ont
zetting bracht.
De ontdekking van Bernard Shaw deelde
bet lot van de meeste ontdekkingen. Het was
een langdurig, zwaar en ontmoedigend kar.
wel, dat echter tenslotte met een overweldi
gend succes werd beloond.
Het eigenaardige is, dat men in den beginne
niet geloofde, dat er werkelijk zooiets als
Bernard Shaw bestond. Een der beste tooneel-
critlci van Weenen, waar Shaw's eerste stuk
mot groot succes in het gezellige Raimund
Theater ten tooneele werd gebracht, dacht den
naam Shaw niets anders dan een pseudoniem
voor Siegfried Trebitsoh, die toen reeds een
aantal boeken en tooneelstukken op zijn naam
had staan en er van verdacht werd, zich op
een geruchtmakende manier nieuwen roem te
willen verwerven.
Maar latein we hert verhaal van Bernard
Shaw's ontdekking niet vooruitloopen en het
volgen, zooals Trebitsoh bert met rechtmatige
zelfvoldoening keer op keer aan zijn vrienden
en kennissen vertelt.
Op een mistigen Novemberdag men ziet,
het viel niet mee, Shaw te ontdekken begaf
Trebitsch zich naar zijn vriend "William Ar
cher. Trebitsoh schreef critieken over het
Londensohe tooneel voor do Weetasohe bladen
en William Archer was een der beste Engel-
sche letterkundige critici van dien tijd. Aroher
was erg vooruitstrevend, hield niet veel van
de in artistiek opzicht weinig opwekkende
Bngelsche tooneel-sohrijvers en was dus voor
Trebitsch alleszins acceptabel, aangezien deze
van bet Engelscbe tooneel en wat daaraan
vast zat geen hoog denkbeeld had. De succes
stukken va.n het Bngelsche tooneel waren voor
Trebitsch vodden en de Engelscbe appreciatie
van tooneel en kunst, leok hem hopeloos, ver
geleken hij die van de resit van Europa. Ar
oher dacht ongeveer hetzelfde en sympathi
seerde met Trebitsoh, maar tijdens het ge
sprek, dat ziob op dien mistigen Novemberdag
ontspon, liet Aroher zich ontvallen, dat Tre-
bitsch wel wat al te laatdunkend op heit En-
gelsche tooneel neerzag. Diens meeming, dat
zich in Engeland geen enkel tooneetschrijver
bevond, die zioh met toomeelsohrijvere van
het vasteland meten kon, achtte hij onhoud
baar. Volgens hem werden de stukken van de
besté Bngelsche schrijvers eenvoudig niet ge
speeld. En van die beste Engelscbe tooneel-
schrijvers noemde hij met name een zekeren
Bernard Shaw, die alreeds een tiental stuk
ken had gepubliceerd, maar desondanks zoo-
Wel in zijn eigen land als daarbuiten totaal
onbekend was. Trebitsoh verstond den naam
niet en liet hem door Aroher neerschrijven.
Deze pende- op zijn verzoek ook een introduc
tie voor den geheimzinnige® besten Engelschen
tooueelsehrij ver.
Trebitsoh moest Intussohen naar Weenen,
maar nam drie van Shaw's stukken mede en
las jn den trein. Al lezend groeide zijn
enthousiasme, bij liet de zeven andere stuk-
ken naar Weenen sturen en las ze in een nik
uit, de lectuur besluitend met de zekerheid,
een ontdekking te hebben gedaan. Hij toog
direct naar verschillende theater-directeuren,
die hij kende, maar ving bot. Ep bijna een
jaar lang vjncr Lij overal bot. De directeuren
wisten maar al te goed, dat de beste Engel-
sche stukken op het Contingent een misluk
king bicken en geloofden niet, dat Shaw er
niet gespeeld werd, omdat hij te goed voor
de toenmalige wereld was.
Zelfs Archer toonde zich hij Trebitsoh' te
rugkeer in Londen sceptisch gestemd, vond,
dat deze overdreef. Shaw schreef volgens hem
aardige stukken, in vergelijking met wat er
werd opgevoerd, maar hij z»u nooit door het
groote publiek kunnen worden geapprecieerd
Trebitsoh liet zich echter niet ontmoedigen
en toen hij geen Duitsohan vertaler vinden
kon, besloot bij, Shaw's stukken zelf to ver-
talen en toog hiertoe met Archer's introductie
naar don geheimzinnigen schrijver, die hem
niet al te onvriendelijk ontving en wier.s
grootste bezwaar aangaande het vertalen in de
auteursrechten zat, dat die spoedig zouden
zijn verloope®, zoodat Trebitsch haast zou
moeten maken.
Het karwei werd met enthousiasme, maar
tevens met een zekere aarzeling begonnen,
want bet vertalen bleek geen sinecure. Om
Shaw alvast te introduoeeren. schreef Tre
bitsoh talrijke artikelen. Theodor Herzl, let
terkundig criticus van de „Neue Freie Presse".
aanvaardde zoo'n artikel met de verzekering,
niet Te geloowen, dat er zoo iemand als Shaw
en met zulke zonderlinge ideeën bestond. Hij
geloofde voorts niet, dat één van Shaw's spe
len ooit zou worden opgevoerd.
Maar evenals Archer zag hij mis. Na talrijke
vergeefsche pogingen werd Sbaw's eerste stuk
in het Weensche Raimund Theater opgevoerd
en met groot succes. Het was „De leerling van
den duivel". Het bad bijna een jaar geduurd
voor Trebitscb's pogingen met succes waren
bekroond
Toch was de slag nog niet gewonnen. An
dere theaterdirecteuren dan die van het Rai
mund Theater bleken huiverig, maar Tre
bitsch hield vol en toen het eindelijk zoover
kwam, dart Max Reinhardt „Candida" in Ber-
lijn opvoerde, was Shaw, zulks tot zijn eigen
verrassing, wat men noemt gemaakt. En met
„Pygmalion" veroverde Shaw de wereld. Alle
Dultsche schouwburgen tenslotte speelden het
en toen gaf ook Engeland toe, verkreeg Shaw
tenslotte een internationale reputatie, die bij
nu danig aan het bederven is....
AMSTERDAM, 8 Februari. Aardappelmarkt.
Aangevoerd 1100 H.L. F-euwsche bonte 4.80—
5.30, Zeeuwsche blauwe 4.80—5.25, Zeeuwsche
eigenheimers 3.704.10, Flakkee id. 44.30.
Drentsche id. 3-—3.25, Limburgsche industrie
2.603.80, eigenheimers poters 33.40, duin
rand 6.256.50, Friesche borgers 3.604.10.
GORINCI-IEM, 8 Februari. Op de eemarkt
waren heden aangevoerd: 132 runderen, 3 nuch
tere kalveren. 5 varkens, 361 biggen, 41 overloo-
pers. De pryzen waren als volgt: zware kalf-
koeien 240—325, melkkoeien 200—230. kalfvaar-
zen 125—225, vare koeien 120—200, pinken
70—120, stieren 80—150, nuchtere fokkalveren
810, nuchtere exportkalveren 56, drach
tige varkens 5055, natte zeugen 2835,
overloopers 10—18, biggen 48.
Eiermarkt: kipeieren f 350—4 per 100 stuks.
Botermarkt: roomboter 1-50J.60f margarine
0,80—1, allee per
OUDEWATER, 8 Februari. Heden aangevoerd
12 wagens kaas 540 stuks, wegende 2700 kg. Met
ryksmerk le srt 2729, 2e srt 2426, zwaardere
tot per 50 kg. Handel vlug.
ROTTERDAM, 8 Februari. Aangevoerd 654
vette runderen, 255 vette kalveren 781 schapen of
lammeren, 1299 varkens. De pryzen waren als
volgt: vette koeien le liw. 65—75 ct, 2e kw. 5562
ct, 3e kw. 2650 ct, kalveren le kw. 1.181.27.
2e kw. 9098 ct, 3e kw. 7590 ct, schapen le kw.
6070 ct, 2e kw. 5060 ct, 3e kw. 40—50 ct, var
kens le kw. 2630 ct, 2e kw. 2126 ct, 3e kw.
18—21 ct per kg.
Runderen: aanvoer ruimer dan vorige week
Maandag: de handel ging niet vlug, met over het
algemeen iets lagere pryzen. Kalveren: aanvoer
minder; de handel was iets williger met styvere
pryzen. Schapenaanvoer tamelyk met redelijken
handel: de prijzen bleven gelyk aan die van de
vorige week. Varkens: waren ruim aangevoerd,
met tamelywen handel; over het algemeen waren
de pryzen iets lager dan verleden week. Zouters
hoegenaamd geen aanvoer, vandaar geen notee
ring.
ROTTERDAM, 8 Februari. Brielsche eigenhei
mers 3.804, Zeeuwsche eigenheimers 3.40—
3.70, blauwe eigenheimers 3.50—3.75, drielingen
eigenheimers 2.80—3.25, Friesche eigenheimers
3.503.75, bravo's 44.30, blauwe industrie
2.703.30,' Zeeuwsche blauwe en bonte 4.40—
4.80 per H.L Westlandsche ronde 6—8 ct. per kg.
Aanvoer redelyk, handel stil.
UTRECHT, 8 Februari. (Paardenmarkt.) Aan
voer 476 stuks. Weeldepaarden 400—450, werk
paarden f 200—300, oude paarden 100-175,
1-jarige 125—175, 2-jarige 175—250, hitten 100
250. Handel redelyk.
UTRECHT, 8 Februari. (Vetveemarkt.) Aan
gevoerd 6 runderen, 183 varkens. Slachtkoeien le
soort 33—38 ct., 2e soort 28—32 ct., vette varkens
12—13% ct. met 1 kg. doorslag, alles per pond
slachtgewicht. Handel in varkens slecht.
ROTTERDAM, 8 Februari. Heden werden aan
de vischmarkt alhier van IJmuiden, Nieuwediep
en elders 320 manden en kisten Noordzeevisch en
20 kistjes versche bokking aangevoerd. De pryzen
waren als volgt: tarbot 16—26, groote schol
13—20, kleine schol 6—12, schal" 3~"®'
bot 48, kabeljauw 1226, schelvisch 5 —12,
gul 7—10, wyting 4—6, kuit 12-20, alles
per mandversche bokking 33.25 per kistje.
ROTTERDAM, 8 Februari 1932.
Vlet- en lichterwerk: 120 ton 6; 200 ton
liggen en/of varen 7, alles per dag
Vaarwerk voor zwaar goed: 100 ton n. Venlo
2.25; 100 ton n. Roermond 2.20; 100 ton n.
Maasbracht 2.20, alles per last.
Op de schippersbeurs werd heden niets be
vracht.
900 a 1000 ton sojaboonen n. Neuss 250.
ROTTERDAM, 8 Februari 1932.
B o v e n-K y n.
Waterstand vallend. Er was weinig vraag.
Ruimte was voldoende. Stemming onveranderd
Voor ruwe producten naar Mannheim geen
noteering.
B e n e d e n-R fj n.
Waterstand vallend. Er was weinig vraag.
Ruimte voldoende. Stemming onveranderd.
Ertsvracht met 4 losdagen geen noteering.
dagen 50 ct. per last-
Sleeploon 27% cents tarief.
RUHRORT, 8 Februari 1932.
VRACHTEN. Van de Ryn-Kuhrhavens naai
Rotterdam 0.550.60 Mk.. Antwerpen en Gent
1.10 Mk., Brussel 1.50 Mk., Luik 1.75 Mk.
Van de havens van het Ryn-Hemekanaal naai
Rotterdam 0.75 Mk., Ant ./erpen en Gent 1.25 Mk..
Brussel 1.65 Mk., Luik 2.— Mk.
SLEEPLOON van de Kyn-Ruhrhavens naai
Mainz 0.901.— Mk., Mannheim 1—1.10 Mk.
ROTTERDAM aangekomen:
6 Februari namiddag.
2.10 KATWIJK, Ehrardt Dekkers, Arcachon,
Waalhaven, ledig; 6.30 OLAF BERGH, Furness
Co., Stavanger, Petroleumterrein, bunkert- 7.30
PYLADES (Nept.), Wambersie Zn., Danzig,
Schiehaven, stukg.
NIEUWE WATERWEG aangekomen:
6 Februari namiddag:
AUTHORITY. Hull nr. Zwyndrecht;
9 40 GRETCHEN MULLER, Hamburg; 11.—
MANGAN, Rekkefjord. 11.10 GERRAT, Odessa;
vertrokken
6 Februari namiddag:
2.15 NAGARA Yokohama; 2.30 NIEUWLAND,
Grangemouth; 3.35 JAMAICA, Gothenburg; CHR.
MATTHIESSE>Ï, Stockholm; CITY OF ALMA,
Mobile; LEOVILLE, Havre; ARDANBHAN,
Newcastle; LEIF, Greenock. LUNA (Noor),
Drontheim; 4.35 YARMOUTH TRADER, Yai-
mouth; POSEIDON, Koningsbergen; LANRICK,
Leith; 4.50 BENGT STURE, Malmö; MEREL.
Londen; 5— ALAVA, Cagliari; BILDERDIJK,
New-York. 5.15 ALNWICK, Newcastle; ALPHE-
RAT, Hamburg; 5.40 DUNLUCE CASTLE, idem;
POELDIEP, King's Lynn5.50 EXPRESS, idem
RHE1NHAUSEN. Narvik; 6.— ARY SCHEF-
FER, Havre; 6.15 ALCYONE, B.-Ayres; 6.30
VULCAN, Koningsbergen; ALSTER, Hamburg;
6.40 MACCLESFIELD, Grimsby; EXPORT, Lon
den; 7.15 ELVXER, idem; KOUANG SI, Havre;
ABODf MENDI, Cardiff; LINN REGIS, King's
Lynn; 7.25 BATAVIER VII, Middlesbro; MER
SEY, Goole - 8 TYNEHOME, Sunderland; JER-
VAULX ABBEY, Huil; BATAVIER IV. Londen;
8.25 MEDEE, Bayonne8.45 CERES. Algiers.
9.20 QUEENWORTH, Sunderland; 9.40 TINOS,
Hamburg; 10.10 CASTOR (Nept.), Kopenhagen;
11.05 FELIXSTOWE, Harwich; 11.25 VIENNA,
Hawrich.
Wind N.O., flauwe koelte, helder, kalme zee.
SCHIEDAM aangekomen 6 Febr. n.m.: SVER-
RE NERGAARD, Getle.
VONDELINGENPLAAT aangekomen 6 Febr.
nam.: TAIDE, Zonguldak, bunkert.
PERNIS aangekomen 6 'Febr. nam.: UNBE
MENDI, Sfax.
IJMUIDEN aangekomen 6 Febr.: SALVUS,
San Lorenzo .graan; MENES, Macassar, stukg.;
UCKERMARK, idem, idem;
vertrokken 6 Febr.: CORIANNE, Newcastle;
GALEA, BlythVALK, Boston (L.)EK, Oslo;
PRIMA, Brest; STANISLAS, Leith- HERMES,
Hamburg; GATESHEAD, Newcastle'; MARION-
GA, Cardiff; LYCAON, Londen; PHRYGIA,
Hamburg; GONDUL, Malmö; DARCOILA, Black
Water River; EIN1GKE1T, Antwerpen- VECHT
STROOM, Hull; ROEK, Londen; GOUWE-
STROOM, Londen; DELFLAND, Hamburg; VE-
NERSBORG, Rotterdam.
VLISSINGEN aangekomen 6 Febr PRINSES
JULIANA, Harwich;
vertrokken 6 Febr. MECKLENBURG, Har
wich; AGEN, Havre;
gep. naar Antwerpen: STAGHOUND, New
castle DORAVORE, Danzig; FAUVETTE, Duin
kerken; BRITAN1CA, Londen; LADY ANSTRU-
THER, Hamburg; SOUTH WALES, Bahia-
Blanca; SIQUEIRa CAMPOS, Hamburg; ELI-
MA idem; NORDHILD, Danzig; LIMBURG,
Londen; ARMA idem- PARAGUAY, Porto
Alegre; BAOULé, W-Afrika; CLEARTON, La
Plata;
gep. naar Brussel: WERRA, Hamburg;
gep naar Gent: REDCAK, Newcastle;
werpen: NOREFJORD, Bordeaux;
CAP. FEDHALA, Casablanca; YOMA Liver-
P0t0^tRHS^FELS' LOIRE, mlm;
FIVkL, Malmo, KERRr HEAD Limerick'
GLENSHESK. Cork; MERCIER, LondenINO
Bristol; SREBRENO, Methil; ARDKANTOCk|
GrangemouthIBIS, RotterdamHARELD
Rotterdam; GANTOISE, Sunderland CITY OF
LEEDS, Grimsby, mWELL, Gocïe;' slIlBPE
Bordeaux, BAARN, Amsterdam* WE8TFP
WALD, Havana; GLENIFFER, Londen fS
RAUDE, Tilbury; °nfleu' ™E-
gep. van Gent: CRICHTOUN Leith-
3RAN DANLlaneliy. TURAIDA
VLAANDEREN (zandzuiger), Zee^ügge
gep. van Sluiskil: DASHWOOn
GLENMAROON. Llanelli °D' Newcastie;
AMSTERDAM
Londen, per
Beriyn p. lOOMk.
Parys p. 100 frs
Brussel p.lOObelg
Zwitser!.p.lOOfrs
Weenenp JOOsch
Kopenh.p lOOkr
Stockh. p. lOOkr
Oslo p. 100 kr.
New-York per
8 Febr.
8.57%
58.90
9.77 M
34.12%
48.45
35.25
47.25
48.25
46.75
2.4 8%
6 Febr.
8.58
58.92%
9.77%
34.62%'
48.45
35.25
47.25
48.25
46.35
2.48%
5 Febr.
8.58%
58.92%
9.77%
34.63
48.45
35.25
47.25
48.25
46.75
2.48-fc
pariteit
12.1071
59.26
9.74
34.59
48.—
36.—
66.67
66.67
66.677
2.4871
JAVA—ZUID-AFRIKA LIJN.
HOUTMAN 5 v. Kaapstad te Pt. Natal.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
BODEGRAVEN, Chili n. Amst. vertr. 6 V. Duin
kerken via Antwerpen.
CEP.ES, 6 v. Rotterdam n. Algiers.
HERMES 6 v. Amsterdam n. Hamburg.
BAARN, 6 v. Antw. n. Amst. en p. Vlissingen.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
DELFLAND, 6 v. Amsterdam te Hamburg.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KOTA NOPAN, 6 V. Londen te Hamburg.
KEDOE (thuisreis) 6 te Suez.
ROTTERDAM—ZUXD-AMERIKA LIJN.
ALCYONE, 6 v. Rotterdam n. B.-Ayres.
SILVER JAVA—PACIFIC LIJN.
SILVERASH Vancouver n. Calcutta 4 van New;
Westminster.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
ENGGANO Amsterdam n. Batavia 4 (10.2 n.m.);
30 myl Z. van Niton.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
CELTIC STAR Rott. n. Japan 4 van Hongkong.
MENTOR, Japan n. Rott 6 te Londen verwacht,
DIOMED, Japan n, Rotterdam 5 v. Marseille.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
8 v' R°tterdani n. New-York.
VOLENDAM. 6 v. N.-York n. W.-Indië.
ROTTERDAM. 6 v. N.-Totk a. Middel!. Zn».
ARABISTAN, Amst. n. Busreh 5 (8.38 v.m.) 100
myl Z.O. v. Land's End.
APOLLINARIS III, 5 v. Lfmijord n. Londen.
AUTHORITY, 5 v. Amsterdam te Huil.
ARCLIGHT, 5 v. Middelharnis te Londen.
AGILITY, 5 te Londen uitgekl. n. Zwyndrecht,-
ATLANTIC MARU R'dam n Japan 4 v Singap,
ALASKA MARU R'dam n. Japan 5 v. Singapore
AMIRAL L'HERMITE, 4 v. Rott. te Duinkerken,
BRUNLA 4 V. Amst. te Oslo.
BITTERFELD R'dam n. Melbourne 5 v. Adelaide
CABOURG. 3 v. Rotterdam te Nantes.
CITY OF ROUBAIX 5 v. Rott. te Cuxhaven.
DORINE, 4 v. Rotterdam te Bordeaux.
DEN HAAG, t., 5 v. Baytown te Rouaan.
DéPUTé G. CHAIGNE, 5 v. Rott. te Rouaan.
FLIMSTON, 5 v. Rotterdam te Barry.
FREY, 31 v. Amsterdam te Norrköping.
FIONIA Rott. n. Bangkok 5 te Penang.
GALGEWATER, Rott. n. Cardiff p. 5 Dungenes»
GEZIEN A, m., 5 v. Cuxhaven n.
GRUTTO, 5 v. Rotterdam te Londen.
GLOUCESTER CASTLE, 5 v. Rott. te East Ldn,
HINDANGER, Rott. n. Vancouver 5 (9.5 v.m.)
30 myl Z. v. Niton.
HECKSEE, 2 v. Rotterdam te Pillau.
IDDESLEIGH, 5 v. Amst. te B.-Blanca.
JAARSTROOM, Amst. n. Manchester p. 5 Dung,
KASHGAR R'dam naar Japan p. 6 Gibraltar.
KOLN 5 van Rotterdam te Cuxhaven.
LLANSTEPHAN CASTLE, Rott. n. Z.-Afrika 4
v. St. Helena.
MERTAINEN, Rott ,n. Oran 5 (9.55 v.m.) 100
miil Z.W. v. Land's End.
MYTILUS 5 v. RCotterdam te Shell Haven.
NORWICH TRADER, 3 v. Rott. te Yarmouth,
PYLADES, 4 V. Amsterdam te Aberdeen..
PASAJES Rott. n. Oporto 4 v. Vigo.
RUGIA 4 van Amsterdam te Hamburg.
RHEIN, 5 v. Amstei dam te Hamburg.
ROB, m., Houtstra, 5 v. Aalborg te Hamburg.
SAMUEL BAKKE, 5 v. Rott. te Hartlepool.
STASSFURT, Rott. n. Australië 5 (9.12 v.m.) 120
myl Z. v. Land's End.
SIGRID M^'I'HIESSEN, Rott. n. Stockholm 3
v. Limha^p.
SIERRA oPRDOBA A'dam n. B.-Ayres 5 tö
Santos.
TASSO, 4 V. Rotterdam te Cardiff.
TOYOHASHI MARU, Rott. n. Japan p. 5 Dung,
TENNESSEE 4 v. Rott. te Oslo.
VALKYRIAN, 3 v. Rotterdam te Limhamn.
VENDOME 4 v. Rott. te Emden.
VOGTLAND R'dam naar Kobe 6 van Colombo,
VALENTINE 5 van Rotterdam te Hamburg.
WASABORG, 1 v. Amsterdam te Kalrnar. >£.T
WATUSSI, 5 v. Amsterdam te Mombassa.
WANQONI, 5 v. Rott. te Lor. Marques. s
YEWPARK, 4 V. Rotterdam te Cardiff.
YIANNIS, Rott. n. Savona p. 5 Dungeenss.
YEWFOREST, 5 te Ldn. uitgekl. n. Vlissingen,
YEWDALE, 5 te Ldn. uitgekl. n. Vlissingen.
ZUIDLAND, 4 v. Poole n. Southampton.
ZEEMEEUW, 3 v. Lemvig n. Huil.
KORIANNA. Amsterdam, 6 Februari. Het
sedert begin Nov. van het vorig jaar in deze
haven opgelegde Grieksche s. ..Korianna" is weer
in de vaart gebracht en vertrok heden in ballast
van hier naar de Tyne.
HONTESTROOM. Amsterdam, 6 Februari,
Het Ned. v. „Hontestroom" (zie A. B. 5 dezer),
dat op de Theems in aanvaring is geweest met
het Duitsche s. „Adler" is heden alhier aange.
komen en blykt eenige schade boven den water-
lyn te hebben bekomen.
ANGLEUR (sibt.) Hansweert, 6 Februari.
Da Belgische sleepboot „Angleur" heeft op het
kanaal machineschade bekomen en is door do
sleepboot „Antwerpen" naar Antwerpen ge
sleept.
PASS OF BRANDER. Huil, 4 Februari. Het
Eng. s. „Pass of Brander", dat met een lading
olie van Rotterdam naar hier bestemd was, ls
den 31en Jan. op de Humber in aanvaring ge
weest met het Eng. s. „Port Darwin", van Mel
bourne naar Huul bestemtmet het gevolg, dat
twee of drie platen beschadigd zyn.
NARENTA. Panama, 4 Februari. Het Eng,
s. „Narenta", van Rotterdam naar Vancouver,
i3 in de Pedro Miguel Sluis tegen den muur
gevaren, doch heeft oogenschynlyk geen schade.
HONTESTROOM ADLER. Londen, 5 Fe
bruari. Het Duitsche s. „Adler", dat met het
Nederl. s. „Hontestroom" in aanvaring is ge
weest, lage tydens het ongeval in de Greenwich
Roach voor anker.
(De „Hontestroom" is inmiddels te Amsterdam
aangekomen. Red.)
SCHEEPSBOUW.
In de Visschershaven te IJmuiden is gisteren
aangekomen het op de scheepswerf „Vooruit" te
Enkhuizen voor rekening van schipper J. Bak
ker te IJmuiden nieuwgebouwde motorkustvis-
schersvaartuig IJ.M. 336 „Jacoga Cornelia", van
een groot type en voorzien van een Climax
motor. Na voor de visschery te zyn uitgerust
zal het vaartuig van IJmuiden uit aan de Noord-
zeevisschery deelnemen.
VERKOCHTE SCHEPEN.
Door bemiddeling van de makelaars Jacq. Fie-
rot Jr. Zonen te Rotterdam is het Nederl. s.
„Walcheren", 6300 ton dw., 3598 ton bruto en
2180 ton netto, gebouwd in 1919 door de Rotterd.
Droogdok My. te Rotterdam en toebehoorend aan
de N.V. Stoomv. My. Triton (Wm. Ruys
Zonen) te Rotterdam, naar Griekenland ver
kocht.
STOOMVAARTLIJNEN.
ORPHEUS, 7 v. Kopenhagen te Gdynia.
EOS, 8 v. Bari te Catania.
NEREUS. 8 v. Amsterdam te Kopenhagen.
NERO, 8 v. Amsterdam te Odense.
JUNO, 7 v. Algiers te Palermo.
PERSEUS, 8 v. Genua te Torrevieja.
N1CKERIE, Paramaribo n. Amst. p. 8 Ouessant
VERWACHT TE ROTTERDAM.
JONGE ELISABETH, 6 v. Hamburg.
WEST MADAKET, v. Pensacola vertr. 10 r.
Hamburg.
WELLEM DE BESCHE, 6 v. Bordeaux.
GELLIVARE, vertrekt 9 v. Velsen.
LOUIS DE GEER, vertrekt 17 v. Amsterdam.
GOOTE, v. Cardiff 8 (11 v.m.) v. Havre.
GEMENGDE BERICHTEN.
INGERID. St. Denis (Reunion), 6 Februari,
Het blykt nu. dat het meergemelde Eng. s.
„Ingerid" tydens den hevigen orkaan, die hier
gewoed heeft, in aanvarin gis geweest met het
Fransche s. „Explorateur Grandidier" en daar
na is gezonken.
DE HAVEN VAN BURRIANA.
Burriana, 6 Februari. Vandaag is hier een
algemeene staking uitgebroken. Al het werk in
de haven, alsmede in sinaasappel-pakhuizen ia
stilgelegd.
IJSTOESTAND OP DEN DONAU.
B r a i 1 a, 6 Februari. Er heeracht hier 10 gra
den (Celsius) vorst en het ys begint steviger flt
vorden, T» Tulcea 1» de echsegvaart geslrt-uw
